Trời lạnh, cảnh giác với đột quỵ do chảy máu não pdf

Trời lạnh, cảnh giác với đột quỵ do chảy
máu não
Đột quỵ có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, nhưng mùa lạnh được coi
là thời điểm xuất hiện nhiều nhất.



Có nhiều nguyên nhân, trong đó dị dạng mạch não được coi là cái
chết không báo trước vì diễn tiến âm thầm và các biểu hiện cũng
rất khó nhận diện.
Cái chết không báo trước
Dị dạng mạch não là những dị dạng quan trọng nhất của hệ thần
kinh gồm một đám rối các mạch có sự giao lưu bất thường giữa
các hệ động mạch và tĩnh mạch. Dị dạng này xuất hiện ở các vị trí
trong não và thường gặp ở nam giới, có thể xảy ra ở nhiều thành
viên trong gia đình thuộc cùng một thế hệ hoặc ở các thế hệ sau.
Mặc dù tổn thương xuất hiện từ khi mới chào đời, song chảy máu
hoặc những biến chứng khác lại phổ biến nhất ở lứa tuổi 10 - 30,
đôi khi ở tuổi 50.
Có hai loại dị dạng mạch máu não: dị dạng động mạch và dị dạng
động tĩnh mạch. Hai loại này đều gây chảy máu tự nhiên, trong đó
chảy máu do động mạch nặng hơn. Bình thường, cấu tạo thành
động mạch có ba lớp: ngoài, giữa và trong. Lớp giữa là lớp cơ
chun có khả năng đàn hồi cao, chịu được áp lực động mạch rất lớn
mà không vỡ.
Ở một số người, vì lý do nào đó như sự thay đổi thời tiết đột ngột,
làm thành động mạch phình to ra, đưa đến vỡ ra bất kỳ lúc nào, đe
doạ trực tiếp tính mạng. Tuỳ mức độ chảy máu mà người bệnh có
thể tử vong trong vòng vài giờ hay vài ngày.
Những yếu tố như stress, chấn thương sọ não, bệnh vữa xơ động
mạch, nhiễm khuẩn huyết gây viêm nội mạc thành động mạch

cũng tạo điều kiện cho phình động mạch não.
Dễ chẩn đoán nhầm
Những triệu chứng lâm sàng chính của chảy máu não là đau đầu,
co giật và những triệu chứng do nứt vỡ. Khi thấy đau đầu (mà
không chảy máu) thì đó là chứng đau nửa đầu như bị co bóp, thắt
lại giống như cơn Migraine hoặc đau lan toả. Khi thành động mạch
đã vỡ, gây hiện tượng chảy máu, sẽ có ba mức độ:
Chảy máu dữ dội: bệnh nhân đột ngột đau đầu khủng khiếp, đến
mức không chịu đựng được, kèm theo nôn thốc nôn tháo, thở dốc,
hôn mê sâu, rối loạn nghiêm trọng hô hấp và tim mạch, có thể tử
vong trong vài giờ.
Chảy máu nặng: tình trạng này hay gặp, bệnh nhân cảm thấy đau
đầu như búa bổ, đau như muốn mù cả hai mắt, buồn nôn, người
bệnh có thể tử vong nếu không được phát hiện và cấp cứu kịp thời.
Chảy máu nhẹ: còn gọi chảy máu báo hiệu, người bệnh cũng cảm
thấy đau đầu, buồn nôn, khó chịu. Nếu không phát hiện sớm và có
những xử trí nhanh chóng, mức độ chảy máu ngày càng trầm trọng
và dẫn đến tử vong.
Những người bị dị dạng mạch máu não hầu như không biết trước
bệnh, hơn nữa trước khi chảy máu người bệnh cũng hiếm có dấu
hiệu gì, do vậy nếu chẩn đoán chỉ dựa trên những biểu hiện của
đau đầu, nôn sẽ rất dễ bị nhầm với những bệnh khác.
Người bệnh phải tự cảnh giác

Những dị dạng bên ngoài như tay, chân nhìn thấy ngay từ khi
con người sinh ra và có thể tiến hành chỉnh hình nhưng dị dạng
mạch máu não thì rất khó phát hiện. Hầu hết khi xuất hiện biến
chứng mới biết bệnh nên phòng ngừa là rất khó.
Chỉ còn cách người bệnh phải tự cảnh giác lấy. Nếu cảm thấy đau
đầu bất thường, cần đến ngay các trung tâm y tế lớn để điều trị kịp

thời. Để tránh tạo áp lực mạnh cho động mạch não, mọi người nên
tránh stress, không hút thuốc lá, không uống rượu, bia và sử dụng
những chất kích thích khác.
Những người đau đầu thường xuyên, kéo dài cần đi chụp mạch
máu não để kịp thời phát hiện những bất thường, tránh ăn mặn,
tránh gió lùa, mặc ấm khi thay đổi thời tiết nhất là từ nóng chuyển
sang lạnh; hay đang nằm trong chăn ấm tránh ra lạnh đột ngột
Cách xử trí cho các bệnh nhân bị dị dạng mạch não chủ yếu bằng
phẫu thuật cắt bỏ hoặc can thiệp mạch qua da. Biện pháp gây tắc
nghẽn các động mạch nuôi bằng can thiệp mạch qua da thường
được chỉ định nhằm làm giảm bớt kích thước tổn thương, giúp cho
phẫu thuật dễ dàng, ít chảy máu hơn.
Không sơ cứu bằng cạo gió, uống chanh

Khi thấy bệnh nhân có các biểu hiện chảy máu não, nhiều người
hay lầm tưởng bị trúng gió và đưa đi cạo gió, bắt uống nước chanh.
Điều này rất không nên bởi có thể làm nặng hơn tình trạng chảy
máu và làm chậm trễ việc đưa bệnh nhân tới bệnh viện.

Xử lý hay nhất là gọi ngay xe cấp cứu hoặc dùng xe hơi nhà, taxi
đưa bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt.

Khi di chuyển bệnh nhân, nên để nằm yên trên mặt phẳng, nghiêng
mặt sang một bên, nới bớt quần áo cho thoáng, dùng khăn vải quấn
quanh một chiếc đũa hay cán muỗng đặt giữa hai hàm răng để đề
phòng bệnh nhân cắn vào lưỡi