Liệu pháp kháng sinh ngắn ngày trong điều trị nhiễm khuẩn hô hấp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.02 MB, 40 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

LIỆU PHÁP KHÁNG SINH NGẮN NGÀY TRONG ĐIỀU TRỊ NHIỄM

KHUẨN HƠ HẤP

BS Ngơ Thị Phương Nga

Khoa Tổng quát 3 TT Quốc Tế – BV NHI TW Hà Nội, ngày 08/06/2022

PP-ZIT-VNM-0186

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

• Nội dung trình bày chỉ thể hiện quan điểm và kinh nghiệm của báo cáo viên và không nhất thiết thể hiện quan điểm hay khuyến nghị của Pfizer dưới bất kỳ hình thức nào.

• Hình ảnh/nội dung trích dẫn trong bài báo cáo thuộc về báo cáo viên hoặc sử dụng bởi báo cáo viên.

• Pfizer đã kiểm tra nội dung để đảm bảo thỏa một số tiêu chuẩn cụ thể nhưng

không đảm bảo sự chính xác trong trích dẫn tài liệu, và bản quyền hình ảnh và nội dung trích dẫn. Pfizer, các công ty con hoặc công ty liên kết không chịu trách

nhiệm dưới bất kỳ hình thức nào cho tính chính xác của nội dung bài báo cáo.

2

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

NỘI DUNG

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NHIỄM KHUẨN HÔ HẤP CẤP TÍNH TRẺ EM

III. AZITHROMYCIN – LIỆU PHÁP KHÁNG SINH NGẮN NGÀY TRONG NHIỄM KHUẨN HÔ HẤP IV. KẾT LUẬN

3

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

BỆNH THƯỜNG GẶP NHẤT Ở TRẺ EM VIỆT NAM

Số liệu thống kê của BYT/2013

4

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

THỜI GIAN ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH

Định nghĩa:

• Thời gian sử dụng KS

• Nồng độ KS tại vị trí đích trong phạm vi ĐT

• Thời gian sử dụng kháng sinh tối ưu

Chỉ định KS trong 1 thời gian cần thiết ngắn nhất để có hiệu quả lâm sàng và vi sinh.

Slama TG, Amin A, Brunton SA et al (Council for Appropriate and Rational Antibiotic Therapy : CARAT) Am J Med, 2005, 118 (7A): 1s-6s

5

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

TUÂN THỦ ĐIỀU TRỊ

• Chìa khóa quyết định thành cơng của điều trị KS

• Các yếu tố ảnh hưởng đến tuân thủ ĐT:

 BN thường kém tuân thủ ĐT nếu ĐT dài ngày hay phải dùng thuốc nhiều lần/ngày (3-4 lần/ngày)

 Cải thiện LS: BN thường ngưng ĐT sau khi hết triệu chứng 2-5 ngày • Trong ĐT NKHHCT: 30-60% khơng tuân thủ ĐT, nhất là khi ĐT > 7 ngày

Reyes H et al - J Clin Epidemiol 1997;50:1297-304Hoppe JE et al – Pediatr Infect Dis J 1999;18:1085-91

6

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

ĐIỀU TRỊ VIÊM HỌNG DO LIÊN CẦU

Penicillin V (3 lần/ngày) x 10 ngày • Hầu hết: khơng tn thủ điều trị

• Ngày thứ 3: 46% tiếp tục ĐT đúng 8%: tiếp tục dùng KS đến ngày 9

Bergman AB, Werner RJ. N Engl J Med 1963;268:1334-8

7

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

ĐIỀU TRỊ VIÊM HỌNG DO LIÊN CẦU

• NC quan sát đồn hệ tiến cứu: 2.000 trẻ 6 tháng18 tuổi đau họng và cấy GABHS(+) -theo dõi trong 10 năm.

 Chỉ 10% được điều trị đủ thời gian.

 Hầu hết chỉ ĐT KS trong 4–6 ngày. Đa số ngưng KS sau khi hết sốt 1-2 ngày.

Sarrell EM, Giveon SM. ISRN Pediatrics. 2012, Article ID 796389, 8 pages

8

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

LỢI ĐIỂM KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

• Cải thiện tuân thủ ĐT: giảm số lần dùng, thời gian dùng KS • Ít tốn kém hơn

• Hạn chế tác dụng phụ KS, tương tác thuốc • Giảm đề kháng KS

 Giảm tỷ lệ mang VK kháng thuốc  BN ít thải KS ra mơi trường

 Người thân ít mang VK kháng thuốc • Hài lịng BN/thân nhân

Cohen & Powderly – Infectious Diseases , 3rded.,Copyright2010 ElsevierDebra A Goff - Ann Pharmacother 2004;38:S19-23

9

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

NHƯỢC ĐIỂM KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

• Khơng đạt hiệu quả nếu ngắn q giới hạn • Tăng tỷ lệ tái phát

• Phụ thuộc vào nhiều yếu tố

• Tốn kém nếu tái phát, biến chứng

Cohen & Powderly – Infectious Diseases , 3rded.,Copyright2010 Elsevier

10

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

ĐIỀU KIỆN KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

ĐIỀU KIỆN KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

Ths.Bs Ngô Thị Phương Nga

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

I. KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

ĐIỀU KIỆN KHÁNG SINH TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY

• Nhiễm khuẩn trên bề mặt niêm mạc (đường hơ hấp trên – dưới, tiêu hóa, niệu – sinh dục) tốt nhất cho KS trị liệu ngắn ngày.

• Nhiễm khuẩn xương, khớp, não, nội tế bào: không phù hợp ĐT ngắn ngày.

Cohen & Powderly – Infectious Diseases , 3rded.,Copyright2010 Elsevier

13

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

ĐT VIÊM HỌNG LIÊN CẦU

 Cephalosporin thế hệ I uống x 10 ngày

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

IDSA Clinical Practice Guideline for Acute Bacterial Rhinosinusitis in Children and Adults. 2012WHO (2013). Pneumonia. Guidelines for the management of common childhood illnessesHướng dẫn chẩn đoán và điều trị một số bệnh về tai mũi họng Bộ Y tế 2015

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

ĐT VIÊM HỌNG LIÊN CẦU

• 22 NC – 13.102 trẻ (6 NC với azithromycin)

• Điều trị KS ngắn ngày so với điều trị chuẩn:

 Tỷ lệ kém tuân thủ điều trị ít hơn: OR=0.21, 95%CI:0.16-0.29  Thời gian sốt ngắn hơn: MD=-0.30 ng, 95%CI: (-0.45) – (-0.14)

 Thời gian đau họng ngắn hơn : MD=-0.50 ng, 95%CI: (-0.78) – (-0.22)

THE COCHRANE LIBRARY 2010, ISSUE 5

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

15

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

ĐT VIÊM HỌNG LIÊN CẦU

• Điều trị KS ngắn ngày so với điều trị chuẩn:

 Nguy cơ thất bại lâm sàng sớm thấp hơn: OR=0.80, 95%CI: 0.67-0.94

 Không khác biệt về nguy cơ thất bại vi sinh sớm: OR=1.09, 95%CI:0.97-1.20  Không khác biệt về nguy cơ tái phát lâm sàng muộn: OR=0.95,

95%CI:0.83-1.08

THE COCHRANE LIBRARY 2010, ISSUE 5

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

16

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

ĐT VIÊM HỌNG LIÊN CẦU

• ĐT ngắn ngày VHLC ở trẻ em với KS thế hệ sau so với Penicillin dài ngày

 20 NC - 13,102 case VH do liên cầu nhóm A.

 Sốt ngắn hơn (MD: -0.30 ng, 95%CI: -0.45 -0.14)

 TG đau họng ngắn hơn: MD: -0.50 ng, 95% CI:-0.78 -0.22  Nguy cơ thất bại ĐTLS thấp hơn: OR=0.80, 95% CI: 0.67 - 0.94  Không khác biệt nguy cơ:

 Thất bại VS sớm: OR=1.08, 95% CI 0.97 -1.20  Tái phát LS muộn: OR=0.95, 95% CI 0.83- 1.08

 Nguy cơ tái phát vi sinh muộn cao hơn: OR=1.31, 95% CI 1.16 - 1.48

THE COCHRANE LIBRARY 2012, ISSUE 8

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

17

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

ĐT VIÊM HỌNG LIÊN CẦU

• ĐT ngắn ngày VHLC ở trẻ em với KS thế hệ sau so với Penicillin dài ngày

 ĐTVHLC nhóm A bằng KS uống 3-6 ngày có hiệu quả tương đương với ĐT chuẩn với penicillin uống 10 ngày.

 Bệnh nhân VHLC nhóm A cần điều trị KS thích hợp, liều lượng thích hợp trong thời gian đủ dài để diệt VK (thường 10 ngày).

The Cochrane Library 2012, Issue 8

IDSA Clinical Infectious Diseases Advance Access published September 9,2012

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

18

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

ĐT VIÊM HỌNG LIÊN CẦU

• Điều trị KS ngắn ngày viêm họng do liên cầu

 Penicillin V < 10 ngày: không thành công.  KS trị liệu ngắn ngày có hiệu quả:

o Amoxicillin 6 ngày o Cephalosporin 5 ngày

o Azithromycin 3 ngày

The Cochrane Library 2012, Issue 8

IDSA Clinical Infectious Diseases Advance Access published September 9,2012

The Cochrane Library 2010, Issue 5Dữ liệu cung cấp bởi BCV

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

19

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

ĐT VIÊM XOANG CẤP

IDSA Clinical Practice Guideline for Acute Bacterial Rhinosinusitis in Children and Adults. 2012

20

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

KS TRONG ĐT VIÊM XOANG CẤP

Meta-analysis - RCTs so sánh ĐT azithromycin 3-5 ngày với các KS khác: không khác

biệt về thất bại LS (OR=0.91, 95% CI, 0.60–1.39)

Siempos II, Dimopoulos G, Falagas ME. Infect Dis Clin N Am 23 (2009) 331–353

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

21

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Lựa chọn kháng sinh gì ban đầu và thay thế:

• Lựa chọn kháng sinh lý tưởng nhất là dựa vào ni cấy vi khuẩn, làm kháng sinh đồ. • Lựa chọn theo kinh nghiệm dựa vào:

 Lứa tuổi

 Lâm sàng: mức độ bệnh

 Tình trạng miễn dịch, dị ứng

 Tình hình kháng kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh.

Hướng dẫn xử trí Viêm phổi cộng đồng ở trẻ em,Bộ Y Tế 2014

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

22

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Viêm phổi ở trẻ dưới 2 tháng tuổi

Mọi viêm phổi ở trẻ < 2 tháng(3 tháng) đều nặng – cần nhập viện VP sơ sinh = nhiễm khuẩn nặng

Hướng dẫn sử dụng kháng sinh (Ban hành kèm theo Quyết định số 708/QĐ-BYT ngày 02/3/2015)

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

23

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Điều trị ngoại trú VPCĐ theo kinh nghiệm

Adapted from Bradley JS, et al. (2011). The management of community-acquired pneumonia in infants and children older than 3 months of age: Clinical practice guidelines by the pediatric Infectious diseases society and the infectious diseases society of America Clinical Infectious Diseases, 53(7): 1-52. doi: 10.1093/cid/cir531. Table 7: Empiric Therapy for Pediatric Community-Acquired Pneumonia (CAP)

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

24

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Viêm phổi nhẹ

• KS uống ban đầu: AMOXICILLIN 90mg/kg/ng chia 2-3 lần x 7-10 ngày (Nguy cơ Phế cầu kháng thuốc thấp: 2 lần/ng)

• Nếu nghi VPKĐH (Mycoplasma), trẻ > 5 tuổi: thêm AZITHROMYCIN

AAP Emergency Medical Committee Section on Quality Transformation Clinical Algorithms for the Emergency Department Evaluation and Management of Pediatric Community Acquired Pneumonia 2017

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

25

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Thời gian ĐT tối ưu viêm phổi

•Mức độ thỏa đáng của kiểm sốt nhiễm khuẩn •Đáp ứng của BN với điều trị

Grimwood et al. Pneumonia (2016) 8:6

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

26

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Khuyến cáo thời gian ĐTKS cho viêm phổi

• VPCĐ nhẹ: từ 5 đến 10 ngày • VPCĐ nặng: từ 5 đến 14 ngày • VP KĐH: từ 5 đến 7 ngày

• VP do S. aureus: từ 21 đến 28 ngày

Pezzani MD, Cattaneo P, Zaffagnini A (WHO Secretariat). Evidence based review on optimal duration of antibiotic therapy for bacterial infections to support antimicrobial stewardship recommendations.

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

27

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Thời gian ĐTKS trong viêm phổi

• Ít có nghiên cứu so sánh ĐT Viêm Phổi ngắn ngày và dài ngày (trên 7 ngày), đặc biệt ở trẻem.

• IDSA:

 VP phế cầu: cho đến khi hết sốt 3 ng .

 VP do VK có thể gây hoại tử nhu mơ phổi (S.aureus, P.aeruginosa): trên 2 tuần

 VP khơng điển hình: ít nhất 2 tuần • American Thoracic Society (ATS):

IDSA Clinical Practice Guideline for Acute Bacterial Rhinosinusitis in Children and Adults. 2012WHO (2013). Pneumonia. Guidelines for the management of common childhood illnessesDiagnosis and Treatment of Adults with Community-acquired Pneumonia 2007 American Thoracic Society

Dữ liệu cung cấp bởi BCV

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

KS trị liệu ngắn ngày so với dài ngày trong điều trị VPCĐ không nặng ở trẻ 2-59

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Azithromycin & KS trị liệu ngắn ngày

Nhiều NC so sánh Azithromycin với các KS đối chứng khác cho thấy có thể ĐT ngắn ngày với Azithromycin.

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

Mandell LA. Update on community-acquired pneumonia. Posgraduate Medicine; Oct 2005,Vol118 Issue 4,p35-46

30

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Azithromycin & KS trị liệu ngắn ngày

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

The Cochrane Library 2010, Issue 3

31

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Azithromycin & KS trị liệu ngắn ngày

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

The Cochrane Library 2010, Issue 3

32

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

ĐIỀU TRỊ KHÁNG SINH CHO VIÊM PHỔI

Azithromycin & KS trị liệu ngắn ngày

II. KS TRỊ LIỆU NGẮN NGÀY TRONG NKHHCT TRẺ EM

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

 Mycobacterium avium intracellulare

• Có họat tính trên hầu hết VK gây NKHHCT: H. influenzae, S.pneumoniae,

M.catarrhalis, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae

III. AZITHROMYCIN – LIỆU PHÁP KHÁNG SINH NGẮN NGÀY TRONG NHIỄM KHUẨN HÔ HẤP

Lalak, N.J., Morris, D.L. Azithromycin Clinical Pharmacokinetics. Clin. Pharmacokinet. 25, 370–374 (1993)

34

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

DƯỢC ĐỘNG HỌC AZITHROMYCIN

• Nhanh chóng được hấp thu vào máu.

• Nồng độ trong TB BC máu (neutrophils & monocytes) cao hơn trong huyết thanh. • TBBC có Azithromycin đi vào vị trí nhiễm trùng

III. AZITHROMYCIN – LIỆU PHÁP KHÁNG SINH NGẮN NGÀY TRONG NHIỄM KHUẨN HÔ HẤP

Gordon EM, Blumer JL. Pediatr Infect Dis J. 2004;23(Suppl 2):S102-S107.

35

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

AZITHROMYCIN LỰA CHỌN TỐT CHO ĐIỀU TRỊ KHÁNG

• Nồng độ KS được tăng cường tại vị trí nhiễm trùng

III. AZITHROMYCIN – LIỆU PHÁP KHÁNG SINH NGẮN NGÀY TRONG NHIỄM KHUẨN HÔ HẤP

Lalak, N.J., Morris, D.L. Azithromycin Clinical Pharmacokinetics. Clin. Pharmacokinet. 25, 370–374 (1993)

Bartold PM et al. Inflammopharmacol (2013) 21: 321- 328

36

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

AZITHROMYCIN LIỆU PHÁP KHÁNG SINH NGẮN NGÀY

• Azithromycine là kháng sinh có đặc tính dược động dược lực khác biệt: Đạt nồng độ cao ở vị trí nhiễm trùng và bạch cầu.

• KS ngắn ngày, liều dùng thuận tiện • Tăng tính tn thủ thuốc.

• Hiệu quả trên viêm họng do liên cầu đã được chứng minh

III. AZITHROMYCIN – LIỆU PHÁP KHÁNG SINH NGẮN NGÀY TRONG NHIỄM KHUẨN HÔ HẤP

Lalak, N.J., Morris, D.L. Azithromycin Clinical Pharmacokinetics. Clin. Pharmacokinet. 25, 370–374 (1993).Ioannidis John PA et al. J antimicrobial chemo. (2001) 48: 677-689

Siempos II, Dimopoulos G, Falagas ME. Infect Dis Clin N Am 23 (2009) 331–353

37

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

LIỀU LƯỢNG AZITHROMYCIN

III. AZITHROMYCIN – LIỆU PHÁP KHÁNG SINH NGẮN NGÀY TRONG NHIỄM KHUẨN HÔ HẤP

According to Zitromax PI, Azithromycin POS 200mg/5ml LPD Date: 30 Sep 2021

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

• Kháng sinh ngắn ngày trong điều trị Nhiễm khuẩn hơ hấp cấp tính (NKHHCT):  Có cơ sở khoa học, thực tiễn

 Hiệu quả

 Cịn cần nghiên cứu thêm

• Azithromycin phù hợp cho kháng sinh ngắn ngày trong điều trị NKHHCT ở trẻ em

IV. KẾT LUẬN

Ths.Bs Ngô Thị Phương Nga

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

40

</div>

Liệu pháp kháng sinh ngắn ngày trong điều trị nhiễm khuẩn hô hấp