Tải bản đầy đủ (.pdf) (13 trang)

Bài 5: Khái quát về luật hình sự , luật tố tụng hình sự doc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (248.38 KB, 13 trang )

Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 1- Môn Pháp lut Vit nam i cng
Bài 5: KHÁI QUÁT V LUT HÌNH S,
LUT T TNG HÌNH S.

Phn A: Lut Hình s
I/ Khái nim Lut Hình s.
1- nh ngha: Lut hình s là mt ngành lut c lp trong h thng
pháp lut Vit nam, bao gm h thng nhng quy phm pháp lut do Nhà nc ban
hành quy nh nhng hành vi nguy him cho xã hi là ti phm và hình pht vi các
ti phm.
2- i tng iu chnh ca lut hình s: Là nhng quan h xã hi phát
sinh gia nhà nc và ngi phm ti khi ngi này thc hin mt hành vi mà nhà
nc qui nh là ti phm.
3- Phng pháp iu chnh ca lut hình s: là phng pháp quyn uy.
Trong ó nhà nc có quyn ti cao trong vic nh ot s phn ca ngi phm
ti, buc h phi chu trách nhim hình s v ti phm mà h ã gây ra. Trách
nhim hình s v ti phm ã gây ra là trách nhim thuc v cá nhân ngi phm
ti, phi do chính ngi phm ti trc tip gánh chu, mà không th “chuyn” hoc
“y thác” cho ngi khác.
4- B lut hình s – Hình thc pháp lut ch yu ca ngành lut hình
s Vit nam.
 B lut hình s nm 1999 ang có hiu lc, c Quc hi nc
CHXHCNVN thông qua ngày 21-12-1999 và bt u có hiu lc t
ngày 1-7-2000.
 Ngoài li nói u, B lut hình s c cu to gm 2 phn: phn
chung và phn các ti phm. 2 phn này có mi quan h cht ch
vi nhau. Mi phn c chia thành các chng. Mi chng c
chia thành mc vi nhiu iu lut.
 Phn chung B lut hình s 1999 có 10 chng, mi chng quy
nh v mt loi vn  chung ca lut hình s.


 Phn riêng ca lut hình s 1999 có 14 chng, mi chng quy
nh mt nhóm các ti phm c th.

II/ Khái nim ti phm, phân loi ti phm.

1- Khái nim ti phm: “Ti phm là hành vi nguy him cho xã hi c
quy nh trong B lut hình s, do ngi có nng lc trách nhim hình s thc hin
mt cách c ý hoc vô ý, xâm phm c lp, ch quyn, thng nht, toàn v n lãnh
th! T! quc, xâm phm ch  chính tr, ch  kinh t, nn vn hóa, quc phòng,
an ninh, trt t, an toàn xã hi, quyn, li ích hp pháp ca t! ch"c, xâm phm tính
mng, s"c kh#e, danh d, nhân ph$m, t do, tài sn, các quyn, li ích hp pháp
khác ca công dân, xâm phm nhng l%nh vc khác ca trt t pháp lut XHCN”.
(&iu 8 B lut hình s)
T nh ngh%a y  trên, có th a ra nh ngh%a Ti phm mt cách khái quát:
Ti phm là hành vi nguy him cho xã hi c qui nh trong lut nh s, có
li, và phi chu hình pht.


Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 2- Môn Pháp lut Vit nam i cng
2- Nhng du hiu c bn ca ti phm.
2.1 Tính nguy him cho xã hi: Là thuc tính khách quan, là du hiu vt
cht ca ti phm. Hành vi nguy him cho xã hi c coi là ti phm phi là hành
vi gây thit hi hoc e da gây thit hi áng k cho các quan h xh c lut hình
s bo v.
2.2 Tính có li ca ti phm: Li là thái  tâm lý ca mt ngi i vi
hành vi nguy him cho xh ca mình và i vi hu qu do hành vi ó gây ra.
Trong B lut hình s, tính có li là mt du hiu c lp vi tính nguy him
cho xh. Không th buc ti mt ngi mà ch' cn c" vào hành vi khách quan h ã
thc hin.

2.3 Tính trái pháp lut hình s: Hành vi nguy him cho xh ch' c coi là
ti phm nu nó c quy nh trong lut hình s.
2.4 Tính phi chu hình pht: Bt c" mt hành vi phm ti nào c(ng u b
e da phi chu hình pht. Ch' có hành vi phm ti mi phi chu hình pht, ti
càng nghiêm trng thì hình pht áp dng càng nghiêm khc.
3- Phân loi ti phm.
Ti phm tuy có chung các du hiu nh ã trình bày, nhng nhng hành vi
phm ti c th có tính cht và m"c  nguy him cho xh rt khác nhau. Chính vì
vy mà vn  phân hóa trách nhim hình s và cá th hóa hình pht c coi là mt
nguyên tc quan trng ca lut hình s. Quán trit nguyên tc này, B lut hình s
ã phân loi ti phm thành 4 loi:
3.1 Ti phm ít nghiêm trng: M"c cao nht ca khung hình pht i vi loi
ti này là n 3 nm tù.
3.2 Ti phm nghiêm trng: M"c cao nht ca khung hình pht i vi loi
ti này là n 7 nm tù.
3.3 Ti phm rt nghiêm trng: M"c cao nht ca khung hình pht i vi
loi ti này là n 15 nm tù.
3.4 Ti phm c bit nghiêm trng: M"c cao nht ca khung hình pht i
vi loi ti này làtrên 15 nm tù, tù chung thân hoc t) hình.
4- Các ti phm c th.
Các ti phm c th c quy nh trong “Phn các ti phm” ca B lut
hình s, bao gm các nhóm ti phm c bn sau ây:
4.1 Các ti xâm phm an ninh quc gia (chng 11)
4.2 Các ti xâm phm tính mng, s"c kh#e, nhân ph$m, danh d ca con
ngi (chng 12)
4.3 Các xâm phm quyn t do, dân ch ca công dân (chng 13)
4.4 Các ti xâm phm s* hu (chng 14)
4.5 Các ti xâm phm ch  hôn nhân và gia ình (chng 15)
4.6 Các ti xâm phm trt t qun lý kinh t (chng 16)
4.7 Các ti phm v môi trng (chng 17)

4.8 Các ti phm v ma túy (chng 18)
4.9 Các ti xâm phm an toàn công cng, trt t công cng (chng 19)
4.10 Các ti xâm phm trt t qun lý hành chính (chng 20)
4.11 Các ti v ch"c v (chng 21)
4.12 Các ti xâm phm hot ng t pháp (chng 22)
4.13 Các ti xâm phm ngh%a v, trách nhim ca quân nhân (chng 23)
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 3- Môn Pháp lut Vit nam i cng
4.14 Các ti phá hoi hòa bình, chng loài ngi và ti phm chin tranh
(chng 24)

III/ Tui u ch nhim nh snhng qui nh i vi ngi cha nh
niên m ti. (CTNPT)
 Tui u ch nhim nh s:
• Ngi  14 tu!i phi chu TNHS do li c ý và ti rt nghiêm trng, c bit
nghiêm trng.
• Ngi t  16 tu!i n cha  18 tu!i phi chu TNHS i vi mi loi ti
phm (không b áp dng hình pht chung thân, t) hình).
• Ngi  18 tu!i tr* lên phi chu TNHS i vi mi loi ti phm.
 Nhng qui nh i vi ngi CTNPT
• Ngi CTN +,m ti /th/c mi0n 123ch nhim ,4nh s/nu +,m ti 5t
nghiêm 12ng hoc ti nghiêm 12ng, gây ,i không ln, / nhiu 14nh tit
67m 8, /9:/c gia 4nh hoc c quan, t!/ch"c nhn 673m ;3t, 673o <c.
• Khi =>t x), nu thy không cn thit +,i 3p <ng ,4nh +,t i vi ngi
CTNPT, 1,4/?@:/3n 3p <ng mt trong -3c bin +,3p t +,3p.
• Ngi CTNPT -,'/A/3p <ng mt trong -3c ,4nh +,t sau ây i vi mi
ti +,m: Bnh -3o, +,t tin;-i 1o không giam gi; 1C/ /thi ,n.
 D,t tin: &c 3p <ng E:/,4nh +,t -,5nh i vi ngi cha
1,:nh niên +,m ti t//16 tu!i n di 18 tu!i, n/ngi ./ /thu nhp
hoc /1:i ;n riêng; M"c +,t tin 3p <ng không FG3/mt phn hai m"c

tin +,t H:/iu lut qui nh.
 Bi 1o không giam gi: Thi ,n CTKGG c 3p <ng
không FG3/mt phn hai thi ,n H:/iu lut quy nh; Không khu tr/thu
nhp -a ngi 
 ?C/ /thi ,n:/&i vi ngi t//16 tu!i n di 18 tu!i khi
+,m ti, nu iu lut c 3p <ng qui nh ,4nh +,t 1C/chung thân hoc
t)/,4nh, 1,4/m"c +,t cao nht c 3p <ng không !"18 n#m $; nu E:/1C/
/thi ,n 1,4/m"c ,4nh +,t cao nht c 3p <ng không FG3/ba phn t
(¾ )m"c +,t 1C/H:/iu lut qui nh.
&i vi ngi CTNPT t//14 tu!i n di 16 tu!i khi +,m ti,
nu iu lut c 3p <ng qui nh ,4nh +,t 1C/chung thân hoc t)/,4nh, 1,4/
m"c ,4nh +,t cao nht c 3p <ng không FG3/mi hai nm 1C; nu E:/1C/
/thi ,n 1,4/m"c ,4nh +,t cao nht c 3p <ng không FG3/mt phn
hai(1/2) m"c +,t 1C/H:/iu lut qui nh.
IV/ Khái nim hình pht, các loi hình pht.
1/ Khái nim hình pht: Hình pht là bin pháp cIng ch nhà nc nghiêm
khc nht c quy nh trong lut hình s do Tòa án quyt nh nhJm tc b# hoc
hn ch quyn, li ích ca ngi phm ti và ngn nga ti phm.
&c im ca hình pht:
 Hình pht là bin pháp cIng ch nhà nc nghiêm khc nht, nó có th tc
b# nhng quyn và li ích ca ngi b kt án nh: quyn t do, quyn v tài
sn, quyn v chính tr, thm chí c quyn sng.
 Hình pht là bin pháp cIng ch nhà nc c quy nh trong B lut hình
s và ch' c áp dng cho chính cá nhân ngi ã thc hin ti phm.
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 4- Môn Pháp lut Vit nam i cng
 Hình pht là bin pháp cIng ch nhà nc do Tòa án áp dng vi ngi
phm ti và c tuyên b công khai bJng 1 bn án.
 Hình pht là bin pháp cIng ch nhà nc c bit m bo cho lut hình
s có th thc hin c nhim v bo v, giáo dc.

2/ Các loi hình pht.
Hình pht có 2 loi: Hình pht chính và hình pht b! sung.
2.1 Hình pht chính là hình pht c bn c áp dng cho mt ti phm và
c tuyên c lp; i vi mi ti phm tòa án ch' có th tuyên c lp 1 hình pht
chính, bao gm:
 Cnh cáo: &c áp dng i vi ngi phm ti ít nghiêm trng và có nhiu
tình tit gim nh , nhng cha n m"c mi0n hình pht.
 Pht tin: &c áp dng là hình pht chính i vi ngi phm ti ít nghiêm
trng xâm phm trt t qun l/ý / kinh t, trt t công cng, trt t qun l/ý/ hành
chính và mt s ti phm khác do BLHS quy nh.; &c áp dng là hình
pht b! sung i vi các ti v tham nh(ng, ma túy hoc nhng ti phm
khác do BLHS quy nh; M"c pht tin không c thp hn 1 triu ng.
 Ci to không giam gi: &c áp dng t 6 tháng dn 3 nm i vi ngi
phm ti ít nghiêm trng hoc phm ti nghiêm trng mà ang có ni làm
vic !n nh hoc có ni thng trú rõ ràng, nu xét thy không cn thit phi
cách ly ngi phm ti kh#i xã hi.; nu ngi b kt án ã b tm gi, tm
giam thì thi gian ó c tr vào thi gian chp hành hình pht theo t' l: 1
ngày tm gi, tm giam = 3 ngày ci to không giam gi; B khu tr mt
phn thu nhp t 5% n 20%  sung quK nhà nc.
 Trc xut: Là buc ngi nc ngoài ri kh#i lãnh th! Vit nam.
 Tù có thi hn: Là vic buc ngi b kt án phi chp hành hình pht ti tri
giam trong mt thi gian nht nh; M"c ti thiu là 3 tháng, m"c ti a là 20
nm; thi hn tm gi, tm giam c tr vào thi hn chp hành hình pht
tù: 1 ngày tm gi, tm giam = 1 ngày tù.
 Tù chung thân:Là hình pht tù không thi hn c áp dng i vi ngi
phm ti c bit nghiêm trng, nhng cha n m"c b x) pht t) hình;
không áp dng tù chung thân i vi ngi cha thành niên phm ti.
 T) hình. Áp dng i vi ngi phm ti c bit nghiêm trng; không áp
dng hình pht t) hình i vi ngì cha thành niên phm ti, ph n có
thai, ph n ang nuôi con di 36 tháng tu!i khi phm ti hoc khi xét x);

không thi hành án t) hình i vi ph n có thai, ph n ang nuôi con di
36 tháng tu!i, trong trng hp này, hình pht t) hình chuyn thành tù chung
thân; nu c ân gim thì hình pht t) hình chuyn thành tù chung thân.
2.2 Hình pht b! sung là hình pht không c tuyên c lp mà ch' có th
tuyên kèm theo hình pht chính. &i vi mi ti phm tòa án có th tuyên mt hoc
nhiu hình pht b! sung nu iu lut có quy nh các hình pht này,bao gm:
 Cm m nhim ch"c v, cm hành ngh hoc làm công vic nht nh: Thi
hn t 1 nm n 5 nm k t ngày chp hành xong hình pht tù hoc t
ngày bn án có hiu lc nu hình pht chính là cnh cáo, pht tin, ci to
không giam gi, hoc c h*ng án treo.
 Cm c trú: là buc ngi b kt án pht tù không c tm trú và thng trú
* mt s a phng nht nh; thi hn t 1 n 5 nm k t ngày chp hành
xong án pht tù.
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 5- Môn Pháp lut Vit nam i cng
 Qun ch: là buc ngi b kt án pht tù phi c trú, làm n sinh sng và ci
to * mt a phng nht nh, có s kim soát giáo dc ca chính quyn và
nhân dân a phng; Không c t / ra kh#i ni c trú, b tc mt s
quyn công dân, b cm hành ngh hoc làm công vic nht nh; c áp
dng i vi ngi phm ti xâm phm an ninh quc gia, ngi tái phm
nguy him; Thi hn t 1 n 5 nm k t ngày chp hành xong hình pht tù.
 Tc mt s quyn công dân: Áp dng vi CDVN phm ti xâm phm an
ninh QG hoc ti phm khác do BLHS quy nh.Thi hn t 1 nm n 5
nm k t ngày chp hành xong hình pht tù hoc k t ngày bn án có hiu
lc pháp lut trong trng hp c h*ng án treo.
 Tch thu tài sn: Là tc mt phn hoc toàn b tài sn thuc s* h( ca
ngi b kt án sung quK nhà nc; áp dng i vi ngi b kt án v ti
nghiêm trng, rt nghiêm trng hoc c bit nghiêm trng.
 Pht tin, khi không áp dng là hình pht chính;
 Trc xut, khi không áp dng là hình pht chính.

3/ Các bin pháp t pháp trong lut hình s Vit nam.
Các bin pháp t pháp trong lut hình s Vit nam là nhng bin pháp cIng ch
hình s c áp dng i vi nhng ngi thc hin hành vi phm ti hoc có du
hiu ca ti phm. Trong nhiu trng hp các bin pháp t pháp c áp dng vi
ngi không có nng lc trách nhim hình s ã thc hin hành vi nguy him cho
xh. Bao gm:
 Tch thu vt, tin trc tip liên quan n ti phm;
 Tr li tài sn, s)a cha hoc bi thng thit hi; buc công khai xin li;
 Bt buc cha bnh;
 Giáo dc ti xã, phng, th trn. (i vi ngi cha thành niên)
 &a vào trng giáo dIng. (i vi ngi cha thành niên)
4/ Quy%t nh hình pht trong trng h&p phm nhi'u ti.
Khi xét x) cùng mt ln mt ngi phm nhiu ti, Tòa án quyt nh hình pht i
vi tng ti, sau ó t!ng hp hình pht theo qui nh sau ây:
4.1 i vi hình pht chính:
- Nu các hình pht ã tuyên cùng là cùng là ci to không giam gi hoc
cùng là tù có thi hn thì các hình pht ó c cng thành hình pht chung. Hình
pht chung không c quá 3 nm i vi hình pht ci to không giam gi, 30 nm
i vi hình pht tù có thi hn.
- Nu hình pht ã tuyên là ci to không giam gi, tù có thi hn, thì hình
pht ci to không giam gi c chuyn !i thành hình pht tù theo t' l: 3 ngày ci
to không giam gi = 1 ngày tù  t!ng hp hình pht.
- Nu hình pht nng nht trong s các hình pht ã tuyên là tù chung thân thì
hình pht chung là tù chung thân.
- Nu hình pht nng nht trong s các hình pht ã tuyên là t) hình thì hình
pht chung là t) hình.
- Pht tin, hoc trc xut không t!ng hp vi các loi hình pht khác. Các
khon tin pht c công li thành hình pht chung.
4.2 i vi hình pht b sung
- Nu các hình pht ã tuyên là cùng loi thì hình pht chung c quyt nh

trong gii hn do BLHS quy nh; riêng i vi hình pht tin thì các khon tin
pht c cng li thành hình pht chung.
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 6- Môn Pháp lut Vit nam i cng
- Nu các hình pht ã tuyên là khác loi thì ngi b kt án phi chp hành
tt c các hình pht ã tuyên.

IV. Thi hiu thi hành b(n án, gi(m thi hn ch)p hành hình pht, thi hiu
truy c*u trách nhim hình s
1. Thi hiu thi hành b(n án: Là thi hn do BLHS quy nh mà khi ht thi
hn ó ngi b kt án không phi chp hành hình pht ã tuyên.
C th:
- Nm nm i vi các trng hp x) pht tin, ci to không giam gi
hoc x) pht tù t 3 nm tr* xung;
- Mi nm i vi các trng hp x) pht tù t trên 3 nm n mi
lm nm
- Mi lm nm i vi các trng hp x) pht tù t trên 15 nm n
30 nm.
( Thi hiu thi hành bn án HS c tính t ngày bn án có hiu lc pháplut. Nu
trong thi hn trên, ngi b kt án li phm ti mi thì thi gian ã qua không
c tính và thi hiu tính li k t ngày phm ti mi; Nu trong thi hn trên,
ngi b kt án c tình trn tránh và có lnh truy nã thì thi gian trn tránh không
c tính và thi hiu uc tính li k t ngày ngi ó ra trình din hoc b bt
gi)

2. Gi(m thi hn ch)p hành hình pht
Ngi b kt án ci to không giam gi hoc b kt án pht tù nu ã chp hành
hình pht c mt thi gian nht nh và có nhiu tin b thì c xét gim thi
gian chp hành hình pht, c th là:
- Thi gian chp hành hình pht  c xét gim ln u là 1/3 thi hn i vi

hình pht ci to không giam gi, hình pht tù t 30 nm tr* xung. 12 nm i vi
tù chung thân.
- Mt ngi có th c gim nhiu ln nhng phi bo m chp hành c ½
m"c hình pht ã tuyên.
- Ngi b kt án tù chung thân ln u c gim xung 30 nm tù và dù c
gim nhiu ln c(ng phi bo m thi hn thc t chp hành hình pht là 20 nm.
- &i vi ngi ã c gim mt phn hình pht mà phm ti mi nghiêm
trng, rt nghiêm trng hoc c bit nghiêm trng, thì Tòa án ch' xét gim ln u
sau khi sau khi ngi ó ã chp hành c 2/3 m"c hình pht chung hoc 20 nm
nu là tù chung thân.
3. Thi hiu truy c*u trách nhim hình s
Khái nim: Là thi hn do BLHS quy nh mà khi ht thi hn ó thì ngi
phm ti không b truy cú trách nhim hình s.
C th;
- 5 nm i vi các ti phm ít nghiêm trng
- 10 nm i vi các ti phm nghiêm trng
- 15 nm i vi các ti phm rt nghiêm trng
- 20 nm i vi các ti phm c bit nghiêm trng
(Thi hiu truy c"u trách nhim HS c tính t ngày ti phm c thc hin, nu
trong thi gian nói trên, ngi phm ti c tình trn tránh và ã có lnh truy nã, thì
thi gian trn tránh không c tính và thi hiu tính li k t khi ngi ó ra t thú
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 7- Môn Pháp lut Vit nam i cng
hoc b bt gi; Nu trong thi hn nêu trên, ngi phm ti li phm ti mi mà
BLHS quy nh m"c cao nht ca khung hình pht i vi ti y trên mt nm tù,
thì thi gian ã qua không uc tính và thi hiu i vi ti c( c tính li k t
ngày phm ti mi)
4. Xóa án tích
Khái nim:Ngi b kt án c xoá án tích coi nh cha b kt án và c Tòa
án cp giy ch"ng nhn.

4.1 ng nhiên c xoá án tích:
- Ngi c mi0n hình pht
- Ngi b kt án nu t khi chp hành xong bn án hoc t khi ht thi hiu
thi hành bn án, ngi ó không phm ti mi trong trng hp sau ây:
 1 nm trong trng hp b pht cnh cáo, pht tin, ci to không giam
gi hoc pht tù nhng c h*ng án treo;
 3 nm trong trng hp hình pht là tù n 3 nm;
 5 nm trong trng hp hình pht là tù t trên 3 nm n 15 nm;
 7 nm trong trng hp hình pht là tù t trên 15 nm.
4.2 Xóa án tích theo quyt nh ca Tòa án: (&c quy nh i vi nhng ngi
b kt án v các ti ti chng XI, XXIV).




Phn B: Lut t tng hình s
I- Khái nim lut t tng hình s.
1/ Khái nim t tng hình s: Là toàn b hot ng ca các c quan tin
hành t tng (c quan iu tra,VKS, tòa án), ngi tin hành t tng, các cá nhân, c
quan nhà nc và t! ch"c xh góp phn vào vic gii quyt v án hình s theo quy
nh ca lut t tng hình s

Lut t tng hình s Vit nam chia hot ng gii quyt v án hình s thành
các giai on sau:
 Khi t v án hình s;
 iu tr;
 Truy t;
 Xét x;
 Thi hành án hình s.
2/ Khái nim lut t tng hình s: Là mt ngành lut c lp trong h thng

pháp lut Vit nam, là t!ng th các quy phm pháp lut iu ch'nh các quan h xã
hi phát sinh trong quá trình kh*i t, iu tra, truy t, xét x) và thi hành án hình s.
 &i tng iu ch'nh ca lut t tng hình s là nhng quan h xã hi phát
sinh trong quá trình gii quyt v án hình s gia các ch th ca quan h
pháp lut t tng hình s.
Quan h pháp lut t tng hình s có các c im:
+ Mang tính cht quyn lc nhà nc
+ Liên quan mt thit ti quan h pháp lut hình s.
+Liên quan hu c ti các hot ng t tng hình s.
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 8- Môn Pháp lut Vit nam i cng
 Phng pháp iu ch'nh ca lut t tng hình s là phng pháp quyn uy và
phi hp, ch c lLn nhau gia các c quan tin hành t tng  iu ch'nh
các quan h pháp lut t tng hình s.
3/ Các nguyên tc c bn ca lut t tng hình s.
3.1 Các nguyên tc chung:
 Nguyên tc pháp ch XHCN: Mi trình t th tc gii quyt v án hình s
phi c thc hin theo úng qui nh ca lut t tng hình s.
 Bo m quyn bình Mng ca mi công dân trc pháp lut.
 Tôn trng và bo v các quyn c bn ca công dân.
 Bo m quyn bt kh xâm phm v thân th ca công dân.
 Bo h v tính mng, s"c kh#e, tài sn, danh d, và nhân ph$m ca công dân
 Bo m v quyn bt kh xâm phm v ch *, an toàn và bí mt th tín, in
thoi, in tín ca công dân.
3.2 Các nguyên tc riêng:
 Xác nh s tht khách quan ca v án
 Bo m quyn bào cha ca ngi b tm gi, b can, b cáo.
 Không ai b coi là có ti khi cha có bn án kt ti ca tòa án ã có hiu lc
pháp lut.
 Th$m phán và hi th$m nhân dân xét x) c lp và ch' tuân theo pháp lut

 Tòa án xét x) tp th và quyt nh theo a s; Có hi th$m nhân dân tham
gia.
 Nguyên tc xét x) công khai.
 Bo m quyn bình Mng ca mi công dân trc tòa án.
4. Các giai on c+a hot ng t tng hình s
4.1 Khi t v án hình s: Là giai on u ca hot ng t tng hình s, các c
quan có th$m quyn xác nh s vic xy ra có hay không có du hiu ca ti phm
 ra quyt nh kh*i t hay không kh*i t v án hình s. Giai on này c bt
u t khi các c quan có th$m quyn nhn c tin báo hoc t giác v ti phm và
kt thúc khi ra quyt nh kh*i t v án hình s.
Các c quan có th$m quyn kh*i t v án hình s là: C quan iu tra, Vin kim
sát, tòa án, th tr*ng n v B i biên phòng,c quan hi quan, kim lâm, lc
lung cnh sát bin và th tr*ng các c quan khác ca công an nhân dân (iu 104
BLTTHS nm 2003).
Trong thi hn 20 ngày, k t 86:y nhn c t giác, tin báo v ti phm, kin ngh
kh*i t c quan có th$m quyn phi ra quyt nh kh*i t hoc không kh*i t v án
hình s. Trong trng hp có nhiu tình tit ph"c tp thì thi hn có th kéo dài hn
nhng không quá 2 tháng.
4.2 iu tra v án hình s: C quan iu tra c s) dng mi bin pháp do lut t
tng hình s quy nh  thu thp các ch"ng c" nhJm xác nh s vic phm ti và
ngi phm ti làm c s* cho vic xét x) ca tòa án.
+ Các c quan iu tra hình s:
 C quan iu tra trong công an ND iu tra tt c các ti phm, tr nhng ti
phm thuc th$m quyn iu tra ca c quan iu tra trong Q&ND và c
quan iu tra ca VKSND ti cao.
 C quan iu tra trong quân i ND.
 C quan iu tra ca VKSND.
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 9- Môn Pháp lut Vit nam i cng
 Ngoài ra lut còn qui nh mt s c quan khác c tin hành mt s hot

ng iu tra: B i biên phòng, Hi quan, Kim lâm, lc lng Cnh sát
bin và các c quan khác ca CAND, Q&ND.
+ Các hot ng iu tra:
 Kh*i t b can và h#i cung b can. Tm ình ch' ch"c v mà b can ang m
nhim.
 Ly li khai ca ngi làm ch"ng, ngi b hi…;
 &i cht, nhn dng, giám nh, thc nghim iu tra;
 Khám xét ngi, nhà *,  vt, th tín; thu gi, tm gi, kê biên tài sn;
 Khám nghim hin trung, khám nghim t) thi… ;
 &ình ch' và tm ình ch' iu tra. Cn c"  ình ch' iu tra (nh cn c"
không kh*i t v án (k2 iu 105; iu 107BLHS), ã ht thi hn iu tra
mà không ch"ng minh c b can ã thc hin ti phm); Cn c"  tm
ình ch' iu tra (b can mc bnh tâm thn, b can b# trn không bit * âu-
ra lnh truy nã)
 Kt thúc iu tra,  ngh truy t.
Thi hn iu tra c qui nh ti iu 119 BLTTHS.
+Các bin pháp ngn chn:
 Bt b can, b cáo  tm giam. Ngi có quyn ra lnh bt b can, b cáo 
tm giam c quy nh ti iu 80, 81 BLTTHS; Thi hn tm giam  iu
tra c qui nh ti iu 120 BLTTHS, c th:

Loi ti phm Thi hn tm giam Gia hn tm giam
Ít nghiêm trng Không quá 2 tháng 1 ln không quá 1 tháng
Nghiêm trng Không quá 3 tháng 2 ln (Ln 1: không quá 2 tháng;
Ln 2: không quá 1 tháng)
Rt nghiêm trng

Không quá 4 tháng 2 ln (Ln 1: không quá 3 tháng;
Ln 2: không quá 2 tháng)
&c bit nghiêm

trng
Không quá 4 tháng 3 ln, mi ln không quá 4 tháng


 Tm gi ngi (i vi ngi b bt kh$n cp hoc b bt qu tang). Thi hn
tm gi không c quá 3 ngày k t khi c quan iu tra nhn ngi b bt.
Trong trng hp cn thit có th gia hn tm gi nhng không quá 3 ngày;
trong trng hp c bit có th gia hn ln th" 2 nhng không quá 3 ngày
(iu 87 BLTTHS) .
 Cm i kh#i ni c trú
 Bo l%nh là bin pháp ngn chn  thay th bin pháp tm giam (ngi bo
l%nh có th là cá nhân-phi có ít nht 2 ngi; t! ch"c)
 &t tin hoc tài sn có giá tr  bo m là bin pháp ngn chn  thay th
bin pháp tm giam. & 93.
4.3 Truy t b can ra trc tòa án.
Truy t b can ra trc tòa án và là quyn, là nhim v ca VKSND khi thc hin
quyn công t c nhà nc giao.
Thi hn quyt nh truy t; Trong thi hn 20 ngày i vi ti phm ít nghiêm
trng và ti phm nghiêm trng, 30 ngày i vi ti phm rt nghiêm trng và ti
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 10- Môn Pháp lut Vit nam i cng
phm c bit nghiêm trng, k t ngày nhn c h s v án và bn kt lun iu
tra, VKS phi ra mt trong nhng quyt nh sau:
 Truy t b can bJng bn cáo trng;
 Tr h s  iu tra b! sung;
 &ình ch' hoc tm ình ch' v án.
Trong trng hp cn thit, Vin tr*ng VKS có th gia hn nhng không quá 10
ngày i vi ti phm ít nghiêm trng và ti phm nghiêm trng, Không quá 15
ngày i vi ti phm rt nghiêm trng, không quá 30 ngày ti phm c bit
nghiêm trng.

4.4 Xét x .
Vic xét x) thuc th$m quyn ca các tòa án. Là giai on t tng hình s, trong ó
tòa án x) lý s vic phm ti và ngi phm ti và quyt nh áp dng hình pht i
vi ngi phm ti bJng các bn án và quyt nh ca mình
4.4.1 Các cp tòa án và th!m quyn xét x :
 Tòa án nhân dân cp huyn và tòa án quân s khu vc xét x) s th$m nhng
ti phm mà BLHS quy nh hình pht n 15 nm tù (c( là t 7 nm tù tr*
xung). Tuy nhiên vic thc hin qui nh này ang c chu$n b theo l
trình ca c quan ch"c nng trong vic xác nh tòa án cp huyn nào 
iu kin mi giao th$m quyn.
 Tòa án nhân dân cp t'nh và tòa án quân s cp quân khu xét x) s th$m
nhng v án hình s v nhng ti phm không thuc th$m quyn ca tòa án
nhân dân cp huyn và tòa án quân s khu vc hoc nhng v án thuc th$m
quyn ca tòa án cp di mà mình ly lên  xét x).
4.4.2 Chu!n b xét x - xét x s th!m.
 Sau khi nhn h s v án, th$m phán c phân công ch ta phiên tòa
nghiên c"u h s. Trong thi hn 30 ngày i vi ti phm ít nghiêm trng,
45 ngày i vi ti phm nghiêm trng, 2 tháng i vi ti phm rt nghiêm
trng, 3 tháng i vi ti phm c bit nghiêm trng, k t ngày nhn h s
v án, th$m phán ch ta phiên tòa phi quyt nh a v án ra xét x), hoc
tr li h s  iu tra b! sung, hoc quyt nh tm ình ch' hay ình ch'
v án.
 Trong thi hn 15 ngày (hoc 30 ngày nu có lý do chính áng) k t ngày
có quyt nh a v án ra xét x), Tòa án phi m* phiên tòa. Th tc t tng
ti phiên tòa c quy nh c th trong BLTTHS.
4.4.3 Xét x phúc th!m.
Xét x) phúc th$m là vic tòa án cp trên trc tip xét x) li v án hoc xét li
quyt nh s th$m mà bn án, quyt nh s th$m ó cha có hiu lc pháp lut b
kháng cáo hoc kháng ngh.
 Nhng ngi có quyn kháng cáo, bao gm:

- B cáo, ngi b hi, ngi i din hp pháp ca h có quyn kháng cáo bn
án, quyt nh s th$m;
- Ngi bào cha có quyn kháng cáo  bo v li ích ca ngi cha thành
niên, hoc ngi có nhc im v tâm thn hoc th cht;
- Nguyên n dân s, b n dân s và ngi i din hp pháp ca h có
quyn kháng cáo phn bn án hoc quyt nh có liên quan n vic bi
thng thit hi;
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 11- Môn Pháp lut Vit nam i cng
- Ngi có quyn li, ngh%a v liên quan n v án và ngi i din hp pháp
ca h có quyn kháng cáo phn bn án hoc quyt nh có liên quan n
quyn li, ngh%a v ca h. (Tham kho iu 231 BLTTHS)
 Thi hn kháng cáo là 15 ngày, k t ngày tòa tuyên án. &i vi b
cáo, ng s vng mt ti phiên tòa thì thi hn kháng cáo tính t ngày bn
án c giao cho h hoc c niêm yt. Nu n kháng cáo g)i qua bu
in thì ngày kháng cáo c tính cn c" vào ngày bu in ni g)i óng
du * phong bì. Trong trng hp n kháng cáo g)i qua ban giám th tri
giam, thì ngày kháng cáo c tính cn c" vào ngày ban giám th tri giam
nhn c n.
Thi hn kháng ngh ca VKS cùng cp là 15 ngày, ca VKS cp trên trc
tip là 30 ngày k t ngày tuyên án.
 Toà án cp phúc th$m có quyn quyt nh:
- Không chp nhn kháng cáo, kháng ngh và gi nguyên bn án s th$m;
- S)a bn án s th$m;
- HuN bn án s th$m và chuyn h s v án  iu tra li hoc xét x) li;
- HuN bn án s th$m và ình ch' v án.
 Bn án phúc th$m có hiu lc k t ngày tuyên án.

4.4.4 Xét li bn án và quyt nh ã có hiu lc pháp lut
@ Th+ tc giám c th,m.

 Giám c th$m là xét li bn án hoc quyt nh ã có hiu lc pháp
lut nhng b kháng ngh vì phát hin có vi phm pháp lut nghiêm trng
trong vic x) lý v án. Nh:
 Vic iu tra xét h#i ti phin din hoc không y .
 Kt lun trong bn án hoc quyt nh không phù hp vi tình tit khách quan
ca v án.
 Có vi phm nghiêm trng th tc t tng trong khi iu tra, truy t hoc xét
x).
 Có nhng sai lm nghiêm trng trong vic áp dng BLHS.
 Ngi có quyn kháng ngh theo th tc giám c th$m:
- Chánh án TANDT và vin tr*ng VKSNDTC có quyn kháng ngh bn án,
quyt nh ã có hiu lc pháp lut ca toà án các cp tr quyt nh ca hi
ng TPTANDTC.
- Chánh án tòa án quân s trung ng và vin tr*ng VKSQSTW có quyn
kháng ngh bn án hoc quyt nh có hiu lc pháp lut ca tòa án quân s cp
di.
- Chánh án TAND t'nh và vin tr*ng VKSND cp t'nh, Chánh án TAQS cp
quân khu và vin tr*ng VKSQS cp quân khu kháng ngh bn án hoc quyt
nh có hiu lc pháp lut ca tòa án cp di.
 Th$m quyn giám c th$m:
- UN ban th$m phán TAND cp t'nh (gm: Chánh án, các phó chánh án TAND
T'nh, Tp trc thuc trung ng + mt s th$m phán TAND t'nh, tp trc thuc
trung ng do Chánh án TANDTC quyt nh theo  ngh ca chánh án
TAND t'nh, tp trc thuc trung ng nhng không quá 9 ngi); UN ban
th$m phán TAQS cp quân khu; (Khi G&T phi có ít nht 2/3 t!ng s thành
viên)
Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 12- Môn Pháp lut Vit nam i cng
- Toà HS TANDTC; Toà án quân s trung ng; (Khi giám c th$m phi có 3
th$m phán)

- Hi ng th$m phán TANDTC (gm: Chánh án, các phó chánh án, các chánh
toà, phó chánh toà các toà chuyên trách ca TANDTC, mt s th$m phán
TAND do Chánh án TANDTC quyt nh và phi c UBTVQH phê
chu$n). Khi giám c th$m phi có ít nht 2/3 t!ng s thành viên.
@ Th tc tái th!m.
 Th tc tái th$m c áp dng i vi bn án hoc quyt nh ã có
hiu lc pháp lut nhng b kháng ngh vì có nhng tình mi c phát hin
có th làm thay !i c bn ni dung ca bn án hoc quyt nh mà tòa án
không bit c khi ra bn án hoc quyt nh ó.
 Nhng ngi có quyn kháng ngh theo th tc tái th$m
- Vin tr*ng VKSNDTC có quyn kháng ngh i vi bn án hoc quyt
nh ã có hiu lc pháp lut ca TAND các cp tr quyt nh ca
H&TPTANDTC;
- Vin tr*ng VKSQSTO; Vin tr*ng VKSND cp t'nh; Vin tr*ng
VKSND cp quân khu.
 Th$m quyn tái th$m:
- PN/ban th$m +,3n TAND cp t'nh; PN/ban th$m +,3n TAQS cp quân khu;
- Toà Q4nh s TANDTC; TAQS trung ng;
- Hi ng th$m +,3n TANDTC.
4.5 Thi hành bn án hình s.
-C quan công an thi hành án pht tù có thi hn, tù chung thân; tham gia hi
ng thi hành án t) hình;
-Chính quyn xã, phng, th trn, hoc c quan, t! ch"c ni ngi b kt án
c trú hoc làm vic có nhim v theo dõi, giám sát vic ci to ca nhng ngi
c hu*ng án treo hoc b pht ci to không giam gi;
-C s* y khoa thi hành quyt nh v bt buc cha bnh i vi ngi mc
bnh tâm thn có hành vi nguy him cho xã hi.
-Chp hành vic thi hành án pht tin, tch thu tài sn và bi thng thit hi,
phi có c quan công an phi hp khi áp dng bin pháp cIng ch.


Câu h-i:
1. Trình bày khái nim ngành lut hình s.
2. Ti phm là gì? Phân loi ti phm.
3. Hình pht là gì? Nêu các loi hình pht theo qui nh ca BLHS.
4. T tng hình s là gì? Nêu i tng iu ch'nh và phng pháp iu ch'nh
ca ngành lut t tng hình s.
5. Trình bày ni dung c bn ca các giai on trong t tng hình s.
6. Phân bit xét x) s th$m, phúc th$m, giám c th$m,tái th$m.







Thc s – Ging viên chính V Th Bích Hng – i hc Lut Tp HCM
Trang 13- Môn Pháp lut Vit nam i cng

×