bài giảng thuốc lý khí
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.2 MB, 98 trang )
<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">
<b>THUỐC LÝ KHÍ</b>
ThS. Võ Thanh Phong
<b><small>1</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2"><b>Nội dung</b>
<b>1. Đại cương2. Dược vật</b>
<b><small>2</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3"><b>Chương 1</b>
<b>Đại cương</b>
<b><small>3</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">Phế khí uất: thở ngắn, nặng ngực, ho, ngất
Tỳ khí uất: đầy, căng chướng bụng, chán ăn, nôn, ợ chua, đau bụng
Can khí uất: đau và căng tức hạ sườn, kích thích, trầm cảm, căng và đau vú, thống kinh, RL kinh nguyệt, đau bụng dưới
Kinh lạc bế tắc: cứng, nặng, bó chặt, đau chiVị cay phát tán, tính ơn hành khí.
<b>Tác dụng</b>
<small>Source: Trần Quốc Bảo (2011), Thuốc y học cổ truyền và ứng dụng lâm sàng, NXB Y Học.</small> <b><small>5</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6"><b>Lý khí tỳ vị</b>
<b>So sánh tác dụng</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>6</small></b>
<i><small>Aurantii fructus immaturus</small></i> <small>Chỉ thực</small>
<i><small>Magnoliae cortex</small></i> <small>Hậu phác</small>
<i><small>Amomi xanthioidis fructus</small></i> <small>Sa nhân</small>
<i><small>Aucklandiae radix</small></i> <small>Mộc hương</small>
<i><small>Cyperi rhizoma</small></i> <small>Hương phụ</small>
<i><small>Citri reticulatae pericarpium Trần bì</small></i> <small></small>
<i><small>Aurantii fructus</small></i> <small>Chỉ xác</small>
<i><small>Arecae pericarpium</small></i> <small>Đại phúc bì</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7"><b>Lý Can khí</b>
<b>So sánh tác dụng</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
<i><small>Toosendan fructus</small></i> <small>Xun luyện tử</small>
<i><small>Citri reticulatae viride pericarpium</small></i>
<small>Thanh bì</small>
<i><small>Linderae radix</small></i> <small>Ơ dược</small>
<i><small>Aucklandiae radix</small></i> <small>Mộc hương</small>
<i><small>Rosae flos</small></i> <small>Mai khôi hoa</small>
<i><small>Cyperi rhizoma</small></i> <small>Hương phụ</small>
<i><small>Citri sarcodactylis fructus</small></i> <small>Phật thủ</small>
</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">Vị cay tính ấm dễ thương âm dịchKhơng dùng khi có thai
<b>Lưu ý</b>
<small>Source: Trần Quốc Bảo (2011), Thuốc y học cổ truyền và ứng dụng lâm sàng, NXB Y Học.</small> <b><small>8</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9"><b>Chương 2</b>
<b>Dược vị</b>
<b><small>9</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10"><i><b>Tên: Aesculus chinensis</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11"><b>Sa la tử</b>
<b>Aesculi semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">Chỉ thống Ngực, thượng vị, hạ sườn, bụng đầy
đau, vú đau, hội chứng tiền mãn kinh
</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13"><b>Sa la tử</b>
<b>Aesculi semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
Chống chỉ định Khí hư, âm hư
</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14"><i><b>Tên: Akebia trifoliata</b></i>
<b>Họ: Lardizabalaceae</b>
<b>Bát nguyệt trátAkebiae fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15"><b>Bát nguyệt trátAkebiae fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16"><b>Bát nguyệt trátAkebiae fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>16</small></b>
Hành khí Đau thượng vị, đau dưới sườn, đau
Hoạt huyết Huyết trệ, đau bụng dưới, thoát vị, lỵ
Điều can Đau bụng trên, đau lan BPSD, sỏi thận
</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17"><b>Bát nguyệt trátAkebiae fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18"><i><b>Tên: Allium macrostemon, A. Chinense</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19"><b>Giới bạch</b>
<b>Allii macrostemi bulbus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20"><b>Giới bạch</b>
<b>Allii macrostemi bulbus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>20</small></b>
Ôn hàn Đau ngực, đau bên dưới lồng ngực, tiêu chảy, thở khó, ho, khị khè, thượng vị đầy, bụng đau căng, khí uất
Hố hàn
</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21"><b>Giới bạch</b>
<b>Allii macrostemi bulbus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22"><i><b>Tên: Aquilaria sinensis</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23"><b>Trầm hương</b>
<b>Aquilariae lignum</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">Ơn hàn Tiêu chảy, liệt dương, tiểu són Bổ dương Tiểu són, liệt dương, khị khè
</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25"><b>Trầm hương</b>
<b>Aquilariae lignum</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
<b>Sử dụng</b>
Thời gian sắc 20 phútĐộc tính
Chống chỉ định Âm hư hoả vượng, sa tạng phủ do khí hư
</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26"><i><b>Tên: Areca catechu</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27"><b>Đại phúc bì</b>
<b>Arecae pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28"><b>Đại phúc bì</b>
<b>Arecae pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>28</small></b>
Hành khí Căng, đau, tức thượng vị, bụng, rối loạn
Tán kết Chán ăn, táo bón, căng đau tức bụng và
</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29"><b>Đại phúc bì</b>
<b>Arecae pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30"><i><b>Tên: Inula racemosa, I. helenium, Aucklandia lappa, Saussurea lappa</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31"><b>Mộc hương</b>
<b>Aucklandiae radix</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33"><b>Mộc hương</b>
<b>Aucklandiae radix</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34"><i><b>Tên: Citrus aurantium</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35"><b>Chỉ xác</b>
<b>Aurantii fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">Thăng dương
khí <sup>Sa tạng phủ, sa dạ dày, sa tử cung</sup> Tán kết Tức ngực, đàm, ho, tích tụ, u Chỉ thống Đau bụng trên, đau ngực, tay, lưng,
Giáng khí Táo bón, khí uất, đau bụng
</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37"><b>Chỉ xác</b>
<b>Aurantii fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38"><i><b>Tên: Citrus aurantium, C. sinensis</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39"><b>Chỉ thực</b>
<b>Aurantii fructus immaturus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40"><b>Chỉ thực</b>
<b>Aurantii fructus immaturus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>40</small></b>
Hành khí Rối loạn tiêu hố, bụng chướng, đau bụng trên, táo bón, tiêu chảy, chán ăn, trường phong, lỵ, đại tràng kích thích, viêm phổi
Tán hàn Bụng và thượng vị đau, RLTH, đau bụng,
</div><span class="text_page_counter">Trang 41</span><div class="page_container" data-page="41"><b>Chỉ thực</b>
<b>Aurantii fructus immaturus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 42</span><div class="page_container" data-page="42"><i><b>Tên: Citrus aurantium</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 43</span><div class="page_container" data-page="43"><b>Quất hạch</b>
<b>Aurantii semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 44</span><div class="page_container" data-page="44"><b>Quất hạch</b>
<b>Aurantii semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>44</small></b>
Tán kết Sưng đau bụng dưới, sưng dọc kinh can
Tán hàn Hàn trệ can kinh, đau co rút bụng dưới,
</div><span class="text_page_counter">Trang 45</span><div class="page_container" data-page="45"><b>Quất hạch</b>
<b>Aurantii semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 46</span><div class="page_container" data-page="46"><i><b>Tên: Citrus reticulata, C. tangerina, etc</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 47</span><div class="page_container" data-page="47"><b>Trần bì</b>
<b>Citri reticulatae pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 48</span><div class="page_container" data-page="48"><b>Trần bì</b>
<b>Citri reticulatae pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>48</small></b>
Hành khí Đau thượng vị, bụng, đầy, bụng căng,
nơn, ợ hơi, tiêu hố kém, chán ăn Trừ đàm Ho đàm, ngực đầy, VPQM, khí phế
</div><span class="text_page_counter">Trang 49</span><div class="page_container" data-page="49"><b>Trần bì</b>
<b>Citri reticulatae pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
<b>Sử dụng</b>
Liều lượng 3-10 gThời gian sắc 20 phútĐộc tính
Chống chỉ định Thực nhiệt, âm hư, ho khan, đàm nhiệt, đàm máu
Thai kỳ Có thể dùng
</div><span class="text_page_counter">Trang 50</span><div class="page_container" data-page="50"><i><b>Tên: Citrus reticulata, C. tangerina, etc</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 51</span><div class="page_container" data-page="51"><b>Thanh bì</b>
<b>Citri reticulatae viride pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 52</span><div class="page_container" data-page="52"><b>Thanh bì</b>
<b>Citri reticulatae viride pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>52</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 53</span><div class="page_container" data-page="53"><b>Thanh bì</b>
<b>Citri reticulatae viride pericarpium</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 54</span><div class="page_container" data-page="54"><i><b>Tên: Citrus medica or Citrus sarcodactylis, C. wilsonii</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 55</span><div class="page_container" data-page="55"><b>Phật thủ</b>
<b>Dalbergiae lignum</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 56</span><div class="page_container" data-page="56">Hoá đàm Ho đàm, chán ăn, nơn, bụng căng Bổ khí Đau thượng vị, căng bụng, chán ăn, nôn
</div><span class="text_page_counter">Trang 57</span><div class="page_container" data-page="57"><b>Phật thủ</b>
<b>Dalbergiae lignum</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 58</span><div class="page_container" data-page="58"><i><b>Tên: Cyperus rotundus</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 59</span><div class="page_container" data-page="59"><b>Hương phụ</b>
<b>Cyperi rhizoma</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 60</span><div class="page_container" data-page="60">Thanh nhiệt Nhiệt ở can gây can khí uất: đau bụng,
đau hạ sườn, thống kinh, kích thích
</div><span class="text_page_counter">Trang 61</span><div class="page_container" data-page="61"><b>Hương phụ</b>
<b>Cyperi rhizoma</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
<b>Sử dụng</b>
Liều lượng 6-15 gThời gian sắc 20 phútĐộc tính
Chống chỉ định Khí hư, âm hư, huyết nhiệt
</div><span class="text_page_counter">Trang 62</span><div class="page_container" data-page="62"><i><b>Tên: Diospyros kaki</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 63</span><div class="page_container" data-page="63"><b>Thị đế</b>
<b>Gleditsiae spina</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 65</span><div class="page_container" data-page="65"><b>Thị đế</b>
<b>Gleditsiae spina</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 66</span><div class="page_container" data-page="66"><i><b>Tên: Lindera strychnifolia</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 67</span><div class="page_container" data-page="67"><b>Ô dược</b>
<b>Linderae radix</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 69</span><div class="page_container" data-page="69"><b>Ô dược</b>
<b>Linderae radix</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 70</span><div class="page_container" data-page="70"><i><b>Tên: Liquidambar formosana, L. tawiwaniana</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 71</span><div class="page_container" data-page="71"><b>Lộ lộ thông</b>
<b>Liquidambaris fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 73</span><div class="page_container" data-page="73"><b>Lộ lộ thông</b>
<b>Liquidambaris fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 74</span><div class="page_container" data-page="74"><i><b>Tên: Litchi sinensis</b></i>
<b>Họ: Sapindaceae</b>
<b>Lệ chi hạchLitchi semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 75</span><div class="page_container" data-page="75"><b>Lệ chi hạchLitchi semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 76</span><div class="page_container" data-page="76"><b>Lệ chi hạchLitchi semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>76</small></b>
Hành khí Đau bụng dưới, sưng, đau BPSD, đỏ,
Ôn kinh Can kinh: đau nhói bụng dưới, sưng,
BPSD đau, tinh hồn sưng đỏ đau
Hoạt huyết Đau khi hành kinh, sau sinh
</div><span class="text_page_counter">Trang 77</span><div class="page_container" data-page="77"><b>Lệ chi hạchLitchi semen</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 78</span><div class="page_container" data-page="78"><i><b>Tên: Nardostachys chinensis</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 79</span><div class="page_container" data-page="79"><b>Cam tùng</b>
<b>Nardostachys rhizoma</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 80</span><div class="page_container" data-page="80"><b>Cam tùng</b>
<b>Nardostachys rhizoma</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>80</small></b>
Lý tỳ Đau bụng trên, chán ăn, khí nghịch,
Chỉ thống Đau bụng trên do tỳ thực Trừ hàn Đau thượng vị do hàn, hàn phạm vị,
</div><span class="text_page_counter">Trang 81</span><div class="page_container" data-page="81"><b>Cam tùng</b>
<b>Nardostachys rhizoma</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 82</span><div class="page_container" data-page="82"><i><b>Tên: Poncirus trifoliata</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 83</span><div class="page_container" data-page="83"><b>Câu quất</b>
<b>Ponciri fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 85</span><div class="page_container" data-page="85"><b>Câu quất</b>
<b>Ponciri fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
<b>Sử dụng</b>
Liều lượng 10-15 gThời gian sắc 20 phút
Độc tính Chứa furocoumarins, nhạy cảm ánh sáng và gây dị ứng
Chống chỉ định
</div><span class="text_page_counter">Trang 86</span><div class="page_container" data-page="86"><i><b>Tên: Rosa rugosa</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 87</span><div class="page_container" data-page="87"><b>Mai khôi hoaRosae flos</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 88</span><div class="page_container" data-page="88"><b>Mai khôi hoaRosae flos</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>88</small></b>
Hành khí Căng tức vú, sườn, thượng vị, chán ăn,
Sơ can Đau thượng vị, sườn, ợ hơi, chán ăn, RL
Điều can Hành khí hoạt huyết can, can khí uất kèm cảm giác ngột ngạt ở ngực, khó chịu thượng vị, đau hơng sườn, kích thích, chán ăn
</div><span class="text_page_counter">Trang 89</span><div class="page_container" data-page="89"><b>Mai khơi hoaRosae flos</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
<b>Sử dụng</b>
Thời gian sắc 3 phútĐộc tính
Chống chỉ định
</div><span class="text_page_counter">Trang 90</span><div class="page_container" data-page="90"><i><b>Tên: Santalum album</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 91</span><div class="page_container" data-page="91"><b>Đàn hương</b>
<b>Santali albi lignum</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 92</span><div class="page_container" data-page="92"><b>Đàn hương</b>
<b>Santali albi lignum</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i> <b><small>92</small></b>
</div><span class="text_page_counter">Trang 93</span><div class="page_container" data-page="93"><b>Đàn hương</b>
<b>Santali albi lignum</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
<b>Sử dụng</b>
Liều lượng 1.5-9 g
Thời gian sắc Cho vào sau cùng
Độc tính Dị ứng: ngứa, nơn, tiểu máu, RL tiêu hoá. Dùng liều cao kéo dài gây độc thận
Chống chỉ định Âm hư hoả nhiệt
</div><span class="text_page_counter">Trang 94</span><div class="page_container" data-page="94"><i><b>Tên: Melia toosendan</b></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 95</span><div class="page_container" data-page="95"><b>Xuyên luyện tử</b>
<b>Toosendan fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
</div><span class="text_page_counter">Trang 96</span><div class="page_container" data-page="96">Thanh nhiệt Nhiệt ở can, mắt đỏ, đau đầu, lưỡi đỏ
rêu vàng, hạ sườn đau, mất ngủ Giáng khí Can hoả thượng viêm: kích thích, đau,
căng, mất ngủ, đau đầu, lưỡi đỏ, mắt đỏ
</div><span class="text_page_counter">Trang 97</span><div class="page_container" data-page="97"><b>Xuyên luyện tử</b>
<b>Toosendan fructus</b>
<i><small>Source: Hempen, C. H., & Fischer, T. (2009). A materia medica for Chinese medicine: plants, minerals, and </small></i>
<i><small>animal products. Elsevier Health Sciences.</small></i>
<b>Sử dụng</b>
Liều lượng 3-12 gThời gian sắc 20 phút
Độc tính Khơng dùng liều cao, độc nhẹ. Quá liều (6-8 quả tươi): chóng mặt, nơn ói, tiêu chảy, loạn nhịp, run, động kinh, RLTG. Triệu chứng ngộ độc sớm: nhìn mờ, đau bụng, tự hãn, tê yếu chi
Chống chỉ định Tỳ vị hư hànThai kỳ Có thể dùng
</div><span class="text_page_counter">Trang 98</span><div class="page_container" data-page="98"><b>CÁM ƠN ĐÃ LẮNG NGHE</b>
<b><small>98</small></b>
</div>
