GIÁO TRÌNH UNG THƯ THỰC QUẢN

UNG THƯ THỰC QUẢN
1.Đại cương:
-Là bệnh nặng.
chẩn đoán sớm???◊-BN đến giai đoạn trễ: nuốt nghẹn, suy kiệt
-Tuổi: nhiều nhất 60-70
-Nam gấp 2-5 lần nữ

2.Yếu tố thuận lợi:
-Thức ăn: Nitrosamin trong rau ngâm dấm, thịt hun khói, thiếu Zn…
-Thói quen: ăn nóng, vệ sinh răng miệng kém, nghiện rược, thuốc lá…
-Bệnh: +Co thắt tâm vị (7-8 lần)
+Thực quản Barrett (40 lần): tình trạng thoái biến tuyến của niêm mạc thực
quản do trào ngược dịch vị, hay viêm thực quản lâu ngày.
+Chứng không tiêu sừng lòng bàn tay (tylosis) :bệnh DT,hiếm gặp
+Bỏng thực quản do hoá chất (kiềm hay acid)
+Hội chứng Plummer-Vinson: TMNS + Viêm lưỡi thể teo + Viêm thực
quản + nuốt nghẹn
3.Giải phẫu bệnh lý:
3.1. Vị trí:
Tần suất khác nhau tuỳ theo vị trí:
1.Thực quản cổ (hõm ức trở lên): 8%
2.Ngực trên ( từ khuyết ức đến bờ trên quai ĐMC ): 3%
3.Ngực giữa ( bờ trên quai ĐMC đến bờ dưới TMP dưới):32%
4.Ngực dưới ( bờ dưới TMP dưới đến lỗ cơ hoành): 25%
5.Ung thư tâm vị ( tính cả TQ dưới lỗ cơ hoành): 32%


3.2.Phân loại tế bào:
Có 2 loại thường gặp:
-UTTB vảy (lát) là UT thực sự, 90-95%, vị trí là TQ ngực giữa và dưới.
-UTTB tuyến , 2-8%

-Khác: sarcoma cơ trơn, sarcoma cơ vân…
3.3. Sự lan rộng UT:
-Lan rộng tại chỗ: thâm nhiễm thành TQ, mô chung quanh
+2/3 trên: xâm lấn cây PQ, ĐMC, TK quặt ngược thanh quản
+1/3 dưới: cơ hoành, màng ngoài tim, dạ dày
-Lan rộng theo bạch mạch: nhiều mạng bạch huyết ở lớp dưới niêm mạc
TQ,do đó UTTQ ( ngực) chưa xâm lấn ra ngoài thành ngực đã cho di căn hạch xa.
-Di căn cơ quan: phổi, gan, xương = máu.
4.Chẩn đoán:
4.1.Lâm sàng:
-GĐ sớm: không có TrCh gì đặc biệt
-GĐ muộn: +Nuốt nghẹn: 85%
+Sụt cân: 60%
+Nôn ói: 25%
+Khàn tiếng: 5%
+Ho khéo dài: 3%

4.2.Cận lâm sàng:
1.X-quang thực quản cản quang:
đối quang kép, phát hiện thương tổn 5-15mm
2.NS TQ + sinh thiết + chải rửa tìm TBUT : (+) 97%
3.Ctscan: đánh giá xâm lấn vào trung thất, di căn xa
4.MRI: đắt tiền hơn nhưng giá trị chẩn đoán tương đương CT
chính xác 92%◊5.Siêu âm qua nội soi TQ (ETO) : xác đinh mức độ xâm
lấn của UT, di căn hạch vùng
6.PET
Phân chia giai đoạn
GĐ 0 Tis No Mo
GĐ I T1 No Mo
GĐ IIA T2 hoặc T3 No Mo

GĐ IIB T1 hoặc T2 N1 Mo
GĐ III T3 N1 Mo
T4 N1bất kỳ Mo
GĐ IVA T bất kỳ N bất kỳ M1
GĐ IVB T bất kỳ N bất kỳ M1b