Báo cáo đề tài: Khai thác khoáng sản - tài nguyên đất , mặt đất bị tổn thương doc

1
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

GVHD: HOÀNG THỊ HỒNG HẠNH

SVTH : TRẦN THANH KHÁNH
NGUYỄN XUÂN QUÝ

2
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT
ĐẤT BỊ TỔN THƯƠNG
NỘI DUNG
1. KHAI THÁC KHOÁNG SẢN.
2. QUÁ TRÌNH KHAI THÁC KHOÁNG SẢN.
3. TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG ĐẤT, MẶT ĐẤT.
4. CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢM THIỂU MÔI TRƯỜNG
5. VÍ DỤ KHAI THÁC THAN Ở HÒN GAI – CẨM PHẢ.
6. VÍ DỤ KHAI THÁC BAUXIT Ở TÂY NGUYÊN.
7. TÀI LIỆUTHAM KHẢO


3
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
1. KHAI THÁC KHOÁNG SẢN.
Là quá trình con người bằng phương pháp khai thác

lộ thiên hoặc hầm lò đưa khoáng sản từ lòng đất
để phục vụ phát triển kinh tế- xã hội
Các phương pháp khai thác gồm :

Khai thác thủ công

Khai thác bằng cơ giới

4
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
Qui mô khai thác:

Qui mô khai thác nhỏ Qui mô dù nhỏ hay

Qui mô khai thác vừa lớn cũng đều làm

Qui mô khai thác lớn mặt đất và thảm
thực vật bị tàn phá

5
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
3 .QUÁ TRÌNH KHAI THÁC KHOÁNG SẢN
Trong quá trình khai thác gồm có ba bước.

Mở cửa mỏ.


Khai thác mỏ. Đều có tác động môi

Đóng cửa mỏ. trường đất.

6
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
4. TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG ĐẤT, MẶT ĐẤT.

Trong quá trình khai thác bằng cơ giới, hoặc
bằng thủ công đòi hỏi các thiết bị hầm lò, cho sàng
tuyển, xăng dầu cho các đầu máy móc, các loại xe
vận tải… đều tác động đến môi trường đất.

Công nghệ khai thác chưa hợp lí, đặc biệt các
mỏ kim loại, các khu mỏ đang khai thác nằm ở
miền núi và trung du nên việc khai thác tác động
đến môi trường rừng và đất xung quanh khu vực
mỏ là rất lớn.

7
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Các biểu hiện suy thoái môi
trường thể hiện các mặt sau.
Giảm diện tích đất rừng
(B1.1)

Gia tăng suy thoái đất
(B1.2)

8
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Đặc thù khai thác mỏ:

Di dời một khối lượng lớn đất đá ra khỏi lòng đất
tạo nên một khoảng trống rất lớn và dất sâu

Một khối lượng lớn chất thải rắn được hình thành
do những vật liệu có ích thường chỉ chiếm một
phần nhỏ của khối lượng quặng được khai thác,
dẫn đến nhiều khi khối lượng đất đá thải vượt
khối lượng quặng nằm trong lòng đất

9
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Quá trình bốc xúc, tuyển rửa quặng, làm đất tơi
xốp tạo điều kiện thuận lợi cho phong hoá và hoá
tách các khoáng vật kim loại chứa trong đó.
Có ảnh hưởng lớn đến môi trường, không chỉ khi
cơ sở đang hoạt động mà còn tiếp diễn về lâu dài
sau khi cơ sở ngừng hoạt động.

Vì vậy:

10
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Môi trường chịu ảnh hưởng lớn nhất trong khu
mở moong khai thác là chất thải rắn, không sử
dụng được cho các mục đích khác, đã tạo nên
trên bề mặt địa hình mấp mô, xen kẽ giữa các hố
sâu và các đống đất đá

Một số diện tích đất xung quanh các bãi thải
quặng có thể bị bồi lấp do sạt lở, xói mòn của đất
đá từ các bãi thải, gây thoái hoá lớp đất mặt.

11
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Các cồn đống cuội, đá thải trong quá trình khai
thác vàng trên lòng sông ngăn cản, thay đổi
dòng chảy gây sự xói lở đất bờ sông, đê điều,
gây úng lụt cục bộ. Việc đổ bỏ đất đá thải tạo
tiền đề cho mưa lũ bồi lấp các sông suối, các
thung lũng và đồng ruộng phía chân bãi thải và
các khu vực lân cận.

12
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

13
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Quá trình san lấp mặt bằng, xây dựng nhà tạm
hoặc thủ công, hoặc cơ giới đều gây tiếng ồn,
gây bụi làm ô nhiễm môi trường không khí, ô
nhiễm nguồn nước cũng như làm đảo lộn môi
trường đất tạo nên một vùng "đất mượn".

Việc dọn mặt bằng xây dựng cơ sở hạ tầng phục
vụ việc mở mỏ cũng làm cho quỹ đất nông lâm
nghiệp bị mất, hoặc thay đổi địa hình

14
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
Cho đến nay việc giải quyết các hậu quả về môi trường
một cách chủ động đối với các mỏ đã ngừng và sắp
ngừng khai thác còn nhiều bất cập. Gần đây bắt đầu
có một số mỏ đã ngừng khai thác thì ngoài việc san
gạt một cách tương đối một số diện tích mỏ có thể
san gạt được, các diện tích còn lại hầu như để

nguyên hiện trường, chưa có phương án sử dụng
đất đai có hiệu quả về kinh tế và môi trường

15
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
. Các hồ ở Bựu Long, Kiện Khê và sắp tới là các mỏ
Ga Loi (Huế), Long Thọ, được thành tạo do kết
quả tất yếu của việc đào sâu moong khai thác so với
bề mặt chung của địa hình. Trước mắt, sự tồn tại
của các hồ chứa nước này thể hiện sự thay đổi theo
xu hướng tích cực về môi trường cảnh quan và điều
kiện vi khí hậu khu vực.

16
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
4 . CÁC BIỆN PHÁP GIẢM THIỂU TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG

4.1. Trước khi mở mỏ khai thác khoáng sản, mỏ phải
đạt được những thuận lợi sau
+ Xã hội.
+ Kinh tế.
+ Môi trường:

Diện tích lớp đất phủ bị bóc đi.

Địa hình có thuận lợi cho việc hoàn thổ sau dự án.


Mức độ ô nhiễm từng loại mỏ.


17
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
4.2. Sau khi mỏ đi vào hoạt động.
+ Lớp phủ bị bóc phải được thu gom hợp lý để thuận
lợi sau khi hoàn thổ.
+ Đất đá bị loại bỏ trong quá trình sàng, lọc, tuyển
quặng phải thu gom hợp lý để thuận lợi cho việc san
lấp sau này.
+ Nước thải trong quá trình tuyển quặng phải được sử
lý đạt tiêu chuẩn trươc khi thải ra môi trường.
+ Tuyên truyền cho công nhân trong khu mỏ phải có ý
thúc về môi trường xung quanh.

18
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
4.3. Kết thúc khai thác.
+ Mỏ phải được san gạt, nền chặt.
+ Trồng cây gây rừng, phủ xanh thảm thực vật.
4.4. Bổ xung và hoàn thiện các văn bản pháp
qui về bảo về môi trường .

19

ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
6. VÍ DỤ KHAI THÁC THAN Ở HÒN GAI – CẨM
PHẢ

Hiện nay trong khu vực Hòn Gai - Cẩm Phả có
khoảng 30 mỏ than lớn nhỏ đang hoạt động

Giai đoạn 1970 - 1997, các hoạt động khai thác
than đã làm mất khoảng 2.900ha (trung bình mỗi
năm mất 100 - 110ha) đất rừng các loại, trong đó
khoảng 2.000ha bị mất do mở vỉa, đổ đất đá thải.

20
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Bảng I.3. Biến động độ che phủ rừng khu vực
Hòn Gai - Cẩm Phả
Đơn vị: %

21
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Bảng I.4. Diện tích khai trường, bãi thải và diện
tích đổ thải ra biển vùng Cẩm Phả

Đơn vị: ha

22
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
7 . VÍ DỤ DỰ ÁN KHAI THÁC BAUXITE Ở TÂY NGUYÊN

Nguy cơ cạn kiệt và xung đột sử dụng nước.
+ Quá trình khai thác bauxit và chế biến alumin cần
một lượng nước rất lớn
+ Tập đoàn TKV đang dự kiến bơm nước từ sông
Đồng Nai lên để sử dụng cho nhà máy Nhân Cơ,

Làm cho việc xung đột về sử dụng nước tại chỗ giữa
sản xuất alumin và các hoạt động khác. Xung đột sử
dụng nước giữa thượng nguồn và hạ nguồn

23
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG
chuẩn bị mặt bằng khai thác alumina ở Nhân Cơ

24
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG

Diện tích đất rứng bị tàn phá – nguy cơ xói mòn và suy

thoái đất
Do đặc tính thân quặng mỏng và dàn trải nên quá trình
khai thác bauxite sẽ phải sử dụng một diện tích khai trường
lớn.
Ví dụ: Hai nhà máy Nhân Cơ và Tân Rai quá trình khai
thác sẽ phải thu hồi và sử dụng khoảng 100 ha đất/nhà
máy/năm.
Giai đoạn 1: Tổng diện tích hai nhà máy là 4.000 ha.
Giai đoạn 2: Tổng diện tích lên tới 7.000 – 8.000 ha.
Đến năm 2015, nếu mỗi năm sản xuất 6 triệu tấn alumin, diện
tích khai trường khoảng 1.000 ha/năm.

25
ĐỀ TÀI
KHAI THÁC KHOÁNG SẢN – TÀI NGUYÊN ĐẤT , MẶT ĐẤT BỊ
TỔN THƯƠNG