Tải bản đầy đủ (.pdf) (138 trang)

thuốc nam toa căn bản

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (44.94 MB, 138 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

THUOC NAM

<small>:111</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>TTƯr. BS. QUÁCH TUẤN VINH</b>

<b>TOA CĂN BẢN</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<b>LỜI GIỚI THIỆU</b>

Trong lịch sử y học Việt Nam, vào những năm 1950, tại miền Đồng Nam bộ, trong điều kiện khó khăn của cuộc khángchiến chống Pháp, Toa căn bản VỚI mười cây thuốc Nam đơngiản, dễ kiếm, dễ tìm đả được giáo sư Nguyễn Văn Hưởng nghiên cứu ứng dụng vào mục đích chàm sóc sức khỏe nhân dan và bộ đội.

Toa căn bản là một bài thuôc Nam có tác dụng điều hịa cơthể với sáu tác dụng chính là nhuận gan, lợi tiểu, nhuận tràng, nhuận huyết, giải độc và kích thíchtiêu hóa. Hầu hết các chứng bệnh thơng thường đều có thể điều trị bằngToa căn bản.

Nhà xuất bản Y học cho xuất bản cuốn sách Thuốc Nam &Toa căn bản nhàm giới thiệu bài thuốc và các vị thuốc Nam đơn giản trong Toa căn bản, nhằm mục đích tăng cường sử dụng cây thuốc, con thuốc đáp ứng yêu cầu thầy tại chỗ, thuốc tại chỗ trong chăm sóc sức khỏe nhân dân, góp phần kế thừa và phảt huy kinh nghiệm sủ dụng cây thuốc Nam của nhân dân ta.

NHÀ XUẤT BẢN Y HỌC

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

■ Vài nét vể Toa căn bản 128

<i>Tàiliệu tham khảo </i> 134

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

<b><small>THUỐC NAM & TOA canbản</small></b>

<b><small>CAN THẢO NAM</small></b>

<b>Tên khoa học:</b>

<b>Tên gọỉ khác:</b>

Cart thảo Nam, dạ cam thảo, thổ cam thảo, tứ thời trà...

<b>Mô tả cây thuốc:</b>

Là (ây cỏ mọc đứng, cao khoảng 30 <small>一 </small>80cm, thân nhẵn, rễ to hình trụ. Lá đơn, mọc đốì hoặc vịng 3 lá một, có vị ngọt, Phiến

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

lá hình mác hay hình trứng ngược, dài 1,5 <small>一 </small>3 cm; rộng 8 <small>一</small>12mm, mép lá có răng cưa to. Quả nhỏ hình cầu.

Thường mọc hoang ở nhiều nơi trong nước ta, được dùng toàn cây để làm thuốc.

Nhân dân nhiều vùng ở Việt Nam và Trung Quốc đùng câythuốc này thay vị cam thảo Bắc để chữa sốt, say sắn độc và giảiđộc cd thể.

<b>Bộ phận dùng làm thuốc:</b>

Tồn cây cả rễ. Có thể dùng tươi hoặc khô.

<b>Liều dùng: 30 - lOOg.ứng dụng chửa bệnh:</b>

, Chữa cảm mạo phong hàn:

<b>Bài 1: </b>(Toa căn bản gia giảm)

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

<b><small>THUÕC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Đun sơi 10 phút, ng nóng nhiều lần trong ngàyGia giảm:

• Nếu táo bón: gia lá Muồng trâu 6 - lOg

• Nếu sốt cao, háo khảt: gia cỏ Nhọ nồi 20 <small>一 </small>50g• Nếu có ban chẩn: gia Ké đầu ngựa 12g

• Nẽusõtcao: gia cỏ Mần trầu 20- 50g, RauMá 20-5(^

・ Nếu khôngra mồ hôi: gia củ sắn dây 20g

■ Nếu sôt cao, háo khát: gia cỏ Mần trầu 20 <small>一 </small>50g và cỏNhọ nồi 20 - 50g, tăng lượng Cam thảo Nam lên 50g

<i>■ Nếu</i> đầy bụng khó tiễu: gia củ sả 8 - 12g, Gừng tươi 5g■ Nếu táo bón: gia lá Muồng trâu 6 - lOg

• Nếu ho nhiều: gia Trần bi 4 - 8g

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

• Chữa cảm mạo phong nhiệt:

• Nếu khơng ra mồ hôi: gia củ sắn dây 20g

■ Nếu sốt cao, háo khát: gia cỏ Mần trầu 20 <small>一</small> 50g và cỏ Nhọnồi 20 - 50g, Cam thảo Nam 50g

• Nẽu đầy bụng khó tiêu: giacủ sả 8 - 12g, Gừng tươi 5g■ Nếu táobón: gia lá Muồng trâu 6 - lOg

• Nếu ho nhiều: gia Trần bì 4 - 8g, rễ Xạ can 5g, rau Diếp cá lOOg

• Chữa cảm sốt (phong hàn biểu chứng):

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÀN BẢN</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Sắc uống ngày một thang.

• Chữa ung thư phổi có các biểu hiện phát sốt, ho hen, tiểu tiện ít:

Cam thảo Nam 60g

Sắc uống ngày một thang.

• Chữa ung thư sinh phù thũng:Cam thảo Nam

Xích tiểu đậuLong quỳĐại táo

Sắc uống ngày một thang.• Chữa ngộ độc sắn:

Cam thảo NamĐậu xanh

Nấu nước uống.

• Chữa viêm gan vi rus:Cam thảo Nam

Diệp hạ châu (Chó đẻ răng cưa)

20g30g

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần.• Chữa cảm sốt (phong hàn biểu chứng);

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

• Ăn nhầm thức ăn có độc nói chung:

Đổ 3 bát nước, sắc còn 8 phân, uống nhiều lần trongngày.• Chữa đáitháo đường:

Sắc uấng ngày một thang, chia 2-3 lần uống trong ngày.

・ Chữa lỵ (Thấp nhiệt): Thường xảy ra vào mùa hè, mùa thuvới các triệu chứng đau bụng phải đi ỉa ngay, phân màu vàng,lỏng, mùi thối khẳn, hậu mơn nóng, tiểu tiện đỏ, ít, khát nước, rêu lưỡi vàng:

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

<b>Mô tả cây thuốc:</b>

Là cây nhỏ sống vài năm, thường mọc hoang ở nhiều nới, dùng toàr cây làm thuốc.

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Là một loại cỏ mọc thẳng đứng có thể cao tới 80cmt thân có lơng cứng. Lá mọc đổì có lông ỏ hai mặt, dài 2 <small>一 </small>8cm, rộng 5 <small>一</small>

15mm. Cụm hoa hình đầu màu trắng ở kẽ lá hoặc đầu cành, lábắc thon dài cũng có lơng. Cây mọc hoang khắp nơi ở nước ta.

<i>tiên^\</i> Sách<i> Đường bảnthảo </i>viết, người bị chảy máu dữ dội dùng cỏ mực đắp sẽ cầm, bơi nưổc lên đầu thì tóc sẽ mọc lạinhanh chóng. <i>Điềnnam bản thảo</i> cho rằng, cỏ mực làm chắc răng, đen tóc chữa khỏi 9 loại<i> tri. Bản kinh </i>(ra địi cách đây 2000 năm) viết: ÉÍMáu chảy không cầm, đắp cỏ mực cầm ngay”.Kỵ dùng cỏ mực khi có <i>âm hưkhơng có nhiệt,Tỳ Vị hư hàntiêuchảy.</i> Ngày nay, vị thuốc này được dùng nhiểu trong điều trisốt xuất huyết muỗi truyền, ung thư và nhiều bệnh khác.

Viện Đông y Trung ương và bệnh viện quận Đốhg Đa Hà Nội đã dùng cỏ mực chống dịch sốt xuất huyết muồi truyền vào năm 1969, vói 230 bệnh nhân nội trú, kết quả khỏi bệnh 99,6%.Viện Quân y 13, quân khu V cũng dùng mấy bài thuốc Namdạng xirơ có thành phần cỏ mực để chữa bệnh này, đem lại hiệu quả cao.

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

Ngoài việc thanh can nhiệt, dưỡng thận âm, tác dụng cầm máucủa Cỏ mực đã được nghiên cúu tổng kết qua lâm sàng bệnhsốt xuất huyết và trong phịng thí nghiệm, mở ra cách giảithích cơ chế tác dụng cầm máu. Do vậy, cần chú ý sử dụng cỏmực trong điều tri sốt xuất huyết vì chảy máu là một trong haiyếu tố gây tử vong lớn nhất trong bệnh này.

Sắc uống ngày một thang.Gia giảm:

• Nếu táo bón: gia lá Muồng trâu 6 - lOg• Nếu sốt cao, háo khát: gia cỏ Mần trầu 20g

• Nêu sốt cao: gia cỏ Mần trầu 20 <small>一 </small>50g, Rau Má 20 - 50g■ Nếu đầy bụng khó tiêu: gia củ sả 6 - 8g

<b>Bài 2:</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

<b><small>THUỐC NAM & TOA canbản</small></b>

Giã nát, băng đắp vào gan bàn chân.. Chữa sốt xuất huyết:

<b>Bài 1: </b>(Toa cồn bản gia giảm)

Nếu táo bón: gia ỉá Muồng trâu 6 <small>一</small> lOg

• Nếu đị lỏng: bỏ vi Muồng trâu, tăng lượng Gừng

■ Nếu 8ốt caor háo khát: tống lượng các vị cỏ Nhọ nồi, cỏMần trầu len lOOg, hoặc thêm Mạch môn 12g, Sinh địa 12g

■ Nếu đầy bụng khó tiêu: gia củ sả 6 - 8g

• Nếu xuất huyết: gia thêm sừng Trâu 20g, mài với nước u&ìg・ Hoăc thêm Hoa hịe sao 12g

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

<b><small>THC NAM & TOA canbản</small></b>

Sắc uổng ngày một thang.

• Chữa sốt xuất huyết nhẹ, sot phátban, phong nhiệt nơi mẩn:

Hạt Dành dành (sao đen) lOg

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Cho 660ml nước sạch, đun sơi 30 phút, để ấm, uổhg ngày b>a lần.

• Chữa sốt xuất huyết nhẹ, sốt phát ban, phong nhiệt nổi mẩn:Cỏ Nhọ nồi

Rau samSài đất

20g20g16g

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

<b><small>THUÕC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Lâ Trắc bách diệp sao đen 12g

Sắc uống ngày một thang.

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Sắc uống ngày một thang, chia 3-4 lần uống trong ngày.

Qua nghiên cứu khoa học và thực tế điều trị tại bệnh viện Yhọc Cổ truyền — cần Thơ cho thấy bài thuốc trên có tác dụng thanh nhiệt, mát máu, cầm máu. Bài thuốc không chỉ làmgiảm sốt nhanh mà còn giúp ngưòi bệnh mau phục hồi sửc khỏe.

Theo các bác sĩ chuyên khoa chỉ có khoảng 1/3 bệnh nhân sốtxuất huyết bị sốc (tức độ III độ IV) cần nhập viện điều trị, còn lại là bệnh nhân mới khỏi bệnh, sốt nhẹ ở độ I độ II thì hồntồn có thể n tâm điều trị bằng bài thuốc trên, kết hơp laumát và uống thuốc hạ sốt (thường là Paracetamon), bổ sung nước, bồi bổ sức khỏe và theo dõi sát diễn biến bệnh. Nếu điểu trị đúng cách thì sau 7 ngày bệnh nhân sẽ khỏi bệnh.

Hiện nay, với công thức của 6 vi thuốc trên, thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế, mỗi năm Bệnh viện Y học cổ truyền <small>一 </small>cần Thơ đãsản xuất trên 400 chai thuốc điểu trị sốt xuất huyết ở giai đoạn nhẹ cấp miễn phí cho các Trung tâm y tế huyện và Trạm y tếxã.

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

<b><small>THUỐC NAM & TOA canbản</small></b>

- Lần 1 đun sôi 1 giờ・ Lần <i>2:</i> đun sôi 3 giờ・ Lần 3: đun sơi 4 giị>

Gộp các nước sắc lại, lọc, cơ thành dạng cao mểm, rồì pha chêvới sirơ để được 1 lít thành phẩm. Mỗi ngày uống 30 — 40mL Cách chữa bệnh nêu trên đã được ứng dụng tại Bệnh viện TừLiêm <small>一</small> Hà Nội nãm 1969 và Bệnh viện Đống Đa trong vụ dịchsốt xuất huyết năm 1977 VỚI kết quả là cơn sốt giảm từ từ,nhất là trường hợp chảy máu cam và chảy máu chân răng, cầmmáu nhanh, hết mẩn đỏ và đau nhức, khơng bi táo bón, khỏi viêm. Thịi gian điều trị trung bình ỉà bẩy ngày.

• Chữa sõt xuất huyết thểsốt cao, có chảy máu:

<b>Bài 1:</b>

Cỏ Nhọ nồiRau samSồi đấtHuyền sâmMạch môn

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Bài thuốc này cũngcó thể dùng để phịng bệnh sốt xuất huyết.

<b>Bài 3:</b>

Rau Má tươi (hoặc Cát căn) 40g

Sắc với 300 ml nước lấy 100 ml uống nước đầu, Sau đó sắc nướcthứ hai và thứ ba uống tiếp trong ngày.

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

• Chữa sổt xuất huyết có sốt cao, ban hoặc chấm xuất huyết:

Sỉíc ũng ngày một thang, chia 2-3 lần ũng trong ngày.

• Chữa sốt xuất huyết có triệu chứng sốt cao, khống ra mồ hôi, háo khát:

<small>Cỏ Nhọ Dồi</small>

Ngó Sen

25g30g

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÁN BẢN</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÀN BẢN</small></b>

Các dược liệu phơi khô (riêng vỏ núc nác ngâm rửa bằng nướcvo gạo rồi sao qua), sắc uổhg ngày một thang. Có thể thêmHuyền sâm 20g, Sinh địa 12g, Mạch mơn 12g.

<b>Bài 3:</b>

Cỏ NhọnồiKim ngân hoaRễ Cỏ TranhHoa hịeLiên kiềuHồng cầmChi tử

Sắc uống trong ngày.

<b>Bài 4:</b>

Cỏ Nhọ nồi

s§m cau sao đen

Trắc bách diệp sao đenQuả Dành dành sao đenTất cả thái nhỏ, sắc uống.

<b>Bài 5:</b>

Cỏ Nhọ nồiRau MáMã đề

30g30g20g

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

Sắc uống ngày một thang.

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

• Chữa xuất huyết dưới da:

Đổ 3 bát nước, sắc cịn 1 bát, trướckhi uống quấy đều để uống.• Chữa các chứng xuất huyết:

Sắc uống ngày một thang.

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÁN BẢN</small></b>

• Chữa ỉa ra máu:

Cỏ Nhọ nồi đem sấy khô trên miếng ngói, tán bột, ng mỗi lần6g với nước cháo.

• Chữa viêm họng:

Sốc u<small>血</small>g ngày một thang.• Chữa lỵ:

<b>Bài 1:</b>

Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần uốhg trong ngày.

<b>Bài 2:</b>

Sắc uống ngày một thang, chia 2 — 3 lần uống trong ngày.

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

<b><small>THLÓC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

• Chữa mể đay:Cỏ Nhọ nồi

Rau Diêp cáLá Xương sơngLá Huyết dụLá Khế

Lá Dưa chuộtLá Nhài

Cỏ Nhọ nồi sấy khô tán nhỏ

Ưốhg mỗi lần 8g với nước cơm, hoặc 30g sác uốhg.

• Chữa viêm họng:

Sắc uống ngày một thang.

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CAN bản</small></b>

• Chữa khí hư bạch đới:

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

SÁc uống ngày một thang.

<b>Bài 2:</b>

SÁc uống ngày một thang, chia ng 2-3 lần trong ngày.• Chữa ung thư cổ tử cung:

S<small>ốc</small> uống ngày một thang.

<i>(Theo tài liệuTrungQuốc)</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÂN BẢN</small></b>

• Chữa ung thư thực quản:

Giã nát, vắt nước uốhg hàng ngày.

<i>Chú ý:</i>

<i>Tránh nhầm cỏNhọ nồi nói trên vớicây Nhọ nồi hay Lọnghẹ</i>

<i>thuốc.</i>

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

<b>Mô tả cây thuốc:</b>

Là cây cỏ sông hàng năm, mọc hoang nhiểu nơi ơ nước ta.

Cỏ sống hàng năm, mọc thành từng cụm, thân mọc thẳng hoặc bò, cao khoảng 10 - 60cm. Lá mềm, hình dải, dài 10 <small>一</small> 30cm,

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

rộng 3 — 7mm, bẹ lá có lơng, Cụm hoa mọc thành chùm 5-7 bông. Qủa thuôn dài gần như 3 cạnh, dài 1.5mm.

Theo giáo sư Đỗ Tất Lợi, cây thuốc này được dùng để chữahuyết áp cao có kết quả.

Sắc uống ngày một thang, chia uống 2-3 lần trong ngày.

<b>Bài 2:</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 41</span><div class="page_container" data-page="41">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

Sắc uống ngày một thang, chia 2 — 3 lần uwig trong ngày.• Chữa sổt cao gây háo khát:

Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần uống trong ngày.• Chữa cao huyết áp:

<b>Bàỉ 1:</b>

Nhổ toàn cây cả rễ, đem rửa sạch, gíâ nát. Thêm chừng một bátnước đun sơi để nguội, vất lấy nưâc cổt, lọc qua vải, cho thêm ít đường để uống.

Ngày hg hai lần sáng chiều.

</div><span class="text_page_counter">Trang 42</span><div class="page_container" data-page="42">

<b><small>THVĨC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

Sắc vói 1,5 lít nước, lấy 500ml. Mỗi ngày uống một lần 15 - 30mL

Sắc uốhg ngày một thang, chia 2-3 lần uống trong ngày.Một đợt điều trị 3 - 5 ngày.

</div><span class="text_page_counter">Trang 43</span><div class="page_container" data-page="43">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

• Chữa viêm gan:

</div><span class="text_page_counter">Trang 44</span><div class="page_container" data-page="44">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÀN BẢN</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 45</span><div class="page_container" data-page="45">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CẤN bản</small></b>

Rề cỏ tranh được gọi với tên bạch mao căn. Hoa và rễ thườngđược dùng làm thũc.

<b>Mơ tả cây thuốc:</b>

Đây là cây mọc hoang ỏ các tình đồi núi và có thể gặp ồ khắp các tỉnh thành trong cả nước. Sõng dai, thân rễ khỏe chắc.Thân cao 30 <small>一 </small>90cm. Lá hẹp dài 15 — 30cm, gân lá ở giữa phắt triển, ráp ở mặt trên, nhẵn ở dưới, mép lá sắc. Cụm hoa hình chùy dài 15 <small>一</small> 20cm, màu trắng bạc.

<b>Theo Đơng y:</b>

Rễ cỏ tranh có vị ngọt, tính hàn. Hoa có vị ngọt, tính ồn. Vào bakinh tâm, tỳ, vi. Có tác dụng trừ phục nhiệt, tiêu huyết ử, lợi tiểu tiện. Rễ cịn có tác dụng tẩy độc cơ thể.

• Chữa sốt xuất huyết thể sốt cao, có chảy máu:

Triệu chứng là sốt cao, mình đau, lưng đau, nhức khung ổ mắt, mặt đỏ, lưng và chân tay có điểm xuất huyết, chảy máu cam, miệng khát, có khi nơn rnửa, có hạch ở nách, khuỷu tay và bẹn.Phương pháp chữa là thanh nhiệt, giải độc, hạ sốt, cầm máu.

<b>Bài 1:</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 46</span><div class="page_container" data-page="46">

<b><small>THUỐC NAM & TOA canbản</small></b>

Hạ khô thảoCỏ Nhọ nồiTrắc bách diệp

20g20g16gSắc uống ngày một thang.

Sắc uống ngày một thang.

• Chữa sốt xuất huyết nhẹ:

</div><span class="text_page_counter">Trang 47</span><div class="page_container" data-page="47">

<b><small>THUỐC NAM & TOA canbản</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 48</span><div class="page_container" data-page="48">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần uông trong ngày.

<i>(Lươnghuyếtthang * Lám sàngthường dụng Trung dược thủ sách)</i>

• Chữa đái ra máu:

Sắc còn 300 ml, chia hai lần uống trong ngày.

Bài thc này có tác dụng thanh tâm, lợi niệu, chỉ huyết (cầmmáu), thích hợp vối chứng tiểu tiện xuất huyết do nhiệt độctích tụ ở bàng quang.

</div><span class="text_page_counter">Trang 49</span><div class="page_container" data-page="49">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

Sắc uống ngày một thang, chia uống 2-3 lần trong ngày.• Chữa cao huyết áp:

</div><span class="text_page_counter">Trang 50</span><div class="page_container" data-page="50">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

• Chữa cao huyết áp có hoa mắt chóng mặt, táo bón:

Sắc uống ngày một thang, chia uống 2-3 lần trong ngày.• Chữa áp xe phổi:

</div><span class="text_page_counter">Trang 51</span><div class="page_container" data-page="51">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÃN BẢN</small></b>

• Nếu sốt: gia cỏ Mần trầu 30g.

■ Nếu háo khát: gia cỏ Nhọ nồi tươi 50g., Nếu táobón: gia lá Muồng trâu 8 <small>一</small> lOg

■ Nếu ngực sườn đầy tức: gia Trần bì 6 - 8g. Nếu đái ít: gia vỏ củ Gừng 8g, tua rễ Đa 12g

Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần uống trong ngày.• Chữa bí tiểu tiện:

</div><span class="text_page_counter">Trang 52</span><div class="page_container" data-page="52">

<b><small>THUỐC NAM & TOA canbản</small></b>

Sắc uống ngày một thang, chia ba lần uốhg. uống trong 3-5 ngày.

• Chữa tiểu buốt:

• Chữa đái ra máu: do nhiệt độc ở bàng quang

<b>Bàỉ 1:</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 53</span><div class="page_container" data-page="53">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

<small>Bạch mao cản 2OgThán khương (gừng khô sao cháy đen) 5gThêm mật ong trắng, sắc uống.</small>

• Chữa ngộ độc cá nóc:

<b>Bài 1:</b>

Rễ Cỏ Tranh tươi 500 đến l.OOOg

Đem giã nát lấy nưôc uốhg. Có thể sắc nưóc uống khi thuốc cơn nóng.

<b>Bài 2:</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 54</span><div class="page_container" data-page="54">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CÀN BẢN</small></b>

♦ Dự phòng viêm não B:

</div><span class="text_page_counter">Trang 55</span><div class="page_container" data-page="55">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Sắc nước uống thay nước trong ngày.

Để dự phịng viêm não, mỗi tuần cần uống 1-2 ngày.• Chữa hen:

<small>Sinh mao căn (rễ cỏ Tranh tươi) 20gSắc uống lúc nước cịn ấm, Sâu bữa ăn.</small>

• Chữa viẽm cầu thận cấp (Bài thuốc này đã được áp dụng tạiBệnh viện Ngơ Quyền Hải Phịng):

<small>Rễ cỏ Tranh lOg</small>

<small>Kim ngân hoa lOgCam thảo Nam lOgKim anh tử lOg</small>

<small>Hoàng đằng lOgKinh giới lOgCỏ Mần trầu lOg</small>

<small>Đổ 3 bát nước, sắc cịn 1 bát, uống mỗi ngày 200 • 300 ml.</small>

• Chữa vìẽm thận mãn tính:

</div><span class="text_page_counter">Trang 56</span><div class="page_container" data-page="56">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CẢN bản</small></b>

Sắcuống ngày một thang, chia2-3 lần uống trong ngày.

• Chữa hư lao trong đờm có máu. Cũng có thể dùng chữa laophổi, giãn phế quản,ho ra máu, chảy máu cam:

Nước uống Tam Tiên (3 thứ tươi)

</div><span class="text_page_counter">Trang 57</span><div class="page_container" data-page="57">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CẴN BẢN</small></b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 58</span><div class="page_container" data-page="58">

<b><small>THUỐC NAM & TOA CĂN BẢN</small></b>

Thường dùng thân rễ (củ), củ to, chắc già, còn tươi, mùi thơm,VỊ cay khơng thối nát là tốt. Gừng lùi có tên gọi là ổi khương.

<b>Theo y học hiện đại:</b>

Gừng c6 2 - 3% tinh dầu, 5%, chất nhựa, 3% chất béo, tinh bột và các chất cay như zingeron, shogaola. Tây y dùng để làmthuốc kích thích giúp tiêu hố. Có một số học giả của TrungQuốc còn cho rằng ăn gừng sống thương xun rất có lợi cho việc phịng chữa sỏi mật. Các học giả Nhật Bản, qua nghiên cứu phát hiện thành phần các chất có trong vị cay đắng củagừng tươi như 6 - Zingiberol, Methadone (Amidon), Ginger oilvà 4 chất khác phân tách ra được, đều có tác dụng ức chế hợp thành Prostaglana. Dầu bốc hơi (Volatilization oil) của gừngthì có tác dụng lợi mật rất mạnh. Do đó có thể thấy thường xuyên ăn hàng ngày chút gừng tươi sốhg và những thức àn có gừng, có thể đề phịng được sự hình thành sỏi mật, ản nhiều gừng có thể hạn chếsỏi mật tăng nhiều, lớn nhanh.

Trong gừng tươi có enzym protease phân hủy rất mạnh cácprotein thành các amino acid làm cho thức ăn mềm, dễ tiêuhóa, loại được các chuỗi peptid lạ nên chống được dị ứng cho

một số người không quen. Đây là một trong những lý do mà người ta dùng gừng làm gia vị khi chế biến cá, ốc.

Gừng có tác dụng kích thích nhu động ruột, nhưng lại không gây nên sự co thắt quá mức ỏ bộ máy tiêu hóa. Điều này giảithích được tác dụng làm dễ tiêu, chống tiêu chảy, đầy hơi vàchống ói mửa. Trên chuột thí nghiệm, gừng ức chê việc gây ltdạ dày, có thể do gừngức chế sự hình thành histamin.

Những người có thai (dưới 20 tuần) bị nơn trầm trọng phảinhập viện được cho uống mỗi ngày 4 lần, mỗi lần 250mg gừngkhô làm giảm được nôn rõ rệt. So sánh gừng vói metoclopramidthấy tác dụng chống nơn của gừng khơng thua kém (l.OOOmg bột gừng khơ có hiệu lực tương đương với lOmg metoclopramid)

</div>

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×