Ung Thư Thực Quản pptx

Ung Thư Thực Quản


Người ta chưa xác định được chính xác nguyên nhân của ung thư thực quản,
nhưng có điều chắc chắn là chế độ ăn uống như rượu, thuốc lá, quá trình viêm
mạn tính, bạch sản hay bỏng thực quản chính là những yếu tố thuận lợi phát
sinh ra ung thư thực quản.
Ung thư thực quản tương đối hiếm gặp trong các loại ung thư tiêu hóa nói
chung, chỉ chiếm khoảng 2%. Ung thư thực quản có thể xuất phát từ thực
quản hoặc lan từ một số ung thư cơ quan kế cận như thanh quản, hạ họng, khí
quản, tuyến giáp. Những bệnh nhân bị ung thư thực quản thường đến muộn,
điều trị khó và ít có kết quả.
Ung thư thực quản hiếm gặp ở người dưới 50 tuổi. Theo thống kê, 90% bệnh
nhân ung thư thực quản trên 60 tuổi. Trong số đó nam giới có tỷ lệ mắc bệnh
cao hơn, chiếm tới 80% số bệnh nhân ung thư thực quản. Vị trí thường thấy
của ung thư thực quản là ở 1/3 giữa - trên thực quản đối với nam và 1/3 giữa -
dưới đối với nữ. Chủ yếu ung thư thực quản gặp thể thâm nhiễm loét và khi
làm xét nghiệm mô học là ung thư biểu mô không biệt hóa.

Biểu hiện thường gặp là gì?
Khó nuốt: Lúc đầu chỉ xuất hiện khi nuốt thức ăn đặc, cảm giác vướng ở sau
ức nhưng không đau. Sau đó khoảng 1-2 tháng bệnh nhân mới thấy khó nuốt
cả những chất nhão như cơm nát, mỳ sợi, và đến khi khối u lan rộng thì nuốt
nước cũng không được. Khó nuốt diễn biến một cách liên tục, càng ngày càng
tăng dần, thỉnh thoảng có những đợt viêm nhiễm thực quản làm bệnh nhân
không ăn được.
Đau: xuất hiện muộn. Người bệnh thấy đau sau xương ức, ở vùng trên rốn
(thượng vị) lan ra sau lưng. điểm đau thường không ăn khớp với vị trí của ung
thư vì nguyên nhân của đau thường do viêm thực quản hoặc do chèn ép các

dây thần kinh. Khi gõ vào xương ức bệnh nhân sẽ kêu đau ở ngang vị trí của
khối ung thư. Kèm theo đó là nôn nhưng ít gặp. Trong những trường hợp có
nôn, triệu chứng này xuất hiện khá sớm, nhất là khi ung thư ở cao. Nếu ung
thư ở đoạn thấp của thực quản thì triệu chứng nôn xuất hiện muộn. Ngoài ra,
bệnh nhân thấy chảy nhiều nước bọt. Soi họng thấy ứ đọng nước bọt đầy hai
bên xoang lê.
Biểu hiện hạch của ung thư thực quản xuất hiện rất sớm nhưng do những hạch
này thường nằm sâu nên khó phát hiện, phải đợi một thời gian, tùy theo vị trí
của khối u mà sờ thấy hạch cổ xuất hiện ở những ung thư thực quản nằm ở
1/3 giữa trên và hạch ở bụng nếu là ung thư thực quản ở 1/3 giữa dưới. Các
hạch này thường cứng và bị dính chặt vào các tổ chức liên kết xung quanh
nên khó di động được. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể khàn tiếng do khối u
làm tổn thương dây thần kinh hồi quy (dây điều khiển các cơ dây thanh trong
quá trình phát âm). Thỉnh thoảng bệnh nhân xuất hiện ho nhiều về đêm, khi
ăn, do kích thích của khối u thâm nhiễm vào khí quản. Hơi thở của bệnh nhân
rất hôi do ứ đọng nước bọt và thức ăn, do bội nhiễm, xâm lấn vào các tổ chức
kế cận. Bệnh nhân bị ung thư thực quản gầy sút rất nhanh, người gầy tọp, mắt
lõm, gò má lồi ra, xương sườn nhô, chân tay khẳng khiu và da vàng rơm.
Bệnh nhân rất mệt mỏi, ít vận động mặc dù không bị liệt.
Chẩn đoán xác định bằng cách nào?
Khám có thể thấy đoạn thực quản ở phía trên khối u thường giãn và đoạn
dưới khối u thì hẹp lại. Nếu gặp những bệnh nhân có các dấu hiệu trên cần
tiến hành soi thực quản để đánh giá có khối u thực quản hay không, vị trí khối
u, hình thái và tình trạng thâm nhiễm của khối u với các cấu trúc kế cận, đồng
thời tiến hành lấy một phần khối u ra ngoài để xác định tổn thương mô bệnh
học. Cùng với đó, cần soi khí phế quản để đánh giá tình trạng thâm nhiễm của
khối u sang bộ phận này. Tiến hành chụp thực quản có uống thuốc cản quang
kết hợp với chụp phổi, dạ dày cũng như siêu âm toàn ổ bụng để đánh giá khối
u. Việc chẩn đoán sớm góp phần rất quan trọng giúp tiên lượng bệnh tốt và
kéo dài tuổi thọ của bệnh nhân.

Những biến chứng cần cảnh giác
Diễn biến của ung thư thực quản thường khá nhanh, bệnh nhân sẽ chết trong
vòng một năm vì suy kiệt trước khi khối u di căn. Trong quá trình ung thư
phát triển có thể gây ra các biến chứng như sau:
- Chèn ép dây thần kinh hồi quy: biến chứng này khá sớm và được xem như
một tiếng chuông báo động. Dây thần kinh hồi quy bên trái dễ bị liệt hơn bên
phải, bệnh nhân thường khàn tiếng hoặc nói giọng đôi.
- Chèn ép dây thần kinh số X làm cho bệnh nhân có những cơn ho rũ như ho
gà, khó thở kiểu hen, tim đập loạn nhịp, kèm theo nôn.
- Viêm mủ xung quanh thực quản.
Điều trị và phòng ngừa
Điều trị bằng phẫu thuật, tia xạ hay hóa trị liệu tùy theo bản chất khối u cũng
như mức độ lan tràn của khối u khi thăm khám lâm sàng.
Phòng bệnh bằng chế độ ăn uống hợp vệ sinh và điều độ giúp giảm nguy cơ bị
ung thư thực quản.