Thực trạng tuân thủ nguyên tắc kiểm soát nhiễm khuẩn trong hút đờm cho người bệnh thở máy tại khoa cấp cứu hồi sức tích cực bệnh viện đại học y hà nội năm 2023

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>BỘ GIÁO ĐỰC VÀ ĐẢO TẠO BỘ Y TÉTRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI</b>

<b>VŨ THỊ HUYÊN</b>

<b>THỤC TRẠNG TUÂN THỦ NGUYÊN TẢC KIẺM SOÁT NHIẾM KHUÁN TRONG HÚT ĐỞM CHO NGI BỆNH </b>

<b>THỊ MÁY TẠI KHOA CÁP cửu - HỊI súc TÍCH cục, BÊNH VIỆN ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI NĂM 2023</b>

<b>KHÓA LUẬN TÓT NGHIỆP cư NHÂN Y KHOA KHÓA 2019 - 2023</b>

<b>Hà Nội-2023</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>VŨ THỊ HUYỀN</b>

<b>THỤC TRẠNG TUÂN THỦ NGUYÊN TAC KIÊM SOÁT NHIÊM KHUÂN TRONG HÚT ĐỜM CHO NGƯỜI BỆNH </b>

<b>THỚ MÁY TẠI KHOA CÁP cứu - HƠI súc TÍCH cục, BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI NĂM 2023</b>

Ngànhđàotạo: CưnhãnDiềudường

<b>KHÓA LUẬN TÓT NGHIỆP cú NHÂN Y KHOAKHÓA 2019-2023</b>

<b>Hà Nội 2023<small>HA NỘI</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>TÓM TẤT</b>

Đặtvấn (lề: Hútđởm cho người bệnh thò máy là quy trinh kỳ thuật đượcthực hiện hầng ngây trên the giới đặc biệt là tại các khoa phịng hồi sứccắp cứu

nham khai thơng và kiêm sốtđường tho cho ngườibệnhthưmáy. Việc tuân

thu cácnguyên tắc kiêm soát nhiêm khuân trong hút dờm là vơcùngquantrọng

nhằm đámbáo an tồn và nâng cao chất lượngchàm sóc chongười bệnh. Dê

nâng cao chất lượng chăm sóc cho người bệnh thờmây. nghiên cứu: "Thực trạngtuânthunguyên tẩc kiểm soátnhiễm khuân trong hút đờm chongườibệnh

thư máytạikhoacấp cứu - Hoi sức líchcực. Bệnh viện Đại học Y HàNộinăm 2023"đượctiềnhãnh.

Mụctiêu: Mơ ta thựctrụngtnthunguntắc kiêm sốt nhiễm khn trong

hút dòm chongườibệnh thớ mâytại khoa cấp cứu - Hồi sức tích cực. Bệnh viện Dại hục Y Hả Nội.

Phirơng pháp: Nghiên cứu dược sư dụng phươngphápnghiên cứu định lượng

mó ta cắt ngang, tại Bệnh việnDại học Y HàNội từ tháng 01/2023 dền tháng 04/2023. Nghiên cứu dược tiến hành trên diều dường viên và học viên khoa Cấp cửu - Hồi sức tíchcực với 139 lầnthựchiệnquytrinhhútđởm.

Kết q: Có 78.4% sổlượtthựchiện là nhân viêny nữ; có 94.2% số lầnthực hiện bưi diều dường viên; cỏ 85.6% số lầnthựchiện bưi nhãnviêny tề cỏ trinh dộđạihọc:có 59.7% so lượt thựchiện là nhómnhânviêny le có thâm niênlừ

1 3 nâm; có 23,0% số lượtthựchiện là nhómnhànviênytế có thâm niêntrên

3 nàm. Tỳ lộ nhânviêny tế thựchiện dạt yêu cầu ve tuânthuquytrinhhútđờm

là 82.73%. Trinh độhọc vấn và thâm niêncơngtác của nhânviênytếchothấy

có sự khác biệt cỏ ý nghía thống kè vớimứcđộtn thú nguntắc kiêm sốt nhiễm khn trong hút đừm.

Ki t luận: Thựctrangtuân thu nguyêntác kiểm soát nhiem khuân trong hút đởm cùa diều dường viên,họcviên cư ban dượcthựchiện tổl

Từkhỏa: Kiêm soátnhiễm khuân, hút dờm,thờmáy.

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

đào tạo đụi học. các thầy cỏ trong KhoaĐiềudưỡng - Hộ sinh. Trưởng Đại học Y HãNội đã nhiệttinhhướngdần.chi bao cho cm trong suốt quá trinh

học tập vãhồnthiệnkhóaluận tốt nghiệp.

EmcùngxincámơnBan LànhđạoBệnhviệnDại hục YHà Nộicùng lồn the các anh chị trong Khoa Kiêm soát Nhiễm khuân vàKhoacấp cứu -Hồi sửc tíchcực dà tạo diều kiện cho emđượchọctập.nghiên cứu tại khoa đe em cỏ điều kiện thuận lợi trongq trình thu thập số liệuvà hỗn thành khỏaluận.

Dặc biệt, em xin bày to lòng kinhtrọng và biết ơnden ThS. Bùi Vù Binh- Giáng viên KhoaDiềudường- Hộ sinh Trường Dại họcY HàNội

-Người thầyluôn tậnlinhhướng dần nghiêncứu. giáng giaikiếnthức và lạo diềukiện tốt nhắt giúp emhồn thành khóaluận.

Emcùng xin trân trọng cám ơncácThầy. Cô trong hội dồng chắm đề

cương, hội dồng chấmkhóa luận dã đóng góp những ỷkicnquý báu de em hoàn thiệnbài luậnvàn này.

Cuốicùng em cùng xin bày tó lịngbiếtơn với gia dinh, bạn be dà ln ỡ bênđộng viên, chia SC và giúp đờ em trong quã trinhhọctập và nghiêncứu khoa học.

Em xin chân thảnh cam ơn!

<i>ỉ'ủ ThịHuyên</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<b>LỜI CAM ĐOAN</b>

Tòi là Vũ Thị Huyên. Sinh viên Y4 Điêudường khóa 2019 - 2023. TrườngĐụihọc Y HàNội. xin cam đoan:

I. Đây là khóa luận do ban thân tôi trục tiẽp thực hiệndưới sự hướngdẫn

cúa ThS.BùiVũBinh.

2.Các sổ liệu và thịng tin trong nghiêncửuhồntồn chinh xãc. trung thực

vã kháchquan, chưa đượccóngbơtrongbatkỳmộtnghiêncứunão.

<i>Hà Nội.ngày tháng nãm2023</i>

Vù ThịHun

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

<i>Phần viết tutPhầnviếtđầyđu</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

1.2.Dại cương VC thơ máy... 3

1.3. Phươngpháphúlđờmquaổngnộikhi quan, mờ khi quan... I 1.4. Nguyêntấc kiêm soát nhiễm khuân trong hút đỡm...14

1.5.Thựctrụngtuânthúnguyêntắc kiêm soát nhiễm khuân trong hút đởm cùa nhânviênytê...17

1.6. Mộtsơ yểu tố liênquanđển sự tuânthunguyênlắc kiểm soát nhiêm khuân trong hút đờm cùa nhànviêny te...19

<b>CHƯƠNG2. ĐỔI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN cừu...</b>21

2.1. Thờigian và địa diem nghiêncứu...21

2.2. Đốilượngnghiêncửu...21

2.3. Phươngphápnghiêncửu...21

2.4. Công cụ và phương pháp thu thập số liệu...23

2.5. Phươngphápquan lý vả phàntích so liệu...24

2.6. Sai sổ vã khống chế sai số...25

2.7. Vấn đề cua dạođứcnghiên cứu...25

<b>CHƯƠNG 3. KÉT QUÀ NGHIÊN cứu...26</b>

3.1. Đặc diêm chungcuanhãnviênytềthựchiệnquy trinh hút dỡm...26

3.2. Mò ta thựctrạngluânthúnguyêntẳc kiêm soát nhiễmnhicm khuẩn trong hút dờm...27

3.3. MỘI số yếu tố liênquanđến ty lộ tuân thu nguyêntắc kiêm soát nhiễm khuân trong thựchiệnquytrinh hútđởm...30

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

4.2. Bãn luận vê thựctrạngtuânthunguyêntấc kiêm soát nhiễm khuân trong

hút đờmcho người bệnh thờ máy...33

4.3.Một sỗ yếu tố liênquan đen mứcdộtuân thu nguyêntắc kiêm soát nhiễm khuân trong hút đờmchongườibệnh thờ máy...35

4.4. Hạn chẽ cũa nghiên cứu...36

<b>KÉT LUẬN...</b>38

<b>KHUYẾN NGHỊ...</b>38

<b>TÀI LIỆU THAM KHÁO...</b>40

<b>PHỤ LỤC...</b>43

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<b>DANH MỤC BÁNG</b>

Bang 1.1. Bang kiềm đánhgiáquy trinh hút đởm kin Bệnhviện Đại học Y

Hà Nội...II

Báng 3.1. Đặc diêm cua nhân viény tế thựchiệnquytrìnhhútdởm...24

Bang 3.2. Két qua thực hiện các bước tuân thu nguyên tãc kiêm soát nhiễm khuân trong hút dòm (N=139)...25

Bang 3.3.Một sổ yểu tồ liênquanđen tý lộ tuân thu nguyêntắc kiêm soátnhiễm khuân trong hút đờm...28

<b>ĐANH MỤC HÌNH</b> 1 linh I. I. Cấu tạo hệ hịhẩp...3

Hinh 1.2. Sondc hút dởmhờ khơng có cửa số...7

Hĩnh1.3. Sonde hútđờmhờ có cùasỏ bên...7

Hĩnh1.4. Sondc hút đởm kin... 8

Hình 1.5. Ilút dịm băng sondc hút dịm hư...8

Hĩnh 1.6. Hút dịm bằng sonde hút dịm kín...8

<b>DANH MỤC BIÊU DƠ</b> Biếudồ3.1. Điểm thựchiệntn thu nguntắc kiếm sốtnhiễm khn trong hút đờm(n-139)...27

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<b>ĐẠT VÁN ĐÊ</b>

Hút đởm chongườibệnh(NB) tho máy là quy trinh phô biềnđượcthực hiệnhảngngày trong quá trinhchâm sóc liên tục trên thegiới. Đáy làquy trinh rất co ban trong hổi sức cấp cứu nham khaithịngvà kiêm sốtđường

tho cho người bệnhdật õng nội khí quan(NKQ) hoặc mo khíquan(MKQ). Hútđởm nhầm làm sạch dịchxuất tiết, khai thịng đường tho. tạo thuận lợi cho sự trao dơi khivà phỏng tránhnhiêm khuân và lã mộtcóng việc hết sức

quan trọng cua người diềudường dối với NB. Hút dòm là quy trinh vơkhn

bới chi mộtbướcsaicùngcó the vơtinh đưa vi khn từ ben ngồi xâmnhập vàogảy viem nhiễm dường hơ hap cua người bệnh1. Bời vậy việc tuân thu nguyên tắc kiềm sốt nhiễm khuẩn (KSNK) trong hút dịmlà het sức quan

trọng và mang tinh bat buộc đoi với nhân viên y le nham dam báo an loàn

cho NB vã nâng cao chất lượng diềutrị.

Trong nghiên cứu cua tác giá Vù Thị Ẻn về thực trạng thực hiện quy trinh hút dòm cùadiều dường viên(DDV)tại Bệnhviện Da khoa Tinh Nam

Định năm 2018 ghi nhận tý lộ diều dường thựchãnhdạtyêu cầu VC quytrinh

hút dòm là74.17%*. Nghiên cứu cua tác giá Nguyen ThịĐồinăm2020cho thấy có 78.1% số lần hút dởmbằng hộ thống hút đởmkín lã dúng quy trinh15. Nghiêncứu cùa tác gia I lelena(2021) chi ramộtsố yểu tố liênquan dền mức độtuân thunguyên tắc KSNK trong hút đởmchoNB thờ máy nhưyếu tó trinh độ học vấn và thâm niêncơngtác cua nhàn viêny tc (NVYT)chothay

sự khácbiệt có ý nghĩa thống kè16.

Hậu qua cùaviệc khơng tn thú quy trình hút dởm có thê làm anh

hưởng đenlinhmạng, sức khóc cua NB.NVYTvàcãcộng dồng. Diềunày còngây anh hườngtrực tiểp tới quyên lợi cùa NBvã chất lượng cùa co sờ y tế’.

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

Tụi Bệnh viện Dại hục Y Hà Nội có rất nhiều nhùng nghiên cứu VC

KSNK dược bào cáo theo từng tuần, tháng, quý. nám. tuynhiên chưa có nghiên cữu cụthê ve mứcđộtuân thu nguyên tắc KSNK trong quy trinh hút dòm.Vậy câu hoiđật ra lã diều dường lại khoaCap cứu - Hồisức líchcực

(CC HSTC). Bệnh viện Dụi học Y HàNội dà tuân thu nguyêntắcKSNK

trong hút đờmnhưnão?Dovậy.chúng tòi liênhànhnghiêncửu: "Thực trạng luân thu nguyên lac kiêm soái nhiễm khuân trong hút dóm chongười bệnh tho máy tụi khoacẩp cứu -Hồi sức tíchcực. Bệnhviện Đụi họcY HàNội năm 2023”với 2 mụctiêunghiên cứu sau:

1. Mô táthực trạngluân thu nguyên tắc kiêm soát nhiêm khuân trong

hút đờmchongười bệnh thờ máytạikhoacấp cứu - Hồi sức tíchcực. Bệnhviện Đại học YHàNộinăm 2023.

2.Tim hicu một số yểutố liên quanđenmứcđộ tuân thu nguyên tắc kiểm soát nhiễm khuân trong hútđờmchongườibệnh thơ máytạikhoa

C ap cứu - Hoisức tích cực. Bệnhviện Dại học YHàNộinăm2023.

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

<b>CHƯƠNG 1.TÕNG QUAN’ TÀI LIỆU</b>

1.1. Đại cương VC hộI1Ơ hấp

Hệhơhấpbaogomphơi vã đường dần khi:mùi—♦hau —♦ thanh quan

khi quan ► phe quan,về chức nâng hộ hôhấp gom 2 phần:

- Hệthống dần khí: bao gồm cáckhoangvàốngliêntiếpnhau từ mùitớicác tiêu phố quan tận có nhiệmvụ dần khi.làmấmvàlãm âm khơng khi.

- I lộ thống trao dói khi: bao gồm các mó ơ trong phơi, noi mà sự trao dôi khi

giừa không khi vàmáu xảy ra: gồm các tiếu phế quanhô hấp. cácồngphe nang,các túi phế nang vã các phê nang4.

<i>Hình1.1. Cấu tạo hệ hò hầp</i>

1.2. Dai cương VC thỡmáy

Thờ máy là một trongnhùngphương pháp giúp hỗ trợ sự sống. Thơ

máyhay còn gụi là thơng khi nhân tạo. thịngkhicơhọc hay hị hẩp nhânlạo bằng máy đưực sư dụngkhi thơng khí lự nhiên khơng dam bao được chức nâng cua mình, nham cung cấp một sự trợ giúp nhân tạo ve thôngkhi vã oxy

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

hóa5. Tha máy là một trong các kỹ thuật hồi sức cấp cửu cơban nhất, cứu sống dược nhiều NBnặng vã nguy kịch.Tuy nhiên, cùngnhư nhiều kỳ thuật hoi sức cấp cứu khác nếu thơ mây không dũng quy trinh kỳ thuật, vận hãnh

máythơ không đúng, theo dõi thư mây không tổt thi thứmáy có the gây ra

nhiều biếnchứng làmnặng thêm linh trạng NB, kéo dài thời giandiều trị,

thậm chi có thè gây tư vong6 .

Thờ máy gom thờ máy xàm nhập vã thờ máy không xâm nhập. Thư

máy xâmnhập là thưmáy qua ốngNKQ hoặc MKQ. Thưmáy không xâm nhập là thừmáyquagọng kinh, mậtnạ(mask).Cư che hoạtdộng trong thờ

máyxâmnhập là dùngmáyđâykhi vào phôi qua ống NKQ hoặc MKQ làm

tảngáplực đường thớ trung tâm. Áp lực trong đường thư trung lâm lãng sè giúp dãy khi đivào phế nang nhờ đó phơi sènư ra. Khi phôi nởra máySC dừng bơm khi vào dường thớ.khiđó áp lực trong đường thờ trung tủm giam

xuống. Thì thư raxáyrấplực trong dường thớtrungtâm giam xuống thấp

hơn so với ãp lựctrong phe nang. Thưmáyxâmnhập có thêthay the một

phằn hoặcthayhỗntồn nhịp tự thở cua NB .

1.3. Phương pháphút đờm qua ốngnội khí quan, mớ khi quàn

<i>1.3.1. Kltâi niệm</i>

Đờm là chất tiếtcũa dường hơhẩp gồm có chất nhầy, hồng cầu. bạch cầumù...dược tồng ra khôi đường hô hấp saukhihư.Cácchấttrênđượctiểt ra từ khi phê quan, phê nang, họng, các xoang hàmtrân,các hốc mùi.... Đờm

lã môi trường lý tươngcho vi khnphát triến. Đởm cịn là dấu hiệu cua

viêmđường hơ hấp. mức dộ và tính chat cua đờm phụ thuộc xào nguyên nhãn vã giaiđoạn cua viêm8.

Hútđờm lã một kỹ thuật dưaống sonde qua ống NKQ hoặc MKQ hút

sạch đởm trong ổngNKQ hoặc MKQ vã trong khiquancuaNB.Dây là một

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

kỳ thuật rất cơ ban trong hồi sức cấpcứu nhầm khai thơngvã kiêm sốt

đường thớ cho NB dà dặtổngNKQ, MKQ9.

<i>1.3.2. ỉ'ai trò cuahút dởm qua ổng nộikhi quân, mữ khí qnchongười thớ mây</i>

Khi dặt ống NKỌ, MKỌ do tơn thương và kích thích, dường hơ hấp liêntụcxuấttiếtdịchđờm.Theonghiên cứu cua Trân Thị Nhung(2014) có 96.8% NB thơ máy có tángtiếtdờm.Đởmứ dọng trong dường hôhấp.trong ống NKQ. MKQ. thậm chicá ờ trong miệng lâungàygày viênr.Vi khuẩn cỏ trong mỏi trường cùng dễ dàng xâm nhập vào miệng, vào vị tri NKQ.

MKỌ. xâm nhập vào dịch tiết miệng họng gây viêm. Biện pháp hútdịm giúp loại bo dịchtiếthơ hẩp có vai trị rất quantrọng:

- Đối với NB: Khidật ống NKQ.dotốn thương vã kích thích đường

hơ hấp liêntụcxuấttiếtdờm. Biện pháp hút đờiìì giúp loại bó dịch tiết hơ hấp nơi mà mầm bệnh có thế khư trú ờ xung quanh cáccẩu trúc giai phẫu

như dụ dây. xoang, mùi họng vã miệng hâu. với sự biến dôi của vi sinh vụt

binh thường thành các chung độc lực cao hơnmãchúngthườngxâm nhập vào dường hơhấp. Hútđờm cịn phịng ngừatinhtrạng viêm đường hơhấp

cua NB thơ máy. giúp NB có cám giác sạchsè. thoai máivà chóng binh phục. - Dối với Y te: Lã hoạt dộngchăm sóc cầnthiết vàcó ý nghĩatrong

cơngtácchămsócNBtồn diện, giúp theodõi.dành giã tinh trụnghơhap

cua NB. kiêm sốt thơngkhi.từdỏ chu động phịng tránhvàkcthợpcácbiện phápchàm sóc tích cựckhác và cịnlà cách phơngngừaNKBV.Chămsóc

húi dởm giúp loại bo đởm.dịch tiết noimãmầmbệnh có thê khưtrúờxung

quanh cáccấu trúc giai phẫu, nhưdạdày. xoang, mùi họng và miệnghầu. với sự biền dôi cua vi sinh vật binh thườngthànhcácchungdộclực cao hơn1.

<i>1.3.3. Mục đichhútdởm</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

I lút dịm nhằm mụcđích lùm sạchdịchtiết dê khaithịng dường thớ. giúp duy trinh sự thơngthống trong đường thơchoNB. Biệnpháp hút đởm dược thựchiện giúp phòng trành nhiễm khuân và xẹp phơido ứ dụng dịm vàkich

thich phan xạ ho cùa NB. Ngồira. hútđởm cỏnnhàm mụcđích lấydịch tiết de làm xét nghiệm phục vụ cho việc chuân đoán cua bác sĩ được chinh xác

<i>13.4.Chi (lịnhhút dờni</i>

NVYT thựchiện hút đờm đồi vớicáctrường họp: NBcónhiềuđờmdài. NB khơng có khá nângho.khạc đởm: NB bị liệthau họng, liệtcơhơhap,NB

cỏ đặt ốngNKQ hoặc MKQ. Ngồi ratrong(rường hợp tre nho bị sặc bột.NB

hít pháichấtnơn.tre sơ sinh mới đe cùngdược chi định thựchiệnhútđởm. Hút

đờm còn đượcthực hiện khi lấydịch tict đe lãmxét nghiệm và tnrớc khi rút

<i>13.5.Cácloại son (lehótdinn</i>

Sonde hút đởmlàloại ong thơng, có nhiêu lỗ bên.kíchthước nho dè có

the ln qua ong NKQ.MKQ vào cáctiêu phê quán dê hút chât tièlđường hôhàp.Cỏ nhiêu loại ong sonde hútđờmvớicác cờ khácnhauđược áp dụng trên lâmsàng đè phủ hợpvới loại ồng NKQ. MKỌ, nhưng phànloại có hai loại chinh là sonde hút đờmkínvã sonde hútđờm hơ’.

Sondehút dờm hơ là sonde hút đựng trong một tiu vótrùng,khi hút sẽ

ngắtkếtnổivớimáythơ. Sondc hút dịm hơ có hai loụi sonde hút có cứasố

bên vàsondchútđởm khơng cócứa sơ bên.

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

<i>Hinh ỉ.3. Sondehútdờin hớ cỏ cưa sô</i>

Sondchútđờm kin là ống sondc đượcđụng trong một túi kin vô trùng một

dầudượcgắn trực tiếp vào hệ thống dày máy thớ và ống NKỌ, MKQ của NB nên khi hút đờmNKQ, MKỌ cua NB không bị ngãikết nồi với máy thơ.

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

<i>Ilinh ỉ.4. Sonde hút dởmkin</i>

<i>Lĩ.6. Cáckỳ thuật hútđởm</i>

Có hai kỳ thuật hút đờmquaốngNKQ. MKỌ đangdược sư dụnglá:

hút đởm qua ống NKQ. MKỌ bàng sondc hút đờni kin và hút đởmqua ổng

NKQ. MKỌ bủng sondc hút đởmhờ9.

<i>ỉ linh1.5.HÙI dởmbằngsonde hùt (lởm hở</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

Cácnghiên cứu tụi ViệtNam vã trênthếgiớichothấy plnnmg pháphút dờm sư dụng sondc hút dòm kin dà mang lại hiệuquà. tiện ich vã khắc phục dược nhiều nhược diêm cùa sonde hút dờm hư. Với sonde hút đừmkin NB dượchút dòm trong mỏi trường kin vãvô trũng, giam dược nguy cư lâytruyền

chéo trong thựchãnhhútđờm cua NVYT, gópphầnhạn chế nhiễm trùng bệnh việnmanglạihiệu qua trong quã trinh điểutrị'1J. Hiệnnay,tạikhoacắp cứu -Hối sứctíchcực (CC HSTC). Bệnh viện Đại học Y Hà Nội những NB thư máynằm tụi phịng hồi sức có dặt NKỌ,MKQ đềudược lắpdặt hệ thống hút

đờmkin. Do vậy trong phạm vi nghiêncứu của minh lịi chi lập trung lìm hiêu

vềngun tảc KSNK trong quy trinh hút dờm kín cua NVYT trênNBthưmáy.

<i>1.3.7. Các (/uy tành hiu(tởm cho người bệnh có đật nộikhi qn, mờ khí </i>

Ởnướcngồi:Năm 2010. Hiệphộichùmsóchị hấp HoaKỳ (AARC) đà dưa ra10 khuyến cáo trong thựchànhlâmsàng ve hútđờm an toànchoNB thư

máy và dường thưnhântạo.Hauhếtcácquốcgia đều sứ dụng quy trinh chuân

do Hiệphộichâm sóc quốc gia đóban hãnh.

Trong nước: Mồi cơ sơ dàotạoytếvàcơsớytếđềucóquy trinh thực hành hút đởmriêng phù hợp vớicơ sơ vậtchắt,trinhđộ chuyên môn cùa cơsờ

dỏ. Các quy trinh có thê dượcđiều chinh thườngxuyên sao cho cólinhthực thi

vàdem lại hiệu qua cao song tấtcaquy trinh dóđểudược xâydựng dựa trên mộtquy trinh chuẩndo Bộ Y lề ban hành9.

<i>ỉ.3.7.1. Quy trinhkỳthuật hútdởm kin cho ngườibệnh cô dặt nộikhi quan, mở </i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

- Dáy hút silicon

- Ong hút dịm kin kíchcờ phủ hợp: - Gàngvịkhn:01 đơi

- Gạc vô khuân:01 gỏi - Bơm tiêm 10ml:02cái

- Kim tiêm nhựa:01 cái

- Gàng sạch: 01 địi

- Xơđựngdungdịchkhukhn

- Nairichlorua 0,9%(200ml)hoặc NaHCO3 1,4% hoặc thuốc theochi định. - Mũ: 01 cái

- Khâutrang: 01 cái

- Dung dịchsát khuân tay nhanh - Xã phỏng diệt khuân

- Dung dịchkhử khuân sơ bộ

- Máy hút áp lựcâm có thêdiều chinh mứcáplực:

4. Hơ sư bệnhán, phiêu châmsóc.

II. Các bước tiến hành

BI. Diều dườngđội mù rũa tay deo khâutrang.

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

B2. Mang dụngcụ đen giườngNB.sắp xếp dụng cụ vị tri thích hợp.

B3. Vồ ning choNB (nếu can). Đật NB ờ tư the thích hợp.

B4. Tángoxy cho NB, bậtmáy hút diêu chinh áp lực phũ hợp. Điêu dường di

gànglay hút nướcmuồivào bơm liêm.

B5. Mơ nắpống hút kinnốivới dây hút. B6. Mờ khố cùa ơng hút dờm kin.

B7.Kỹthuậthútđờm:Tay không thuận cầm dây hút chỏ dieu khiên vanhút. -Tay thuận cầm ổng hút luồn nhẹ nhàng vảo nộikhi quàn hoặc mớkhí qndưaong den khi có camgiácvướngkhơng dưa dượcnừa hoặc ngập ong

hút.phái rútống ra 1 em. Vàtay sạch bấm vandiều khiên máy hút dồng thời

tay thuận cầmống hút nhẹ nhàng vêống vã nít ra lừ từ,vừarútvừahúthet dờm

dài. Rútổngra qua chạc ba cùa ổng. Khôngrút hetốngra. Giử ốnglâu hơn ờ những vị tri nhiều đởm.Không đây di dây lạiống hút nhiều lần trong phequan

(Chú ý: khi dưa ống hút vào không dượcbầmvandiều khiên máyhút). -Thờigianlưuong trong phế quankhôngquã20giây tinh từ khi dưa ổng vào đen khi rút õng ra.

-Thời gian bấmvan diều khiên máy hút không quá 15 giày linh từ khi bằm van điêu khiển máy hút dền khi nít ống ra.

B8.Saukhi rút ongracho NB thơ mâychoSpO2 về như trước, licplục hút lần

tiếp theo, ơ tư thể khác nếuNB hồng. SpO2 ổn định. Lần lượt hút ơ 3 lư the:

nằm thằng, nằm nghiêng sang phái, nam nghiêng sangtrãi.

- Nêu đởm dinh quánh, kếthợpbơmNatriclorua0.9%hoặcNaHCO3làm loãngđởm. mỏi lần bơm không quá3ml.

-Theo dõi trongkhi hút đờm:nhịp tim. SpO2. sắcmặt, huyết áp.ýthức,

số lượng, màusac vã tinh chatđờm.

B9. Tiếnhành hút sạchđờmdịch trong khiquanvà trong ốngNKQ hoặc MKỌ.

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

BIO. Bơmnướctráng ống: dê đầuốnghút gần chỗchạcbadồng thời vừadùng

bom tiêm bơm nướcNaCI 0.9%vừa bầmvan hút nướctrângổng. Bơm trâng

sạch ổng không dè dịchđởmbámvảolàmtácongvãdây dẫn. Bl I.Khoá van hút lại. Thảo sonde hútvớidây cùa máyhút.

BI2. Thu dọn dụngcụ. tháogăngsátkhuântay nhanh bằngcồn.

BI3.Tăng oxycho NB khoang2-3 phút sau khihút. Saudó đật lạioxynhưy

lệnh. Tatmáyhút. de NB ve tư thethoaimái.

BI4. Rửa tay. Ghi phiếu theodôi: tinh chất,màu sắc. số lượngđờm dịch.

<i>1.3.7.2. Báng kiêmdànhgiá(Ịuy tành kỳthuật hút dởmbangổng lìũlđởm kin</i>

Bang kiêm dánh giá quy trinh kỳ thuật hút đờm bang ống hút dờm kin dang sứdụng tụiBệnhviện Đại học Y Hà Nộicónộidungtương đồng vớibang

kiem do Bộ Ytc ban hành, tuy nhiên cómột sỗ bước đà đượcgián lược VC từ

ngừhoặcghépbước đê cácĐDV dề thựchiện.

<i>Bangỉ.ỉ. Báng kiêm đánh giả (Ịuytrìnhhútdởm kinBịnh việnDạihọc Y </i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

+Máy hút đờm

+ Chai dung dịchtráng dây hút đờm

+Chai dung dịchnước muối sinh lý NaCI0.9% (pha lỗng dịm)

+ Đồng hồđo áp lựccuff

+ Cồn VST

<i>1.2. ChnhịNB: </i>Thơng báo. giái thích cho ngườibệnh

<i>2. Trolly quátrìnhthựchiện:</i>

2.1. VST. đội mù.dcokhâutranggiấy

2.2. Di găng sạch 2.3. Vồ rung

2.4. Bậtvàđiều chinh áp lực máy hút 2.5. Kiềm tra cuff

2.6. Nốiống hút dòm kin với dây máy hút

2.7. Dưaổng hút vào ổng NKQ/MKQ tiếnhành hút đờm 2.8.Vỗ rung

2.9.Dưaổng hút vào ốngNKQ MKQ tiếnhành hút dòm

2.10.Dặt người bệnh về tưthếnằm ngưa

2.11.Dưaống hút vảo ổng NKQ MKQ lienhành hủt đờm

2.12.Trângống hút kin

2.13. Tháodây hút rakhơiống hút kín

2.14.Tháogăng, vệ sinh tay

2.15. Dật người bệnhờ lư thethích hợp

2.16.Kiêmtra cuff

2.17. Vệ sinh tay

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

2.18Ghibangtheo dịi

1.4. Ngun tấc kiêm sốt nhiễm khn trong hút đìrm

Trên mỏiquốcgia vả mỗicơ sờ yteđều có những báng kiếm riêngve quy trinh hút đờm cho NB thờ máy phù hợpvới diềukiện cuatừng cơ sơ nhưng nhìn chung đêu dam bao dượccácnguntácKSNK sau đê phơng ngửanhiêm

khn hô hap:

hu dọn. phânloại chất thaiytế.

<i>1.4.1.D<small>ụuịỉ</small> cụ vôkhuân</i>

Đỗi với những NB thơng thường, việcxuất tiết, tồng đởmdãi rakhói hệ thống hô hấp dượcthựchiệnthường xuyên và dược thu dọn.Tuy nhiên dối với những NBthơ máy có dật ốngNKỌ, MKQ khi NB dược hút đờm, bên cạnh việc không tống dượcdờm dài ra ngồi cịn có nguy cơđờmdài bị nhiễm khn

bờinhùngdụngcụdặtthôngtrenNBvàcác dụng cụ dùng dè hútđờm. Dovậy

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

nhằm tránhlây nhiễm cácbệnhchoNB thi một trong những yêu cầu quantrụng

trong quytrinh hút đởm lã phai dùng cácdụng cụ vò khn gồm:bơm tiêm vó

khn, sondc hút dịm kin. Bơm tiémdũng khi hút đờm phai lã bom mới cho mỏi lần sir dụng, cơn ngun vẹn. dóng trong bao lủi kin và còn hạn sir dụng.

Sonde hút dòm kin pháiđượcbaovệ trong túi bao vệ sonde hút.túi bao vệ còn

<i>1.4.2.Phịnghộ củ nhân</i>

Mụcđích sử dụng phươngtiện phịng hộ cánhân là để báo vệNVYT,NB. người nhà NBvã người thâm bệnh khói bị nguy cơlâynhiễmvà hạn che phát

tánmầmbệnhramơitrườngbênngồi.Ngunlấc sư dụngphươngtiệnphịng hộcá nhàn là phái tùy thuộcvào từng mụcđích sư dụng. Mangphương tiện

phịng hộkhidựkiếnsèlàmthaotác có bắnmáu.dịchtiết vào cơthể10. Trong q trinhhútdởm.dịch tiềt hơ hẩp cùa NB có thebẳn vảo người

cùa NVYT hoặc ramỏi trường bệnhphịngcóthê dẫn tới lâynhiêm chéo cho NB khác. Do vậy khi thựchiệnquy trình hút đờm,ĐDVcẩn chuân bị đủcác phươngtiệnphơnghộcánhãnsau:gàngtay.mù.khâu trang. Ngồi ra. NVYT cỏ the mặc áochồng, deokinh báo hộ khi dựđoán cỏ thè bi dinh chất tiết dường hị hấp cua NB có bệnhlây truyền qua đường hơ hấp.

<i>1.4.3. Vệ sìnhtay</i>

Vộ sinh tay là làm sạch tay bangnước với xã phịng có hay khơng có chất sát khuân và sát khuân tay vớidungdịch có chửa con.Vệsinh tay giúp loạibo hầu het vi khuân cỏ ờbân tay.do đó. cótác dụngngân ngừa lan truyền mầm bệnh lừ NB này sang NB khác, lừ NB sang dụngcụ vàNVYT. lừ vị trí này sang vị iri khác ironcùng một NB và lừ NVYT sangNB10. Vì vậy,dãylàbiện phápquan trụng trong phòng ngừa tại cáccơ sờ ytế. TheoTổ chức Y tc the giới, có 5 thời diêm cần tuânthuvệ sinh lay: (I)Trước khi liếpxúcvớingười

bệnh; (2) Trước khithực hiện thu thuật vôtrùng; (3) Saukhi tiểp xúc vớimâu

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

vàdịchcơthê; (4) Sau khi liếp xúc với NB; (5) Sau khichạm vào đồvật. be mặt xung quanh NB. Trong quy trinh hútđờmcùng áp dụng năm thời diêm vệ sinh tay trên. Đe dam baonguyên lac KSNK trong hútđởm. NVYTcàn phai

thực hiện 2 thời diêm vệ sinh tay: trước khi thực hiệnhút dómvà sau khi hút dịm xong cho NB.Trướcvà sau khithựchiện thu thuậttrênngườibệnh.NVYT

can thực hiện vệ sinh tay dê tránh lan truyền vi khuân từ bàn layNVYTsang

NBvàngược lại. Bàn tay NVYT thường xuyên phai liếp xúc vớinhiều NB khácnhauvà tiếp xúc vớicácdụngcụ khác nhaudodó khơng tránhkhóiviệc bân tay cùa NVYT có chứa vikhuân.Vi nên việc vệ sinh lay trước và sau khi thựchiện thu thuậthútdờm là nguyên lacrấtquan trọng giúp dambao an tồn

<i>ỉ.4.4. ManịỊgàngtay</i>

Mang gangtay nhầm mụcdíchtránhdưa vi khn vàoNBhoặc ngược lại thông qua bàn tay cua NVYT khi thực hiệnthu thuật trênNB. Mang gàng khi tiềp xúc bangtayvới máu. dịch net. hoặc nhùngdụngcụ có dinh máu. dịch tiết10. Khihútđờm. NVYT có thê liếpxúcvớidịchtietdường hơ hẩp hoặc các dụng cụ có dinh dịch tiết đường hơ hẩp cũa NB. Việc mang gàng tay sè ngàn chận vi khuân từ tay NVYTxâmnhập vào dường hô hấp cuaNB vã không lây

truyền vi khuân lừ dịchtiết cua NB sangNVYT. Ngoài ra. trong quy trinh hút đờmkín. sondc hútđờm kin đượcđựng trong mộttúi kinvơ trùng có một đầu được gan trực ticp vào hộ thong dây máy thơvàồng NKQ. MKỌ cua NB nên

khi hút dởmkin thi NB dược hút trong quytrinhkhép kin hỗn tồn, dambao

vị trùng9. Vì vậyvớiquy trinh hút đờmquaNKQ. MKQ bủng sonde hútđờm kin.ĐDVchicần mang gãng sạch dà dam bao nguyêntấcKSNK.

<i>1.4.5.Vệ sinh sonde hút dừni kin, dâymáy hút</i>

Khi hút đờm.dịchđờm lừ đườnghơhấp cùa NBđượcdưa ra ngồi qua sonde hút kin. Đờm dặc dề gày tấc sondehút hoặc không vào dược sonde hút

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

gâyử đụng trong đường hô hấp dần tớiviệc hút đờm không đạthiệuqua.Sonde hút kin có chửa dịchtiếthơ hấp đế trong vo sonde hút kin với thời gian dài sè

tạo mỏitrường thuận lợi cho vi khuân phát triên. Vi vậy,vệ sinh sondc hút bang dungdịchNaCI0.9% là bướccần thiết giúp lãmlỗng dịm và làmsạch sonde

hút. Nhờ dó. sau khi hút dịm,sonde hút lndược giừ sạchtrong lúi kin vồ khuân.

Saukhihút sạch đởm cho NB, cẩn tháorờidãy hút rakhóionghút kin và dậynắpcống vệ sinh ống hút kin lại. Dầu dây máy hút nhúng vào chai dung

dịch tráng rưa.bật máy hút đê tráng dây máy hút nham tránh ứ dọngdịch tiểl dường hơhẩp trong lịng dây trong quá trinh hút. Neu không vệ sinh dàymáy

hút sau khi hút sè khiến dòm ứdọng lợi trong dãy.vi khuân từ môi trường và

từ dịchtiếthôhấp cua NB cỏ thelâylansangNBkháckhi sư dụng chung một

máyhútđởm. Vậy nên cần tránglạidâymáy hủt sau khi hút đờm dè lãmsạch

dây máyhút,đám bao an loànchoNB.

<i>ỉ.4.6.Thu dọndụng cụ, phânloại chat thái</i>

Quán lý chat thai y tếnhầm giâmlỗi thiêucác nguy co lây nhiễmsang

NB. NVYTvàra ngoài cộng dồng. NVYT cằntiếnhành thu dọn vãphân loại chấtthaingaytạinguồnphát sinh chất thài10.Phânloại chất thái trong quytrinh

hút dòm kin gồm kim liêm được bo vào hộp khảng thungngay sau khilấy dung

dịch NaCI 0.9% dê tráng sonde hút.Bom tiêm, gâng tay sư dụngsau khi hút đờm có khanâng dinh dịchtiếthơ hấp cua NB dược cho vào túi/xô màuvàng

dê tránhlây nhicm vi khản từ dịchtiếthơ hap cùa NB ra mơi trường bênhphịng.

1.5. Thực trạng tuân thú nguyên tắc kiểm soát nhiễm khuẩn trong hútđởm cùa nhân viênytế

<i>1.5. J..Nghiên cừu trên thểgiói</i>

Trong nghiêncứudượcthực hiện ơ DarcsSalaamTanzanianăm 2012 đà

quansát thầy rang phần lớn ĐDVthựchãnhkém VC kỳ thuật vệ sinh tay trước

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

và sau quytrinh hútdờm.Tuy nhiên tý lệ mang gangkhithựchiện thú thuật là khá cao chiếm 83,3%n.

ơ Kenya, một nghiên cứu vàonám 2017 dà quansátthấy rang có 20.7% những người thamgia có thực hãnh vệsinh tay trước khi làm thu thuật, cô 37.9% người tham gia thựchiện rứa tay sau khithựchiệnthu thuật.Có 100%

ngườithamgia sư dụng gãng tay trong khihútđởm12.

Theo nghiên cứumò lá cùa Helena năm2021 trên 129 ĐDV ICU lại 3

bệnh viện ớTanzania đà chora kết qua: có 60%những người dượcquan sát

thựchànhtuân thú quy trinh hút dòm đạt 10 diêm (66.7%) lã diêm giới hạn cho mức mong muon. Trong số những người tham gia dược quan sát có 14.5% ngườidượcquansátthực hiệnvệ sinh tay trước khi hút dòm. tý lệ này sau khi hút dòm tãnglẽndạt 30.9%.Co 87,3% người đượcquansát mang gãngtrước khi hút dữm. Tý lệ tráng sonde hút bang dung dịchvỏ trủng chiếm 8I.8%W.

Cácnghiên cứu nướcngồitrênhầuhểtđều sứ dụngphươngphápnghiên

cứu mơ ta trên doi tượng là ĐDV. Cãc nghiên cứucho thầy sự tuân thu các nguyênlacKSNK trong hút dòm chưa thực sự dược chú trụng như:vệ sinh tay

trướcvã sau khi thực hiện thú thuật vó khuân, mang găng tay.thu dọn.phàn

loại chất thãiyte.

<i>ĩ. 5.2. Nghiên cừu trong nước</i>

TạiBVĐK tinh NamĐịnhnảm 2010. theonghiên cứu cua tácgiaNguyền Thị Minh Chinh ve xây dựngban hướng dần ve phòng ngừa VPLQTM cho khoa 1lồi sửc cấpcứuchothấy tý lộ ĐDVthựchiện đủng cácquy trinh hút đởm qua ống NKQ sau khidượchướng dần về phông VPLQTM lã 77.8%.Tuy nhiên trong nghiên cứu này lácgia khơng thựchiện mơ ta về tỳ lệ tnthutímgbước

trong quy trinh14.

Trongnghiên cứu cuatác gia Vù Thị En về thựctrạngthựchiệnquytrinh hútđởm cua ĐDVtại BệnhviệnĐakhoa Tinh NamĐịnhnàm 2018 ghi nhận

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

tý lộ ĐDVthựchànhdạtyêucầuvềquytrinh hútđờm là 74.17%. Trongdó tý

lệ vệ sinh tay trước khi hút dòm dạt93.36%. tỷ lộ trâng sonde hút dạt 98.15%.

tý lệ vệ sinh tay sau khi hút đởm dạt 96.68%*.

Nghiên cứu cùa lác giaNguyềnThị Đoài năm2020 về lý lệ luân thu một sổ quy trinh trong gói phịng ngừaVPLỌTMtạikhoa cc HSTC. Bệnh viện

Đại học Y Hà Nộichothấy cô 78,1% số lần hút đờmbằng hệ thống hút đờm kin là dũngquytrinh*5. Tý lệ tuân thú lừng bước trong quy trinh hút đờm kin không đượctác giá chira trong nghiên cứu cùaminh.

Cácnghiên cứu trên chu yêu đều sứ dụng phương phápnghiên cứu mô la cat ngang với mụcđích mơ la thựcirạng ly lộ tuânthủquy trinh hút đờmcho

NB thớ máy. Các nghiên cứu dượcthực hiệntrên dổi tượng là ĐDV vã HVlà

những người trực tiếp thựchiện quy trinh hútdờm. Các nghiên cứu đà dưara dược những con số. tý lệ thống kê cụthe. Do vấn de dạo dức. các nghiên cứu thực hiện đều thòng báo cho NVYT biết về sự quan sát cùa minh và người nghiên cứu đểuthựchiệnquansát trực tiếp vi vậy NVYT có thê biếtdượcminh dangdượcquansátvà có ỷthứcthựchiện thú thuật tot hơn. Ngoài ra, cõng cụ

đánh giá cùa các nguyêntẳc.quy trinh chưa cô sự thốngnhất với nhau và dựa phần nhiều vào sự chú quancuangười nghiên cứu khiquan sát. Các lý dotrên

có the khiến chokết qua nghiên cứu sẽ cỏ nhùmg sai sổ nhất định.

1.6. Một số yếu tổliên quan dến sự tuân thu nguyên tắc kiểm soát nhiêm

khuẩn trong hút dòm của nhân viêny te

Trong nghiên cứu cua Helena cho thấy khơng có mối liênquan có ý nghĩa

thongkègiữacác biến giới tinh, thâm niên công tác (giá trị p>0.05) với mức độluân thu nguyêntắcKSNK trong hútđờm.Trongdò nhừng người có trinh độ cư nhân vã thạc sì cho thầy mối liên hệ dáng ke với thực hãnh tuân thu nguyêntắcKSNK trong hútđờm (p 0.03). NVYT cỏ trinh độ cư nhãnvàthạc

</div>