tiểu luận tăng cường sự lãnh đạo của đảng đối với hoạt động báo chí ở nước ta

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNGBÁO CHÍ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY</b>

<b>MỞ ĐẦU</b>

Sự nghiệp đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo đã đạt được những thành tựu to lớn. Vị thế của nước ta trên trường quốc tế đã không ngừng được thừa nhận, củng cố và nâng cao. Tuy nhiên để đạt mục tiêu đưa đất nước thoát khỏi một nước chậm phát triển và trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020 đang là một thách thức lớn và đòi hỏi sự nỗ lực vượt bậc của tất cả các cấp, ngành, sự nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân. Trong sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, báo chí đóng vai trị hết sức quan trọng. Báo chí là phương tiện đắc lực trong công tác tư tưởng của Đảng, công cụ tuyên truyền, là phương tiện đấu tranh giai cấp trên mặt trận tư tưởng- văn hóa, là cơng cụ thể hiện quyền lực chính trị. Báo chí được ví như là quyền lực mềm, quyền lực thứ tư. Do đó, báo chí phải được đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng. Sự nghiệp báo chí phải đi đơi với việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng. Hay nói cách khác, sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý Nhà nước đối với báo chí là một nguyên tắc bất di, bất dịch; là một trong những nhân tố đảm bảo cho báo chí phát triển đúng hướng, phát huy tốt nhất tầm quan trọng của báo chí vào thắng lợi chung của dân tộc.

Qua nghiên cứu thực trạng phát triển của báo chí, tác giả nhận thấy Đảng, Nhà nước ta luôn coi trọng, luôn khẳng định vị trí, vai trị của báo chí; có nhiều chủ trương, định hướng phát triển báo chí và lãnh đạo cơng tác báo chí phù hợp với tình hình mới. Thành tựu của báo chí những năm qua là khơng thể phủ nhận nhưng cũng cịn rất nhiều hạn chế, yếu kém cần khắc phục, đòi hỏi Đảng phải có giải pháp hữu hiệu để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng hơn nữa trong hoạt động báo chí.

<i> Vì lý do trên, tác giả chọn vấn đề: “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảngđối với hoạt động báo chí ở nước ta hiện nay” làm đề tài tiểu luận môn Lãnh</i>

đạo và quản lý hoạt động báo chí, xuất bản.Tuy có nhiều cố gắng trong việc tìm

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

tũi và nghiên cứu tài liệu, song về mặt nhận thức còn hạn chế, tác giả tiểu luận rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của thầy cơ để có thế tiến bộ hơn trong bước đường học tập và nghiên cứu tiếp theo.

<b>NỘI DUNG</b>

<b>CHƯƠNG 1: YÊU CẦU KHÁCH QUAN SỰ LÃNH ĐẠO CỦAĐẢNG ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG BÁO CHÍ</b>

<b>1.1. Sự cần thiết phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạtđộng báo chí</b>

<i><b>1.1.1. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về hoạt động báo chí</b></i>

- Cơng tác báo chí là một bộ phận cấu thành hữu cơ trong bộ máy hoạt động của Đảng, là yếu tố cấu thành hoạt động tư tưởng, lý luận. Báo chí là cơng cụ xung kích trên mặt trận tư tưởng, lý luận. Báo chí có vai trị quan trọng đối với công tác tư tưởng, lý luận và tổ chức. Báo chí là bộ phận hữu cơ, đặt dưới sự lãnh đạo toàn diện và trực tiếp của Đảng.

- Báo chí góp phần tích cực vào tuyên truyền lý luận chủ nghĩa Mác-Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối, quan điểm, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Báo chí phải góp phần tích cực xây dựng lý tưởng xã hội vì mục tiêu “dõn giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”; góp phần ổn định chính trị tư tưởng, bình ổn đời sống tinh thần để huy động nguồn lực phát triển kinh tế- xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống. Xây dựng lý tưởng xã hội, tuyên truyền tư tưởng của Đảng là một cơng việc lâu dài, khó khăn, phức tạp nhất là trong tình hình hiện nay, cho nên địi hỏi phải có sự kiên trì, nhiệt thành, trung thành và tính chuyên nghiệp cao.

- Báo chí là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị- xã hội và là diễn đàn của nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, hoạt động trong khn khổ của pháp luật; đảm bảo tính tư tưởng, tính chân thật, tính nhân dân, tính chiến đấu và tính đa dạng.

- Đảng lãnh đạo báo chí bằng việc định hướng chính trị, thơng qua nhà nước, thơng qua cơng tác tổ chức- cán bộ, thông qua giám sát, kiểm tra hoạt

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

động thường xuyên trong thực tiễn. Quản lý nhà nước về báo chí cịn bằng sức mạnh của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng.

- Mỗi cán bộ báo chí là một chiến sĩ cách mạng, cây bút và trang giấy là vũ khí sắc bén của họ. Mỗi nhà báo là một cán bộ hoạt động trong lĩnh vực công tác tư tưởng- văn húa của Đảng, là nhà truyền thông- vận động xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước.

<i><b>1.1.2. Vai trị của báo chí trong sự nghiệp CNH- HĐH đất nước</b></i>

Hoạt động báo chí có vai trị rất quan trọng đối với đời sống xã hội, từ kinh tế đến chính trị- tư tưởng, từ văn húa đến xã hội và dân sinh. Thông qua các chức năng của mình, báo chí cung cấp thơng tin một cách nhanh chóng, kịp thời và đầy đủ cho cơng chúng, đáp ứng nhu cầu thông tin- giao tiếp ngày càng lớn, càng đa dạng, phong phú của xã hội và của con người. Báo chí góp phần truyền bá chủ nghĩa Mác- Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối quan điểm của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước ngày càng thấm sâu, bám rễ trong nhân dân nhất là trong thanh niên và giới trẻ. Báo chí góp phần đấu tranh chống các thế lực thù địch, các tư tưởng bảo thủ lạc hậu và tiêu cực trong nhân dân nhất là chống tham nhũng trong bộ máy công quyền.

Bên cạnh đó, báo chí cịn góp phần to lớn vào việc nâng cao dân trí, giữ gìn và phát huy các giá trị văn húa của dân tộc cũng như giao lưu, tiếp thu các tinh hoa văn húa của các dân tộc trên thế giới phục vụ sự nghiệp phát triển đất nước, chấn hưng dân tộc.

Báo chí ngày càng tham gia tích cực và hiệu quả vào quản lý xã hội. Báo chí duy trì và phát triển mối liên hệ chặt chẽ giữa chủ thể và khách thể quản lý, lãnh đạo thơng qua việc duy trì và phát triển dịng thơng tin hai chiều, bảo đảm cho các quyết định quản lý được thông suốt và thực thi. Báo chí là cầu nối giữa Đảng- Nhà nước- nhân dân; góp phần quan trọng trong việc phát huy dân chủ xã hội: truyền đạt, giải thích, hướng dẫn nhân dân thực hiện mọi chủ trương đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; tham mưu, tư vấn cho Đảng, Nhà

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

nước điều chỉnh những chính sách khơng cịn phù hợp; phản ánh tâm tư, nguyện vọng, những vướng mắc trong dân.

Với các chương trình trị chơi, giải trí nói riêng và các dịch vụ xã hội nói chung, báo chí đã đáp ứng khá tốt nhu cầu giải trí- dịch vụ của nhân dân, tạo điều kiện, tổ chức và hướng dẫn công chúng sử dụng thời gian rỗi một cách hữu ích để cân bằng trạng thái tâm lý và tái sản xuất sức lao động.

<i><b>1.1.3. Trước bối cảnh tồn cầu hóa và cơng nghệ thơng tin phát triểnnhư vũ bão, vấn đề tự do báo chí, tự do ngơn luận trên báo chí, cuộc đấutranh tư tưởng và đấu tranh dân tộc ngày càng phức tạp, tinh vi thì lãnh đạo</b></i>

và quản lý báo chí là một yêu cầu tất yếu để báo chí phát triển đúng định hướng, phục vụ tốt nhất cho sự nghiệp CNH- HĐH đất nước.

<b>1. 2. Nội dung và Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hoạt độngbáo chí</b>

<i><b>1.2.1.Nội dung lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí</b></i>

<b> Sự lãnh đạo của Đảng đối với hoạt động báo chí đượcthể hiện ở những</b>

nội dung cơ bản sau:

<i>Thứ nhất, Đảng xác định tôn chỉ, mục đích và đối tượng phục vụ của cơ</i>

quan báo chí.

<i>Thứ hai, Đảng định hướng chính trị cho báo chí.</i>

<i>Thứ ba, Đảng cung cấp thơng tin chính xác, đầy đủ và kịp thời về đường</i>

lối, chính sách và tình hình thực tiễn cho báo chí để báo chí thực hiện tốt chức năng là công cụ của công tác tư tưởng. Qua đó, Đảng giúp cho các nhà báo có thơng tin chính xác, đưa tin đúng sự thật, bình luận đánh giá các sự kiện, hiện tượng một cách khách quan nhất. Việc cung cấp thơng tin chính xác, đầy đủ, kịp thời khơng chỉ giúp cho báo chí khắng định được vị trí, vai trị và uy tín của tờ báo trong công chúng mà cong giúp cho các cấp ủy đảng không ngừng nâng cao hiệu quả lãnh đạo của mình đối với xã hội. Mặt khác, với kênh thông tin phản hồi từ công chúng báo chí, Đảng sẽ có những quyết định chính xác hơn, phù hợp với thực tiễn hơn, đường lối, chủ trương của Đảng cũng đi vào cuộc sống.

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<i><b>1.2.2.Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với báo chí</b></i>

Sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí được thực hiện qua một số phương thức cơ bản sau đây:

<i> Thứ nhất, Đảng lãnh đạo bằng việc đề ra những nghị quyết, những chỉ</i>

<i><b>thị đối với báo chí. Các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về báo chí vừa trở thành cơ</b></i>

sở để Nhà nước thể chế húa các quan điểm của Đảng đối với báo chí, vừa thực hiện quyền hạn, trách nhiệm quản lý của Nhà nước với các cơ quan báo chí và các cơ quan báo chí thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình đối với Đảng, Nhà nước và xã hội.

<i> Thứ hai, Đảng lãnh đạo thông qua tổ chức đảng trong các cơ quanbáo chí. Tổ chức cơ sở đảng là nền tảng của Đảng. Các tổ chức đảng cơ sở có</i>

nhiệm vụ quán triệt đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và nhiệm vụ của chi bộ, đảng bộ; kiểm tra, giám sát việc thực hiện đảm bảo cho nghị quyết của Đảng được chấp hành nghiêm chỉnh.

<i> Thứ ba, Đảng lãnh đạo thông qua việc đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng độingũ cán bộ lãnh đạo, quản lý trong cơ quan báo chí. Hồ Chủ tịch đã từng dạy:</i>

“Cỏn bộ là gốc của mọi công việc”, “Cụng việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kộm”. Cán bộ hoạt động trong lĩnh vực báo chí là người quyết định chất lượng và hiệu quả của báo chí. Do đó, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng đội ngũ cán bộ báo chí là khâu đặc biệt quan trọng và cần được Đảng quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên, đúng mức.

<b>CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ĐẢNG LÃNH ĐẠO HOẠT ĐỘNG BÁOCHÍ TRONG Q TR ÌNH ĐỔI MỚI ĐẤT NƯỚC</b>

<b>2.1. Thành tựu</b>

<b> Bước vào thời kỳ đổi mới đất nước, dưới ánh sang nghị quyết của các</b>

Đại hội, Đảng ta càng quan tâm hơn, chỉ đạo sát sao hơn sự nghiệp đổi mới báo chí cho phù hợp với tình hình mới, để sử dụng có hiệu quả hơn vai trị của báo chí. Biểu hiện:

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

Trong Văn kiện Đại hội VI, Đảng ta đã chỉ ra nhiệm vụ của báo chí trong việc truyền bá đường lối, chính sách của Đảng; đi sát thực tế, thơng tin kịp thời và phân tích sâu sắc những sự kiện mới, nhiệt tình ủng hộ những nhân tố mới, chống những hiện tượng trì trệ, lạc hậu.

Ban Bí thư đã ra Chỉ thị số 63 CT/ TW ngày 25 - 7 - 1990 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với cơng tác báo chí, xuất bản. Đây là văn kiện quan trọng của Đảng đối với báo chí, nú vừa mang tính chất lý luận vừa mang tính chỉ đạo cơng tác thơng tin tun truyền của các cơ quan báo chí. Chỉ thị này đưa hoạt động báo chí ở nước ta từ chỗ hoạt động lung túng, bị động khi bước vào sự nghiệp đổi mới đã có những bước chuyển, dần đi vào ổn định và tìm ra đường hướng phát triển theo hướng tích cực.

Tiếp đó, Ban Bí thư Trung ương Đảng khúa VII đã đề ra Chỉ thị 08 CT/ TW ngày 31 - 3 - 1992 về tăng cường sự lãnh đạo và quản lý nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả cơng tác báo chí, xuất bản. Ngồi việc đánh giá những ưu điểm của báo chí, Đảng đã thẳng thắn chỉ ra căn bệnh nan giải của báo chí trong nền kinh tế thị trường là “khuynh hướng thương mại húa và chạy theo kinh tế đơn thuần” dẫn đến nhiều sai lầm khác trong hoạt động báo chí. Chỉ thị cũng khẳng định: báo chí, xuất bản dù là cơ quan của Đảng, của Nhà nước, các đoàn thể quần chúng hay tổ chức xã hội đều đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng và hoạt động theo luật pháp của Nhà nước.

Ngày 17-10-1997, Bộ Chính trị khúa VIII đã ra Chỉ thị số 22 CT/ TW về công tác báo chí, xuất bản. Đây là văn kiện tiếp tục khẳng định đường lối đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo, quản lý báo chí, xuất bản; định hướng phát triển cho báo chí trong thời kỳ đẩy mạnh CNH- HĐH và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế. Báo chí là tiếng nói của Đảng, của Nhà nước, của các tổ chức chính trị-xã hội, là diễn đàn của nhân dân. Nhiệm vụ chính trị hàng đầu của báo chí là ln đi đầu trong việc bảo vệ chủ nghĩa Mác- Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước. Báo chí có trách nhiệm là hình thành dư luận xã hội lành mạnh góp phần tăng cường sự đồn kết, nhất trí về tư

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

tưởng, chính trị và tinh thần trong nhân dân. Kiên quyết đấu tranh phê phán các quan điểm sai trái, thù địch, khắc phục các biểu hiện tiêu cực, lệch lạc khác. Tích cực biểu dương nhân tố mới, tham gia đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan lieu, mê tín dị đoan và các tệ nạn xã hội, góp phần làm lành mạnh húa quan hệ xã hội, gìn giữ và phát huy các giá trị truyền thống tốt đẹp, bản sắc và tinh hoa văn húa dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn húa nhân loại.

Trong Nghị quyết Đại hội IX của Đảng đã chỉ ra rằng: “Phỏt triển đi đôi với quản lý tốt hệ thống thông tin đại chỳng… làm tốt chức năng tuyên truyền thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước…. Khắc phục khuynh hướng “thương mại húa” trong hoạt động báo chí, xuất bản. Nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm, trình độ văn húa và nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức của đội ngũ nhà báo, xuất bản”. Thực hiện chủ trương đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ra nhiều chỉ thị, nghị quyết, thông báo có liên quan đến báo chí.

Tại Hội nghị Trung ương 5 khúa X của Đảng đã thống nhất đánh giá, xác định rõ: Báo chí phải nắm vững và tuyên truyền sâu rộng, kịp thời, có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Bám sát nhiệm vụ cơng tác tư tưởng, tích cực tuyên truyền, cổ vũ thành tựu công cuộc đổi mới; Đổi mới, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao chất lượng hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với báo chí. Để thực hiện được những yêu cầu trong thời kỳ đổi mới, Nghị quyết cũng chỉ rõ những giải pháp cơ bản như sau: Coi trọng, chăm lo công tác xây dựng Đảng trong các cơ quan báo chí; Đề cao trách nhiệm đảng viên của người làm báo nhất là những người giữ cương vị lãnh đạo; Thường xuyên giám sát, kiểm tra các tổ chức đảng, đảng viên trong các cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản, cơ quan quản lý báo chí; Xây dựng quy chế làm tốt việc định hướng và cung cấp thơng tin báo chí; Nghiên cứu bổ sung, sửa đổi Luật báo chí và các văn bản quy phạm pháp luật lien quan; Quy định thẩm quyền, trách nhiệm, cơ chế phối hợp giữa 4 cơ quan: Chỉ đạo báo chí của Đảng, quản lý báo chí của Nhà nước, Hội Nhà báo và các cơ quan chủ quản đối

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

với cơ quan báo chí và người làm báo; Xây dựng chế tài đủ mạnh, xử lý dứt điểm, kịp thời nghiêm minh các sai phạm; Rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch hệ thống báo chí, các đài phát thanh- truyền hình từ Trung ương đến địa phương và báo chí điện tử, sắp xếp thu gọn đầu mối theo hướng khoa học, hợp lý và hiệu quả.

Đảng đã định hướng nội dung thông tin và định hướng hoạt động của các cơ quan báo chí thơng qua việc xác định tơn chỉ, mục đích, đối tượng phục vụ của cơ quan báo chí.

Đảng đã cung cấp thông tin chính xác, kịp thời, đầy đủ về đường lối, chính sách và tình hình thực tiễn cho báo chí thơng qua giao ban báo chí và họp báo.

<i><b>2.2. Những hạn chế, tồn tại trong công tác lãnh đạo, quản lý báo chí</b></i>

Tồn cầu hóa, bên cạnh những mặt tích cực, đã và đang dẫn đến những “tổn thương” sâu sắc về văn hóa từ thơ bạo đến tinh vi. Các thế lực chính trị dưới tác động của tồn cầu hóa cố tình gây đảo lộn các giá trị xã hội ở các quốc gia qua sự can thiệp tinh vi vào đời sống chính trị với chiêu bài tự do báo chí, tự do tơn giáo, nhân quyền… Tác động tiêu cực của tồn cầu hóa, thơng thường được nhìn thấy ở lĩnh vực kinh tế, nhưng điều lo ngại là song hành với kinh tế là sự “đồng hóa” về văn hóa có tính chất chính trị. Những quan điểm sai trái, đạo đức lệch lạc, suy đồi, lối sống thực dụng, vị kỷ, chủ nghĩa cá nhân gần như khơng có biên giới ào ạt tràn vào các quốc gia đang phát triển. Điều đáng quan tâm là tồn cầu hóa mang đến nguy cơ “xâm lược chính trị” thơng qua “tồn cầu hóa báo chí” - một vũ khí của chiến lược “diễn biến hịa bình”. Khi các thế lực chính trị trên thế giới lan truyền thông tin đã bị biến dạng bằng các thủ đoạn nhân danh cái tốt đẹp để xuyên tạc, bóp méo, mang tính phá hoại, lừa đảo người tiếp nhận…, thì tính nghiêm trọng của mặt trái tồn cầu hóa là mất ổn định về chính trị và văn hóa, trong đó có báo chí, đã tăng lên rất đáng lo ngại.

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Đối với báo chí Việt Nam, bên cạnh những thành tựu quan trọng trong quá trình phát triển đất nước, cũng đã bộc lộ những hạn chế, thậm chí tiêu cực cần phải được chấn chỉnh một cách nghiêm túc.

Có thể nói chưa bao giờ trên mặt báo các hiện tượng tiêu cực của xã hội lại dày đặc như hiện nay. Rõ ràng, xem xét một cách cơng bằng thì dù là phản ánh đúng sự việc tiêu cực nhưng chỉ phản ánh mặt xấu của xã hội khơng thơi thì về bản chất báo chí đã khơng khách quan, tính định hướng tư tưởng xã hội của báo chí trở nên rất yếu. Một sự kiện diễn ra, đa số báo chí khai thác ở các khía cạnh giật gân hơn là định hướng tư tưởng xã hội. Do vậy mà có những thông tin gây bất lợi cho sự ổn định xã hội (ở mức độ nào đó vơ tình khuyến khích những hành vi, lối sống xa lạ với truyền thống đạo lý của dân tộc), gây bất lợi cho lợi ích quốc gia, nhưng các cơ quan báo chí vẫn đưa lên mặt báo. Và điều nguy hại là chính báo chí, trang mạng của các thế lực chống đối chính trị chẳng cần phải mất nhiều cơng sức, chỉ cần trích dẫn và coppy những tin, bài viết về tiêu cực của báo chí Nhà nước Việt Nam là đã có “bằng chứng” chống phá chúng ta.

Cơ quan chức năng về quản lý báo chí cách đây chưa lâu đã khẳng định những thành tựu, ưu điểm của báo chí nước ta nhưng cũng “chỉ tên” những yếu kém, khuyết điểm của báo chí thời gian qua. Trên mặt bằng báo chí cả nước cịn nhiều sản phẩm chất lượng thấp, chưa kịp thời phát hiện và lý giải những vấn đề lớn do cuộc sống đặt ra. Nhiều tờ báo chưa biểu dương đúng mức những điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực, cũng như thiếu sự phê phán kịp thời những việc làm trái với đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước và đạo đức xã hội. Khơng ít trường hợp thơng tin thiếu chính xác, làm lộ bí mật quốc gia. Khuynh hướng “thương mại hóa” gia tăng (đăng tải những chuyện giật gân, tình dục, bạo lực, mê tín dị đoan). Một số sách, báo, tạp chí, nhất là các số phụ, số chun đề xa rời tơn chỉ, mục đích và đối tượng phục vụ, nhất là đối với công nhân, nông dân. Một số nhà báo đã vi phạm đạo đức nghề nghiệp, thông tin thiếu trung thực, gây tác động xấu đến dư luận xã hội, nhưng chưa được xử lý kịp thời theo pháp luật. Có trường hợp một số bài báo phủ nhận truyền thống và

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

thành tựu cách mạng, xa rời định hướng xã hội chủ nghĩa, làm lộ bí mật quốc gia, coi nhẹ công tác đấu tranh tư tưởng, đấu tranh lý luận, khai thác tin tức, tư liệu, bài vở báo chí nước ngồi thiếu chọn lọc. Có những vụ việc thơng tin thiếu chính xác, thiếu khách quan, gây nhiễu thông tin, vi phạm đạo đức nghề nghiệp, đưa tin sai khơng cải chính hoặc cải chính chiếu lệ làm ảnh hưởng tới uy tín đội ngũ làm báo. Có tình trạng để cho tư nhân chi phối một số hoạt động báo chí -xuất bản. Một số người làm báo, -xuất bản bị ảnh hưởng bởi quan niệm khơng đúng về “tự do” báo chí - xuất bản, về vị trí, chức năng của người làm báo... Do được thụ hưởng những thành quả khoa học - cơng nghệ của thế giới, cơng cụ nghe nhìn ở nước ta phát triển nhanh chóng. Tuy nhiên, lợi dụng cơng nghệ mới, lợi dụng chính sách tự do ngôn luận của Đảng và Nhà nước ta, các thế lực thù địch, những cá nhân mang tư tưởng hằn thù dân tộc, hằn thù chế độ, đã cho ra đời một loại truyền thông chửi rủa và phi nhân tính - một loại truyền thơng mà tư duy về báo chí truyền thống khơng thể định nghĩa nó được. Việc nở rộ các trang mạng phản động, phi đạo đức trên internet là một ví dụ điển hình về tình trạng lợi dụng cơng nghệ truyền thơng, chính sách tự do ngôn luận để thực hiện ý đồ “diễn biến hịa bình”, phi đạo đức và phi pháp luật. Ban đầu chỉ là nội dung giải trí, nhưng sau đó các trang mạng đã “chính trị hóa”, thơ tục hóa, phi đạo đức hóa... Nhiều trang mạng hiện nay có “khuynh hướng” qi gở vì nó bơi nhọ, xun tạc chính trị, quy chụp, tục tĩu và phi nhân tính. Tuy nhiên, trước tình trạng nhiễu loạn trang mạng như vậy, các cơ quan báo chí chính thống của Đảng và Nhà nước ta hầu như khơng có động thái gì để đấu tranh, mà coi như đó là việc của cơ quan nào đó.

<b>CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNGĐỐI VỚI BÁO CHÍ HIỆN NAY</b>

<i>Để nâng cao hiệu quả lãnh đạo đối với báo chí, Đảng ta phải khơngngừng đổi mới tư duy, phong cách, phương thức lãnh đạo đối với công tác báo</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

<i>chí. Đảng lãnh đạo báo chí bằng việc đề ra nghị quyết, chỉ thị, định hướng quy</i>

hoạch, kế hoạch phát triển hệ thống báo chí và định hướng nội dung thông tin, tuyên truyền của báo chí; lãnh đạo cơng tác tổ chức, cán bộ, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đối với tổ chức đảng và đảng viên trong cơ quan báo chí; lãnh đạo các đồn thể chính trị trong cơ quan báo chí. Nhà nước có trách nhiệm thể chế hố đường lối, quan điểm của Đảng về báo chí bằng pháp luật, chính sách trong quản lý hoạt động báo chí. Trong q trình lãnh đạo nhân dân ta tiến hành công cuộc đổi mới đất nước, Đảng ta đã có bước chuyển quan trọng trong việc đổi mới tư duy, phong cách và phương thức lãnh đạo đối với cơng tác báo chí. Nhằm cụ thể hố Nghị quyết Đại hội VI của Đảng, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ra Chỉ thị 63-CT/TW, ngày 25-7-1990 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác báo chí, xuất bản. Có thể nói rằng, đây là văn kiện quan trọng đầu tiên nêu rõ nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng đối với báo chí; đồng thời, xác định các cơng việc mà Đảng, Nhà nước cần thực hiện để lãnh đạo, quản lý báo chí; trách nhiệm của cơ quan chủ quản; trách nhiệm, quyền hạn của người phụ trách cơ quan báo chí và việc thành lập các tổ chức đảng trong các cơ quan báo chí. Trước yêu cầu mới của sự nghiệp báo chí, ngày 31-3-1992, Ban Bí thư Trung ương Đảng ra Chỉ thị 08-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo và quản lý nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả cơng tác báo chí, xuất bản; Ban Chấp hành Trung ương (khóa VII) ra Nghị quyết 09-NQ/TW, ngày 18-2-1995 về một số định hướng lớn trong cơng tác tư tưởng. Trong đó, Đảng u cầu phải: nâng cao chất lượng, hiệu quả của báo chí; coi trọng công tác bồi dưỡng cán bộ, nhất là cán bộ phụ trách báo chí, nắm vững và chủ động thực hiện đúng đắn, sáng tạo các định hướng chính trị, tư tưởng của Đảng; đấu tranh có hiệu quả chống tham nhũng, tiêu cực, chống âm mưu "Diễn biến hồ bình" của các thế lực thù địch... Đến Đại hội VIII, lần đầu tiên Đảng đề ra chủ trương sớm hoạch định một chiến lược quốc gia về thông tin, theo hướng: coi trọng việc nâng cao chất lượng thơng tin đại chúng, tính chân thật, tính chiến đấu và

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

tính đa dạng của thơng tin; phát hiện và đề cao các nhân tố mới, đấu tranh phê phán các hiện tượng tiêu cực, tăng cường công tác thông tin đối ngoại.

Sau 10 năm tiến hành công cuộc đổi mới đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, báo chí nước ta có những khởi sắc đáng mừng; song, cũng còn bộc lộ những hạn chế trước yêu cầu mới của thực tiễn. Để khắc phục tình trạng đó, ngày 17-10-1997, Bộ Chính trị (khố VIII) ban hành Chỉ thị số 22-CT/TW về tiếp tục đổi mới và tăng cường sự lãnh đạo, quản lý cơng tác báo chí; trong đó, xác định các quan điểm và định hướng lớn; đồng thời, yêu cầu các cơ quan lãnh đạo, quản lý báo chí nhận rõ và chủ động khắc phục các yếu kém, khuyết điểm. Trong Nghị quyết Trung ương 5 (khoá VIII), Đảng yêu cầu: phải hiện đại hoá hệ thống thông tin đại chúng; sắp xếp hợp lý nhằm tăng hiệu quả thông tin; xây dựng và từng bước thực hiện chiến lược truyền thông quốc gia phù hợp đặc điểm nước ta và xu thế phát triển của truyền thông thế giới; ngăn chặn, hạn chế thông tin độc hại, tiêu cực qua mạng internet; không ngừng nâng cao trình độ chính trị và nghiệp vụ, chất lượng tư tưởng, văn hố của hệ thống thơng tin đại chúng; khắc phục khuynh hướng "thương mại hoá" trong hoạt động báo chí; chăm lo đặc biệt về định hướng chính trị, tư tưởng, văn hố cũng như kỹ thuật đối với báo chí. Nghị quyết Đại hội IX của Đảng, khi đề cập đến công tác lãnh đạo báo chí, tiếp tục khẳng định quan điểm mang tính khoa học: "phát triển đi đôi với quản lý tốt"... Nghị quyết nêu rõ: “Báo chí, xuất bản... làm tốt chức năng tuyên truyền thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; phát hiện những nhân tố mới, cái hay, cái đẹp trong xã hội, giới thiệu gương người tốt việc tốt, những gương điển hình tiên tiến, phê phán các hiện tượng tiêu cực, uốn nắn những nhận thức lệch lạc, đấu tranh với những quan điểm sai trái; coi trọng nâng cao tính chân thật, tính giáo dục và tính chiến đấu của thơng tin;... khắc phục khuynh hướng "thương mại hố" trong hoạt động báo chí, xuất bản. Nâng cao bản lĩnh chính trị, tư tưởng, ý thức trách nhiệm, trình độ văn hoá và nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức của đội ngũ báo chí, xuất bản"<small>6</small>. Để định hướng hoạt động của báo chí, xuất bản trong

</div>