Luận văn thạc sĩ Luật học: Điều kiện của người nhận nuôi con nuôi và thực tiễn giải quyết tại địa bàn tỉnh Hoà Bình

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

NGUYEN THỊ HIEN

DIEU KIEN CUA NGƯỜI NHẬN NUGI CON NUGI VA THỰC TIEN GIẢI QUYẾT TẠI DIA BAN

TINH HOA BÌNH

LUAN VAN THAC SiLUAT HOC

HÀ NỘI - 2020

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

NGUYEN THỊ HIEN

DIEU KIEN CUA NGƯỜI NHẬN NUÔI CON NUÔI VA THỰC TIEN GIẢI QUYẾT TẠI DIA BAN

TINH HOA BÌNH

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Chuyên ngành : Luật Dân sự và Tố tụng dân sự

Miso 838 0103

Người lưướng dẫn khoa học: PGS.TS Hà Thị Mai Hiên

HÀ NỘI - 2020

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

Tôi zăn cam đoan đây lả cơng trình nghiên cứu khoa học độc lập của tiếng tôi

Các kết quả nêu trong luân văn chưa được cơng bổ trong bat kỳ cơng trình nao khác. Cac số liêu trong luân văn là trung thực, có nguồn gốc rổ rằng,

được trích dẫn đúng theo quy định.

Tơi sản chịu trách nhiệm vé tỉnh chính ác và trung thực của luôn văn này.

TÁC GIÁ LUẬN VĂN

Nguyễn Thị Hiền.

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

“Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUAT VỀ NUOI CON NUỐI VÀ. DIEU KIEN CUA NGƯỜI NHẬN NUOI CON NUỐI

Khai niêm, muc đích vả ý nghĩa của việc nuôi con nuôi

Khai niệm, căn cứ pháp luật vẻ điều kiên của người nhân nuôi con nuôi

Các yêu tố dim bảo thực hiện pháp luật vẻ điều kiến cia người nhân nuôi con nuôi

Chương 2: THUC TIEN THUC HIEN PHÁP LUAT VỀ DIEU KIEN CUA NGƯỜI NHAN NUGI CON NUÔI TẠI TINH HOA BINH VÀ MỘT SỐ GIẢI PHAP TANG CƯỜNG DAM BẢO. HIEU QUÁ THỰC HIEN

"Thực tiễn thực hiện pháp luật vẻ điều kiên của người nhân ni

con ni tai tinh Hịa Bình

Tơn tai trong thực tế và giải pháp hoàn thiện thể chế pháp luật

vvé điển kiến của người nhận nuôi con nuôi

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

Số hiệu.

bang 21

Tên bảng.

Số liệu trẻ em được nhên làm con nuôi trong nước tai tỉnh Hoa Binh phân theo nơi cư trú

Tinh trang sức khỏe của trễ em được nhận lâm con nuối trong nước tại tỉnh Hòa Bình.

Độ tuổi va giới tính của trẻ em được nhận lam con ni

trong nước tại tỉnh Hịa Bình.

Số liệu ni con ni có yếu tổ nước ngồi tại tỉnh Hịa

Binh giai đoạn 2011-2019

Số liệu ni con ni có u tổ nước ngồi tại tĩnh Hịa

Bình chia theo độ tuổi giai đoạn 2011-2019

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

'Tên biểu đề

Số liệu trẻ em được nbn làm con nuôi trong nước tại tỉnh Hoa Binh phân theo nơi cư trú

Tinh trang sức khöe của trễ em được nhận lam con nuối trong nước tai tinh Hịa Bình.

Độ tuổi và giới tính của tré em được nhận lam con ni

trong nước tai tỉnh Hịa Bình.

Tỷ lê giới tính của tré em được nhân làm con ni trong nước tai tinh Hịa Bình

Số liệu ni con ni có yếu tổ nước ngồi tại tỉnh Hịa

Binh giai đoạn 2011-2019

Ty lệ trẻ em được nhận lam con ni có yếu tổ nước:

ngồi tại tinh Hịa Bình giai đoạn 2011-2019 phân theo

<small>nơi cử trú</small>

Tỷ lệ trẻ em được nhận lam con ni có yếu tổ nước.

ngồi tại tinh Hịa Bình giai đoạn 2011-2019 phân theo tình trang sức Kinde

Số liệu ni con ni có yếu tổ nước ngồi tại tỉnh Hòa

Binh chia theo độ tui giai đoạn 2011-2019

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài

Trẻ em chính lả hạnh phúc cốt lõi của gia đính, 1a tương lai của đất nước Như chúng ta đã biết, sinh thời Chủ tịch Hồ Chi Minh ln đảnh cho các châu thiêu niên, nhí đồng tinh thương yêu vả quan tâm đặc biết Bác thường xuyên quan tâm nhắc nhỡ và giao nhiệm vụ bao vệ, chém sóc tré em.

Qua các bai viết, bai phát biểu và bằng những việc lam cụ thể, Người đã đất

nén tang tư trỡng và nêu tắm gương sáng về việc bao vệ, chăm sóc va giáo dục rẽ em.

"Ngày nay tré em mé côi hay tré em bị bỏ rơi ngày cảng nhiều, việc tìm cho những đứa trẻ một mãi âm gia đình tốt là diéu đáng lưu tâm. Nhưng ma

lâm sao để một người co thể nhận nuôi con nuôi va lam sao để một đứa trẻ trở

thành con nuôi của mét gia định? Trong đời sống 28 hội, việc nhân nuôi cơn. nuôi đã tổn tai từ bao đời nay, với những lý do và mục đích khác nhau, nhưng

lý do cơ bản va phổ biến nhất, đó chính là vi lịng thương người, muốn cưu

mang, giúp đỡ những đứa trễ rơi vào hoản cảnh khó khăn.

"Nuôi con nuôi lä một hiện tượng sã hội xây ra 6 các quốc gia và đều

được pháp luật ở các nước điều chỉnh Ở nước ta cũng vậy, trong hoan cảnh.

đất nước còn phải chu những di chứng năng né của chiến tranh, điểu kiện

kinh tế - xã hội có nhiễu khỏ khăn, mức thu nhập của nhân dân cịn thấp, nhiễu trẻ em có hồn cảnh đặc biệt cén có mái âm gia đỉnh, thì vẫn để nuối

con nuôi cảng trở nên cấp thiết trong đời sống xd hội. Sự ra đổi của Luật Nuôi con nuôi năm 2010 nói chung vả việc quy định về các điều kiên của người nhân

ni con ni nói riêng đã tạo cho các em một mái 4m gia định, việc nuôi con

ni cịn góp phần đáp ứng nhu cầu chính đáng của vợ chẳng muốn nhân con

nuôi, nhất là những cặp vợ chồng vơ sinh, hiểm muộn, phụ nữ có hoản cảnh.

khó khăn, sống đơn thân. Trong những năm qua, pháp luật vé nuôi con nuôi ở

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

khơi dây tinh thần nhân đạo, nhân văn của con người Việt Nam, giữ gin và phát huy truyền thông tương thân tương ái, là lành dim lá rách trong nhân dân.

Tuy nhiên, trên thực tế viée ni con ni cịn cho thay nhiều bat cập, đặc tiết là các điêu kiện cla người nhân nuôi con nuôi, ngay cả ở địa bản tinh

Hoa Binh, việc nghiên cứu thực tiễn thực hiện pháp luật vé các điểu kiện cia người nhận ni con ni ở địa ban tinh Hịa Bình là rất cần thiết, dé dim bảo

mục đích và ý nghĩa của việc ni con ni thì các điều kiện cia người nhận

nuôi con nuôi cẳn được quy định chất chẽ, được nghiền cứu và hoàn thiện để giải quyết những khỏ khăn, vướng mắc phát sinh khi áp dụng các quy định. nay vào thực tế lại địa phương. Với những lý do trên, em xin chọn để tải

"Điều kiện của người nhận nuôi con nuôi và thực tién giải qin

bin tinh Hoa Binh" là đê tai luên vin thạc 4 của minh.

2. Tinh hình nghiên cứu liên quan đến đề tài

‘Nudi con nuôi là một chế định pháp luật trong Luật nuôi con nuôi năm. 2010 và đã nhân được sự quan tâm nghiên cứu của rất nhiều nba nghiên cửu

tuật học, có rat nhiều những cơng trình nghiên cứu về nuôi con nuôi như. Bai tại dia

viết "Một số vấn đề về điều kiện nuôi con mudi" của TS. Nguyễn Phương Lan, Tạp chí Luật học, số thang 3 năm 2009, "Ban chất pháp If của việc nuôi con môi theo pháp luật Việt Nam” của tác giả Nguyễn Phương Lan, đăng trên.

Tap chí Luật học, số 3 năm 2004, “Cẩn guy định cu thé việc mudi con must” của tác giã Nguyễn Thanh Xuân trên Tạp chi Dân chủ va pháp luật, số 11,

năm 2010, “Về việc môi con muôi giữa bố đượng hoặc me kê và con riêng. của vợ hoặc chéng theo Luật Nhôi con midi” của tác giả Nguyễn Thị Lan trên

Tap chí Luật hoc, số 8, năm 2011, "He quả phap Ij của việc nuôi con muôi

theo Luật NHôi con miôi Việt Navn" của tác giả Nguyễn Phương Lan, đăngtrên Tap chí Luật học, số 10, năm 2011; Chuyên dé vi

“Chỗ định nuôi com

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Liên hiệp quốc (UNICEF), tổ chức dich vụ 28 hôi quốc tế (ISS) tiến hanh

đánh giá đc lập vẻ tinh hình nhận con ni từ Việt Nam dưới sự đồng ý của cơ quan UNICEF tại Hà Nội và Cục Con nuôi Bô Tư pháp vẻ "Nhận nuôi con nuôi từ Việt Nam"; năm 2010 Chính phủ Việt Nam và Unicef đã có "Báo cáo phân tích tinh hình trẻ em tại Việt Nam", Những tải liêu nảy là một trong những tài liệu đã giới thiệu khái quát vé chế định nuôi con nuôi trong hệ

thống pháp luật Việt Nam, nêu lên thực trạng về nuôi con nuôi tại một số địa

phương va giới thiêu vẻ pháp luật nuôi con nuôi của một số nước. Song song

với đó cịn có rất nhiễu dé tài luận văn, để tải nghiên cứu khoa học khác, các ải bình ln đã được cơng bồ như. Luận án tiên sĩ Luật học: “Cơ sở If lun và thực tiễn của ché định pháp Ip về môi con nuôi ở Việt Nam” của tác già Nguyễn Phương Lan, Trường Đại học Luật Ha Nội, năm 2007, Luận văn thạc sĩ luật học: "Bao vệ quyền trễ em trong iivực mudi cơn có u tổ nước

ngồi ở Việt Nam hiện nay” cia tác giã Nguyễn Thị Héng Trinh, Trường Đại

hoc Luật Hà Nồi, năm 2010; Để tải nghiên cứu khoa học cập trường của

"Trường Đại học Luật Hà Nội "Hod thiên ci

Tuật Việt Nam" chủ nhiệm để tải Ngô Thi Hường, năm 2007... Những cơng, trình trên đã phân tích sâu và nêu ra một số những tôn tại, bắt cập trong các quy đính vẻ ni con ni của Luật Hơn nhân và gia đính cũng như các văn đình mơi con mơi trong pháp

‘ban quy pham pháp luật về ni con ni hiện hành.

‘Nhin chung, các cơng trình, xuất bản phẩm nêu trên đã được các tac giả đầu tư nghiên cứu nghiêm túc và có nhiều đóng góp cơ bản cả về thực tiễn. và ly luận, về thực hiên pháp luật liên quan đến lĩnh vực ni con ni trong

nước và ni con ni có u tổ nước ngoài.

Vi vậy, việc tiếp tục nghiên cứu và hốn thiện pháp luật nói chung và

các điêu kiện của người nhận ni con ni nói riêng vn thực sự cần thiết,

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

thiện pháp luật về các điều kiên của người nhân nuối con ni góp phn bão về tắt hơn quyển lơi của trẻ em được nhận làm con ni, cũng như mục đích, ` ngiãa của việc ni con ni.

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.

3.1. Mục đích nghiên cứu của dé tài

Trên cơ sở phân tích những vẫn để lý luên và những quy định cơ bản của pháp luật vé điều kiện của người nhân nuôi con nuối để đánh giá tinh hình thực hiện pháp luật về diéu kiện của người nhân nuôi con nuôi tai dia bản tỉnh

‘Hoa Binh, qua đỏ rút ra những ket qua đã đạt được cũng như phát hiện những. vướng mắc, bat cập, những tôn tại can tháo gỡ trong thực tiễn áp dụng các điều kiện của người nhân nuôi con nuôi tại tinh Hịa Binh, để xuất các giải

pháp hồn thiện pháp luật về các diéu kiện của người nhân nuôi con nuôi va các biện pháp tăng cường vai trò, hiệu quả quản lý nha nước trong lĩnh vực

nuôi con nuôi trên dia bản tỉnh Hóa Binh nhằm dim bảo tốt hơn quyén của trẻ

em được nhân nuôi

3.2. Nhiệm vụ nghiên cửa.

Để thực hiện mục đích trén, cần thực hiện những nhiệm vụ nghiên cứu su

~ Tim hiểu một số van để lý luận vả pháp luật về nuôi con nuôi va các.

điều kiện của người nhân ni con nuối

- Phân tích các quy định của pháp luật vé các điểu kiện của người

nhận ni con nuối nấm 2010, có sự so sẽnh với các quy định pháp luật trước đây, đồng thời đánh giá các mat ích cực va tiêu cực của các quy đính nay.

- Tìm hiển một số nét về tình hình thực tiễn áp dụng các điều kiện của

người nhân nuôi con nuôi tai Việt Nam hiện nay, trên cơ sở đó phát hiện những vướng mắc bắt cập va để suất một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật về

điểu kiện của người nhân nuôi con nuôi vả một số giễi pháp nhằm đăm bao

việc thực hiện pháp luật vé điều kiện của người nhân nuối con nuối có hiệu quả

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

pháp luật vẻ điều kiến của người nhân nuôi con nuôi tại tỉnh Hịa Bình.

4. Đối trợng và phạm vi nghiên cứu.

4.1 Đối tượng nghiên cứu.

- Nghiên cứu một số vấn để lý luân va pháp luật về nuôi con nuôi va

điểu kiện của người nhân nuôi con nuối theo Luật Nuôi con nuối năm 2010. - Nghiên cứu thực trang áp dụng điều kiện cia người nhân nuôi con

nuôi trên thực tế tại địa bản tỉnh Hòa Binh,

4.2, Phạm vỉ nghiên ciew

- Phân tích các các văn bản pháp luật điều chỉnh về các điều kiện của

người nhân nuôi con nuôi được quy định trong Luật Hơn nhân và gia đình

năm 2014, Luật Nuôi con nuôi năm 2010, bao gém các điều kiên đổi với các chit thể có liên quan trong việc cho nhận con ni va thủ tục, trình tự, thẩm quyền. đăng ký việc nuôi con nuôi để đăm bao cho việc ni con ni có giá trị pháp,

ý làm phát sinh quan hệ cha mẹ và con giữa hai bên. Từ đó, có sự so sảnh với các văn ban quy pham pháp luật khác có liên quan điều chỉnh vẫn để nay.

- Nghiên cứu thực trang thực hiện các diéu kiến của người nhận nuôi con nuôi tai địa ban tinh Hỏa Bình.

5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu.

Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận biện chứng, duy vật của triết học Mác - Lénin, bên cạnh đó cũng sử dung các phương pháp

nghiên cửu cụ thé la: phương pháp tổng hợp, so sánh, phân tích, hệ thống, phương pháp logic, điều tra zã hội học vé nhân thức vả thực tiễn áp dụng.

pháp luật đổi với vẫn dé nuối con nuối.

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn.

Với tinh chất là một đề tài nghiên cứu một cách khá tồn diện, có hệthống các van dé về cơ sé lý luận và pháp luật của nuôi con nuôi va điều kiệncủa người nhận nuôi con nuôi, từ đó tác giã đã phân tích được các yếu tổ đảm

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

đóng góp mới như sau:

Thứ nhất, trên cơ sỡ nghiên cửu, phân tích làm rõ một số vấn để tôn tại về mặt lý luận và thực tién áp dụng pháp luật về nuôi con nuôi và điều

kiên của người nhận nuối con nuôi, từ đỏ dé xuất một số kiển nghị vẻ phương, hướng xây dựng va ap dung pháp luât.

Thứ hai, khẳng định trên cơ sỡ khoa học về mồi quan hệ biện chứng giữa. ý luận va thực tiễn trong việc tuân thủ, thi hành pháp luật, ap dụng Luật Nuôi

con nuôi trên dia bản tỉnh Hịa Binh Thơng qua đó, gop phản tăng cường hiệu quả quản lý nhá nước trong lĩnh vực ni con ni tai địa bản tỉnh Hoa Bình.

“Thứ ba, gop phan nâng cao nhân thức cho nhân dân, cho các cán bộ,

cơng chức nhà nước có thẩm qun trong lĩnh vực nuôi con nuôi những hiểu

biết pháp luật về nuôi con nuôi, đặc biệt là điều kiện của người nhân ni con

ni, góp phan én định các quan hệ zã hội dân sự, phục vụ tích cực cho đời sống xã hội trên cơ sở xây đựng nha nước pháp quyền.

Thứ te khẳng định bản chất tiến bộ, dân chủ va ngày công phủ hop

với thông lệ quốc tế va pháp luật quốc té của pháp luật Việt Nam điều chỉnh quan hệ nuôi cơn nuôi.

Thứ năm, đê xuất các bién pháp để Luật Nuôi con nuôi đi vào đời

sống xã hội nói chung và trên địa bản tỉnh Hịa Bình nói riêng

1. Kết cấu của luận van

Ngồi phan mỡ đâu, kết luận, danh mục tai liêu tham khảo và phu lục, nội dung của luôn văn gồm 2 chương

Cương 1: Cơ sỡ lý luận và phép luật của nuôi con nuôi và điều kiên của người nhận ni con nuối

Cđương 2: Thực tiễn thực hiện pháp luật về điều kiến của người nhậnnuôi con nuôi tại tinh Hịa Bình va một số giải pháp tăng cường đăm bao hiệu.quả pháp luật về nuôi con nuôi.

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

VA DIEU KIỆN CUA NGƯỜI NHẬN NUÔI CON NUOI

111. Khái niệm, mục dich và ý nghĩa của việc nuôi con ni

LLL hái niệm, mục đích của ni cơn ni

Gia đình là một mơi trường tốt để trẻ em có thể hình thảnh va phát triển tron ven, hồn thiện bản thân. Trẻ em cần được sống trong gia đính gốc của mình nhưng vì một sé lý do ma trẻ em không thể sống chung với gia

dink ruột thịt của mình. Vì vậy, các em cin được ni day trong một gia

đình khác để có thé thay thé ga đính gốc. Việc ni con ni đã tổn tại từ

lâu trong xã hội, mang tính nhân đạo sâu sắc khi đảm bảo cho người được nhận lam con nuôi được trơng nom, ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục phủ hợp với đạo đức xã hội. Trước khi đi vào nghiên cửu việc nuôi con nuôi trong

nước theo pháp luật Việt Nam thi chúng ta cùng tìm hiểu mét sé Khái niệm cơ ban về ni con ni:

Dưới góc độ xã hôi. Nuồi con nuôi là một quan hệ xã hội được hình thành một cách tự nhiên trong đời sơng con người và khơng hình than trên quan hệ huyết thơng, nhằm hình thành nên quan hệ cha mẹ con, nhằm théa smn nhủ câu tinh thân hoặc lợi ích tinh thân của các bên

Dưới góc độ pháp lý: quan hệ nuôi con nuôi được sự công nhân của cơ

quan có thẩm quyền vả được điêu chỉnh bởi các quy phạm pháp luật, bao gồm. các yếu tổ câu thảnh như. các bên chủ thể có đủ điều kiện để nhận ni con.

ni, ý chí tự ngun của các bên có liên quan trong quan hệ ni con ni và

ý chỉ của cơ quan nha nước có thẩm quyên. Hay nói một cách khác, quan hệ

pháp luật ni con ni La những quan hệ sã hội phat sinh trong lĩnh vực ni

con ni, được pháp luật điều chỉnh va có day đũ yêu tô chủ thể, khách thể và.

nội dung.

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

cho người được nhận làm con nuôi được trơng nom, ni dưỡng, chăm sóc, giáo dục phủ hợp với dao đức xã hôi va bảo dim cho người nhân ni con mudi được quan tâm, chăm sóc, nuôi đưỡng khi giả yếu, ôm dau, tan tật. Nêu. như quan hệ pháp luật giữa cha me dé và con dé được căn cứ vào sử kiện sinh. đề thì quan hệ pháp luật giữa cha mẹ ni và con nuôi được căn cử đựa vào sự kiên nuôi dưỡng, Việc xác lập quan hệ cha me con căn cứ vào sự kiện nuôi dưỡng nay sé làm phát sinh các quyên và nghĩa vu giữa cha mẹ nuôi và con ‘mudi và viếc ni con ni chỉ có giá tr pháp lý khi đã đăng ký tại cơ quan có

nhà nước có th

quyển đăng ký", "Con ni lả người được nhận lam con nuôi sau khi việc nuối con ni được cơ quan có thẩm quyền đăng ký". Đây là hai chủ thể quan trong nhất cia quan hệ ni con ni. Người nhận con ni,

có thể là một đơi vợ chồng có quan hé hơn nhân hợp pháp, cũng có thể la người độc thân (khống có vợ hoặc khơng có chẳng) có đủ diéu kiện ni con ni theo quy định cia pháp luật, có quốc tích Viết Nam hoặc khơng có quốc ích Việt Nam

Theo Khoản 4 Điểu 3 Luật Nuôi cơn nuôi 2010: "Nuôi con nuôi trong nước là việc nuôi con nuôi giữa công dân Việt Nam với nhau thường trú ở "Việt Nam". Việc nuôi con nuôi trong nước chỉ được thực hiện giữa cơng dân có quốc tịch Viết Nam và thường trú tại Việt Nam nhân trẻ em thường trú trong nước hoặc có quốc tịch Việt Nam được coi là việc nuôi con nuôi trong nước

1.1.2. Ý nghĩa của việc nuôi con nuôi

'Việc nuôi con nuôi đã thể hiện tính nhân dao sâu sắc, tinh yêu thương,tinh than trách nhiệm vả môi quan hệ tương thân, tương ái, giúp đỡ lẫn nhau

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

phat triển trong điều kiện tốt nhất. Déng thời, việc nhân nuôi con nuối cịn.

giảm được gánh năng về tai chính, kinh tế cho Nha nước ta trong việc chăm sốc trẻ em có hồn cảnh đặc biệt khó khăn.

Ni con ni là lĩnh vực nhạy cảm, ảnh hưởng lớn đến quyển lợi giữa các bên, đặc biệt là đối với tré em. Để việc áp dung pháp luật được diễn.

za đúng quy định của pháp luật, không trai dao đức zã hội, thi cn phải có quy

định rõ rang, cụ thể hơn về quyền và ngtifa vụ vẻ nhân thân va tai sẵn giữa các

‘bén trong mỗi quan hệ ba chiều, giữa cha me dé, cha me nuối vả con nuôi

1.2. Khái niệm, căn cứ pháp luật về điều kiện của người nhận nuôi.

con nuôi

12.1 Khái niệm về.

'liệu của người nhận ni con ni

Hiên nay, chưa có văn bản quy pham pháp luật nảo quy đính cụ thể thé não là điều kiện ni con ni. Tuy nhiên, xét về góc độ pháp Lý, quan hệ

nuôi con nuôi chỉ được xác lập sau khi việc nuôi con nuôi được cơ quan nha

nước có thẩm quyên đăng ký và dé được đăng ký thi các chủ thể phải dap img

các điều kiện nhất định theo quy định của pháp luật vẻ nuôi con nuôi. Các điều kiện của người nhên nuôi con nuôi nhằm đảm bao việc nhận con nuôi được thực hiện với mục dich sác lập quan hệ cha, me và con lâu dai, bén

vững, vi lợi ích tốt nhất của người được nhận lam con nuôi, bảo đâm cho con

mudi được ni đưỡng, chăm sóc, giáo duc trong mơi trường gia đính Bằng

việc tổng hợp các kết quả nghiên cứu, tôi đã đưa ra khải niềm vé điều kiến.

của người nhân nuôi con nuôi như sau: "Điều kiện của người nhận nuôi con

nuôi là những yêu cầu mà bén chủ thể nhận con nuôi trong quan hệ pháp luật

nuôi con nuôi phải đáp ứng khi zác lập quan hệ cha, me và con giữa người nhận nuôi và người được nhân lâm con ni theo quy đính của pháp luật". Từ

khái niệm trên, có thể xác định điều kiện của người nhận nuôi con nuôi 1a

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

những quy định cia pháp luật đã có sẵn, theo đó các bến chủ thể phải dap img

đây đã thì mới xac lập quan hệ cha, mẹ và con giữa người nhận nuôi và người được nhận làm con. Đây là khái niệm được phản ánh từ géc nhìn của người

tn thủ pháp luất, mang tính bi đơng. Trong khi đó, pháp luật thể hiện ý chi của nhà nước, là công cụ để nha nước diéu chỉnh quan hệ zã hội, mang tính

chủ đơng, áp đặt. Từ nội ham của các khái niệm có liên quan như khái niệm điều kiên của người nhân nuôi con nuối va bản chất của quan hệ nuôi con

nuôi theo pháp luật Việt Nam, có thể khái quát khái niệm về diéu kiện của

người nhên nuôi con nuôi như sau: Điểu kiên của người nhân nuôi con nuôi

theo pháp luật Việt Nam là tổng hợp những quy pham pháp luật do nha nước 'Việt Nam đặt ra ma các bên chủ thể nhận nuôi con nuôi phải tuân thủ để xác.

lập quan hệ cha, me và con giữa người nhận con nuối và người được nhên lam

con nuôi. Diéu kiện của người nhận mi con ni 1a ý chí của Nha nước áp.

đất lên các bên chủ thi

é nhận nuôi con nuối trong quan hệ pháp luật nuôi con

nuôi, bất buộc người nhận ni con ni phải tn thủ. Mắc dù mang tính áp đất nhưng ban chất của pháp luật Việt Nam mang tinh nhân đạo, nhân văn sâu cho nên điều kiên của người nhân ni con ni được quy đính trong pháp luật đều hướng tới mục đích bao vệ quyển va lợi ích tốt nhất cho trẻ em số

được nhận làm con nuối - chủ thể yêu thé hơn trong quan hệ ni con ni

Theo đó, điều kiện của người nhận ni con ni có những đặc điểm sau: Vệ chủ thể, chủ thé của quan hệ nuôi con ni gồm có cha me đẻ hoặc người gidm hộ, người nhân nuôi và người được nhân nuôi. Các chủ thể này tác động, ảnh hưởng lẫn nhau trong nhiễu giai đoạn của việc nuôi cơn nuôi,

nhưng đặc biệt cỏ vai trò quyết định trong giai đoạn sác lập quan hệ nuôi con

nuôi. Chỉnh vi vậy, điểu kiên của người nhân nuôi con muôi được đặt ra nhằm.

hướng các bên đến việc xác lập méi quan hệ cha, mẹ và con đúng nghĩa, đúng ‘ban chất. Trong quan hệ nuôi con nuôi, người nhận nuôi lá bên chủ đồng

quyết định, người được nhận ni la chủ thể yếu thé, vì vây điều kiện đặt ra.

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

đội tối Hgiễi hiên nhất phức tap wa tắt chat GE VEY thí EOE lâu quà. ‘hé cha, mẹ va con là xuất phát trên cơ sở tư nguyện, phủ hợp với nhu cầu, mong muốn vả tình cảm của các bên chủ thể. Nhà nước khơng thé bắt buộc

một người có đũ điều kiện nhận nuôi con nuôi phải nhận một trễ em bi bé rơi, có hồn cảnh đặc biệt về chăm sóc, ni dưỡng như con dé của mảnh

Chính vi vậy, để thiết lập quan hệ nuối con nuôi, người nhận ni phải thể hiên ý chí của minh trong việc mong muôn nhận đứa tré làm con nuôi và thiết lập quan hệ cha, me và con với đứa trẻ đó, cha mẹ 4é hoặc người giám

hộ phải trung thực, tư nguyên đồng y cho con làm con nuôi, trễ em ở một độ

tuổi nhất định phải được thể hiện ý chi của mình trong việc lam con ni

người khác va cuỗi cùng phải có sự cơng nhận của nha nước thi quan hệ nuôi

con nuôi mới hợp pháp. Vẻ nơi dung, pháp luật quy đính diéu kiện về nuôi

con nuôi kiên đối với người nhận nuôi, điểu kiện đối với người

được nhận nuôi, điểu kiện vẻ ý chi của các bên chủ thể, điều kiện về thủ tục ai aye ade hút Gan. VEHiHù HH. NỆ Xác By le hệ Bài ĐỀN GĐ

giữa người nhên ni va người được nhân ni, điều kiện bắt buộc đó lá phải

được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cơng nhận. Theo đó, các chủ thể phải

nộp hỗ sơ có các văn bản, giây tờ nhất định chứng minh việc đáp ứng đủ điều kiện nuôi con nuôi cho cơ quan nhà nước và tuân thủ day đủ trình tự, thủ tục theo luật định. Việc nhân nuôi con nuôi sẽ hồn thành sau khi cơ quan nhà nước

có thẩm quyển cấp Giầy chứng nhân nuôi con nuôi cho các bên có liên quan Trước hết cén nhân thức rằng, việc nhân trẻ em kam con nuôi chi thực

sự cần thiết va vi lợi ích của trẻ em được nhận làm con ni khi tré em đó

khơng thể được ni dưỡng, chim sóc bởi gia đính ruột thịt của mình vi

những lý do nhất định. Chỉ khi dé việc nhận tré em làm con nuối mới phù hop

‘voi quyển của trẻ em được sóng trong gia đình, phù hợp với ngun tắc: "Trẻem không bị buộc cách iy khối cha me trái với ÿ nhẫn của cha me, trie trườnghop một sự cách ly nine thé là cân thiét cho lợi ích tốt nhất của trễ em". Ngay.

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

Vi vậy, việc đưa trẻ em ra khỏi gia đính ruột thịt của mình để làm con nuồi người khác chỉ có thể xuất phát từ lợi ích của chính trẻ em Do đó, quy định vẻ các điểu kiên của người nhận nuối con nuôi phải xuất phat từ nguyên tắc

cơ ban này,

“Xuất phát từ bản chất của việc nhân con nuôi là xác lập quan hệ cha mẹ va con giữa người nhân nuôi va trễ em được nhận lâm con nuôi nên việc nuôi con nuôi phải dap ứng được các diéu kiện nhất định do pháp luật quy

định. Các điều kiện đó vừa phải đầm bảo việc nhân con ni là vi lợi ích tốt nhất của trẻ em, đồng thời dam bảo tạo ra môi trường gia dinh tốt nhất cho

việc nuôi dưỡng, giảo dục trẻ em đươc nhận lam con midi. Do đó, các điều kiên của người nhận nuôi con nuôi cẩn được stem sét từ các góc đồ sau:

ất phát từ ý chi, tinh cảm của bên chủ thể ma không phải 1a một quan hệ tự nhiên thuần túy về mặt

- Việc nhận nuôi con nuôi ka một quan hệ ý

sinh hoc. Mục dich của việc nuôi là bão đăm quyé lợi ich của người con nuôi vả người nhân con ni, nhưng điều quan trong là vì lợi ích của trẻ em được nhận làm con nuôi. Về mất zã hội việc nhân ni con nuối có thể xuất phát

từ nhiễu lý do khác nhau, bi chi phối từ nhiễu quan điểm cia mỗi cá nhân vẻ lợi

ích, dao đức, niém tin, giá tri sã hội cũng với tình cảm cũng như hoàn cảnh cụ. thể của ho. Bên canh đó, vẻ mặt pháp lý, việc nhân ni con ni được xem xét trên cơ si lợi ích tốt nhất của con nuôi chưa thành niên. Vi vay, việc quy

định các điểu kiện của người nhân nuôi con nuôi lä một yêu cầu khách quan và cin thiết để bao vệ loi ích của người được nhân ni. Các điều kiện đổi với

‘bén người nhận nuôi con nuôi cảng chất chế cing đầm bao trẻ em được chăm

sóc, ni đưỡng trong điều kiện tốt nhất để mục đích ni con nuôi đạt được.

- Quy định các điểu kiện của người nhân nuôi con nuôi sẽ tạo ra một môi trường gia đình an tốn va lãnh mạnh trong việc chấm sóc cũng như nuối

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

dưỡng, giáo dục trẻ Việc đáp ứng đẩy đủ các điều kiện nuôi con nuôi của người nhân nuôi con nuôi bảo đảm người nhân ni có đủ tư cách, đạo đức, cũng như kánh tế và thực têm mong muôn được yêu thương, chăm sóc trẻ Người nhân ni sé ý thức được việc sẽ nhân nuôi một đứa tré phủ hợp với

nguyện vọng của minh để có trách nhiệm trong việc chăm sóc, giao duc trễ vả

xây dựng tình căm gin bó chất chế với tré trong quan hệ cha me con mới. - Quy định vé điều kiện nuôi con nuôi sẽ tạo ra khung pháp lý, một

hành lang pháp ly dé bao vệ đứa trẻ được cho làm con nuôi. Bi trẻ em là đối tương chưa trưởng thảnh đẩy đủ vẻ thé chất cũng như vẻ tinh thân nên cần được chăm sóc, ni dưỡng, giáo duc để có thé phat triển một cách tồn diện.

như bao đứa trẻ khác cùng trang lứa. Nêu việc sác lập quan hệ nuôi con nuôi

i biển

đáp ứng các điền kiện nhất định thi việc cho và nhân con nuôi rét

dang, bi loi dung để thực hiên những hành vi bắt cóc, bóc lột tỉnh dục, cưỡng ức lao động, lẫy bơ phân cơ thé, chiếm đoạt, mua bán trễ em hoặc nhằm.

những mục đích trục lợi khác, khơng phủ hợp với mục dich cia việc nuồi con nuôi, vi du như cho cho con lảm con nuôi người din tộc thiểu sổ trên giấy từ

để con được hưởng chính sách ưu tiên khi con di thi dai học, léy học bổng,

cho con di lam con nuôi của những người thương binh, những người có cơng

với cách mang để được hưởng chế độ ưu tiên va đãi ngộ của Nha nước đối

với những người nay, hoặc cho con lảm con nuôi người nước ngồi hoặc có

quốc tịch nước ngồi để được xuất cảnh đi nước ngoài. Thực chất, đây là. những hành vi lợi dung sơ hở của pháp luật để nhằm trục lợi ma khơng vi

mục đích nhân đạo, mục dich zác lap quan hé cha me con.

Chính vi vậy, pháp luật cần quy định những diéu kiện cẩn thiết của người nhân nuôi con nuôi để bảo vệ tốt nhất quyển và lợi ích của trẻ Bên canh đó, để ngăn chăn những hiện tượng tiêu cực, lợi dung việc nhận con nuôi

nhằm mục dich vụ lợi khác

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

Do quan hệ nuơi con nuơi bi chỉ phối trước hết bởi ý chi, tỉnh cảm của

các bên chi thể nên sự điều chỉnh của pháp luật cĩ ý ngiĩa quan trong, các điều kiên của người nhận nuơi con nuơi là cơ sở pháp lý dé cơ quan nha nước

các tranh chấp phát sinh trong quan hệ nuơi con nuơi.

chủ thể nhận nuơi con nuơi vi pham một trong các diéu kiện nuơi con nuơi thì

việc nuơi con nuơi khơng được nhả nước cơng nhận, khơng cĩ giá trị pháp lý và khơng lam phát sinh quyển vả nghĩa vụ trong quan hệ cha mẹ con. Vi vay, người nhân nuơi con nuơi phải ý thức được hảnh vi của minh và xác đính được những xử sự cần thiết đúng pháp luật khi muơn xac lập nuơi con nuơi

Mất khác, các điều kiện của người nhận nuơi con nuơi lã cơ sở pháp lý để sắc

đính quan hệ nuơi con nuơi cĩ hợp pháp bay khơng hợp pháp. Trên cơ sở đĩ giải quyết các tranh chấp phát sinh từ việc nuơi con nuơi.

12.2. Căn cứ xác định điều kiện của người nhận nuơi con nuơi Người nhận con nuơi phải cĩ đủ các điều kiện sau đây:

- Cĩ năng lực hành vi dân sự đẩy di: người cĩ năng lực hành vi dân

su đẩy đủ là người thành niền (người từ đủ mười tâm tuổi trở lên) va khơng

phải là người bị Tịa án tuyên bổ bị mất năng lực hành vi dân sự, người cĩ khĩ khăn trong nhân thức, làm chủ hảnh vi hộc là người bi hạn chế năng lực "hành vi dân sử theo quy định tại Điều 22, 23, 24 Bộ luật Dân sự năm 2015

- Hơn con nuơi từ 20 tuổi trở lên: đây la điều kiện về độ tuổi của người nhận con nuơi. Tuy khơng quy định về độ tuổi tối thiểu để cĩ thể nhận. nuơi con nuơi nhưng pháp luật Việt Nam lại quy định sự chênh lệch tối thiểu vẻ độ tuổi giữa người được nhận nuơi va người nhận nuơi. Cĩ thé nĩi sự

chênh lệch về độ tudi nay sẽ đảm bảo được người nhân con nuơi sẽ đũ năng lực hành vi dân sự cũng như hoan thiện về tâm sinh lý và đảm bảo đủ về khả

năng tải chính để cĩ thể nuơi một đứa trẻ cĩ điều kiện sơng tốt. Ngồi ra, cịn dam bảo được truyền thống gia đình, giúp cho cả cha mẹ nuơi vả con nuối cĩ

cách cư xử đúng mực với nhau.

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

- Có điều kiện về sức khỏe, kính tế, chỗ ở bảo dam việc chăm sóc, thải đướng; giáu tụ ca mudi: Về điêu Kiệt về sức nde của ngữời Nhân ma phải tốt, khơng được mắc bệnh hiểm nghèo vì néu cha mẹ ni khơng có. được sức khưe tốt thì việc chăm sóc, ni dưỡng con cái cling sẽ bị ảnh

hưởng ít nhiều. Ngồi ra, người nhân ni cịn phải có đũ điều kiện kinh tế,

tải chính va phải chứng minh được có tai sản, có thu nhập để dim bảo cho trẻ một méi trưởng sống én định Cùng đó thi người nhân cơn ni cũng phải dảnh ra quỹ thời gian để quan tâm, chăm sóc, dạy đỗ, chơi dua cũng trẻ

Nhiễu cha me nuôi tuy đẩy đủ diéu kiện vẻ mất sức khưe, tai chính nhưng lai

khơng thé đủ thời gian dành cho con nuôi thi vẫn có thé sé khơng được xem là

cách, nhân cách của mỗi đứa trẻ. Nêu như cha mẹ khơng có tư cách đạo

đức tốt thi đứa tré sau nay cũng không thé tốt. Đồng thời với quy định nay

han chế việc lợi dụng trễ vào những mục đích khơng tốt. Vì vay, đây là một yếu tố cần thiết dam bảo cho con ni được sống trong mơi trưởng gia đình. lânh mạnh.

Tuy nhiên, trường hợp cha dương nhân con riếng của vơ, me kể nhận di, câu, chú, bác ruột nhân cháu.

lâm con nuôi thi không áp đụng quy định vẻ đô tuổi, cũng như diéu kiến về

sức khỏe, kinh tế hay chỗ ở.

Ngoài những điều kiên nêu trên, những người sau đây không được nhận con nuôi:

con riêng của chẳng lam con nuôi hoc cổ,

- Đang bị hạn chế một số quyển của cha, mẹ đổi với con chưa thành. xiên cu thể như trường hợp cha mẹ bị kết án về một trong các tội xâm. pham tinh mang, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc

có hảnh vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ chăm sóc, trơng nom, ni

dung, giáo duc con, có lối sống đổi truy, phá hai tai sản của con, Xúi

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái với luân thưởng dao 1ý, trải đạo đức xã hội.

- Đang chấp hanh quyết định xử lý hảnh chính tại cơ sở giáo duc, cơ sở chữa bệnh như trai cai nghiện, trai cải tao, cơ sở phục hôi nhân phẩm.

- Đang chấp hành hình phạt tà nhưng được hưởng án treo

- Chưa được xa án tích vẻ một trong các tội cổ ý xâm phạm dén tính mạng, cũng như sức khưe, danh dự, nhân phẩm của người khác, ngược đãi

hoặc hành ha ông ba, cha me, vo, chẳng, con cái, chau, người có cơng ni

dưỡng mình, ép buộc, du đố hoặc chứa chấp người chưa thành niên vi phạm

pháp luật, mua bán, đánh tréo, chiêm đoạt tré em.

13. Các yếu tố đảm bảo thực hiện pháp luật về điều kiện của

người nhận nuôi con nuôi

- Điều kiện về kinh tế va zã hội trong một giai đoạn nhất định sẽ

ảnh hưởng trực tiếp đến việc quy định các điều kiện của người nhận nuôi con nuôi. Tuy nuôi con nuôi la một chế định có lich sử lâu đời, nhưng ban

chat của việc ni con ni đã có những thay đổi lớn qua từng thời kỉ

Thời kì dau, ni con ni chủ yếu là biển pháp đảm bao cho các

cặp vợ chéng hiểm muộn, khơng có con, khơng có người chăm sóc lúc về giả, khơng có người nói đối tơng đường cũng như thờ cúng tổ tiễn, việc nuôi con nuôi lúc bay giờ chỉ vì lợi ich của gia định nhận ni con ni

ma khơng xuất phat từ lợi ích của đứa trẻ được nhân nuôi. Công ước của Liên Hop Quốc vẻ quyển của trẻ em năm 1989 ra đời đã đánh dâu cuộc

cách mang tư tưởng vẻ quyển của trẻ em, Công ước đã khẳng định được.

một điểu, đó là trẻ em phải được coi là trung tâm bão về, đã gop phan lam

thay đỗi mục đích của việc nuôi con nuôi, từ chỗ đem lại cho gia đình một đứa trẻ đã chuyển thanh dem lai cho đứa tré một gia đình Vi vậy, khung.

pháp luật về nuối con nuôi cũng như quy định về các điều kiện nuôi con nuôi, nhất là điều kiên của người nhận ni con nuối được xây dựng vả có ` nghĩa quan trong trong việc bao vệ quyên, lợi ich của tré em.

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

Quy định điều kiện của người nhân nuôi con nuôi xuất phát từ ý chi của Nba nước trong việc điều chỉnh quan hệ gia đính nói chung và quan hệ ni con ni nói riêng. Việc ni con ni có anh hưỡng sâu sắc

khơng chỉ đối với các bên chủ thé ma cịn lam hình thành một gia đình mới, một câu trúc cơ ban của xã hội, nên nó anh hưởng tới sự ôn định va phat triển của một dat nước, đặt ra các điều kiện với các bên chủ thé trong

việc xác lập quan hệ nuôi con nuôi, nhằm định hướng, tạo ra khung pháp

lý cơ ban cho việc nuôi con nuôi, để việc nuôi con nuôi được thực hiện

với mục đích nhân dao, bảo vé các quyên cơ bản của con người, đặc biết

1a của trẻ em và phù hợp với chuẩn mực đạo đức #8 hội

Song song với đó, đường lối chủ trương của Nha nước có anh hưởng sâu sắc tới mọi mặt của đời sống xã hội, trong đó có việc ni con

ni, la cơ sở để quy định các điều kiên của người nhận nuôi con ni. Chính sách xã hội có thé tác đơng theo hai hướng, một là thúc đẩy, khuyên khích việc nhân nuôi con nuôi, hai là hạn chế, kim hãm việc nhận

ni con ni. Các biên pháp, chính sách có ảnh hưởng trực tiếp tới việc

nuôi con nuôi như: biện pháp hỗ trợ kinh.

nhận nuôi con nuôi, kế hoạch dân số vả kế hoạch hóa gia đính, khuyến phúc lợi xã hội cho người

khích nhân các trẻ em mé cơi, khuyết tật, mắc các bệnh hiểm nghèo lam con nuôi... Do vậy, tủy theo đường lối chủ trương của Nha nước trong từng thời kỹ có tác động tới việc nuôi con nuôi cũng như quy định các điều kiện của người nhận nuôi con nuôi.

Việc quy định điều kiện của người nhận nuôi con nuôi bị chi phối di các nguyên tắc điều chỉnh pháp luật đổi với việc ni con nuối, trong

đó ngun tắc đảm bao cho trẻ em được sống trong mỗi trường gia đính

gốc là một nguyên tắc cơ bản chỉ phối việc quy định các điểu kiện của

người nhân nuôi con nuôi. Bi nuôi con ni chỉ thực sự cần thiết va vi lợi

ích của trễ được cho lảm con ni khí trẻ em đó khơng thé được ni

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

dưỡng, chăm sóc trong gia dinh ruột thịt của chính mình vi những lý do nhất định. Chỉ khi đó viếc nhân tré lam con nuôi mới phù hop với quyển và lợi ích của trẻ em được sống trong gia đình, phù hợp với nguyên tắc. "Trẻ em không bị buộc cách ly khỏi cha me trái với ý muốn của cha mẹ, trừ

trường hợp một sự cách ly như thé 1a cần thiết cho lợi ích tốt nhất cũa trẻ

em". Ngay cả trong trường hop phải cách ly khỏi cha mẹ thả ý muốn của trễ

em cũng nhất định được quan tâm trước tiên khi trẻ em có khả năng thể

hiên ý chí của minh, Vi vay, việc đưa trẻ em ra khỏi gia đính ruột thịt của

minh dé làm con nuôi của một gia đỉnh khác phải xuất phát tử lợi ích của

chinh trẻ em, khơng phải moi trẻ em đều được cho lam con nuối người khác. Trẻ em chỉ được cho lm con nuối khi không cỏ sự chăm sóc, ni

dưỡng từ gia đính gốc của minh khi bố mẹ đã chết, hoặc mắt tích, khơng

ác định được hoặc đều bi mắt năng lực hành vi dân sự hoặc cha mẹ dé của

trẻ cịn sống nhưng khơng thể có điều kiện để chăm sóc cũng như ni

dưỡng tré. Lúc nay cho trẻ em đi lam con nuôi 1a giải pháp tốt nhất cho lợi

ích của tr. Do đó, quy định vé các điều kiên của việc cho nhận con nuôi

phải xuất phát từ nguyên tắc cơ ban này.

Phong tục tập qn, truyền thơng văn hóa, đạo đức, lỗi sống cũng anh

thưởng đến việc quy định các điều kiện của việc nuôi con nuôi. Việc nuôi con

nuôi chiu ảnh hưởng sâu đậm cia những truyền thông tốt đẹp của dân tộc ta như tương thân tương ái, lá lành dim lá rách, cum mang, dim bọc những trễ em lang thang cơ nhỡ, không nơi nương tựa. Tuy nhiên, với ảnh hưởng tiêu cực của cơ ché thi trường, những nét truyền thống tốt đẹp của dân tộc đang bị de doa nghiêm trong Những giá trị nhân văn va giá tr tinh than có phân bị

xem nhẹ vả coi thường, dẫn đến sự thay đổi trong hảnh vi xử sự của con người theo xu hướng thực dung vụ lợi. Viếc giữ gin được những truyền thống

văn hóa có giá trị tốt dep của dân tộc như tính cơng đẳng, lịng nhân ái... có ảnh hưởng tích cực đền việc nuôi con nuối.

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

Bao đức, lỗi sống cũng anh hưởng không nhỏ đến tinh trang nuôi con nuôi. Trong xã hội phong kiến, quan niêm về chuẩn mực đạo đức rất khất khe. Ngày nay sử hiểu biết của con người ngày cảng mỡ rồng, chất lượng cuộc

sống được cải thiện va nâng cao, quan niệm sống, cách sống của con người có nhiều thay đổi, trở lên phóng khống, tự do, cdi mỡ hơn đặc biết là giới trẻ.

Sur trưởng thành v cơ thé cia trẻ em sớm hơn nhưng lại không được giáo duc để có sự hiểu biết cần thiết về an toan tình đục cũng như các biện pháp phịng.

trảnh thai va sức khỏe sinh sin. do dé tinh trang trẻ em gai chưa thành niền

mang thai là một hiện tượng tương đối phd biển và đáng lo ngại. Những đứa

trế được sinh ra khi cha me của chúng khơng có quan hệ hơn nhân, khơng có điều kiện về kinh tế, chưa đủ

tiết, chưa có kiến thức về ni dưỡng và

chăm sóc tré sơ sinh, hơn nữa, người me trẻ bị áp lực bởi nhiễu phía, như gia

đính, định kiến 24 hội nên dẫn dén việc người me bé rơi con ngay sau khí sinh em bé trong cơ sở ý tế hoặc ở những ngôi nha hoang, tuyến đường phó... Việc

cho trẻ em làm con ni trong những trường hợp này thường xây ra do sự bồng bột thiểu suy nghĩ, chín chắn. Do đó, việc quy đính các điểu kién của những người nhân nuôi con nuôi là cân thiết

Dua trên các văn bản pháp luật quốc tế vé quyển tré em, quy định các điều kiện của người nhận nuôi con nuôi cho phù hợp với pháp luật quốc tế về nuôi con nuôi như. Công ước Lahay 1903 vé bao về quyển trẻ em va hợp tac

trong lĩnh vực nuôi con nuôi quốc tế... Những văn nay được coi là cơ sở pháp. lý quan trong để quy định các điều kiện nuôi con nuôi theo hưởng tiếp cận với pháp luật nuôi con nuôi quốc tế.

Kết luận chương 1

Ở nước ta, nuôi con nuôi 1a một van để mang tinh nhân đạo, được

Đăng và Nha nước quan tâm sâu sắc. Trong hoán cảnh đất nước còn phải chịu những di chứng năng né của chiến tranh, diéu kiện kinh tế - zã hội côn nhiêu khó khăn, mức thu nhập của nhân dân cịn thấp, nhiễu trễ em có hồn cảnh.

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

"Trong chương 1, tac giã luận văn trình bay về khái niêm, mục dich và ý nghĩa của việc nuôi con nuôi, Khái niệm, căn cứ pháp luật về điều kiện của

người nhận nuôi con nuôi va các yêu tổ đảm bao thực hiện pháp luật về điều kiện của người nhân ni con ni, trên cơ sở đó để đi sâu nghiên cứu về thực tiễn thực biện pháp luật vẻ điều kiện của người nhận nuôi con nuôi tại tinh Hoa Binh và một số giai pháp tăng cường đảm bảo hiệu quả pháp luật vẻ nuôi

cơn nuôi ỡ chương 2

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

CUA NGƯỜI NHẬN NUÔI CON NI TẠI TĨNH HỊA BÌNH 'VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP TANG CƯỜNG

ĐẢM BẢO HIỆU QUẢ THỰC HIEN

21. Thực tiễn thực hiện pháp luật về điều kiện của người nhận.

nuôi con ni tại tinh Hịa Bình

Trước khi Luật Ni con nuôi năm 2010 ra đời, chế định vẻ việc nuôi

con ni được quy đính tân mạn ở các văn ban pháp luật khác nhau như Luật Hôn nhân va gia đình 2010, B6 Luat Dân sư năm 2005, Nghị định 158/NĐ-CP

ngày 27 tháng 12 năm 2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hô tịch... Sự thiếu rõ rang, chất chế và thống nhất của hé thông pháp luật đã tao cơ hội cho một số cá nhân lợi dung cơ ché nhằm mục đích trục lợi, khơng vi mục đích thực chất bảo vệ quyển va lợi ích của trễ em khiến cho việc thực thi trên thực tế rat khó khăn Để tạo ra hệ thơng các quy định pháp luật thông nhất giữa

nuôi con nuôi trong nước và ni con ni có yếu tổ nước ngoải, nâng cao hiệu quả của các quy định liên quan đến các thủ tục giễi quyết nuôi con nuôi và tao ra cơ ché phổi hợp, giám sat việc ni con ni của các cơ quan nha

nước có thấm quyển. Ngày 17/6/2010, tai Ky hop thứ 7, Khóa XII Luật Ni

con ni đã được Quốc hội nước Cơng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thơng qua va có hiệu lực thi hanh từ ngày 01/01/2011. Việc ban hành Luật nuối con

ni cịn tao cơ sở pháp lý để đáp ứng nhu cầu ngay cảng tăng của các cặp vợ chẳng hiểm muôn trong nước muốn nhận con nuôi, bảo vệ quyển và lợi ích của cha me ni, giúp ho én định tư tưởng và yên tâm trong việc ni dưỡng,

chăm sóc con ni như con đẻ

Kế từ khi Luật Ni con ni có hiệu lực đến nay, trên dia bản tỉnh.

Hoa Binh đã giải quyết được khoảng 250 trường hợp đăng ký nuôi cơn nuối

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

"Thủ tướng Chính phi, 37 trường hợp được giãi quyết theo quy định của Luật Nuôi con nuôi

So sánh sổ liệu vé việc giai quyết việc nuôi cơn nuôi qua các năm sau

khi Luật Ni con ni có hiệu lực có thé thay, sé lượng tré em cho lâm con

ni trong tinh Hịa Binh tăng lên. Số lượng trẻ em được giải quyết cho lâm con nuôi ở nước ngoài giảm mạnh nhưng lai được cãi thiện rố nét vé chất

lượng, Phan lớn số trễ em được cho lam con ni nước ngồi thuộc đối tượng có nhu câu chăm sóc đặc biết. Nhiễu trễ em khuyết tat, mắc bệnh hiểm nghèo

khơng có cơ hội được nhân làm con ni trong nước, nay đã có gia đình cha ‘me nuôi người nước ngodi cỏ đây đũ điều kiện chăm sóc trong mơi trường gia

đính ở những nước có trình độ y học phát triển.

Điều nay còn thể hiện rõ những quy định để thực hiện việc tìm kiếm. gia dinh thay thé cho trẻ em ở trong nước đã phát huy được tác dung thiết

thực va được thực hiện nghiêm túc. Bên canh s lương các vụ viếc mà chính.

quyển cơ sở đã giải quyết, đăng ký việc ni con ni cịn một lượng lớn hổ

sơ xin nhân ni con ni trong nước nói chung và địa bản tỉnh nói riếng

chưa được giãi quyết. Do pháp luật chưa có các quy định cu thể hướng dẫn về

việc đăng ký nhu cầu nhận nuôi con nuôi trong nước theo Biéu 16 Luật Ni

con nuối nên khơng có số liệu thống kê vé việc đăng ký nu cầu nhận nuôi

con nuôi của cha mẹ nuôi người Việt Nam Tuy nhiền, nếu tính tỷ lệ trung tình giải quyết ni con ni trong nước nói chung và dia bản tỉnh nói riêng hàng năm có khoảng 250 trẻ em tìm được mái ấm gia đính trong tỉnh, đó lả

chưa kể con số ẩn đổi với các trường hợp nhận nuôi con nuôi nhưng không.

thực hiện lảm thủ tục nhân con nuôi theo quy định pháp luất. Qua báo cáo hàng năm về tỉnh hình thực hiện Luật Ni con ni tai dia bản tỉnh, phn lớn

các trường hợp làm thủ tục nuôi con nuôi được giải quyết theo đúng thẩm

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

đồng ý cho trẻ làm con nuối, hỗ sơ lâm thủ tục nuối con nuôi nhin chung được bảo đầm chất chẽ, đẩy đủ. Công tác gidi quyết việc nuôi con nuéi được thực hiện đúng tinh than nhân đạo, t nguyên nhằm ác lập quan hệ cha, me và con, đâm bao trẻ em được nhên làm con ni được ni dưỡng, chăm sóc và giáo duc trong mơi trường gia đính. Sau khí được nhận kam con nuối, trẻ em

có sức khưe tốt, phát triển bình thường vẻ tâm tý, thể chat va nhân cách.

'Vẻ lý do nhân con nuôi, đa số người nhận con nuôi thuộc trường hợp

hiểm muôn, vô sinh, phụ nữ độc thân muốn nhân con ni để có me có con và

it gia đình mặc dù đã đơng con nhưng

vẫn nhận trẻ mổ cơi làm con ni vì muc đích nhân đạo. Tuy nhiên, vẫn có

khơng ít trường hợp xuất phát từ tư tung phân biệt giới tính, muỗn nhận con

ni để có nếp có tế. Đây lá nếp nghĩ đã ăn sâu vao tiém thức của người Việt ‘Nam nói chung va đặc biệt là một số người dân tộc thiểu số nằm trên địa ban

tĩnh Hịa Binh, khó có thể khắc phục một sớm một chiều. Ngồi ra, cịn có trường hợp trễ sơ sinh bi bô rơi trên đường phổ. trước cơ sở nuôi dưỡng hoặc trẻ di lac, lang thang cơ nhỡ trong khu dân cử. Những tré em này thường được. các gia đính, cơng dân phát hiện. nuôi đưỡng va xin nhận lâm con nuôi.

Kho khăn lớn nhất hiện nay trong việc lém thủ tục nuốt con ni trong, nước nói chung và dia ban tinh nói riêng là kién thức pháp luật vẻ nuối con

nuôi của người dân còn rất hạn chế, nhất là ở vùng núi, người dén tộc thiểu

số. Do nhận thức đơn giãn, nên việc thực hiên thi tục nhận nuôi con nuối đổi

với trẻ em bị bd rơi thường rất sơ sai. Da số trường hợp tré em bị bỏ rơi, người phát hiện không thông bảo cho cơ quan Công an, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi trẻ em bị bé rơi để lập biên bản xác nhận tinh trang bị bỏ rơi của trẻ

em Nhiễu trường hợp người dan tự dem tré em về nuối dưỡng mã không lam thủ tục. Do vay, sau một thời gian dai khi cha, me nuôi làm thủ tuc đăng ký.

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

định được tinh trang trễ em bi bỗ rơi dé lập biên bản và thông báo trên phương tiên thông tin dai chúng theo quy định Ủy ban nhân dân cap xã nơi có trẻ em hiện đang sinh sóng khơng đủ cơ sở để đăng ký khai sinh. Điều nay gây khó khăn trong việc giải quyết ni con nuôi, lâm anh hưởng trực tiếp

én quyền lợi của trẻ em

Mat khác. kể từ khi Luật Nuôi con nuôi có hiệu lực. tại một số nơi trên địa bản tinh đã nỗi lên hiện tương sư tru ti, nba chủa nhận trẻ em đang được

nuôi dưỡng trong chùa làm con nuôi. Một sổ dia phương đã tiên hành thi tục cho những trẻ em đó. Cho đến nay, theo bảo cảo của các huyện trên địa bản tĩnh có khoảng 60 trưởng hợp trễ em được các sư trụ tri nhà chủa nhận lam con nuôi theo thủ tục đăng ký nuôi con nuôi. Vậy việc làm thi tục nhận nuối con ni nha chùa có cơ sỡ pháp lý hay không? Vé truyền thông và tin ngưỡng sư trụ tỉ, nhà chia cưu mang những tré em không may mắn, cơ nhổ

để nương nhờ cửa phật, theo phép cứu đơ chúng sinh là việc làm nhân dao góp phan chăm sóc, ni đưỡng trẻ em có hoản cảnh đấc biệt khó khăn. Phan

lớn tré em được ni ở chùa thuộc điện tré em bị bỏ rơi, cha me để khơng đủ điều kiện chăm sóc nuối dưỡng trẻ hoặc là con ngoai giá thú. Việc nba chia tham gia ni đưỡng trễ em có hồn cảnh đặc biết la việc làm có ý ngiấa nhưng nó khác hồn tồn với việc sw tru trì chủa và nhà chùa lâm thủ tục nhân. những trẻ em nay lâm con nuôi nhằm xác lập quan hệ cha mẹ con giữa người nhận con nuôi va trẻ em được nhận làm con nuôi. Bởi theo Điều 2 Luật Nuôi

con nuôi quy định cụ thể "Luật này: được áp dung để giải quyết việc nuôi con

môi giữa công dân Việt Nam với nhau; giữa cơng dân Việt Nam với người rước ngồi: giữa người nước ngồi với nhưm cìng thường trú tat Việt Nam",

mục đích của việc ni con ni nhằm xác lập quan hệ cha, mẹ vả con lâudai, bên vững, vì lợi ích tốt nhất của người được nhân lâm con nuôi, bao dim

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

chưa bảo dim lợi ích tốt nhất của tré em, khơng duy tri méi trường sơng thích hợp cho trẻ. Nhà chia có thé cưu mang, nuôi dưỡng trẻ em trong một khoảng,

thời gian nhất định, nhưng không phải là môi trường gia đính của trẻ, khơng

thể là mơi trường tốt nhất cho việc hình thành, giáo duc phát triển nhân cách

của trẻ

‘Vé phương diện pháp lý. Nha chùa hoặc sư trụ tì chỉ có thể tiếp nhận.

trẻ em vào chăm sóc ni dưỡng khi đáp ứng đây đủ các điều kiện thành lập

của một cơ sở bảo trợ zã hội theo quy định tại Nghị đính số 68/2008/NĐ-CP

vả Nghị định số 81/2012/NĐ-CP quy định điều kiện, thủ tục thanh lập,

chức hoạt đông va giải thé cơ sở bao trợ xã hồi. Như vậy, trong trường hop nhà chùa không đáp ứng được điều kiện vả thủ tục thành lập cơ sở bảo trợ zã hội thi việc chm sóc vả ni đưỡng tré em lâu dai cùng sẽ có vin để về phương diện pháp lý. Việc nuôi dưỡng trẻ em nhà chùa cịn gây khó khăn cho việc tim gia đính thay thé sau này khi trẻ em khơng có cha me để hoặc cha me để khơng cịn khả năng chăm sóc ni dưỡng trẻ. Bởi lễ thủ tục nhân ni con ni sẽ gấp khó khăn trong trường hợp nhà chia khơng có tư cách pháp nhân của một cơ sở bao trợ xã hội để tiếp nhân tré em vảo chăm sóc, ni dưỡng lâu dài. Trong trường hop nay, hỗ sơ trẻ em sé thiểu nhiêu loại giấy tờ theo quy định của pháp luật như quyết định tiép nhân trễ em vào cơ sỡ nuôi dưỡng,

ý kiến của những người liên quan (sư tru trì, nhà chùa không phải là người giám hộ cho tra), Rất có thé khi trẻ em bị bỏ roi tai đây, nha chủa không tiến. ‘hanh thủ tục thông báo cho các cơ quan có thẩm quyền của dia phương để tiền

rảnh lập Biên bản trẻ em bị bỏ rơi, nhằm bảo đâm quyển tim lại cha mẹ dé cho tré em theo quy định của pháp luật

‘Vu việc gần đây nhất chúng ta có thể ké đến la Chùa Khánh Quang tại xã Cư Yên, huyện Lương Son, tinh Hòa Bình ma dư ln cho rằng có dấu

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

mất một cách rat đảng ngờ tại chia Khánh Quang Ban đầu nguồn tin được

xuất hiện trên một tài khoản facebook với nội dung: "Mắt tích trễ tại ngơi

chia Khanh Quang, Hòa Binh". Sau khi bai viết nay được cơng khai, chỉ trong vịng vải ngày, tin tức về vụ mắt tích đứa trẻ tại Chùa Khánh Quang nhanh chóng được cơng đồng mang quan tâm và chia sẽ. Đâu tháng 4/2018 đã

xuất hiện một vai tờ báo đã viét về vụ việc trên. Thêm chỉ một số phóng viên của báo tỉnh đã trực tiếp về xã Cư Yên để thu thập nguồn tin va được người dân cử tri quanh khu vực chủa cho biết về vu việc mất tích bé trai tại Chủa Từ đầu tháng 9/2018, trên một số bảo điện tử và các trang mạng xã hội xuất

hiện thông tin trẻ em chùa Khánh Quang bi mua bản. Nhiễu nguồn tin cho

tiết, nếu được nhận lam con nuôi, nha chia sẽ được "cúng tiến" tử vải chục.

đến hàng trăm triệu đẳng từ những người nhân nuôi chúng, Thông tin này đã gây xôn zao dư luân Trước những cáo buộc của dir luận va bảo chi, đại diện

chủa Khánh Quang khẳng định "Khơng có chuyện chta Khánh Quang là

kênh trung gian mua bản con nuôi". Tới giữa thang 10/2018, cơ quan công an huyện Lương Sơn bất đâu vào cuộc diéu tra thực hư sự việc. Lúc đâu. Công an huyện Lương Sơn cho biết chưa phát hiện du hiệu buôn bán trẻ em và cũng chưa nhân được đơn thư của ai tổ giác về việc buôn bán trẻ em tại chia nay. Ngay sau đó, ngày 1/12, cơ quan điều tra nhân được đơn tổ giác của một người dân tại xã Cư Yên vé việc chau Lương Thể Anh - chau bé ở chủa

Khanh Quang mà người dân đó vẫn thường xun đón vẻ nhà chăm sóc bi mắt tích. Sau khi nhận được don thư phản ánh của người dan trên, cơ quan

Công an huyện Lương Sơn phổi hợp với công an tỉnh Hỏa Binh tiến hảnh

điểu tra. Chiều ngày 29/12 cơ quan Công an đã bất La Thanh Huyễn sinh năm 1981 - phụ trách khu nuôi trẻ mé côi và tré bị bé rơi ở chùa Khánh Quang về

hành vi buôn bán tré em trong vụ mua bán bé Lương Thể Anh với giá 25 triệu

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

bat giữ. Chiéu ngày 4/01/2020, Cơng an tỉnh Hịa Binh cho biết đã chính thức khởi tổ vụ mua bán trẻ em ỡ Chùa Khánh Quang. Theo kết quả kiểm tra của Sỡ Lao đồng, Thương binh va XA hội va Ủy ban nhân dân xã Cư Yên cho

thấy, việc tiếp nhân, chăm sóc va ni dưỡng trẻ em của chùa Khánh Quang 1a sai quy định Được biết, từ năm 2017, Sở Lao động, Thương binh và 3Xã hội

tỉnh Hịa Binh đã tổ chức các đồn kiểm tra phối hợp với Ủy ban nhân dân xã Cu Yên dé làm việc với chùa Khánh Quang và đã có những kết luận ban đầu. Trong đó, yêu céu chùa Khánh Quang tam dừng tiếp nhận những tré em bi bô

ơi và trẻ em mé côi vi theo quy định, những trường hợp cơ sở nuôi đường tit

10 đổi tượng trở lên thì phải lập hỗ sơ trình cấp có thẩm quyển thánh lập cơ

si bảo trợ x8 hội, tuy nhiên, cho đến nay, mắc đủ đã ban hành rất nhiều văn ‘ban đôn đốc của cơ quan lao động thương binh xã hội địa phương và các đoàn

kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện Lương Sơn, nha chùa vẫn chưa có động

thai tn thi, Ngồi ra, việc chấm sóc trẻ ở chùa Khanh Quang khơng đầm bão theo quy định tai Nghỉ định 69/2006/NĐ-CP ngày 21/7/2006 của Thi tướng chính phủ. Cu thé, cơ sở vật chất ở chia cịn thiêu thơn nhiễu, chùa cũng khơng có cin bơ, đội ngũ chăm sóc được đâo tạo chun mơn cơ ban trong việc chăm sóc tr em.

Từ vụ việc trên có thể thấy, sự quản lý lơng lẽo ở các điểm nuôi dưỡng dưỡng trẻ em để các trung tâm nấp dưới danh ngiấa nuôi các chau theo kiểu từ thiện sẽ rất để bi lợi dụng vảo những mục đích trục lợi cá nhân.

Trường hop của chia Bỏ Để việc tiếp nhân, nuôi trẻ em tại chia là tự phát, hốn toản khơng có cơ sở pháp lý. Thực tế quản lý "lõng lẽo" nảy chính ta

điểu kiện thuân lam phát sinh tinh trạng mua ban, bắt cóc trẻ em, không thé quan lý được trẻ em do đỏ có thé ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền, lợi ích.

của tré em

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

không đăng ký nuôi con ni nha chủa đồng thời chỉ đạo Phịng Tư pháp

huyện đừng việc đăng ký nuôi con nuôi nha chủa khi có yêu câu hoặc chỉ

giải quyết thủ tục giám hộ của nhà chùa hoặc sư tru tri dé trẻ em được nhập.

khẩu, đăng ký khai sinh và có đủ điều kiện sau nảy di học. Đồng thời, cẩn

đẩy manh hơn công tác tuyên truyền, phổ biển quy định pháp luật về nuôi

con nuôi nhằm nâng cao nhận thức của người dân va các sư trụ trì chùa trong việc chăm sóc va bảo về tré em, giải thich cho sw trụ trì và nhà chữa

chính sách pháp luật của Nha nước vé ni con ni dé trẻ em có được gia dinh thay thé phủ hợp, đồng thời tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan co thẩm quyển ở địa phương trong việc giải quyết quyển và lợi ich của trẻ em được nuôi đưỡng tại các nha chùa hoặc chuyển tré em vào cơ sỡ nuôi dưỡng để đăm bao cho việc chăm sóc, ni dưỡng va tìm gia đính thay thé cho trẻ Tuy nhiên, cho đến nay địa phương vẫn chưa có hướng dan cụ thé

để giãi quyết những trường hợp tré em đã được đăng ky lam con nuôi nba chia, Vi vậy, những trẻ em thuộc trường hợp nảy khơng rõ mình đang là con nuôi của nha chùa hay việc đăng ký ni con ni nhà chủa khơng cịn giá trí pháp lý do việc đăng ký nuôi con nuôi nha chủa trải quy định của pháp luật. Việc giải quyết nhanh chóng vẫn dé nay sẽ đảm bao quyên lợi của trẻ

em Bởi những trễ em này có thể có di điểu kiện được cho lam con nuôi

người khác theo đúng quy đỉnh của pháp luật. Đôi với vu việc của Chùa Khanh Quang, Sỡ Lao động, Thương binh va Xã hội tỉnh Hịa Bình đưa ra phương án giải quyết như sau: yêu cầu chủa Khanh Quang tam dừng tiếp nhân trẻ em mới và phải tăng cường công tác quản lý, chăm sóc, ni dưỡng, những trẻ em cịn lại ở chùa. Đồng thời, Sở Lao đơng, Thương binh và Xã

hội đang chuyển dẫn những trẻ nhỗ sang các trung tam bao trợ xã hội trực

thuộc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Hỏa Bình.

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

3.111 Khái qt tình hình Rình tổ

Hịa Binh là tinh miền núi, tiép giáp với phía tây đồng bằng sông, Hồng Cũng giống như Ninh Binh va Thanh Hóa, tỉnh Hịa Binh nằm giáp ranh.

giữa ba khu vực. Tây Bắc B6, Đông Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ của Việt Nam, có vi tí dia lý. Phía bắc giáp tỉnh Phú Tho, Phía nam giáp các tỉnh Hà Nam, Ninh Binh, Phía đơng và đơng bắc giáp thành phố Ha Nội, Phía tây, tây bắc, tây nam. giáp các tỉnh Sơn La, Thanh Hóa. Diện tích tự nhiên tồn tỉnh là 4.662.5 km,

chiếm 1,41% tổng điên tích tự nhiền của Việt Nam Hịa Bình có khí hậu cân nhiệt đới ẩm, mùa đông phi nhiệt đới khô lanh, it mưa, mia hè nóng, mưa nhiễu. Tinh Hịa Bình có 10 đơn vị hảnh chính cấp huyện trực thuộc, bao gồm. 1 thành phố va 9 huyện với 151 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 10 thị

trấn, 10 phường và 131 sã. Hịa Bình hiến có 854.131 dân Theo thống kê dân.

số toàn quốc năm 1999, trên dia ban tỉnh có 6 dân tộc sinh sống, đơng nhất là

người Mường chiếm 63.3%;người Kinh chiếm 27739, người Thai chiếm 3/2%, người Dao chiếm 1,7%, người Tây chiếm 2,7%, người Mơng chiếm. 052%, ngồi ra cịn có người Hoa sống rãi rác ở các địa phương trong tinh

văn hóa - xã hội của tinh Hịa Bình

Với sự đa dang vẻ sắc tộc như vay và đặc biệt gin với đẳng bằng Bắc BO, cách Thủ đô Ha Noi chỉ khoảng từ 80 tới 100 km, kết hợp với các điều.

kiện địa hình, phong cảnh của tỉnh, thi đây là tiém năng lớn để phát triển du lịch. Tinh đến cuối năm 2019, tồn tinh có 7 tơn giáo khác nhau đạt 35 836 người.

Địa hình đổi múi trùng điệp với các động Thắc Bo, Hang Rét, ding hoa Tiên, vùng rừng nhiệt đới nguyên sinh Pù Ngoc mở ra những tuyến du lich mạo hiểm leo núi, đi bộ, săn ban, tắm suối. Sức người và thiên nhiền đã

tạo cho Hịa Bình một vùng hỗ sơng Ba thơ mơng cho phép phát triển du lịchvũng lòng hỗ và ven hỗ có đây đủ vinh, dio và bán đảo ma ở đỏ đông thực vậtquý hiểm được bảo tôn. Thấp thoảng các bản Mường, bản Dao, bản Tây rải

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

rac ven hổ, ven thung lũng tạo nên bức tranh sơn thủy hữu tỉnh. Hòa Binh là một tinh có khả nhiễu những suối nước khống nóng, những thung lũng

hoang sơ huyén bí. Tiêu biểu nỗi bật như. Suối nướng khoáng Kim Bồi với nguén nước phun lên ở nhiệt độ 36°C, đủ tiêu chuẩn dùng lam nước uống, để

tắm, chữa bệnh, Nước suối Kim Bai đã được đồng chai lam nước giãi khát, nó cũng loại với nước khống Thạch Bích ở Quảng Ngãi, Kum-dua ở Nga va Paven Barbia cia Hungari, Thung lũng Mai Châu thuộc huyện ly Mai Châu lả một thung lũng với đồng lúa va những nép nhà sản được quy hoạch bảo tồn phục vu du lịch, Ba Bắc một huyện vũng cao thích hợp cho du khách tham. quan du lich sinh thải va văn hóa. Ba Bắc với cảnh quan nguyên sơ yên ä, thơ

mông của thị trén miễn núi Tây Bắc. Những hang động thiên tạo da dang hình

thủ có đỉnh Pù Bua bổn mia mây phủ. Có bản Nanh, bản Nua cia người

Mường, người Dao va xen kế một so gia đình người Thai, voi những mai nha

<small>sản</small> Huyện Lương Sơn cửa ngõ cia tinh Hịa Bình, nói tiếp giáp giữa đồng

‘bang châu thé sống Hồng va miễn núi Tây Bắc, với vị trí chỉ cách Hà Nội

khoảng 40 lon tiện lợi về giao thông, lả nơi tập trung rất nhiều khu du lịch

sinh thai, dia điểm gii trí. Phía trước nhà máy thủy điện Hoa Bình.

Hịa Binh cũng là nơi đất nhà máy thủy điện Hòa Bình, cơng suất thiết kế đạt 1.920 megawat. Đây là cơng trình do Liên X6 viên trợ cho Việt Nam Cơng trình khởi cơng năm 1979, khánh thảnh ngày 20/12/1904. Ngồi tác dụng phát điện, nha máy nảy cịn có chức năng ngăn lũ cho sông Hồng, cung cấp nước tưới tiêu va cãi thiên giao thông đường thủy.

Nhiên ving sản xuất hang hóa chuyên canh nguyên liệu tập trung

được phát triển và nhân réng như. vùng cam huyện Cao Phong, vùng mia tim huyén Tân Lac, Lạc Sơn, Cao phong, vùng gỗ, nguồn nguyên liệu ỡ huyền Da Bac, Mai Châu; vùng lạc, đâu ở huyện Lac Sơn, Yén Thủy, vùng cây dưa hấu

ở huyện Lạc Thủy, Kim Boi, vùng cây dược liêu ở Tân Lac, Lac Son, vùng ché ở huyện Lương Son, Mai Châu, Ba Bắc

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

Trong những năm qua, kinh tế của tỉnh duy trì được tốc đơ tăng

trưởng khả cao, bình qn hang năm đạt 7,59%, gấp 1,12 lẫn so với mức

trung bình tồn quốc (6,8%/ném); quy mơ nên kinh té được mỡ rộng, tổng sin

phẩm trên địa ban tỉnh (GRDP) đạt khoảng 54.956 tỷ đồng, cơ cầu kinh tế

chuyển dịch theo hướng tăng dân tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng,

idm dân tỷ trọng ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản chiếm 19,08% thuế

sản phẩm 5,12%. GRDP bình quân đâu người đạt khoảng 63,8 triệu đẳng, cao

hơn trung bình khu vực trung du và miễn núi phải bắc va bằng khoảng 92% GDP bình quân đâu người của cả nước. Các chỉ tiêu thu ngân sảch nhà nước,

tổng vốn đâu tư toàn xã hội, số doanh nghiệp, hop tác ã thành lập, hoạt động, có hiệu quả, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu, tỷ lệ đô thi hoa; ty lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới đều đạt và vượt mục tiêu Nghị quyết đai hội để ra

Lãnh đạo thực hiện có hiệu quả các giải pháp của Chính phủ và cia

tĩnh, kip thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, hỗ trợ, tạo điều kiên thuận lợi cho các doanh nghiệp én định và đẩy manh săn xuất, kinh doanh Tăng trường

tình qn ngành cơng nghiệp đạt 10,17%4/năm, giá trì sản suất cơng nghiệp

tăng bình qn 16,4%/ndm. Cơ cẩu ngành cơng nghiệp chuyển dịch tích cực, tăng tỷ trong cơng nghiệp chế biển, chế tạo, giảm dẫn tỷ trong công nghiệp

khai thác khống sản. Săn phẩm cơng nghiệp da dạng, phong phú, nang lực

sản xuất công nghiệp được nâng cao va phát triển nhanh. Đến cuối năm 2020,

trên địa bản tồn tinh có 334 dự án sin xuất cơng nghiệp, trong đó có 138 dự. án đã di vào sản xuất kinh doanh. Chất lượng cung cấp điện cơ bản được cải thiện. Ty lệ đất công nghiệp được lap đây tại khu cơng nghiệp đã có quyết

định thành lập đạt 56,9% các cum công nghiệp dat 46,7%.

Ngành dich vu phát triển đa dang vẻ loại hình, trong đó dich vu tai

chính, ngân hàng đã thu hút nhiễu thành phân kin tế tham gia, đáp ứng nhụ

cầu sin suất, kinh doanh của doanh nghiệp va sinh hoạt của người dân. Tăng

trưởng bình quân ngành dịch vụ hang năm đạt 6,21%,

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

tổ chức thực hiện có hiệu qua; tập trung phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trưởng va phát huy các giá trị ban sắc văn hóa truyền thong, chú trọng. phát triển khu du lịch Hỗ Hịa Bình, khu du lịch Mai Châu va các khu vực có tiểm năng thé manh, số lượt khách tham quan, du lịch đến với tinh Hịa Bình. thẳng năm đều tăng, Dịch vụ vận tải phát triển nhanh, én định, đáp ứng nhu:

hàng hóa của nhân dân và các thênh phan kinh tế, hạn

tầng viễn thông bảo đảm phục vu tốt nhiệm vụ chính trị, quốc phịng, an

tĩnh - sã hội

cu đi lại, van chuy:

Ngành nông nghiệp được tập trung phát triển theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bên vững, gắn với xây dựng nơng thơn mới. Tăng. trường bình qn ngành nơng nghiệp khoảng 4,1%/ndm. Chăn nuôi phát triển

cả về số lượng va chất lượng, Chương trình xy dựng nơng thơn mới đạt được

nhiều kết qua quan trong,

Chương trình xây dựng nơng thôn mới đạt được nhiều kết quả quan.

trong, cấp ủy, chính quyên các cấp và cả hệ thống chính tri đã tích cực chủ đơng, sảng tao trong triển khai thực hiên, được nhân dân đồng tỉnh, ting hô “Xây dựng nông thôn mới được phát triển theo đúng quy hoạch va để án đã

ban hành. Nhận thức của người dân vé vai trị chủ thé được nơng cao; đời

sống vật chất và tinh thân cia người dân nông thôn ngảy cảng được nâng lên. Két cầu hạ tầng kỹ thuật và hạ ting 2d hội khu vực nông thôn từng bước được

đầu tư nâng cấp, đáp ứng yêu cầu phát triển, công tác an sinh xã hội được quan têm, tỷ lệ hô nghèo giảm đáng kể. An ninh chỉnh tn, trật tư an toàn xã

hội được giữ vững

Cini động thể ché hóa các chính sách, pháp luật phủ hợp với điều kiệnthực tế của tinh theo hướng hiện đại hóa, đồng bộ va hồi nhập, trọng tâm làtạo tập mơi trường cạnh tranh bình đẳng, minh bạch, thuận lợi. Đẩy mạnh

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

công tác cải cach hành chính, đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính Đã thánh lập Trung têm phục phục vụ hảnh chính cơng cắp tinh, cấp huyện, duy

trì bộ phân tiếp nhận vả trả kết quả ở 151 xã, phường, thi trấn. Hiệu quả hoạt đơng của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sỡ từng bước được nâng cao. Tổ chức thực hiên mục tiêu phát triển nguồn nhân lực đăm bảo về sé lượng, chất lượng, hướng tới cơ cầu nhân lực hợp lý, đáp ứng nhu câu phát triển kinh té, xã hội vả năng lực cạnh tranh trịn q trình hội nhập quốc tế, ra sốt cling như sắp xép mang lưới các cơ sở giáo đục nghé nghiệp, từng bước nâng cao. chat lượng, hiệu quả đâo tao, nguồn nhân lực nội tinh đã phat triển cả vẻ số

phat triển đô thị và phục vụ nhu cầu cia nhân din. Mang lưới hạ tang y tế

được dau tư khá dong bộ, chú trọng phát triển mang lưới y tế cơ sở, thiết chế:

văn hóa từ tinh đến cơ sỡ tiếp tục được đâu tư phát triển, timg bước được đầu

tự cdi tao, nông cấp các cơng trình hạ ting vé văn hóa, ha tầng vé khoa học và

công nghệ bước đâu đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hồi.

Những năm qua, triển khai thực hiện các chủ trương, cơ chế, chính. sách đặc thi, vùng động lực đã góp phân tích cực phát triển kinh tê, xã hội, đã. đóng góp khoảng 70% quy mô kinh tế và trở thành đầu tau, lan tda cho sự phát triển kinh tế của tinh, Thu ngân sách nha nước trên dia ban vùng động lực liền

tục tăng qua các năm, bình quân hang năm tăng 15%, tính đền nay, thu ngân

sách nhà nước trong vùng đơng lực đạt khoảng 3 380 ty đỏng, chiếm 67,6% thu ngân sách nha nước toản tinh, kim ngach xuất khẩu đạt 935 triệu USD, chiếm 00,6% tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh.

Tỷ lê lao động trong nơng nghiệp cịn khoảng 59% tổng lao động x8

hôi, tỷ lê lao động qua đảo tao đạt 56% trong đó có bing cấp chứng chỉ là

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

22.6%, sé bac sĩ và số giường bệnh trên một vạn dân cơ bản được dim bảo,

đếp ứng nhu cầu khám, chữa bênh của người dân; trên 95% số người dân tham. gia bão hiểm y tế cao hơn tỷ lê chung cả nước, trên 95% dân s6 được sử dụng

nước hợp vé sinh, tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng ké, bình quân giảm 3,16%/năm. Thực hiện có hiệu qua chủ trương, nghi quyết của Đăng về đổi mới

căn ban, toàn điện giáo dục va đào tạo, đáp ứng u cẩu cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thi trường định hướng xẽ hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Chat lượng đội ngũ nha giáo, cán bộ quan lý giáo duc được nâng lên, từng bước đáp ứng yêu cầu mới. Quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bi day học, từng bước thực hiện chuẩn hóa, hiện dai hoa

gin với say dựng trường chuẩn quốc gia, góp phin thực hiên mục tiêu sây

dựng nông thôn mới. Sắp xếp lại các cơ sé giáo dục có quy mơ nhỏ, dam bao

hoạt đơng hiệu quả, đáp ứng nhu cấu học tép của nhân dân. X⁄ây dựng môi

trường giáo duc lảnh mạnh, ky cương, né nép, chat lượng giáo duc vả đảo tao có bước tiến bơ mới, giáo duc đại trà có chuyển biển tích cực, huy động hoc

sinh trong đồ tudi vào các cắp hoc dat ty 1é cao; hàng năm, tỷ lê hoc sinh hịa

thánh chương trình tiểu học, tốt nghiệp trung học cơ sỡ đạt 99% trở lên, ty lê học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông đạt trên 86%, giáo duc mũi nhon,

giáo dục thé chất được quan tâm đầu tư, công tác sy dựng xã hôi học tập,

khuyến học, khuyến tải được coi trọng, chất lương phổ cập giáo dục, xóa mù

chữ tiếp tuc được duy trì và nâng cao, Công tác quản lý giáo dục va dio tạo

có nhiêu đổi mới, xã hội hóa giáo đục được đẩy mạnh, hỗ trợ giáo đục vùng. đông bảo dân tộc thiểu sổ, ving khó khăn, đặc biết khó khăn được quan tâm,

hệ thống các trường dân tộc nội trú, bán trú được mở rồng vẻ quy mô, nâng,

cấp về cơ sở vat chat, tạo điều kiện cho con em các dân tộc thiểu số có mơi

trường học tép tốt hơn.

Công tác thông tin tuyên truyền được triển khai thực hiện có hiệu

quả, hệ thống thơng tin có sở được xây dựng, cũng cổ, đảm bao cùng cấp

</div>