KIẾN THỨC VỀ NGUỒN GỐC VÀ Ý NGHĨA LỄ ĐỘNG THỔ pot

KIẾN THỨC VỀ NGUỒN GỐC VÀ
Ý NGHĨA LỄ ĐỘNG THỔ
Event Channel - Là người làm sự kiện, hiểu biết về các nghi lễ để thực hiện
đúng trình tự và tư vấn cho khách hàng một cách tốt nhất là không bao giờ là
những kiến thức thừa. Trong các loại hình event thì có một loại hình khá phổ
biến là Lễ động thổ.
Lễ Động thổ là lễ khởi công để bắt đầu xây dựng một công trình, khác với
Lễ Khánh thành là lễ mừng công trình đã hoàn thành và bắt đầu đưa vào sử
dụng. Mỗi khi bắt đầu một công trình với các quy mô khác nhau, việc đầu
tiên thực hiện là tổ chức lễ khởi công đầy đủ, ý nghĩa. Mục đích thể hiện
lòng thành đối với thần linh ngự trên mảnh đất cầu cho mọi sự tốt lành và
thông báo cho mọi người được biết về việc bắt đầu xây dựng công trình.
Trước đây, người ta cúng và khấn vái xin thần Thổ Địa nơi xây dựng công
trình phù hộ cho bình an, và khánh thành thì cúng tạ ơn Thổ địa . Hiện nay,
thay vì làm lễ cúng thì người ta đọc diễn văn chào mừng. Người Việt Nam
ảnh hưởng văn hóa Trung Quốc từ xa xưa, quan niệm rằng Đất có thổ địa,
khi đào xới đụng chạm tới đất phải cúng kiếng xin phép ông thổ địa.

1
Nguồn gốc Lễ động thổ
Theo các sách cổ Trung Hoa, nguồn gốc của Lễ Động Thổ có từ năm 113
trước Công Nguyên. Năm đó là năm Mậu Thìn, vua Hán Vũ Đế thấy triều
đình có tục tế Trời mà không có tế Đất, bèn họp quần thần lại bàn việc tổ
chức Lễ Hậu Thổ tức là tạ ơn Thần Đất hay còn gọi là Xã Tế.
Ngày xưa, Lễ động thổ hàng năm được tiến hành sau ngày mùng 3 tết.
Động thổ phải có lễ cúng Thổ thần để trình xin bắt đầu động đến đất cho
một Năm mới. Lễ động thổ là bắt đầu đào xới đất cát buổi đầu năm (một
nghi thức trong nghề nông, có ý cầu mong cả năm làm ăn sẽ được thuận
lợi).
Thực ra, ngày làm lễ động thổ không nhất định là phải vào ngày nào, nhưng
để giúp dân chúng tiện việc làm ăn, nhiều làng thường cử hành lễ này sau ba

ngày tết. Các bậc kỳ lão và quan viên được cử làm chủ tế và bồi tế để cúng
thần Đất. Lễ vật cúng gồm hương đăng, trầu rượu, y phục và kim ngân đồ
mã.
Trong buổi lễ, ông chủ tế với áo thụng xanh cuốc mấy nhát xuống đất để lấy
một cục đất đặt lên bàn thờ, tường trình với Thổ thần xin cho dân làng được
động thổ. Sau buổi lễ động thổ này, dân làng mới được động tới đất. Ai cuốc
xới trước lễ động thổ bị dân làng bắt vạ. Trong ba ngày tết, nếu không may
có ai mệnh chung, tang gia phải quàn lại trong nhà, đợi lễ động thổ xong
mới được đào huyệt an táng.
2
Ngày nay, nếu không phải làm nghề nông, mà áp dụng vào xây dựng các
công trình, người ta cũng bắt đầu từ công việc đào móng, hoặc đào, xúc đất
tượng trưng để khởi công xây dựng một công trình, mà đào móng là động
đến đất (là ông thổ địa) nên phải làm lễ xin phép.
Tục lệ xúc những xẻng đất đầu tiên vẫn được giữ trong những lễ khởi công
hiện đại
Những yếu tố cần lưu ý khi tiến hành lễ động thổ:
Để xây dựng một công trình mà sau đó, mọi chuyện đều may mắn tốt lành
thì khi tiến hành động thổ nhất thiết phải tuân thủ một số nghi thức quy định
về mặt phong thuỷ, chọn ngày tốt (Hoàng đạo, Sinh khí, Lộc mã, Giải
thần. ) tránh ngày xấu (ngày Hắc đạo, Sát chủ, Thổ cấm, Trùng tang, Hùng
phục ) và phải chọn giờ Hoàng Đạo để làm lễ động thổ (lễ cúng Thần Đất)
để xin được làm nhà trên mảnh đất đó. Các bước tiến hành
Trước tiên, cần phải xem tuổi của chủ nhà. Việc chủ nhà được tuổi xây dựng
có thể giúp cho quá trình xây dựng được thuận lợi, tốt đẹp, ngôi nhà đưa vào
sử dụng bền vững. Có thể tham khảo công cụ tính toán tuổi của chủ nhà dựa
theo ba yếu tố Kim lâu, Hoàng ốc và Tam tai.
Nếu tuổi của chủ nhà không phù hợp để xây dựng vào năm hiện tại, nhưng
nhu cầu ở là cấp thiết, thì có thể tiến hành thủ tục mượn tuổi. Trước tiên tìm
người hợp tuổi cũng bằng công cụ trên, nếu được nên là những người đứng

tuổi, thọ, phúc lộc dồi dào, con cháu đông, sau đó tiến hành thủ tục mượn
3
tuổi. Tuy nhiên cần nhớ rằng, việc mượn tuổi để xây nhà là một biện pháp
thiên nhiều về tâm lý, mọi chuyện tốt xấu sẽ vẫn xảy ra với chủ nhà chứ
không phải vì mượn tuổi mà xảy ra với người kia. Ngoài ra, thời điểm khởi
công còn phụ thuộc nhiều vào tiết khí và trạch mệnh (tức giờ, ngày, tháng
khởi công). Nếu chọn được ngày, giờ đẹp thì việc ảnh hưởng có thể giảm đi
nhiều. Chủ nhà cũng có thể nhờ một người nào đó trong gia đình hay
bạn bè (có tuổi không phạm vào kỵ năm nay thay mặt trong lúc quan
trọng như đổ móng, đổ trần ). Tốt nhất là nên mời một thầy phòng
thủy về xem xét và tiến hành các nghi lễ cần thiết.
Sau khi đã lựa chọn được ngày giờ khởi công hợp lý, cần tổ chức lễ
động thổ. Trong lễ động thổ ngày xưa phải cúng tam sinh, ngày nay
đơn giản hơn, nhưng phải là con gà, đĩa xôi, hương, hoa quả, vàng
mã Sau khi làm lễ gia chủ là người cầm cuốc bổ những nhát đầu
tiên, trình với Thổ thần xin được động thổ, tiếp sau đó, mới cho thợ
đào.
Ngày nay, thay vì cúng bái, người ta đọc diễn văn để thay thế
Kết:
Hiện nay, Lễ khởi công được xem như là nghi lễ để kính cáo với thần linh
cầu sự phù trợ và cũng nhằm thông báo với tất cả mọi đối tượng về ý nghĩa
của công trình bắt đầu xây dựng cho đến khi hoàn thành đưa vào sử dụng nó
mang lợi ích nhất định đối với con người và xã hội. Cùng với sự phát triển
của xã hội, Lễ khởi công ngày càng được chú trọng, nâng tầm quy mô, đòi
hỏi sự bài bản và chuyên nghiệp của người tổ chức.
4
5