tích hợp nội dung giáo dục môi trường trong các bài giảng hóa học ở trường trung học phổ thông

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.87 MB, 193 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA HÓA HỌC

NGUYỄN THỊ TÙNG LINH

TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC MƠI TRƯỜNG

TRONG CÁC BÀI GIẢNG HÓA HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN SƯ PHẠM HÓA HỌC

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihh

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA HÓA HỌC

TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC MƠI TRƯỜNG

TRONG CÁC BÀI GIẢNG HÓA HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN SƯ PHẠM HÓA HỌC

Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ TÙNG LINH Giáo viên hướng dẫn : ThS. NGUYỄN THỊ LAN ANH

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

3. Nhiệm vụ nghiên cứu ... 2

4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ... 2

4.1. Khách thể nghiên cứu ... 2

4.2. Đối tượng nghiên cứu ... 2

5. Phạm vi nghiên cứu ... 2

6. Phương pháp nghiên cứu ... 2

6.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận ... 2

6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn ... 3

6.3. Phương pháp xử lí thông tin ... 3

7. Giả thuyết khoa học ... 3

8. Đóng góp mới của đề tài ... 3

9. Cấu trúc ... 3

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC DẠY HỌC TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC BÀI GIẢNG HỐ HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG ... 4

1.1. Lịch sử nghiên cứu ... 4

1.1.1. Nghiên cứu về giáo dục môi trường trên thế giới ... 4

1.1.2. Nghiên cứu về giáo dục môi trường ở Việt Nam ... 6

uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhuhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihh19324130610:03:25 PM10:03:25 PM19324130610:03:25 PM10:03:25 PM19324130610:03:25 PM10:03:25 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

1.2. Giáo dục môi trường ở trường phổ thông ... 8

1.2.1. Định nghĩa về giáo dục môi trường ... 8

1.2.2. Mục đích, mục tiêu của giáo dục mơi trường ... 9

1.2.3. Nguyên tắc của giáo dục môi trường ... 10

1.2.4. Tiếp cận giáo dục môi trường ... 10

1.2.5. Các phương pháp giáo dục môi trường ở trường trung học phổ thông ... 11

1.3. Quan điểm dạy học tích hợp ... 13

1.3.1. Khái niệm tích hợp và dạy học tích hợp ... 13

1.3.2. Mục tiêu của dạy học tích hợp ... 15

1.3.3. Các mức độ tích hợp trong chương trình giáo dục phổ thơng ... 15

1.3.4. So sánh dạy học tích hợp và dạy học đơn môn ... 17

1.3.5. Ưu điêm và nhược điểm của dạy học tích hợp ... 18

1.4. Khảo sát thực trạng vận dụng dạy học tích hợp nội dung giáo dục môi trường vào các bài giảng hóa học tại THPT ... 19

1.4.1. Mục đích khảo sát ... 19

1.4.2. Đối tượng khảo sát ... 19

1.4.3. Nội dung khảo sát ... 19

2.2. Các nguyên tắc tích hợp nội dung GDMT vào các bài giảng hóa học ... 27

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

2.3. Các yêu cầu khi lựa chọn bài học để tích hợp nội dung GDMT ... 27

2.4. Các bài hóa học có thể tích hợp nội dung GDMT ở trường THPT ... 28

2.5.2. Xác định mục tiêu chính của bài học và mục tiêu cúa GDMT ... 35

2.5.3. Chia nội dung bài học thành từng phần tương ứng với các hoạt động ... 35

2.5.4. Chọn hoạt động có thể tích hợp nội dung GDMT ... 36

2.5.5. Dự tính thời gian cho từng hoạt động ... 36

2.5.6. Lựa chọn phương pháp dạy học cụ thể ... 36

2.5.7. Thiết kế các hoạt động dạy học ... 37

2.6. Thiết kế một số giáo án tích hợp nội dung GDMT ... 37

2.6.1. Giáo án bài 29: “Oxi – ozon” ... 37

2.6.2. Giáo án bài “Hiđrosunfua – Lưu huỳnh đioxit – Lưu huỳnh trioxit” ... 54

2.7. Xây dựng hệ thống bài tập thực tiễn có nội dung GDMT ... 79

2.7.1. Nguyên tắc khi xây dựng bài tập thực tiễn ... 79

2.7.2. Tác dụng của việc sử dụng bài tập thực tiễn có nội dung GDMT ... 80

2.7.3. Hệ thống bài tập thực tiễn có nội dung GDMT ... 80

CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ... 116

3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm ... 116

3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm ... 116

3.3. Nội dung thực nghiệm ... 116

3.4. Kế hoạch thực nghiệm sư phạm ... 116

3.4.1. Chọn đối tượng và địa bàn thực nghiệm ... 116 123docz.net - File bi loi xin lienhe:

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

3.8.2. Phân tích kết quả về mặt định lượng ... 124

3.9. Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm ... 124

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ... 126

TÀI LIỆU THAM KHẢO ... 128

PHỤ LỤC ... 131

123docz.net - File bi loi xin lienhe:

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

LỜI CAM ĐOAN

Em xin cam đoan đề tài: “Tích hợp nội dung giáo dục môi trường trong các bài giảng hóa học ở trường trung học phổ thơng” là cơng trình nghiên cứu của em, dưới

sự hướng dẫn của giáo viên hướng dẫn là ThS. Nguyễn Thị Lan Anh. Các kết quả nghiên cứu trong khóa luận hoàn toàn trung thực và chưa có ai cơng bố trong bất kì cơng trình nghiên cứu nào khác. Ngồi ra, trong bài báo cáo có sử dụng một số nguồn tài liệu tham khảo đã được trích dẫn nguồn và chú thích rõ ràng.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

LỜI CẢM ƠN

Để hồn thành bài khóa luận tốt nghiệp này, ngồi sự nổ lực của bản thân, em nhận được sự giúp đỡ tận tình, hướng dẫn của cơ ThS. Nguyễn Thị Lan Anh trong suốt

thời gian thực hiện bài khóa luận: “Tích hợp nội dung giáo dục mơi trường trong các

bài giảng hóa học ở trường trung học phổ thơng”. Em xin bày tỏ lịng biết ơn sâu

sắc nhất đến cô đã dành thời gian quý báu của mình trong suốt quá trình xây dựng và hồn thiện khóa luận.

Em xin chân thành cảm ơn các thầy cơ trong khoa Hóa học tại trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng đã tận tình giảng dạy, truyền đạt kiến thức cho em trong suốt nhiều năm qua tại trường.

Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc các thầy cô giảng dạy và các em học sinh tại trường THPT Cẩm Lệ và tập thể các em lớp 10/9 và 10/10 đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để em hoàn thành khóa luận này.

Mặc dù bằng sự nhiệt huyết của mình hồn thành bài khóa luận tốt nghiệp nhưng chắc chắn sẽ khơng tránh khỏi thiếu sót. Em rất mong nhận được sự góp ý chân thành đến từ q thầy cơ để bài khóa luận của em được hoàn thiện hơn.

Xin chân thành cảm ơn!

Thành phố Đà Nẵng – 2021 Sinh viên thực hiện

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

DANH MỤC VIẾT TẮT MT

GDMT HS DHTH THPT GV BVMT CTCT CTPT PTHH TN ĐC

Môi trường

Giáo dục môi trường

Học sinh

Dạy học tích hợp Trung học phổ thông Giáo viên

Bảo vệ môi trường Công thức cấu tạo Cơng thức phân tử Phương trình hóa học Thực nghiệm

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

DANH MỤC BẢNG

Bảng 1.1. So sánh dạy học tích hợp và dạy học đơn mơn 18 Bảng 1.2. Nhận thức của GV về vai trị của việc tích hợp nội dung giáo

dục mơi trường vào bài giảng hóa học

“Hiđrosunfua – Lưu huỳnh đioxit – Lưu huỳnh trioxit”

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

Bảng 3.2. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy bài kiểm tra 15 phút của HS ở bài “Oxi – ozon”

120

Bảng 3.3. Bảng phân phối tần số, tần suất và tần suất tích lũy bài kiểm tra 15 phút của HS ở bài “Hiđrosunfua – Lưu huỳnh đioxit – Lưu huỳnh trioxit”

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

DANH MỤC HÌNH ẢNH

Hình 3.1. Đồ thị đường tích lũy kết quả bài “Oxi – ozon” 121

Hình 3.2. Đồ thị đường tích lũy kết quả bài “Hiđrosunfua – Lưu huỳnh đioxit – Lưu huỳnh trioxit”

122

Hình 3.3. Biểu đồ phân loại kết quả của học sinh qua bài kiểm tra số 1 ở bài “Oxi – ozon”

123

Hình 3.4. Biểu đồ phân loại kết quả của học sinh qua bài kiểm tra số 2 ở

bài “Hiđrosunfua – Lưu huỳnh đioxit – Lưu huỳnh trioxit”

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài

Môi trường (MT) là các yếu tố tự nhiên và yếu tố vật chất nhân tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao quanh con người cũng như là mọi sinh vật. MT có vai trò quan trọng đến sự sống và ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sản xuất, phát triển của con người và thiên nhiên. Ngày nay, chúng ta đang sống trong một xã hội văn minh, năng động. Chúng ta đang được tiếp cận với những phát minh mới mẻ và tiến bộ của khoa học kỹ thuật. Bên cạnh với những tiến bộ khoa học kỹ thuật chúng ta đang đối mặt với những biến đổi của thiên nhiên như nước, đất, khơng khí. Tình trạng ơ nhiễm hiện nay ngày càng trầm trọng. Chúng ta có thể nhận thấy từ những điều nhỏ nhất những khói bụi, nước nhiễm bẩn cho đến những hậu quả nghiêm trọng hơn như biến đổi khí hậu, các hiện tượng thời tiết cực đoan, sa mạc hoá, băng tan, nước biển dâng, lũ lụt và hạn hán xảy ra ở nhiều nơi, sự nóng lên tồn cầu, suy giảm tầng ozon,… Do đó, việc đưa giáo dục mơi trường (GDMT) là vấn đề thiết yếu, cấp bách và nhằm nâng cao ý thức về vấn đề bảo vệ môi trường, trang bị về kiến thức và kĩ năng trong việc hành động bảo vệ môi trường một cách hiệu quả.

GDMT trong nhà trường là được xem một trong những biện pháp hiệu quả để bảo vệ môi trường. GDMT sẽ giúp học sinh (HS) thấy được tầm quan trọng của môi trường đối với cuộc sống, về sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên và ý thức bảo vệ môi trường. Nhà trường là nơi đào tạo ra những nhân tài của đất nước, là những người làm nhiệm vụ tuyên truyền giáo dục sau này. Tuy nhiên, trong thực tế việc sử dụng các kiến thức về GDMT ở trường trung học phổ thơng (THPT) cịn ít tập trung chủ yếu vào lý thuyết và kỹ năng giải bài tập hóa học nên việc hiểu biết về mơi trường của HS cịn hạn chế.

Hóa học là khoa học thực nghiệm, có vai trò quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Bộ mơn Hóa học sẽ giúp các HS từ việc nghiên cứu từ cấu tạo của chất, sự tạo thành của các chất mới, các quy luật biến đổi của chất. Thông qua các bài giảng hóa học ở trường phổ thơng, giáo viên (GV) tích hợp một số nội dung GDMT sẽ giúp HS rút ra được mối liên hệ phát sinh giữa các sự vật, giải thích được bản chất của các quá trình xảy ra trong tự nhiên, trong sản xuất và trong đời sống liên quan đến môi trường. Điều này dẫn đến giúp cho HS hăng hái, hứng thú, say mê và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và làm cho tiết học trở nên sơi nổi, tích cực hơn.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Trên cơ sở đó, em chọn đề tài: “Tích hợp nội dung giáo dục mơi trường trong

các bài giảng hố học ở trường Trung học Phổ Thơng”

2. Mục đích nghiên cứu

- Nghiên cứu về tích hợp nội dung GDMT trong các bài giảng hóa học ở THPT. Thơng qua đó giúp cho học sinh hứng thú học tập, nâng cao chất lượng học tập và ý thức bảo vệ môi trường.

- Thiết kế một số giáo án tích hợp nội dung giáo dục mơi trường.

3. Nhiệm vụ nghiên cứu

- Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn có liên quan đến đề tài: giáo dục môi trường ở

trường phổ thông và quan điểm dạy học tích hợp.

- Điều tra thực trạng việc dạy học tích hợp giáo dục môi trường vào các bài giảng ở trường THPT.

- Nghiên cứu việc tích hợp nội dung GDMT trong các bài giảng hóa học ở trường THPT.

- Thiết kế giáo án hóa học có tích hợp nội dung về giáo dục môi trường. - Biên soạn một số bài tập thực tiễn có nội dung về giáo dục mơi trường.

- Thực nghiệm giảng dạy lồng ghép, tích hợp GDMT trong một số bài giảng hóa học ở THPT để đánh giá tính khả thi của đề tài.

4. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

4.1. Khách thể nghiên cứu

Quá trình dạy - học mơn Hóa học ở trường THPT.

4.2. Đối tượng nghiên cứu

Thiết kế và tổ chức dạy học một số bài giảng tích hợp nội dung giáo dục môi trường hóa học ở trường THPT.

5. Phạm vi nghiên cứu

- Nghiên cứu, thiết kế một số nội dung giáo dục mơi trường trong bài giảng hóa học ở trường THPT.

- Nội dung: chương trình hóa học 10, 11, 12 cơ bản.

6. Phương pháp nghiên cứu

6.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận

Tìm kiếm tài liệu, thu thập tài liệu, tiến hành đọc, phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khát quát hóa các nguồn tài liệu lý luận và thực tiễn có liên quan đến nội dung

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

giáo dục môi trường và tích hợp nội dung giáo dục môi trường vào các bài giảng ở trường THPT.

6.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn

- Phương pháp điều tra: Tìm hiểu, quan sát quá trình dạy và học mơn Hóa học ở trường THPT; Điều tra, phỏng vấn, trao đổi, hỏi ý kiến của các GV về dạy học tích hợp nội dung giáo dục mơi trường trong dạy hóa học ở THPT.

- Phương pháp chuyên gia: Tham khảo, tiếp thu ý kiến đóng đóp của các chuyên gia giáo dục về nội dung tích hợp nội dung giáo dục môi trường tại trường THPT.

- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Tiến hành thực nghiệm sư phạm nhằm kiểm chứng tính khả thi và hiệu quả của các biện pháp đã đề xuất.

6.3. Phương pháp xử lí thơng tin

Áp dụng phương pháp thống kê toán học trong nghiên cứu khoa học giáo dục để xử lí, phân tích các kết quả thực nghiệm sư phạm để rút ra nhận xét, kết luận.

7. Giả thuyết khoa học

Nếu tích hợp nội dung GDMT vào bài giảng hóa học ở trường THPT sẽ giúp cho học sinh hiểu rõ vai trò hóa học trong cuộc sống, trong sản xuất, ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh ở trường THPT.

8. Đóng góp mới của đề tài

- Góp phần hệ thống hóa cơ sở lí luận về dạy học tích hợp nhằm nâng cao chất lượng học tập HS

- Xây dựng hệ thống bài tập thực tiễn có nội dung GDMT nhằm nâng cao chất lượng học tập và ý thức bảo vệ môi trường.

Chương 3: Thực nghiệm sư phạm

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

CHƯƠNG 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC DẠY HỌC

TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC BÀI GIẢNG HỐ HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG

1.1. Lịch sử nghiên cứu

1.1.1. Nghiên cứu về giáo dục môi trường trên thế giới [23], [26], [27], [28], [29]

Trên thế giới, những năm đầu thập niên 70 của thế kỉ XIX, GDMT đã được các tổ chức thế giới quan tâm. Từ đó đến nay, dưới sự theo dõi của các tổ chức MT liên hiệp quốc, GDMT đã phát triển mạnh mẽ và sâu rộng. Trong nhiều năm qua, nội dung GDMT đã được ra bàn thảo, thống nhất tại các hội nghị quốc tế và khu vực. Nội dung được quan tâm là các chương trình, chiến lược và giải pháp GDMT chung cho tất cả các quốc gia trên toàn thế giới.

Bên cạnh các hội nghị với các chương trình, chiến lược, cịn có nhiều cơng trình nghiên cứu GDMT trong các lĩnh vực xã hội, ở các khu vực, các trường đại học, cao đẳng và các trường phổ thông. Tiêu biểu có thể kể đến các cơng trình nghiên cứu sau:

- Vai trị của mơn Khoa học trong giáo dục vì MT (The Role of Sciennce Education in

Education for the Environment) của A.M.Lucas, chuyên gia của Trung tâm nghiên cứu Khoa học, Toán học và GDMT, Trường Chelsea, Đại học London. Cơng trình này đã kết luận: (1) Nội dung GDMT phải được đặt ra trong yêu cầu nội dung các mơn học, trong đó có mơn Khoa học; (2) Việc dạy học mơn Khoa học có đóng góp đáng kể cho việc tăng cường bảo tồn mơi trường sống của con người; (3) Việc quan tâm xây dựng các khóa học, nội dung học của mơn học đóng vai trị quan trọng trong việc GDMT và được coi như là một cơ sở để phát triển GDMT.

- GDMT và thái độ đối với MT (Environment education and environmental attitudes)

của Alvin Pettus – Environment EANL. Cơng trình này đã đánh giá kết quả một số cuộc thử nghiệm. Các cuộc thử nghiệm đó được tiến hành để đo lường thái độ với MT và tìm ra các nhân tố ảnh hưởng đến những thái độ đó. Nội dung cơng trình nghiên cứu đã cho một số kết luận cụ thể: (1) Ở nơi có càng nhiều thơng tin về GDMT thì sẽ giúp con người có càng nhiều biện pháp để cải tạo chất lượng MT; (2) Điều kiện sống và làm việc có ảnh hưởng đến việc kiểm sốt về MT và tham gia vào các hoạt động MT; (3) Niềm tin, văn hóa đóng vai trị quan trọng trong việc thay đổi thái độ của con

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

người về MT; (4) Ở khu vực tư nhân thì thái độ bảo vệ mơi trường khác với ở khu vực công cộng.

- Chương trình bảo tồn con người và MT (A curriculum for the Conservation of People and Their environment) của Matthew J. Brennan, Giám đốc Trung tâm nghiên

cứu về MT Brentree ở Milford, PA và là người đầu tiên chịu trách nhiệm trong việc xuất bản Tạp chí GDMT. Cơng trình nghiên cứu đề xuất một chương trình GDMT dựa trên các khái niệm có liên quan đến MT. Chương trình giáo dục bao gồm tất cả các môn học và các cấp học. Nội dung liên quan đến nhiều lĩnh vực và có cấu trúc được xây dựng dựa trên các khái niệm về MT. Mục đích của chương trình là nhằm thúc đẩy sự phát triển của một nền văn hóa thế giới.

- Dạy và học trong GDMT: Phát triển nhận thức về MT (Teaching and learning in Environmental Education: Developing Environmental Conceptions) của R.R.

Ballantyne and J.I.Packer, giảng viên Đại học Kỹ thuật Queensland, Brisbane, Australia. Cơng trình đã trình bày mơ hình lý thuyết nhằm phát triển nhận thức về MT. Bên cạnh đó, cơng trình cũng đề cập đến việc áp dụng các nguyên tắc tích cực trong dạy học, cung cấp nền tảng nhằm khuyến khích sinh viên các trường đại học nên tích cực trong dạy học, đối diện với những mâu thuẫn và đưa ra những quyết định đánh giá được sự quan tâm của họ đối với các quan điểm về MT.

- GDMT và sự thay đổi thái độ (Environmental Education and Attitude change) của

Richard R. Perdue and Donald S. Warder. Cơng trình nghiên cứu các chương trình GDMT sống trải nghiệm và đã đưa ra những kiến thức liên quan đến mối quan hệ giữa con người và MT, sự phát triển của các kỹ năng và khả năng, sự phát triển tính trách nhiệm và cách đánh giá MT. Cơng trình nghiên cứu nhằm đánh giá mức độ thay đổi thái độ của con người với MT sau khi tham gia chương trình sống trải nghiệm với MT.

- Kế hoạch giáo dục để bảo vệ trái đất (Planning education to care for the earth) của

Joy Palmer, Wendy Goldstein, Anthony Curnow do Ủy ban Giáo dục truyền thông và

tổ chức Liên minh bảo tồn thế giới đã nhận định: “Những kinh nghiệm được hình thành thơng qua hoạt động tích cực của HS với MT có tính quyết định nhất đối với sự hình thành ý thức, mối quan tâm đến MT và các vấn đề MT. Đó chính là q trình trải nghiệm của HS trong MT, khi các em sử dụng MT như là phương tiện để lĩnh hội kiến thức, thực hành các kỹ năng và bồi dưỡng thái độ, đề cao giáo trị của MT cũng như trách nhiệm của bản thân và cộng đồng trước các vấn đề MT”. Học tập dựa vào trải

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

nghiệm chính là cách học tập dựa trên cách tiếp cận “Giáo dục trong MT”. Thông qua

các hoạt động học tập dựa vào trải nghiệm, từ hành động trực tiếp với MT, HS sẽ lĩnh hội được các kiến thức và kỹ năng về MT, các vấn đề MT. Chính điều nay sẽ giúp các em mở rộng và khắc sâu những kiến thức và kỹ năng được lĩnh hội.

Tóm lại, các cơng trình nghiên cứu GDMT trên thế giới đã nghiên cứu và kết luận ở một số nội dung:

- Nội dung các môn học trong nhà trường nếu được tích hợp nội dung GDMT sẽ có tác dụng lớn đối với việc giáo dục HS về ý thức bảo vệ MT khi học tập môn học đó. - Việc xây dựng chương trình các môn học ở các cấp học cần được quan tâm và dựa trên các khái niệm về bảo tồn môi trường sống.

- Người học khi tham gia vào các khóa học “Sống trải nghiệm với MT” sẽ giúp cho mỗi cá nhân có cơ hội học hỏi và nâng cao những kỹ năng cần thiết để đảm bảo an tồn; cảm thấy thích thú và có thái độ, hành vi đúng đắn đối với các khu vực MT sinh thái.

- Những kinh nghiệm được hình thành thơng qua các hoạt động tích cực của HS với MT có tính quyết định nhất đối với sự hình thành ý thức, mối quan tâm đến MT và các vấn đề MT.

1.1.2. Nghiên cứu về giáo dục môi trường ở Việt Nam

Ngày nay, vấn đề môi trường đang được quan tâm, chính vì thế, việc tích hợp GDMT vào giảng dạy nhằm giúp cho HS nâng cao được ý thức và bảo vệ môi trường. Việc đưa nội dung vào giảng dạy trong bài giảng Hóa học ở trường THPT sẽ cịn gặp nhiều khó khăn. Những khóa luận tốt luận tốt nghiệp và luận văn thạc sỹ nghiên cứu về vấn đề giáo dục mơi trường đã khá nhiều và có những đóng góp rất giá trị. Có thể điểm qua một số tài liệu, bài báo, các khóa luận tốt nghiệp và luận án về nội dung môi trường như sau:

a. Các tài liệu, bài báo về môi trường và GDMT

Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đề án: “Đưa các nội dung về giáo dục môi trường vào hệ thống giáo dục quốc dân”, Hà Nội 2002.

Bộ Giáo dục và Đào tạo, Dự án quốc gia VIE 195/041. Các hướng dẫn chung về Giáo dục môi trường dành cho người đào tạo giáo viên Phổ thông trung học, Hà

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Trịnh Văn Biều, Nguyễn Văn Bỉnh (2004), Giáo dục mơi trường thơng qua dạy học hóa học ở trường trung học phổ thông, Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên giáo

viên trung học phổ thông chu kì III (2004 – 2007), Đại học Sư phạm TP.HCM. b. Các khóa luận, luận văn về mơi trường

Lê Thị Mỹ Trang (2003), Tìm hiểu mơi trường và giáo dục mơn trường mơn hóa học ở lớp 12, Khóa luận tốt nghiệp, Đại học Sư phạm TP.HCM.

Nguyễn Thị Ngọc Hạnh (2004), Giáo dục môi trường thông qua một số bài giảng cụ thể ở trường phổ thơng, khóa luận tốt nghiệp.

Cao Duy Chí Trung (2005), Thiết kế trang web phục vụ công tác giáo dục môi trường trong môn hóa ở trường THPT, khóa luận tốt nghiệp.

Nguyễn Trần Đông Quỳ (2007), Website hóa học mơi trường qua chương trình hóa học lớp 10, khóa luận tốt nghiệp, Đại học Sư phạm TP.HCM.

Nguyễn Thị Trang (2007), Thiết kế giáo án giáo dục môi trường thông qua bộ môn lớp 12 – Ban Khoa học tự nhiên, Khóa luận tốt nghiệp, Đại học Sư phạm

- Chưa có phần bài tập hóa học có nội dung GDMT cụ thể.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

1.2. Giáo dục môi trường ở trường phổ thông [2], [7], [10], [25]

1.2.1. Định nghĩa về giáo dục môi trường

Hội nghị quốc tế về GDMT trong Chương trình đào tạo của trường học do IUCN/UNESCO tổ chức tại Nevada (Mỹ) năm 1970 đã thông qua định nghĩa về GDMT như sau:

“GDMT là quá trình nhận ra các giá trị và làm rõ khái niệm để xây dựng những kỹ năng và thái độ cần thiết, giúp hiểu biết và đánh giá đúng mối tương quan giữa con người với nền văn hóa và mơi trường vật lý xung quanh. GDMT cũng tạo cơ hội cho việc thực hành để giải quyết và tự hình thành quy tắc ứng xử trước những vấn đề liên quan đến chất lượng môi trường” (IUCN,1970).

Tại Hội nghị liên chính phủ lần thứ nhất về GDMT tại Tbilisi, Grudia, Nga năm 1977 đã định nghĩa: “GDMT là một quá trình để tạo dựng cho con người những nhận thức và mối quan tâm đối với môi trường và các vấn đề môi trường, sao cho mỗi người đều có đầy đủ kiến thức thái độ, ý thức và kỹ năng để có thể hành động một cách độc lập hoặc phối hợp nhằm tìm ra giải pháp cho những vấn đề có thể nảy sinh trong tương lai.”

Ở Việt Nam, dự án VIE/95/04, 1997 thì GDMT cũng quan niệm rằng: “Một quá trình thường xun qua đó con người nhận thức được MT của họ và thu được kiến thức, giá trị, kỹ năng, kinh nghiệm cùng quyết tâm hành động giúp họ giải quyết các vấn đề MT hiện tại và tương lai, để đáp ứng các yêu cầu của các thế hệ hiện nay mà không vi phạm khả năng đáp ứng các nhu cầu của các thế hệ tương lai”

Nhìn chung, các định nghĩa này tuy khác nhau nhưng đều có một số điểm cơ bản chung sau:

- GDMT là một quá trình diễn ra trong một khoảng thời gian ở nhiều địa điểm khác nhau, thông qua những kinh nghiệm khác nhau và bằng những phương thức khác nhau.

- GDMT nhằm thay đổi hành vi.

- Mơi trường học tập là chính mơi trường và các vấn đề có trong thực tế. - GDMT liên quan đến việc giải quyết vấn đề và ra quyết định về cách sống. - GDMT, việc học phải tập trung vào người học và lấy hành động làm cơ sở.

Trong giáo dục môi trường ở nhà trường phổ thơng, GDMT là q trình tạo dựng cho học sinh ở những nhận thức và mối quan tâm về môi trường và các vấn đề môi

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

trường. Từ đó, giúp cho học sinh có thái độ, kiến thức, kỹ năng trong việc hành động, nhận thức về bảo vệ mơi trường.

1.2.2. Mục đích, mục tiêu của giáo dục mơi trường

1.2.2.1. Mục đích của giáo dục mơi trường

Mục đích chính của GDMT được xác trong Hội nghị Tbilisi (1977) là:

- Tăng cường nhận thức và sự quan tâm đến các mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau giữa các yếu tố kinh tế, xã hội, chính trị và sinh thái ở thành thị cũng như nông thôn.

- Tạo cơ hội cho mọi người tiếp thu những kiến thức, quan điểm về giá trị, thái độ, ý thức và kỹ năng cần thiết để bảo vệ và cải thiện môi trường.

- Tạo ra các mơ hình về hành vi thân thiện với môi trường cho từng cá nhân, cộng đồng và toàn xã hội.

- Khuyến khích, củng cố và phát huy những thái độ và hành vi tích cực đối với mơi trường hiện có.

1.2.2.2. Mục tiêu của giáo dục môi trường

a) Về kiến thức

- Hệ sinh thái, cân bằng sinh thái.

- Môi trường và các thành tố (địa chất, khí hậu, thổ nhưỡng, sinh vật, cảnh quan thiên nhiên, các nguồn tài nguyên, dân số, hoạt động kinh tế, xã hội của con người,…) - Môi trường và phát triển, bảo vệ và bảo tồn, tăng trưởng và suy thối, chi phí và lợi ích thu được.

- Sự phụ thuộc lẫn nhau, tư duy một cách toàn cầu và hành động một cách cục bộ. - Các chủ trương, chính sách về môi trường của quốc gia, luật Bảo vệ môi trường. b) Về năng lực

- Năng lực giao tiếp và hợp tác. - Năng lực tư duy.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

+ Có ý thức tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên; đấu tranh ngăn chặn các hành vi sử dụng bừa bãi, lãnh phí tài nguyên.

+ Chủ động, tích cực tham gia và vận động người khác tham gia các hoạt động tuyên truyền, chăm sóc, bảo vệ thiên nhiên, ứng phó với biến đổi khí hậu.

- Trung thực:

+ Nhận thức và hành động theo lẽ phải.

+ Tự giác tham gia và vận động người khác tham gia phát hiện, đấu tranh với các hành vi vi phạm xấu đối với môi trường.

1.2.3. Nguyên tắc của giáo dục môi trường

Hội nghị Tbilisi đã thống nhất 6 nguyên tắc của GDMT:

1. Xem xét môi trường là tổng thể dựa trên mọi khía cạnh: tự nhiên, nhân tạo, cơng nghệ và xã hội (kinh tế, kỹ thuật, lịch sử văn hóa, đạo đức, thẩm mĩ)

2. GDMT là quá trình liên tục, lâu dài. Bắt đầu từ cấp mầm non và tiếp tục trong suốt trưởng thành ở tất cả các hệ đào tạo chính quy và khơng chính quy.

3. GDMT mang tính liên thơng giữa các mơn học.

4. Xem xét những vấn đề môi trường cơ bản trên quan điểm của cấp địa phương, quốc gia, khu vực và toàn cầu để người học nắm rõ bản chất về điều kiện môi trường ở những khu vực địa lý khác nhau.

5. Tập trung vào tình hình mơi trường hiện nay và tương lai, đồng thời tính đến tất cả các yếu tố lịch sử.

6. Đề cao giá trị và sự cần thiết của việc hợp tác ở cấp địa phương, quốc gia và quốc tế trong việc phòng chống và giải quyết các vấn đề mơi trường.

1.2.4. Tiếp cận giáo dục mơi trường

Vì quan niệm là phát triển và giáo dục có tiến triển nên những cách tiếp cận nhất định để thực hiện GDMT cũng như các chiến lược, mơ hình khác nhau để dạy và học cũng được hình thành, thực hiện và sửa đổi. Dưới dây, có 3 cách tiếp cận để thực hiện GDMT.

* Giáo dục về môi trường

Xem môi trường là một đối tượng khoa học, người dạy truyền đạt cho người học các kiến thức khoa học về môi trường, cũng như phương pháp nghiên cứu về đối tượng đó. Đó là những kiến thức về hệ thống tự nhiên và hoạt động của nó; những kiến thức về tác động của con người đến môi trường.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

* Giáo dục trong môi trường

Xem môi trường thiên nhiên hoặc nhân tạo như một địa bàn, một phương tiện để giảng dạy, học tập, nghiên cứu. Với cách tiếp cận này trong mơi trường sẽ trở thành “phịng thí nghiệm thực tế, đa dạng, sinh động cho người dạy và người học”.

* Giáo dục vì mơi trường

Truyền đạt kiến thức về bản chất, đặc trưng của mơi trường; hình thành thái độ ứng xử, ý thức trách nhiệm, quan niệm giá trị nhân cách, đạo đức đúng đắn về môi trường, cung cấp tri thức kỹ năng, phương pháp cần thiết cho những quyết định; hành động bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

1.2.5. Các phương pháp giáo dục môi trường ở trường trung học phổ thông

1.2.5.1. Phương pháp giáo dục môi trường thông qua chương trình giáo trình giảng dạy của môn học trong nhà trường

Kiến thức về giáo dục mơi trường được tích hợp và lồng ghép vào nội dung bài học theo 3 mức độ: toàn phần, bộ phận, hoặc liên hệ.

Tích hợp: kết hợp một cách hệ thống kiến thức môn học với kiến thức GDMT, làm cho chúng quyện với nhau thành một thể thống nhất.

Lồng ghép: Đưa vào nội dung bài học một đoạn, một mục hoặc một số câu hỏi có nội dung GDMT.

Tùy từng điều kiện có thể sử dụng một số phương pháp sau: - Phương pháp giảng dạy dùng lời (minh họa, kể chuyện, đọc tài liệu) - Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Phương pháp trực quan (sử dụng các thí nghiệm, tranh ảnh,..) - Phương pháp thuyết trình (HS trình bày sản phẩm đã chuẩn bị)

- Phương pháp khai thác các kiến thức về giáo dục môi trường từ những bài thực hành thí nghiệm trong phịng thí nghiệm.

Việc GDMT thơng qua chương trình giảng dạy của môn học trong nhà trường cần lưu ý những điểm sau:

- Xây dựng nội dung GDMT có chọn lọc, khơng tràn lan, tập trung vào nội dung bài học.

- Không biến đổi bài học thành một bộ môn thành bài GDMT. - Xây dựng các bài tập thực tiễn gắn liền với thực tế địa phương.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

- Phát huy được tính tích cực, nhận thức của học sinh và vận dụng kinh nghiệm đã có để tiếp xúc trực tiếp với MT.

1.2.5.2. Phương pháp giáo dục môi trường thông qua hoạt động ngồi giờ, ngoại khóa

Trong nhà trường phổ thông, hoạt động ngoại khóa để giáo dục mơi trường là hình thức rất có hiệu quả, phù hợp với tâm lí học sinh, sự giáo dục của giáo viên và sự tiếp nhận của học sinh rất sâu sắc.

Nội dung giáo dục môi trường thông qua các một số hoạt động ngoại khóa như là:

- Tổ chức các seminar, tranh luận, hùng biện về chủ đề “Môi trường”

- Hoạt động tham quan theo các chủ đề: tham quan danh lam thắng cảnh, nhà máy, xử lý rác thải,…

- Hoạt động trồng cây xanh trong ngày Môi trường thế giới 5/6, tết trồng cây.

- Tổ chức các chiến dịch tuyên truyền bảo vệ môi trường ở nhà trường và địa phương. - Tổ chức các hội thi vẽ tranh.

- Hoạt động thi tìm hiểu về mơi trường

- Tham gia vệ sinh trường lớp, tuyên truyền giáo dục bảo vệ môi trường ở nhà, địa phương.

1.2.5.3. Phương pháp tiếp cận kỹ năng sống

Kỹ năng sống bảo vệ môi trường là khả năng ứng xử một cách tích cực đối với vấn đề môi trường.

Một số kỹ năng quan trọng cần phát triển như là: - Kỹ năng nhận biết và phát hiện các vấn đề môi trường. - Kỹ năng xây dựng kế hoạch hành động vì mơi trường. - Kỹ năng ra quyết định về môi trường.

- Kỹ năng kiên định thực hiện kế hoạch hành động vì mơi trường.

Trong q trình giáo dục, cần rèn luyện kỹ năng sống bảo vệ môi trường thông qua việc luyện tập, xử lí các tình huống mơi trường cụ thể.

1.2.5.4. Phương pháp giáo dục môi trường thông qua việc nêu gương

Với những hành vi tốt trong cuộc sống là những tấm gương có ý nghĩa giáo dục trực tiếp đối với học sinh. Muốn giáo dục cho học sinh có nếp sống văn minh, lịch sử và bảo môi trường, trước hết các thầy cô giáo và người lớn cũng như các bậc phụ huynh phải thực hiện đúng các quy định bảo vệ môi trường.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

1.3. Quan điểm dạy học tích hợp [4], [6], [23], [24]

1.3.1. Khái niệm tích hợp và dạy học tích hợp

1.3.1.1. Khái niệm tích hợp

Theo từ điển Tiếng Việt (tr981): “Tích hợp là lắp ráp, nối kết các thành phần của một hệ thống theo quan điểm tạo nên một hệ thống toàn bộ”. Theo Trần Bá Hoành [6] “ Tích hợp là sự kết hợp một cách hữu cơ, có hệ thống các kiến thức (khái niệm) thuộc các môn học khác nhau thành một nội dung thống nhất, dựa trên cơ sở mối quan hệ về lí luận và thực tiễn được đề cập trong các môn học đó.

Tích hợp (tiếng Anh: Intergation) có nguồn gốc từ tiếng Latinh: Integration với nghĩa: Xác lập cái chung, cái tổng thể, cái thống nhất trên cơ sở những bộ phận riêng lẻ.

Theo từ điển Anh – Anh (Oxford Advanced Learner’s Dictionary), từ integrate có nghĩa là kết hợp những phần, những bộ phận với nhau trong một tổng thể. Những phần, những bộ phận này có thể khác nhau nhưng thích hợp với nhau.

Theo từ điển Bách khoa Khoa học Giáo dục của Cộng hòa Liên bang Đức (Enzyklopadie Erziehungswissienschelf, Bd2, Stuttgart 1984), nghĩa chung của từ integration có hai khía cạnh:

- Quá trình xác lập lại cái chung, cái toàn thể được tạo ra từ những cái riêng lẻ. - Trạng thái mà trong đó có cái chung, cái toàn thể được tạo ra từ những cái riêng lẻ.

Tích hợp có nghĩa là hợp nhất, sự kết hợp, sự hòa nhập.

Trong lĩnh vực giáo dục, khái niệm tích hợp xuất hiện từ thời kỳ Khai sáng (thế kỷ XVIII) dùng để chỉ một quan điểm giáo dục toàn diện con người, chống lại hiện tượng làm cho con người phát triển thiếu hài hòa, cân đối. Trong dạy học các bộ mơn, tích hợp được hiểu là sự kết hợp, tổ hợp các nội dung từ các môn học, lĩnh vực học tập khác nhau thành một “mơn học” mới.

Tích hợp cịn được hiểu là sự lồng ghép các nội dung cần thiết vào nhũng nội dung vốn có của một mơn học. Ví dụ: lồng ghép các nội dung giáo dục như giáo dục môi trường, giáo dục dân số,… vào nội dung các môn học: Địa lý, Sinh học, Giáo dục công dân,.. xây dựng môn học tích hợp từ các mơn học truyền thống.

1.3.1.2. Khái niệm dạy học tích hợp

Theo UNESCO, dạy học tích hợp (DHTH) được định nghĩa như sau: “Một cách trình bày các khái niệm và ngun lí khoa học cho phép diễn đạt sự thống nhất cơ bản

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

của tư tưởng khoa học, tránh nhấn quá mạnh hoặc quá sớm sự sai khác của khoa học khác nhau”.

Định nghĩa của UNESCO cho thấy DHTH nhấn mạnh cách tiếp cận các khái niệm và nguyên lí khoa học chứ khơng phải hợp nhất nội dung.Việc giảng dạy khoa học cần chú trọng tới sự thống nhất đối tượng, phương pháp nhận thức, những khái niệm và nguyên lí chung.

Hội nghị về đào tạo giáo viên DHTH các môn Khoa học được tổ chức tại Đại học Tổng hợp Maryland tháng 4 năm 1973 đã tiến hành một bước về khái niệm và mục tiêu của DHTH. Lúc này UNESCO quan tâm đến vấn đề khoa học vào công nghệ để

phục vụ đời sống. Theo Hội nghị này, “DHTH các môn khoa học nghĩa là phải chỉ ra cách thức chuyển từ nghiên cứu khoa học sang triển khai ứng dụng, làm cho các tri thức kĩ thuật – công nghệ trở thành một bộ phận quan trọng trong đời sống xã hội hiện đại.”

Trong chương trình giáo dục phổ thơng tổng thể (7/2017): “Dạy học tích hợp là định hướng dạy học trong đó giáo viên tổ chức, hướng dẫn để học sinh biết huy động tổng hợp kiến thức, kĩ năng… thuộc nhiều lĩnh vực (môn học/hoạt động giáo dục) khác nhau nhằm giải quyết các nhiệm vụ học tập; thơng qua đó hình thành những kiến thức, kỹ năng mới, phát triển được những năng lực cần thiết, nhất là năng lực giải quyết vấn đề trong học tập và thực tiễn cuộc sống.”

Dạy học tích hợp là một quan niệm học nhằm hình thành ở học sinh những năng lực giải quyết vấn đề hiệu quả các tình huống thực tiễn dựa trên huy động nội dung, kiến thức, kỹ năng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, với mục đích phát triển năng lực người học.

Trong DHTH, các nhà giáo dục phân chia ra tích hợp dọc (vertical integration) và tích hợp ngang (horizontal integration):

Tích hợp dọc là: “Tích hợp dựa trên cơ sở liên kết hai hoặc nhiều môn học thuộc cùng một lĩnh vực hoặc một số lĩnh vực gần nhau”.

Tích hợp ngang là: “Tích hợp dựa trên cơ sở liên kết các đối tượng học tập, nghiên cứu thuộc các lĩnh vực khoa học khác nhau”.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

1.3.2. Mục tiêu của dạy học tích hợp

Tích hợp là một trong những quan điểm giáo dục đã trở thành xu thế trong việc xác định nội dung dạy học trong nhà trường phổ thơng và trong xây dựng chương trình mơn học ở nhiều nước trên thế giới.

- Thực hiện mơn học tích hợp, các quá trình học tập không bị cô lập với cuộc sống hằng ngày, các kiến thức gắn liền với kinh nghiệm sống của học sinh và được liên hệ với tình huống cụ thể, có ý nghĩa đối với học sinh, hòa nhập thế giới học đường với thế giới cuộc sống. Ngoài ra, các kiến thức sẽ khơng lạc hậu bởi vì thường xun cập nhật với cuộc sống.

- DHTH giúp thiết lập được mối liên hệ giữa các khái niệm đã học trong cùng một một môn học và giữa các môn học khác nhau làm cho thông tin càng đa dạng, phong phú làm như vậy sẽ giúp HS làm chủ được kiến thức và vận dụng kiến thức đã học khi phải đối đầu với một tình huống bất ngờ, chưa từng gặp. DHTH làm giảm sự trùng lặp các nội dung dạy học, tiết kiệm thời gian, góp phần giảm tải nội dung học tập.

- Thực hiện DHTH giúp xác định rõ mục tiêu, phân biệt cái cốt yếu với cái ít quan trọng khi lựa chọn nội dung. Cái cốt yếu là những năng lực cơ bản cho HS vận dụng vào xử lí những tình huống có ý nghĩa cuộc sống.

- Thay vì nhồi nhét cho HS nhiều kiến thức lý thuyết thì đối với DHTH chú trọng vào việc HS vận dụng các kiến thức, năng lực, phẩm chất học được vào các tình huống thực tế, có ích cho xã hội.

1.3.3. Các mức độ tích hợp trong chương trình giáo dục phổ thơng

1.3.3.1. Truyền thống (Traditional)

Từng môn học được giảng dạy, xem xét riêng lẻ, biệt lập, khơng có bất kì sự liên hệ, kết nối nào giống như chụp ảnh cận cảnh từng đoạn – một hướng, một cách nhìn, sự tập trung hạn hẹp vào một môn riêng lẻ.

Ví dụ: GV áp dụng quan điểm này trong giảng dạy từng mơn như Tốn, Vật Lý, Hóa học, Ngữ Văn, Giáo dục công dân… một cách riêng biệt, chỉ trong khuôn khổ kiến thức của mơn học mình dạy. Các vấn đề được giải quyết chỉ trên cơ sở những kiến thức, năng lực của chính lĩnh vực bộ mơn đó.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

trong chương trình của nhà trường. Điều này sẽ giúp HS hiểu sâu hơn các vấn đề của thế giới từ nhiều góc nhìn khác nhau. Hoặc ở nước ta, trong nhiều năm qua đã kết hợp, lồng ghép các chủ đề về dân số, môi trường, an tồn giao thơng, sức khỏe sinh sản, kỹ năng sống … vào các lĩnh vực môn học như Địa lý, Sinh học, Đạo đức, Giáo dục công dân, Hóa học,…

1.3.3.3. Tích hợp trong một mơn học

Tích hợp trong nội bộ mơn học. Tích hợp những nội dung của các phân môn, các lĩnh vực nội dung thuộc cùng một môn học theo những chủ đề, chương, bài cụ thể nhất định.

Ví dụ: Trong mơn Hóa học, tích hợp nội dung Hóa học vơ cơ, Hóa học hữu cơ trong chương Hóa học và các vấn đề kinh tế, xã hội và môi trường. Trong mơn Lịch sử, tích hợp kiến thức lịch sử thế giới, Lịch sử Việt Nam và Lịch sử địa phương trong cùng một bài học. Hoặc trong mơn Tốn học, tích hợp Đại số, Hình học và Lượng giác tại một số thời điểm.

1.3.3.4. Tích hợp đa môn (multidisciplinary)

Các môn học là riêng biệt nhưng có những liên kết có chủ đích giữa và trong từng môn học bởi các chủ đề hay các vấn đề chung. Khi HS nghiên cứu về một vấn đề nào đó, các em được đồng thời tiếp cận từ nhiều môn học khác nhau.

Ví dụ: Về chủ đề “Bảo vệ mơi trường tự nhiên” thì các mơn Địa lý, Lịch sử, Văn học, Hóa học, Sinh học, Vật lý, Giáo dục công dân,.. cùng thiết kế nội dung dạy học.

1.3.3.5. Tích hợp liên mơn (interdisciplinary)

Các mơn học được liên hợp với nhau và giữa chúng có chủ đề, các vấn đề, những khái niệm lớn và ý tưởng lớn. Chương trình liên mơn tạo ra những kết nối rõ rệt giữa các mơn học. Chương trình xoay quanh các chủ đề/vấn đề chung, nhưng các khái niệm hoặc các kỹ năng liên môn được nhấn mạnh giữa các môn chứ không phải trong từng môn riêng biệt.

Ví dụ: Chương trình và sách giáo khoa các mơn khoa học của Pháp gồm: mơn Lí – Hóa, môn Sinh – Địa chất (môn khoa học về Trái đất). Hoặc như môn Khoa học tự nhiên được tích hợp từ các mơn Vật lý, Hóa học và Sinh học.

Tích hợp theo hình thức liên mơn đòi hỏi học sinh phải huy động tổng hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực khoa học để giải quyết vấn đề.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

1.3.3.6. Tích hợp xun mơn ( Transdisciplinary)

Cách tiếp cận những vấn đề từ cuộc sống thực và có ý nghĩa đối với HS mà không xuất phát từ các khoa học tương ứng với mơn học, từ đó xây dựng thành các môn học mới khác với môn học truyền thống.

Cách tiếp cận này bắt đầu từ ngữ cảnh cuộc sống thực (real – life context). Nó khơng bắt đầu bằng môn học hay bằng những khái niệm hoặc kỹ năng chung. Điều quan tâm nhất ở đây là sự phù hợp đối với HS. Điểm khác biệt tích hợp liên mơn là chúng xuất phát từ ngữ cảnh cuộc sống thực và sở thích của HS.

Ví dụ: Một trường Quốc tế của Mỹ có 460HS ở bang Texas có mục đích là cung cấp cho HS những kiến thức và kỹ năng khoa học để làm việc trong ngữ cảnh tồn cầu hóa và “làm thay đổi thế giới”. Nhà trường đã đưa ra một chương trình học tích hợp phong phú. HS lựa chọn vấn đề quốc tế và tiến hành thu thập nghiên cứu, chuẩn bị trang web thông tin, thiết kế và thực hiện dự án nghiên cứu – phục vụ và trình bày kết quả của mình trước một Hội đồng những người am hiểu của cộng đồng. Các chủ đề đa dạng có thể là là tình trạng vô gia cư hay lạm dụng chất gây nghiện ở trẻ vị thành niên… Tuy nhiên, tất cả HS phải đi thám hiểm. Mỗi nhóm/lớp phải tham quan trực tiếp một nơi nào đó để học/ nghiên cứu về vấn đề quốc tế. Ngoài ra, từ bối cảnh “ô nhiễm môi trường và cần làm trong sạch môi trường thành phố”. Nhà trường đưa ra một chương trình tích hợp phong phú, HS lựa chọn các vấn đề về môi trường và tiến hành thu thập thông tin, nghiên cứu và đề xuất các biện pháp làm sạch trong môi trường.

Một trong những hình thức dạy học của tích hợp xun mơn là các nội dung, kỹ năng được tích hợp xun suốt nhiều mơn học, trong đó nội dung được bố trí dạy nối tiếp từ mơn học này đến môn học khác (như sợi chỉ đỏ xuyên suốt các mơn học).

1.3.4. So sánh dạy học tích hợp và dạy học đơn môn

Bảng 1.1. So sánh dạy học tích hợp và dạy học đơn mơn

Dạy học tích hợp Dạy học đơn mơn

Mục tiêu Mục tiêu đơn môn + các mục tiêu phát triển các năng lực chung

Mục tiêu đơn môn

Mục tiêu rộng, ưu tiên các Mục tiêu hạn chế hơn, đặc

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

mục tiêu chung, hướng tới đến phát triển năng lực.

thù môn học hơn (thường là các kiến thức và kỹ năng của môn học)

Nội dung Xuất phát từ vấn đề gắn với thực tiễn, ít quan tâm đến logic nội dung của môn học

Trình bày theo cấu trúc logic nội dung của môn học

Hoạt động thường xuất hiện từ vấn đề mở cần giải quyết cần căn cứ vào các kiến thức, kĩ năng thuộc các môn học khác nhau.

Hoạt động học thường được cấu trúc chặt chẽ theo tiến trình đã dự kiến (Trước khi thực hiện hoạt động)

Trung tâm của dạy học Nhấn mạnh đặc biệt đến sự phát triển năng lực và làm chủ mục tiêu lâu dài như các phương pháp, kỹ năng và thái độ người học…

Có quan tâm đến sự phát triển các kỹ năng, thái độ của người học nhưng đặc biệt nhằm tới việc làm chủ mục tiêu ngắn hạn như kiến thức, kỹ năng của một môn học.

Hiệu quả của việc dạy học Dẫn đến việc phát triển phương pháp, thái độ và kỹ năng, trí tuệ cũng như tình cảm. Hoạt động học dẫn đến việc tích hợp các kiến thức.

Dẫn đến việc tiếp nhận kiến thức và kỹ năng mang đặc thù của môn học.

1.3.5. Ưu điêm và nhược điểm của dạy học tích hợp

1.3.5.1. Ưu điểm khi dạy học tích hợp

- Mục tiêu học tập được người học xác định rõ ràng ngay tại thời điểm học.

- DHTH không phụ thuộc vào số lượng và cơ cấu GV, không nhất thiết phải đào tạo lại mà chỉ bồi dưỡng một số chuyên đề về DHTH.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

- Nội dung tránh những kiến thức, kỹ năng bị trùng lặp; phân biệt được nội dung trọng tâm và nội dung ít quan trọng; các kiến thức gắn liền với kinh nghiệm sống với HS. - Giúp HS có đủ phẩm chất và năng lực để giải quyết vấn đề của cuộc sống, nhận thấy được q trình học tập rất có ý nghĩa khi giải quyết được các vấn đề thực tiễn.

- Giúp GV biết xử lý các tình huống sư phạm một cách linh hoạt và hiệu quả.

1.3.5.2. Những hạn chế và khó khăn khi dạy học tích hợp

Đối với DHTH thì có độ phức hợp cao hơn so với việc dạy học truyền thống. Cho nên, vai trò GV trở nên nặng nề hơn rất nhiều vì phải thực hiện nhiều cơng đoạn, khơng chỉ soạn giáo án mà cịn phải thiết kế nội dung dạy học như thế nào để tạo sự liên kết các môn học một cách phù hợp theo nhu cầu của HS.

1.4. Khảo sát thực trạng vận dụng dạy học tích hợp nội dung giáo dục mơi trường vào các bài giảng hóa học tại THPT

1.4.1. Mục đích khảo sát

Tìm hiểu, đánh giá thực trạng việc sử dụng tích hợp nội dung giáo dục mơi trường trong q trình giảng dạy hóa học ở các trường THPT hiện nay. Đây là cơ sở cho việc định hướng nghiên cứu, đưa ra những biện pháp kịp thời góp phần nâng cao chất lượng dạy học.

1.4.2. Đối tượng khảo sát

- 12 GV hóa học tại các trường THPT Cẩm Lệ và THPT Nguyễn Trãi thuộc quận Liên Chiểu, Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng.

- 14 GV công tác tại các trường THPT trên nhiều tỉnh thành trong cả nước.

1.4.3. Nội dung khảo sát

- Điều tra về cách nhìn nhận của GV về vai trò của dạy học tích hợp trong dạy hóa học.

- Mức độ áp dụng nội dung giáo dục mơi trường trong q trình giảng dạy hóa học ở trường THPT.

- Sử dụng phương pháp dạy học tích cực trong việc áp dụng dạy học tích hợp trong dạy học Hóa học.

- Mức độ tiếp thu và hứng thú của HS khi giải quyết vấn đề thực tiễn liên quan bài học.

- Những khó khăn, thuận lợi của việc áp dụng tích hợp nội dung giáo dục mơi trường vào các bài giảng hóa học trong THPT.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

- Ý kiến của GV về biện pháp để nâng cao hiệu quả tích hợp nội dung giáo dục mơi trường vào bài giảng hóa học ở trường THPT.

Bảng 1.4. Kết quả điều tra về vận dụng tích hợp nội dung giáo dục mơi trường vào bài giảng hóa học trong các hoạt động tiết học

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

2 Chỉ hào hứng lúc đầu, tiếp thu chậm

Bảng 1.7. Kết quả về phát triển năng lực HS trong việc vận dụng tích hợp nội dung giáo dục mơi trường vào q trình dạy học

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

4 Năng lực thực hành hóa học 2 7,69%

Bảng 1.8. Kết quả điều tra về việc nếu cung cấp một bộ tài liệu gồm các nội dung giáo dục mơi trường có sẵn sàng sử dụng như một nguồn tài liệu tham khảo tin cậy áp dụng

vào các bài giảng

23 88,46 3 11,54

Đưa nội dung giáo dục môi trường vào dạy hóa học giúp tăng hứng thú học tập của học sinh.

3 Rèn luyện năng lực giải quyết vấn đề cho

4 GDMT trong môn hóa học giúp giờ học

Hóa ít khô khan, nhàm chán 16 61,54 10 38,46

5 Góp phần vào việc đổi mới phương pháp

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

Bảng 1.10. Kết quả tìm hiểu về khó khăn khi vận dụng tích hợp nội dung giáo dục mơi trường vào bài giảng hóa học

Số phiếu

Tỉ lệ Số phiếu

Tỉ lệ

1 Mất nhiều thời gian trong quá trình tìm kiếm nguồn tài liệu và chuẩn bị.

19 73,08 7 26,92

3 Trong các kì thi khơng u cầu. 15 57,69 11 42,31 4 HS thiếu các kiến thức, kỹ năng liên hệ

- Trong quá trình giảng dạy, có khoảng 46,15% GV thường xuyên đưa nội dung GDMT vào các bài giảng của mình. Tuy nhiên, vẫn còn 53,85% các GV thỉnh thoảng mới đưa nội dung này vào. Vì cho rằng, thời lượng 1 tiết không đủ để đề cập đến và chủ yếu tập trung vào lý thuyết và rèn luyện kỹ năng giải bài tập trong chương trình. - Hơn 90% GV cho rằng việc vận dụng tích hợp nội dung GDMT vào bài giảng hóa học ở phần hoạt động khởi động sẽ giúp cho HS sẽ có hào hứng trong tiết học và biết được nội dung bài học liên quan đến vấn đề cần quan tâm. Ngoài ra, có hơn 70% GV u cầu HS tự về tìm nhà tìm hiểu nội dung và làm bài báo cáo trong phần vận dụng vì thời lượng tiết học khơng đủ.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

- Đa số các GV lựa chọn phương pháp như thuyết trình, đàm thoại gợi mở, hợp tác nhóm và trực quan là những phương pháp thích hợp trong giảng dạy tích hợp nội dung GDMT.

- Đối với mức độ tiếp thu và hứng thú của HS khi giải quyết vấn đề liên quan đến thực tiễn về mơi trường trong mơn hóa học thì hơn 80% các GV đồng ý rằng HS hịa hứng, vui vẻ và tiếp thu nhanh. Điều đó cho thấy rằng hiệu quả của việc vận dụng tích hợp nội dung GDMT trong giảng dạy và làm cho tiết học trở nên sơi nổi hơn. Các em có nhiều kiến thức về môi trường khá rộng và nhiều em tỏ ra am hiểu rất sâu sắc các vấn đề môi trường trên thế giới hiện nay. Điều này, các em tiếp thu bài tốt và tham gia góp ý kiến tích cực khi có vấn đề liên quan.

- Hơn 90% các GV cho rằng việc vận dụng tích hợp nội dung GDMT sẽ giúp HS phát triển hai năng lực chính là năng lực giải quyết vấn đề thơng qua mơn hóa học và năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống. HS tự nhận thức về môi trường và giải quyết được tình huống trong cuộc sống. Kết quả là HS có ý thức trách nhiệm với môi trường và biết cách hành động thích hợp để bảo vệ mơi trường.

- Hơn 70% GV đồng ý việc chuẩn bị nội dung GDMT trong hóa học mất khá nhiều thời gian nên việc cung cấp một bộ tài liệu gồm các nội dung GDMT như một nguồn tài liệu tham khảo tin cậy áp dụng vào các bài giảng giúp GV tiết kiệm được thời gian để có nội dung bài học đầy đủ và hiệu quả.

- 100% GV đồng ý rằng vận dụng tích hợp nội dung GDMT vào bài giảng hóa học là thấy được HS hứng thú trong môn học nếu như liên hệ thực tế bằng kiến thức môi trường, giúp tiết học trở nên phong phú, sơi nổi và có ý nghĩa hơn.

- Như vậy, có thể thấy rằng đa số GV hoàn toàn đồng ý việc vận dụng tích hợp nội dung GDMT vào trong giảng dạy là điều cần thiết. Tuy nhiên, khi thực hiện giảng dạy nội dung GDMT các GV đều gặp phải những khó khăn khác nhau. Khó khăn lớn nhất của GV đó là vấn đề thời gian tiết học. Bởi vì lượng thời gian tiết học rất ít mà lượng kiến thức truyền tải rất nhiều. Ngồi ra cịn có các khó khăn khác như trong các kì thi nội dung GDMT khơng yêu cầu, thiếu các trang thiết bị, dụng cụ dạy học,…

* Tiểu kết khảo sát

Việc vận dụng tích hợp nội dung GDMT vào các bài giảng hóa học ở trường THPT giúp HS dễ dàng tiếp thu bài học và tạo hứng thú trong giờ học. Hiện nay, nội dung GDMT truyền tải đến HS có thể bằng nhiều cách khác nhau như dạy trực tiếp

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

trên lớp hay giao nhiệm vụ về nhà. Dù ở hình thức nào thì nội dung GDMT cũng là nội dung quan trọng giúp HS hình thành năng lực giải quyết vấn đề và vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống. Tuy nhiên, việc vận dụng nội dung GDMT trong quá trình giảng dạy khiến GV gặp nhiều khó khăn, trong đó khó khăn lớn nhất là thời gian tiết học và tìm kiếm tư liệu chuẩn bị cho bài giảng. Vì vậy để khắc phục điều này, đề tài “Tích hợp nội dung giáo dục mơi trường trong các bài giảng hóa học ở trường trung học phổ thông” là thực sự cần thiết và giúp đỡ cho GV trong quá trình giảng dạy.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

- Nêu được khái niệm ô nhiễm môi trường và tác hại của ô nhiễm môi trường.

- Nêu được các tác động của các chất hóa học ảnh hưởng đến sự phát triển mơi trường. - Trình bày được ngun nhân gây ơ nhiễm mơi trường như khơng khí, đất, nước là do các chất độc hại dưới dạng chất vô cơ, hữu cơ. Các chất này gây hại đến các đồ vật, các cơng trình kiến trúc cũng như là sức khỏe của con người, động vật và thực vật. - Trình bày được tác hại của sự ô nhiễm môi trường đối với cuộc sống.

- Trình bày được một số giải pháp bảo vệ môi trường như việc thu gom và xử lý rác thải một cách hợp lí, ngăn chặn khí độc hại thốt ra ngồi khơng khí, phịng chống chất độc hại trong q trình tiếp xúc và sử dụng một cách khoa học với thuốc trừ sâu, phân bón hóa học,…

2.1.2. Về năng lực

- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề:

+ Nhận biết được một số dấu hiệu về ô nhiễm môi trường. Nhận biết sự có mặt của một số chất hóa học gây ơ nhiễm đất, nước, khơng khí.

+ Nhận biết một số nhiêu liệu, chất đốt, tài nguyên thiên nhiên hợp lí. + Xử lí chất thải đơn giản sau khi thực hành thí nghiệm.

+ Bảo vệ môi trường sống và thực hiện một số biện pháp bảo vệ mơi trường trong mơn Hóa học ở trường THPT.

2.1.3. Phẩm chất

- Trung thực: Tự giác tham gia và vận động người khác tham gia phát hiện, đấu tranh với các hành vi vi phạm xấu đối với môi trường như là chặt phá rừng trái phép, giết hại động vật quý hiếm, xả rác bừa bãi,…

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

+ Có ý thức trách nhiệm bảo vệ mơi trường thiên nhiên cho bản thân, gia đình và cộng động.

+ Có ý thức tuyên truyền mọi người xung quanh bảo vệ môi trường.

+ Có ý thức góp phần cải tạo mơi trường bằng những việc làm như trồng cây xanh, vứt rác đúng nơi quy định, sử dụng các phương tiện giao thông cơng cộng,…

+ Có ý thức bảo vệ mơi trường khi làm việc với các hóa chất độc hại, dọp dẹp vệ sinh sạch sẽ, ngăn nắp nơi làm việc.

2.2. Các nguyên tắc tích hợp nội dung GDMT vào các bài giảng hóa học

Tích hợp nội dung GDMT vào dạy học là một sự kết hợp một cách có hệ thống các kiến thức về BVMT và các kiến thức môn học thành một nội dung thống nhất, gắn bó chặt chẽ với nhau dựa trên những mối liên hệ thực tiễn để đề cập trong môn học.

Khi tích hợp nội dung GDMT vào các bài giảng hóa học cần phải đảm bảo một số nguyên tắc sau:

- Không làm ảnh hưởng và thay đổi đặc tính nội dung của môn học, không biến bài học của bộ môn thành bài học về giáo dục BVMT.

- Chọn lọc các nội dung GDMT phù hợp với mục tiêu và nội dung bài học của từng bài tránh tràn lan, tùy tiện.

- Lồng ghép các thơng tin thực tiễn về mơi trường để kích thích niềm hứng thú và say mê học tập của HS.

- Phát huy cao độ hoạt động tích cực nhận thức của HS và tận dụng tối đa mọi khả năng có thể trong và ngồi lớp học.

2.3. Các yêu cầu khi lựa chọn bài học để tích hợp nội dung GDMT

Khi lựa chọn bài học để tích hợp nội dung GDMT cần phải đảm bảo một số yêu cầu sau đây:

- Nội dung bài học có liên quan đến thực tiễn, những vấn đề về mơi trường tồn cầu mà hiện nay đang được quan tâm.

Ví dụ: Trong bài “Hiđrosunfua – Lưu huỳnh đioxit – Lưu huỳnh trioxit” có nội dung liên quan đến thực tiễn và vấn đề về môi trường tồn cầu là ơ nhiễm khơng khí, ơ nhiễm nước, mưa axit và hậu quả của mưa axit.

Trong bài “Oxi – Ozon” có nội dung liên quan đến thực tiễn về vai trò sự sống đối với oxi và vấn đề mơi trường tồn cầu là ơ nhiễm khơng khí, sự suy giảm của tầng ozon.

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

- Nội dung bài học không quá nặng, không cần quá nhiều kiến thức trọng tâm, để GV có thời gian cho hoạt động tích hợp nội dung GDMT.

Ví dụ: Trong bài “Oxi – Ozon” (Hóa học 10 cơ bản) nội dung bài học khá đơn giản, dễ hiểu, ngắn gọn nên GV có thời gian cho việc giảng dạy nội dung liên quan đến thực tiễn và vấn đề về mơi trường tồn cầu là ơ nhiễm khơng khí và lỗ thủng tầng ozon.

- Bài học phải có nguồn tài liệu, hình ảnh phong phú để hỗ trợ GV tích hợp nội dung GDMT trong quá trình giảng dạy.

2.4. Các bài hóa học có thể tích hợp nội dung GDMT ở trường THPT

Bảo vệ môi trường (BVMT) là một việc làm cần thiết của nhân loại, để BVMT có rất nhiều biện pháp dựa trên nhiều phương diện pháp luật, kinh tế, giáo dục. Tại đây, GDMT đóng vai trị quan trọng để hình thành cho người học khơng chỉ kiến thức, kỹ năng mà cịn hình thành cho họ thái độ, ý thức, trách nhiệm và lối sống trong việc BVMT.

Việc tích hợp nội dung GDMT ở trường THPT vào mơn Hóa học rất thuận lợi cho HS. Từ những các nội dung về cấu tạo chất, tính chất vật lí và tính chất hóa học, ứng dụng và điều chế các chất… mơn Hóa học giúp cho HS tìm hiểu một cách sâu sắc về sự biến đổi các chất trong môi trường, ảnh hưởng của các yếu tố tới thành phần của môi trường, nguồn gây ô nhiễm môi trường và biện pháp để bảo vệ môi trường. Trong SGK Hóa học ở trường THPT có rất nhiều bài học, nhiều nội dung có thể tích hợp được việc GDMT cho HS. Dưới đây, tôi đã đề cập một số nội dung được lồng ghép nhiều nhất, có liên quan đến nhiều nhất đến mơn học, đó chính là tích hợp GDMT trong các bài giảng hóa học tại trường THPT.

2.4.1. Chương trình lớp 10

Bảng 2.1: Các bài có thể tích hợp nội dung GDMT (lớp 10)

193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM193Thursday, June 13, 202410:03:35 PM10:03:35 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM193Thursday, June 13, 202410:03:43 PM10:03:43 PM

193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM193Thursday, June 13, 202410:03:51 PM10:03:51 PM

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

</div>

tích hợp nội dung giáo dục môi trường trong các bài giảng hóa học ở trường trung học phổ thông

<b>ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG </b>

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA HÓA HỌC </b>

<b>NGUYỄN THỊ TÙNG LINH</b>

<b>TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC MƠI TRƯỜNG </b>

<b>TRONG CÁC BÀI GIẢNG HÓA HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG </b>

<b>KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN SƯ PHẠM HÓA HỌC </b>

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

<b>ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG </b>

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA HÓA HỌC </b>

<b>TÍCH HỢP NỘI DUNG GIÁO DỤC MƠI TRƯỜNG </b>

<b>TRONG CÁC BÀI GIẢNG HÓA HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THƠNG </b>

<b>KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN SƯ PHẠM HÓA HỌC</b>

<b>Sinh viên thực hiện : NGUYỄN THỊ TÙNG LINH Giáo viên hướng dẫn : ThS. NGUYỄN THỊ LAN ANH </b>

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

193uhah tieh tihh hihh tai ehihh euc eohg ty eo uhah vat tu hohg hghieu puahg hihh thahh uho ha lohg tihh puahg hihhThursday, June 13, 2024

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về