luận án tiến sĩ kinh tế kế toán quản trị chi phí trong các công ty cổ phần xây lắp trên địa bàn hà nội

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>LỜI CAM ĐOAN </b>

Tôi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của tơi với sự hướng dẫn của PGS.,TS. Chúc Anh Tú và PGS., TS. Nguyễn Minh Phương

Các số liệu, kết quả trong Luận án là trung thực và chưa từng được cơng bố trong bất cứ cơng trình nào khác.

Tác giả luận án

LÊ THỊ HƯƠNG

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ... 1 </b>

<b>2. TỔNG QUAN VỀ CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ... 2 </b>

2.1. Các cơng trình nghiên cứu về KTQT chi phí ở trong nước ... 2

2.2. Các cơng trình nghiên cứu về kế tốn quản trị chi phí trên thế giới ... 9

2.3. Các bài báo có liên quan đến luận án ... 11

2.4. Kết luận rút ra từ các cơng trình đã nghiên cứu ... 12

<b>3. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU ... 14 </b>

<b>4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU... 14 </b>

4.1. Đối tượng nghiên cứu ... 14

4.2. Phạm vi nghiên cứu ... 14

<b>5. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ... 15 </b>

<b>6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ... 15 </b>

6.1. Phương pháp nghiên cứu định tính ... 15

6.2. Phương pháp nghiên cứu định lượng ... 18

<b>7. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN ... 21 </b>

<b>8. KẾT CẤU LUẬN ÁN ... 22 </b>

<b>CHƯƠNG 1. LÝ LUẬN VỀ KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP XÂY LẮP ... 23 </b>

<b>1.1. BẢN CHẤT VÀ VAI TRÒ CỦA KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ ... 23 </b>

1.1.1. Khái niệm, đặc điểm chi phí ... 23

1.1.2. Bản chất kế tốn quản trị chi phí ... 26

1.1.3. Vai trị của kế tốn quản trị chi phí trong doanh nghiệp ... 28

1.1.4. Các giai đoạn phát triển của KTQTCP theo liên đồn kế tốn quốc tế ... 30

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>1.2. ĐẶC ĐIỂM SẢN PHẨM VÀ HOẠT ĐỘNG XÂY LẮP ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP</b>

... 33

1.2.1. Đặc điểm sản phẩm xây lắp ảnh hưởng đến kế tốn quản trị chi phí ... 33

1.2.2. Đặc điểm hoạt động xây lắp ảnh hưởng đến kế tốn quản trị chi phí ... 35

<b>1.3. CÁC PHƯƠNG PHÁP KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ ... 37 </b>

1.3.1. Phương pháp chi phí tiêu chuẩn... 37

1.3.2. Phương pháp chi phí mục tiêu ... 40

1.3.3. Phương pháp chi phí Kaizen ... 43

1.3.4. Lựa chọn phương pháp kế tốn quản trị chi phí phù hợp với doanh nghiệp xây lắp ... 47

<b>1.4. NỘI DUNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP ... 50 </b>

1.4.1. Phân loại chi phí ... 51

1.4.2. Xây dựng định mức chi phí và lập dự tốn ... 60

1.4.3. Vận dụng phương chi phí mục tiêu tại các doanh nghiệp xây lắp ... 65

1.4.4. Phân tích chi phí sản xuất nhằm cung cấp thơng tin phục vụ cho việc ra quyết định... 75

1.4.5. Tổ chức kế tốn trách nhiệm chi phí ... 77

1.4.6. Báo cáo kế tốn quản trị chi phí ... 78

<b>1.5. KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ Ở MỘT SỐ NƯỚC VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM ... 82 </b>

1.5.1. Kế toán quản trị chi phí ở Mỹ ... 82

1.5.2. Kế tốn quản trị chi phí tại các nước đang phát triển ở Châu Á... 86

1.5.3. Bài học kinh nghiệm để hoàn thiện kế tốn quản trị chi phí cho các doanh nghiệp Việt Nam ... 89

<b>kết luận chương 1 ... 91 </b>

<b>CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC CƠNG TY CỔ PHẦN XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI ... 92 </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<b>2.1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI</b>

<b> ... 92 </b>

2.1.1 Khái quát về các công ty cổ phần xây lắp trên địa bàn Hà Nội ... 92

2.1.2. Đặc điểm tổ chức kinh doanh, tổ chức quản lý của doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn Hà Nội. ... 100

<b>2.2. THỰC TRẠNG KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI ... 109 </b>

2.2.1. Thực trạng phân loại chi phí ... 109

2.2.2. Thực trạng xây dựng định mức chi phí và lập dự tốn trong các doanh nghiệp xây lắp ... 114

2.2.3. Thực trạng vận dụng phương pháp kế tốn quản trị chi phí mục tiêu tại các công ty cổ phần xây lắp trên địa bàn Hà Nội ... 119

2.2.4. Thực trạng phân tích chi phí cho việc ra quyết định kinh doanh ... 129

2.2.5. Thực trạng báo cáo kế toán quản trị ... 132

<b>2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC CƠNG CY CỔ PHẦN XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI ... 133 </b>

2.3.1. Những kết quả đạt được ... 133

2.3.2. Những mặt tồn tại ... 135

2.3.3. Nguyên nhân ... 142

<b>kết luận chương 2 ... 144 </b>

<b>CHƯƠNG 3. HOÀN THIỆN KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC CƠNG TY CỔ PHẦN XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI ... 145 </b>

<b>3.1. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NGÀNH XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI ... 145 </b>

<b>3.2. YÊU CẦU VÀ NGUN TẮC HỒN THIỆN KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI ... 148 </b>

<b>3.3. CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TỐN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC CƠNG TY CỔ PHẦN XÂY LẮP TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI . 153 </b> 3.3.1. Hồn thiện phân loại chi phí ... 153

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

3.3.2. Hoàn thiện hệ thống định mức chi phí và lập dự tốn ... 157

3.3.3. Hoàn thiện việc vận dụng phương pháp chi phí mục tiêu tại các cơng ty cổ phần xây lắp trên địa bàn Hà Nội ... 160

3.3.3.3. Đánh giá kết quả thực hiện chi phí ... 164

3.3.4. Hồn thiện phân tích chi phí sản xuất phục vụ việc ra quyết định ... 169

3.3.5. Hoàn thiện tổ chức kế tốn trách nhiệm chi phí ... 170

3.3.6. Hồn thiện hệ thống báo cáo kế tốn quản trị ... 172

<b>3.4. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN ... 179 </b>

3.4.1. Về phía nhà nước ... 179

3.4.2. Về phía doanh nghiệp ... 181

3.4.3. Về phía các tổ chức đào tạo, tư vấn tài chính kế tốn ... 183

<b>Kết luận chương 3 ... 184 </b>

<b>KẾT LUẬN ... 185 </b>

<b>DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ... 187 </b>

<b>DANH MỤC PHỤ LỤC </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

<b>DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT </b>

ACCA ABC

BHYT

: Kế tốn cơng chứng Anh quốc : Activity – Based Costing Phân bổ chi phí theo hoạt động : Bảo hiểm y tế

BHXH BHTN BCTC

: Bảo hiểm xã hội : Bảo hiểm thất nghiệp : Báo cáo tài chính

: Chi phí nhân cơng trực tiếp CPNVLTT : Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp CPSDMTC : Chi phí sử dụng máy thi cơng CPSXC : Chi phí sản xuất chung

: Chi phí gián tiếp

: Hiệp hội KTQT cơng chứng Anh Quốc DN

DNNN DNXD

: Doanh nghiệp

: Doanh nghiệp nhà nước : Doanh nghiệp xây dựng DNXL : Doanh nghiệp xây lắp HMCT

IAS

: Hạng mục cơng trình

: International accounting standars Chuẩn mực kế toán quốc tế

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

IFAC IMA

: Liên đoàn kế toán quốc tế : Hiệp hội KTQT Hoa Kỳ KLXL : Khối lượng xây lắp

KLXLDDĐK : Khối lượng xây lắp dở dang đầu kỳ KLXLDDCK : Khối lượng xây lắp dở dang cuối kỳ KPCĐ : Kinh phí cơng đồn

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<b>DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU I. DANH MỤC SƠ ĐỒ </b>

Sơ đồ 1.1: Các chức năng cơ bản của quản trị doanh nghiệp ... 29

Sơ đồ 1.2: Khung khái niệm của kế toán quản trị chi phí ... 31

Sơ đồ 1.3: Chi phí mục tiêu và chu kỳ sống của sản phẩm... 42

Sơ đồ 1.4: Các bước thực hiện phương pháp Kaizen ... 45

Sơ đồ 1.5: Phân loại chi phí kinh doanh ... 53

Sơ đồ 1.6: Hệ thống dự toán ngân sách... 62

Sơ đồ 2.1: Mơ hình tổ chức quản lý công ty cổ phần Sông Đà 10 ... 102

Sơ đồ 2.2: Mơ hình tổ chức quản lý tại công ty Vinaconex 9 ... 103

Sơ đồ 3.1: Mơ hình chi phí mục tiêu đề xuất vận dụng trong trường hợp 1 ... 167

Sơ đồ 3.2: Quy trình thu thập thơng tin lập báo cáo kết quả thực hiện... 174

<b>II. DANH MỤC BẢNG </b> Bảng 1.2: Tiêu thức phân bổ CPSX chung trong DN Mỹ ... 83

Bảng 1.3: Tình hình sử dụng các phương pháp tính giá thành trong các doanh nghiệp Mỹ ... 84

Bảng 1.4: Các phương pháp hạch toán chi phí trong các DN Mỹ ... 84

Bảng 1.5: So sánh chi phí nhà để dụng cụ của St.Olaf Fieldhouse và của Carleton College Recreation Ctr tại Hoa Kỳ ... 86

Bảng 1.6: Thực trạng KTQT chi phí trong các doanh nghiệp Trung Quốc ... 88

Bảng 2.1: Một số chỉ tiêu kinh tế của Ngành xây dựng Việt Nam ... 95

Bảng 2.2: Một số chỉ tiêu kinh tế của ngành xây dựng Hà Nội ... 97

Bảng 2.3: Bảng tổng hợp kinh phí dự tốn ... 120

Bảng 2.4: Bảng phân tích chi phí vật liệu thực tế so với dự toán ... 130

Bảng 3.1: Phân loại chi phí sản xuất theo cách ứng xử của chi phí ... 154

Bảng 3.2: Phiếu theo dõi lao động đối với công nhân trực tiếp sản xuất... 162

Bảng 3.3: Bảng phân tích chi phí sản xuất ... 170

Bảng 3.4 : Báo cáo phân tích chênh lệch chi phí tại trung tâm chi phí ... 171

Trung tâm chi phí : Xí nghiệ xây dựng số 1 ... 171

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Bảng 3.5: Báo cáo chi phí ... 175

Bảng 3.6: Báo cáo chi phí sản xuất ... 176

Bảng 3.7: Báo cáo phân tích biến động biến phí ... 178

<b>III. DANH MỤC ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ </b> Đồ thị 1.1: Ước tính chi phí theo phương pháp đồ thị phân tán ... 56

Đồ thị 2.1: Vốn đầu tư theo giá thực tế cho ngành Xây dựng ... 93

Biểu đồ 2.1: Tỷ trọng các thành phần kinh tế trong ngành xây dựng ... 94

Biểu đồ 2.2: Tỷ trọng ngành xây dựng theo nhóm cơng trình ... 94

Biểu đồ 2.3: Tỷ lệ lập dự tốn chi phí theo u cầu quản lý ... 117

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<i><b>MỞ ĐẦU </b></i>

<b>1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI </b>

Xây dựng cơ bản là một ngành sản xuất vật chất tạo ra cơ sở vật chất kĩ thuật cho nền kinh tế quốc dân. Hàng năm tổng kinh phí ngân sách chi cho lĩnh vực này chiếm phần lớn vốn đầu tư của cả nước. Sản phẩm của ngành xây dựng khơng chỉ đơn thuần là những cơng trình có giá trị lớn, thời gian sử dụng lâu dài, có ý nghĩa quan trọng về mặt kinh tế mà còn là những cơng trình có tính thẩm mỹ cao đồng thời có ý nghĩa quan trọng về văn hóa – xã hội. Trong hoàn cảnh nước ta hiện nay, cùng với sự đổi mới và phát triển của đất nước, cơ chế quản lý kinh tế cũng có sự thay đổi toàn diện và sâu sắc. Tuy nhiên, cùng một lúc không thể giải quyết được tất cả những vấn đề còn tồn tại trong quản lý kinh tế. Một trong những vấn đề nan giải trong quản lý kinh tế nước ta hiện nay là công tác quản lý kinh tế trong xây dựng cơ bản, đây là lĩnh vực có tỷ lệ thất thốt vốn đầu tư khá cao. Để quản lý chi phí trong xây dựng cơ bản, các doanh nghiệp đã sử dụng nhiều phương pháp, công cụ quản lý khác nhau. Trong đó, kế tốn là cơng cụ quản lý kinh tế tài chính hữu hiệu nhất đã được cải cách sâu sắc, toàn diện, phù hợp với nền kinh tế thị trường.

Kế toán quản trị rất phát triển ở các nước có nền kinh tế thị trường phát triển, ở Việt Nam kế toán quản trị cũng đã được đề cập đến trong định hướng phát triển hệ thống kế toán Việt Nam từ năm 1995, đặc biệt trong chiến lược phát triển hệ thống kế toán Việt Nam 2000 - 2010 đã xây dựng cụ thể chương trình phát triển cơng tác kế tốn quản trị ở các doanh nghiệp. Chính vì vậy mà kế tốn quản trị đã trở thành một công cụ quan trọng giúp các nhà quản trị trong doanh nghiệp thực hiện tốt hơn các chức năng quản trị doanh nghiệp của mình.

Kế tốn quản trị chi phí là một bộ phận quan trọng trong tồn bộ cơng tác kế tốn, giữ vai trị quan trọng trong việc cung cấp thông tin để ra quyết định của doanh nghiệp. Cho nên, trong điều kiện nền kinh tế Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế để cạnh tranh, chiếm lĩnh thị trường, hướng tới khách hàng, tìm kiếm vùng lợi nhuận thì việc cung cấp thơng tin để hỗ trợ việc sản xuất các sản phẩm với chi phí thấp, chất lượng được giữ vững có ý nghĩa to lớn trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, làm gia tăng giá trị của doanh nghiệp.

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

Hệ thống kế tốn chi phí trong các doanh nghiệp xây lắp trên địa bàn Hà Nội hiện nay mới chỉ tập trung vào kế tốn tài chính để lập các Báo cáo tài chính là chủ yếu. Hệ thống kế tốn chi phí hướng vào việc cung cấp thơng tin phục vụ cho việc lập kế hoạch, kiểm soát và đánh giá việc thực hiện kế hoạch trong nội bộ doanh nghiệp cịn rất hạn chế. Hệ thống kế tốn chi phí hiện nay không thể cung cấp các thông tin phù hợp, kịp thời và tin cậy cho việc ra các quyết định kinh doanh, kinh tế

<i><b>khác nhau. Chính vì lý do đó, NCS đã lựa chọn đề tài: “Kế tốn quản trị chi phí trong các công ty cổ phần xây lắp trên địa bàn Hà Nội” để nghiên cứu làm đề tài </b></i>

luận án tiến sĩ.

<b>2. TỔNG QUAN VỀ CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN </b>

<b>2.1. Các cơng trình nghiên cứu về KTQT chi phí ở trong nước </b>

Ở Việt Nam, KTQT cũng đã xuất hiện, phát triển gắn liền chính sách, chế độ kế tốn áp dụng ở các doanh nghiệp. Tuy nhiên, KTQT chỉ mới được đề cập một cách hệ thống vào đầu những năm 1990 trở về đây và trở thành yêu cầu cấp bách trong xây dựng hệ thống thông tin kế toán vào đầu những năm 2000 khi các doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng quản lý để tăng năng lực cạnh tranh không những ở phạm vi thị trường Việt Nam mà còn mở rộng ra thị trường khu vực, thị trường thế giới, cụ thể:

<b>2.1.1. Các nghiên cứu về nhận diện chi phí </b>

<i> Phạm Thị Kim Vân (2002) với đề tài “Tổ chức kế toán quản trị chi phí và kết </i>

<i>quả kinh doanh ở các doanh nghiệp kinh doanh Du lịch”, luận án đã nêu được </i>

những vấn đề cơ bản của kế toán quản trị trên hai phương diện là lý luận và thực tiễn. Trong luận án của mình, tác giả đã chỉ ra việc phân loại chi phí một cách cụ thể giúp các doanh nghiệp có thể ứng dụng ngay vào thực tiễn công việc, luận án cũng chỉ rõ được những mặt được và chưa được trong việc vận dụng KTQT tại các công

<i><b>ty Du lịch trong thời gian qua để từ đó có những kiến nghị phù hợp. </b></i>

<i><b>Nguyễn Thị Ngọc Lan (2012) nghiên cứu “Tổ chức kế tốn quản trị chi phí </b></i>

<i>vận tải hàng hố trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam”. Luận án đã đi sâu </i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

loại chi phí theo 2 cách: (1) theo mối quan hệ giữa chi phí với mức độ hoạt động; (2) theo cách ứng xử chi phí. Theo đó căn cứ để xác định biến phí hay định phí là số km hoặc tấn/km vận chuyển. Tuy nhiên nghiên cứu chưa đề cập đến phương pháp ước tính chi phí nào là phù hợp đối với doanh nghiệp vận tải khi tách chi phí hỗn hợp mà tác giả giới thiệu các phương pháp: phương pháp cực đại – cực tiểu, phương pháp bình phương bé nhất, phương pháp đồ thị phân tán để doanh nghiệp vận tải tự lựa chọn.

<i>Đinh Thị Kim Xuyến (2014) nghiên cứu “Cơng tác kế tốn quản trị chi phí </i>

<i>và giá thành tại các doanh nghiệp viễn thông di động Việt Nam”. Luận án đã hệ </i>

thống hóa cơ sở lý luận về KTQTCP và giá thành trong doanh nghiệp dịch vụ, từ việc làm rõ bản chất của KTQTCP và giá thành, nhu cầu thơng tin chi phí và giá thành cho quản trị doanh nghiệp, đến nội dung của KTQTCP và giá thành trong các doanh nghiệp dịch vụ. Luận án trình bày khá rõ những ảnh hưởng của đặc điểm kinh doanh và tổ chức kinh doanh đến công tác KTQTCP và giá thành tại các doanh nghiệp viễn thông di động Việt Nam. Đặc biệt, căn cứ vào kết quả khảo sát, tác giả đã đưa ra một số đánh giá khá xác đáng về thực trạng KTQTCP và giá thành trong các doanh nghiệp viễn thông di động. Chương 3 tác giả đã đề xuất các giải pháp hồn thiện cơng tác KTQTCP và giá thành tại các doanh nghiệp viễn thông di động tại Việt Nam. Tác giả đã nghiên cứu các cách nhận diện chi phí trong KTQT như phân loại chi phí theo khả năng quy nạp chi phí cho đối tượng hạch tốn chi phí, phân loại chi phí theo mối quan hệ với báo cáo tài chính, phân loại chi phí theo mối quan hệ với mức độ hoạt động…Để phục vụ cho việc ra quyết định quản trị DN, các chi phí kinh doanh của các DN viễn thơng được phân loại thành chi phí cố định hay chi phí biến đổi.

<b>2.1.2. Các nghiên cứu về dự tốn chi phí </b>

<i>Tác giả Nguyễn Thanh Quý (2004) nghiên cứu “Xây dựng hệ thống thông tin </i>

<i>kinh tế phục vụ quản trị doanh nghiệp kinh doanh bưu chính viễn thơng” đã hệ </i>

thống các nội dung cơ bản của hệ thống KTQT và đề xuất các phương hướng ứng dụng KTQT vào các ngành cụ thể. Các đề xuất của tác giả liên quan đến hoàn thiện KTQT tập trung vào xây dựng hệ thống thông tin phục vụ kiểm soát giá bao gồm

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

xây dựng định mức chi phí và dự tốn chi phí cho các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ viễn thông cố định và cho thuê đường truyền dữ liệu.

<i>Hồ Văn Nhàn (2010) nghiên cứu “Tổ chức cơng tác kế tốn quản trị chi phí </i>

<i>và giá thành dịch vụ vận chuyển hành khách trong các doanh nghiệp taxi”. Trong </i>

luận án, tác giả tập trung vào nghiên cứu kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành dịch vụ vận chuyển. Từ đó, tác giả đề cập đến lập dự tốn chi phí và phân tích tình hình thực hiện dự tốn chi phí dịch vụ vận chuyển, từ đó định giá bán dịch vụ vận chuyển dựa vào thông tin KTQTCP và giá thành.

<i><b>Nghiên cứu của Vũ Thị Kim Anh (2012) “Hồn thiện kế tốn quản trị chi phí </b></i>

<i>vận tải tại các doanh nghiệp vận tải đường sắt Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế” đã xác định nội dung lập định mức và dự toán là quan trọng và cần </i>

thiết trong các doanh nghiệp vận tải đường sắt. Theo đó mơ hình lập dự tốn trong các doanh nghiệp này là mơ hình từ dưới lên (xuất phát từ đơn vị cơ sở) với các loại dự tốn: Dự tốn chi phí ngun vật liệu trực tiếp, dự tốn chi phí nhân cơng trực tiếp, dự tốn chi phí sản xuất chung, dự tốn chi phí quản lý doanh nghiệp. Tác giả cũng cho rằng việc xây dựng dự toán linh hoạt cho ngành đường sắt hiện nay là cần thiết nhằm kiểm sốt chi phí đồng thời giúp các nhà quản trị xác định sự thay đổi các mức vận chuyển tác động đến như thế nào đến chi phí cũng như đánh giá được kết quả hoạt động .

<i><b>Nguyễn Phú Giang (2013) nghiên cứu về “Xây dựng mơ hình kế tốn quản trị </b></i>

<i>chi phí trong các doanh nghiệp sản xuất thép trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên” cho </i>

rằng lập dự toán cần xét theo quy mô của doanh nghiệp, cụ thể: (1) Đối với doanh nghiệp thép siêu nhỏ khơng cần lập dự tốn; (2) Đối với doanh nghiệp thép quy mô nhỏ nên lập dự tốn tĩnh với mơ hình dự tốn ấn định thông tin từ trên xuống; (3) Đối với doanh nghiệp có quy mơ lớn lập cả dự tốn tĩnh và dự tốn linh hoạt và có thể áp dụng các mơ hình dự tốn: mơ hình dự tốn từ trên xuống, mơ hình dự tốn từ dưới lên và mơ hình kết hợp. Tuy nhiên tác giả cho rằng xây dựng dự toán cần thiết cho các đơn vị kể cả doanh nghiệp siêu nhỏ, đồng thời xây dựng dự toán cần xuất phát từ nhu cầu quản trị doanh nghiệp trong việc cụ thể hóa các mục tiêu của

</div>