Tri thức - tài sản của công ty doc

Tri thức - tài sản của công ty nếu không được nhìn nhận và qu
ản lý tốt sẽ vô
tình th
ất thoát, tạo những khoảng trống phát triển thiếu bền vững không dễ
gì lấp đầy.
Tri thức là tài sản
Rất nhiều lãnh đạo đã nhìn nhận đư
ợc giá trị của công ty nằm ở chính mỗi
nhân sự giỏi mà họ có chứ không phải những cỗ máy sản xuất hữu h
ình hay
những tòa nhà lớn Chính xác hơn, tri th
ức (knowledge) của mỗi nhân sự
mới thực sự là tài sản quan trọng nhất của công ty. Tri thức, ở đây là s
ự hiểu
biết, kiến thức, kỹ thuật cá nhân và kinh nghi
ệm của nhân sự trong công
việc, quan hệ đối tác Tuy nhiên, không phải tổ chức nào c
ũng nắm bắt
được ý nghĩa của việc quản lý, phát huy nguồn tài sản tri thức đó.
Ông Hoàng Tô, chủ tịch HĐQT công ty C
ổ Phần Công Nghệ Tinh Vân cho
biết: Công ty đã không ít hơn m
ột lần phải đối mặt với sự ra đi của những
nhân sự quan trọng. Những sản phẩm họ làm ra tuy đã đư
ợc quản lý tốt,
được kế thừa và phát triển nhưng đó chưa phải là tài sản quan trọng nhất.

Cái quan trọng nhất là khi đi h
ọ mang theo tri thức, để lại cho công ty một lỗ
hổng không dễ gì lấp đầy, đôi khi là kiến thức về cả một lĩnh vực.
Nhiều tổ chức dành hàng trăm triệu đồng đào tạo nhân viên m

ỗi năm. Thế
nhưng, tri thức mà nhân viên thu nhận từ đào t
ạo có mang lại giá trị cho
công ty hay không thì rất ít tổ chức tính toán được. Sự lãng phí còn th
ể hiện
rõ hơn khi lượng thời gian bỏ ra để tìm kiếm những tri thức mà thực tế đ
ã
tồn tại trong tổ chức là rất lớn.
Ông Tô nhấn mạnh: nếu mỗi tổ chức không bi
ết cách quản trị (QT) tri thức
tốt thì tài sản của công ty sẽ rất nhỏ bé và ngược lại, nếu tri thức đư
ợc tích
lũy, phát triển và quản lý tốt sẽ giúp cho khối tài sản của công ty tăng trư
ởng
không ngừng. Nói cách khác, nếu trước đây vấn đề phát triển c
ủa doanh
nghiệp (DN) phụ thuộc vào thế mạnh quản lý kinh tế thì nay, trong n
ền kinh
tế tri thức, sự tồn tại và phát triển bền vững của mỗi DN phụ thuộc v
ào chính
thế mạnh QT tri thức (Knowledge Management - KM).
Quản lý tài sản tri thức thế nào?
Trong thực tế, tri thức thường tồn tại riêng r
ẽ trong mỗi cá nhân thông qua
quá trình hấp thụ thông tin của riêng họ và chỉ có ngư
ời đó mới sử dụng
được. Không ai ở bên ngoài có th
ể vận dụng tri thức đó nếu họ không chia
sẻ. Để tri thức của mỗi cá nhân biến thành tài s
ản tri thức của tổ chức, để

mọi người có thể cùng khai thác, sử dụng cho sự phát triển chung đòi h
ỏi
phải có một cơ chế, quá trình kiến tạo, lưu gi
ữ, chia sẻ, phát triển trong mỗi
tổ chức. Để thực hiện điều này, vai trò của người lãnh đạo có ý nghĩa c
ực kỳ
quan trọng. Không chỉ khuyến khích, ghi nhận việc chia sẻ tri thức, nhà qu
ản
lý phải chủ động tham gia chia sẻ tri thức một cách tích cực bên c
ạnh việc
hướng nhân viên cùng phát triển các nguồn tri thức nội bộ như c
ộng đồng
chia sẻ, hội thảo nội bộ Quá trình này không chỉ làm giàu tri th
ức của các
cá nhân mà còn là đ
ộng lực cho việc không ngừng học hỏi của từng nhân
viên.
Các tổ chức lớn trên thế giới đã đúc kết một số kinh nghiệm về KM nh
ư
sau:
• Các chính sách và quy trình QT tri thức cần đư
ợc văn bản hóa để tránh
những hiểu lầm không đáng có đồng thời dễ dàng cho vi
ệc phát hiện sai lầm
xảy ra ở giai đoạn nào.
• Xây dựng hệ thống tài liệu thống nhất để nắm bắt tri thức. Như đã nói
ở
trên, tri thức của một người không dễ truyền đạt cho ngư
ời khác. Bằng cách
thể hiện tri thức đó qua viết tài liệu, trao đổi tổ chức sẽ hoàn thiện đư

ợc hệ
thống tài liệu và kho cơ sở dữ liệu tri thức chung.
• Chú trọng đào t
ạo, chuyển giao tri thức. Văn hoá chia sẻ rất cần thiết trong
hoạt động đào tạo. Những người có kinh nghiệm nên được khuyến khích v
à
tự mình thấy có trách nhiệm trong việc chia sẻ, hướng dẫn những ngư
ời ít
kinh nghiệm hơn. Bên cạnh đó, tổ chức có thể tận dụng lư
ợng tri thức của tổ
chức khác nếu tri thức đó không được sử dụng đúng nhưng ph
ải biết cách
bảo vệ tri thức riêng của tổ chức mình.
• Liên tục cập nhật thông tin mới và học hỏi kinh nghiệm từ những việc đ
ã
làm và kinh nghiệm của tổ chức khác
• Chú trọng đến nhân tố con người. Con người có thể tạo ra tri thức mới v
à
chỉ có con ngư
ời mới có khả năng vận dụng tri thức đó để tiếp tục tạo ra
những tri thức mới hơn. T
ổ chức cần có chính sách tuyển dụng nhân lực trẻ,
tạo điều kiện để những người có kinh nghiệm làm việc với những ngư
ời
mới. Có chế độ đãi ngộ phù hợp Phải luôn chú ý r
ằng tri thức của một
người vốn nhiều hơn những gì anh ta thể hiện.
• Ứng dụng CNTT. Cuối cùng, đ
ể các hoạt động chia sẻ, diễn ra một cách
hiệu quả thì không thể thiếu vai trò của CNTT. CNTT đóng vai trò h

ỗ trợ,
làm cho việc chia sẻ, lưu giữ, cập nhật và sử dụng tri thức đư
ợc thực hiện dễ
dàng hơn. Hơn nữa, tri thức được kiến tạo liên tục làm cho lư
ợng tri thức
của DN ngày càng khổng lồ mà chỉ CNTT mới cho phép lưu gi
ữ, phân loại,
cập nhật, chia sẻ, sử dụng và phát triển một cách kịp thời và ổn đị
nh. CNTT
là công cụ cực kỳ hiệu quả trong việc xây dựng hệ thống cơ s
ở dữ liệu/tri
thức của tổ chức, cho phép nhân viên truy c
ập phục vụ việc ra quyết định kịp
thời cũng như xây dựng mạng lưới KM theo chiều sâu và chiều rộng.
Điều khó khăn nhất để triển khai KM có lẽ chính là v
ấn đề nhận thức. Chỉ
khi nhìn nhận tri thức là tài sản thì lãnh đ
ạo tổ chức đó mới có ý thức bảo vệ,
giữ gìn, đầu tư và tôn tạo chúng thành những khối tài sản lớn hơn. Nh
ận
thức còn nằm ở văn hóa công ty, trong mỗi nhân sự của tổ chức. B
ởi việc
xây dựng bộ máy KM, bản thân nó không phải một dự án mà là m
ột quá
trình tích l
ũy không ngừng nghỉ của rất nhiều cá nhân. Do vậy nếu không bắt
đầu ngay từ bây giờ xây dựng KM, có thể một ngày nào đó chính t
ổ chức,
DN này sẽ trở thành những bộ máy rỗng, nghèo nàn và thất bại tr
ên thương

trường.