Luận văn thạc sĩ Luật học: Bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên trong các vụ, việc về hôn nhân và gia đình tại tỉnh Cao Bằng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.54 MB, 101 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯPHÁP.TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI
NÔNG VĂN SỰ
BAO DAM QUYEN VẢ LỢI ÍCH HỢP PHÁP CUACON CHƯA THANH NIÊN TRONG CÁC VỤ, VIỆC VE
HON NHÂN VA GIA ĐÌNH TẠI TINH CAO BANG
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
(Định hướng ứng dụng)
HÀ NỘI - 2023
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">LỜI CAM DOAN
Tôi Nông Văn Sự cam đoan luận văn nảy là sản phẩm của bản thân tựnghiên cứu, tự tim hiểu. Trong q trình nghiên cứu bản thân có tham khảo và
giã, trong q trình sử dụng, trích dẫn bản thân tn thủ quy định của pháp
Tuất về quyền tác giả. Bản thân có sử dụng tải liệu la các nội dung liên quan
được quy định trong văn bản quy phạm pháp luật ma người nghiên cứu, tim
tiểu pháp luật được phép sử dung, Các số liệu thống kê, các thông tin được sitđụng trong luận văn la khách quan, là có thật đã được các cơ quan có thẩm.quyên cấp phép vả kiểm duyệt
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Nông Văn Sự
</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">1 Tính cấp thiết của để tai
3.Tinh hình nghiên cứu để tải
4, Phương pháp nghiên cứu.
5. Đối tượng, phạm vi nghiên cửu của luận văn.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn.
7. Kết cầu cũa luận văn.
CHUONG 1. NHUNG VẤN DE LÝ LUẬN VE BẢO DAM QUYEN VALỢI ÍCH HỢP PHAP CUA CON CHUA THÀNH NIÊN TRONG VỤ,VIỆC HON NHÂN VÀ GIA ĐÌNH...
1.1. Khai niệm và đặc điểm về bảo đảm quyền va lợi ích hợp pháp của con
chưa thành niên trong các vụ, việc hôn nhân va gia định. 10
LLL Khải niệm vụ việc vỗ liên nhân và gia định 10
1.1.2. Quyén và lợi ich hop pháp cũa con chưa thành niền trong các vu việcvé liên nhân và gia din 1
1.2. Khải niêm bao dém quyển và loi ích của con chưa thành niền trong các
‘vu, việc về hôn nhân va gia đỉnh. 13
13.2. Giải quyết về hậm qua việc nam, nit sống chung nine vợ chồng mà
*hông đăng lý lết hon hoặc kia hủy việc kắt lôn trái pháp luật ”1.3.3. Báo đâm quyén và lợi ich hop pháp của con chưa thành niên Kh cha,
‘me ly liên 28
KETLUAN CHƯƠNG 1 7
</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">CHƯƠNG 2. THUC TIEN BAO DAM QUYEN VÀ LỢI ÍCH HOPPHAP CUA CON CHUA THANH NIEN TRONG CAC VU, VIEC VEHON NHÂN VA GIA ĐÌNH TẠI TINH CAO BẰNG VA DE XUẤTGIẢI PHÁP..
2.1. Thực tiễn thực hiện bao dim quyên và lợi ích hợp pháp của con chưa
thánh nién trong các vu, việc về hôn nhân va gia đính. 3p
3.11. Đặc điễm, tinh hinh 393.12 Kết quả tích cực, bài hoc kinh nghiệm từ thực tiễn giải quyét các vị,Việc hôn nhân và gia dink liên quan đắn con chưa thành niên 43.3. Đề xuất giải pháp nhằm bảo đầm tốt hơn quyên va lợi ich hợp pháp cho
con chưa thành niên trong các vu, việc về hôn nhân và gia đình 632.2.1 Giải pháp hồn thiện pháp Inet 63
3.3.2 Giải pháp liên quan dén nguôn lực bão đảm tổ chức thực hiện bảo vệ
quyễn và lợi ich hop pháp cũa con chưa thành niền áp
3.2 3 Giải pháp phịng ngừa tinh trang ly hơn ảnh hưởng đến việc ni
ceding, chăm sóc, giáo duc con chưa thành niễn 73
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 7
KET LUẬN CHUNG... 79
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">Đăng va Nha nước ta luôn dành sự quan tâm đến việc bảo đảm quyển
và lợi ích hợp pháp của con chưa thênh niên. Trong các mối quan hé gia đỉnh,
hơn nhân va gia đính quy định người chưa thành niên được baovệ bởi cha, me, anh, chi, ông, bả và các thành viên khác của gia đỉnh. Khipháp luật
phát sinh những vụ, việc vé hôn nhân va gia đính có liên quan đến quyển vả
lợi ich hop pháp của con chưa thành nign (yếu cầu, tranh chấp xác đính cha,
me, con; ly hơn có tranh chap vẻ nuồi con, cấp dưỡng nuôi con...), pháp luật
cũng đất ra yêu câu phải chú trong đến việc bao vệ quyển lợi cho người con,theo nguyên tắc bao dim quyển lợi moi mặt của con. Trong nhiễu vu, việc,các tòa án đã quan tâm giải quyết thâu tình, đạt lý, qua đó bão đảm tốt quyềnvà lợi ich hợp pháp của con chưa thành niên. Tuy nhiên, có những vụ, việc mãquyền, lợi ich hợp pháp của con chưa thành niên không được giải quyết thỏađáng, gây bức xúc trong gia đình va xã hội. Các đối tượng thuộc diện được trợgiúp pháp lý là con chưa thênh niên trong các vụ, viếc vé hơn nhân va giađính chưa được bao đảm quyển được bảo về quyên va lợi ích hợp pháp, chưa
bảo đâm quyển được trợ giúp pháp lý miễn phí. Cũng theo kết quả báo cáo sốlượng con chưa thành niên thuộc diện được trợ giúp pháp lý miễn phí có
quyền va lợi ich hợp pháp cần được bảo vệ trong các vụ, việc về hơn nhân vàgia đình ma tòa án các cấp tỉnh Cao Bằng thu lý, giải quyết thi khơng có luật
sư não, khơng có trợ giúp viên pháp lý nao tham gia độc lập để bão vệ quyền
và lợi ích hợp pháp cia con chưa thành niên.
Thực tế ở các địa phương noi riêng trong do có tỉnh Cao Bằng những,năm gan đây đời sơng kinh tế, xã hội của người dân được nâng lên, giao lưu.
kinh tế văn hóa của người dân ngày cảng sâu rơng, lực lượng lao động có sự
chuyển dich, một bơ phân lao động tré, lao đông ở nông thôn đi làm công nhân.
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">công ty ở các khu công nghiệp thu hút nhiều lao động phổ thông tại các tỉnh cócác kim cơng nghiệp như Bắc Ninh, Thái Nguyên, Bắc Giang, Hà Núi... cùngvới dé giao lưu biên giới được thuận lợi. Các dich vụ mang viễn thông, các ứngdụng thông minh, điện thoại thông minh, mang sã hôi... ngây cảng phổ biển,
phat triển lãm cho người dân được hưởng lợi rất nhiều. Bến cạnh đó cũng kéotheo nhiều hệ lụy anh hưởng đền yếu tô hôn nhân va gia đính truyền thơng,định bay lâu nay. Hêu quả la các vu, việc về hôn nhân và gia đính ngay cảngtăng, trong đó có u cầu vẻ xác định cha, mẹ con, có u cầu tịa án giải quyết
lơn nhân và gia đính, đặc biệt la ly hơn
Kết quả là trong những năm gần đây ngành tòa án tỉnh Cao Bằng phải
thụ lý và giải quyết số lượng lớn vụ, việc vẻ hơn nhân va gia đình, day lả đòicác vụ, việc:
hỏi, là nhu cẩu cia người dân. Với số lượng vụ, việc ngày cảng tăng thi đôihỏi bộ may, cơ quan, và nguồn nhân lực giải quyết cũng phai đảm bảo đếp
ứng kip thời, dy di, phát triển theo kip với nhu câu của xã hội ngày cảngtăng của người dân. Củng với đó chất lượng xét xử, giải quyết của tòa an vả
các cơ quan tư pháp cũng đời hỏi phải có sư đầu tư, chuyên nghiệp, có chấtlượng, có sự phối hợp thì mới mang lại hiệu quả va năng suất, chất lượng cao
trong công việc. Dé nhân thay nhất là do việc phải chay theo sổ lượng, giải
quyết kip thời, nhanh chóng nhu cẩu của người dân mã kéo theo hu quả 1achất lượng, hiêu qué giải quyết án sẽ giảm đi. Tòa an giải quyết dap ứng theonhu câu nhanh cia người dân ma bö qua các hau quả ảnh hưởng tiêu cực đến
xã hội và trong đó có đổi tương yếu thể cân được quan tâm, bao về, chăm sóc
của tồn xã hội đó lả con chưa thành niên, là người có lợi ich vật chất và lợiích tinh thin bi ảnh hưởng trong các vu, việc hơn nhân va gia đình ma toa ánthụ lý giải quyết
Tir các lý do trên tác giã nhân thấy cân có nghiên cứu chính sách pháp,
luật để tìm ra các nguyên nhân hạn chế trong thực tiễn áp dụng pháp luật vả
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">thiện các quy định của pháp luật liên quan tạo thuận lợi, khuyến khích các tổ
chức cả nhân tham gia tu vẫn tâm ly, hoa giai các tranh chấp vẻ hơn nhân và
gia đình, hạn chế thấp nhất các tác động tiêu cực của ly hôn đến con chưa.
thành niên, tao điều kiện cho người tham gia bảo vệ quyển và lợi ich hợppháp cho con chưa thành niền là luật su, trợ giúp viên pháp lý là những ngườicó trình độ chun mơn pháp luật, có kinh nghiệm và kỹ năng tranh tụng cócơ hội tham gia tư van pháp luật, hòa giai, tham gia tổ tung dé bão vệ quyển.và lợi ich hợp pháp cho con chưa thành niền.
'2.Tình hình nghiên cứu dé tài
Vn để bao dam quyển và lợi ích hợp pháp của con chưa thảnh niên
trong các vụ, việc về hơn nhân va gia đính là để tai được nhiều người quantâm nghiên cứu và công bổ kết quả thông qua các sách, luận văn thạc si, baiviết. Có thể nêu ra một số cơng trình nghiên cứu tiêu biểu về van dé nảy
như sau:
Nguyễn Văn Cừ (2022), giáo trình Luật Hơn nhân va gia đỉnh Việt
Nam, NXB Tu pháp, Ha Nội, trong đó có nối dung liên quan dén để tai đó là
nghĩa vụ và quyên của cha me va con được tác giả phân tích, luận giãi cu thể
cũng những gối mỡ cho việc hoàn thiên hé thống pháp luất hồn nhân và giađĩnh hiện nay ỡ nước ta
Ngô Thủy Châm (2021), Báo vệ con chưa thành niền kht cha me ly hônheo Luật Hơn nhân và gia đình năm 2014 và thực tiễn thuc hiện, Luân vănthạc sf Luật học, trường Bai học Luật Hà Nội, Hà Nội, trong đó có nổi dungliên quan đến để tai đó là một số vấn để lý luận và pháp luật về bao vệ conchưa thênh niên khi cha, me ly hôn, tác giã của để tai cũng phân tích, chỉ ranhững quy định cia pháp luật hơn nhân và gia đính liên quan đến bao về
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">quyền va lợi ich hợp pháp cho con chưa thanh niên cịn có nhiều điểm chưahop lý cần sửa đổi, bé sung.
Nguyễn Thị Thanh Hoa (2018), Người báo vệ quyền và lợi ich hopphép cũa đương sự theo uy đmh của Bộ luật Tổ tng dân swe Luôn văn thạc
si Luật học, trường Đại học Luật Ha Nỗi, Hà Nội, với nội dung liên quan làthực trang các quy đính của Bộ luật Tổ tung dân sự hiện hành về người bảo vềquyền va lợi ích hợp pháp của đương sự, trong đó tác gid cũng đã phân tich
quy định của Bộ luật Tổ tung dân sư về các chi thể tham gia bão vệ như luật
su, trợ giúp viên pháp lý và những han chế trong quy định của pháp luật vẻ twcách tham gia tổ tung của người bao về đồng thời là người được đương sự ủyquyền tham gia tổ tung
Các nội dung nghiên cứu của các cơng tình nghiên cứu trên là nhữngkiến thức lý luân, kiến thức thực té chuyên sâu, chuyên ngành có giả trị học
tập, nghiên ctu, vận dụng, Tuy nhiên các cổng trình nghiên cửu vẫn chưa đi
sâu, chỉ iết mã chi tập trung đến quy đính của pháp luật vé nội dung mã chưaphân tích đánh gia các quy định của pháp luật vé hình thức vả pháp luật liên
quan để bao dim quyén và lợi ích cho con chưa thành niên. Tác giã nhân thấy
giữa luật nội dung va luật hình thức và các luật liên quan cẩn có sự phù hợp
‘va bỏ trợ cho nhau, hệ thong pháp luật can có sự đơng bộ thong nhất, các cơ
quan thi hành pháp luật, cơ quan bộ trợ tw pháp trong đó có luật sư, trợ giúpviên pháp lý, hịa giải viên, nhân viên cơng tác xã hội đóng góp vai trị quantrong trong việc bão đảm quyển va lợi ích hợp pháp cho con chưa thành niên
Tác giả lựa chon chuyên dé là bảo đảm quyển va lợi ich hợp pháp cho con
chưa thành niên trong các vụ, việc vé hôn nhân va gia đỉnh theo hướng đi sâuphân tích các quy định của Luật hơn nhân va gia đính vả quy định cia Bộ luật
tố tung dân su và các luật liên quan về bao dam quyển va lợi ích cho con chưa
thành niên
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">định cha, mẹ con liên quan đến con chưa thảnh niên cho thay được nhữngthuận lợi, khó khăn, bắt cập trong việc áp dụng quy định của Luật hôn nhân.và gia đỉnh, B6 luật tổ tụng dân sự, Luất trợ giúp pháp Lý, Luật hòa giai ỡ cơ
sở, Luật hòa giãi đối thoại tại tòa án là những quy đính của pháp luật liên
quan đến bio đảm quyền va lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên.
3.Muc đích và nhiệm vụ nghiên cứuMục đích nghiên cứu cia luận văn: nâng cao hiệu qua của việc áp dungpháp luật về bảo dém quyển va lợi ich hợp pháp cho con chưa thành niên
trong thực tiễn giải quyết các vu, việc về hôn nhân và gia đỉnh.
Qua nghiên cứu những lý luận vả các nguyên tắc trong bảo đảm quyền.và lợi ích hợp pháp cho con chưa thành niên được quy định trong Luật hơn.nhân và gia đính, Bộ luật tổ tụng dân sự và các luật khác có liên quan cũngnhằm mục dich trang bị cho bản thân những lý luận pháp lý liên quan đản lĩnh"vực hôn nhân và gia định vé cơn chưa thanh niên.
Nhiém vụ nghiên cứu của luận văn: phân tích những quy định của pháp
uất liên quan về bảo đảm quyển và lợi ích hợp pháp của con chưa thánh niên.
trong đó tập trung nghiên cứu quy định của Luật hôn nhân va gia đính, Bộ
uật tơ tung dan sự vẻ trình tự, thủ tục giải quyết các yêu cầu, tranh chấp về
hôn nhân và gia đình liên quan đến con chưa thành niên để zây dựng khái
niệm, phân tích những đặc điểm đặc thi từ đó tim ra nguyên tắc áp dụng pháp
luật trong giải quyết các vụ, việc vé hôn nhân và gia đình liên quan dén conchưa thành niên
Phan tích thực tiễn áp dung pháp luật về bão đảm quyển va lợi ích hoppháp của con chưa thành niên thơng qua thong kẽ, tìm hiểu, tổng hợp kết quả
các bản án, quyết đính của tịa án các cấp tỉnh Cao Bằng và phân tích một số
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">‘vu án về hơn nhân va gia đính cu thể liên quan đến các tranh chấp, thỏa thuận.
bảo đăm quyển va lợi ích hợp pháp của con chưa thành niền.
Đánh giá những thuận lợi, khó khăn, hạn chế, bat cấp trong thực tiễn áp
dụng pháp luật vé bao đảm quyển và lợi ích hợp pháp cho con chưa thảnh
xiên tại tinh Cao Bằng từ đó kiến nghị những giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả viée áp dung pháp luật về bao dim quyển và lợi ích hợp pháp cho conchưa thành niên trong các vụ viếc hồn nhân va gia đình.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong luận văn của mình, bản thân sử dụng nhiêu phương pháp nghiên.
cửu kết hợp với nhau, ở mỗi chương, mỗi phân có sử dụng phương pháp
nghiên cứu khác nhau, tùy thuộc vảo nội dung và đối tượng nghiên cứu vàđịnh hướng nghiên cứu, học tập của ban thân la ứng dụng, thực hành, theo đócó các phương pháp nghiên cứu được sử dung đó la
‘Thi nhất, phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết:! phương phápnay được bản thân sử dụng để phân chia các thông tin thu thập được thành cácbộ phân riêng biệt từ những tai liêu có sẵn chủ yêu lả các văn bản pháp luật
liên quan đến đối tượng nghiên cứu và pham vi nghiên cửu là người chưathành nién, phương pháp này được sử dung chủ yêu trong chương 1 của luân.văn về ly luận va lý thuyết
"Thứ hai, phương pháp phân loại và hệ thông hỏa lý thuyết: với phươngpháp này ban thân hệ thơng hóa, sắp xếp các quy đình của pháp luật liên quan.đến đối tương nghiên cứu thánh một bô phận từ phan chung va phan riêng, từluật nội dung quy định về đổi tượng con chưa thành niên và luật hình thứcquy định về đơi tượng con chua thánh niên, phương pháp nay được sử dụng
để nghiên cửu trong phân lý luận và quy định cia pháp luật trong chương 1
của luận vẫn.
<small>“Tham thảo: Phin ạicác thương nhấp nguễn côn hot hoc “Tac số Đan Thủy Dụng,</small>
<small>pe ÍhutdnongEa</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">‘ban án, quyết định liên quan đến đối tượng nghiên cứu va phạm vi nghiên cứu.để chứng minh và tìm ra được nguyên nhân của những hạn t cập về lyTuân va lý thuyết, tim ra đươc sự phù hợp, chưa thủ hop giữa lý luận va thực
đây lả sự phủ hop giữa quy định của pháp luật va đổi tương
tiễn mà cụ th
điều chỉnh của pháp luật để có những giải pháp va cách ứng dụng, ap dungpháp luật vào thực tiễn đời sống sao cho có hiệu quả và tính khả thi cao,phương pháp nay được sử dung để nghiên cứu trong chương 2 của ln văn.
Thứ tư, phương pháp phân tích va tổng kết kinh nghiêm bản thân vớitu cách là trợ giúp viên pháp lý trực tiếp tham gia td tung để bảo vệ quyền va
lợi ích hợp pháp cho đương sự nói chung và con chưa thành nién trong các vụ.việc vé hơn nhân và gia đính nói riêng nên việc ap dung pháp luật vào thực
tiến là công việc chính của ban thân, việc bảo vệ ln tn thủ pháp luật và áp
dụng đúng pháp luật thì mới bao vé được thành công cho đương sự, trong
thực tiễn áp đụng bản thân nhận thấy vướng mắc vả bắt cập trong quy định.
của pháp luật về nôi dung và pháp luật vẻ hình thức ảnh hưởng dén sé lượng,chất lượng bao vệ quyển va lợi ich hợp pháp cia con chưa thành nién trongcác vụ, việc vẻ hôn nhân và gia đình đó là những kính nghiệm thực tế ma ban
than sử dung dé phân tích, đánh giá và nhân định theo kinh nghiệm va kiến
thức chủ quan của bản thân, phương pháp nảy được sử dung chủ yếu trong
chương 2 của luận văn về thực tiễn và các giải pháp.
5. Đối trợng, phạm vi nghiên cứu của luận văn.Đối tương nghiên cứu là các quy định của pháp luật về bao dém quyểnvà lợi ích hợp pháp cho con chưa thành niên được quy định trong Luật hônnhân và gia đỉnh, Bồ luật tô tung dân sự vả các quy định pháp luật liên quan
nu Luat trợ giúp pháp lý, Luất hòa giải 6 cơ sỡ, Luật hòa giải, đối thoại tai tòa
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">án Đổi tượng con chưa thảnh niên là chủ thể tham gia trong nhiễu quan hệpháp luật khác nhau có thể thay trong quan hệ pháp luật hình sự vả tổ tụng hình.
sự có quy định riếng vẻ người chưa thành niên, người chưa thảnh niên tham.ia các quan hệ pháp luật dân sự như thừa kể, các giao dịch dân sự của ngườichưa thành niên; quan hệ pháp luật hành chính va tổ tụng hanh chỉnh, pháp luật
vẻ lao động... thì không thuộc đối tương nghiên cứu trong luận văn này.
Pham vi nghiên cứu la bảo đảm quyển và lợi ich hợp pháp của controng các vu, việc hôn nhân và gia đình, ma tập trung vào cắc vụ việc về xácđịnh cha, me, con, héu quả pháp lý của việc nam, nữ chung sống như vợchẳng mà không đăng ký kết hôn hoặc hủy việc kết hôn trái pháp luật, ly hơn
nói chung và thực tiễn giải quyết tại một số tòa án nhân dân trên địa bản tỉnh
Cao Bằng,
"Với việc xác định đổi tượng nghiên cứu là các quy định pháp luật hôn
nhân và gia dinh v bảo dim quyển và lợi ich hợp pháp cho con chưa thành
niên, pham vi nghiên cứu là lĩnh vực hôn nhân và gia đình, linh vực tổ tung dân.sự, trên phạm vi địa bản là tỉnh Cao Bang giúp người nghiền cứu tim được quy
định của pháp luật liên quan và các số liệu liên quan đến đổi tượng nghiên cứuđể chứng minh từ đó mang lại hiệu quả vả kết qua thuận lợi cho người nghiên.cứu về chủ dé, mục tiêu ma minh đã đặt ra để nghiên cứu, tìm hiểu.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn.
Luận văn góp phản cung cấp thêm lý luận pháp luật, hoàn thiện quyđịnh của pháp luật vé bao đăm quyển va lợi ich hợp pháp cho con chưa thảnhniên theo hướng đỏng bộ, thống nhất, phù hợp với thực tiễn nâng cao hiệulực, hiệu quả thí hành của pháp luật.
Luận văn có ý nghĩa thực tiễn đồi với việc van dụng quy định của pháp.
Tuật về bao dim quyên va lơi ích hợp pháp cho con chưa thành niên sao chophủ hợp với đặc thù riêng của dia phương, với những bai hoc kinh nghiệm rút
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">luân pháp luật về bão đảm quyển và lợi ich hợp pháp cho con chưa thành niên.trong giải quyết các vu việc về hôn nhân va gia đỉnh.
T. Kết cấu của luận văn.
, danh mục tài liêu tham khảo, luân văn gồm có 2Ngồi phan mỡ.
Chương 1: một số vấn để lý luân va pháp luật vé bao đảm quyển và Loiích hop pháp của con chưa thảnh niên trong các vu, việc vẻ hôn nhân va giađịnh
Chương 2: thực tiễn bảo dim quyền và lợi ích hop pháp của con chưa
thành niên trong các vụ, việc hôn nhân và gia đính tại tinh Cao Bằng và déxuất giải pháp
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">NHUNG VAN DE LY LUẬN VE BAO DAM QUYEN VÀ LỢI ÍCHHOP PHAP CUA CON CHUA THANH NIEN TRONG VU, VIEC
HON NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
iém về bảo đảm quyền va<sub>i ích hợp pháp</sub>
của con chưa thành niên trong các vụ, việc hơn nhân và gia đình
11.1. Khái niệm vụ, việc về hon nhân và gia dink
Khai niệm vụ, việc vẻ hơn nhân va gia đình có thể được nhìn nhận dưới
nhiều góc đồ khác nhau. Trong nghiên cứu nay, Khái niêm vụ, việc vẻ hơnnhân va gia đình được xem xét đưới góc độ của pháp lu vé tổ tung dân sự.
Theo các quy định tại Bộ luất tố tung dân sw 2015, vụ, việc vẻ hôn nhân vaGia đình là các tranh chấp, các yêu câu vé hơn nhân va gia đính thuộc thẳmquyển giải quyết của tịa án, theo đó những tranh chấp vẻ hơn nhân và gia
đính được tịa án giãi quyết theo trinh tơ, thủ tục vu án hồn nhân va gia đính,
những yêu cầu về hơn nhân và gia đính được giải quyết theo trình tự, thủ tụcviệc về hơn nhân va gia đỉnh.
Những tranh chấp về hơn nhân va gia đình thuộc thẩm quyền của tịa án.
theo quy đính tại Điều 28 Bộ luật tô tung dân sự năm 2015 gdm: ly hôn, tranh.chấp về nuôi con, chia tài sản khi ly hôn, chia tải sản sau khi ly hôn;tranh.chấp về chia tai sản chung của vợ chẳng trong thời kỳ hôn nhân tranh chấp vẻ
thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn, tranh chấp về xác định cha,
‘me cho con hoặc sắc định con cho cha, me; tranh chấp vé cấp dưỡng, tranh.
chấp vẻ sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, mang thai hộ vi mục dich
nhân đạo, tranh chấp vẻ nuôi con, chia tải sản của nam, nữ chung sống với
nhau như vợ chẳng má không đăng ký kết hôn hoặc khi hủy kết hôn trái pháp
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">uật, các tranh chấp khác vẻ hơn nhân va gia đình, trữ trường hợp thuộc thẩm.
quyển giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật 2
Những yêu cầu về hôn nhân va gia đính thuộc thẩm quyển của tịa án
theo quy định tại Điền 29 Bộ luật tổ tung dân sự năm 2015 gồm: yêu cầu hủy,việc kết hôn trái pháp lu, yêu cấu công nhận thuận tinh ly hôn, thỏa thuận‘mudi con, chia tài sản khi ly hôn, yêu câu công nhận thỏa thuận của cha, mẹvề thay
đổi người trực tiếp muôi con sau khi ly hôn của cơ quan, tổ chức, cá nhân theongười trực tiếp nuôi con sau khi ly hơn hoặc cơng nhận việc thay
quy đính của pháp luật vẻ hơn nhân và gia đính, u cầu han chế quyển củacha, mẹ đổi với con chưa thành niên hoặc quyển thấm nom con sau khi ly
hôn, yêu cầu cham đứt việc nuôi con nuôi; yêu câu liên quan đến việc mang.
thai hộ theo quy định của pháp luật hơn nhân và gia đính, u céu cơng nhận.thöa thuận chấm đút hiệu lực của việc chia tài sản chung trong thời kỳ hônnhân đã được thực hiện theo ban án, quyết định của tòa án, yêu cẩu tuyên bổ
vô hiệu théa thuận vẻ chế độ tai sản của vợ chẳng theo quy định của pháp luật
iôn nhân va gia định, yêu câu công nhân và cho thi hành tại Việt Nam hoặc.không công nhận bản án, quyết định về hơn nhân và gia đình của toa án nước
ngồi hoặc cơ quan khác có thẩm quyển của nước ngồi hoặc khơng cơng.
nhận ban án, quyết định vẻ hơn nhân va gia đình của tịa án nước ngồi hoặc
cơ quan khác có thẩm quyển của nước ngồi khơng có yêu cau thi hanh tại
Việt Nam, yêu cầu xác định cha, me cho con hoặc con cho cha, me theo quy.định của pháp luật vé hôn nhân va gia đỉnh, các u cầu khác về hơn nhân va
gia đình, trừ trường hợp thuộc thẩm quyên giải quyết của cơ quan, tổ chức.
khác theo quy định của pháp luật `
Khai niệm vụ, viée về hơn nhân và gia đình tách ra riêng biết thành haithành phan đó là
<small>Điện 3 Bồ Lait Tổ ng</small>
<small>Điều 39 Bộ Mặt Tổ ung din enim 2015</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">Vu án về hôn nhân va gia định, là các tranh chấp phát sinh tir quan hệpháp luật hơn nhân và gia đính nhưng các bên khơng giải quyết được nền để"nghỉ ra tòa án giải quyết
'Việc về hơn nhân và gia đính, là việc cá nhân, cơ quan, tổ chức khơng,
có tranh chấp nhưng có u cầu tùa án công nhân hoặc không công nhận một
sự kiện pháp lý làm căn cứ phát sinh quyền vả nghĩa vụ hơn nhân va gia đínhcủa mình hoặc cá nhân khác, u cầu tịa án cơng nhân cho minh quyền vẻ
"hơn nhân va gia định.
1.12. Qun và lợi ích hợp pháp của con chaea thành niên trong các
vụ, việc vé hôn nhân và gia dink
‘Theo nghĩa chung nhất, quyền va lợi ích hop pháp của con được hiểu làtắt cả những quyển và lợi ích của người con mã pháp luật quy định trong mỗi
quan hé giữa cha, me va con Đặc biết đối với với con chưa thành niên, pháp
Tuật dành nhiễu sư quan tâm đến con, quy định vẻ bão dim quyển và lợi ích
của con, như: quyền được trơng nom, chăm sóc, ni dung, giá duc; quyển.được sống chung với cha me, quyển được bảo vê... Cha, me phải thực hiện.
những công việc, hoạt động can thiết để con được hưởng quyền, lợi ich hop
pháp của mình.
Ngược lại, cha me có các nghĩa vụ đối với com chưa thảnh niên đó lảnghĩa vụ trồng nom, ni dưỡng, chăm sóc, bao vệ quyền và lợi ich hợp pháp;nghĩa vụ tôn trong quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi
con sau khi ly hôn, nghĩa vụ cấp đưỡng cho con khi cha, me không trực tiếp
nuôi con; nghĩa vụ thưc hiện đại dién cho con chưa thành niên, nghĩa vụ bồithường thiết hai do con chưa thành niên gây ra
Các vụ, việc vẻ hôn nhân và gia đình liên quan trực tiếp hoặc gián tiếpđến qun và lợi ích hợp pháp của con Có những loại vụ, việc vẻ hôn nhân
và gia định phát sinh để bao đảm quyển của con chưa thành niên như: yêu câu,
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">quyển, lợi ích hợp pháp của con như: vụ, việc ly hôn của cha mẹ, trong đó.
phải giải quyết về việc xác đính người trực tiếp mudi con, p dưỡng nuồi
con... Như vậy, trong rất nhiều vụ, việc vé hơn nhân va gia đình, việc giảiquyết có liên quan nhiêu đến quyển va lợi ích của con chưa thành niên
1.2. Khai niệm bảo đảm quyền và lợi ich của con chưa thành niêntrong các vụ, việc về hơn nhân và gia đình.
12.1. Khái niệmD
và lợi ích hop pháp của con chưa thành niên trong các vụ việc về hôn nhân.nấm được nôi ham và ngoại ham của khái niêm bảo dam quyển.
và gia đình thi chúng ta cén định nghĩa, giải thích một số từ ngữ theo các
giải thích định nghĩa đã có trong các quy pham pháp luật va từ điển tiếng,
nhân có quy định người chưa thành niên là người chưa dit 18 tuổi
Cũng theo giải thích từ ngữ quy định khoản 1, khoản 2 Điển 3 LuậtHôn nhân và gia định năm 2014: hôn nhân là quan hệ giữa vợ va chẳng sau.khi kết hơn. Gia đính la tép hop những người gắn bó với nhau do hơn nhân,quan hé huyết thống hoặc quan hệ nuôi đưỡng, làm phát sinh các quyền vanghĩa vụ giữa ho với nhau theo quy định của Lt hơn nhân va gia đính
</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">nghĩa vụ giữa cha me và cơn theo guy dinh của Luật hôn nhân và gia din
việc giải quyết các vụ, việc về hơn nhân và gia đình cỏ liên quan trực tiếphoặc gián tiếp dén quyên và lợi ích của con chưa thành niên.
Với khái niệm con chưa thành niên như trên là đặc điểm, là tiêu chí dé
xác định rõ quyển và nghĩa vụ của con chưa thành niên trong quan hệ hơn
nhân và gia định đó là quyền và nghĩa vụ giữa cha, mẹ va con chưa thánh.
niên. Đẳng thời cũng phan biệt con chưa thành niền và con đã thành nién, con
đã thành niên khơng có khả năng lao động và khơng có tải sin để tự nuôi
minh trong quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình Trong khái niệm về conchưa thánh niền có quan hệ giữa cha, mẹ va con cũng xác định được quan hệpháp luật điều chỉnh 1a các quy pham pháp luật hơn nhân va gia đình.
Nói đến qun va lợi ích hop pháp của con chưa thành niên trong các‘vu, việc vé hơn nhân và gia đính có nghĩa là nói đến luật nội dung quy định véquyển va lợi ich hợp pháp của con chưa thành niên là Luật hơn nhân và gia
đinh và luật hình thức quy định về trình tự, thủ tục, thẩm quyên giai quyết các.vụ, việc về hơn nhân va gia đính là Bộ luật tổ tung dân sư. Để giải quyết các
vụ, việc vé hơn nhân và gia dinh đúng pháp luật, đúng trình tư th tục thi tịấn phải áp dụng luật nội dung là Luật hơn nhân va gia đính và luật hình thức
1â Bộ luật tổ tung dân sự.
Các vụ, việc về hơn nhân va gia đính theo quy định của Bộ luật tổ tung
dân sự thuộc thẩm quyên giải quyết của toa án, hậu qua pháp lý của tòa an
giải quyết là công nhân hay không công nhân một sự kiện pháp lý nào đó là
</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">căn cứ phat sinh quyền và nghĩa vụ dân sự, tòa an giải quyết cũng bảo vệ
quyển lợi của người có quyền vả buộc người có nghia vụ thực hiện nghia vụ.
Vide giải quyết các vụ, việc vẻ hôn nhân và gia đính của tịa an có liênquan trực tiếp hoặc gián tiếp đến quyển va lợi ich hợp pháp của con chưathành niên trong quan hé hôn nhân va gia đính được pháp luật hơn nhân vảia dinh ghi nhân va bao vệ.
'Về nguyên tắc trong giải quyết các vụ việc về hôn nhân va gia đỉnh chothấy Luật hôn nhên va gia đỉnh va Bộ luật tố tung dân sự đều quy định
nguyên tắc giải quyết đó la trước tiên ưu tiên quyển quyết định vả tự địnhđoạt của đương sự, ư tiên quyền tư thöa thuận của các đương sự, sau đó nếucác đương sự khơng có thỏa thuận hoặc khơng théa thuận được với nhau macó u cầu tòa án giãi quyết th tòa án giải quyét theo quy định của pháp luậtPháp luật cũng khuyến khích và tạo điều kiến cho các đương sự hòa giãi, tưthöa thuận với nhau.
Tir khái niềm vé con chưa thành niên trong các vụ, viée vẻ hơn nhân và
ia đình cho thấy con chưa thành niên là chủ thể đặc biệt của Luật hơn nhânvà gia đính. Theo những đặc tính tâm sinh lý của minh, chủ thể đặc biết naykhơng có khả năng hoạt đơng phù hợp với lợi ich của ban thân, vi thé phải
giữa gin và bão vệ lợi ích đó bằng phương pháp đặc biệt
Theo từ didn Tiếng Việt động từ bao đâm" có nghĩa là: Lam cho chắc
chấn thực hiện được, giữ gin được, hoặc có day dit những gi cân thiết
Tir các khái niệm, đặc điểm đã phân tích ở trên dua trên cơ sở quy địnhcủa pháp luật đã giãi thích rõ các từ ngữ liên quan, tac giả đưa ra quan điểm,
nhận thức của mình dưới góc đơ Luật hơn nhân và gia đính, Bồ luật tổ tụng
dân su để khái niệm về bão đảm quyên và lợi ích hợp pháp của con chưa.thành niên trong các vụ, việc về hôn nhân va gia đình như sau: La nhiing biên
<small>`...</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">pháp, cách thức hợp pháp, phit hợp theo qng' định của Luật hon nhân gia
đình, Bộ luật tổ tung đân sự; luật khác liên quan để bảo vệ quyển và lợi ichhop pháp cho con chưa thành niên. Khi giải quyét
theo théa thuận hey theony đinh của pháp luật các quan hộ hén nhẫn và gia dink liên quan trực tiếphoặc gián tiếp dén quyền lợi của con chưa thành niên đề phải căn cứ quyền
lợi về mọi mặt của con chua thành niên. Pháp luật tao điều kiện đền đi
những gì cần thiết để con chua thành niên tự thực hiện bảo vệ hoặc được cha.
‘me, cá nhân, cơ quan, tổ ch có thẫm quyền bão vệ. Cha me phải thực hiện
những công việc, hoạt động cân thiết để con được hướng quyền, lợi ích hoppháp của mình. Cha, mẹ có nghĩa vi, quyền trơng nom, chăm sóc, nidưỡng, giáo đục, cắp dưỡng đại dign bảo về quyễn và lợi ich hop pháp cho
con chuca thành niên
1.1.2. Đặc điêm về bao dam quyên và lợi ích hợp pháp của con charaThành niên trong các vụ, việc về hon nhân và gia dink
Một la, vụ việc, về hôn nhân và gia định là các yêu cu, các tranh chấpvề hơn nhân va gia đình thuộc thấm quyển giãi quyết của tịa án, theo đó có 2
trường hợp: có tranh chấp thi gidi quyết theo trình tự thủ tục vụ án, khơng có
tranh chấp có thé giãi quyết theo thủ tục việc vẻ hồn nhân và gia đính hoặc
thủ tục quyết đính cơng nhận sự thỏa thuận của các đương sự thơng qua hịagiải tai tịa án.
Hai la, ngun tắc giải quyết các vụ, việc về hôn nhân va gia đình liênquan đến con chưa thành niên ln wu tiên sự théa thuân, wu tiên quyển tựđịnh đoạt của các đương sự, mọi thỏa thuận cũa các đương sự khơng được trétpháp luật vé hơn nhân và gia đình và luôn bão đâm quyển lợi về mọi mit củacon chưa thánh niên.
Ba la, các vụ việc vẻ hôn nhân va gia đính được khuyến khích hỏa giãiở cơ sỡ, hòa giải tai toa an theo Luất hòa gidi, đối thoại tại toa an và hoa giảitại toa án theo quy định của pháp luật vé tổ tung dân sự.
</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">Bồn la, chủ thể tham gia quan hệ tranh chap, yêu cầu trong các vu, việc.vẻ hôn nhân vả gia đỉnh là chủ thể có quan hệ hôn nhân, huyết thong, nuôidưỡng với nhau là những người thân thích với nhau, có quyển vả lợi ích đối
lập nhau, quyển của người này là nghĩa vụ của người kia. Ví dụ, quyển yêucầu cấp dưỡng cia con chưa thảnh niên lả nghĩa vụ cấp dưỡng của cha, mecủa người chưa thành niên.
Năm là, con chưa thảnh niên trong các vu, viée vẻ hơn nhân và giađính là những đối tượng yếu thé chưa có đẩy đủ năng lực hành vi, chưa cóđiều kiện về kinh tê, chủ yêu sống phu thuộc vé tinh thân, vật chất từ bổ,
mẹ va người thân thích trong gia đình do đó dễ bi gây tốn hai về thể chất,tinh cảm, tâm lý, danh dự, nhân phẩm va tài sản khi quan hệ hơn nhân va
gia đình thay , záo trơn như ly hôn, hủy kết hôn trái pháp luật, xác địnhquan hệ cha, me con
Sau là, người bão về quyển và lợi ích hợp pháp cho con chưa thành.niên trong các vu, việc vé hơn nhân và gia đính đồi hdi co kiển thức, trình độchun mơn pháp luật, có kỹ năng tranh tụng, có kỹ năng tư vẫn pháp luật, kỹnăng hòa giải, co kiến thức vẻ tâm lý, xẽ hội.
Bay 1a, con chưa thảnh niên trong các vụ, việc về hơn nhân va gia đỉnh
khơng có năng lực hành vi dân sự đẩy đủ để tự thực hign, tự bảo vệ, tự yêu.cấu cơ quan có thẩm quyên bảo vệ ma phai thông qua cha, mẹ, người giảm.
hộ, người thân thích hay cơ quan quản lý nha nước vẻ gia định, cơ quan quản.
ý nha nước vé tré em, hội liên hiệp phụ nữ mới bão đảm được quyển của con
chưa thành niên
Tam là, con chưa thành niền được Luật hơn nhân va gia đính va cácluật khác có liên quan có những quy đính wu tiên về quyền và nghĩa vụ như
quyển được nuôi dưỡng, cấp dưỡng, quyển được trợ giúp pháp lý miễn phi,
quyển được cha, me dai diện
</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">1.3. Quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành về bão dam quyền
và lợi ich hợp pháp của con chưa thành niên
Các vụ, việc về hơn nhân và gia đình rất da dang. Trong pham vi củaluận văn, van để bảo dam quyên va lợi ích hợp pháp của con chưa thành niên.
được xem xét trong các vụ, việc vẻ xác định cha, me, con, hâu quả pháp lýcủa việc nam, nữ chung sống như vợ chẳng mả không đăng ký kết hôn hoặc"hủy việc kết hôn trai pháp luật, ly hôn.
1L3.1.Xác định cha, me con
Con chưa thành niên có quyển được sắc định cha, me cho mình: cha
mẹ hoặc người giám hộ có trách nhiệm thực hiện hoạt động can thiết để sắc
định cha, me cho con không phân biệt con sinh ra mã cha, mẹ cỏ hôn nhânhay không hôn nhân
Nhu vay, pháp luật quy đính bao đầm quyên cho con chưa thành niêntheo đó quyển thiêng liêng của con chưa thành niên trong quan hệ hơn nhânvà gia định đó chính là quyển được sác định cha, me cho con.
Quy định của pháp luật về quyền được sắc định cha me con chưa thành.nién cũng nhằm bao đâm các quyển nhân thân và quyển tải sản cia con chưa
thảnh niên như. quyền có họ, tên, quyền thay đổi họ, quyền thay đổi tên,
quyển được yêu thương, quyền được trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáoduc, quyên được cấp dưỡng cho con chưa thành niên khi bổ, me không trựctiếp sinh sông cùng con, quyền thửa kế
Pháp luật cũng quy định các chủ thể liên quan có quyển va có trảchnhiệm thực hiện các hoạt động cân thiết để xác định cha, me cho con chưa
thành niên nhấm bao dim quyên vả lợi ích hop pháp cho con chưa thành niên,
theo đó các chủ thể có quyên vả trách nhiệm đó là: cha, mẹ, con, người giám.
hộ, cơ quan quản lý nha nước vẻ gia đình, cơ quan quản lý nhà nước vẻ trẻ
em; hội liên hiệp phụ nữ. Các chủ thé này có quyền thực hiện các hoạt động,
</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">zác định cha, me cho con như. đăng kỷ nhân cha, me con tại Uy ban nhân dân.có thẩm quyền, đăng ký khai sinh cho con trong thời kỷ hôn nhân hop pháp,yêu cầu toa án xác định cha, mẹ cho con; khởi kiến giải quyết tranh chấp tại
tòa án vé xác định cha, me cho con hoặc sắc định con cho cha, me.
'Về thẩm quyển giải quyết việc xác định cha, mẹ cho con chưa thành.
niền có 2 cơ quan đó là cơ quan đăng ký hộ tịch (cơ quan hành chính) va tịa
án (cơ quan tư pháp), theo đó căn cứ pháp luật để phân định cơ quan có thẩm.quyển giải quyết sắc định cha, me con đó là: xác định cha, me cho con khơng.có tranh chấp thuộc thẩm quyển của cơ quan đăng ký hộ tịch ma chủ yếu là‘Uy ban nhân dân cấp xã, xác định cha, mẹ cho con có tranh chap thuộc thẩm.quyển của tịa án.
Pháp luật hơn nhân và gia đính có quy định các căn cử sác định cha,‘me con trong các trường hợp đồ là
Một là, sác định, cha mẹ cho con chưa thành niên trung trường hợpcha, me là vợ, chẳng trước pháp luật
Luật hơn nhân va gia đình quy định vẻ ngun tắc suy đốn pháp lí sắc
định cha, mẹ cho con tại Điều 88 như sau
“1. Con sinh ra trong that Rỳ hén nhân hoặc do người vợ cô thai trongThời kỹ hén nhân là cơn chung của vợ chồng,
Con được sinh ra trong thời han 300 ngày ké từ thời điểm chẩm đứt
ôn nhân được coi là con do người vợ có that trong thời Rỳ hn nhân
Con sinh ra trước ngày đăng Rý kết hôn và được cha me thừa nhận iàcon chang của vợ chỗng.
2. Trong trường hop cha, me Không thừa nhân con thi phải có ching cievà phải được Tịa án vác đinh
Quy định nay bao đâm pháp lý cho con chưa thành niên sinh ra trongthời kỳ cha, me có hơn nhân hop pháp (con trong giá thú) déu được xác định
</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">là có cha, me lãm phát sinh các quyền va nghĩa vụ của cha, mẹ đổi với con.chưa thành niên, theo dé con chưa thénh niên được bao dim các quyển sống
chung với cha, mẹ, quyền được trơng nom, chăm sóc, ni dưỡng, giáo duc,cấp dưỡng cho con khi bổ, mẹ ly hôn.
Con chưa thành niền sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hợp pháp đượcpháp luật công nhân và bảo vé các quyển vả nghĩa vụ giữa cha, me va conchưa thành niên
Hai là, xác định cha, mẹ cho con chưa thành niền sinh ra khí cha, mekhơng phải là vợ, chồng trước pháp luật (khơng có quan hệ hơn nhân hợp
Cha, me của con chưa thành niên khơng có hơn nhân hợp pháp thì consinh ra là con ngồi giá thú. Việc xác đính cha, me cho con ngối giá thúkhơng căn cứ vào ngun tắc suy đốn pháp lí mà căn cứ vào su kiện thực tếxây ra là thời gian quan hệ chung sống với nhau của cha, mẹ đứa trễ.
'Việc người me có con với người din ơng khác khơng phải là chồng hoppháp (con ngồi gia thủ) thì giải quyết yêu cầu sắc định cha cho con theo quyđịnh cia Luật hơn nhân va gia định thì phải dua trên cơ sở chứng cứ chứngminh về quan hệ cha con va chứng cứ chứng minh vé quan hệ hôn nhân hoppháp theo đó sẽ zảy ra các trường hợp đó là
"Thứ nhất. trường hợp nam, nữ có con chung khí sác định cha cho cơn.mà cả nam và nữ déu chưa có quan hệ hơn nhên hợp pháp với người khác thìác định như sau:
Nếu nam, nữ sống chung, có con chung trước khi kết hôn mà đến thời
điểm khai sinh cho con, nam nit đũ điều kiện kết hôn và có ngun vong kết
"hơn với nhau thì việc ác định cha cho con thực hiện đăng ký nhận cha con tại
‘Uy ban nhân dan cấp xã có thẩm quyên đăng ký nhận cha con theo quy định.
tại Luật hô tịch năm 2014 và người yêu cầu ác định cha cho con phải cung
</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">cấp chứng cứ chứng minh về quan hệ cha con như: văn bản của cơ quan y té,cơ quan giám định hoặc cơ quan, tổ chức khác có thẩm quyền ở trong nước
hoặc nước ngoài sắc nhân quan hệ cha con, quan hệ mẹ con, Trường hợpkhơng có chứng cử chứng minh quan hệ cha, me, con theo quy định tại khoản.
1 Điều 14 Thông tư số 04/2020/TT- BTP thi các bên nhân cha, me, con lậpvăn bản cam đoan vé mỗi quan hệ cha, me, con theo quy đính tại Điều 5Thơng tư 04/2020/TT- BTP, có ít nhất hai người lam chứng vẻ mới quan hệcha, me, con. Thực tiễn đăng ký khai sinh cho con trong trường hợp nay thì‘Uy ban nhân dan xã thường kết hợp thủ tục đăng ký kết hôn cho nam, nữ va
lâm thi tục đăng ký cha nhận con và thủ tục đăng ký khai sinh cho con Ví dụ,
nam , nữ dan tộc thiểu số cưới nhau theo phong tục tập quán đến khi sinh con.
và cin giấy khai sinh cho con di học thì bồ, mẹ mới di đăng ký khai sinh cho
con, trong trường hợp nảy công chức tư pháp sẽ hướng dẫn đương sự làm ba.
thủ tục: đăng ký kết hôn, đăng ký nhân cha con; đăng ký khai sinh cho con.Nếu nam, nữ sơng chung có con chung trước khí kết hôn hợp pháp và
đến thời điểm đăng ký khai sinh cho con ma nam, nữ không kết hôn với nhau.va khơng có tranh chấp vẻ việc xác định cha, con thi việc xác định cha chocon được thực hiện tai Ủy ban nhân dân cấp 28 trên cơ sỡ thũ tục đăng ký:
nhân cha, con và tài liêu chứng cứ chứng minh theo quy định tại khoản 1,khoản 2 Điểu 14 Thông tư số 04/2020/TT- BTP. Nêu xảy ra tranh chấp về
Việc xác định cha con thi các bên yêu cầu tòa án giãi quyết việc xác định chacon, trên cơ sở phán quyết của tda án thi việc đăng ký khai sinh và đính chính.
khai sinh vé phan khai vé cha mới được thực hiện
Ví dụ: Anh A với chi B yêu nhau có con chung với nhau nhưng sau đóanh A khơng nhân là con mình va cũng khơng kết hơn với chi B, sau đó chi B
khởi kiên anh A ra tòa án để xác định anh A đúng la bé của con chi B
</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">Thử hai: trường hop nam, nữ có con chung với người khác trong khimột trong hai bên nam, nữ đang tén tại hôn nhân hợp pháp với người khác thì
việc sắc định cha cho con có thé xy ra xung đột, tranh chấp vẻ sác đính cha
cho con trong thời kỳ hôn nhân hop pháp với xác định cha cho con ngoai giathú thì sác định như sau:
Nếu khơng có tranh chấp vé cha con, khơng có ai nhân cha con thi việc.xác định cha cho con được thực hiện theo quy định khoản 1, điều 88 va thựchiện thủ tục đăng ký khai sinh tại Ủy ban nhân dân xã và đương sự cung cấp
giấy chứng nhân kết hơn hop pháp và giấy chứng sinh Ví dụ, vợ, chẳng A và
B để kết hơn và có con chung ở q, sau đó vợ di làm cơng nhân cơng ty ở
tĩnh khác ngoại tỉnh có con với người dan ông khác khi đăng ký khai sinh chocon tại xã thì khơng có tranh chấp về cha nhân con, khơng có tranh chấp vẻviệc sác định khơng phải là con của mình thì việc sắc định cha cho con van làngười chẳng đã kết hôn trong giấy chứng nhận đăng ky kết hơn
Nếu có tranh chấp vẻ cha, con, chéng hợp pháp không nhận con:chồng không hợp pháp nhân con ngồi giá thú thì việc xác định cha, con dotịa an sắc định trên cơ sỡ chứng cứ ma các đương sự cung cấp va trên cơ
sở phán quyết của tịa án để xác định cha cho con. Ví du, năm 2019 chị A.và anh B có quan hệ tình cam nam, nữ dẫn đến chi A có thai vả sinh con,
sau khi sinh con thi anh B không kết hôn với chi A mà di kết hôn với chi C
và tổ chức lễ cưới thì chi A lam đơn yêu cau tòa an nhân dân huyện xác
định cha cho con, mặc dit lúc đầu anh B không nhận con nhưng trên cơ sởkết luận giám định ADN thi anh B cuỗi cũng phải nhận con và thực hiện.nghĩa vụ cấp dưỡng đổi với con.
Pháp luật quy định căn cứ xác định cha, me con không chỉ dựa vàonguyên tắc suy đốn pháp lí (con sinh ra trong thời ky hôn nhân được zác
định là con chung của vợ, chồng) ma cin dựa vào sự kiện thực tế (con thực tế
</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">ngoai gia thú) dé bão dim quyên zác định, cha me cho con chưa thành niên.
khi có các chứng cứ thực tế chứng minh quan hệ cha, mẹ con như giấy chứngsinh, kết luânh giám định
Quy định nay đã khắc phục, bỏ sung những mâu thuẫn, tranh chấptrong nguyên tắc suy đoán pháp lý ma thực tế thường gặp nhiều trường hợpcon chưa thành niên sinh ra trong thời kỹ hôn nhân chưa chắc đúng fa con của
vợ, chẳng dẫn đến tranh chấp xác định cha, me cho con
Dé giải quyết mâu thuẫn nay va có căn cứ chính xác xác định có hay
khơng có quan hé cha, me con thi pháp luật bao dim quyền được xác định cha,‘me cho con chưa thành niên, theo đó tịa án giải quyết tranh chấp và bên u
cẩu cung cấp chứng cử để chứng minh có quan hệ cha, mẹ con dựa vảo cácchứng cứ chứng minh mà hiện nay khoa học, kỹ thuật phát triển thì có thé xác
định chính sác một người có hay khơng có quan hé huyết thống với một người.
"Thực tiến tranh chấp, yêu cầu tòa án giải quyết vé zác định cha, me chocon chưa thành niên là phổ biển và đa dang ma chúng ta thường gặp cáctrường hợp phổ biển đó là: u cẩu tịa án xác định cha, mẹ cho con chưa
thánh niên khi bổ, me chết, tranh chấp sắc định cha, mẹ cho con chưa thànhniên trong théi kỹ hơn nhân hợp pháp (ngoại tỉnh có con; chưa ly hơn mà cócon với người khác, cặp bé...), tranh chấp về sác định cha, me cho con chưathánh niên trong trường hợp cha, mẹ khơng có hơn nhân hop pháp (sing
chung như vợ chẳng không đăng ký kết hôn, sống thử...) Các tranh chấp, yêu
cầu này nhằm mục đích bao đầm quyển thừa kể tai sản cho con chưa thànhniên; bảo đảm quyển vẻ nhân thân, quyển vẻ tải sin cho con chưa thành niênnhư quyển được cấp dưỡng, ni dưỡng, quyển được sống chung với chínhcha, me ruột của mình.
"Việc thực hiện các quy định của pháp luật về quyển sác định cha, mẹ
cho con chưa thành niên có ý nghĩa rất quan trong là tiễn để là căn cứ phat
</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">sinh các quyền nhân thân, quyền tai sản cho con chưa thành niên đối với cha,mẹ, có căn cứ buộc các chủ thé cỏ nghĩa vu la cha, mẹ phải thực hiện nghĩavụ trông nom, chăm sóc, giáo đục, ni dưỡng, cấp đưỡng cho con chưa
thành niên, bảo dim con chưa thanh niền không bi bổ, mẹ của mình bỏ rơi,trên tranh ngiữa vụ,
Quan hệ giữa cha, me vả con chưa thảnh niên được pháp luật côngnhận và bao về, việc sắc định quan hệ cha, me vả con dua trên nguyên tắc suy.đoán pháp lý (hôn nhên hợp pháp) và nguyên tắc dựa vào sự kiên thực tế
(nam nữ sống chung mà không đăng ký kết hơn nhưng có con chung)
132. Giải quợi
mù không đăng lý kết hôn hoặc khi lưặy việc kết hôn trái pháp luật
hậu qué việc nam, nit sống chung nlur vợ chong1.3.2.1 Hậm qua pháp if giải quyét quan hệ nam nit sống chung nine vợ,chẳng mà khong đăng it két hon
Thực tế trong các quan hệ xã hội nhất là đồng bảo dân tộc thiểu số sinh.sống tại vùng sâu, vùng xa thi tình trang nảy xảy ra nhiều va phổ biển. Đã có.
nhiễu giải pháp như tuyên truyén pháp luật về đăng ký kết hôn, xử phat vipham hảnh chính về hảnh vi vi pham luật hơn nhân gia đính, tao điều kiệnđăng ký kết hơn lưu đơng tuy nhiên vẫn cịn một bơ phận người dén chưa thựchiện nghiêm các quy định của luật hôn nhân và gia đỉnh về đăng ký kết hơn.
"Thực té có nhiêu tranh chấp yêu cẩu tòa an giải quyết hậu quả cia quanhệ nam nữ sông chung như vợ, ching ma không đăng ký kết hôn như. tranh.chấp vẻ nuôi con chung và cấp dưỡng nuôi con chung của nam, nữ trong thời
kỳ sống chung, tranh chap vẻ tải sản chung của nam, nữ trong thời kỳ sốngchung
'Vẻ hu quả phảp lý khi giải quyết tranh chấp vẻ việc nam, nữ sống vớinhau như vợ, chồng mà không đăng ký kết hôn được quy định tai Điều 14Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, về đường lối giai quyết hậu quả của
</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">việc nam, nữ chung sống với nhau như vợ chẳng ma không ding ky kết hôn.đồ là
Thứ nhất, về quan hệ hôn nhân giữa nam nữ không được pháp Intcông nhận (pháp luật không công nhân quan hệ vo, chẳng)
"Thứ hai, vé quan hệ nuôi con và cấp dưỡng nuôi con của nam nữ sống,chung được giải quyết theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình về quyềnvà nghĩa vu của cha, me và con.
Theo đó, quyển và nghĩa vụ của cha, me va con chưa thành niên cũngđược giải quyết theo ngun tắc tự thưa thn, tự định đoạt, néu khơng tự thưathuận được thi tịa án giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật.
Nam, nữ déu có quyền và ngiấa vụ ngang nhau với con chưa thành niênnhư nghĩa vu ni đưỡng, cắp đưỡng, chăm sóc, giáo duc con chưa thành niên
Vé người trực tiếp nuôi con chưa thành niên giữa nam va nữ sống
chung không đăng ký kết hôn cũng được giễt quyết theo nguyên tắc tư thỏa
thuận, tư định đoạt của nam, nữ. Nếu khơng thưa thuân được thì giải quyếttheo quy định của pháp luật vé hơn nhân va gia đính cũng phải bảo đầm
quyển trực tiếp nuôi con đưới 36 tháng tuổi của mẹ, trừ trường hợp có thỏa.thuận giữa cha va me hoặc mẹ khơng có điểu kiện để ni con dưới 36 thángtuổi. Bảo đâm việc hii ý kiến về nguyên vọng của con từ 7 tuổi trở lên.
Về cấp dưỡng và mức cấp dưỡng nuôi con chưa thành niên cũng được
pháp luật hơn nhân và gia đính tơn trọng và bảo vệ theo nguyên tắc wu tiên tựthöa thuân, tu định đoạt của đương su, nêu không théa thuân được mà có yêu.cầu tủa án gidi quyết vẻ cấp dưỡng, mức cấp dưỡng theo quy định của Luấthôn nhân và gia đính thi cũng phải bão đảm thực hiện đúng quy định vé thời
điểm phát sinh nghĩa vu cấp dưỡng, người có nghĩa vu cấp đưỡng và mức cấp
dưỡng căn cử vào diéu kiện thực té của người cắp dưỡng va nim cầu thiết yếucủa người được cấp dưỡng là con chưa thành niên
</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">Thi ba, về quan hệ tải sản, nghĩa vụ vả hợp đồng của nam nữ sống.
chung với nhau ma không đăng ky kết hôn cũng được giải quyết theo nguyêntắc thöa thuận giữa các bên, trong trường hop khơng có thỏa thuận thi giải
quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác của pháp luật có
liên quan.
‘Theo đó, pháp luật tôn trong, wu tiên quyền tự định đoạt, tự théa thuân.của các đương sự về chia tải sản chung của nam nữ sống chung với nhau như.vợ, chẳng không đăng ký kết hơn. Ví dụ nam, nữ có thể tự thỏa thuận phânchia theo phan ngang nhau hoặc phân chia theo tỷ lệ ít nhi là do quyền định
đoạt của nam, nữ mà pháp luật không bat buộc, không hạn chế
Trong trường hợp các bên khơng có thỏa thuận và có u cẩu tịa ánlai quyết chia tai sân chung của nam, nữ theo quy định của pháp luật thi phảituân theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình vẻ bao đảm qun và lợi íchhợp pháp của con chưa thành niên. Theo pháp luật về chia tai sin chung củanam, nữ sống chung như vo, chẳng ma không đăng ký kết hôn thi chia theophân công sức đóng góp, cơng sức tạo lap tải sản chung của nam nữ vả cácbên phải có nghĩa vụ chứng minh phân đóng gép của mình va khi chia pháp
luật vẫn wu tiên, bao đảm quyển và lợi ích hợp pháp của phụ nữ và con chưa
thành niên
‘Nov vậy, hậu quả pháp lý của giải quyết các tranh chấp liên quan đến
quan hệ nam, nữ sông chung như vơ, chẳng ma không đăng ký kết hôn cũnggin giống va tương tự với hậu quả pháp lý của ly hôn, hủy kết hôn trải phápTuật, theo đô pháp luật cũng tôn trong, wu tiên quyển tự định đoạt, từ thöa
thuận của các bên về quyển và lợi ích hợp pháp của con chưa thành nién khígiải quyết theo pháp luật vẫn được bảo dim theo quy đính cia pháp luật hơnnhân và gia đình Quyên của con chưa thảnh niên van được bao đảm makhơng phú thuộc vào việc có đăng ký hay không đăng ký kết hôn, cha, me vẫn.
</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">phải có trách nhiệm va nghĩa vụ đối với con chưa thành niên như nghĩa vụnuôi dưỡng, cấp đướng, chăm sóc, giáo dục con chưa thành niên
132 2 Hậu quả pháp If gidt quyết yên câu iniy kết hôn trải pháp luậtThực tế trong quan hệ xd hội cũng thường gặp nhiễu trường hợp hủy.kết hôn trai pháp luật ma các căn cứ hủy kết hôn trái pháp luật có nhiều
trường hợp như vi pham vẻ trình tự, thủ kết hôn, vi pham về các điều kiện.
cắm kết hơn. Ví dụ như trường hợp đang có vợ, cỏ chẳng (đang tôn tại hôn.
nhân hợp pháp chưa ly hôn) mà lại tiếp tục kết hôn đăng ký kết hôn với ngườikhác do việc quản lý của cơ quan đăng ký kết hôn không xác minh lâm rổ tỉnhtrang hôn nhân của nam, nữ khi làm thủ tục đăng ký kết hôn, tảo hôn, hôn
nhân cân huyết thông ở vùng đông bảo dân tộc thiểu số
"Thưởng thi các yêu cầu vẻ hủy kết hôn trái pháp luật chủ yếu do các cơ
quan quản lý nha nước về gia đính; cơ quan quản lý nha nước vẻ trẻ em, hồiTiên hiệp phụ nữ và các đương sư yêu cầu tòa án giải quyết để bảo dim quyền.
và lợi ich của các bên đương sự và quyển lợi của con chưa thành niên.
Vé hậu qua pháp lý thi quan hệ hôn nhân chấm đút, hai bên kết hôn
phải chấm dit quan hệ như vợ, chéng va cũng dẫn dén các tranh chấp vẻ con‘va cấp đưỡng nuôi con, tranh chấp vẻ tải sản chung.
'Về nguyên tắc giãi quyết hau quả pháp lý liên quan đến tranh chấp, yêucầu về nuôi con, cấp đưỡng nuôi con, chia tai sản chung của vợ, chồng khihủy kết hôn tréi pháp luật thi cũng theo nguyên tắc ưu tiên tự théa thun, tưđịnh đoạt cia đương sự. Nêu khơng thưa thuận được vả u cầu tịa án giảiquyết tranh chấp vẻ ni con và cấp đưỡng nuôi con, chia tai sản chung theoquy định của pháp luất thì việc chia cũng bao đảm quyển va lợi ích hợp pháp.của con chưa thành niên như. tuân thủ quy định vẻ người trực tiếp nuôi con
chưa thành niên, cấp dưỡng vả mức cấp đưỡng, chia tải sản chung xem xét
đđến bao đầm quyên lợi của phụ nữ và con chưa thành niên
</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">Nhu vậy, việc hủy kết hôn trai pháp luật, Luật hôn nhân va gia định:
có quy định bao đảm quyển lợi của con chưa thành niên khi giai quyết hậuquả pháp lý về quan hệ hôn nhân, quan hệ cha, me và con, quan hệ vẻ tai sản.
Pháp luật cũng wu tiên nguyên tắc tự thỏa thuận, tự định đoạt của các đương,sự Khi gãi quyết các tranh chấp theo quy định của pháp luật thì quyển lợi
của con chưa thành miên được bảo dim là nguyên tắc chung, xuyên suốt được.quy định trong Luật hôn nhân và gia đỉnh. Quyển vả lợi ich hợp pháp của conchưa thành niên vẫn phải bảo đâm khi hủy kết hôn trái pháp luật của cha, me.
Như vay, tình trang quan hệ hơn nhân của cha, me không làm ảnh.hưởng đến quan hệ giữa cha, me và con chưa thành niên, pháp luật vấn bảođâm quyển và lợi ich hợp pháp cho con chưa thành niên mà không phân biệtđổi xử giữa con chưa thành niên trong giá thú và ngoài giả thú.
13.3. Bão dim quyén và lợi ích hop pháp của cơn chua thành niên
ii cha, mẹ fy hôn
1.3.3.1 Hạn chế quyền yêu câu ly hôn
Quyên ly hôn là quyển nhân thân trong hôn nhân va gia định của cá
nhân được quy định trong Hiển pháp năm 2013, Bộ Luật dân sự năm 2015 vaLuật hơn nhân và gia đỉnh năm 2014, theo đó cá nhân là nam, nữ có quyển lyhơn hay nói cách khác quyên ly hôn của cá nhân được pháp luật bảo hộ và
đâm bao khơng có t chức, cá nhên nào có quyển ngăn cân hay cân trở quyền
ly hôn của người khác. Tuy nhiên xuất phát từ nguyên tắc bão vệ bả mẹ va trẻem, tử tính nhân dao của pháp luật, luật hôn nhân và gia định của Nha nước taquy định hạn chế quyên yêu câu ly hồn của người chồng trong một số trườnghợp, theo quy đính tai khoăn 3 Điều 51 Luật hơn nhân va gia đình năm 2014“Chồng khơng có quyển u câu ly hơn trong trường hợp vợ đang có thai,sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuỗi „ mục dich của quy định nảy
</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">a nhằm bảo về quyển va lợi ich hop pháp cho phụ nữ va trẻ em la những đổi
tượng yêu thé dé bi tôn thương va ảnh hưởng nhiều nhất khi giải quyết ly hơn.
Việc ap dung quy đính về hạn chế quyển ly hôn của chồng theo quyđịnh của pháp lut vé hơn nhân va gia đính của tịa án trong thụ lý, giãi quyếtvụ án tranh chấp ly hôn và việc dân su vé u cầu cơng nhân thuận tình lyhôn, théa thuân nuôi con, chia tai sản khi ly hơn giúp bao về quyền va lợi íchhợp pháp của phụ nữ và trễ em.
Nhu vay, Luật hôn nhân và gia dinh năm 2014 và Bô luật tổ tụng dânsự năm 2015 đã có quy định phù hợp với Hiền pháp năm 2013 vả Bộ luật dân
sự năm 2015 về thực hiên quyền nhân thân của công dân va cỏ quy định để
bão vệ quyền và lợi ích hợp pháp của phụ nữ va tré em là những đôi tượng
yếu thé dé bị tổn thương va anh hưởng khi giải quyết vụ án, việc hôn nhân vaia dinh về ly hơn, thể hiện tính nhân dao, nhân văn trong pháp luật. Tuy
nhiền quy định của Luật hôn nhân và gia đính năm 2015 tại khoản 3 điều 51về hạn chế yêu cầu ly hôn của chồng trong trường hợp vo đang có thai, sinh.
con hoặc đang nuối con dưới 12 tháng tuổi là chưa hợp lý, chưa phù hop,chưa thống nhất, chéng chéo với các quy định về căn cứ ly hơn ngay trong.Luật hơn nhân va gia đình va tao nên sự phân biết, đối xử khơng bình đẳng
giữa nam và nữ về quyên nhên thân trong đó có quyên ly hôn được pháp luậttôn trọng va bao vệ. Vé mit lý luận quy định hạn chế quyển của người chồng
để bao vệ quyển va lợi ích cia người vo và con ma chỉ dua trên cơ sỡ một
phía là mặt tiêu cục, hâu quả của ly hôn mà khơng dựa trên cơ sở là mặt tíchcực cia ly hơn và mat tích cực của pháp luật tổ tụng là tòa án giãi quyết vụ
án, gidi quyết việc dân sự cũng là nhằm bão vệ quyên và lợi ich hop pháp cia
công dân nên quy định của Luật hôn nhân gia đình về hạn chế quyển u câu
ly hơn của chẳng để bao vệ quyển và lợi ich hop pháp cia người vợ vả con làchưa phù hợp về lý luận, cịn bắt bình đẳng trong pháp luật. Thực tiễn các tủa.
</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">án áp dụng quy định của Luật hơn nhân va gia đình vẻ căn cử han chế quyền.yéu cầu ly hôn của chẳng va Bé luật tổ tụng dân sự vẻ căn cử trả lại đơn khởi
kiên trong trường hop người chẳng chưa đủ diéu kiên khối kiến do bị han chế
quyển yêu cau ly hơn cịn lung tung, chưa thống nhất, thậm chí lách luật lamcho quy định của Luật hôn nhân vả gia đính vẻ hạn chế quyển ly hơn của
chẳng trong trường hop vo đang có thai, sinh con hoặc đang ni con dưới 12
tháng tuổi khơng có hiệu lực, tinh khả thi của diéu luật la khơng cao chính vivậy trong thời gian tới khi sửa đổi, bd sung Luật hơn nhân và gia đình năm.2014 cần có sự bỗ sung, sửa đổi vé căn cử hạn chế quyển yêu câu ly hôn ciachồng, hoặc trong thời gian ngắn trước mắt can có văn bản hướng dẫn ápdụng rổ rang, thông nhất quy định tại khoản 3 diéu 51 Luật hồn nhân và gia
đính năm 2014 về han chế quyển yêu cầu ly hôn cia chẳng trong trường hợp
‘vo đang có thai, sinh con hoặc đang ni con dưới 12 tháng tuổi Để pháp luậtcó tính khả thí, đạt được mục đích, yêu cầu của điều luật, thể hiện tính nhân.
văn, nhân đạo của pháp luật, bao vệ quyển và lợi ich hợp pháp cho đổi tương,yên thé là phụ nữ va tré em, đây cũng là nguyên tắc cơ ban trong Luật hơnnhân và gia đình năm 2014 phải được thực hiện nghiêm.
1.3.3.2 Người trực tấp nuôi con chưa thành niên iia cha. me iy hénQuy đính của pháp luật về người trực tiếp nuôi con khi cha, me ly hôn.dua trên nguyên tắc bảo dim quyển lợi về moi mặt của con, theo đó pháp luật
khơng hạn ché quyển vả nghĩa vụ của cha, me trong việc trông nom, chamsóc, ni dưỡng, giáo duc con chua thành niền. Cha, me có quyền va nghĩa vụngang nhau trong việc trơng nom, chăm sóc, ni đưỡng, giáo duc con.
Hau quả pháp lý của việc ly hôn là vợ chẳng chấm ditt quan hệ hơn
nhân, chấm đứt việc sóng chung, chia tai sản chung dan đến người trực tiếp
‘mudi con sau khi ly hôn và người không trực tiép nuối con sau khi ly hôn
</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">‘Theo quy định tại Điều 81 Luật hơn nhân va gia đính năm 2014“ việc.
trơng nom, chăm sóc, ni dưỡng, giao duc con sau khi ly hơn” thì có thé thay
pháp luật bảo dém quyền lợi của con chưa thành niên trên nguyên tắc đó là"Trước tiên, pháp luật tơn trọng quyển thỏa thuận, định đoạt của cha, me
về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hơn đổivới con. Như vậy có thể thây việc thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con chưa
thành nién la quyén của cha, me pháp luật tôn trong vả ghỉ nhân.
Sau đó, nêu cha, mẹ khơng thỏa thuận được thi tòa án quyết định giaocon cho một bên trực tiếp nuôi căn cử vào quyển lợi về moi mất của con; nếucon từ đũ 7 tuổi trở lên thì phải zem xét nguyên vọng của con.
Pháp luật hôn nhân va gia đỉnh cũng quy đình bảo đảm quyển lợi vẻ
‘moi mặt cho con chưa thành niền dưới 36 tháng tuổi, theo đó pháp luật cũngdua trên ngun tắc tơn trọng thưa thuận của cha, me phủ hop với lợi ích củacon, nêu có tranh chấp về người trực tiép ni con dưới 36 thang tuổi thì pháp
uất quy định giao con cho me trực tiếp nuôi, trữ trường hợp người mẹ không
đũ diu kiện dé trực tiếp trông nom, chăm sóc, ni dưỡng, giáo duc con
"Như vậy, luật hơn nhân va gia đình có các quy định trong giãi quyết cáctranh chấp về người trực tiép nudi con, trong đỏ bảo vệ quyển lợi vẻ moi mat của
con chưa thành niên, con đưới 36 tháng tuổi theo quy đính của pháp luật. Theo
đó ngun tic tự đính đoạt, tự thỏa thuận của cha, me được pháp luật t tiênTrong thực tiến giãi quyết các vu, việc hôn nhân và gia đình về tranh.chấp hay u cầu ly hơn thi pháp luật hôn nhân va gia định cũng như pháp
Tuật về tổ tung dân sự cũng ưu tiên nguyên tắc tự định đoạt, tư thöa thuân của.
các đương sự trong giải quyết ly hơn, theo đó Bộ luật tổ tung dân sự quy đínhvẻ thủ tục giải quyết vụ án, việc về ly hơn đó la: Ly hơn, tranh chap về nuôicon, chia tải sẵn khi ly hôn, Yêu cầu công nhân thuân tinh ly hôn, théa thuận‘mudi con, chia tải sản khi ly hôn.
</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">Để bão dim các quyển lợi tốt nhất vé mọi mặt cho con chưa thảnh niên
khi cha, me ly hôn pháp luật wu tiên thỏa thuận va khun khích các bên hịa
giải về hơn nhân và gia đình tại cơ sở và khuyến khích tiền hành hỏa giải đổi
thoại tại téa án theo quy đính của Luật hịa giải 6 cơ sở năm 2013 vả L.uật hòagiải, đối thoai tai tòa án năm 2020, và hỏa giải theo quy định của Bộ luật tổtụng dân sự năm 2015
Pháp luật có nguyên tắc bao dim quyển vả loi ich hợp pháp của conchưa thành nign khi cha, me ly hôn dua trên cơ sở théa thuận, tự định đoạt củacác đương sự một mat tích cực là hạn chế các tranh chấp vẻ người trực tiếp‘mudi đưỡng, chăm sóc, giao dục con chưa thảnh niên làm ảnh hưởng đến tâm.lý, tỉnh thân của con chưa thành niên, ảnh hưởng đến quan hệ tốt đẹp giữacha, me và con chưa thảnh niên
Ly hôn là quyển nhân thén của vợ, chẳng được pháp luật tôn trong và‘bao về, pháp luật Việt Nam cũng đã quy định rat tiền bộ, theo đó ly hơn đượcgiai quyết trên cơ sở văn minh, lịch sư có quyền tự đính đoạt ly hôn và việc ly"hôn làm sao không ảnh hưởng đền các quyền của con chưa thành niên, không,
thay đỗi, han chế quyển của cha, me đối với con chưa thành niên, bổ me ly
ôn nhưng đời sông vật chất, tinh than, việc chăm sóc, ni dưỡng, giáo đục
con chung chưa thành niên vẫn được bao đâm va duy tr tốt đó chính là mục
tiêu ma pháp luật hướng tới điều chỉnh các quan hệ pháp luật vé ly hơn.
Thực tế có nhiều vụ án ly hơn tranh chấp vẻ nuôi con và cấp dưỡng
nuôi con do nhân thức của bơ, mẹ va gia đính hạn chế nến dẫn đến mâu thuẫn.
tranh chấp về con, cân trở, ngăn căn, bé mc việc trồng nom, chăm sóc, ni
dưỡng, giáo dục của cha, me đối với con. Từ thực tế cho thay việc giải quyếtly hôn để bao dam quyền lợi tốt nhất cho con chưa thành niên thi việc tuân
theo các quy định của pháp luật vé hòa giải và khuyến khích hịa gidi là giải
</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">phap được ưu tiên vả thực hiên phổ biển trong các vụ, việc về hôn nhân va gia
inh liên quan đến quyén va lợi ích hợp pháp của con chưa thành niền.
1.3.3.3 Bảo dim cấp dưỡng nuôi con chuea thành niên
Cấp dưỡng nuôi con chưa thành niền được Luật Hôn nhân và gia đính
năm 214 quy định nhằm bao dim cho con chưa thảnh niên có tai sản để phụcvụ nhu câu thiết yếu.
‘Theo dé pháp luật bắt buộc những người có nghĩa vụ cấp dưỡng là cha,
mẹ của người chưa thành niền có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con cho đến khi
con di 18 tuổi trong trường hợp không sống chung với con.
Cấp dưỡng là nghĩa vụ của cha, mẹ không sống chung với con chưathành niên, ngược lại 1a quyên được cấp dưỡng của con chưa thành niéa vớicha, me không sống chung với con.
Dé bảo dim quyền về cấp đưỡng ni con Luật hơn nhân và gia đính.quy đình các chủ thể có qun u câu thực hiền nghĩa vu cấp dưỡng cho con
chưa thành niên là: người được cấp dưỡng (con chưa thành niên), cha, me
hoặc người giám hơ của người đó, theo quy định của pháp luật vẻ tổ tụng dân.
su, có quyển u câu tịa án bude người không thực hiên nghĩa vụ cấp đưỡng.phải thực hiện ngiấa vụ đó
Ngồi ra pháp luật hơn nhân và gia đính cịn quy định các cá nhân, cơ
quan, tổ chức như. người thân thích, cơ quan quản ly nha nước về gia định, co
quan quản lý nha nước vẻ tré em, hơi liền hiệp phu nit, có quyền u cầu tấn buộc người khơng tư ngun thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng
Pháp luật bảo đấm thực hiện quyển được cấp dưỡng cho con chưa
thành niên bằng quy định của pháp luật và trao quyển cho nhiều ch thể thựchiện các hoạt đông để bảo dam quyền được cấp dưỡng Khác với các chủ thểkhác chỉ có thé tự minh hoặc thông qua người đại điện để yêu cầu thực hiện.
các quyền của mình thì con chưa thành niên được pháp luật bảo đâm bằng
</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">Các vụ, việc về giãi quyết ly hôn của vơ, chẳng ma có con chưa than
niên làm phát sinh quyển được cấp dưỡng của con và nghĩa vu cắp dưỡng của
cha, me khi ly hơn mả khơng sơng chung với con
Có thé thấy ly hôn cũng là một trong những căn cứ làm phát sinh quyển‘va nghĩa vụ cap đưỡng giữa cha, mẹ và con chưa thảnh niên từ thời điểm cha,
sme không sống chung với con.
Nhu vay quyên, nghĩa vu cấp dưỡng giữa cha, mẹ va con chưa thành.
niên khi cha, me ly hơn chỉ đặt ra khi có đã hai điều kiện dé là: con chưa
thành niên, cha, me không sống chung với con hoặc sông chung với con
nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con. Thời điểm phát sinh quyền và nghĩavụ cấp dưỡng căn cứ vào thời điểm cha, me không sông chung với con makhông phải thời điểm cha, mẹ ly hơn. Hay nói cách khác thời điểm cha, mẹ ly.‘hn khác với thời điểm cha, mẹ không sống chung với con. Vi dụ nhiều vụ án.
ly hơn do cha, me chết hoặc mắt tích, cha me sống ly thân trước khi ly hơn thì
thời điểm tủa án quyết định cho ly hôn không phải là thởi điểm cha, me không.
sống chung với con.
\Vé mức cấp dưỡng thì pháp luật quy định theo nguyên tắc tu tiên thdathuận của người được cấp dưỡng và người có nghĩa vụ cấp dưỡng, nếu khơngthưa thuận được và có yêu câu tòa án giải quyết vẻ mức cấp dưỡng thi toa án
giải quyết theo quy đính của pháp luật bam đâm mức cấp đưỡng phù hợp với
thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng
</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">133.4 Thôa tuân của cha. me luôn bão đãn quyền và lợi ích hop
pháp cho con chưa thành niên
Luật hơn nhân vả gia đính có những quy đính bất buộc dé hạn chế mộtsố quyển hoặc buộc cha, mẹ chỉ được théa thuân trong khuôn khổ của phápluật nhằm bão vệ quyển lợi vé mọi mặt của con chưa thanh nién như. théa
thuận về việc chia tài sản; thỏa thuận việc trơng nom, ni dưỡng, chăm sóc,giáo dục con
Phân tích nguyên tắc giải quyết tải sản của vo chẳng khi ly hôn chothấy.
"Một la, pháp luật wu tiên, tôn trọng quyển tự định đoạt, tự théa thuận
của vợ, chẳng, theo đỏ vợ, chống có quyển tự thỏa thuận trong khuôn khổ
pháp luật, việc théa thuân không trái pháp luật, khơng trái đạo đức xã hội vàthưa thuận phai bao dém quyển lợi vé mọi mắt của con chưa thanh niên.
Hai la, nếu không thỏa thuên được hoặc thỏa thn trái quy định củapháp luật thì khi có yêu cầu giải quyết của vợ, chồng toa án sẽ giải quyết chiatải sẵn chung của vợ, chẳng theo quy định của pháp luật
Nhu vậy pháp luật hôn nhân gia đình ưu tiền ngun tắc tu théa thuận,tự đính đoạt của vo, chống vẻ tai săn chung, pháp luật chỉ giải quyết theo quyđịnh của pháp luật nêu các bên khơng thỏa thuận được (tranh chấp) va có u
cầu tịa án giải quyết tranh chấp thi tòa án mới giải quyết. Da giải quyết chiatải sin chung cia vợ, chẳng khi ly hôn theo thỏa thuân hay theo quy định củapháp luật thì vợ, chồng và tịa án vẫn phải tuân thủ quy định của Luật hôn.
nhân va gia định về các quy định bảo đâm quyển vả lợi ích chính đáng ciacon chưa thành niên.
