đạo đức nghề nghiệp môn kỹ năng chuyên nghiệp dành cho kỹ sư

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

Khoa Cơng nghệ Cơ khí---

Mơn: Kỹ năng chuyên nghiệp dành cho kỹ sư Lớp DHCK17ATT (ti t 9-10 th 4) ế ứGiảng viên hướng dẫn: Th.S Trương Văn Chính

Sinh viên thực hiện: Nhóm 5

STT Họ và tên MSSV Ghi chú 1 Nguyễn Ngọc Sang 21032901 Nhóm trưởng 2 Trần Quốc Tài 21001061 Nhóm phó 3 Nguyễn Văn Phương 21056761 Thư kí 4 Trần Hu nh Thi n Quang ỳ ệ 21065031

5 Võ Nguyễn Phong Phú 21059161 6 Trần Tấn Tài 21023781 7 Nguyễn Tấn Tài 21057861

<i>Hồ Chí Minh, ngày 12 tháng 9 năm 2023 </i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>LỜI MỞ ĐẦU </b>

Trong sự phát triển c a m i qu c gia hiủ ỗ ố ện hay, ngành Cơ khí nắm một vai trị vơ cùng quan trọng. Khơng những đóng góp cho nền kinh tế mà ngành cịn góp phần nâng cao vị thế và sự phát triển của một đất nước. Ngoài ra nhu cầu về người lao động của ngành đang tăng cao.

Bởi lý do đấy, em đã chọn Cơ khí là con đường phát triển của mình. Hơn bao giờhết, ki n thế ức và đạo đức ngh nghiề ệp là những thứ c n thi t quan trầ ế ọng trong ngành Cơ khi. Việc có kiến thức đầy đủ góp phần năng cao năng suất, tiềm năng kinh tếcủa bản thân trong tương lai.

Ngồi chun mơn kỹ thuật và tính chuyên nghiệp của người kỹ sư, xã hội và các hội ngh nghiề ệp còn mong đợi h ọ ln duy trì tiêu chuẩn cao v ề đạo đức ngh nghi p ề ệtrong khi hành nghề. Chương này sẽ đề cập đến những vấn đề quan tr ng nh t c a ọ ấ ủđạo đức nghề nghiệp, tóm tắt các nguyên tắc có tính pháp lý và các u cầu đạo đức nghề nghiệp mà ngườ ỹ sư phải tuân thủ để tri k ở thành ngườ ỹ sư vừi k a h ng, vồ ừa chuyên, đóng góp hiệu quả cho lợi ích và sự phát triển xã hội.

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

1.2. Bản ch t cấ ủa đạo đức ... 9

1.3. Chuẩn mực đạo đức của sinh viên các trường kỹ thuật ... 10

1.4. Đạo đức nghề nghiệp ... 11

1.5. Phân biệt đạo đức và luật pháp ... 12

<b>2. Các chuẩn m</b>ực đạo đứ<b>c nghề nghi p c a k</b>ệ ủ <b>ỹ sư ... 15 </b>

2.1. Mục tiêu của chu n mẩ ực đạo đức nghề nghiệp ... 15

2.2. Các chuẩn mực đạo đức cơ bản của kỹ sư ... 16

<b>3. Các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghi</b>ệp cơ bả<b>n c a k </b>ủ ỹ sư ... 16

3.1. Bổn ph n kậ ỹ sư đố ới xã hội ... 16 i v3.2. Bổn ph n kậ ỹ sư đố ới người v i sử dụng lao động và khách hàng ... 17

3.3. Bổn ph n kậ ỹ sư đố ới các kỹ sư kháci v ... 17

<b>4. Tham khảo một s ố tiêu chuẩn đạo đức của Hội ngh nghi</b>ề <b>ệp ... 18 </b>

4.1. Tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp của Hội Địa k thuỹ ật và nền móng cơng trình Việt Nam ... 18

4.2. Tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp của H i k ộ ỹ sư cơ khí Hoa Kỳ (ASME Code) ... 19

<b>5. Các ví dụ liên quan</b> ... 20 TÀI LI U THAM KH O ... 22 Ệ Ả

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

Đạ đứo c nghề nghiệp Kỹ năng chuyên nghiệp dành cho kỹ sư

Hình 6: Tiêu chuẩn ngh nghiề ệp cơ bản ... 16

Hình 7: Hội Địa kỹ thuật và nền móng cơng trình Việt Nam ... 18

Hình 8: Hội kỹ sư cơ khí Hoa Kỳ ... 19

<b>your phone? Save to</b>

read later on yourcomputer

Save to a Studylist

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

Trường Đạ ọc Cơng nghiệ<b>i hp TPHCM C</b>ộng hịa xã hộ<b>i chủ nghĩa Việt Nam </b>

Khoa cơng nghệ cơ khí <b> Độc lập - Tự do - H</b>ạnh phúc

5 Võ Nguyễn Phong Phú 21059161 6 Trần Tấn Tài 21023781 7 Nguyễn Tấn Tài 21057861

<b>II. Các nguyên tắc làm việc nhóm </b>

1. Quy định chung

− Các thành viên phải có sự tương tác với nhau − Hồn thành tốt công việc được phân công

− Mỗi thành viên phải cố gắng đạt được mục đích chung

− Các thành viên phải tôn trọng, động viên hỗ trợ và giúp đỡ l n nhau ẫ2. Trách nhiệm của trưởng nhóm

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

− Xác định kế hoạch và mục tiêu công việc − Tạo được động lực thúc đẩy các thành viên

− Phân chia công việc phù hợp với năng lực và thế mạnh của từng cá nhân− Có khả năng giám sát hoạt động của nhóm và giải quyết xung đột, mâu thuẫn − Có năng lực ngoại giao và đại diện nhóm

3. Trách nhiệm của từng thành viên− Tơn trọng các thành viên cịn lại − Hồn thành tốt nhi m v ệ ụ được giao − Đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau

4. Cách thức ra quyết định cho hoạt động nhóm − Theo ý kiến số đơng

6. Tiêu chí đánh giá thành viên cuối học kì

- Các thành viên sẽ đánh giá lẫn nhau trong cả quá trình hoạt động nhóm theo thang điểm 10

<b>III. Nội dung chi ti t c a bu</b>ế ủ <b>ổi thành lập nhóm </b>

1. Thành lập nhóm 2. Đặt tên nhóm

3. Tìm hiểu, giao lưu trao đổi giữa các thành viên trong nhóm4. Xây dựng các quy định chung của nhóm

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

Tất c ả các bạn th ng nh t v i b n nố ấ ớ ả ội quy mà bạn Nguy n Ng c Sang ễ ọ đưa ra. Đồng thời hứa s cam k t thẽ ế ực hiện nghiêm túc dướ ự giám sát của các thành viên i strong nhóm

5. Bầu nhóm trưởng, nhóm phó, thư ký

Sau khi th ng nh t v i nhau cố ấ ớ ả nhóm đã đồng ý bầu b n Nguy n Ng c Sang ạ ễ ọlàm nhóm trưởng, bạn Trần Quốc Tài làm nhóm phó, bạn Nguyễn Văn Phương làm thư kí. Tuy nhiên các chức vụ nhóm trưởng, giám sát, thư ký sẽ thay đổi luân phiên qua các tuần nhằm mục đích tạo điều kiện cho tất cả mọi người đều được phát triển kỹ năng lãnh đạo, giải quy t vế ấn đề, …

<b>IV. Đánh giá buổi thành lập nhóm </b>

− Buổi thành lập nhóm diễn ra thành cơng ngồi mong đợi. Các thành viên đều có ý đóng góp tích cực xây dựng nhóm

− Các thành viên có tinh thần cao và sẵn sàng giúp đỡ ẫn nhau trong quá trình xây ldựng và phát triển nhóm.

<b>Biên bản thành lập nhóm đã được tất c ả các thành viên trong nhóm thơng qua. </b>

Trưởng nhóm Người lập

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

<b>1. Các khái niệm </b>

1.1. Định nghĩa kỹ sư

Kỹ sư được hiểu là người tốt nghiệp các trường đại học kỹ thuật, có kiến thức, kinh nghi m, kệ ỹ năng và đạo đức ngh nghiề ệp để ự th c hiện các ứng d ng c a khoa ụ ủhọc; sáng tạo, thiết kế, chế tạo và vận hành những sản phẩm cơng nghiệp hữu ích; cung cấp các dịch v khoa hụ ọc công nghệ đạt chất lượng và hiệu qu kinh t cao; ả ếđóng góp quan trọng cho sự phát triển của xã hội.

Kỹ sư hành nghề v i tinh thớ ần trách nhiệm, trung thực, có văn hóa và hành nghề vì những giá trị k thuỹ ật, vì sự an tồn của con người, vì lợi ích của cộng đồng và xã hội.

<i>Hình 1: Kỹ sư </i>

Có một số định nghĩa về kỹ sư như sau:

− Theo Theodore von Karman: “Nhà khoa học khám phá những thứ đã tồ ại trên n tthế giới; người k ỹ sư thì kiến t o nh ng th ạ ữ ứ chưa từng có”, tức là tạo nên sản phẩm mới và sử dụng nguồn lực thiên nhiên hiệu quả là nhiệm vụ của người kỹ sư hiện nay

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

− B. M.Gordon, Công ty Analogic, đề nghị định nghĩa “một người kỹ sư thực thụ, nghĩa là chuyên nghiệp, là người đã đạt được và liên tục hoàn thiện kiến thức, kỹ sáng và thái độ về kỹ thuật, giao tiếp, quan hệ con người; là người đóng góp hiệu quả cho xã hội bằng cách lập luận, hình thành ý tưởng, phát triển và sản sinh ra những máy móc và kiến trúc đáng tin cậy có giá trị thực tiễn và kinh tế”1.2. B ản ch t cấ ủa đạo đức

“Đạo đức là những tiêu chuẩn, nguyên tắc được dư luận xã hội thừa nhận, quy định hành vi, quan hệ của con người đố ới nhau và đố ới xã hội”.i v i v

Mọi xã hội và mọi thời đại được biết đến đều th a nh n nh ng chu n mừ ậ ữ ẩ ực đạo đức cơ bản: trung thực, chính trực, trung thành, cơng bằng, nhân ái, vị tha và khoan dung, ... Không một xã hội nào công khai tán thành sự giả dối, lừa đảo, ích kỷ, bất lương, bất trung và bất công, ...

<i>Hình 2: Bản chất đạo đức</i>

Ví dụ trường h p vợ ận động viên đua xe đạp L. từng được xem là biểu tượng mạnh m cẽ ủa nước M t nhỹ ừ ững năm 1998 đến 2011. Năm 2012 anh ta đã bị xóa tên khỏi Tour de France và cấm thi đấu suốt đời vì bị cáo buộc đã sử d ng doping trong ụ

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

q trình thi đấu. Báo chí đã kết luận “Thành cơng của L. là một trị lừa đảo kinh khủng” và vận động viên L. đã phải tr ả giá đắt cho s lự ừa đảo đó. Ngay sau khi L. bị kết tội, nhà tài trợ lâu đời nhất cho các giải đua xe đạp chuyên nghiệp đã tuyên bốchấm dứt tài trợ. Nhà tài trợ này đã phát biểu đầy thất vọng: Đó là nỗi đau trong tim của chúng tôi, nhưng với chúng tôi, đây là quyết định không thể tránh khỏi.

Một khảo sát đã chỉ ra rằng, khi được h i: B n mu n sỏ ạ ố ống mở ột th giế ới như thế nào? Bạn có thích ở m t th giộ ế ới mà “việc tốt” là điểm đặc trưng: công việc tuy t ệvời, có đạo đức và đam mê? Hầu hết câu trả ời là có. l

Chúng ta khẳng định lại là, đạo đức không phải là hành vi hay lời nói bên ngồi. Đạo đức là gốc chi phối hành vi và lời nói tốt đẹp bên ngồi. Mộ ội tâm tràn đầt n y đạo đức thì luôn luôn bị thúc đẩy phải đối xử tử tế với mọi người, phải đem an vui, lợi ích cho mọi người.

Nếu chúng ta khơng thấy mình xấu, nhưng không hề bị thúc đẩy phải cư xử tốt với mọi người thì hãy biế ằng mình chưa có đạo đức sâu sắt r c

1.3. Chuẩn mực đạo đức của sinh viên các trường kỹ thuật

Đang là siên viên ngành kỹ thuật của trường Đạ ọc Công Nghiệi h p TP. HCM, sẽ là một kĩ sư trong tương lai. Nhiệm vụ nặng nề nhưng là một phần góp sức cho tương lai và hiện tạo của gia đình, xã hội, đất nước.

Vì vậy, trách nhiệm hiện tại của sinh viên không chỉ tiếp thu kiến thức chun mơn mà cịn phải nhận biết và khơng ngừng rèn luyện nh ng chu n mữ ẩ ực, giá trị đạo đức, đạo đức nghề nghiệp để trờ thành một người có ích cho xã hội, đất nước trong tương lai. Tích lũy tất cả điều đó, sau khi tốt nghiệp, các sinh viên mới có thể đảm nhiệm tốt các vai trò của một người kỹ sư, thực hi n t t ệ ố trách nhiệm mà gia đình, xã hội và đất nước. Nh ng chu n mữ ẩ ực đạo đức cơ bản c a sinh ủ viên:

− Sống có lý tưởng

− Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vơ tư

− Có tinh thần trách nhiệm, chất lượng và hiệu quả trong h c tọ ập. Ch ủ động tích cực tự học, nghiên cứu, sáng tạp suốt đời.

− Trung th c, t trự ự ọng, trong sáng và giản dị

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

− Đoàn kết, nhân ái, yêu thương, giúp đỡ ạn bè trong họ ập. Kính trọ b c t ng thầy cơ và cán bộ nhà trườ ng.

− Chấp hành luật pháp, kỷ luật trong h c tọ ập và đờ ối s ng.

1.4. Đạo đức nghề nghi p ệ

Nghề là công việc chuyên làm theo sự phân công lao động xã hội. Chúng ta đã biết lao động là cơ sở cho sự phát triển xã hội lồi người. Lao động chính là tiền đềcơ bản làm xuất hiện nghề. Trong xã hội không có nghề ầm thườ t ng. Bất cứ nghề nào mang lạ ợi ích cho con người l i, cho cộng đồng đều đáng được trân trọng, tôn vinh. Sự cao quý của ngh nghiề ệp là do con người biết đem hết tài năng, sứ ực và c lphẩm chất đạo đức của mình để làm nên các giá trị vật ch t, tinh th n. ấ ầ

Đạo đức nghề nghiệp là một hình thái ý thức xã hội, nó ra đời cùng với sự phát triển c a m t ngh nhủ ộ ề ất định trong xã hội. Đạo đức ngh nghiề ệp luôn bị chi ph i bố ởi những giá trị đạo đức xã hội và những giá trị chủ quan và khách quan của một ngh ềnghiệp xã hội nhất định. Trong xã hội có bao nhiêu nghề thì có bấy nhiêu đạo đức nghề nghi p. ệ

Vd: Làm nghề y phải có y đức, ngh dề ạy h c phọ ảo có đạo đức sư phạm,…. Đạo đức nghề nghiệp là một hệ thống những chuẩn mực có giá trị đạo đức xã hội nhưng phù hợp với đặc điểm của mỗi loại nghề, phản ánh nhân cách của người lao động. Kỹ sư phải cần có đạo đức nghề nghiệp v ì:

− Nó là động lực để phát triển nhân cách, phát triển năng lực chung và năng lực ngh ềnghiệp của Ngườ ỹ sư.i k

− Làm tăng năng suất và hiệu quả hoạt động nghề nghiệp, hoạt động xã hội của Người k ỹ sư.

− Khi Người kỹ sư có đạo đức nghề nghiệp sẽ làm tăng giá trị của bản thân, được mọi người kính trọng, tin cậy và luân có cơ hội để thăng tiến trong s nghi p ự ệ

Sinh viên trong các trường đại học kỹ thuật sẽ trở thành kỹ sư trong tương lai. Vì vậy khi cịn học trong trường, sinh viên không chỉ học tập, rèn luyện đạo đức công dân, đạo đức sinh viên trong trường đại học kỹ thuật mà còn cần nhận biết sâu sắc

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

và không ngừng rèn luyện đạo đức nghề nghiệp để trở thành kỹ sư vừa hồng, vừa chuyên. Như vậy họ không chỉ trở thành chủ nhân thực sự của nền kinh tế tri thức trong thế kỷ 21, đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước mà cịn góp phần nâng cao danh dự, uy tín, và tính hữu dụng của nghề kỹ sư, đáp ứng được những kỳ vọng của xã hội đối với họ.

Hình : Sinh viên kỹ<i>3 thuật</i>

1.5. Phân biệt đạo đức và luật pháp

<i>1.5.1. Gi ống nhau </i>

Tính phổ ến và xu hướng để phù hợ bi p với xã hội. Đạo đức và pháp luật đều mang tính quy phạm phổ biến là khuôn mẫu chuẩn mực trong hành vi của mỗi con người trong xã hội có tác động đến hầu h t t t c ế ấ ả các lĩnh vực trong đờ ống và chủi sthể trong xã hội.

Cả hai đều là kết quả, là đúc kết của quá trình nhận th c, phứ ản ánh sự t n tồ ại và phát triển của xã hội trong những giai đoạn khác nhau. Pháp luật và đạo đức v a ch u ừ ịsự chi ph i, vố ừa tác động tới đời sống kinh t ế xã hội.

Tập h p nh ng quy t c x sợ ữ ắ ử ự chung, là khuôn khổ, khuôn mẫu, chu n m c ẩ ựhướng dẫn con người cách xử sự trong xã hội. Pháp luật được đặt ra không phải cho một ch th c th hay m t t chủ ể ụ ể ộ ổ ức, cá nhân cụ thể đã xác định được mà được đặt ra cho t t c ấ ả các chủ ể tham gia vào quan hệ xã hội do chúng điề th u chỉnh. Căn cứ vào

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

các chuẩn mực đạo đức và pháp luật để các chủ thể biết mình được làm gì, khơng được làm gì khi ở cùng một hoàn cảnh, điều kiện nhất định.

Thực hiện và điều ch nh nhi u l n trong thỉ ề ầ ực t cu c sế ộ ống để phù hợp với các điều kiện, hoàn cảnh khác nhau trong xã hội. Do ban hành ra pháp luật và các chuẩn mực đạo đức không chỉ để điều ch nh mỉ ột m i quan h c th ố ệ ụ ể mà là để điều ch nh cỉ ả một h thệ ống xã hội chung.

<i>1.5.2. Khác nhau </i>

Hình : So sánh pháp luật và đạo đứ<i>4c </i>

Khái niệm Hệ thống các quy tắc, yêu cầu đối với hành vi xã hội của con người, trong đó xác lập những quan điểm, quan ni m chung v ệ ề công bằng và bất công, về cái thiện và cái ác, vềlương tâm, danh dự, trách nhiệm và những phạm trù khác thuộc đời sống đạo đức tinh th n cầ ủa xã hội.

Hệ thống các quy tắc xử sự do nhà nước ban hành và được bảo đảm thực hi n, th hiệ ể ện ý chí nhà nước, điều chỉnh các quan h ệ xã hội.

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

Nguồn g c ốhình thành

Từ th c t cuự ế ộc sống và nhận thức của con người

hiện

Nhiều hình thức: truy n mi ng, ề ệđược ghi chép lại, các câu ca dao, tục ng ữ

1 hình thức: Văn bản pháp luật

Phương thức tác động

Dựa vào sự tự giác, thông qua sựđánh giá khách quan của dư luận

Giáo dục, cưỡng chế, tuyên truyền, thuyết ph c ụTính chất Khơng bắt buộc, mang tính chung

chung và khơng thống nhất

Bắt buộc, chính xác, thống nhất

Không thực hiện

Không bị xử phạt Bị xử lý theo quy định của pháp luật

Điều ch nh quan h ỉ ệ xã hội do nhà nước quy định

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

<b><small>2.</small></b>Các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp của kỹ sư

Các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kỹ sư là cơ sở để các kỹ sư luôn tự giác rèn luyện, tu dưỡng đạo đức trong khi hành nghề, là thước đo giúp kỹ sư giữ gìn phẩm giá, uy tín cá nhân, từ đó ln nêu cao tinh thần học hỏi, nâng cao kiến thức, tích lũy kinh nghiệm và kỹ năng hành nghề, góp phần nâng cao danh dự, uy tín và tính hữu dụng của nghề kỹ sư đối với xã hội.

2.1. Mục tiêu của chu n mẩ ực đạo đức nghề nghi p ệ

Mục tiêu quan trọng nhất của chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp là “Bảo vệ cuộc sống, sức khỏe, tài sản của cộng đồng và ln hướng tới lợi ích xã hội”.

Ví dụ: Vụ xả nước thải thẳng ra biển của công ty Formosa vào năm 2016, đây là vụ việc gây ô nhiễm nặng nề nhất từng được biết đến ở Việt Nam. Hậu quả là cảmột d i biả ển dài ở mi n trung bề ị chìm trong ơ nhiễm, gây thiệ ạ ặt h i n ng n v kinh ề ềtế và môi trường.

“Lời thề Hippocrates” đây là lời thề mà bất kì một bác sĩ, y sĩ nào ở Việt Nam và các nước trên thế gi i phớ ải tuyên thệ trước khi bước vào ngành y khoa nhằm đảm bảo mình là một bác sĩ tận tâm và làm tròn trách nhiệm với ngh . ề

<i>Hình 5: Hippocrates</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

2.2. Các chuẩn mực đạo đức cơ bản của kỹ sư

− Trung thực khách quan, giữ tr ng s ọ ự an tồn, sức khỏe vì lợi ích cộng đồng xã hội − Chỉ thực hiện công việc trong th m quy n cẩ ề ủa mình

− Làm việc phục vụ ngườ ửi s dụng lao động và khách hàng một cách tận tâm, công bằng, minh b ch vạ ới đầy đủ năng lực

− Tôn trọng pháp luật và bảo vệ môi trường, tránh các hành vi lừa đảo

− Tự kiểm soát vinh dự, trách nhiệm, đạo đức và tính hợp pháp trong nghề nghiệp nhằm nâng cao danh dự, uy tín và tính hữu dụng c a ngh k ủ ề ỹ sư

<b>3. Các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghi p </b>ệ cơ bả<b>n c a k</b>ủ <b>ỹ </b>sư

Hình : Tiêu chuẩ<i>6n nghề nghi</i>ệp cơ bả<i>n </i>

3.1. B ổn ph n k ậ ỹ sư đố ới xã hội i v

− Tuân thủ ật pháp, xây dựng xã hộ lu i bền vững, bảo v ệ môi trường

− Khơng vì lợ ích củi a bản thân mà thực hiện những hành vi trái với đạo đức, pháp luật, nghiêm cấm những hành vi, thủ đoạn lừa đảo quần chúng.

</div>