Luận văn thạc sĩ Luật học: Giới hạn quyền tác giả trong hoạt động giảng dạy, nghiên cứu khoa học theo pháp luật sở hữu trí tuệ Việt Nam

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (9.57 MB, 117 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐẢO TẠO BỘ TƯ PHÁP.

TRUONG ĐẠI HỌC LUAT HÀ NỘI eos

NGUYEN KHANH PHUONG

GIGI HAN QUYEN TÁC GIA TRONG HOAT ĐỘNG GIANG DAY, NGHIEN CUU KHOA HOC THEO

PHAP LUẬT SỞ HỮU TRÍ TUỆ VIỆT NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI, NĂM 202L

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TAO BỘ TƯ PHÁP. TRUONG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

Fo had

NGUYEN KHANH PHUONG

GIGI HAN QUYEN TAC GIẢ TRONG HOAT ĐỘNG GIANG DAY, NGHIEN CUU KHOA HOC THEO

PHAP LUAT SỞ HỮU TRÍ TUE VIET NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật Dân sự và Tổ tung dân sưMã số: 8380103

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Vũ Thị Hải Yên.

HÀ NỘI, NĂM 2021

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM DOAN

Tôi xin cam đoan Luận vin với để tải "Gidt ham quyên tác gid trong hoạt đồng

ging day, nghên cứu Whoa học theo pháp luật sỡ hits trí tad Tiét Neon cũ tơ, dưới

ty hướng din khoa học của PGS TS, Vũ Thị Hai Yấn 1a một cơng tình nghiên cửu

hos học độc lập

Các kết quả sổ tiêu được sử dang trong Luận văn là do tơi tự Em hiểu, phân ích một cách khách quan, trung thọc, có nguồn gốc rõ ring và được trích dẫn theo đăng

cgay Ảnh của pháp luật và Trường Dai học Luật Hà Nội

"Tôi xin chịu trách nhiệm về tinh chính xác và trung thục của Luân vin này,

TÁC GIẢ LUẬN VAN

NGUYEN KHÁNH PHƯƠNG

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

DANH MỤC TỪ VIET TAT

SHIT So hia ta we are Quyintée gã

NCKH Neivin cứ khoa hoe KHCN Khoa học công nghệ

SGD Corsi giáo dueNTT Công nghệ thing tin

Công ước về bảo hộ các tae phim văn học, nghệ thuật năm

Công woe Berne

: Hiệp nh vi các khía canh ita quan tối rong mại của

Hiệp định TRIPS quyền Sở hữu tr tué năm 1994

Hiệp dốc WOT Hiệp ốc cin WIPO về quyên tác giả năm 1996

R iiệp duh Thương mg hy do ga Việt Nam và Liên mình

‘Higp int EVETA. Châu Au năm 2015

— Hilp Ảnh Đối tác Toàn din và Tita bộ xuyên Thủ Bah

Hite GahCRIPR Duong năm 2018

WIPO Tổ chức sở hồu ti hệ thê giới

Luật SHTT năm 2005 Lodt Sẽ hữm tì tuệ Việt Nam năm 2005 (sửa đổ, bồ sung, năm 2009, 2019)

Nghĩ định số29/2018/NĐ-CP.

Nghĩ định số 22/2018/NĐ-CP của Chính phủ ngày 23tháng 02 năm 2018 về Quy dink chỉ Hết một sổ điểu vàbiện pháp thi hành luật Sở hit trí tud năm 2005 và luậtsữa đã, bé sing mật số đu cũa luật Sở lắm trí tuệ năm2009 về quyên tác giá. qnyễn liên quan

“Thông từ số 15/2019/TT-BGDBĐT

"Thông tư số 15/2019/TT-BGDĐT ngày 30/8/2019 của Bộ(Giáo duc và Dao tao ben hành Quy dink chuẩn quốc gia vềchữ nỗ: Braille cho người lhuyất tat

Luật QTG Thuy Đi Lust Quyên tác gi tác phầm văn học và nghệ thuật Thụy, Điện năm 1960 (sữa dd, bỗ sung năm 2000)

Luật QTG Hoa ky Tuật Quyên tác giá Hợp ching quốc Hoa Ky 1976 (sia đã, bô sung 2020)

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Luật Quyên tác giả Nhật Bản năm 1970 (sửa đôi, bỗ sung,Lu#ậtQTGNhậBm [OE Soy

Lust QTC LitaBang | Lust Quyén tao gia va quyénlién quan ot Lita BengNgeNea năm 1993 (sie dai năm 1995)

Luật QTG New Zealand. Tuật Quyên tác gi New Zealend năm 1994 (sàn đã, bộ

sang năm 2020)

TuậQTG Singapore — |LuâOuyêntacgäSingeporrnam 1987Luật QTG Ue Tuật Quyên tác giả Uc năm 1968

LuậtBản quyên Anh — |LUẾtĐềngquyên infu dóngvà bing sing chi Anh nim1988

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

PHÀN MỞ DAU

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu để tài 12. Tình hình nghiên cứu của độ tải 2

4. Đổi tương nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu. 75. Các phương pháp nghiên cứu. 86. ¥ ngiấa khoa học và thục tiễn của để tai 87. Bổ cục của luận vin. 9

CHƯƠNG 1. 10

MOT SỐ VAN DE LÝ LUẬN VỀ GIỚI HẠN QUYỀN TÁC GIA TRONG HOAT BONG GIẢNG DẠY VÀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC.. 40

1.1 Khái quất về giới hạn quyền tác giả trong hoạt động giảng dạy và nghiên cứu.

khoa học 10

1111 Khai niệm giới hen quyéntée gã 10

111.2 Nguyên tắc giới hạn quyển tác ga l

112. Giới hạn quyễn tắc giả trong hoạt động giảng dạy và nghiên cửa khoa học19

11.21 Khái niêm va đặc điểm giới han quyển tác giã trong host đông giảng dạy

Và nghiên cứu khoa học 19

11.2.2 Ý nghĩa của giới hen quyền tác giả trong host đồng giảng day và nghién

sa khos học 20

12 Quy dinh về giới hen quyền tác giã đãi với hoạt đông giảng day và nghiên cửukhoa học trong các Điều ước quốc tẾ 2

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 25

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

CHƯƠNG 2. 27

THỰC TRẠNG PHAP LUAT VÀ THỰC TIEN AP DUNG PHÁP LUAT VE GIỚI HAN QUYỀN TÁC GIA TRONG HOẠT ĐỌNG GIẢNG DAY VÀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TẠI VIET NAM.

31 Thực trạng pháp luật sở hữu tí tuệ Việt Nam về giới han quyền tác giả tronghhost động giảng day và nghiên cứu khoa học 2

24.1, Trường hop sở đăng tác phẩm không phi xin phép, không phải rã bền

nhuận bút, this lao. 2732 Thục trang áp dụng pháp luật về gói han quyền tác gia trong hoạt động giảng

day và nghiên cứu khoa học tai Việt Nam si

221... Whig thành to dat được khi áp dung pháp luật về gói hạn quyên tắc gid

trong host đồng giảng dey, nghiên cửu khos học 51222, Mot số hành vi sâm pham quyển tác giả trong hoạt đông ging day,

KET LUẬN CHUONG 2 70

CHƯƠNG 3.

GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VIỆT NAM VÀ NÂNG CAO HIỆU QUA THỰC HIEN PHÁP LUAT VE GIGI HAN QUYỀN TÁC GIA TRONG HOAT ĐỌNG GIẢNG DẠY VÀ NGHIÊN CỨU KHOA HOC

3.1 Đánh giá các quy định về giới hen quyền tác giả trong host ding giảng day,

"nghiên cứu khoe học tai Dự thấo Luật sửa đã, bổ sung một sổ điều cia Luật SHTT ‘va một sổ Liền nh hoàn thiện pháp luật n 3.11, VEb6 cục vàtên các đu luật iên quanti giới hen quyền tác gid....72

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

312... Các quy đính về hoạt động sao chép, B

313. Các quy dinhvé tich din hop ly n 3.14, Các quy đính dim bảo quyền tiép cân tác phim cho người khuyếttật...79

3.1.5. Quy dinh về quyền của tổ chức phát sóng, 82

32 Các giải pháp khác nhằm nâng cao hiệu quả thục hiện pháp luật vỀ giới hạn

quyintic giã trong hoạt đồng giing dạy và nghiên cửa khos học 82

KET LUẬN CHƯƠNG 3 87 KÉT LUẬN 89

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

PHAN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thấết của việc nghiên cứu đề tài

Bảo hơ quyền SHTT nói chung và QTG nói riêng luôn là vấn để cấp thiết và

được nhiều nhà nghiên cứu pháp luật quan tâm, bởi l# QTG là mét trong những đốt

tương of bị xâm phạm khi xã hội ngày cảng phát biễn, môi trường thông tin đn từ "ngày cing được diy mạnh tei Việt Nam,

Vé nguyên tắc, kh một người sing tao ra mét tác phim thi ho sẽ được pháp luật hi nhân toàn quyên đối với ác phẩm đó Đây chính là ar tê trọng và dim bảo quyển SHTT của chỗ thể trước mv xâm phạm của các chủ thé khác trong xã hội Điễu này gúp,

hho được hung các lợi ích từ các sin phim sáng tao hoặc đều te cũa chính minh, giúp

hho có điều kiện và động lục dé tấp tục sáng tạo ra những tác phim mới, gop phin thúc đẫy phát biển kinh tế xã hối và khoa học cho nhân loại. Bén canh đổ, các sin phẩm

được tạo ra nhậm phục vụ như cầu nghiên cứu, học tập, nơng cao nhận thức, vin hỏa,giã bí, thưởng thie nghệ thuất.. của xã hội. Do đó, nấu như quy định đây là quyền

tuyệt đổi thủ sẽ han chỗ đáng kỄ khả năng tiép căn của những người quan tâm đối với các két quả sing tao này và phin nào gián tiép kim hôm sự phát triển của xã hột

Nei chung hong xã hội, công tic găng dạy và NCKH cần ka thc rất nhiễu tác

phim của rất nhiều tác giả để truyền dat, phố biến kiến thúc cũng như sử đụng ứng dang các kết quả sing tao đó trong khoa học và đối sống Từ đó dao tạo và cũng cấp

thúc, cổ kỹ ningva vấn hỏa. , trở thành những trung tim sáng tạo tr thúc và chuyển giao công nghệcho xã hội những nguồn nhân lục chất lượng cao, có trinh độ, có

ốp phần ích cục vào nự phát tién côn dit nước.

Việc cũ thiên và ning cao ning lục giảng day và NCEH của mỗi cá nhân, tập thể luôn cân sự hỖ trợ rt lớn từ các nguồn tả liêu Néw khơng có sự han chỗ độc quyền

của tác giã và CSH QTG thi người nở dụng sẽ rất khó khẩn trong việc tiếp cân khai

thác các tác phim, từ đơ khơng thể khun khích được quả bình sing tao của mỗi chủ thể trong x4 hội. Có thể nói, việc giới hạn QTG trong hoạt động giảng dạy vàNCKH

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

là về cũng quan trong và cần tt, đồng góp vào aw phát tiễn chung côn xã hội Đẳng thời, diy cing là sự thể hiện của việc cân bing lợi ich của tác giả và CSH QTC với công đẳng

ĐỂ dim bio khách quan, báo về hà hịa lợi ích giữa các chủ th, lật Nam cũng

như nhiều quốc gle trên thé giới đã xây dụng Luật SHTT quy dinh về giới hạn QTG.

“Trong đó, quy định về những trường hợp sở dung tác phẩm mà không phối xin phép téc

gã, CSH QTG và tùy tùng trường hop sẽ xác dinh là có hay khơng phải tré tiền bên.quyền cho tác giả, CSH QTG

Va để có căn cử thực thi các quy định đó, Luật SHTT Việt Nam được Quốc hội

trước Cơng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thơng qua ngày 29/1 1/2005 và có hiệu lực

‘hi hành từ ngày 01/7/2006 trên toàn quốc. Luật SHTT Việt Nam đã chỉnh sửa, bổ mừng ào những năm 2009 và năm 2019. Do tắc độ phát tiễn không nging và manh m cũa xã hội nên một số vẫn đỀ, tinh huồng thực tổ phát sinh chưa được để cập trong Luật hoặc có để cấp nhưng khơng cịn phủ hop với thục tẾ đã gây ra những hen chế nhất inh din khả năng khai thác tác phim tử công đồng cũng nh trong các hoạt đồng

giảng day, NCEH tei các trường Dai học, các Viên nghiên cứu

Xi mong muốn Luật SETT Việt Nam được xây dựng ngày cũng hoàn thiện,

dip ving yêu cầu thực tiến cũng như phù hợp với thông l, điều tước quốc tỉ mã Việt

‘Nem là thành viên, Tác giả Luân văn đã lựa chọn để tại “Giới han quyển tác gid trong"hoạt động ging day, nghiên ni khen học theo pháp luật số lu trí mê Tiét Nam “làn

đồ tải Luin vin thạc đ chuyên ngành Luật Dân m và Tổ tong din sơ

2. Tình hình nghiên cứu của đề

"Một số cơng tình trong nước có ý nghĩa thất thục được giới chuyên môn đánh)

giá cao liên quan trực tiếp hoặc gián tấp tới giới han QTG trong hoạt đông giảng day,

NCEH như

1. VõThị Hai YÊn C010), "Bin về quy Ảnh của Luật Sở hữu bí tué Việt Nam liên quan đến giới hạn quyền tác giã. uyểnliên quan", Tap chi Luất hoe, 0/2010)

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

“Trong bài tạp chi của mình, ác giá phân tích một s6 khái niệm, đặc điểm về giới

"hen QTG, đồng thời cũng phân tích các quy định cũa pháp luật Việt Nam và nêu một

số ví du thục Ế cho các trường hop sử dạng tác phẩm không phi xin phép không phi

‘ua tiễn va các trường hợp không phẩt xin pháp nhưng phối

2. Vũ Thí Hai Yên (chủ nhiệm đề tà) (2020), Nghiên cứu xdy cheng guy chỗ quấnji, Khai thắc và báo vẽ quyển sở hit trí tué của Trường Đại học Luật Hà Nội,Đi taiNCKH cấp trường Trường Dai hoc Luật Hà Nội

ĐỂ tà có mr phân tích khá quát về quản ly, khai thie và bảo quyền SHTT trong host động nghiên cử, dio tao tủ Trường Đại học Luật Hà Nội Thục trang cho thấy vấn dẫn ra nhiều hành vi xâm phạm quyên SHTT, không tuân thủ các quy định về gi

hen QTG; từ đó kiến nghị cần phải xây đựng quy chế quản lý, khai thác và bảo vệ

quyền SHTT tei Trường Đại học Luật Hà Nội

3. Bùi Loan Thủy, Bix Tha Hằng G011), "Thục hiện quyền sở hữu tí tuệ vàquyin tác giá trong host động thông tn — thư viên", Tap chỉ Ta viện Tiết Nem,

4. Lễ Van Viét C014, "Vấn đề quyển tác giã trong host động thư viên", Tạp chỉThư viện Tiết Nam, (6/2014

5. Lê Thị Nam Giang (2015), "Bảo hd quyền tác giá trong hoạt động của th viện",Tap chi khoa học pháp lý Tiết Nam, 03 (88)/2015

Ba bà tạp chí của các ác gã Bử Loan Thủy, Bai Thụ Hing Lê Vin Viết và LêThị Nam Giang chỉ ra một số nhiệm vụ cốt lỗi của thự viện — nơi lưu rỡ thông tin

nhầm truyền bá tỉ thức. Qua đó có thé thấy, thơ viên lä nơi có như cầu rất lớn trong việc kta thác các tác phim. Bài tạp chi cũng nêu lên một sổ host động cia thư viện được pháp luật cho pháp trong vin đồ sao chip tác phim

6. Đăng Công Tráng Lân Thành Sơn C017), "Hot động sao chụp tác phim của tác giã trong hệ thông giáo đục ~ Thực trang và một sổ Liền nghĩ” Tap chí khoa

hoe, Trường Đại học Tra Tình 25)/2017

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Bai nghiên cửu chi 18 rao chụp tác phẩm là một trong những host động phổ được diễn ra trong hệ thống giáo đạc. Cén cử ân các quy định của pháp luật Việt Nam ‘va quốc té về hoat đông cấp phép sao chụp tác pha

ii pháp giúp việc sao chụp ph hợp và hiệu quả hon

7. Đăng Hữu Tuấn G018), Phíp init về tat thắc, sử cing quyén tác giá qyỗn„tác giả cũng đã để xuất một số

liên quan trong những trường hợp ngoại lệ. Luận vin thạc ấ Trường Đại họcLuật —Đại học Huế

gai pháp thục thi pháp luật vé khai thác, sở dụng tác pilệ

trong các trường hợp ngoại

8. Võ Thị Héng Yin 2019), "Quyền tác gid đối với tíc phim trong mơi trường

cơng nghiệp 40 tai các cơ số giáo duc đại học", Tạp chi Nghiên cine Lập pháp,@D/019

Trong bài tạp chi cia mình, tác giả Võ Thị Hang Vấn phân ích sự ảnh hướngmạnh mẽ của cách mang công nghiệp 40, từ đỏ tác động manh mé din nhiễu mặt cơn

đời sing Theo đó, quyền tác giả hoạt đồng giáo dục trí các trường dai học công là mot

trong các mất chiu sự biển đổi mạnh mẽ

9. Trân Quang Tring C020), "Trích dấn hợp lý ác phẫm ~ thục Hn rong nghiên

cứu, giống dạy và học tập ở bậc đại học", Tạp chỉ Nghiên cứu Lập pháp,(2/020

Bãi tạp chi của tác gã Trin Quang Trong nêu lên một thục trang khá phố tiễn trong môi trường giáo duc bậc dai học — ích dẫn tác phim. Tuy nhiên, không phi

lên thực trang, nguyên nhân va để xuất giéi pháp khắc phục tỉnh trạng trích dẫn thiểu,hợp lý nói tên.

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Ban cạnh các cơng trình nghiên cứu tei Việt Nam nu trên thì trên thé giới cũng,

có rất nhiễu bai phân tích, nghiên cửu về vin dé giới han QTG. Trong đó có thể

một sổ cơng tình nh sax

1. Antonia Kakoura (2016), “Copyright limitations in distance leaning education”,

International Hellenic University (tam dich là: “Giới hơn qyẫn tác giả trong giáo due đào tao trực nyén)

Luận vin tip trong phân tích pháp luật SHTT trong host động giảng day, học

tập trực tuyển thông qua mét số ngoại lễ về quyển tới bản, công bố đối với tác phẩm

theo quy định của các nước trong BU, đặc iệt trong host động giảng day online; đẳngthời cơng chỉ ra một số khó khăn về mất pháp lý ki ging day trực toyển do có mekhác nhau trong nơi đặt server, nơi chứa tải liêu được bảo vệ bối pháp luật SHTT, nơithực hiễn hoạt động dao tao,

2. Margieta Roukens (2017), “Copyright exceptions and limitedions for researchend ecucetion’, International Hellenic University (tam dich la: “Các ngoại lệ vacối han quyển tác giá trong nghién cứu khoa học và giáo đục ”)

Luận văn đưa ra hai cách đề cập đến giới hạn QTG của hơi hệ thẳng (open.

system và closed system) thông que việc phân tich cụ thể về giới hạn QTG trong hệ "thống pháp luật của Hy Lap, EU và các điều ước quốc t8

3. Susen Isiko Šttba (2012), “Intemational copyright lew and access to educetion

in developing countries", The Graduate Insitute — Martinus Nijhoff Publisher

và việc Hấp cận giáo đục 6 ede rước

(tam dich là: “Lue bản quần quốc

dang phát tiễn")

Cuén sách đưa ra các néi dụng về QTG trong hoạt đồng giáo đục tại các nước

dang phát tiến Cu thể, chi ra răng các quy đính về QTG đổi khi là rào căn tiép cận tỉ

thúc đối với các nước dong phát hiển và nêu ra a căn thiết trong việc tấp cận tỉ thức

của các nước này. Tử đó nhân menh sự cén thiết về giới han QTG trong hoạt đồng,

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

giáo dục. Để có thể thục thí các quy định về giới hen QTG trong hot động giáo duc,

tắc giấ cịn phân tích phép thử ba bước theo Cơng ước Berne và Hiệp định TRIPS.4. Tia Weng (2018), “Conceptualizing copyright exceptions in China end South

Aftice”, Chine-EU School of Law tam dich là “Khái niệm hóa các ngoai lệ về

bên quyển ở Tong Quốc và Nam Phí”)

“Trong nơi dung của cuốn sách, tác giả đá chỉ ra các tiêu chí chung trong các hệ

thống pháp luật để xác dinh giới hen QTG và dé cập din phép thử ba bước ~ được áp

ung rông rãi trong pháp luật nội đa của một số quốc gia và phép luật quốc tổ. Tác giã

tập trung phân tích quy định giới hen QTG trong hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và

thư viên theo quy định của Trung Quốc, Ue và Nam Phí

'Những cơng tình nghiên cứu thêu trên lá tí liệu thủ kho có giá bị để Tác giả "nghiên cửu vi hoán thành Luận vin của mình Ở Luận văn niy, Tác giã ké thin các

thành quả nghién cứu trước đây; đồng thời lựa chon cách tiép cân chit

QTG dưới góc độ cụ thể hơn, đó là trong hoạt đồng giảng dạy và NCKH. Bên cạnh đó,

“Tác gid cũng có ny so sánh pháp luật Việt Nam với pháp luật một số quốc gia phát triển.

giới hạn

khác và có ví du thực tẾ tại một số cơ sỡ giáo đục đại học.

3. Mục dich và nhiệm vụ nghiên cứu3.1 Mục ch nghiên cine

"Mục: dich của Luân văn là làm rõ van để lý luân và thực tiễn về giới hen QTG

trong host động giảng day và NCKH, gép phân hoàn thiện hệ thống pháp luật SHTT

Việt Nem nói chung và quy định về gói hen QTG nói riêng Để det được mục dich

“này, Luân vin xác định một số mục iêu cơ bén như sau:

Thứ nhất, phân tích được các quy định của pháp luật SHTT Việt Nam về các

'rường hợp giới hạn QTG trong hoạt động giăng dey vàNCKH.

Thứ hai, nều được thực tiẾn thực hiện các quy đính của pháp luật SHTT Việt Nem về giới hạn QTG trong hoạt động giăng dey và NCEH.

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Thứ ba, kiễn nghị hoàn thiận pháp luật và để xuất các giải phep nâng cao hiệu

quả thực hiện pháp luật vé giới hạn QTG trong hoạt đông giảng dạy và NCKH.

3.2. Nhiệm vunghiên cin

ĐỂ đạt được mục tiêu nghiên cửa đã đặt ra, Luân vin số các nhiệm vụ nghiên

cứu su đây

~_ Phân tich cơ s lý luân về giới han QT trong hoạt động giảng day, NCKH

theo quy đính pháp luật SHTT Việt Nam.

~ Nêu được thực trang pháp luật SHTT Việt Nam về giới han QTG trong hoạt

đồng giảng dạy, NCKH

~ Đề rm phương hướng và giả pháp hoàn thiện pháp luật, ning cao hiệu qua thục

hiển quy nh pháp luật về giới han QTC trong host đồng giéng day, NCKH

4. Đồi tuợng nghiên cứu,p hạm vi nghiên cứu41. Đi tợngnghiên cm

Đổi tương nghiên của của luận vin là các quy định pháp luật SHTT Việt Nam

liên quan din giới han QTG tai Việt Nam trong hoạt động giảng day, NCKH; các hoạt

đồng trong thực ấn áp dụng quy định về giới han QTG trong hoạt đông giăng dạy và

NCEE tạ ViệtMam

42. Phạm vi nghiên chỉ

Giới han QTG là một lĩnh vực khá rông, được tiếp cân đưới nhiêu phương thúc,

gốc đồ khác nhau Nêu tiép cân dưới góc đồ rồng tỉ giới han QTC 38 bao gm các quy,ảnh

đính giới hạn về về thei han bảo hộ, về các đổi tượng không được bảo hộ, về chủ thể được bảo hộ, vi nội dong bảo hộ,... Nếu tiếp cận dưới gốc độ hep thi giới han

TG thường được hiểu là các giới hen về nội dang bio hộ

Nhờ ổã đề cập, host ding giảng day và NCKH là những host động phổ biễn và không thể thiểu trong xã hồi, la hoạt đồng xuất hiện & các cơ sở đảo tao, các viên và

trùng tên nghién cứu, các doanh nghiập,.. Với tình độ chun mơn và thé: gen nhấtdi, trong luân vin này, Tác gi lua chon cách tip cận dưới góc đồ họp, tú tập trung

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

"nghiên cu các trường hợp được pháp sở dụng tác phim ma không cần xin phép CSH

QTG và thực tấn áp dong các quy định này trong hoạt đông giảng dạy và NCKH tại

Việt Nam, ma phổ biên nhất là trong các cơ sở giáo đục dio tạo, đến hình là các

trường đ học

5. Các phương pháp nghiên cứu

Luận vin được nghién cửu tiên cơ sở phương pháp luận của chủ nghia Mác —

Linin, từ tường Hồ Chỉ Minh và các quan điển cia Đăng và Nhà nước Việt Nam, Các phương pháp nghiên cứu cơ thé đoợc sở đụng trong luận vấn là phương php kế thừa, phân tich, tổng hợp và phương pháp so sánh:

~_ Phương pháp kế thừa, phân tích, tổng hợp: thu thập các thơng tin, đã liệu thưu

khảo các cơng tình NCKH có liên quan tới bảo hộ và giới hạn QTG để đưa ra

nhân xế, định giá khách quan, trung thục thục trang pháp luật và thực tin vé gitbạn QTG trong giảng dey và NCEH ở Việt Nam.

~_ Phương pháp so sánh: tim hiễu và sơ sinh quy dinh pháp luật Việt Nam và Điều

tước quốc tẾ ma Việt Nam lá thành viên quy định và bio hồ QTG, cụ th là các “ngoại lê" trong việc bảo hộ QTG để có cá nhin bao quát tổng thể những tén tạ

chủ quan và khách quan cần hoàn thiện nhễm nâng cao hiệu quả vàtính thiết thựcCác phương pháp NCEH trên được Tác gi sở dụng den xen xuyên suốt Luận vin

6. Ý nghĩa khoa học và thục tến cũa đề

Hướng ngiên của luên vin của Tác giã la vẫn đ thỏi ng được giới chun

n quan tâm. Nghiên cửu góp phin lim sáng t thục trang pháp luật và thực Hn áp

dang pháp luật vỀ gi hạn QTG trong host động giảng day và NCKH tei Việt Nam.

Căn cử trên các vẫn để về cơ sở ý luận và thục tấn thục thi, Tác giã luân vin đơa ra

các kiên nghị va để xuất các giải pháp khả thi mang tính ứng dụng (9 dim bio hài hịa

qun lợi và lợi ích hợp pháp cia tác ga, CSH QTG cũng như các tổ chức, cá nhân, kha thác ác phẩm; (a) phù hợp trong việc áp dụng phép luật SHTT vé giới han QTC

trong host động găng day và NCKH tai Việt Nam; (i) hoàn thiên khung pháp lý và

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật vé giới han QTG trong hoạt đông giảng dạy vàNCEE tạ ViệtMam

7. Bb cục của luận văn

Ngoài phân mở đầu kết luận, danh mục tải liệu them khảo thi nội dung củaLuân vin dave chia thành ba chương:

~_ Chương 1: Mét số vin dé lý luận vỀ giới hạn quyển tác giã rong hoạt đồng

ging day và nghiên cử khoa học.

- Chương

“quyền tác giã trong host động giảng day và nghién cứu khoa học tạ Việt Nam,

“Thục trạng pháp luật và thục Hn áp dụng pháp luật v giới han

hiện pháp luật vé gidi han quyển tác gi trong host động giảng dạy và nghiên

cửa khoa học

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

CHƯƠNG 1

MOT SO VAN DE LÝ LUẬN VE GIỚI HẠN QUYEN TÁC GIÁ TRONG HOAT ĐỘNG GIẢNG DẠY VÀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

LL Kháiquátvề giới hạn quyền tác g trong heat:

cứu Khoa hee

LLL — Khải quátvễ gới hen au

1.1.1.1 Khái niệm giới han quyển tác giảtác giả

(Mi tác phẩm ra đời, người tao ra tác phẩm đó — bay cịn gơi là tác giã sẽ được php luật trao cho mốt sổ quyền hạn nhất Ảnh và đó sẽ la cơng cụ pháp lý để bio về quyền và lợi ích hợp pháp cho ho trước m>xâm phạm cite các chủ thể khác trong xã hồi Mỗi người đầu có quyền sing tao và hưởng lợi ích từ việc sing tao đó. Sáng tạo

trong các lính vực vin học, nghệ thuật khos học đoợc hình thành trong xã hội vi no là

shu cầu không thể thiểu được ci đời sống con người. Khi tác phim được hình thành,

các quan hệ phát sinh do việc hai thác, sử đọng tác phẩm được luật pháp đu chỉnh.

Mit khác, khi tác phẩm được công bổ, phổ biển thi tác phim không con độc quyền

chiếm hữu, sử dung của tác giả, CSH QTG ma mọi người đều có thể chiếm hữu, sit

dạng tác phẩm đỏ QTG được thửa nhân và bảo hộ theo quy định của pháp luật tay

hiên, bất cứ một độc quyên nào cũng phi nim trong một giới hen nhất din Giới hen QT có thể hiểu đưới một số khía canh nhờ sm:

Thứ nhất giới hạn về không gan. QTG meng tinh lãnh thổ, nga là QTC thường chi được bio hô trong phen vi lãnh thổ ofa một quốc gia hey nói cách khác QTG phát sinh theo pháp tuật của nước nào thi chỉ có hiệu lục trong pham vi lãnh thổ của nước đó Tác phim được bảo hộ ở quốc gia này không đồng nghĩa với việc sẽ mắc nhiên được bảo hộ ở quốc gia khác. Do đó, để han chế các trường hợp xâm pham đến

loi ich hop pháp cũa ác giá cũng nh bảo hd các quyền và loi ích cũa cá nhân tổ chức “Tường Đạihọc Luật Hi Nội - Phùng Trung Tip (0 bền), G013, Giáo rn Lute SHTT út Nan, NO,

2018, 9

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

của nước mình tên lãnh thổ của các nước khán, các quốc gi sẽ them gia ký kẾ các đều túc quốc tí về quyên SHTT. Trong trường hợp này, phạm vi béo hộ tác

được mỡ tông đôi với ấtcã các quốc gia thành viên tham gia điều túc quốc tế đó Thứ hai, giới hơn về thời hơn bảo hỗ, QT chỉ cô thời bạn thất nh chứ không

co thời han vãnh viễn mỗt đố tương sẽ có những thời han bảo hồ khác nhau, Trong

thời gan bảo hộ thi QTG là không thể xâm phạm, hit thời han bảo hồ (bao gém cả thời gian ga hen nêu cổ) th tác phim đó thuộc về công chúng và được phổ biển, sử dụng tơ

do mà không cần xin pháp tác gã CSH OTG những phất dim bảo nợ toàn ven củ tác

phim và tên tác gã

Thứ ba, giới hen về đổi tương không được báo hd. Không phã tất cả các đốt

tương đu được bảo hộ theo quy định cia pháp luật SHTT. Các đã tượng không thuộcpham vi bão hộ QTG bao gém tin tức thời sự thuần túy đưa tin, vin bản quy phamphp luật, văn bên hành chính, vin bản khác thuộc Hnh vực bơ pháp và bản dịch chín

thúc cia văn bản đổ, quy tình, hệ thống phương pháp host động khái niềm, nguyên

ly, số liệu, Đặc biệt đ dim bảo lợi ích chung cin xã hội thi những đối tượng SHTT cónổi dụng tréi với đạo đúc xã hồi, trất hy cổng cơng có ha cho quốc phịng, ma nincũng không thuộc pham vi được bảo hồ theo guy định của pháp luật

Thứ hụ giới hơn về nốt chong bảo hd. Giới han QTG có thể bị hạn chỗ trong những trường hop người khác có thi sử đụng tác phẩm ma không phải xin pháp CSH

TG, thân chỉ khơng phải tr các lợi ích vật chất với những lý do chính đáng hay với

những đều liên thoả ding "Tính chính ding” của việc sở dung che tin các yêu tổ bản chất và mục đích cũa việc sỡ dụng, sổ lương hay pham vi sở đọng ảnh hing

của việc sử dung din khả năng kh thác tác phẩm của CSH. 2

Xét vi mất ngôn ngữ, "giới hơn” được hiểu là phạm vi, mie độ nhất din không thé hoặc không đợc phép vượt qua, "ngoai lễ” được hiễ là cá nằm ngoài cái ‘ing Đại học Luật Hà Nội, Vũ Thị Hồi Yin (hả bữn),C021) Giá ùjtphíp ate ST WB, Công anhân din, Hà Nội 78

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

bing gia lợi ich giữa các nhóm chỗ thể rong xã hộ, pháp luật ẽ có những quy định)

Xhơng tân theo nguyên ắc chung đó, các trường hop nim ngồi ngun tắc chung đó,

chính là các trường hop ma cá nhân, tổ chức kh nữ đọng tác phim trong thời han bảohồ mà không phã xin phép và thậm chi không ghi tr tên.

Nếu hidu theo ngĩa ring giới hạn QTG là tồn bộ những quy đính hạn chế QTG trong những trường hop để bio vé loi ích cơng cơng, các quy đính vé giới hạn khơng gian, thời hen bảo hô, đối tượng không được bảo hộ, chủ thé được bảo hồ, nộ: dang bio hộ,.. Nếu hiễu theo ngiấa hep thi giới han QT chỉ liên quan din các giới

an vé nổi dung bảo hộ. Như đã để cập tại mục 4 Phin mỡ đầu vi phạm vĩ nghién cingTác giã lựa chọn cách tấp cân gói hen QTG trong Luận vin này đưới góc đơ hep, củ

thể là ấp trung vào: (9 nhóm các trường hop khái thác, sở đụng tác phẩm đã công bổ

không phii xin phép, không phi tả én nhuận bức th leo; và Gi) nhóm các thường

hợp kai thác, sử đọng tác phim đá công bổ không phải xin phép nhưng phi trả tên

nhuận bút, this lao.

Giới hen quyển tác giá không được hiéw là cho phép các chi thể khác rong, hồi được toàn quyền st dụng tr do hoặc khai thác tác phim ma không cần phải xin ghép tie giả, CSH QTG. Các chủ thi khác trong xã hội được ghép khái thấc và sỡ dụng

các tic phim nhưng chỉ trong giới hạn nhất định, ao cho dim bảo khơng gây phươnghha din qun và lợi ích của tác giã hoặc CSH QTC

Pháp luật cia mất quốc gia sẽ có những quy dinh về gói hen QT khác nhao

hưng đầu dave xây dụng đơa tên cơ sở quy đính cia Cơng ước Beme, cụ thé, Điệu

9.2 Cơng wie cho pháp các quốc gia tiễp tue mở rông hoặc quy định các ngosi lễ vàgiới hạn QTG dựa trên phép thử ba bước (three-step test). Các ngoại lệ này phải thoa

ấn ba đều liên ( Đó phai là những trường hop dic biệt, (i) Ngos lệ hoặc giới hạn

"Vin Ngônnất học - Hoing Ph (Abin), (2002, Tr atin ng 7i NOG3 Đi Nẵng, 405,683

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

đó khơng ảnh hướng tối quyền kha thác bink thường tae phim của tác gã, (i) Ngoại 18 hoặc giới han đó không ảnh hưởng tối quyền lợi hợp pháp của tác giả

Những tác phẩm được tao ra là cơng sức, bí tu, a chất xám của tác gã hay

CSH QTG và họ có quyền được bảo về và hướng lợi ich từ các sin phẩm ti tuệ nay

Co thể thấy, đầy vừa là cơ sở để bảo vé quyền và loi ch hop phép của tác giả, CSH

QTG; vừa là cơ sỡ tạo đều kiện và khuyến khích tác giả hay CSH QTG tấp tue sing toa các sin phim tri tuê khác nhằm góp phin vio my phát tiễn của xã hồi

Nhờ vậy, giới hạn OTG được hiểu là việc cho phép người khác kh thác, rỡ dang tác phim ma khơng phải xin pháp CSH QTG, có thé khơng phi trả các lợi ich

vit chit và việc kai thác, sử dụng này phi dim bảo trong phan vi nhất Ảnh, với

những lý do chính đáng, những đu kiện thơn ding mà không ảnh hưởng ới tác giã

111.2 Ngyên te giới han quyển tác giá

Ki xây đơng hệ thống pháp luật, bất kỳ quốc gia nào cũng cần phải tuân thủ

nhũng nguyên ắc nhất định. Nhing nguyên tắc này là h tường chỉ đạo và định hướng

cho việc xây dng các quy phạm php luật

Thứ nhất nguyên tắc khuyễn khích sáng tạo

Nguyên tắc này xuất phát từ Hiền pháp 2013, theo do Điễu 40 Hiển pháp 2013

đã khẳng ảnh. “Mới người có quyển nghiên cin khoa học và cơng nghệ, sáng tao vẫnhoe, nghề thật và tu hưởng lot ich tirade hoạt đồng dé." KHCN vẫn luôn được coi

Tà một trong những nhiệm vụ quan trong đỀ xây dung và phát hiển dit nước, các nhà "nghiên cửa, các nhà khoa học cỏ vai trò tạo re ti thúc và phố biến bí thức cho nhân

loại. Bên canh đó, văn học, nghệ thuật cũng là lĩnh vực quan trọng bởi nó có những tràthế, nhơng đặc thủ trong mỗi trường giáo dục, từ đó gép phẫn vào việc xây đụng con"người hong xã hội hiện dei. Do đó, để phát muy khã ning của các nhà nghiên cứu cáchà khoa học cơng nine dim bảo vai trị của KHCN, văn học, nghề thuật rên thục t tỉ

* Bu»ng Đại học Luật Ha Nội, Vũ Thị Hải Yin (hả bữn),C021) Giá wip luật HITT NB, Công an

hân din, đã Nội 75-78

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

hộ thống pháp luật SHTT Việt Nam kd xây dung các quy định về giới han QT cũng cần lý và tuân thi theo tính thin và quy định cia Hiên pháp, ao cho đâm bảo quyền,

"nghiễn cửu, sing tạo cia các tác giã

Thứ ha, nguyên tắc bảo đâm quyên bình đẳng

Nguyên tic tình đẳng được quy inh tạ Điều 16 Hiển pháp 2013 nhự sau: “Mới người đẫu bình đẳng trước pháp luật” Đây là nguyên tắc chỉ đạo và ảnh hướng không danh riêng cho ngành luật nào mà áp dung cho tit cé các ngành luật khi ghi

hận và bảo dim quyén và lợi ich của mỗi cá nhân

Do đó, khi xây dong các quy dinh về gói hen OTG, pháp luật SHTT cơng căn

‘bio dim qun bình đẳng được thể hiện thơng,

heo các nguyên ắc này. Nguyên

qua việc tác giả, CSH QTG có thé

phần bí tuệ, khơng phân biệt độ tod, nh độ nhân thức, giới in phương pháp eoze

a bất cứ ai đóng góp vào q trình sáng tao ra sản.

sin phẩm,... Tuy nhiên, nguyễn tắc này không được áp ding trong moi trường hợp,quyền SHTT của tác gã CSH QTG rổ bi gi hạn trong một số trường hợp tiên quan

tối lợi ích của nhà nước, lợi ich cơng cơng hay quyển và lợi ich hợp pháp của tổ chúc, cá nhân khác. Nếu xát dưới góc độ người sỡ dụng thi ngun tắc bảo dim quyền tình, đẳng com có thi được thể hin thông qua vide bất ki sỉ cũng có thé sở dụng, khai thác tác phim mifn là đáp tng các điều kiện luật dinh và đặc biết là không xâm phạm

quyền của tác giả, CSH QTC.

Thứba nguyên te tự dh đoạt

VỀ bin chit, quyền SHTT là một loại quyền din sự đặc biết Ma một trong

những nguyên tắc cơ bản của luật din sự đó 1a CSH có quyền te định đoạt các tả sânthuộc sở hữu hợp pháp của mình Trong pháp luật SHTT thi nguyên tắc te định đoạtđược thể lân thông qua việc méi cá nhân đều có quyễn tư do sing tao và tự do thục

iện các giao dich liên quan tôi tài sin trí tuệ thuộc quyển sở hữu cũa mình

Lĩnh vục vấn hỏa, nghệ thuật vô cũng phong phủ và da dang, khơng bi giới hạn

vi nơi dung hay hình thúc thể hiện ý trông sing tao cis tác gã. Các tắc giã có thể

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

trùng hop vé y tưởng nhưng cách thể hiện tác phim cũa mỗi tác gã sổ khác nhan Pháp

luật SHTT không dit ra các tiêu chi gói hạn về nối dang hình thúc, chất lượng,

phương tiên thể

tấm, nhận thức chủ quan của người đánh giá Ngoài ra, quyền SHTT được coi là một

loại tài sẵn, hàng hóa đặc biệt Mỗi tác giã, CSH QTG đều có quyền tự định đoạt các

tác phim thuộc sở hồu cia minh bằng việc quyết định cho pháp người khác sử dụng kh thác, din đoạt đối với ân phim tr tué do mình sáng tao re

lên... bồi việc đính giá mốt tác phầm phụ thuc vào căm nhân, quan

Thứ tr nguyên tắc edn bằng for ich

Diy là nguyên tắc quan trong và quyên suốt trong việc bio về quyên SHTT

Hoc thuyết về cin bằng lợi ích được thừa nhân chung giúp dinh hình những nguyên tắc

co bản của việc điều chỉnh pháp luật về SHTT. Đây la bảo dim sự tinh

chủ thể trong phân chia các lợi ích thu được từ đối tuong SHTT. Sự cén bing li ich

trong các quan hệ pháp luật SHTT thể hiện tập trang thông qua ar cân bing lợi ich

giến CSH đồi tương SHTT với công đồng Sự cén bing lợi ích khơng phãi là ar cân

bing một cách gién đơn, giống hit nhau ma lá sợ cân bằng dum trên sự "đánh đổi li

ích một cách tương đương" ®

Xét trong mỗi quan hệ giữa việc bão hộ quyền SHTT và kinh t,

hồ quyén sở hồu có ác động trục tiếp đến aw phát tiển lánh tổ và xã hội. Khơng, hủ nhận những đóng góp vơ cùng to lớn của sản phẩm tr tub đổi với sự phát tiễn cũa

6 thể thấy bảo

nhân loại Tuy nhiên, công không thé chấi bồ ring ð một góc độ nào đó, quyền SHTT sẽ ảnh hưởng theo huing tiêu cục đối với xã hội Khi bảo hộ quyền SHTT có thể din đắn tin trang đốc quyễn Việc độc quyền sẽ din din ting các chi phí giao dịch trong

xã hồi chỉ phí ofa những ngi muốn sở hữu hay sở dụng các sẵn phẩm tr tuệ này

Thi đó, các chủ thd độc quyền sẽ diy giá thành sin phim lên cao khiển người sỡ dụng

ˆ Rwöng Đại họ Lait Ha Nột, Về Thị Bồi Vin (hải), G031) Giáo nồnhpháp lute STE NGA, Cơng an

hận din Hà Nội e 39,13

° Tng Đụ học Luật Ha Nội, Vũ Thị Hồi Yên (chả bn),C021) Giáo dp at ở hữu mí mg NEB.

Cơng nn địa, Hệ Nội, T8

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

phải chu thất ha (ho phải cha tra cho sin phẩm với giá thành đổi khi cao hơn lợi ich mà họ có thể thu được từ sin phim độ, Xuit phát từ tỉnh sáng tao là động lục cia ar phat tid, đặc trung của sản phim SHTT mã sin phim này rất được chủ trong Báo hộ SHTT là don bẩy giúp phát iễn kánh t, song vic bảo hộ quả nhiêu hay quá lâu có thể Xảm hấm sự phát tiển không chỉ riing kho vue sin phim ti tuệ được bảo hồ mà còn

nh hướng din ny ấn bộ cia nhân loại

Việc dim bảo cạnh tranh lành manh trong các hoạt động liin quan din quyền SHTT có ý nghĩa rit quan trong là thude do thụ tẤn của nguyên tắc dim bão sợ cân bing lợi ich Một mit, quyền SHTT tạo re độc quyền cho CSH đối trong SHTT, mặt Xhác độc quyển này li không được căn tr, gây thiệt hei mốt cách không phù hợp cho

host động canh trenh nh manh trần thi trường:

Do đo, pháp luật SHTT đã tao ra một hệ thống các hen chỗ đối với các chỗ thểquyin SHTT nhẫn cén bằng với lợi ích của xã hội nh giới han về không gian, giớiTan vé thời giet giới hạn béi quyén hoặc toi ích chính đáng của nguời khác (ngoai lệ

của độc quyền), giới hạn bt lợi ích cơng đẳng, giới han bồi các nghĩa vụ mà CSH phải thục hiện để duy bì độc quyển Nhống giới hạn này về cơ bán được ghi nhận tạ Điễu 7 Luật SHTT 2005, diy 1a quy đính chung vé giới hạn quyên SHTT làm nén ting cho

vide điều chỉnh cụ thé các quan hệ SHTT °

Các quy Ảnh vé giới han QTG cũng được xây đụng dua trên nội đang Điều 7

Theo đó, pháp luật hiện hành chu chính thức ghi nhận cum từ “ngou 18", mã chỉ để

cập ti một số yêu cầu cơ bản cũa gói han QTƠ nhờ sau: G) Chủ thể quyển SHTT chỉ

được thục hién quyén của mình trong phạm vi và thời hạn bảo hồ luật định; (i) Việcthục hiện quyên SHTT không được xâm phan lợi ích cia Nhà nước, loi ich cơng cơng,

quyền và lợi ich hop pháp cia tổ chúc, cả nhân khác, không được vi phạm các quy) ink khác của pháp luật cổ liên quan: (ii) Có thé hạn chế quyển của chủ quyên

"pe ong wage taco dmg hop fy Su xe-gong sim sự (ray cp: 1278/2021)"Tuong Đụ hóc Lait Hà Nội, Về Tu Hus Yên Chủ bin), (2001) Giáo oil pp lt hh mud NXP,Công enn i,k NG, 30-21

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

SHTT trong trường hop nhằm bio dim mục tiêu quốc phông an nin din sinh và cáclợi ich khác của Nhà nước, xã hội

Việc xây dmg các quy Ảnh vé giới han QTG cũng cần lưu ý tới "pháp thir ba

ước" ma WIPO để xuất niu cau () giới han quyền phải được quy định rõ tạ luật, (i) việc sử đụng tác phim không được lâm ảnh hướng din việc khai thắc bình thường tác phim; (ii) việc sở dụng không được gây phương hei đến quyền của CSH quyền

Nguyên tắc này xuất phát từ Điều 9 cũa Công ước Beme và Điều 13 của Hiệp dinhTRIPS nhầm bảo vệ quyén và lợi ích hop của oa CSH QTC

11.13 Cơ số gii hơn qyễn túc giả

Nhờ chứng ta đã biét, QTG được thir nhân và bảo hộ theo quy định cia pháp

uất nhằm mục đích khuyên khích hoạt động sing tạo đem lai loi ích cho xế hội. Các

tác phẩm ra đời chỉ co giá tì khi đến được và phục vụ nhủ cầu ci con người. Conngười sinh ra và sống hing thụ các quyền trong một cơng đồng xã hồi. Qun conngười ty mang tính tự nhiên. vẫn cổ nhưng không phải moi quyền đều mang tinh

toyệt đội và không phải trong mọi trường hop đều có thể thục hiện (hưởng thy) quyền một cách tuyét đi Các quyền hy là côn cá nhân mất con người, mốt công dân nhưng không th ai

của công đồng Nói cách khảo, vi lợi ich chung trong những trường hop cần thiết„ loại trù, hay xâm hại cho quyền của cá nhân khác hay những lợi ích

tqiyễn con ngiời, quyền cơng ain có thể tị giới an?

"Tun ngơ thi giới về Quyén con người 1948 khẳng định nguyên tắc hạn chế quyền con người nay tại Diéu 29 như sau: “Trong việc thực thi các quyén và lự do, mọi người chả phải chiu những han chỗ do luật dink, nhằm mu tiếu bdo đăm sự tha nhận và lớn trong quyển, và quyên he do của những người Wide, cũng nar thềm thea man ăững đồi hãi chink đăng về đạo đức, trdt tự căng công và nin an sinh clung trong

gt xã hội dân chit

‘avin Thi Duong. Trung Đrihọc Luật HA Nội, ng: gói hơn gọt rong các bn Hain php Fide New

gbLmtbor-(àta)S057401amnan tac ơi an gyn Họng cae ban Hien pap Viet NaiDhem]

(ng ep hy 16162021)

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

‘Tai Hiển pháp năm 2013, khoản 2 Điều 14 quy định "Qrpén cơn người quyển sông dân chỉ có thể bi ham chễ theo quy dh của luật trong trường hợp cần hết vỉ lý do qué

công đẳng

Luật SHTT Việt Nam tei khoản 3 Điều 7 cũng khẳng định nguyên tắc giới hen

phòng an rinh quốc gia trật tực an tain xã hội, đạo đúc xã hội, sức khuẽ cia

quyền SHTT, theo đó “rong trưởng hop nhằm bảo don mục tiêu quốc phn. am mình

din sinh và các lợt ich khác của Nhà nước, xã hội guy đảnh tạ Luật này, Nhà nước có

“yên cắm hoặc hơn ché chỉ thể quyển SETTT thực hiên quyển cũa mình hoặc buộc chỉ: thể quyên SHTT phải cho phép tỔ chức, cả nhân khác cử chong một hoặc mốt sé quyển

cia minh với những dds hiện phù hợp

Như vay, hạn chế quyên là việc cần thiết của Nhà nước nhằm bảo đâm quyề của chủ thể này không xăm phạm tới quyén của chủ thể khác, hay có thể hiểu bảo về

em vi tơ do chính đáng của ngơi này cũng chính là hạn chế tr do của người khác,

t&ấu này ining tôi việc bio dim cho mỗi cá nhân có thể te do thực hiện qun cũa "mình nhưng nuốn là không thuôc những phân bi "bạn chế". Các quyén t do ở đây là “do rong khuôn khổ" chứ không phi là "tự do tuyệt đối"

"Trong pháp luật SHTT, các quy ảnh về giới hạn OTG ra đổi nhim bão dim cho

chủ thể QTG và xã hội đều được hưởng những lợi ích một cách xứng đáng, hài hịa,

hop lý nhất, dim bảo khơng bên não được buồng lợi ích quá mức, xâm pham đến liích chính đáng của bên lúa. Quy ảnh về giỏi hen Q7G thể hiện nguyên tắc cân binglợi ich giữa chỗ thể của QTG và lợi ích xã hội, theo đó, chủ thể cũa QTƠ có thể ph

“hi ảnh" một phẫn quyén lợi của mình đ hướng ti lợi ích chung lớn hơn, đó là bảo đâm quyền lợi của cơng ching trong việc tiép cân sử đọng tác phẩm, khuyên khích. phat hiển nền công nghiệp giả tri và kinh doanh văn hoi, góp phin nâng cao đối sống

‘vit chất và tinh thin cho tồn xã hội 10

© Bỏng Đạt học Lait HA NG, Về Thị Bất Yên (hi), 2031) Giáo iv pháp hệt tổ oui tệ NI

Cổng em nhên đu, Bà Nội, 74-75

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

Co thể nd, việc giới hen quyin của tic giả, CSH QTG sẽ tạo điều kiện để những chủ thể khác trong xã hội có thé tấp căn với các sẵn phim trí tuổ nhằm phục vụ những

lợi ich chính đáng như học tip, ging day, nghiên cứ thường thúc, giã tí, rau dồi

nơng cao trình độ, bồi dưỡng kiện thức chuyên mén_.. Va từ đó các hoạt động sáng tạo. mới sẽ có cơ hội và điệu Liên bình thành gop phân thúc diy xã hội phát tiễn ngày căng

mạnh mổ, công bằng và bin ving hon

112. Giớt han quyỗntác giả trong hoạt đồng giảng day vànghân cứu Khoa

1121 Khải miện và đặc đẫm git han quyén tác giã trong hoạt đồng giảngcả và nghiên cis hoa học

Giảng day được hiểu là tình bay biến thức, truyền the t thức một cách cặn kế

cho người khác hiểu '! NCKH lá hoạt đông khám phá, phát hiện, tim hiểu bản chit,

dạy luật của nư vật, hiện tương tơ nhiên, xã hồi và tử duy, sáng tao giả pháp nhầm ving

dạng vào thục tiễn (khoăn 4 Điều 3 Luật Khoa học và công nghệ 2013).

Đặc đẫm chung trong hoạt động giảng dạy và NCKH là vide kha thác, sở dụng các ác phẩm đã được cơng bố Việc Khai thác, sử đụng này có thé đưới nhiễu hình thie

Xhác nhau và đơng vai tra quan trong trong giảng day và NCKH. Thông qua các bài

giảng thuyết trình, các chương trình, dur én... giảng viên, các nhà nghiên cứu, các nhà didn thuy, phê binh, đạo đến . sé truyễn be, tuyên truyền cổ động, phổ biến, ning cao tỉ thức cho nhân loại và cổ thé tạo cản hỏng sing tạo cho công chúng và các đối nhà khoa học có điều tiện phát hiện ra “nhiing cái mới” trên nén ting kế thir những

tác phim đã được công bé, Dé là cơ hội tiềm ting là nén móng xây đơng và hành

thành các tác phim mới trong tương Ie, phục vụ cho lợi ich chung của xã hồi. Việcgiảng day và NCKH thường đoợc shin nhân dưới gốc 46 1a các host động nhằm muc

ich, khuyên khích sing tao, tim kiểm "cả mới, cũng nhờ bảo v quyển lợi chính,

` Viên Ngànngĩ học Bồng Phê (ci biin), 2003), Tử đẳn tổng Vi, NI Đã Nẵng 391

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

đăng của công đẳng trong việc tip cân va si dung tác phim thi cần han ch những rào căn khai thie tac phim hừtác giá, CSH QTC.

Ninr vậy giới han QTG trong hoạt đông giăng day, NCKH được

dang tác phim trong quá tinh tuyển dat in thúc; sing tạo, tim hid, khám phá các vit, hiện tượng xã hội... ma người sử dung không cén xin pháp tác giả, CSH QTC; có thể khơng phải trả thủ lao, không được ảnh hưởng đồn việc kai thác binh thường tác phim, không gây phương hei din quyền và lợi ch hop pháp của tác giá, CSH QTC Giới bạn OTG dim bio hii hoe lợi ích của các chủ thể, đông thời tốt de hỏa quyền tr

là việc sử

do và công bing về cơ hội cho moi người. Đồ là mét tiến bộ góp phần thúc đẫy xã hội phat tiễn không ngừng

133 Ý ngiữn của giới han quyển tác gid trong hoạt đồng giảng dey và

nghiên cin hoa học

Bin chất cũa nguyên tắc hii hòa lợi ich git các chi thể do là mr ding hoà quyền lợi giữa các bên nhần tạo ra điều kiện để cing tổn tại và phát triển Mất bên sẽ phi hy sinh một phễn quyển lợi của mình df hướng tới lợi ích chung vi một xã hội phat tiẫn bình đẳng, cơng bing và bên vũng Nếu Nhà nước khơng có cơ chế bảo hộ TG phù họp thi khơng thể khuyến khích sự sáng to; tuy nin nêu chỉ hướng tới bảo vi tác giã th có thể din din sự lạm dạng độc quyền và ảnh buông din vite tấp cân tr.

thúc của đồng dio cơng ching

Giống như pháp luật về QTG cưa các quỗ: gia trên thể giới, pháp luật SHTTViệt Nam dành ra tường hop giới hen QTG trong mốt trường giáo dục vi "giáo đụcđồng vai tro then chốt trong phát hiển xã hộ, tao ra những điều kiện quan trong cho

host động sing tạo của mỗi cá nhân — những tác gi trong tương ei” nên việc giới hạn

QTG cho mục dich giếng day hay nghiên cứu là cin thiệt Điều 10 2 Công ước Beme

cho pháp các nước thành viên có những quy đính cụ thể về việc sở dụng hr do các tác phim trong giáo duc khí thoả mãn hai điều kiện: @) phạm vĩ sử dụng (hích din để

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

mink hoạ) với mục dich giảng day và (0 việc sử dụng phải phù hợp với thông lệ chin

Di với tác giã việc giới han QTG rit có ý nghĩa trong việc ghi nhân va vin danh những tác phim ~ đây là tả sản trí tuệ ma họ đã đẫu tơ rất nhiều thời gen, cổng sức, ti chính đỗ sáng tạo ra, Mắc di pháp luật cho pháp các chủ thể khác được quyển sử dung tác phim không phã xin phép tác giả nhưng cơng chỉ gói hạn trong một số trường hợp nhất nh và vẫn phải tuân thủ nguyên tắc cân bing lợi ích ức khơng được

gây phoơng hei tới quyền và lợi ích hop pháp cia tác gã cũng như việc khai thắc bình,

thường cia tác phim. Đây cơng chính là ngudn tà chính và động lục để khuyên khích lấp tục sing to ra các tác phim mới

Việc giới hen OTG trong hoạt đông giảng day và NCKH có thể nói là đặc tiệt

tắc giả

Ý ngấa đối với người dạy và học cũng như người nghiên cứu. Đây là những đái tương cổ nhủ cầu nghién cứa, họ tập rấ lớn nên việc dim bảo quyền tấp sân hợp lý Với kho ting tr thúc rông lớn của nhấn Losi Tà hợp lý. T thức là võ tân, nếu khơng có tr giới hen QTG ti rất đu ldện và cơ hội tiấp cận với kiến thúc mới là rất ahd. Kin thúc cũ khơng cịn phù hep và có thé vận dụng vào bối cảnh xã hội hiện te, còn kiến thúc mới th li rất khó để tp cân, như vậy rõ ring diy rễ là cân rở khơng nhỏ trong

qgu tình nghiên cứu và hoc tập khám phá các vẫn để mới trong xã hội đối với người

day, người học và người nghiên cứu Thâm chi là có thể xóa nạn "đã" sách đổi với "người khuyết tt khi họ không thể tiép cân với các tác phẩm theo cách thông thường Việc giới hạn QTG cũng chính là giúp mỗi cá nhân có thể nâng cao hiễu biết của bản thân, mở ra chân trời mới trong sáng tạo dựa trên những nén tăng khos học đã và dang

tổn tử

“ng Địt học Luật Ha Nội, Về Thị Bis Yên (hả biện), G021) Gio rip ht oF hữu tí me NO,

Cổng unin din, Hệ Nội, 78

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Bên canh đó, khi giới han QTG trong hoạt đông giảng day, NCKH cũng tao coHồi hop tác, quản lý khai thác được nguồn chất xém nổi te; sử dụng và tái sử dụngtrong nghiên cứu đều tơ đối với các cơ sở dio tao, cơ sỡ nghiên cứu,

Ngồi ra khơng thể khơng nổi đồn tác đông cia giới han QT trong hoạt động giảng day, NCEH đối với xã hội và công đồng Mot xã hội phát tiễn khơng chỉ don

vio nên kình té võng manh ma còn phụ thuộc vào những yêu tổ khác, trong đó có u

tổ về tính thin, Thậm chi yẫu tổ tinh thin này l có th tác động và h tr lớn ti tiém lọc kink tế oda một đất nước, Thục té cho thiy có nhơng tác phim kinh điễn đốn tử các nin vấn học ln manh nh Pháp, Nga, Uc... và đây cơng chính là các “nguồn tha” tr

ấu tổ tinh thin gép phin vio my phát tiển cba kinh tế đắt mise; la các te

điển nên. ố lương người có nhụ cả ất lớn. Nhìn nhận đưới một góctim đọc và mua làđơ khác, các tác phim re đời sẽ khơng cịn ý ngiĩa nêu chỉ được một mình tác giã biếtđến và sử dụng Việc sáng tao ra các tác phim 1a lâm phong phủ đời sống tính thin,

Xêmyễn khích phát hiễn vin hoe; từ đó din đến phát iển lánh tơ xã hội

12 Quy dinhvé giớihạm quyền tác giã dbivéi hoạt động giảng dạy và nghiên cứu Khoa học trong các Điều wee quốc

ĐỂ ánh việc kha thác và sử đụng các tác phim, cơng trình khoa học của tác ila cơng din nước này tin lãnh thổ nước khác mã không được mr đồng ý của tắc giả

đổ, các quốc gia đã thất lip hộ thing pháp luật shim bảo hộ quyén tác gã của cổngdân nước sở tei ở nước ngồi và cơng dân nước ngồi ở nước sở tei bằng cách thie

thuận lá kết với nheo các điều ước quốc té theo nguyên tắc có di có lại giữa các quốc gia với nhau. Việt Nam đã tham gia ký kết một sổ đu ước quốc té về bảo hơ QTC

như Cơng óc Beme, Hiệp ảnh TRIPS, Hiệp wie WCT, Hiệp ảnh CPTPP 2018, Hiệp

dish EVETA,.. Theo đó, những điều túc quốc té nêu rên đều a cập tới các nguyên, tắc trong việc giới hạn OTG, cụ thé như say

“Theo Công ước Bem, luật pháp các quốc gia hành viên được phép quy định về

các trường hợp được phép sao in tác phẩm, miễn là phải dim bảo mr sao in đó khơng

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

hương hei din việc khe thác binh thường tác phim hoặc không gây tht thoi bất hợp ý đến quyền và lợi ich của tác giá (khoăn 2 Điều 9). Công ước khơng chi rõ những trường hop nào có thé thực hién việc sao chép tie phim ma không cần xin phép, không cần tra tiên nhuận bức thi lao cho CSH QTG ma dành quyén cho các quốc gia thành, xiên tơ quy dinh cụ th trong pháp luật nước minh Đảng thời, Công ude côn quy định: các trường hợp tr do sử dung tác phim rong trường hop hích dẫn, mình họa phục va giảng day, chi din nguồn gốc và tác giả miễn dim bảo việc sử đụng này phi hop với thông lệ ding din (Điều 10). Công ude cũng mỡ rộng cho ghép việc sở dụng tác phẩm

không củn din sự đồng ý của tác giã những phi dim bảo tién thù lao ce tác giã rong

hép các nước dang phát tiẫn có thé dave cơ quan có thim quyền cấp giấy pháp để sao chip các tác phim được bảo hộ trong mục đích nghiên cứu, giáo đọc phù hop với

c&u liên quy định tử ĐiỄHĨ của Phụ lục

“Tương tự Cơng ước Berne, Hiệp dinh TRIPS cũng quy dinh về các han chế và

"ngoai lệ QTG, theo dé Hiệp định TRIPS quy dinh các quốc gia thành viên phải gi

han nhõng hạn chế và ngoạ lê đối với các độc quyén trong những trường hợp dic biệt nhất ảnh, không mâu thuấn với vide khai thác bình thường một tác phim và khơng làm

Thi một cách bất hợp lý đến lọ ich hợp pháp cia người nắm quyên @iéu 13)

Hiệp tước WCT cũng không chỉ ra các trường hop ou thé của việc sử dụng tác phim không cén xin pháp tác giã mà chi quy dinh các bên lý kết Hiệp tước nội luật hóa những hạn chế và ngoai lệ ci quyền tác gã dim bảo không mâu thuấn vớ việc khai thác tình thường tác phim và khơng lam phương hei một cách bắt hợp lý din to ich

hop phép của tác giả (Điễu 10). Quy đính này có nổi dụng mỡ nhằm tạo điều liên chocác quốc gia bây đụng hộ thẳng pháp luật vim phù hop với điều lận tiêng của mind,

‘vite đáp ứng tiêu chí chung của pháp luật quốc tế >

"Nguyễn Trụ Heng 019), ao lộ gu ôn ức gã đ vét phn độn ci én eet teo gọi đụ cũ

Bible gu: vàphúp hãi HẠ: Luận vi tục sšxậthc Duong Đụ hạc Lait Ha Nộ #7

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

Hiệp dinh CPTPP cing quy định về giới hạn và ngoại lẽ của OTG, cụ thể mốttên trong Hiệp dinh phải xác dinh các giới hen hoặc ngoại lệ đố: với các quyén đốc

quyền trong nhiing trường hop đặc biết cụ thé ma không mâu thuần với việc kei thác trình thường tác phi ude biểu diễn hoặc bản ghi âm và không gây phương hai mot cách bắt hợp lý đến li ích hop pháp cia chỗ thể quyền; cũng như cén tao sơ cân bing

trong hệ thống QTG cho các mục đích hợp pháp như phê bình bình luận, đưa tin,giảng day, học tấp, nghiên cứu và các mục dich tương tự khác, tạo điều liên tp cânvi tie phim được công bổ cho người mùa người khiêm thị hay người cổ các khuyẾttật

Xhác không thé đọc được tà liêun Điều 18 65; Điễu 18 68)

Hiệp dinh EVFTA cũng cho phép mỗt bên tham gia kỹ kết được quy dinh các

giới hạn và ngoạ lệ QTG trong mốt sổ trường hợp đặc biệt mà không mâu thuấn với

iệc khai thie tình thường của các déi tượng bảo hồ và không gây phương hei bắt hop

ý din lợi ích hop pháp cia chủ thể quyển, việc sao chip hợp pháp ma khơng nhằm

mục dich kink tí tử không bị coi lá vi pham sự bảo hồ QTC (Điều 12.14)

Nhấn chung các đều khoăn nêu trên đưa ra một số ngoi lệ, cho phép (một cách giới hạn) một bên được quyền sử ding tác phim được bảo hộ cho mốt số mục dich nhất ảnh: Các quốc gia thành viên được quyên cho pháp mét bên khác sao in tác phẩm ‘vin học nghệ thuật nói riêng và tác phim thuộc đổi toợng bảo hồ QTG nói chung trong

một sổ trường hop đặc biệt Tuy các điều ước quốc t không chỉ

dic biệt" tei diy được tiễu là thé nào nhừng đâu cho pháp các quốc ga thành viên nội

“một sé ruờng hop uất hóa các trường hop đặc biệt này, Thục tế hiện nay, nhiều quốc gia tên thé giới

cũng di dua việc phục vụ mục đích giáo dọc trổ thành một trong "mốt sổ trường hep

dic biệt" 46. Các điễu ue quấc tế đều nhân manh khi sỡ đụng tác phẩm không được nh hưông din việc kh thác bình thường của tác phim và không được làm phương

ai din quyền lợi hop pháp cũa tác gã

ce ễ thấy, do giáo duc là một lĩnh vực rất quan trong trong xã hội, là "công cui” đỄ chia sẽ va nâng cao t thúc nhân los, góp phần tao nên nhiễu sin phẩm tr tuệ

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

có giá ti, do đó Cơng ước Beme nói riêng và các điều ude quốc liên quan tới sỡ hữu,

nổi chung đã cho pháp giáo dục trở thành ngoại lê cho việc bảo hộ QTC đổi với tác phim, Tuy nhiên việc áp đụng ngos lệ phải được gi han ở múc hop lý, giảm thiểu

tối đa ảnh ining đến quyền lợi được bio hộ hợp pháp côn tác gia Néu việc áp dụng

"ngoai lệ được nói lơng, các bên có thé lem dụng ngoai lễ cho các mục đích khác, din đến việc tác phẩm khơng được bảo hồ một cách thoả đáng, tử đó han chế các tác giả sáng tạo và công bổ các tác phim cia minh di ngược let mục đích của cơ chế bảo hộ

SHTT ben đầu.

KET LUẬN CHƯƠNG 1

Giới hạn QTG có thể tiệp cân đưới nhiêu góc đồ khác nhau. Nêu tiếp cận dust túc độ réng giới hạn QTG sẽ bao gầm các quý định giới hen vé lãnh thổ, thôi hạn bão

"hô, đối tượng không được bảo hộ, nội dung bảo hộ,... Nêu tiếp cân đưới góc đổ hep thigiới hen QTG thường được hiểu là các giới hạn về nội dung bão hộ,

6 Luận vin này, Tác giã lựa chọn tip cân dưới góc dé hẹp và tập trung vào các

trường hợp giới hạn QTG trong hoạt động giảng dạy và NCKH tại các cơ sở dao tạo.

Theo đó, gói hạn QTC trong hoạt động giéng day, NCKH được hiểu la việc han chế

quyền của tác giá. CSH QTG khi tác phim được sit dụng để giảng day, NCKH thi

"người sử dụng khơng phải in phép, có thể không phai tr thi eo nhưng phai dim bảo

không anh hưởng đẫn việc khai thác bình thường tác phẩm và khơng đuợc gây phươngai din qun và lợi ích hợp pháp cba ác gã, CSH QTC

"Một trong những nguyên tắc quan trong của giới hen QT đó là căn bằng lợi ichagit các nhóm chủ thể. Day là nguyên tắc quan trong và xuyên mốt trong việc bảo về

quyên SHTT. Đây là nr cân bing đơa trên sự "đánh đổi lợi ích một cách tương đương”, tác giả phấ i sinh một phân quyền lợi cia mình cho lợi ích xã hột

ce noi, giảng dey va NCKH luôn được xem là một trong những tru cột quan. trong dé phát tiễn giáo duc, phát tiển xã hội và cũng được ghi nhân trong các đều

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

tước quốc ti. Việc gói hạn quyền của tác gi, CSH QTG sổ to điều kiện để những chủ thể khác trong xã hội có thể tấp cân với các sản phim ti tuệ nhằm phục vụ những lợi

ich chỉnh ding nhơ học tập, giảng dey, nghiên cứu thường thúc, giã tr, trau đổi, ningcao tình độ, béi dung kiến thức chun mơn .Và tử đó các host đồng sing to mới

sẽ có cơ hội và đều kiện hình thành góp phần thúc diy xã hội phát tién ngày cảng

mạnh mổ, công bằng vá bin ving hon

Nhờ đã phân tich, do giáo duc là một lĩnh vực rất quan trong trong xã hồi, là

“công cự" af chia sẽ và nâng cao tỉ thúc nhân loại, góp phần tạo nên nhiều sin phẩm trí tu cổ giá tị, do đơ Cơng ốc Beme nói riing và các du ue quốc tẾliên quan tôi

SHTT khác cũng đã cho ghép giáo dục trở thành ngoai lô cho việc bảo hộ QT đổ với

tác phim. Tuy nhiên việc áp dụng ngoời lệ phải đoợc giới hạn & múc hợp lý, giả

thiểu tối da ảnh hường đến quyên lợi được bảo hộ hop pháp của tác gã Néu việc áp

dang ngoại lê được nó lơng, các bân có thể lam dạng ngoại lẽ cho các mur đích khác, dấn din việc tác phim khơng được bảo hé một cách thoả đáng, từ đó hạn chế các tác gi sing tạo và công bổ các tác phim cite mình, & ngược lạ mục dich cia cơ chế bảo

hồ SHTT ben đầu

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

CHƯƠNG 2

THUC TRẠNG PHAP LUẬT VÀ THỰC TIEN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VE GIỚI HẠN QUYEN TÁC GIẢ TRONG HOAT ĐỘNG GIẢNG DAY

VA NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TẠI VIỆT NAM

2⁄1 Thực trang pháp hật sử kữu trí tuệ Việt Nam về giới hạn quyền tác giá

trong heat động gi

Pháp luật về OTG ghi nhận những đồng gép vé văn học, nghệ thuật và KHCN,

của tác giả, CSH QTG bằng cách dinh cho họ nhũng độc quyển khai thác, sử dụng.

think quả sáng tạo, diu ty của minh Tuy nhiên, những độc quyền đó cũng có khả năng"ngăn cân nự tp cận với vin học, nghệ thuật và KHCN của đồng dio công ching và vơ

hình chung kim him các giao lưu din sự liên quan tối losi quyển tai sẵn đặc biệt nay Nhằm hai hịa lợi ích của chủ thé QTG và lợi ích cơng đồng, pháp luật SHTT quy dinh các ngoai lệ ci độc quyền hay còn goi là các hạn chế của QTG đối với một sổ hành vĩ sử dng khai thấc QTG. Việc giới hạn thể hiện ở chi trong những trường hợp nhất Gin thì cá nhân, tỔ chức khác có quyền sử dụng tác phim duoc công bố ma không phải xin phép, không phii trả tiền bản quyển (nhuận bút thi lao) cho tác giá, CSH

OTG hoặc sir dụng tác phim được cổng bổ không phi xin phép nhưng phãi ta tiến

nhuận bút, thi lao @idu 25 và Điều 26 Luật SHTT 2005).1*

211, Trung hợp sứ: hong tác phẩm Không phat xin pháp, Không phốt há tiên nhận bút thì lao

‘Theo quy định của pháp luật hiện hành thi cổ các hình thúc cụ thé của việc sử dung từ do tác phim tei Điều 25 Luật SHTT 2005. Trong đó, thi host động sao chép, thích dẫn tác phim và chuyển đính dang tác phẩm là những Hình thức có liên quan

nhiều nhất tố hoạt động giảng dey và NCKH_ Do đó, trong phạm vi của Luận vin, Téc

i tập trung phân tích về các rường hop ngoe lệ này

“ xroờng Đại học Kast quic din ~Ihoe Lait, hin Vin Nam Ng Hình ing đủ bin),

(G018) Giáo roi phíp luật S7 Hãt nu, NOS Đạ học keh tế quac dn, Hà Nột te 75.16

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

2111 Dai tương áp ng

CCác trường hop sử dụng tác phim không phải xin phép, không phải ta tén thù ao chi được áp đụng đãi với các tác phẩm đã được công bố. Đây được cơi là đều kiện quan trong được ghi nhân rất rõ trong quy định cite pháp luật SHTT Việt Nam và các

cu ước quốc tỉ, cũng nh pháp loật các quốc gia khác, bai, nêu các tác phẩm chưa

được cổng bổ ma đã có su sử đụng từ các chủ thể khác trong xã hồi thi sẽ gây ảnh,

hướng rất lén đốn qun và lợi ích cơa tác gi, CSH OTG, bao gim cả thit ha vé tinh thin và thiệt hạ v tài sin

Những tác phim luôn chúa đụng rit nhiều cổng súc của tác gã kể cả về kiến

thức, thời gian tiên bạc... Do đỏ việc bảo vệ tác ga, CSH QTG trước nơ xâm phancủa các chủ J khác là v6 cùng cần thiét Pháp luật Việt Nam ghi nhận quyển công bổ tác phim 14 một trong những quyền nhân thân của tác giã bởi có liên quan, ảnh buông

trụ tiếp đến danh dự uy tin của tác gã. Tác giã là người sing tạo ra tắc phim nên có

quyền cơng bổ hoặc khơng cơng bổ tác phim của mình din cổng chúng có quyển qguyất ảnh công bổ tác phim vào thời điểm nào theo cách thúc nào... Bén canh lợi ích. tinh thin, quyền cơng bổ cịn liên quan trực HẾp đến việc khai thắc các lợi ich nh tế tir tic phim, là tin để để chủ thé co thể thục hiện được các quyền tài sin nh biểu ác phim có ý nga din, sao chép, phân phố, truyền đạt... ác phim. Qun cơng

«quan trong trong vie xác dinh cơ chế pháp lý cin tác phim.

“Thông thường, mốt tác phim trước khi được cơng bổ chính thức ra cơng chúng

s được in in bối nhà xuất bản được cấp phép với số lượng nhất định, nên nâu có hành vã xâm phạm quyển sao chép thi CSH QTG có thể dễ ding đơn ra các căn cử chứng sink, bảo vé quyển lợi ofa mình; đổi với trường hop tác phim chưa đuợc cơng bổ ma tí sao chip thi vie chúng minh có phần khó khan hơn, khi đó, CSH QTG phất ching sinh quyên cia mình 46 là tác phẩm đó do mình sáng tao ra mốt cách độc lập hoặc

“Bang Địt học Luật Ha Nội, Về Thị Bis Yên (hải), G021) Gio rip tt sở hữu tế ae NO,

Cổng unin địa, Ba Neve

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

minh là người được ting, được cho, được thừa kể hay được chuyễn giao quyền tà sin của OTG; bồi tác phim chỉ cần hình thành dud một bình thúc nhất Ảnh có thể nhận,

tiết được, thi đã được pháp luật bảo vệ OTG 5

6 Việt Nam, việc công bố tác phim được quy dinh tei khoản 9 Điệu 4 Luật

SHTT 2005 và được làm 18 hơn tủ khoản 2 Điều 20 Nghị định sổ 22/2018/NĐ-CP

“Theo đỏ việc công bổ tac phim phải thơn min các u ổ sm

Thứ nhắt phải có bản sao tác phẩm được phát hành dén công chủng, không

nhân bit cách thức tạo ra các bin sao

Thứ ha, 56 lượng bên sao đã 42 đáp ving nhủ cầu thưởng thie tác phim của công chúng tùy thuộc đặc rừng của tùng loại tác phẩm,

Thirba, phải được nr đẳng ý cia tác ga, CSH QTC.”

Quy định của Việt Nam dave xây dựng cin cử theo quy đính của Cơng ước

Berne, theo đó khoản 3 Điều 3 Cơng wie Beme quy đính tác phim đã cơng bỗ 1a những tắc phim đã được phát hành với sự đẳng ý cia tác giã không phân biệt phương

php cầu tạo các bản rao, miễn là các bin đó dip img niu cầu hop Lý của công chúng

tu theo bản chit cũa tác phẩm; khơng đoợc coi là cơng bổ: trình diễn một tác phẩm sân khẩu, nhạc lách hay hod tấu, tình chiếu tác phim điện ảnh đọc trước công chúng một tác phẩm văn hoc, phát thanh hay truyền bình một tác phim văn học hay nghệ thuật triển âm một tác phim nghệ thuật hay xây dựng một tac phim kiến trúc

‘Tham khảo hệ thống pháp luật các quốc gia Khác trên thể giới như Luật QTC

“Thuy Điễn quy dinh tác phim dave coi la công bồ kh các bản sao của tác phẩm, với nợ

đẳng ý cia tac giã, được dn ra bán hoặc phân phải tới công chúng đưới các hinh thúc

Xhác Điều 8)

‘Th Bằng Yên (2021, Bow bất gu dt Tên giơ nite sao chip, rch nc phần mong các cơ sốid ắc Dato và bắn hg hoa Hiển

"Wr Tủ Bồ Yên ảnhöm Us) C000), Apa ih dg ao chế qu, Rat Đức vb vé ondnk nữ car Dg Bet ọc Le Hà Nội Be eat NCEE cp trường Thường Đm bọc Lait Bà NG, 40

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

Dé với Luật QTG Hoa Kỷ, Điều 101 quy định khá chỉ tiết về hành vi công bổ, tác phim, theo đó cơng bổ là việc phân phối các bản sao hoặc bản ghi của tác phẩm tới công chủng thông qua vige bản hoặc các hành thức chuyển nhương quyền sở hữu khác,

hoặc thông qua việc cho thuê, cho muén, cho muon Việc chảo phân phối các phiênthân hoặc bản ghi của tác phẩm trước một nhóm người nhim mục đích phân phốt iệp

theo việc tình diễn hoặc tình bảy cơng cơng tác phim là để cầu thành hành vĩ cơng bổ. Những bản thin việc tình diZn hoặc tinh bay trước công chúng không cấu thin hành vi công bổ

Trong quy định ce Luật QTG Nhật Bán, tác phẩm được cho là đ công bố nêu

chuyên hoặc trong bay cho công chủng xem (bao gém trường hop tác phẩm kiễn trieđược xây đụng bối CSH QTG hoặc người được CSH QTG cho phép) bởi CSH OTGhoặc người được CSH OTG cho pháp (Điễu 4)

Nhờ vậy, có thể thấy, việc hiểu thé nào là tác phẩm đã được công bổ sẽ tùy thuộc vio pháp luật cia mỗt quốc gia tuy mỗi quốc gia s có những cách hiễu và quy dink khác nhau về việc công bổ tác phẩm nhưng tit cé đều hướng tới việc dim bảo

quyền lợi của tác ga, CSH QT

21.12 Ve hoạt đồng sao chép

XKhoản 1 Điều 25 quy đính các truờng hợp sao chép ác phim đã công bổ không phi in phép, không phải trà tiễn nhuận bit, bao gầm: “Tir ao chip mt bản nhằm auc dich nghiên oins khoa học, giống day cũa od nhận” (điểm 4) và “Sao chép tác him đễ hat trữ trong tevin với muc dich nghiên inc” (Em 8)

Quyển seo chp là mốt trong những quyền từi sin quan trong nhất của tác gi,CSH QTG, được pháp luật quốc tổ cũng như pháp luật quốc gia thir nhận và bio vé

trong suốt th hạn tác phẩm được bão hộ

“Xuất phút từ inh võ hình cia các tủ sẵn tí tu, các tác phim cũng nhữ các tài sản bí tệ khác có khả năng cho ghép nhiều người cing kai thác đồng thời tet nhiều

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

ia đăễm khác nhau mà không làm mắt hay giản gi ti cde các tử sin này, Cũng xuất phat từ tính v6 hình này, các tác phẩm khi cơng bổ có thể bị truyền dat, bi sao chép, nhân phối một cách rt df dàng với số

Voi mu phát tiển của KHCN, các máy photocopy, mấy sa và các thiét bi ding để sao lượng lớn mà CSH rit khó kidm sốt hiệu qui

chép khác ngày cảng hiện đu đ lam cho việc sto chép tác phim với số lương rt lớn,trong một thời gian ngắn đoợc tiên hành một cách df dàng, chất lượng gin nũn bản gốc

những giá thánh rễ hon tất nhiều 'Ê Đây cũng là quyền df bị xâm phạm nhất trong mốt

"Nhờ vậy, "rao chép" được hiễu nhọ thể nào? Theo quy Ảnh tại khoản 10 Điễu 4

Luật SHTT, rao chép được hiểu là việc tao ra mốt hoặc nhiều bản sao cia tác phimhoặc bản ghi âm, ghỉ hành bing bit kỳ phương tiên hay hình thức nào, bao gi cả việc

tạo bin sao đới inh thúc điện từ Việc seo chép có thể đoợc tién hành trợ: Hp —tức

tạo ra bản sao từ chính tác phim, bản ghi âm, ght hành hoặc được tiên hành gián tấp —

tức xo re bản ao khác không trực tip từ tác phim, bản ghi âm, ghi hình nà thơng qua

mạng thơng tin điện ti, chương tinh phát sinh và các hình thức tương hy khác; saochép một phin hoặc toàn bổ, Theo quy dink tei khoản 3 Điễu 25 Luật SHTT 2005 thi

“Tiệc s dụng tắc phẩm trong các trường hợp guy (ảnh tạ khoản 1 Điều này không áp chong đãi với tác phẩm liễn trúc, tác phim tao hình chương trình mập tình” Do đó, trong trường hợp cá nhân, tổ chức thục hiện hành vi sao chép tác phim kiến trúc, ác phim phim tạo hình, chương trình may tính kể cả là một bản và dim bão với mục dich phi thương mai (như giảng day, NCKE), néu khơng có ar đồng ý của CSH QTG thi ‘vin bi coi 1à hành vi xâm phạm QTC

"1á Thị Num Gung 2015), "Bios quyin tic gã tưng ho ding cia turviện? Tap ci oa hoc phíp ý Pt

ie 03 0/2017

hu synod mach a

(ry cp neny 1062030)

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

Dai với quy định tự sao chấp bản nhằm ye dich NCKE, ging day cũa

“Theo quy Ảnh tei didm a khoản 1 Điều 25 Luật SHTT, ngoài việc tận thủ theo "nguyên tắc chung trong việc sở dụng tác phim là khơng được lâm ảnh hung din việc

Xơi thác tình thường của tác phim và không gây phương hai din quyén lợi hop phápcủa tae giả. CSH QTG thi việc sao chấp tác phim không phố xin pháp, không phải trảtién nhuận bút chỉ được in hành kh đáp ứng các đều liện rau: () tự thục hiện hành)vi sao chép; Gi) chỉ được sao chép một bản và Gi) chi nhầm mục dich NCKH và giảng

day của cá nhân. Quy định này được xây dựng dum trên các điều ước quốc tế về bảo hộ

QTC nhờ đã được tình bay tạ mục 1.2 Chương 1 của Luận vấn này

Thứ nhất về đâu liện hy thực hiện hành vi sao chép

Hin chun có văn bản nào đơn ra Ảnh ngiềa hay giải thich về hành vi "tự sao

chép", đo đó trên thực tổ vấn tổ ti hai quan điểm về vin đỀ này: Cụ thể, quan diém

thứ nhất cho ring, hành vi “he seo chép” phải được hiểu là người sao chép tự tay sao

chép chữ không phãi yêu cầu mốt người khác thực hiện; quan điển thử hai cho ring, ảnh vi "tự sao chép” được hiểu là người sao chép hr minh thục hiện các hình thúc Xhác phù hợp khác để tạo ra bản rao ác phẩm, có th lá sử dụng các dịch vụ photo hop php thông qua thơ viên hoặc cơ sở hop pháp và yêu cầu photo tác phim cho mảnh.

Tác giả Luận vin cho ring quan điểm thứ ha sẽ phù hop hơn. Bối 12, nêu hiểutheo quan điểm thứ nhất là người sao chép phi hy mình thục hiện hành vĩ thi khá cũng

nhắc và hen chỗ, không phải rong moi trường hợp người sao chép đâu có th tự tay thục hiện ảnh vĩ này, có th vi tại nơi học tấp, lâm việc ci he khơng có đơn vi cũng cấp dich vụ photo hợp pháp hoặc ho là nhiing người khuyết tit khơng thể thao tác ảnh ví sao chép đoợc, thi lúc niy họ sẽ cin một bên khác để HỖ trợ ho việc sao chép

mộtbản Tuy nhiên cũng cân lưu Ýtẳng việc tự sto chép này phải được thục hiéa bingchính các thit bị sao chụp, các phương tiện máy mức cá nhẫn... của người sao chipchữ không phải là “thuê dich vu" sao chép bên ngoài

</div>