Phương pháp phân tích dân số

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

PHƯƠNG PHÁP

PHÂN TÍCH DÂN SỐ

Nguyễn văn Lơ Giảng viên chính

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

Khái niệm

<small>Dân số hiện tại là </small>

<small> -Sự tích luỹ các sự kiện của quá khứ -Cơ sở cho sự phát triển trong tương lai</small>

<small>Phân tích dân số là kỹ thuật xử lý số liệu để</small>

<small>-Đánh giá tình trạng hiện tại của dân số-Dự báo xu hướng tương lai </small>

<small>-Đánh giá được tình trạng sức khoẻ cộng đồng</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

IKHÁI NIỆM

• + Tổng điều tra dân số • + Điều tra mẫu

• + Sổ đăng ký hộ tịch •

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

Khái niệm

Phân tích dân số là nhu cầu của

<small>– Xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế xã hội– Xây dựng chiến lược y tế</small>

<small>– Hoạch định chương trình, kế hoạch can thiệp y tế</small>

<small>– Đánh giá tình trạng sức khoẻ cộng đồng• Các yếu tố ảnh hưởng</small>

<small>• Hiệu quả các chương trình can thiệp sức khoẻ• Hiệu quả chương trình kinh tế xã hội</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

II.Cơng cụ phân tích dân số

1. Đơn vị đo sự phơi nhiễm Người-năm:

• - Hiện tượng kết hôn (số người – năm độc thân ).

• - Hiện tượng chết (số người - năm sống) • - Hiện tượng bệnh ( người-năm <small>phơi- nhiễm)</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

<small>• Điều kiện để được tính tuổi• Qua ngày kỉ niệm sinh nhật• 2 cách tính tuổi</small>

<small>• Tuổi tính theo năm trịn</small>

<small>• -Mốc :ngày1 tháng1 hàng năm</small>

<small>• -Đến ngày 1/tháng 1 trải qua bao nhiêu lần• kỉ niệm ngày sinh thì có bấy nhiêu tuổi• Cách tính này khơng xáo trộn các thế hệ</small>

<small>• Tuổi đạt trong năm </small>

<small>• -Mốc :Tính đến ngày điều tra</small>

<small>• -Đến ngày điều tra đã trải qua bao nhiêu• lần kỉ niệm sinh nhật thì có bấy nhiêu tuổi• Cách tính này gây xáo trộn thế hệ</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<small>Một người cĩ thể cĩ 2 tuổi khác nhau tuỳ theo cách tính</small>

Thí d : Một trẻ sinh vào tháng 3/2001, đến ụ : Một trẻ sinh vào tháng 3/2001, đến tháng 9/2006 đựơc mấy tuổi theo tuổi đạt và mấy tuổi theo tuổi tròn ?

2001 02 03 04 05 06 07

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<small> Trong dân gian cịn tính tuổi theo “kỉ niệm sinh nhật sắp tới”.Tuy nhiên tuổi này không được sử dụng trong chun mơn</small>

<small>Phân biệt 2 kiểu tính :</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

II.Cơng cụ phân tích dân số

<b><small>2.Thời điểm và lịch trình: </small></b>

<small>-Thời điểm (date):</small>

<small>Tạiđiểm thời gian mà sự kiện nhân khẩu học xảy ra : * Ngày sinh</small>

<small> * Ngày điều tra * Năm kết hơn * Năm chết</small>

<small>-Lịch trình (duration):</small>

<small> Khoảng thời gian mà các sự kiện nhân khẩu học xảy ra , sự phân bổ này bắt đầu từ biến cố gốc.</small>

<small>*Hiện tượng tử vong*Hiện tượng kết hôn</small>

<small>*Hiện tượng dứt sữa mẹ</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

<b>3.Biểu đồ Lơ xit</b>

• -Là lưới ơ vng, trục tung biểu hiện tuổi ,trục hoành là thời gian.

• -Biểu đồ Lesix có thể mơ tả sự kiện trong đời của một người hay một nhóm người

• -Phân biệt số đo thời kỳ và số đo đồn hệ • -Phân biệt tuổi trịn và tuổi đạt

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

Chú thích

<small>• AB : số người sinh trong năm 1990.</small>

<small>• CD : số người trong thế hệ 1990 còn sống đến sinh nhật đầu tiên </small>

<small>• d’2 : số người thế hệ 1990 chết năm 1993, một số người chết khi được 2 tuổi, trong khi số khác là 3.</small>

<small>• (hình thoi)</small>

<small>• Trong điều tra dân số hay điều tra thăm dò, số liệu thường được xác định trong hình chữ nhật:</small>

<small>• WX : số người đạt một tuổi vào ngày 1.1.1995• YZ : số người một tuổi vào ngày 31.12.1995.</small>

<small>• d’1 :Số người chết đạt một tuổi trong năm 1995</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

Số đo thời kỳ và số đo đồn hệ

<small>• Bảng phân loại kép về hiện tượng sinh</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

Biết rằng

• -Đến 1.1.1961 có 253900 phụ nữ trịn 20tuổi • -Đếân 1.1.1962 có 240.500 phụ nữ trịn 20 tuổi • -Đến 1.1.1961 có 240300 phụ nữ trịn 19 tuổi • Hãy tính tỉ suất sinh của những phụ nữ 20

năm 1961

• a.theo tuổi • b.theo thế hệ

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

<small>Tính tỉ suất theo thời kỳ</small>

<small>• -Số con của phụ nữ ở tuổi 20 năm 1961:</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

<small>Tỉ suất theo thế hệ</small>

• -Số con thế hệ sinh năm 1941

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

• Bảng là cơng cụ phân tích dân số ,các trị số trong mỗi bảng thường có liên quan với nhau theo

• mối quan hệ tốn học và qui luật dân số học

Có nhiều bảng : Bảng sống

Bảng sinh sản Bảng kết hôn

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

5.Mơ hình

• Tập hợp các qui luật ,các tác động và các biến

đổi dân số tạo nên các đặc trưng cho dân số. Xếp loại lại ta có mơ hình dân số.

• *Biến xác định

• mơ hình tất định • *Biến ngẫu nhiên

• mơ hình ngẫu nhiên • -Mơ hình sinh

• -Mơ hình tử vong

• -Mơ hình phát triển

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

<small>6.Phần mềm phân tích dân số</small>

• -Excel • -People

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

III.Xếp loại

• 1.Phân tích theo cấu trúc của dân số

• -Những đặc tính tự nhiên và xã hội của dân số tạo nên cấu trúc của dân số, khi phân tích dân số,những đặc tính này được đặt thành các tiêu chí riêng biệt và được xếp thành từng nhóm có một số đặc điểm chung

• -Tìm ra được bản chất của vấn đề sức khoẻ

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

2.Phân tích theo sự biến động • Biến động tự nhiên

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

<small>3.Phân tích theo thời gian</small>

- Theo đồn hệ - Theo thời kỳ

</div>