Kinh tế vi mô - Chương 1: Khái quát về kinh tế học pot

Bộ môn: KINH TẾ VI MÔ
Thời lượng: 45 tiết
Nội dung
ØTài liệu học và tham khảotham khảo:
- Giáo trình “Kinh tế vi mô” trừơng
ĐHCNTPHCM.
- Giáo trình kinh tế vi mô của các tác giả khác.
ØYêu cầu:
- Hiện diện: 80% thời lượng môn học (48 tiết)

Ø
Ø

- Có đủ điểm tiểu luận (30%); kiểm tra (20%)
và thi kết thúc học phần (50%)
9:36 PM

1

Nội dung

Stt

Lý
thuyết

Bài
tập

Tổng
cộng

1

Khái quát về Kinh Tế Học

6

0

6

2

Cung cầu hàng hóa

8

4

12

3

Sự lựa chọn của người tiêu dùng

4

1

5

4

Sự lựa chọn của nhà sản xuất+ KT

8

4+1

13

5

Thị trường cạnh tranh hoàn toàn

5

1

6

6

Thị trường độc quyền hoàn toàn

5

1

6

7

Thị trường cạnh tranh không hoàn
toàn

5

1

6

8

Thị trường lao động

5

1

6

46

TC

14

60

9:36 PM

2

CHƯƠNG I
KHÁI QUÁT VỀ KINH TẾ HỌC
9:36 PM

3

1


Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
Sự khan hiếm
Nguồn lực
vĐất đai
vNguồn nhân lực
vNguồn vốn
vKiến thức kỹ thuật (hay công nghệ)
9:36 PM

4

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
Sự khan hiếm
Nhu cầu và ước muốn
vNhu cầu và ước muốn vô hạn.

vMột số nhu cầu và ước muốn có thể tái hiện
.

v
v

Nhu cầu và ước muốn có tính chất bổ sung.
Nhu cầu và ước muốn có thể thay đổi.

9:36 PM

5

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
Sự khan hiếm
Tiến trình ba bước để thõa mãn nhu cầu và
ước muốn của con người
Sản xuất

9:36 PM

Phân phối

Tiêu thụ

6

2

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
Sự lựa chọn
“Sự lựa chọn là sự so sánh của các yếu tố
khác nhau để đưa ra một quyết định.”

9:36 PM

7

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
Chi phí cơ hội
“Là những những khoản mất đi khi chọn một
quyết định, do phải bỏ qua các quyết định
khác.”

9:36 PM

8

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
Đường giới hạn khả năng sản xuất
(Production Possibility Frontier -PPF)

9:36 PM

9

3


Giả sử một nền kinh tế chỉ có 2 ngành sản
xuất
MÁY TÍNH & XE MÁY
Khả năng
A

Máy tính
1000

Xe máy
0

B

900

10

C

750

20

D

550

30

E

300

40

F

0

50

9:36 PM

10

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản

Máy tính

1000
900

A

Đường PPF

B
C

750

D

550

E

300

F
O

10 20 30 40 50
9:36 PM

Khả Máy Xe
năng tính máy
A
1000 0
B
C
D
E
F

900
750
550
300
0

10
20
30
40
50

Xe máy

11

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
Đường giới hạn khả năng sản xuất
(Production Possibility Frontier -PPF)
“Đường giới hạn khả năng sản xuất là đường
thể hiện các mức phối hợp tối đa của số
lượng các loại sản phẩm có thể sản xuất
được khi sử dụng toàn bộ năng lực sẵn có
của nền kinh tế.”
9:36 PM

12

4

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
Quy luật chi phí cơ hội tăng dần

9:36 PM

13

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
A

Máy tính

1000
900

Khả Máy Xe
năng tính máy
A
1000 0

B
C

750

D

550

E

300

F
O

10 20 30 40 50
9:36 PM

B
C
D
E
F

900
750
550
300
0

10
20
30
40
50

Xe máy

14

Kinh tế học & các khái niệm cơ bản
KHÁI NIỆM KINH TẾ HỌC
“Kinh tế học là một môn khoa học xã hội

nghiên cứu việc lựa chọn cách sử dụng hợp
lý các nguồn lực khan hiếm để sản xuất ra
những sản phẩm và dịch vụ nhằm thoã mãn
cao nhất nhu cầu cho mọi thành viên trong
xã hội.”
9:36 PM

15

5


Phương pháp nghiên cứu môn học
Hiện tượng kinh tế:
ü Phức tạp
ü Thường xuyên biến
động
ü Chịu nhiều yếu tố
tác động.

Phương pháp:
ü

ü
ü
ü
ü
ü

Thu thập các số liệu.
Phân tích
Trừu tượng hóa
Thống kê
Rút ra kết luận
Đối chiếu với thực tế để
kiểm tra

9:36 PM

16

Kinh tế vi mô và kinh tế vó mô
Kinh tế vi mô

Kinh vó mô

Nghiên cứu nền kinh tế ở Nghiên cứu nền kinh tế ở
góc độ chi tiết, riêng lẻ
góc độ tổng thể lớn
Ví dụ: giá café tăng làm
Ví dụ: Tốc độ tăng trưởng
cầu mặt hàng café giảm
của Việt Nam năm 2003 là

7,5%
9:36 PM

17

Kinh tế học thực chứng &
kinh tế học chuẩn tắc
Kinh tế học thực chứng (Positive economics)
ü

ü

Giải thích sự hoạt động của nền kinh tế một
cách khách quan và khoa học.
Đưa ra những nhận xét thực tế mang tính
định lượng
Ví dụ: Năm 2002 nền kinh tế Việt Nam tăng
trưởng 7,5%.
9:36 PM

18

6


Kinh tế học thực chứng &
kinh tế học chuẩn tắc
Kinh tế học chuẩn tắc (Normative economics)
ü

ü

Đưa ra những chỉ dẫn hoặc kiến nghị dựa
trên những đánh giá cá nhân.
Mang nặng tính chủ quan đối với một vấn
đề kinh tế

Ví dụ: Lạm phát cao ở mức nào thì có thể
chấp nhận được?
9:36 PM

19

TRẮC NGHIỆM & BÀI TẬP

9:36 PM

20

KHÁI QUÁT VỀ TÍNH CHẤT
CỦA MỘT NỀN KINH TẾ
Các khái niệm thị trường
“Thị trường là biểu thị ngắn gọn một quá trình mà
nhờ đó các quyết định của các hộ gia đình về việc
tiêu dùng các hàng hóa khác nhau; các quyết định
của doanh nghiệp về việc sản xuất cái gì và sản
xuất như thế nào; các quyết định công nhân về làm
việc bao lâu và cho ai; được điều hòa bởi sự điều
chỉnh của giá cả.”
9:36 PM

21

7


KHÁI QUÁT VỀ TÍNH CHẤT
CỦA MỘT NỀN KINH TẾ
Các khái niệm thị trường
“Thị trường là một tập hợp các dàn xếp
mà thông qua đó người bán và người mua
tiếp xúc nhau để trao đổi hàng hóa và
dịch vụ”

9:36 PM

22

KHÁI QUÁT VỀ TÍNH CHẤT
CỦA MỘT NỀN KINH TẾ
Các khái niệm thị trường
“Thị trường là một khuôn khổ vô hình
trong đó người này tiếp xúc với người kia
để trao đổi một thứ gì đó khan hiếm mà
trong đó họ cùng xác định giá trị và số
lượng trao đổi”
9:36 PM

23

KHÁI QUÁT VỀ TÍNH CHẤT
CỦA MỘT NỀN KINH TẾ
Phân loại thị trường
nPhân loại theo đối tượn g mua và bán: thị trường
hàng tiêu dùng, thị trường tư liệu sản xuất.
nPhân loại theo không gian và địa lí thị trường:
thị trường toàn quốc, thị trường nông thôn, thị
trường thành thị
nPhân loại theo mặt hàng: thị trường ôtô, thị
trường gạo, thị trường cà phê
nPhân loại theo khả năng hoạt động tiêu thụ: thị
trường tiềm năng, thị trường hiên tại, thị trường
tương lai
9:36 PM

24

8


KHÁI QUÁT VỀ TÍNH CHẤT
CỦA MỘT NỀN KINH TẾ
Phân loại thị trường
Phân loại theo góc độ cạnh tranh hay độc quyền

Thị trường cạnh tranh hoàn toàn.
Thị trường cạnh tranh độc quyền.
vThị trường độc quyền nhóm .
vThị trường độc quyền hoàn toàn

v
v

9:36 PM

25

KHÁI QUÁT VỀ TÍNH CHẤT
CỦA MỘT NỀN KINH TẾ
Phân loại thị trường
Cách thức phân loại trên dựa theo tiêu thức
sau:
n Số lượng người bán–người mua
n Chủng loại sản phẩm.
n Sức mạnh chi phối giá của người bán–người
mua.
n Các trở ngại gia nhập thị trường.
9:36 PM
n Hình thức cạnh tranh phi giá cả

26

KHÁI QUÁT VỀ TÍNH CHẤT
CỦA MỘT NỀN KINH TẾ
Các vấn đề kinh tế cơ bản của một
doanh nghiệp
Nên sản xuất hàng hóa gì và với sản lượng
bao nhiêu?
Ø

ØSản xuất hàng hóa như thế nào với trình độ kỹ
thuật hiện hành?

Sản xuất hàng hóa này cho ai?

Ø

9:36 PM

27

9


KHÁI QUÁT VỀ TÍNH CHẤT
CỦA MỘT NỀN KINH TẾ
Các mô hình kinh tế
ØMô hình kinh tế truyền thống
Mô hình kinh tế hàng hóa tập trung

Ø

Mô hình kinh tế thị trường tự do

Ø

Mô hình kinh tế hỗn hợp

Ø

9:36 PM

28

Câu hỏi thảo luận
Kinh tế thị trường là gì? Nêu các khuyết tật của nền
kinh tế thị trường?
Việt Nam hiện nay đang áp dụng mô hình kinh tế
nào? Nhận định “VN chưa phải là nền kinh tế thị
trường” là đúng hay sai?
Theo bạn, việc VN tranh thủ gia nhập tổ chức WTO
nhằm tránh các vụ kiện quốc tế rút từ sự thua thiệt
trong vụ kiện tôm và cá ba sa 2002-2003 là đúng
hay sai?
Tìm các ví dụ thực tiễn về những khuyết tật của nền
kinh tế thị trường đang diễn ra tại Việt Nam
9:36 PM
29

Câu hỏi thảo luận
Kinh tế thị trường là gì?
Việt Nam hiện nay đang áp dụng mô hình
kinh tế nào? Nhận định “VN chưa phải là
nền kinh tế thị trường” là đúng hay sai?
Vì sao Việt Nam áp dụng cơ chế bao cấp trước
thời kỳ đổi mới ?
Giữa cơ chế thị trường và cơ chế hàng hóa tập
trung, cơ chế nào xuất hiện trước? Vì sao?
9:36 PM

30

10


9:36 PM

31

Câu hỏi thảo luận
DHKD3TLT
Kinh tế thị trường là gì? Việt Nam hiện nay đang áp
dụng mô hình kinh tế nào? Nhận định “VN chưa
phải là nền kinh tế thị trường” là đúng hay sai?
Theo bạn, việc VN tranh thủ gia nhập tổ chức WTO
nhằm tránh các vụ kiện quốc tế rút từ sự thua thiệt
trong vụ kiện tôm và cá ba sa 2002-2003 là đúng
hay sai?
Vì sao Việt Nam áp dụng cơ chế bao cấp trước thời
kỳ đổi mới ?
Giữa cơ chế thị trường và cơ chế hàng hóa tập trung,
cơ chế nào xuất hiện trước và tốt hơn? Vì sao?
9:36 PM

32

11