bài giảng thuốc hòa giải

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (284.73 KB, 38 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

Faculty of Traditional Medicine

University of Medicine and Pharmacy

Thuốc hòa giải

ThS. Võ Thanh Phong

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

Faculty of Traditional

1.Đại cương

2.Hòa giải thiếu dương

3.Điều hòa can tỳ

4.Điều hòa trường vị

Nội dung

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

Faculty of Traditional Medicine

University of Medicine and Pharmacy

Đại cương

3

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

Faculty of Traditional Medicine

Tác dụng

•Sơ tán, điều hịa chức năng tạng phủ

•Tà ở kinh Thiếu dương

4

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

Faculty of Traditional Medicine

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

Faculty of Traditional Medicine

University of Medicine and Pharmacy

Nguyên tắc lập phương

6

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

Faculty of Traditional Medicine

Bạch thược – Quế chi

Đặc điểm Nội dung

Cơng dụng Thơng điều huyết mạch, hỗn cấp chỉ thống, điều hòa Tỳ Vị

Chủ trị Ngoại cảm phong hàn biểu hư chứng

Tự hãn, đạo hãn do dinh vệ bất hòa, Tâm huyết hư, Tỳ Phế hưHung tý, hung thống do Tâm dương hư, khí huyết thất điềuPhúc thống do hư hàn

Tứ chi đau tê do khí huyết khơng thơng điềuỐm nghén

Liều dùng Bạch thược 6-10gQuế chi 6-10g

Kinh nghiệm Tý chứng hàn nặng, gia thêm Phụ tử

7

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

Faculty of Traditional Medicine

Bạch thược – Sài hồ

Đặc điểm Nội dung

Công dụng Thanh đởm sơ can, hòa giải biểu lý, thăng dương liễm âm, giải uất chỉ thống

Chủ trị Hàn nhiệt vãng lai

Chóng mặt, đau tức ngực sườn do Can khí uấtKinh nguyệt không đều

Liều dùng Bạch thược 10-15gSài hồ 6-10g

Kinh nghiệm Dùng Sài hồ chích giấm tăng cường hiệu quả

8

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

Faculty of Traditional Medicine

Sài hồ - Hoàng cầm

Đặc điểm Nội dung

Cơng dụng Sơ điều khí cơ Can Đởm, thanh tiết thấp nhiệt nội uẩn

Chủ trị Thiếu dương chứngNgược tật

Can khí uất hóa hỏa

Liều dùng Sài hồ 5-10g

Hồng cầm 6-10g

Kinh nghiệm Can Vị bất hòa ngây đàm ẩm nội đình, gia thêm Bán hạ

9

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

Faculty of Traditional Medicine

Hồng cầm – Bán hạ

Đặc điểm Nội dung

Cơng dụng Thanh nhiệt tả hỏa, hòa vị chỉ ẩu, tiêu bĩ tán kết

Chủ trị Tà ở thiếu dươnf dùng nhầm phép hạ thành chứng bĩ

Đàm nhiệt hỗ kết gây đầy chướng bụng, chán ăn, buồn nônTăng tiết acid dạ dày

Liều dùng Hoàng cầm 6-10gBán hạ 6-10g

Kinh nghiệm Ứng dụng trong viêm dạ dày

10

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

Faculty of Traditional Medicine

Tri mẫu – Thảo quả

Đặc điểm Nội dung

Cơng dụng Hịa giải biểu lý, trừ ngược tật

Chủ trị Hàn nhiệt vãng laiNgược tật

Liều dùng Tri mẫu 10-12gThảo quả 3-6g

Kinh nghiệm Ngược tật: gia thêm Thường sơn, Thanh hao, Sài hồ, Hoàng cầm

11

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Faculty of Traditional Medicine

Thường sơn – Thảo quả

Đặc điểm Nội dung

Cơng dụng Hóa thấp trọc, hịa giải biểu lý

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

Faculty of Traditional Medicine

University of Medicine and Pharmacy

Hòa giải thiếu dương

13

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Faculty of Traditional Medicine

Khái lược

•Tác dụng trị hội chứng Thiếu dương

14

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Faculty of Traditional Medicine

Tiểu sài hồ thang

Thương hàn luận

Chủ trị Thiếu dương chứng, nhiệt nhập huyết thất

Biện chứng Thiếu dương chứng: hàn nhiệt vãng lai, ngực sườn trướng đau, không muốn ăn, tâm phiền, buồn nôn, miệng đắng, họng khô, rêu trắng, mạch huyền

Bệnh cơ Tà phạm thiếu dương, Đởm nhiệt phạm vị, vị thất hịa giáng

Cơng dụng Hịa giải thiếu dương

Dược vị Sài hồ 12g, Hồng cầm 12g, Chích thảo 8g, Đại táo 4 quả, Bán hạ 12g, Nhân sâm 12g, Sinh khương 12g

Cách dùng Sắc uống, ngày 1 tháng

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

Faculty of Traditional

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Faculty of Traditional Medicine

Tiểu sài hồ thang

Gia giảm:

•Nhiệt làm thương âm: gia Sinh địa, Đơn bì

•Ứ huyết: gia Diên hồ sách, Đương quy, Đào nhân

•Có hàn: gia Nhục quế

•Có khí trệ: gia Hương phụ, Trần bì, Chỉ xác

17

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Faculty of Traditional Medicine

University of Medicine and Pharmacy

Điều hòa can tỳ

18

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Faculty of Traditional Medicine

Khái lược

•Dùng điều trị khi Can khí uất kết phạm Tỳ vị

19

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Faculty of Traditional Medicine

Tiêu dao tán

Hòa tễ cục phương

Chủ trị Can uất, huyết hư, Tỳ nhược

Biện chứng Hông sườn đau, mệt mỏi, ăn ít, kinh nguyệt không đều, mạch huyền hư

Bệnh cơ Can uất huyết hư, Tỳ nhược bất vận

Công dụng Sơ can giải uất, dưỡng huyết kiện tỳ

Dược vị Sài hồ, Đương quy, Bạch thược, Bạch linh, Bạch truật đều 40g, Chích thảo 20g

Cách dùng Tán bột, mỗi lần dùng 12g, sắc với gừng và Bạc hà

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

Faculty of Traditional

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

Faculty of Traditional Medicine

Tiêu dao tán

Gia giảm:

•Nếu Can có nhiệt: gia Đơn bì, Chi tử

•Nếu huyết hư nặng: gia Thục địa

•Hơng sườn đau nhiều: gia Hương phụ

•Ăn kém: gia Hải phiêu tiêu, Đảng sâm

22

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Faculty of Traditional Medicine

Tiêu dao tán

Ứng dụng lâm sàng:

•Viêm gan B: gia Bản lam căn, Bại tương thảo

•Viêm gan mạn: gia Tứ quân tử thang

23

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

Faculty of Traditional Medicine

Thống tả yếu phương

Cảnh Nhạc toàn thư

Chủ trị Tỳ hư Can vượng chi thống tả

Biện chứng Sôi bụng, đau bụng, tiêu chảy, sau đại tiện giảm đau, mạch huyền

Bệnh cơ Thổ hư mộc thừa, Can Tỳ bất hịa, Tỳ thụ Can chế, thăng vận thất thường

Cơng dụng Bổ Tỳ nhu Can, khứ thấp chỉ tả

Dược vị Bạch truật 120g, Phịng phong 80g, Bạch thược 80g, Trần bì 60g

Cách dùng Tán bột làm hoàn, mỗi lần dùng 6-12g, ngày uống 2-3 lần

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

Faculty of Traditional

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Faculty of Traditional Medicine

Thống tả yếu phương

Gia giảm:

•Tiêu phân lỏng: gia Xa tiền tử, Phục linh, Can khương

•Phân có mủ máu: gia Bạch đầu ơng, Hồng cầm

•Sốt: gia Hồng liên, Hồng cầm

•Mót rặn nhiều: gia Mộc hương, Binh lang

•Bụng đau: tăng Bạch thược, gia Thanh bì, Hương phụ

•Hơng sườn đau: gia Xun luyện tử, Diên hồ sách, Quất lạc

•Nơn: gia Bán hạ, Trúc nhự

•Vàng da: gia Nhân trần, Uất kim

•Mệt mỏi: gia Lục khúc, Mạch nha

26

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

Faculty of Traditional Medicine

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

Faculty of Traditional Medicine

University of Medicine and Pharmacy

Điều hòa trường vị

28

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

Faculty of Traditional Medicine

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Faculty of Traditional Medicine

Bán hạ tả tâm thang

Thương hàn luận

Chủ trị Hàn nhiệt thác tạp chi bĩ chứng

Biện chứng Vùng dưới tim đầy tức, nơn ói, tiêu chảy, rêu vàng nhờn

Bệnh cơ Trung khí hư nhược, hàn nhiệt thác tạp, thăng giáng thất thường, khí cơ bĩ tắc

Cơng dụng Hàn nhiệt bình điều, tiêu bĩ tán kết

Dược vị Bán hạ 10g, Nhân sâm, Hoàng cầm, Can khương đều 12g, Hồng liên, Chích thảo đều 8g, Đại táo 4 quả

Cách dùng Sắc uống

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Faculty of Traditional

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

Faculty of Traditional Medicine

Bán hạ tả tâm thang

Gia giảm:

•Cơ thể khỏe: bỏ Đảng sâm, Can khương

•Bụng đau, nôn nhiều: gia Tả kim hồn (Hồng liên, Ngơ thù du)

•Thực tích: bỏ Đảng sâm, Chích thảo, gia Chỉ thực, Đại hoàng

32

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

Faculty of Traditional Medicine

Bán hạ tả tâm thang

Ứng dụng lâm sàng:

•Xuất huyết tiêu hóa: gia Ngẫu tiết, Bạch cập, Hoa nhụy thạch

•Viêm ruột cấp: tăng liều Hoàng liên, gia Chỉ xác, Mộc hương, Cát căn, Sinh khương

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

Faculty of Traditional Medicine

University of Medicine and Pharmacy

Tóm lược

34

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Faculty of Traditional Medicine

Hòa giải thiếu dương

Bài thuốcGiống nhauKhác nhau

Tiểu sài hồ thangHịa giải thiếu dươngBài thuốc chính cho thiếu dương chứng: bổ khí

Sài hồ quế chi thangTrị thái dương và thiếu dương chứng: trừ tà cả hai kinh

Sài linh thangTrị thiếu dương chứng kiêm thấp trệ: trừ thấp, hóa đàmSài hãm thangTrị thiếu dương chứng kiêm

đàm: trừ đàm, hành khí ở ngựcHao cầm thanh đởm thangTrừ thấp nhiệt ở Đởm: trừ thấp

hóa đàm

Sài hồ đạt nguyên ẩmTrừ đàm thấp tắc trở mộ nguyên

35

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

Faculty of Traditional Medicine

Điều hòa Can Tỳ

Bài thuốcGiống nhauKhác nhau

Tứ nghịch tánSơ can lý khíHành dương khí để trị thiếu âm chứng kèm lạnh tay chân

Sài hồ sơ can tánThiên về hành khíSơ can thangThiên về hoạt huyết

Sài hồ thanh can thangThanh nhiệt Can Đởm, kinh Tam tiêuÍch can tánThanh Can nhiệt, dưỡng Can huyếtTiêu dao tánSơ can giải uất,

kiện tỳ, dưỡng huyết

Trị Can khí uất

Gia vị tiêu dao tánTrị Can khí uất hóa hỏaThống tả yếu phươngĐiều can, bổ tỳTrừ thấp chỉ tả

36

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

Faculty of Traditional Medicine

Điều hòa trường vị

Bài thuốcGiống nhauKhác nhau

Bán hạ tả tâm thangTrừ căng trướng

thượng vị Trừ hàn nhiệt nội kếtSinh khương tả tâm thangTrừ thấp nhiệt nội kếtCam thảo tả tâm thangBổ Vị hư

Hoàng liên thangĐiều lý hàn nhiệtTrị nhiệt ở thượng tiêu, trung tiêu (ngực và Vị)

37

</div>

bài giảng thuốc hòa giải

<b>Thuốc hòa giải</b>

ThS. Võ Thanh Phong

1.Đại cương

2.Hòa giải thiếu dương

3.Điều hòa can tỳ

4.Điều hòa trường vị

<b>Nội dung</b>

<b>Đại cương</b>

<b>Tác dụng</b>

•Sơ tán, điều hịa chức năng tạng phủ

•Tà ở kinh Thiếu dương

<b>Nguyên tắc lập phương</b>

<b>Bạch thược – Quế chi</b>

<b>Bạch thược – Sài hồ</b>

<b>Sài hồ - Hoàng cầm</b>

<b>Hồng cầm – Bán hạ</b>

<b>Tri mẫu – Thảo quả</b>

<b>Thường sơn – Thảo quả</b>

<b>Hòa giải thiếu dương</b>

<b>Khái lược</b>

•Tác dụng trị hội chứng Thiếu dương

<b>Tiểu sài hồ thang</b>

<b>Tiểu sài hồ thang</b>

<b>Gia giảm:</b>

•Nhiệt làm thương âm: gia Sinh địa, Đơn bì

•Ứ huyết: gia Diên hồ sách, Đương quy, Đào nhân

•Có hàn: gia Nhục quế

•Có khí trệ: gia Hương phụ, Trần bì, Chỉ xác

<b>Điều hòa can tỳ</b>

<b>Khái lược</b>

•Dùng điều trị khi Can khí uất kết phạm Tỳ vị

<b>Tiêu dao tán</b>

<b>Tiêu dao tán</b>

<b>Gia giảm:</b>

•Nếu Can có nhiệt: gia Đơn bì, Chi tử

•Nếu huyết hư nặng: gia Thục địa

•Hơng sườn đau nhiều: gia Hương phụ

•Ăn kém: gia Hải phiêu tiêu, Đảng sâm

<b>Tiêu dao tán</b>

<b>Ứng dụng lâm sàng:</b>

•Viêm gan B: gia Bản lam căn, Bại tương thảo

•Viêm gan mạn: gia Tứ quân tử thang

<b>Thống tả yếu phương</b>

<b>Thống tả yếu phương</b>

<b>Gia giảm:</b>

•Tiêu phân lỏng: gia Xa tiền tử, Phục linh, Can khương

•Phân có mủ máu: gia Bạch đầu ơng, Hồng cầm

•Sốt: gia Hồng liên, Hồng cầm

•Mót rặn nhiều: gia Mộc hương, Binh lang

•Bụng đau: tăng Bạch thược, gia Thanh bì, Hương phụ

•Hơng sườn đau: gia Xun luyện tử, Diên hồ sách, Quất lạc

•Nơn: gia Bán hạ, Trúc nhự

•Vàng da: gia Nhân trần, Uất kim

•Mệt mỏi: gia Lục khúc, Mạch nha

<b>Điều hòa trường vị</b>

<b>Bán hạ tả tâm thang</b>

<b>Bán hạ tả tâm thang</b>

<b>Gia giảm:</b>

•Cơ thể khỏe: bỏ Đảng sâm, Can khương

•Bụng đau, nôn nhiều: gia Tả kim hồn (Hồng liên, Ngơ thù du)

•Thực tích: bỏ Đảng sâm, Chích thảo, gia Chỉ thực, Đại hoàng

<b>Bán hạ tả tâm thang</b>

<b>Ứng dụng lâm sàng:</b>

•Xuất huyết tiêu hóa: gia Ngẫu tiết, Bạch cập, Hoa nhụy thạch

•Viêm ruột cấp: tăng liều Hoàng liên, gia Chỉ xác, Mộc hương, Cát căn, Sinh khương

<b>Tóm lược</b>

<b>Hòa giải thiếu dương</b>

<b>Điều hòa Can Tỳ</b>

<b>Điều hòa trường vị</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về