LUẬN VĂN: XÂY DỰNG ỨNG DỤNG GADGET pptx

[
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
Trần Minh Hưng
XÂY DỰNG ỨNG DỤNG GADGET
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY
Ngành: Công Nghệ Thông Tin
HÀ NỘI - 2010
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ
Trần Minh Hưng
XÂY DỰNG ỨNG DỤNG GADGET
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY
Ngành: Công Nghệ Thông Tin
Cán bộ hướng dẫn:Nguyễn Thị Hậu
HÀ NỘI - 2010
i
LỜI CẢM ƠN
Trước tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn và lòng biết ơn sâu sắc đến cô giáo
Nguyễn Thị Hậu người đã tận tình chỉ bảo hướng dẫn tôi trong suốt quá trình
thực hiện khoá luận tốt nghiệp.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc đến các thầy cô giáo đã giảng dạy tôi
trong suốt bốn năm học qua, đã cho tôi nhiều kiến thức quý báu để tôi vững
bước trên con đường học tập của mình.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới các bạn trong lớp K51CD, và K51CHTTT đã
ủng hộ khuyến khích tôi trong suốt quá trình học tập tại trường.
Với lòng biết ơn chân thành, tôi xin gởi lời chúc sức khoẻ và những gì tốt
đẹp nhất đến các thầy cô trong khoa, trong nhà trường, những bậc cha mẹ, anh
chị đáng kính và toàn thể các bạn bè hiện đang còn học hoặc không còn học tại
trường Đại Học Công Nghê-Đại Học Quốc Gia Hà Nội.
Hà Nội, ngày 10 tháng 05 năm 20010

Trần Minh Hưng
ii
TÓM TẮT NỘI DUNG
Gadget lần đầu được Microsoft giới thiệu trên Windows Vista, được xây
dựng nhằm hỗ trợ người sử dụng quản lý tài nguyên hệ thống, bộ nhớ, đĩa cứng,
lịch, đồng hồ, xem thông tin về thời tiết, tỷ giá, tin tức…Các tiện ích này được
đặt trên thanh Windown Sidebar properties chiếm một phần trên desktop và có
thể dễ dàng tùy chỉnh. Không chỉ với vẻ hào nhoáng bề ngoài, những thuận tiện
mà Gadget đem đến đã làm say mê rất nhiều người.
Trong khóa luận tốt nghiệp này, tác giả đề cập đến việc xây dựng một ứng
dụng Gadget trên các hệ điều phổ biến như Windowns XP, Vista. Kết nối đến
các dich vụ web để truy xuất dữ liệu hiện thị cho người sử dụng những thông
tin như thời tiết, tỷ giá ngoại tệ, tin tức cập nhật…Hiện nay có rất nhiều trang
web cung cấp dich vụ này, ứng dụng trong KTTN cho phép người dùng tùy
chọn lấy thông tin được cung cấp bởi những trang web uy tín.
Ngoài phương pháp lấy tin phổ biến thường được sử dụng từ những trang
web cung cấp dữ liệu với đinh dạng chuẩn chia sẻ dữ liệu như XML, RSS feed.
Khóa luận tốt nghiệp cũng đề cập và nghiên cứu đến phương pháp để lấy thông
tin từ một trang web bất kỳ và cố gắng giải quyết bằng cách sử dụng các kĩ
thuật của Web Spider đọc và trích xuất thông tin dựa vào các từ khóa và biểu
thức chính quy (regular expression) để bóc tách một trang HTML …
iii
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN i
TÓM TẮT NỘI DUNG ii
MỤC LỤC iii
BẢNG CÁC KÍ HIỆU VIẾT TẮT v
DANH MỤC HÌNH VẼ vi
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: Giới thiệu Gadget 2

1.1. Gadget 2
1.2. Cấu trúc một Gadget 3
1.3. Phân loại 5
1.4. Dữ liệu mà Gadget sử dụng 6
Chương 2: Các kiến thức nền tảng và công nghệ liên quan 7
2.1. Giới thiệu về XML 7
2.1.2. Tại sao lại sử dụng XML 8
2.1.3. Những thành phần của một tài liệu XML 8
2.1.4. Một tài liệu XML hợp lệ 9
2.2. Tìm hiểu RSS 10
2.2.1. Tại sao nên sử dụng RSS 10
2.2.2. Những điểm mạnh của RSS 11
2.2.3. Ứng dụng RSS trong việc xây dựng Gadget 12
2.3. Xpath 13
2.3.1. Giới thiệu 13
2.3.2. Cú pháp của Xpath 13
2.3. Tìm hiểu về AJAX 15
2.3.1. Mô hình DOM 16
2.3.2. Cơ chế hoạt động của AJAX 17
iv
2.5. Web Spider 20
2.5.1. Trích xuất thông tin sử dụng Web Spider 21
2.5.2. HTML Tidy 22
2.5.3. CURL 23
2.5.4. Regular Expression 24
Chương 3: Xây dựng ứng dụng Gadget 26
3.1. Mô tả chức năng 26
3.1.1. Chức năng xem thông tin thời tiết 26
3.1.2. Chức năng xem thông tin về ngoại tệ 26
3.1.3. Chức năng xem thông tin về giá vàng 26

3.1.4. Chức năng xem tin tức 27
3.1.5. Chức năng tìm kiếm thông tin từ trang web bất kỳ 27
3.2. Cấu trúc của chương trình 27
3.3. Xây dựng luật để tìm kiếm thông tin từ trang web bất kỳ 29
3.4. Một số giao diện của ứng dụng 30
Chương 4: Cài đặt và thực nghiệm 35
4.1. Cài đặt ứng dụng 35
4.2. Kết quả thực nghiệm 35
4.2.1 Thực nghiệm chức năng chương trình 35
4.2.2 Thực nghiệm trên hệ điều hành 36
Chương 5: Kết Luận và hướng phát triển 37
5.1. Kết luận 37
5.2.Các hạn chế của ứng dụng 37
5.3. Hướng phát triển tiếp theo 37
Tài liệu tham khảo 39
v
BẢNG CÁC KÍ HIỆU VIẾT TẮT
Kí hiệu
Diễn giải
AJAX
Ansynchronous Javascript and XML
API
Application Programming Interface
CSS
Cascading Style Sheet
DOM
Document Object Model
HTML
Hyper Text Markup Language
HTTP

Hyper Text Transfer Protocol
REGEXP
Regular Expression
RSS
Really Simple Syndication
XML
Extensible Markup Language
XHTML
Extensible HyperText Markup Language
W3C
World Wide Web Consortium
vi
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1: Minh họa Gadget 3
Hình 2: Các file chính của một Gadget 5
Hình 3: Phân loại Gadget 5
Hình 4: Các nguồn dữ liệu mà Gadget sử dụng 6
Hình 5: Mô hình một Data application Gadget 7
Hình 6: Minh họa cấu trúc dạng cây của file XML 15
Hình 7: Minh họa cấu trúc DOM của một trang HTML 17
Hình 8: Mô hình tương tác trong một ứng dụng web truyền thống 18
Hình 9: Mô hình tương tác trong ứng dụng web dùng AJAX 19
Hình 10: So sánh hai mô hình ứng dụng web: truyền thống và sử dụng AJAX 20
Hình 11 : Cấu trúc của ứng dụng Gadget 28
Hình 12 : Giao diện hiện thị thông tin thời tiết 30
Hình 13 : Giao diện hiện thị thông tin tỷ giá ngoại tệ 30
Hình 14 : Giao diện hiện thị thông tin giá vàng 31
Hình 15 : Giao diện hiện thi tin tức và cửa sổ flyout 31
Hình 16 : Giao diện hiện thị thông tin thời tiết từ trang bất kỳ. 32
Hình 17: Giao diện tùy chọn thông tin thời tiết 32

Hình 18: Giao diện tùy chọn thông tin về tỷ giá ngoại tệ. 33
Hình 19: Giao diện tùy chọn thông tin về giá vàng. 33
Hình 20: Giao diện tùy chọn về tin tức. 34
Hình 21: Giao diện tùy chọn thông tin từ trang web bất kỳ 34
1
MỞ ĐẦU
Với sự phát triển mạnh mẽ của Internet trong những năm gần đây, đặc biệt là
sự bùng nổ của World Wide Web, Internet đang làm thế giới thay đổi từng ngày,
từng giờ. Internet cùng với các dịch vụ hỗ trợ đã trở nên không thể thiếu cho hoạt
động của từng cá nhân cho đến từng doanh nghiệp.Tuy nhiên cùng với sự phát triển
và phổ cập của Internet thì thông tin ngày càng trở nên đa dạng và có sự trùng
lặp.Việc lựa chọn và cập nhật thông tin một cách chính xác, nhanh chóng và thuận
tiện là một vấn đề đặt ra.Gadget là một ứng dụng mà ngay từ khi ra mắt trên hệ điều
hành Windowns Vista đã không chỉ thể hiện được sự hữu ích và thuận tiện của nó
mà còn góp phần trang trí cho màn hình destop của bạn. Gadget đem lại rất nhiều
lợi ích và việc sử dụng nó hiện nay đã trở thành một nhu cầu rất phổ biến và thiết
thực. Vì vậy mục tiêu của khóa luận là “Xây dựng ứng dụng Gadget” kết nối đến
các dich vụ web để truy xuất dữ liệu và hiện thị ra cho người dùng cuối như: khai
thác dịch vụ RSS, tỉ giá trao đổi ngoại tệ, tỉ giá vàng, thông tin thời tiết các vùng,
miền…Ứng dụng cho phép người sử dụng chọn nguồn lấy thông tin từ các trang
web uy tín hay một trang web khác mà người sử dụng mong muốn. Khóa luận tập
chung nghiên cứu các phương pháp lấy thông tin từ các nguồn như RRS, XML
feed, các Webservices hay Web page, tìm hiểu cách mà Gadget kết nối đến các dịch
vụ để lấy thông tin cập nhật mới nhật và tương tác với người sử dụng.
Kết cấu của khoá luận bao gồm các chương sau:
- Chương 1: Giới thiệu về Gadget. Nêu các khái niệm cơ bản, phân loại, cấu
trúc, và nguồn dữ liệu mà Gadget sử dụng.
- Chương 2: Tìm hiểu, phân tích các kiến thức nền tảng và các công nghệ liên
quan. AJAX, XML, RSS, Xpath, và các kĩ thuật sử dụng của Web Spider lấy thông
tin từ một trang web bất kỳ.

- Chương 3: Xây dựng ứng dụng Gadget. Mô tả các chức năng, các module,
giao diện của chương trình.
- Chương 4: Cài đặt và thực nghiệm Gadget.
- Chương 5: Kết luận và hướng phát triển.
2
Chương 1: Giới thiệu Gadget
Gadget có thể chạy trên nhiểu nền tảng khác nhau, Có 3 dạng nền tảng Gadget
của Microsoft đó là [8] :
 Sidebar Gadget hay còn gọi là Windown Sidebar: sử dụng trên màn hình
desktop của máy tính để bàn hay xách tay.
 Web Gadget: chạy trên bất cứ trình duyệt web nào và thường được lưu trữ
trong Live.com hoặc Live Spaces.
 SideShow Gadget: là các thiết bị phần cứng sử dụng trên máy tính xách
tay hay các thiết bị thông minh di động…
Trong khóa luận chỉ đề cập đến các ứng dụng Sidebar Gadget và gọi tắt Gadget.
Trong chương này tác giả sẽ trình bày nhưng khái niệm cơ bản về Gadget, cấu trúc,
phân loại, nguồn dữ liệu mà Gadget sử dung.
1.1. Gadget
Gadget là một tiện ích nhỏ gắn trên thanh sidebar hay bất kỳ vị trí nào bạn
muốn trên màn hình desktop, cung cấp nhiều thông tin hữu ích như lịch, đồng hồ, nhật
kí, CPU… ngoài ra có thể kết nối với dịch vụ web để cung cấp những dữ liệu doanh
nghiệp, tỷ giá ngoại tệ,thông tin chứng khoán, thông tin thời tiết, tin tức cập nhật, bản
đồ giao thông hay các album ảnh trực tuyến Gadget cũng có thể tích hợp với các
chương trình khác để cung cấp sự sắp xếp, tương tác hợp lý.
3
Hình 1: Minh họa Gadget
Gadget cho phép bạn truy cập nhanh vào các ứng dụng web hay truy cập vào
chính chiếc máy tính của bạn. Nó làm giảm khoảng cách giữa thông tin hữu ích và
người sử dụng bằng cách cung cấp thông tin trong một định dạng sẵn sàng trên
Gadget, qua đó giúp người sử dụng tiết kiệm được thời gian và cũng như thao tác.

Đối với nhiều người Gadget là một tiện ích tuyệt vời với nhiều tính năng mới
trong hệ điều hành Windowns Vista. Gadget cung cấp các thông tin mà người dùng
cần truy cập thường xuyên hay các công cụ với đa dạng chức năng sẵn sàng để sử
dụng và dễ dàng truy nhập được thiết kế tiết kiệm tối đa bộ nhớ của CPU.
Thực chất nó không phải một dạng file thực thi kiểu mới mà nó bao gồm HTML,
CSS, XML, JavaScript,và các tập tin hình ảnh tất cả phối hợp để làm nên một Gadget.
Có thể lưu trữ một trang web mini, gọi một dich vụ web, tích hợp một ứng dụng kinh
doanh thương mại, hoặc thậm chí gọi các API hệ thống để tạo ra một ứng dụng tùy
chỉnh.
1.2. Cấu trúc một Gadget
Gadget là một tiện ích được phát triển bằng cách sử dụng công nghệ web như
là HTML, CSS, và JavaScript hoặc có thể sử dụng các công nghệ DHTML, AJAX
và ActiveX COM cho chức năng cao cấp. Một tiện ích có thể được dùng như một
ứng dụng HTML với các tính năng tiên tiến. Tất cả các giao diện sử dụng trong các
tiện ích, các tiện ích chính của cửa sổ, các trang cài đặt, cũng như cửa sổ flyout, tất
cả đều là trang HTML.
Các file chính của một Gadget :
-Gadget.xml : Đây là file rất quan trọng , nó lưu trữ các thông số cấu hình của
Gadget, tên tác giả, phiên bản sản phẩm, bản quyền, thông tin URL dưới dạng thức
XML.
<hosts>
<host name="sidebar">
<base type="HTML" apiVersion="1.0.0" src="gadget.html" />
<permissions>full</permissions>
<platform minPlatformVersion="1.0" />
4
<defaultImage src="" />
</host>
</hosts>
</gadget>

-Dòng bôi đen đầu tiên cho biết file html được đưa lên Gadget là file
gadget.html ở cùng thư mục, dòng bôi đen thứ 2 xác định quyền hạn Gadget này là
toàn quyền truy xuất hệ thống, nếu không đặt là full thì các chức năng truy xuất hệ
thống của gadget có thể sẽ không dùng được do bị lỗi cấm truy nhập.
-File [Gadget_Name].html : hầu hết các Gadget đều có 3 tập tin HTML cho cửa
sổ chính (đây là file được xác định thông qua tag : src trong file XML chính, file
HTML này sẽ được hiện thị khi Gadget được cài đặt), trang cài đặt và cửa sổ flyout.
Mỗi trang HTML này include đến các file CSS và JavaScript tương ứng.
-Các file .CSS : viết tắt của chữ Cascades Style Sheet, các file này được dùng để
mô tả cách trình bày của các phân tử trong file HTML tương ứng, rất quen thuộc với
các ứng dụng web.
-Các file .JS : là thành phần cốt lõi của ứng dụng Gadget. Nếu như coi các thành
phần HTML và cách trình bày CSS là khung xương và cơ thể thì Javascript là thành
phần làm nên sức sống cho các ứng dụng Gadget. Nó chứa các đoạn mã thực thi các
chức năng của Gadget, xử lí thông tin và hiện thị cho người dùng cuối.
5
Hình 2: Các file chính của một Gadget.
1.3. Phân loại
Nếu dựa trên tiêu chí là các công nghệ để cấu thành lên gadget thì có tất cả 3 loại
Gadget [8]:
-Mini web application: ứng dụng web nhỏ sử dụng HTML,CSS và các script (
Vbscript,Javascript )
-Data application : ứng dụng có truy xuất dữ liệu sử dụng HTML ,DHTML,
DOM, AJAX. Gadget loại này có thể kết nối đến các dịch vụ web để truy xuất dữ liệu
và hiển thị ra cho người dùng cuối như: khai thác dịch vụ RSS, chỉ số chứng khoán,
thông tin thời tiết các vùng miền…Đây cũng là Gadget mà khóa luận sẽ xây dựng ở
các chương tiếp theo của khóa luận.
-Mini utilities : có tác dụng như một tiện ích dùng ActiveX object, Gadget API
và DHTML…ví dụ như các Gadget đo CPU, hiển thị đồng hồ số… hay thậm chí là
các tiện ích truy xuất tài nguyên hệ thống và rất nhiều công việc khác.

Hình 3: Phân loại Gadget
6
1.4. Dữ liệu mà Gadget sử dụng
Gadget cung cấp thông tin và tương tác với người sử dụng một cách độc đáo. Nó
có thể truy xuất thông tin từ nhiều nguồn khác nhau :
 RSS/XML .
 Các trang web.
 Các dịch vụ web.
 Tài nguyên hệ thống : file, folder.
 Và đương nhiên truy xuất được vào các hệ quản trị dữ liệu nhờ ActiveX
object [8]…
Hình 4: Các nguồn dữ liệu mà Gadget sử dụng.
7
Chương 2: Các kiến thức nền tảng và công nghệ
liên quan
Trong chương trước chúng ta đã biết ứng dụng mà khóa luận hướng đến là một
Data application Gadget truy xuất đến các nguồn dữ liệu là XML, RSS hay các trang
web sử dụng DOM, AJAX, Xpath…để phân tích lấy dữ liệu trả về sau đó hiện thị trên
Gadget.
Hình 5: Mô hình một Data application Gadget.
Trong chương này khóa luận sẽ trình bày những nét cơ bản về các công nghệ
này, những điểm nội bật nhất và vai trò của chúng trong việc xây dựng ứng dụng
Gadget.
2.1. Giới thiệu về XML
Như trình bày trong phần trước thì một trong những nguồn truy xuất dữ liệu
chính của Gadget là các file XML. Vậy thì XML là gì? Và vì sao nó lại được sử dụng
trong việc lấy thông tin từ các trang web?
XML (Extensible Markup Language) ra đời tháng 2/1998, là ngôn ngữ có kiến
trúc gần giống HTML nhưng XML nhanh chóng trở thành một chuẩn phổ biến trong
8

việc chuyển đổi thông tin qua các trang web sử dụng giao thức HTTP. Trong khi
HTML là ngôn ngữ chủ yếu về hiện thị dữ liệu thì XML lại phát triển mạnh về việc
truyền tải ,trao đổi và thao tác dữ liệu bằng XML. XML đưa ra một định dạng chuẩn
cho cấu trúc của dữ liệu hoặc thông tin bằng việc tự định nghĩa định dạng của tài liệu.
Bằng cách này dữ liệu được lưu trữ bằng XML sẽ độc lập với việc xử lí.Vì vậy XML
ra đời đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của các nhà lập trình trong vấn đề trao đổi
và xử lí thông tin. Bản thân của XML tuy không có gì khó hiểu, nhưng các công cụ
chuẩn được định ra để làm việc với XML như Document Object Model - DOM,
XPath, XSL, v.v thì rất hữu hiệu, và chính các chuẩn nầy được phát triển không
ngừng .
2.1.2. Tại sao lại sử dụng XML
Trong qua trình xây dựng và phát triển, XML đã đối mặt và đối đầu với nhiều
thử thách trong việc thuyết phục người lập trình rằng XML là sự lựa chọn hàng đầu vì
nó dễ hiểu, dễ đọc và dễ dàng thực hiện. Sau đây là một số lợi ích mà việc sử dụng
XML đem lại:
-XML có thể tách rời dữ liệu . Sử dụng XML, dữ liệu được chứa trong các tập tin
XML riêng biệt.
-XML có thể mô tả thông tin của những đối tượng phức tạp mà cơ sở dữ liệu
quan hệ không thể giải quyết được.
-XML có thể dùng để chuyển đổi dữ liệu giữa các hệ thống không tương thích.
-XML được dùng để chia sẻ dữ liệu với những tập tin văn bản đơn giản dễ hiểu .
-XML cũng được dùng để lưu trữ dữ liệu, có thể làm cho dữ liệu của chúng ta
hữu ích hơn.
Như vậy chúng đã biết được lợi ích và vai trò của XML trong vấn đề lưu trữ và
trao đổi thông tin. Vấn đề tiếp theo là cấu trúc một tài liệu XML sẽ như thế nào và làm
sao để Gadged có thể lấy thông tin từ nó.
2.1.3. Những thành phần của một tài liệu XML
Mục đích của việc tổ chức thông tin là để co người có thể đọc và hiểu được
những gì mà nó muốn chuyển tải .Bây giờ chúng ta tổ chức tập tin theo định dạng một
tài liệu XML một cách đơn giản nhất

<?xml version=”1.0” encoding=”UTF-8”?>
9
<students>
<student>
<id>06020188</id>
<full-name>Trần Minh Hưng</full-name>
</student>
</students>
Như vậy bằng cách sử dụng định dạng XML người dùng có thể hiểu được và biết
được tập tin trên đang mong muốn truyền tải nội dung gì. Chúng ta có thể sử dụng
trình soạn thảo đơn giản nhất là notepad để soạn thảo XML.Theo định dạng trên ta
thấy tài liệu XML tuy rất đơn giản nhưng quy định của nó lại rất nghiêm ngặt.
Khai báo : Mỗi một tài liệu XML có một chỉ thị khai báo
<?xml version=”1.0”?>
Định nghĩa tài liệu XML tuân theo chuẩn của W3C đây là phiên bản 1.0
Chú thích : được khai báo như sau:
<! Chú thích >
Phần tử (Elements): Một tài liệu XML được cấu thành từ những phần tử.Một
phần tử có thẻ mở và thẻ đóng, Giữa thẻ mở và thẻ đóng là nội dung của phần tử đó.
Phần tử có thể chứa dữ liệu hoặc lồng vào một phần tử khác.
Phần tử gốc (Root) : Trong tài liệu XML chỉ có một phần tử gốc, và phần tử này
sẽ chứa tất cả những phần tử của tài liệu XML do chúng tạo ra.
Thuộc tính (Attributes): Như đã trình bày ở trên, một phần tử có thể chứa dữ
liệu hoặc chứa phần tử khác hoặc cả hai. Bên cạch đó, phần tử có thể rỗng, khi đó nó
có thể chứa thuộc tính. Một thuộc tính chỉ là một sự lựa chọn để gắn dữ liệu đến phần
tử. Một thuộc tính đặt trong thẻ mở của phần tử và chỉ ra giá trị của nó bằng cách sử
dụng cặp “name=value”.
2.1.4. Một tài liệu XML hợp lệ
Như khóa luận đã đề cập ở trên một tài liệu XML hợp khuôn dạng (well-formed)
là yếu tố đâu tiên khi tạo lập một tài liệu XML. Hợp khuôn dạng ở đây có nghĩa là một

10
tài liệu chỉ có một nút gốc, mỗi phần tử phải có thẻ mở, thẻ đóng phải lồng nhau chính
xác, tên thuộc tính phân biệt chữ hoa chữ thường và chỉ xuất hiện một lần trong thẻ
mở. Nhưng một tài liệu well-formed không có nghĩa là nó hợp lệ. Muồn kiểm tra sự
hợp lệ của tài liệu XML ta phải dựa vào Document Type Definition (DTD) hoặc
Schema.XML. Việc sử dụng một tài liệu XML hợp lệ sẽ giúp cho Gadget dễ dàng
trong việc truy xuất dữ liệu từ các nguồn này.
2.2. Tìm hiểu RSS
Truy nhập các trang web thông tin lớn như Reuters, CNN, Daily Yahoo
News… bạn sẽ bắt gặp những biểu tượng “vừa quen, vừa lạ” mang tiêu đề RSS
(hoặc RSS Feed). Vậy thực chất RSS là gì? Vì sao Gadget lại sử dụng nguồn dữ liệu
này?
RSS viết tắt của cụm từ “Rich Site Summary” (tóm tắt giàu thông tin) hoặc
"Really Simple Syndication" (đồng bộ hoá cực kỳ đơn giản); được xây dựng dựa
trên ngôn ngữ đánh dấu mở rộng XML nhằm tạo ra các kênh thông tin (feed) và
chuyển tới cho người đọc. RSS do Netscape phát triển vào cuối những năm 90s,
hoạt động theo nguyên tắc tinh giản, rút gọn các trang tin điện tử (chỉ lấy tiêu đề,
loại bỏ ảnh, định dạng trang trí…). Nội dung này có thể được chuyển trực tiếp tới
người đọc hoặc “gắn” trên các trang web khác với đường dẫn ngược trở lại trang
web ban đầu .
Thông thường, có thể bạn sẽ khó có thể tìm thêm gì trong nguồn RSS ngoài
một danh sách khoản mục hoặc nội dung. RSS thường được sử dụng trong việc chia
sẻ các đầu mục tin, tuy nhiên nó có thể ứng dụng trên hầu hết các dạng nội dung
web. RSS tạo cho người quản lý web (Webmaster) khả năng tự động cập nhật trong
những phần nhất định của một trang web.
Để hỗ trợ người đọc, hiện đã có rất nhiều phần mềm đóng vai trò trung gian,
“biên dịch” nội dung các “feed” và chuyển chúng sang định dạng dễ đọc hơn. Ngoài
ra, thẻ lệnh cấu thành RSS đã được chuẩn hoá, nên RSS có thể được đọc ở nhiều
hình thức và trên nhiều thiết bị ví dụ điện thoại di động, thiết bị hỗ trợ cá nhân kỹ
thuật số- PDA, vv

2.2.1. Tại sao nên sử dụng RSS
Đồng bộ hoá thông tin (RSS) gợi ra mô hình “xuất bản và đăng ký” (publish and
subscribe). Trong đó, những nội dung được xuất bản từ một nguồn có thể được cung
cấp qua nhiều kênh theo phương thức “đồng bộ hoá" (syndicated). Lợi thế nổi bật của
11
hình thức này là thông tin được “đẩy” đi liên tục từ nguồn tới các đối tượng người đọc.
RSS trở thành một mắt xích quan trọng trong việc tạo ra các luồng truy nhập tới trang
web gốc. Lấy ví dụ, bạn có thể thấy trên một trang web nào đó một tiêu đề tin hấp dẫn.
Khi bạn kích chuột vào tin đó, bạn sẽ được liên kết tới RSS của trang web đó. Trong
thế giới Internet, nơi có hàng triệu trang web đang lôi kéo người sử dụng truy cập, bất
cứ công cụ nào có thể giúp bạn tạo ra các kết nối với người dùng đều có vai trò quan
trọng sống còn. Bản thân nhà cung cấp thông tin cũng không sợ “mất bản quyền thông
tin” vì các tiêu đề trong RSS feed đều liên kết ngược trở lại trang web xuất phát.
Một trong những lý do quan trọng nhất cho việc ứng dụng RSS là khả năng của
nó trong việc tiếp cận tới người dùng mà không cần phải phát động một chiến dịch
quảng cáo rầm rộ và tốn kém. Nếu bạn có những thông tin hấp dẫn trên trang web của
mình, RSS có thể giúp bạn giới thiệu và truyền tải tới người dùng và thu hút sự quan
tâm của khách hàng.
Trong khi đó, người đọc cũng thực sự hưởng lợi. Họ có thể tiếp cận thông tin
theo ý thích xét cả ở ba tiêu chí: ở đâu- khi nào- và như thế nào. Người đọc tiết kiệm
được không ít thời gian vì RSS feed lưu trữ những đầu mục thông tin ngắn gọn, liên
tục được cập nhật. Đối với những ai chỉ đơn thuần sử dụng Internet và không cần tới
tính năng quảng cáo của RSS, công nghệ này lại giúp họ tìm kiếm các thông tin quan
trọng qua các nguồn RSS, thậm chí từ các trang web mà họ ít khi hoặc không bao giờ
truy nhập.
2.2.2. Những điểm mạnh của RSS
-RSS cập nhật thông tin: Ưu việt hơn email, đăng ký một RSS feed, thông tin từ
nhà cung cấp sẽ liên tục được cập nhật; bạn không phải vào lại trang web hoặc đăng ký
một RSS feed khác.
-RSS tiết kiệm về chi phí. Phí chuyền tải và phân phối giảm đáng kể khi dùng

RSS. Băng thông được giải phóng đáng kể với lượng thông tin truyền tải lớn và không
cần nhiều email hay các mã lệnh định dạng cầu kỳ. Bản thân trên một trang web, bạn
chỉ cần một khoảng không khiêm tốn để đặt biểu tượng cho RSS feed.
-RSS tương hỗ với nhiều định dạng. Ngoài những định dạng thông thường như
HTML, ASP… RSS còn có tính mở, hỗ trợ nhiều định dạng ngôn ngữ, nhiều thiết bị
đầu cuối (máy tính, điện thoại di động, PDA ).
12
-RSS độc lập với email. Tuy nhiên, các RSS feed vẫn có thể được “thiết kế” để
nằm ngay trong email của bạn, bổ sung thêm những tính năng mới cho công cụ nhận
thông tin điện tử truyền thống.
-RSS cho phép tổ chức nội dung. Thông tin có thể dễ dàng lưu trữ, phân loại và
sắp xếp theo từng chủ đề một cách hoàn toàn tự động.
-Người nhận RSS hoàn toàn chủ động.Đăng ký và chối bỏ một news feed hoàn
toàn phụ thuộc vào bản thân người sử dụng. Điểm này xác lập sự thuận tiện của RSS
khi thực tế, không ít người đành phải chấp nhận “chung thân” một khi đăng ký một bản
tin thư.
-RSS đảm bảo quyền cá nhân. Người đăng ký RSS feed không phải cung cấp
email cho nhà cung cấp thông tin- mà nhiều khả năng điểm tới cuối cùng là cơ sở dữ
liệu của các công ty chuyên về quảng cáo.
-RSS có thể tái sử dụng. Thông tin trong RSS hoàn toàn có thể tái sử dụng cho
nhiều mục đích: cung cấp cho các kênh thông tin khác (nằm trong feed khác), tích hợp
vào các thư viện động hoặc nguyên liệu phục vụ quá trình học tập v.v
-RSS an toàn. Xuất phát từ phương thức truyền tải, RSS không thể mang theo
virus hoặc trojan như newsletter hoặc các tệp tin đính kèm. Trong trường hợp các feed
có mang các đoạn mã độc hại, người sử dụng có thể dễ dàng “phân vùng” và chủ động
loại bỏ thông tin.
-RSS linh hoạt trong cách cung cấp thông tin. Người sử dụng tiết kiệm được thời
gian, thông tin được cung cấp ở dạng tóm tắt (thường chỉ là các tiêu đề- title). Chính vì
vậy, hàm lượng thông tin truyền tải lớn trong mỗi feed (loại bỏ các loại hình quảng cáo
pop-up, định dạng mang tính trang trí…). Bạn chỉ click vào những siêu liên kết để đến

với nội dung chi tiết mà mình thực sự quan tâm. Ngay khi đã được gửi đi (đồng bộ hoá
dữ liệu), các nhà cung cấp vẫn có thể chỉnh sửa, cập nhật thông tin trong các RSS feed.
2.2.3. Ứng dụng RSS trong việc xây dựng Gadget
Hiện nay, sử dụng RSS trên web trở thành một hiện tượng thực sự. Trong những
ngày đầu phát triển của web, các trang web cũng được liên kết với nhau song dữ liệu
giữa chúng thì thực sự hiếm khi được chia sẻ. Hiển nhiên, quan niệm đã thay đổi theo
thời gian. Các trang web sử dụng RSS tăng lên nhanh chóng với những lý do rõ ràng và
hợp lý. Cùng với sự phát triển của RSS và những lợi ích to lớn mà nó đem lại thì hầu
hết các trang web lớn đều hỗ trợ công nghệ này và chúng chính là nguồn cung cấp
thông tin đa dạng cho các Gadget .
13
Ứng dụng công nghệ RSS, xây dựng chức năng lấy tin tức cập nhật từ mới nhất
từ các trang báo lớn. Người dùng có thể xem cùng một lúc các trang web này mà
không cần vào trực tiếp trang đó.
2.3. Xpath
2.3.1. Giới thiệu
Qua phần trình bày trên, chúng ta đã biết được cấu trúc và cú pháp của XML
tương đối đơn giản và bản chất của việc lấy dữ liệu từ các nguồn XML, RSS chính là
việc phân tích một tài liệu XML. Bước tiếp theo là tìm hiểu cách nào xử lý một tài liệu
XML để lấy ra thông tin mong muốn.
Như vậy để xử lí một tài liệu XML, chương trình ứng dụng phải có cách di
chuyển bên trong tài liệu để lấy ra giá trị của các phần tử (Elements) hay thuộc tính
(Attributes). Do đó ngôn ngữ XML Path được ra đời, mà chúng ta gọi tắt là Xpath.
Xpath đóng một vai trò quan trọng trong việc truy vấn dữ liệu cho các chương trình
ứng dụng vì nó cho phép ta lựa chọn hay sàng lọc ra những phần tử nào mình muốn để
trao đổi hay hiện thị [1].
Nếu khi làm việc với cơ sở dữ liệu ta dùng các phát biểu SQL như
SELECT…FROM table WHERE để trích ra một mẩu tin từ một bảng, thì khi làm
việc với tập tin XML, Xpath cho ta những những biểu thức (expressions) về điều kiện
giống như mệnh đề WHERE trong SQL. Một tài liệu XML được xem như là một sự

thể hiện của cấu trúc phân cấp ở dạng cây của nhiều phần tử, mỗi phần tử được xem
như là một node của cây, XPath đem lại khả năng duyệt các node trên cây hoặc lựa
chọn chúng theo các tiêu chí nào đó, dựa trên các mối quan hệ như cha - con, tổ tiên -
con cháu. Một biểu thức XPath (Xpath expression) có thể chọn một node hoặc một tập
hợp các node, hoặc nó có thể trả lại một giá trị dữ liệu dựa trên một hoặc nhiều node
trong tài liệu. XPath hiện có 2 phiên bản là XPath 1.0 và XPath 2.0.
2.3.2. Cú pháp của Xpath
Chúng ta cùng xem một ví dụ về một tài liệu XML [1]:
<?xml version="1.0"?>
<Order OrderNo="1047">
<OrderDate>2002-03-26</OrderDate>
14
<Customer>John Costello</Customer>
<Item>
<Product ProductID="1" UnitPrice="70">Chair</Product>
<Quantity>6</Quantity>
</Item>
<Item>
<Product ProductID="2" UnitPrice="250">Desk</Product>
<Quantity>1</Quantity>
</Item>
</Order>
XPath xem XML như một cây, với ví dụ trên sẽ được biểu diễn dưới dạng cây
sau:
15
Hình 6: Minh họa cấu trúc dạng cây của file XML.
Đường dẫn tuyệt đối.
Nếu đường dẫn XPath bắt đầu bởi dấu / thì có nghĩa đây là một đường dẫn tuyệt
đối bắt đầu từ phần tử gốc.
Trong hình ở trên, bây giờ chúng ta muốn chọn nút Order ta viết như sau:

Cú pháp nguyên: /child::Order.
Cú pháp tắt: /Order .
Đi ra nhánh con Custumer bằng XPath như sau:
Cú pháp nguyên: /child::Order/child::Custumer.
Cú pháp tắt: /Order/Custumer.
Trong trường hợp muốn đi đến thuộc tính của nút thì chúng ta cần phải chỉ rõ từ
khóa Attribute trong cú pháp nguyên hoặc @ trong cú pháp tắt.
Để lấy thuộc tính OrderNo của nút Order ta dùng cú pháp XPath như sau:
Cú pháp nguyên: /child::Order/Attribute::OrderNo.
Cú pháp tắt: /Order/@OrderNo.
Đường dẫn tương đối
Khi chúng ta muốn trích một phần tử nào đó mà chúng ta chỉ biết tên của phần tử
này chứ chúng ta không biết là phần tử này nằm ở vị trí nào thì chúng ta có thể dùng
đường dẫn tương đối để làm điểu này. Chúng ta dùng dấu // để chỉ cho trình phân tích
biết đây là đường dẫn tương đối.
Ví dụ, để trích các phần tử có tên là Product chúng ta viết như sau:
Cú pháp nguyên: //child::Product
Cú pháp viết tắt: //Product
Khi chúng ta viết như thế này thì khi đi qua trình phân tích sẽ truy tìm đến các
phần tử có tên là Product
2.3. Tìm hiểu về AJAX
16
AJAX (Ansynchronous Javascript and XML) không phải là một công nghệ mới
hay một ngôn ngữ lập trình mới mà thực ra nó là sự kết hợp của một loạt các công
nghệ khác nhau [4]:
 HTML+CSS với vai trò hiển thị thông tin
 Mô hình tương tác và hiển thị động DOM (Document Object Model)
 Trao đổi và truy cập/tác động lên thông tin sử dụng XML và XSLT
 Nhận thông tin không đồng bộ với đối tượng XMLHttpRequest
 Javascript với vai trò kết hợp 4 công nghệ trên lại với nhau

AJAX là công nghệ được sử dụng trong Gadget, đóng vai trò trung gian tương
tác với các dich vụ web và giao diện người dùng. Sử dụng đối tượngXMLHttpRequest
để gửi các yêu cầu đến các dich vụ web lấy dữ liệu trả về một cách không đồng bộ.
Các dữ liệu trả về từ các dịch vụ web này là file XML, RSS hay một phần của trang
HTML chứa thông tin người dùng mong muốn. Sau đó sử cấu trúc DOM để phân tích
kết quả trả về và hiện thị lên trang HTML. Trong các phần tiếp chúng ta sẽ tìm hìm
hiểu kỹ hơn về công nghệ này.
2.3.1. Mô hình DOM
DOM (Document Object Model) là một giao diện lập trình ứng dụng API độc
lập với platform và dựa theo kỹ thuật lập trình hướng đối tượng để mô tả tài liệu. Là
ngôn ngữ cho phép sử dụng các đoạn mã JavaScript để truy xuất động và cập nhật nội
dung, cấu trúc của một tài liệu. Đây là một khả năng đặc biệt hữu ích để viết một ứng
dụng AJAX. Trong một ứng dụng AJAX, sự thay đổi giao diện người dùng chủ yếu
được tạo ra bởi DOM.
DOM được chia làm các phần khác nhau (Core, XML, và HTML) và nhiều cấp
(DOM Level 1/2/3):
 Core DOM - định nghĩa tập các đối tượng chuẩn cho tất cả tài liệu có cấu
trúc
 XML DOM - định nghĩa tập các đối tượng chuẩn cho tài liệu XML
 HTML DOM - định nghĩa tập các đối tượng chuẩn cho tài liệu HTML
17
Sử dụng DOM, cấu trúc của tài liệu có thể được phân rã theo cấu trúc cây và thao
tác theo các node. Hình dưới đây mô tả cấu trúc DOM của một trang HTML:
Hình 7: Minh họa cấu trúc DOM của một trang HTML.
2.3.2. Cơ chế hoạt động của AJAX
Điểm khiến cho AJAX trở thành một hiện tượng chính là ở chỗ nó là một sự kết
hợp hoàn hảo các công nghệ hoàn toàn khác nhau để giải quyết một vấn đề tưởng như
không thể giải quyết - mà việc áp dụng lại rất đơn giản. Nó cho phép tạo các ứng dụng
web tốt hơn, nhanh hơn và có tính tương tác hơn.
Cơ chế hoạt động của AJAX: nó đóng vai trò như là một lớp trung gian giữa giao

diện bạn thấy trên trình duyệt và máy chủ xử lý thông tin. Có thể mô tả cách thức hoạt
động của AJAX như sau [4]:
 AJAX thực hiện tương tác với máy chủ bằng cách sử dụng đối tượng
XMLHttpRequest, nhận kết quả về dưới dạng XML và phân tích kết quả
bằng công nghệ DOM.
 Tương tác giữa AJAX và giao diện người dùng được thực hiện thông qua
các mã Javascript và XHTML + CSS.
Các ứng dụng AJAX xoay quanh một tính năng có tên là XMLHttpRequest. Ở
các ứng dụng web truyền thống, khi người dùng có một cần thay đổi dữ liệu trên trang
web, yêu cầu thay đổi được gửi về server dưới dạng HTTP request (hay còn gọi