Tải bản đầy đủ (.pdf) (81 trang)

LUẬN VĂN: Quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay pptx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (703.23 KB, 81 trang )









LUẬN VĂN:

Quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công
chức phường ở thành phố Hà Nội trong
giai đoạn hiện nay













Mở đầu

1. Tính cấp thiết của đề tài
Quản lý đảng viên là một nội dung quan trọng của công tác đảng viên. Làm tốt
công tác quản lý đảng viên, các cấp uỷ, tổ chức đảng không chỉ nắm chắc diễn biến chất


lượng, số lượng, cơ cấu đội ngũ đảng viên và từng cá nhân đảng viên mà đó cũng là quá
trình giáo dục, rèn luyện đội ngũ đảng viên, tăng cường mối liên hệ chặt chẽ giữa đảng
viên với tổ chức đảng, kịp thời có những biện pháp công tác thích hợp để nâng cao chất
lượng đội ngũ đảng viên.
Chính vì vai trò quan trọng của công tác quản lý đảng viên như vậy nên Đảng ta
yêu cầu các tổ chức đảng phải thường xuyên quản lý đảng viên xây dựng nền nếp quản lý
chặt chẽ đảng viên, giúp cho Đảng nắm chắc đảng viên "không để một đảng viên nào đứng
ngoài sự quản lý của tổ chức"; mỗi đảng viên phải "tự giác đặt mình trong sự quản lý của
chi bộ" [18, tr.143].
Đất nước ta đang trong thời kỳ tiếp tục đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, có
nhiều cơ hội để tiến lên. Tuy nhiên, nước ta đang đứng trước nhiều thách thức lớn, đan
xen nhau, tác động tổng hợp và diễn biến phức tạp, không thể coi thường bất cứ thách
thức nào. Tỡnh hỡnh đó đòi hỏi công tác xây dựng Đảng nói chung, công tác xây dựng
đội ngũ đảng viên nói riêng phải được tăng cường và có những đổi mới cho phù hợp với
đặc điểm, yêu cầu và nhiệm vụ mới, trong đó phải chú trọng công tác quản lý đảng viên.
Đại hội X của Đảng yêu cầu: “ đề cao trách nhiệm quản lý, kiểm tra, giám sát đảng viên
của chi bộ. Đảng viên có cương vị càng cao càng phải chấp hành sự quản lý của chi bộ”
[22, tr.299].
Đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội là lực lượng
đảng viên đang trực tiếp đi đầu thực hiện và lãnh đạo nhân dân Thủ đô thực hiện đường
lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đội ngũ đảng viên này
đang đứng trước những yêu cầu ngày càng cao về phẩm chất và năng lực, vừa chịu những
tác động phức tạp nhiều mặt của môi trường công tác, nên công tác quản lý đội ngũ đảng
viên này càng phải được quan tâm.
Trong thời gian qua, Thành uỷ, các quận uỷ và các đảng bộ phường ở thành phố
Hà Nội đó chú trọng đến công tác quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức

phường. Nhiều nội dung, biện pháp quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức
phường được triển khai thực hiện hoặc được đổi mới như: tổ chức cho nhân dân phường
tham gia giám sát, quản lý đảng viên thông qua thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; tổ chức

nghiêm túc việc chi bộ giao nhiệm vụ và kiểm tra, giám sát đảng viên thực hiện nhiệm vụ;
thực hiện thành nề nếp chế độ tự phê bình và phê bình trong đội ngũ đảng viên là cán bộ,
công chức phường Do đó, đó gúp phần quan trọng nâng cao chất lượng đội ngũ đảng
viên là cán bộ, công chức phường, phòng ngừa và hạn chế một bước sự sai phạm của đội
ngũ đảng viên này.
Tuy nhiên, so với yêu cầu và nhiệm vụ mới đối với đội ngũ đảng viên là cán bộ,
công chức phường, công tác quản lý đội ngũ đảng viên này vẫn còn nhiều bất cập. Tình
trạng đảng viên không gắn bó, tích cực hoạt động, và chi bộ không nắm được hoàn cảnh,
tư tưởng, phẩm chất của đảng viên còn xảy ra ở không ít nơi, ngay cả đối với những đảng
viên do môi trường công tác cần đặc biệt quản lý, giám sát. Kết quả là các đảng bộ phường
ở thành phố Hà Nội cũn nhiều bất cập, chất lượng đội ngũ đảng viên của các đảng bộ
phường cũn bộc lộ nhiều yếu kộm, tồn tại. Một bộ phận đảng viên, trong đó có cả đảng
viên có chức có quyền đó phai nhạt lý tưởng, mất sức chiến đấu, hách dịch, cửa quyền,
gia trưởng… ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng.
Trước yêu cầu của tình hình nhiệm vụ mới, việc nghiờn cứu, làm rừ cơ sở lý luận
và thực tiễn của vấn đề: “Quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở
thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay” nhằm góp phần tăng cường quản lý đội
ngũ đảng viên này có ý nghĩa cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.
2. Tỡnh hỡnh nghiờn cứu liên quan đến đề tài
Quản lý đảng viên là một nội dung quan trọng của công tác xây dựng Đảng, là vấn
đề thường xuyên được Đảng ta quan tâm chỉ đạo thực hiện, bởi vậy đã có nhiều nghị
quyết, chỉ thị đề cập đến. Nhiều nhà khoa học và hoạt động thực tiễn cũng đã có những
nghiên cứu về quản lý đảng viên ở các góc độ khác nhau, tiêu biểu như:
* Sách:
+ PTS Ngô Kim Ngân (chủ biên), (Nhà xuất bả Chính trị quốc gia, 1999): “Về
nâng cao chất lượng đảng viên trong sự nghiệp đổi mới”.

+ TS Đỗ Ngọc Ninh (chủ biên) (Nhà xuất bản Văn hoá dân tộc, 2003): “Phỏt huy
vai trũ đội ngũ đảng viên là người nghỉ hưu khu vực nông thôn đồng bằng Bắc bộ trong
giai đoạn hiện nay”.

+ PGS, TS Tô Huy Rứa và PGS, TS Trần Khắc Việt (đồng chủ biên) (Nhà xuất
bản Chính trị quốc gia, 2003): “Làm người cộng sản trong giai đoạn hiện nay”.
+ PGS, TS Đỗ Ngọc Ninh (chủ biên) (Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, 2004):
“Nâng cao năng lực lónh đạo và sức chiến đấu của các đảng bộ phường ở Thủ Đô Hà
Nội hiện nay”.
* Các luận án, luận văn:
+ Đặng Đỡnh Phỳ (1996): “Nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên ở các tổ chức
cơ sở Đảng Phường, xó ven đô trong công cuộc đổi mới hiện nay” - Luận án Phó Tiến Sĩ,
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
+ Nguyễn Văn Giang (2002): “Nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên vùng có
đồng bào công giáo ở các tỉnh ven biển Đồng bằng Bắc bộ trong giai đoạn hiện nay” -
Luận án Tiến sĩ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
+ Cao Thị Thanh Vân (2002): “Nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên ở nông
thôn Đồng bằng Sông Hồng trong thời kỳ đẩy manh công nghiệp hoá” - Luận án Tiến sĩ,
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
+ Đặng Thị Minh Hảo (2003): “ Nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong các
trường trung học phổ thông ở Hà Nội trong giai đoạn hiện nay” - Luận văn Thạc sĩ, Học
viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
+ Nguyễn Huỳnh Long (2005): “ Nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên là giáo
viên trong các trường trung học phổ thông ở Thành Phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện
nay” - Luận văn Thạc sĩ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
+ Nguyễn Thị Ngọc Loan (2006): “Chất lượng đội ngũ đảng viên là cán bộ
chuyên trách ở các Phường thành phố Hà Nội giai đoạn hiện nay” - Luận văn Thạc sĩ,
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

+ Trần Thị Bích Thuỷ (2006): “ Xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt của hệ thống
chính trị cấp Phường Quận Thanh Xuân thành phố Hà Nội giai đoạn hiện nay” - Luận văn
Thạc sĩ, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
+ Nguyễn Văn Doãn (2008): Quản lý đảng viên là người công giáo ở các đảng bộ
xã của huyện Tân Hiệp, tỉnh Kiên Giang trong giai đoạn hiện nay - Luận văn Thạc sĩ,

Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh.
+ Tôn Mạnh (2008): Công tác quản lý đảng viên ở đảng bộ các cơ quan dân chính
đảng, tỉnh Nghệ an trong giai đoạn hiện nay - Luận văn Thạc sĩ, Học viện Chính trị -
Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh.
Cỏc cụng trỡnh nghiờn cứu trờn, ở những góc độ và mức độ khác nhau đã bàn đến
vấn đề quản lý đảng viên. Một số công trình đã đi sâu luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn
quản lý đảng viên, chỉ ra phương hướng và giải pháp tăng cường, đổi mới công tác quản
lý đội ngũ đảng viên ở một địa bàn cụ thể. Tuy nhiên, đến nay chưa cú cụng trỡnh nào đi
sâu nghiên cứu về quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố
Hà Nội.
3. Mục đích, nhiệm vụ của luận văn
* Mục đích
Gúp phần làm rừ cơ sở lý luận và thực tiễn của vấn đề quản lý đội ngũ đảng viên
là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội giai đoạn hiện nay; từ đó đề xuất những
giải pháp khả thi để tăng cường công tác quản lý đội ngũ đảng viên này trong giai đoạn
hiện nay.
* Nhiệm vụ
- Làm rừ đặc điểm đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà
Nội.
- Xây dựng quan niệm, nội dung, phương thức quản lý đội ngũ đảng viên là cán
bộ,công chức phường ở thành phố Hà Nội hiện nay.
- Đánh gíá đúng thực trạng quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức
phường ở thành phố Hà Nội từ năm 2005 đến nay; rút ra nguyên nhân, kinh nghiệm.

- Đề xuất phương hướng và những giải pháp chủ yếu để tăng cường quản lý đội
ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận văn
* Đối tượng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành
phố Hà Nội.

* Phạm vi nghiên cứu
Đề tài khảo sát công tác quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở
thành phố Hà Nội cũ trong thời gian từ 2005 đến nay và đề xuất phương hướng, giải pháp
quản lý đảng viên là cán bộ, công chức phường ở Hà Nội từ nay đến năm 2015.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn
* Cơ sở lý luận
Đề tài được nghiên cứu trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mỏc-Lờnin, tư tưởng Hồ
Chí Minh và quan điểm của Đảng ta về xây dựng Đảng, xây dựng, quản lý đội ngũ đảng
viên. Luận văn kế thừa kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học có liên quan đó
được công bố.
* Phương pháp nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, sử
dụng kết hợp các phương pháp tổng kết thực tiễn, lôgic - lịch sử, phân tích và tổng hợp,
điều tra xó hội học
6. Những đóng góp về khoa học của luận văn
- Gúp phần làm rừ thờm quan niệm, nội dung, phương thức, biện pháp quản lý
đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội hiện nay.
- Đánh giá đúng thực trạng và đề xuất những giải pháp có tính khả thi để tăng
cường quản lý đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội trong
giai đoạn hiện nay.
7. í nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn

Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho các cấp uỷ đảng ở Hà Nội trong công
tác quản lý đảng viên và làm tài liệu tham khảo cho công tác nghiên cứu, học tập môn xây
dựng Đảng.
8. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, luận văn gồm
3 chương, 6 tiết.



Chương 1
QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ ĐẢNG VIÊN LÀ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC PHƯỜNG Ở
THÀNH PHỐ HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY - NHỮNG VẤN ĐỀ Lí
LUẬN VÀ THỰC TIỄN

1.1. PHƯỜNG, ĐẢNG BỘ PHƯỜNG VÀ ĐỘI NGŨ ĐẢNG VIÊN LÀ CÁN BỘ,
CÔNG CHỨC PHƯỜNG Ở THÀNH PHỐ HÀ NỘI TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
1.1.1. Vai trũ và đặc điểm của phường ở thành phố Hà Nội
1.1.1.1. Vai trũ của phường ở thành phố Hà Nội
Hà Nội là thủ đô của nước Cộng hoà xó hội chủ nghĩa Việt Nam, nằm ở trung tâm
đồng bằng sông Hồng, có vị trí từ 20
0
53’ đến 21
0
23’ vĩ độ Bắc từ 105
0
44’ đến 106
0
02’
kinh độ Đông. Hà Nội tiếp giáp 5 tỉnh: phía Bắc giáp Thái Nguyên; phía Đông giáp Bắc
Ninh, Hưng Yên; phía Tây giáp Vĩnh Phúc; phía Nam giáp Hà Tây. Thành phố gồm 9
quận nội thành: Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Ba Đỡnh, Cầu Giấy, Thanh Xuõn,
Tõy Hồ, Hoàng Mai, Long Biờn và 5 huyện ngoại thành: Súc Sơn, Đông Anh, Thanh
Trỡ, Từ Liờm, Gia Lõm.
Hà Nội là trung tâm chính trị, văn hoá và là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng
về chính trị, kinh tế, văn hoá, quốc phũng, an ninh và đối ngoại của cả nước. Hơn hai
mươi năm đổi mới và phát triển, đi đúng định hướng và vận dụng sáng tạo đường lối đổi
mới của Đảng, đưa sự nghiệp đổi mới của Hà Nội đạt được những thành tựu to lớn, toàn
diện, chuyển biến cơ bản trong đời sống xó hội.
Với 920,97 km

2
, và khoảng 3.118.200 triệu dân số trong 9 quận nội thành và 5
huyện ngoại thành.
Toàn thành phố Hà nội có 128 phường và 9 quận nội thành của Hà Nội. phường là
cấp hành chính cơ sở ở nội thành - đặc biệt đối với phường của thủ đô Hà Nội lại càng có
vai trũ quan trọng hơn trong việc lónh đạo, phổ biến và tổ chức, quản lý, động viên quần
chúng nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà
nước cũng như các nhiệm vụ chính của địa phương… thông qua đó, để đưa được các
đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước và các nhiệm vụ của

địa phương đó vào cuộc sống, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức và hành động của
cán bộ, đảng viên và nhân dân trong phường. Từ việc thực hiện những chủ trương, đường
lối, chính sách… sẽ tạo điều kiện thuận lợi, thúc đẩy, nâng cao đời sống vật chất, tinh
thần của nhân dân, vận động nhân dân làm trũn nghĩa vụ cụng dõn đối với nhà nước.
Vai trũ của phường ở thủ đô Hà Nội gắn liền với vị trí, vai trũ đặc biệt quan trọng
ở thủ đô, đó là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học, kỹ thuật, ngoại giao, giáo
dục, y tế của cả nước đó là nơi các cơ quan Trung ương của Đảng, Nhà nước, các đoàn
thể chính trị - xó hội và cơ quan đại diện ngoại giao, các tổ chức quốc tế đặt trụ sở và làm
việc. Nơi đây diễn ra các hoạt động đối nội, đối ngoại quan trọng nhất của đất nước phục
vụ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xó hội chủ nghĩa.
Vị trí, vai trũ của phường ở Hà Nội được Đảng ta, Thành ủy Hà Nội nhất quán
khẳng định, thể hiện trong các chủ trương và những việc làm cụ thể nhằm xây dựng
phường ở Hà Nội ngày càng vững mạnh. Ngay sau khi thủ đô được giải phóng (10-10-
1954), việc quan tâm xây dựng cấp cơ sở ở Hà Nội đó được thể hiện và thu được
những thành quả đáng ghi nhận. Đến năm 1974, căn cứ vào tỡnh hỡnh thực tế, thành
phố Hà Nội kiện toàn lại một bước về tổ chức và xác định chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn cấp cơ sở của nội thành. Từ 231 ban đại diện dân phố được sắp xếp lại
thành 185 ban đại diện hành chính tiểu khu; quy mô mỗi tiểu khu từ 2.000 đến 5.000
dân. Năm 1978, Thành ủy Hà Nội tiến hành thí điểm, lập ra ủy ban nhân dân tiểu khu,
mỗi tiểu khu có khoảng 10.000 dân… Đi liền với quá trỡnh đó, tổ chức Đảng, chính

quyền, các đoàn thể cũng được sắp xếp, kiện toàn phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của
cơ sở nội thành. Đó là chủ trương và phương hướng phát triển đúng đắn.
Hiến pháp năm 1980 của nước Cộng hũa xó hội chủ nghĩa Việt Nam quy định,
đơn vị hành chính ở Hà Nội chia thành ba cấp. Riêng ở nội thành, dưới thành phố là cấp
quận và dưới quận là cấp phường. Quyết định số 94/HĐBT ngày 26-9-1981 của Hội đồng
Bộ trưởng quy định: Phường là đơn vị hành chính cơ sở ở nội thành, nội thị, tổ chức theo
khu vực dân cư ở đường phố, có khoảng 7.000 đến 12.000 dân. Chức năng chủ yếu của
bộ máy chính quyền cấp phường là quản lý hành chớnh nhà nước, quản lý xó hội, quản lý
và chăm lo phục vụ đời sống dân cư.

Thực hiện quyết định nêu trên, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội ra Quyết định
số 1408/QĐUB ngày 15-4-1982 để hướng dẫn các phường hoạt động theo hỡnh thức
mới. Tiếp đến ngày 15-1-1986, Ban Thường vụ Thành ủy và Thường trực Ủy ban nhân
dân thành phố Hà Nội đó họp và quyết định: đi đôi với việc quản lý hành chính về mặt
nhà nước, quản lý xó hội, quản lý dõn cư, chăm lo đời sống nhân dân, chính quyền
phường phải quản lý cỏc tổ chức sản xuất tiểu thủ cụng nghiệp (cả tập thể và cỏ nhõn) về
cỏc mặt xõy dựng, thực hiện kế hoạch sản xuất, kinh doanh, phõn phối, chấp hành các
chế độ, thể lệ tài chính, giá cả và nghĩa vụ đối với Nhà nước.
Từ sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng, đất nước bước vào thực
hiện đường lối đổi mới toàn diện do Đảng khởi xướng và lónh đạo. Thủ đô Hà Nội cũng
dần dần chuyển sang thực hiện cơ chế thị trường. Cấp phường lại có vai trũ rất quan
trọng trong điều kiện thực hiện cơ chế mới. Trên cơ sở các văn bản của Nhà nước và của
Thủ đô đó ban hành, Ủy ban nhõn dõn thành phố Hà Nội ban hành Quy định số
3940/QĐUB ngày 25-8-1990, về nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền phường. Bản quy
định gồm 20 điều, trong đó nêu rừ:
Phường là đơn vị hành chính cơ sở nội thành, nội thị, là nơi trực tiếp tổ
chức thực hiện mọi chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước,
thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân. Chính quyền phường có chức năng chủ
yếu là quản lý hành chớnh nhà nước, quản lý xó hội và chăm lo phục vụ đời
sống dân cư [51, tr.9].

Điều 1 của Quy định ghi rừ: Ủy ban nhõn dõn phường thực hiện chức năng kiểm
tra, giám sát hoạt động của các đơn vị và công dân trên địa bàn phường về việc chấp hành
các chủ trương, chính sách, và pháp luật của Nhà nước, các quy định của thành phố về
quản lý kinh tế, xó hội và đô thị; chịu sự quản lý và điều hành tập trung, thống nhất của
quận, thị xó (gọi tắt là quận), thành phố trong quản lý dõn cư, quản lý xó hội, quản lý đô
thị [51, tr.10].
Qua hơn 20 năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng trên địa bàn thủ đô, vị
trí, vai trũ của phường ở Hà Nội ngày càng được nhận thức và phát triển sâu sắc hơn,
được thể hiện rừ trờn thực tế thực hiện cụng cuộc đổi mới. Các phường ở Hà Nội đó

đóng góp to lớn trong phát triển kinh tế, quản lý đô thị, khắc phục các tệ nạn xó hội
do tỏc động của mặt trái cơ chế thị trường, giải quyết những vấn đề xó hội trờn địa
bàn, giữ vững an ninh chớnh trị, trật tự an toàn xó hội, gúp phần quan trọng vào thành
tựu cụng cuộc đổi mới của thủ đô. Thực tế đó khẳng đinh, phường mạnh thỡ quận
mạnh, quận mạnh thỡ thủ đô vững mạnh; thủ đô mạnh sẽ tác động lớn đến sự phát
triển của đất nước. Phường yếu kém không ổn định, có nhiều điểm nóng thỡ quận
khụng ổn định, không phát triển được, thậm chí gây hậu quả xấu đối với thủ đô; ảnh
hưởng nhất định đến sự phát triển của đất nước, đến uy tín, thanh danh của Đảng.
Như vậy, phuờng bên cạnh vai trũ là nơi phổ biến tổ chức, quản lý, động viên
quần chúng nhân dân trong phường thỡ cũn cú vai trũ trong việc bảo đảm ổn định chính
trị, chống lại những liệu điệu xuyên tạc đối với đuờng lối, chủ trương, chính sách của
Đảng và pháp luật của Nhà nuớc. Cấp phường là cấp cơ sở cuối cùng trong hệ thống
chính trị và là nơi tiếp nhận những ý kiến, những thắc mắc rất đời thường của quần chúng
nhân dân trên những vấn đề đang diễn ra về văn hoá, giáo dục; y tế; về kinh tế; về an
ninh, quốc phũng; về quản lý dõn cư và xó hội; về quản lý lao động, về quản lý nhà, đất
đai (đây là vấn đề nóng bỏng, đang diễn ra khá phức tạp hàng ngày, hàng giờ - đặc biệt là
ở một số xó vừa được chuyển lên phường khi Hà Nội mở rộng, phát triển thêm những
quận mới). Những vấn đề này liên quan đến cuộc sống hàng ngày của người dân, nếu các
phường không giải quyết triệt để, tận gốc, hợp tỡnh, hợp lý thỡ sẽ xảy ra vấn đề khiếu
kiện kéo dài, thậm chí sẽ vượt cấp… điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới vai rũ lónh

đạo của các đảng bộ phường, các quận uỷ, Thành uỷ Hà Nội nói riêng cũng như của toàn
Đảng nói chung. Cũng từ những việc giải quyết không ổn thoả ở phường có thể sẽ tạo sơ
hở cho các thế lực thù địch lợi dụng, lôi kéo, xúi bẩy nhân dân, khiếu kiện đông người,
gây mất ổn định chính trị - xó hội.
Do vậy, để làm tốt được các vấn đề về kinh tế, văn hoá, giáo dục, an ninh, quốc
phũng, quản lý về đất đai, dân cư, lao động… thỡ cần được định hướng và chỉ đạo thực
hiện đúng hướng, có hiệu quả. Có như vậy phường mới phát triển mạnh, bền vững; từ đó,
mới có thể khẳng định phưũng mạnh mà nếu phường mạnh thỡ quận mạnh và từ đó sẽ

tạo đà cho Thủ đô vững mạnh. Và Thủ đô Hà Nội là trung tâm, là trái tim của cả nước, vỡ
thế, nú cú thật sự vững mạnh thỡ sẽ tỏc động lớn đến sự phát triển của đất nước.
1.1.1.2. Đặc điểm của phường ở thành phố Hà Nội
Qua nghiên cứu, khảo sát cho thấy các phường ở thành phố Hà Nội có một số đặc
điểm sau:
Một là, phường ở Hà Nội là đơn vị cơ sở thuộc hệ thống hành chính bốn cấp ở
nước ta, nằm trên địa bàn thủ đô, đó là trung tâm đầu nóo chớnh trị, kinh tế, văn hóa,
giáo dục, khoa học - công nghệ và giao dịch quốc tế.
Phường là cấp cơ sở trong hệ thống hành chính bốn cấp ở nước ta, được Điều 118
Hiến pháp 1992 quy định: Nước chia thành tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Tỉnh
chia thành huyện, thành phố thuộc tỉnh và thị xó; thành phố trực thuộc Trung ương chia
thành quận, huyện và thị xó;Huyện chia thành xó, thị trấn; thành phố trực thuộc tỉnh, thị
xó chia thành phường và xó; quận chia thành phường. Như vậy, hệ thống chính trị ở nước
ta từ Trung ương đến cơ sở là một thiết chế xó hội bao gồm Đảng Cộng sản Việt Nam,
chính quyền, các đoàn thể chính trị - xó hội, hoạt động trong khuôn khổ của Hiến pháp và
pháp luật, dưới sự lónh đạo của Đảng. Phường là đơn vị hành chính lónh thổ cấp cuối
cùng ở nước ta; phường có đầy đủ các tổ chức trong hệ thống chính trị, có các tổ chức
kinh tế, các tổ chức xó hội, nghề nghiệp,… Cú thể núi phường là hỡnh ảnh thu nhỏ của
một xó hội, phần rất lớn cỏc hoạt động của đời sống xó hội đều được diễn ra ở phường.
Nghĩa là đường lối, chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước đều hội tụ về phường và được tổ chức thực hiện. Phường là nơi phát huy quyền làm

chủ của nhân dân, nơi kiểm nghiệm những chủ trương của Đảng và Nhà nước về quản lý
đô thị, xây dựng thủ đô văn minh, lịch sự, bài trừ các tệ nạn xó hội, phỏt triển kinh tế, văn
hóa giáo dục… Đó là nơi Đảng tăng cường mối quan hệ giữa Đảng với đông đảo nhân
dân; nắm bắt tâm tư, tỡnh cảm, nguyện vọng chớnh đáng của nhân dân… Đó là nơi đóng
góp cho Đảng những kinh nghiệm quý báu để Đảng sửa đổi, bổ sung đường lối, chủ
trương, chính sách đúng đắn hơn và đề ra chủ trương, chính sách mới sát với phường.
Những hoạt động nêu trên cũng diễn ra ở các phường của các thành phố, thị xó khỏc.
Song, đối với các phường ở thủ đô Hà Nội, những hoạt động đó diễn ra với những đặc điểm

riêng. Các phường ở nơi khác hoạt động yếu kém cũng ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế -
xó hội của tỉnh, thành phố đó. Nhưng đối với thủ đô Hà Nội, nếu phường hoạt động yếu sẽ ảnh
hưởng đến thủ đô và đến cả nước. Nếu xảy ra những vấn đề phức tạp, nhất là những điểm
nóng, sẽ ảnh hưởng nhất định đến sự ổn định chính trị của thủ đô, đến uy tín, thanh danh của
Đảng và của đất nước trên trường quốc tế; và các thế lực thù địch dễ lợi dụng tỡnh hỡnh đó để
phá hoại Đảng, phá hoại công cuộc xây dựng chủ nghĩa xó hội trờn đất nước ta.
Đặc điểm nêu trên quy định và đũi hỏi cỏc phường ở Hà Nội phải được đầu tư xây
dựng ngày càng vững mạnh, hoạt động đạt kết quả tốt, không được phép để xảy ra những
sai sót, nhất là xảy ra những phức tạp về an ninh, trật tự và các điểm nóng.
Hai là, nhiều phường ở Hà Nội là nơi tập trung các cơ quan đầu nóo của Trung
ương và của thủ đô, các doanh nghiệp, công ty, bệnh viện, trường học của Trung ương
và của Hà Nội; nơi có nhiều di tích lịch sử, các danh lam thắng cảnh.
Đây là thế mạnh và đặc điểm riêng có của nhiều phường ở thủ đô Hà Nội. Các
phường có điều kiện thuận lợi trong việc trực tiếp quan hệ với các cơ quan Trung ương,
các doanh nghiệp, công ty, các trường đại học, cao đẳng để phối hợp hoạt động giữa
phường với các cơ quan đó trong hoạt động xây dựng phường, tạo điều kiện cho phường
phát triển, hoạt động đạt kết quả cao. Các xó cũng như các phường ở những nơi khác có
thể trực tiếp quan hệ với các cơ quan Trung ương, các trường đại học để hoạt động đạt
kết quả tốt hơn. Song, nhỡn chung họ gặp nhiều khú khăn và điều kiện cụ thể thường
không cho phép họ thực hiện điều đó.
Nhiều phường ở Hà Nội có các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh, đây là điều

kiện rất thuận lợi để các phường phát triển văn hóa, nâng cao trỡnh độ dân trí, cũng như
phát triển du lịch, dịch vụ để tăng thu ngân sách của phường. Đặc biệt các phường ở Hà
Nội là nơi cư trú của hàng ngàn cán bộ, công chức của Trung ương và Hà Nội, trong đó
có nhiều cán bộ cao cấp của Đảng, Nhà nước. Theo quy định của Trung ương, những cán
bộ này phải biết giữ mối liên hệ với cấp ủy, chính quyền nơi cư trú. Đây là điều kiện rất
thuận lợi để các phường tận dụng, phát huy trí tuệ, kinh nghiệm của các cán bộ, công
chức đó, vỡ sự phỏt triển của phường.

Ba là, phường ở Hà Nội phân chia thành nhiều loại rất đa dạng; kinh tế hàng hoá
trên địa bàn phường đang có xu hướng phát triển mạnh.
Phường ở Hà Nội rất đa dạng. Các phường thuộc khu phố cổ là trung tâm buôn
bán, sản xuất, dịch vụ như: phường Đồng Xuân, Phố Huế, Cửa Đông, Hàng Mã, Hàng
Đào… Có các phường lại chủ yếu là nơi đặt cơ quan của Trung ương hoặc của Thành
phố. Có những phường tập trung nhiều khu tập thể cao tầng của cán bộ, công chức, như:
phường Nghĩa Tân, Trung Tự, Thành Công, Thanh Xuân Bắc… Lại có nhiều phường
mới được chuyển đổi từ các xã do quá trình phát triển, mở rộng thủ đô; cơ cấu kinh tế
nên vẫn còn một bộ phận sản xuất nông nghiệp, như: phường Phúc Tân, Nhật Tân, Xuân
La, Mai Dịch…
Trên địa bàn các phường kinh tế hàng hoá đang có xu hướng phát triển mạnh mẽ.
Nhiều doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, các công ty liên doanh, công ty cổ
phần, các văn phòng đại diện trong nước và nước ngoài được thành lập.
Bên cạnh những mặt tích cực, mặt trái của cơ chế thị trường cũng gây nên những
khó khăn không nhỏ đối với hoạt động của phường. Những biểu hiện suy thoái đạo đức,
lối sống, những tệ nạn xã hội nảy nở, phát triển, một số tệ nạn đã trở thành nhức nhối,
bức xúc làm băng hoại đạo đức, lối sống… cần cấp bách được giải quyết.
Bốn là, số lượng dân cư trên địa bàn phường rất lớn, cơ cấu đa dạng.
Những năm gần đây kinh tế thị trường ở Hà Nội phát triển khá nhanh, tạo nên sự
phân tầng mạnh mẽ các giai cấp, các tầng lớp dân cư trên địa bàn các phường. Số người
không có việc làm ổn định ở các phường cũn lớn. Mỗi giai cấp, mỗi tầng lớp cú tõm tư,
nguyện vọng, tỡnh cảm khỏc nhau; đây là những vấn đề khó khăn, phức tạp đối với hoạt

động của các phường.
Công cuộc đổi mới đất nước nói chung và trên địa bàn thủ đô nói riêng đó thu
được thắng lợi to lớn. Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân các phường của Hà
Nội mặc dù cũn nhiều khú khăn; song, nhỡn chung khỏ ổn định, được cải thiện ở mức
cao hơn so với đời sống của nhân dân ở các thành phố, thị xó khỏc trong cả nước. Trỡnh
độ dân trí ở các phường của Hà Nội nhỡn chung vào loại cao nhất trong cả nước. Đây là
những điều kiện rất thuận lợi để các phường hoạt động có hiệu quả.

Trên địa bàn phường ở Hà Nội, làn sóng người nhập cư ồ ạt từ các tỉnh gây nên sự
hỗn hợp, phức tạp trong lối sống, văn hóa ảnh hưởng đến nếp văn minh thanh lịch của
người Hà Nội. Một số người truyền bá những tư tưởng lạc hậu, không lành mạnh và
những tệ nạn xó hội.
Những đặc điểm của các phường ở Hà Nội nêu trên có ảnh hưởng không nhỏ đến
cơ cấu, phẩm chất, năng lực và phong cách của đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức
phường ở thành phố Hà Nội và công tác quản lý đội ngũ đảng viên này. Đội ngũ đảng
viên là cán bộ, công chức ở các phường thuộc nội thành cũ thường có ưu điểm nổi bật ở
trình độ mọi mặt, kinh nghiệm quản lý đô thị, phong cách làm việc ; nhưng trong quản
lý bộ phận đảng viên này cần chú ý quản lý quan hệ xã hội, nâng cao ý thức gần gũi phục
vụ nhân dân. Đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức ở các phường đang trong quá trình
đô thị hóa lại cần chú ý quản lý, nâng cao trình độ, năng lực quản lý đô thị, xây dựng
phong cách làm việc phù hợp yêu cầu của văn hóa đô thị
1.1.2. Vai trò, chức năng, nhiệm vụ và đặc điểm của đảng bộ phường ở thành
phố Hà Nội
Đảng bộ thành phố Hà Nội đến cuối năm 2007 (trước khi mở rộng) có 128 đảng
bộ phường với 199.262 đảng viên. Sau khi mở rộng (ngày 01-8-2008), số đảng bộ
phường tăng lên 148 với 314.670 đảng viên (số liệu tính đến 31-12-2008).
1.1.2.1. Vai trò của đảng bộ phường
Trong hệ thống chính trị ở phường, các đảng bộ phường là một bộ phận, đồng thời
lónh đạo hệ thống ấy. Ngoài những điểm chung về vai trũ tổ chức cơ sở đảng, các đảng
bộ phường cũn cú những điểm riêng đặc thù, do tính đặc thù của cấp phường quy định.

Các đảng bộ phường ở Hà Nội là nền tảng của Đảng, là người trực tiếp đưa đường
lối, nghị quyết của Đảng, chính sách của Nhà nước, nghị quyết, chủ trương của cấp trên
đến với nhân dân và lónh đạo tổ chức thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương, nghị
quyết ấy; lónh đạo các hoạt động ở phường bảo đảm cho các hoạt động đi đúng đường
lối, quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Các đảng bộ phường có vai
trũ rất to lớn trong việc kiểm nghiệm, khẳng định tính đúng đắn của đường lối, nghị
quyết của Đảng; đóng góp cho Đảng những ý kiến, kinh nghiệm để Đảng sửa đổi, bổ

sung chủ trương, chính sách cho đúng đắn hơn, và đề ra chủ trương, chính sách mới. Đó
là cầu nối tổ chức Đảng với nhân dân ở phường, nắm bắt tâm tư, tỡnh cảm, nguyện vọng
của nhõn dõn để phản ánh với Đảng. Thông qua hoạt động của các đảng bộ phường mà
Đảng được dân tin, dân phục, dân yêu. Đảng bộ phường cũn là người trực tiếp giáo dục,
rèn luyện, kết nạp đảng viên, tiến hành tất cả các hoạt động xây dựng nội bộ Đảng.
1.1.2.2. Chức năng của đảng bộ phường
Theo quyết định số 94/QĐ-TW ngày 03-03-2004 của Ban Bí thư Trung ương
Đảng, các đảng bộ phường có chức năng: Đảng bộ, chi bộ cơ sở phường, thị trấn là hạt
nhân chính trị, lónh đạo thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật
của Nhà nước; lónh đạo thực hiện chức năng quản lý hành chính nhà nước và quản lý đô
thị trên địa bàn; xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh, phường giàu đẹp, văn
minh; không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, động viên nhân
dõn làm trũn nghĩa vụ đối với Nhà nước.
Các đảng bộ phường ở Hà Nội là hạt nhân chính trị ở cơ sở, do đó phải luôn luôn quán
triệt và vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương của Đảng và Chính phủ phù hợp với phường
của mỡnh, cụ thể húa nhiệm vụ, mục tiờu, chương trỡnh hành động để thực hiện đạt kết quả
tốt. Hoạt động lónh đạo của đảng bộ phường phải thể hiện rừ sự định hướng chính trị đúng đắn
cho các hoạt động trên địa bàn phường, bảo đảm cho các hoạt động đó đi đúng đường lối, quan
điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Các đảng bộ phường cũn phải trực tiếp
lónh đạo xây dựng chính quyền, các đoàn thể chính trị - xó hội, cỏc tổ chức xó hội nghề
nghiệp. Nghĩa là lónh đạo hoạt động của các tổ chức đó theo đúng đường lối, quan điểm của
Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, uốn nắn kịp thời những lêch lạc trong xây dựng tổ

chức và hoạt động của các tổ chức đó.
1.1.2.3. Nhiệm vụ của đảng bộ phường
Trên cơ sở vai trũ và chức năng đó nờu, đảng bộ phường có các nhiệm vụ cụ thể
như sau:
Thứ nhất, lónh đạo nhiệm vụ phát triển kinh tế - xó hội, an ninh, quốc phũng.
Lónh đạo việc thực hiện các chủ trương, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xó hội theo
nghị quyết của đại hội đảng bộ, chi bộ phường và của cấp trên; tạo môi trường thuận lợi

để khuyến khích các thành phần kinh tế và hộ gia đỡnh phỏt triển sản xuất, kinh doanh,
dịch vụ đúng chính sách, pháp luật của Nhà nước, tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho
người lao động; không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; động
viên nhân dân làm trũn nghĩa vụ đối với Nhà nước; xây dựng phường giàu đẹp, văn minh.
Lónh đạo việc thực hiện đúng chức năng quản lý hành chính nhà nước và cụng tỏc
quản lý đô thị trên địa bàn phường; thực hiện nhiệm vụ xây dựng cơ sở hạ tầng theo quy
hoạch; chăm lo phát triển sự nghiệp, văn hóa, giáo dục, y tế, bảo vệ môi trường, thực hiện tốt
các chính sách xó hội, xúa đói giảm nghèo.
Lónh đạo việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, thực hiện tốt
phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”; giám sát mọi hoạt động ở cơ sở
theo đúng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; mở rộng dân chủ đi
đôi với tăng cường kỷ luật, kỷ cương, kịp thời giải quyết những vướng mắc phát sinh
trong cộng đồng dân cư ở cơ sở theo đúng pháp luật; không để tích tụ được mâu thuẫn trở
thành điểm nóng; không để xảy ra tỡnh trạng khiếu kiện tập thể, vượt cấp hoặc lợi dụng
dân chủ để làm mất ổn định chính trị trên địa bàn.
Lónh đạo việc thực hiện nhiệm vụ quốc phũng toàn dõn và chớnh sỏch hậu
phương quân đội; giữ vững an ninh chớnh trị và trật tự an toàn xó hội; đề cao tinh thần
cảnh giác cách mạng, bảo vệ nội bộ, bảo vệ tài sản của Nhà nước, của tập thể, tính mạng
và tài sản của nhân dân; ngăn chặn và đẩy lùi các tệ nạn xó hội, nhất là ma tỳy, mại dõm.
Thứ hai, lónh đạo công tác tư tưởng.
Thường xuyên giáo dục, bồi dưỡng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng, đạo đức, tác
phong Hồ Chí Minh và phát huy truyền thống yêu nước, yêu chủ nghĩa xó hội trong cỏc

tầng lớp nhõn dõn, nhất là trong thanh niờn, thiếu niờn; xõy dựng tỡnh đoàn kết, gắn bó,
thương yêu, giúp đỡ nhau; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh ở tổ dân phố, khu
dân cư và trong từng gia đỡnh; chỳ trọng tuyờn truyền và nhõn rộng gương người tốt,
việc tốt, các nhân tố tích cực trên mọi lĩnh vực.
Tuyên truyền, vận động làm cho nhân dân hiểu và chấp hành đúng đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các nhiệm vụ của địa phương;

kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân để giải quyết và báo cáo
lên cấp trên.
Lónh đạo cán bộ, đảng viên và nhân dân đấu tranh chống lại các quan điểm sai
trái, những hành vi nói, viết và làm trái với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng,
pháp luật của Nhà nước; chống tư tưởng cơ hội, thực dụng, cục bộ, bè phái, gia trưởng,
bảo thủ và các hủ tục lạc hậu, mê tín, dị đoan; phũng, chống sự suy thoỏi về đạo đức, lối
sống của cán bộ, đảng viên.
Thứ ba, lónh đạo công tác tổ chức, cán bộ.
Lónh đạo xây dựng chính quyền, các tổ chức trong hệ thống chính trị, các đơn vị
kinh tế, sự nghiệp ở cơ sở vững mạnh; xây dựng và thực hiện quy hoạch, kế hoạch đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ, tích cực tạo nguồn cán bộ tại chỗ. Từng bước trẻ hóa đội ngũ cán
bộ, công chức ở phường.
Cấp ủy phải xây dựng quy chế về công tác tổ chức cán bộ; nhận xét, đánh giá, bổ
nhiệm, miễn nhiệm, khen thưởng, kỷ luật, đói ngộ đối với cán bộ thuộc quyền, quản lý và
kiểm tra việc thực hiện chính sách đối với cán bộ ở cơ sở theo phân cấp; giới thiệu người
đủ tiêu chuẩn, có tín nhiệm trong tổ chức đảng và nhân dân để bầu vào các chức danh chủ
chốt của hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân, Mặt trận Tổ quốc; các đoàn thể nhân dân
theo luật định và điều lệ của mỗi tổ chức.
Cấp ủy đề xuất ý kiến trong việc lựa chọn, giới thiệu cán bộ tham gia vào các cơ
quan lónh đạo của Đảng, chính quyền, đoàn thể nhân dân ở cấp trên và cán bộ chủ chốt ở
cơ sở do cấp trên quản lý.
Thứ tư, lónh đạo Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân.
Lónh đạo Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân ở phường vững mạnh, thực

hiện đúng chức năng, nhiệm vụ theo luật định và điều lệ của mỗi đoàn thể. Thực hiện tốt
các chính sách về dân tộc, tôn giáo của Đảng và Nhà nước; xây dựng khối đoàn kết toàn
dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thi đua thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ
được giao.
Lónh đạo Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân tham gia xây dựng, bảo vệ
đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các nhiệm vụ của

địa phương; trước hết là những chủ trương, chính sách về xây dựng và quản lý đô thị, giải
quyết việc làm và cỏc chớnh sỏch xó hội khác.
Thứ năm, xây dựng tổ chức Đảng.
Đề ra chủ trương, nhiệm vụ và biện pháp xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch,
vững mạnh, gắn với xây dựng, củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở; nâng cao năng lực
lónh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đội ngũ đảng viên, nhất là việc phát hiện
và đấu tranh chống tệ quan liêu, tham nhũng, lóng phớ và cỏc biểu hiện tiờu cực khỏc;
chỳ trọng xõy dựng và nõng cao chất lượng lónh đạo của các chi bộ, tổ đảng ở tổ dân
phố, khu dân cư. Thực hiện đúng nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, nhất là nguyên
tắc tập trung dân chủ, chế độ tự phê bỡnh và phờ bỡnh; thực hiện cú nền nếp và nõng
cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, bảo đảm tính lónh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu.
Giáo dục, rèn luyện đội ngũ đảng viên nêu cao vai trũ tiền phong gương mẫu,
phấn đấu trở thành người lao động giỏi, công dân mẫu mực; nghiêm chỉnh chấp hành
và vận động, thuyết phục nhân dân chấp hành nghị quyết của tổ chức đảng, quyết
định của chính quyền và chương trỡnh hành động của các đoàn thể nhân dân. Cấp ủy
xây dựng kế hoạch và tạo điều kiện cho đảng viên thực hiện nhiệm vụ học tập,
không ngừng nâng cao trỡnh độ về mọi mặt.
Cấp ủy xõy dựng kế hoạch, biện phỏp quản lý, phõn cụng nhiệm vụ và tạo điều
kiện để đảng viên hoàn thành nhiệm vụ được giao. Làm tốt công tác động viên, xử lý
nghiờm minh, kịp thời những cỏn bộ, đảng viên vi phạm Điều lệ Đảng, pháp luật của
Nhà nước.
Làm tốt công tác tạo nguồn và phát triển đảng viên, bảo đảm về tiêu chuẩn và quy
trỡnh, chỳ trọng đối tượng là đoàn viên thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và những

người lao động giỏi, có uy tín trong quần chúng.
Xây dựng cấp ủy và bí thư cấp ủy bảo đảm tiêu chuẩn về phẩm chất, năng lực, thực
sự là trung tâm đoàn kết, hoạt động có hiệu quả, được đảng viên và nhân dân tín nhiệm. Định
kỳ hàng năm, cấp ủy tổ chức để quần chúng tham gia đóng góp xây dựng Đảng; bí thư cấp
ủy cơ sở; chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch ủy ban nhân dân tự phê bỡnh trước đại diện

của nhân dân và chịu trách nhiệm khi để xảy ra tỡnh trạng quan liờu, tham nhũng, lóng phớ ở
địa phương.
Cấp ủy thường xuyên kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên chấp hành điều lệ, nghị
quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước và quy định của Bộ Chính trị về những
điều đảng viên không được làm. Phối hợp với các tổ chức, cơ sở đảng trên địa bàn có
đảng viên, cán bộ, công chức đang cư trú trên địa bàn đó thực hiện các nghị quyết, chỉ thị
của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các nhiệm vụ của địa phương.
1.1.2.4. Đặc điểm của đảng bộ phường ở thành phố Hà Nội
Một là, các đảng bộ phường Hà Nội hoạt động trên địa bàn thủ đô- trung tâm
chính trị, kinh tế, văn hóa, xó hội cả nước.
Đây là đặc điểm riêng có các đảng bộ phường ở Hà Nội. Hàng ngày, hàng giờ tại
thủ đô Hà Nội diễn ra các hoạt động chính trị, kinh tế, văn hóa, xó hội quan trọng; truyền
đi tỡnh hỡnh thời sự về chớnh trị, kinh tế - xó hội trong cả nước và quốc tế. Hoạt động
trong điều kiện rất thuận lợi đó, các đảng bộ phường ở Hà Nội có thế mạnh trong việc
tiếp nhận thông tin phục vụ cho sự lónh đạo của mỡnh. Cỏc cơ quan của Trung ương
Đảng, Nhà nước đặt trụ sở làm việc tại Hà Nội nên mọi chủ trương, chính sách của Đảng
được các đảng bộ phường nắm bắt nhanh chóng để đưa vào tổ chức thực hiện.
Các đảng bộ phường ở Hà Nội có nhiều điều kiện thuận lợi trong việc phối hợp với
các tổ chức đảng, các cơ quan của Đảng, của Nhà nước trên địa bàn thủ đô để học tập kinh
nghiệm, nhờ sự giúp đỡ của các cơ quan đó đối với hoạt động của mỡnh để thực hiện thắng
lợi nhiệm vụ chính trị của đảng bộ phường.
Hai là, đội ngũ đảng viên của các đảng bộ phường ở Hà Nội rất đông, cơ cấu đa
dạng, trong đó số đảng viên là người nghỉ hưu, nghỉ mất sức chiếm tỷ lệ cao.
Số đảng viên là người nghỉ hưu, nghỉ mất sức ở các đảng bộ phường chiếm

khoảng từ 70% đến 80%, có nơi gần 90% so với tổng số đảng viên của đảng bộ phường.
Đây là tỷ lệ rất cao so với các phường ở các thành phố, thị xó trong cả nước. Những đảng
viên này có trỡnh độ mọi mặt khá cao, có uy tín, năng lực công tác, có kinh nghiệm sống
và kinh nghiệm công tác. Trong số đó, nhiều người đó là cỏn bộ trung, cao cấp (kể cả
những người nguyên là Ủy viên Bộ Chính trị Trung ương Đảng, bộ trưởng, thứ trưởng,

vụ trưởng …) của Đảng, là những cán bộ, công chức trong các cơ quan đảng, nhà nước,
các đoàn thể chính trị - xó hội, họ đó hoạt động trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xó
hội. Đây thực sự là tiềm năng và thế mạnh của các đảng bộ phường ở Hà Nội. Nếu cấp ủy
biết khai thác, phát huy một cách hợp lý tiềm năng, thế mạnh đó, thỡ hoạt động lónh đạo
của đảng bộ phường sẽ đạt kết quả tốt hơn.
Bộ phận đảng viên trưởng thành tại chỗ, trực tiếp tham gia công tác tại phường
chiếm tỷ lệ gần 20%. Đây là lực lượng chủ lực, tuổi đời cũn trẻ, kinh nghiệm cụng tỏc
cũn chưa nhiều, cần có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trỡnh độ lý luận chính trị,
chuyên môn, nghiệp vụ và rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống để bảo đảm hoàn thành
tốt nhiệm vụ.
Trên địa bàn phường ở Hà Nội cũn cú một số khụng nhỏ đảng viên là cán bộ,
công chức đang công tác tại các cơ quan Đảng, Nhà nước và các đoàn thể của Trung
ương, thành phố, quận…, cư trú trên địa bàn phường. Ngoài thời gian làm việc ở cơ
quan (sáu ngày trong một tuần), số thời gian rất lớn cũn lại họ sinh hoạt, hoạt động tại
các phường của Hà Nội. Đây là những cán bộ, đảng viên đang công tác nên thường
nắm chắc đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, có
điều kiện tiếp thu những thông tin mới, thông tin đó được định hướng, do đó họ có
kinh nghiệm công tác. Thực hiện Quy định số 76/QĐ-TW ngày 15-6-2000 của Bộ
Chính trị về đảng viên giữ mối liên hệ với chi ủy, đảng ủy cơ sở và gương mẫu thực
hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú, những đảng viên này có điều kiện đóng góp trí tuệ,
kinh nghiệm cho các đảng bộ phường. Các đảng bộ phường cũng có điều kiện thuận
lợi để phát huy vai trũ và sự đóng góp của những đảng viên đó vào hoạt động của
mỡnh.
Ba là, các đảng bộ phường ở Hà Nội phân chia thành nhiều loại đa dạng.

Các phường ở Hà Nội gồm nhiều loại, mỗi loại có những đặc thù riêng. Hoạt động
lónh đạo của các đảng bộ phường cũng đa dạng, phong phú. Có thể chia các đảng bộ
phường ở Hà Nội thành các loại chủ yếu sau đây:
- Đảng bộ ở các phường đó đô thị hóa hoàn toàn.

Đây là các đảng bộ phường ở các quận trung tâm như: Hoàn Kiếm, Ba Đỡnh, Hai
bà Trưng, Đống Đa. Toàn bộ đất đai trên địa bàn phường đó được xây dựng thành đường,
thành phố, dân cư đều là dân đô thị. Đời sống của nhân dân ở đây cao hơn hẳn đời sống
nhân dân ở khu vực ngoại vi. Các đảng bộ phường chủ yếu lónh đạo sản xuất tiểu thủ
công nghiệp, buôn bán, dịch vụ, quản lý đô thị, bảo vệ an ninh, trật tự, xây dựng khu phố
sạch đẹp, văn minh.
- Đảng bộ ở các phường đang trong quá trỡnh đô thị hóa.
Phần lớn các đảng bộ phường loại này thuộc các quận như: Thanh Xuân, Cầu
Giấy, Tây Hồ. Ở những nơi này một bộ phận đất đai đó được đô thị hóa, song vẫn cũn
một bộ phận đất đai dùng để sản xuất nông nghiệp hoặc bán nông nghiệp, do đó một phần
dân cư vẫn sống bằng nghề nông. Hoạt động ở những phường này đa dạng, phức tạp như:
buôn bán nhỏ, sản xuất tiểu, thủ công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ; các tệ nạn xó hội
cũng rất phức tạp. Sự lónh đạo của các đảng bộ phường ở đây cần tập trung vào phát triển
kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phũng chống, bài trừ cỏc tệ nạn xó hội, giữ vững an
ninh, trật tự, xõy dựng khu phố sạch đẹp, văn minh.
- Đảng bộ ở các phường có nhiều cơ quan, khu tập thể, chung cư.
Cư dân ở những nơi này chủ yếu là cán bộ, công chức nhà nước. Sự lónh đạo của
các đảng bộ phường có nhiều thuận lợi mà trọng tâm là lónh đạo thực hiện đường lối, chủ
trương, chính sách của Đảng, giữ gỡn trật tự, an ninh, xõy dựng khu phố sạch đẹp, văn
minh. Tuy nhiên, hoạt động của đảng bộ phường ở những nơi này gặp nhiều khó khăn,
nhất là vấn đề kinh phí để hoạt động, phát động và duy trỡ cỏc phong trào quần chỳng.
- Đảng bộ ở các phường thuộc các khu buôn bán lớn.
Các đảng bộ phường ở những nơi này cần tập trung lónh đạo phát triển kinh tế,
khuyến khích các thành phần kinh tế, các hộ gia đỡnh phỏt triển sản xuất kinh doanh,
thực hiện đúng đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chống trốn lậu

thuế, tăng nguồn thu cho phường, đồng thời đóng góp vào ngân sách của quận, thành
phố.
- Đảng bộ ở các xó chuyển thành phường.

Là đảng bộ phường ở các vùng ven nội đô trước kia và các quận mới thành lập trong
thời gian gần đây; cơ sở hạ tầng ở những nơi này cũn yếu kộm, kinh tế chậm phỏt triển, chủ
yếu là sản xuất tiểu, thủ công nghiệp, buôn bán nhỏ, do đó các tệ nạn xó hội cũng dễ nảy nở,
sự phỏt triển. Sự lónh đạo của các đảng bộ phường gặp nhiều khó khăn, lúng túng. Trọng
tâm lónh đạo của các đảng bộ phường là phát triển kinh tế - xó hội, xõy dựng cơ sở hạ tầng
đô thị, giữ gỡn an ninh, trật tự, xõy dựng cơ sở hạ tầng tạo nên sự ổn định, phát triển.
1.1.3. Quan niệm, vai trũ và đặc điểm đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức
phường ở thành phố Hà Nội
1.1.3.1. Quan niệm về đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành
phố Hà Nội
Hệ thống chính trị cấp phường ở các thành phố nói chung, ở thành phố Hà Nội nói
riêng là một thiết chế chính trị do Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước Cộng hoà xó hội
chủ nghĩa Việt Nam lập ra ở đơn vị cơ sở cấp phường. Hệ thống chính trị phường bao gồm
các tổ chức: Đảng bộ phường, chính quyền phường, Mặt trận và các đoàn thể chính trị - xó
hội phường. Trong hệ thống đó, đảng bộ phường là hạt nhân lónh đạo chính tri của toàn bộ
hệ thống.
Hoạt động trong hệ thống chính trị phường có đông đảo cán bộ đảng viên của
Đảng. Theo quan điểm của Đảng ta, hệ thống chính trị ở cơ sở có cán bộ chuyên trách và
cán bộ không chuyên trách. Cán bộ chuyên trách ở cơ sở có chế độ làm việc và được
hưởng chính sách về cơ bản như cán bộ, công chức nhà nước…Cán bộ không chuyên
trách là những người chỉ tham gia công việc trong một phần thời gian lao động. Trên cơ
sở quan điểm này, Pháp lệnh sửa đổi bổ sung một số điều của Pháp lệnh cán bộ công
chức (ban hành ngày 8/5/2003) qui định rừ, những cán bộ công chức hoạt động trong hệ
thống chính tri cấp xó núi chung, ở cỏc phường của thành phố Hà Nội nói riêng, là :
Những người do bầu cử để đảm nhiệm chức vụ theo nhiệm kỳ trong thường trực Hội
đồng nhân dân, Uỷ ban nhân dân; bí thư, phó bí thư đảng uỷ; người đứng đầu tổ chức

chính trị xó hội xó, phường, thị trấn(gọi chung là cấp xó); Những người được tuyển
dụng, giao giữ một chức danh chuyên môn nghiệp vụ thuộc uỷ ban nhân dân cấp xó.

Như vậy, theo qui định này, cán bộ, công chức cấp xó là những cỏn bộ chuyên
trách hoạt động ở hệ thống chính trị cấp xó. Họ là những cỏn bộ được biên chế trong hệ
thống chính trị cơ sở, hưởng lương từ ngân sách nhà nước và các chế độ chính sách khác
về cán bộ của Đảng và Nhà nước ta.
Đảng viên là thành viên của đảng, nhân tố cơ bản cấu thành các tổ chức của đảng.
Đảng viên của Đảng Cộng sản Việt Nam hoạt động trong hệ thống chính trị cơ sở hết sức
đông đảo. Phần lớn cán bộ cơ sở (cán bộ chuyên trách và cán bộ không chuyên trách), là
đảng viên của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tất cả những cán bộ, công chức hoạt động
trong hệ thống chính trị phường ở thành phố Hà Nội, là đảng viên, đang sinh hoạt trong
các tổ chức cơ sở đảng của Đảng bộ thành phố, đều được hiểu là “đảng viên là cán bộ,
công chức phường ở thành phố Hà Nội”.
Quan niệm như vậy chỉ rừ, đảng viên là cán bộ, công chức hoạt động trong hệ thống
chính trị phường ở Hà Nội hiện nay bao gồm những đảng viên là: Chủ tịch và phó chủ tịch
uỷ ban nhân phường; bí thư, phó bí thư và uỷ viên thường vụ đảng uỷ phường; các thành
viên uỷ ban nhân dân phường; cán bộ giúp việc uỷ ban nhân dân phường được tuyển chọn
gồm: trưởng công an, phường đội trưởng, cán bộ văn phũng, cỏn bộ địa chính, cán bộ tài
chính-kế toán, cán bộ tư pháp, cán bộ văn hoá xó hội, cỏn bộ xõy dựng đô thị; chủ tịch Mặt
trận tổ quốc Việt nam phường; bí thư đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
phường; chủ tịch hội phụ nữ phường; chủ tịch hội cựu chiến binh phường. Trong 128
phường của Hà Nội hiện đang có 2.610 đảng viên là cán bộ, công chức phường. Hiện
nay, tất cả số đảng viên này đều sinh hoạt tại chi bộ cơ quan phường.
Theo qui định mới hiện nay, Hội đồng nhân dân thuộc chính quyền phường sẽ thôi
hoạt động, vỡ vậy những cỏn bộ cụng chức của hệ thống chớnh trị phường sẽ không có
cán bộ của hội đồng nhân dân.
1.1.3.2. Vai trũ đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà
Nội
Phường là nơi hội tụ sự chỉ đạo của các ngành, các cấp, các đoàn thể thuộc hệ

thống ngành dọc từ trên xuống. Đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức ở các phường ở
thành phố Hà Nội phải là chủ thể giải quyết và phối hợp các mối quan hệ nêu trên. Để đạt

được điều đó, đòi hỏi phải có khả năng giải quyết công việc đảm bảo theo đúng đường lối
của Đảng, pháp luật của Nhà nước và sự chỉ đạo của cấp trên. Họ phải là những người
chịu trách nhiệm chính trước Đảng, Nhà nước và trước nhân dân. Đồng thời là người trực
tiếp giải quyết các vấn đề, nguyện vọng của đảng viên, quần chúng; là cầu nối giữa Đảng
với nhân dân nên đòi hỏi họ phải có phẩm chất trí tuệ, năng lực và kinh nghiệm thực tiễn.
Vì vậy, việc nâng cao chất lượng quản lý của đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức ở
phường là yêu cầu cơ bản, là vấn đề cấp thiết nhằm đáp ứng nhiệm vụ của Đảng và Nhà
nước giao cho.
Quá trình đổi mới, thực hiện sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đã tác động
mạnh mẽ đến các phường của thành phố Hà Nội. Bước chuyển biến này có sự đóng góp
quan trọng của đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội hiện
nay, đồng thời đặt ra yêu cầu cao đối với đội ngũ này để hoàn thành nhiệm vụ chính trị
được giao. Đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội vừa phải
đáp ứng yêu cầu của người đảng viên, vừa phải đáp ứng được yêu cầu của người cán bộ
cơ sở. Do đó, vai trò của đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà
Nội tập trung vào những vai trò chính sau:
Thứ nhất: đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội là
những người tiên phong trong phong trào của quần chúng, vừa là người lãnh đạo, quản
lý, đồng thời vừa là người đi đầu thực hiện các nhiệm vụ chính trị của phường.
Điều này được thể hiện rất rõ trong các công việc hàng ngày, nơi đội ngũ đảng viên là
cán bộ, công chức phường ở thành phố Hà Nội thường xuyên gặp gỡ, trao đổi công việc với
nhân dân. Họ cần phải thể hiện được tính tiên phong, gương mẫu trong lãnh đạo và tổ chức
thực hiện các nhiệm vụ chính trị để đáp ứng được yêu cầu, nguyện vọng của đại đa số quần
chúng nhân dân.
Trong một tập thể sẽ không thể phát huy được sức mạnh nếu như không có người
dẫn dắt, đưa đường chỉ lối. Đội ngũ đảng viên là cán bộ, công chức phường ở thành phố
Hà Nội chính là người quyết định trong việc xây dựng và phát triển đơn vị phường. Họ

không chỉ đề ra phương hướng, nhiệm vụ mà còn đi đầu, gương mẫu thực hiện và hướng
dẫn tổ chức nhân dân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị trên địa bàn phường mình

×