tiểu luận triết học nguyên lí về mối liên hệ phổ biến và sự phát triển phép biện chứng duy vật

Tiểu luận kinh tế chính trị:

Đề tài: Nguyên lí về mối liên hệ phổ biến và
sự phát triển phép biện chứng duy vật

1

MỤC LỤC:

TT TRA
NG
I MỞ ĐẦU 1
II NỘI DUNG 3
CHƯƠNG 1: NGUYÊN LÝ VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN
TRONG PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT
3

1.1 CÁC ĐỊNH NGHĨA 3
1.2 TÍNH TẤT YẾU PHẢI HỘI NHẬP KINH TẾ 6
CHƯƠNG 2: MỐI LIÊN HỆ GIỮA XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ
ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
6
2.1 MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CỦA NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ
CHỦ
6
2.2 NỘI DUNG CỦA HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ 8
2.3 MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA XÂY DỰNG KINH TẾ
ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
8
2.4 NHỮNG LỢI ÍCH VÀ HẠN CHẾ CỦA VIỆC HỘI NHẬP KINH
TẾ QUỐC TẾ
11
2.5 VẤN ĐỀ HỘI NHẬP KINH TẾ Ở VIỆT NAM 12
2.5.1

ĐƯỜNG LỐI QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG TA TRONG QUÁ
TRÌNH HỘI NHẬP
12
2.5.2

QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP Ở VIỆT NAM 14
2.5.3

NHỮNG LỢI ÍCH VÀ HẠN CHẾ CỦA VIỆT NAM TRONG
QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP
15
2.5.4

MỘT SỐ Ý KIẾN VÀ GIẢI PHÁP CHO QUÁ TRÌNH HỘI
NHẬP Ở VIỆT NAM
16

2

III. KẾT LUẬN


3

I. MỞ ĐẦU
TOÀN CẦU HOÁ KINH TẾ VÀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ HIỆN NAY
ĐANG TRỞ THÀNH MỘT XU THẾ KHÁCH QUAN VÀ TẤT YẾU CỦA
TẤT CẢ CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI, KHÔNG KỂ CÁC NƯỚC ĐANG
PHÁT TRIỂN HAY PHÁT TRIỂN, CÁC NƯỚC GIÀU HAY NGHÈO.
TRONG XU THẾ ĐÓ QUỐC GIA NÀO CÓ CHIẾN LƯỢC, CHÍNH SÁCH,
BIỆN PHÁP VÀ CÔNG CỤ QUẢN LÍ HỢP LÍ SẼ MANG LẠI LỢI ÍCH, SỰ
PHÁT TRIỂN VỀ KINH TẾ CHO QUỐC GIA ĐÓ, NGƯỢC LẠI SẼ MANG
LẠI KẾT QUẢ XẤU. ĐỂ CÓ THỂ TRANH THỦ CÁC NGUỒN LỰC TỪ
BÊN NGOÀI ĐẶC BIỆT LÀ NGUỒN VỐN, TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG
NGHỆ ĐÒI HỎI CÁC NƯỚC PHẢI CÓ SỰ MỞ CỬA, SỰ GIAO LƯU,
BUÔN BÁN HỢP TÁC VỚI CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI MÀ ĐẶC BIỆT
LÀ CÁC NƯỚC TƯ BẢN PHÁT TRIỂN. TUY VẬY ĐI SONG SONG VỚI
VIỆC HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ CHÚNG TA CẦN PHẢI CÓ SỰ
THỐNG NHẤT NHẬN THỨC VỀ VIỆC GIỮ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ TRONG
QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP. ĐÂY LÀ MỘT MỐI LO NGẠI LỚN VỚI CÁC
NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI ĐẶC BIỆT LÀ CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN.
MỐI LO NÀY PHẦN NÀO CŨNG CÓ LÍ DO CHÍNH ĐÁNG BỞI HẦU HẾT

CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN ĐỀU CÓ XUẤT PHÁT ĐIỂM TỪ MỘT
NỀN KINH TẾ ``NGHÈO NÀN, LẠC HẬU, KHOA HỌC CÔNG NGHỆ CÒN
THẤP KÉM, NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG CÒN CHƯA CAO, SỨC CẠNH
TRANH VỀ CÁC LOẠI HÀNG HOÁ TRÊN THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI THẤP
TRONG KHI ĐÓ CÁC NƯỚC ĐI TRƯỚC CÓ LỢI THẾ HƠN HẲN VỀ MỌI
MẶT, VIỆC MỞ RỘNG QUAN HỆ VỚI CÁC NƯỚC ĐÓ SẼ DẪN ĐẾN
TÌNH TRẠNG CÁC NƯỚC KÉM PHÁT TRIỂN KHÓ TRÁNH KHỎI BỊ LỆ
THUỘC VỀ KINH TẾ VÀ TỪ CHỖ BỊ LỆ THUỘC VỀ KINH TẾ CÓ THỂ BỊ
LỆ THUỘC VỀ CHÍNH TRỊ DẪN TỚI KHÔNG GIỮ VỮNG ĐƯỢC CHỦ
QUYỀN. THỰC TẾ NGÀY NAY CHO THẤY CÓ RẤT NHIỀU NƯỚC TRÊN
THẾ GIỚI ĐÃ BỊ LỆ THUỘC QUÁ NHIỀU VÀO CÁC NƯỚC TƯ BẢN NÊN
MỌI ĐƯỜNG LỐI, CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐỀU BỊ CÁC

4

NƯỚC TƯ BẢN NÀY CHI PHỐI VÀ NẮM GIỮ. ĐIỂN HÌNH NHƯ NƯỚC
CUBA CÓ MỘT THỜI GIAN ĐÃ BI PHỤ THUỘC QUÁ NHIỀU VÀO MĨ.
VỐN LÀ MỘT NƯỚC TRỒNG RẤT NHIẾU MÍA SONG KHOA HỌC KĨ
THUẬT CỦA NƯỚC NÀY LẠI THẤP KÉM CHO NÊN ĐỂ SẢN XUẤT
ĐƯỜNG CUBA PHẢI NHẬP KHẨU TRANG THIẾT BỊ CỦA MĨ. LỢI
DỤNG THỜI CƠ NÀY MĨ ĐÃ TÌM MỌI CÁCH ĐỂ GÂY ÁP LỰC VỀ KINH
TẾ ĐỐI VỚI CUBA VÀ BUỘC CUBA PHẢI LỆ THUỘC VÀO MĨ. DỰA
VÀO ĐÓ MĨ ĐÃ NẮM ĐƯỢC QUYỀN CHI PHỐI VỀ KINH TẾ CŨNG NHƯ
CHÍNH TRỊ Ở CUBA.
HIỆN NAY NƯỚC VIỆT NAM TA CŨNG ĐANG THAM GIA VÀO
CÁC TỔ CHỨC, HIỆP HỘI TRÊN THẾ GIỚI. NƯỚC TA CŨNG LÀ MỘT
NƯỚC NGHÈO NÀN, LẠC HẬU HƠN RẤT NHIỀU SO VỚI CÁC NƯỚC
KHÁC VÌ VẬY CHÚNG TA PHẢI CHỦ ĐỘNG THAM GIA HỘI NHẬP
KINH TẾ GẮN LIỀN VỚI VIỆC XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ
CHỦ. ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC TA ĐÃ XÁC ĐỊNH ĐỘC LẬP TỰ CHỦ

KINH TẾ LÀ NỀN TẢNG VẬT CHẤT CƠ BẢN BẢO ĐẢM SỰ BỀN VỮNG
CỦA ĐẤT NƯỚC TA VỀ CHÍNH TRỊ .
CHÍNH VÌ VIỆC HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ HIỆN NAY ĐANG
LÀ MỘT VẤN ĐỀ NÓNG BỎNG, CẤP BÁCH VÀ CẦN THIẾT ĐỐI VỚI
TẤT CẢ CÁC QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI TRONG ĐÓ CÓ CẢ NƯỚC TA.
VÌ VẬY ĐỀ TÀI NÀY CÓ MỘT Ý NGHĨA THỰC TIỄN VÔ CÙNG QUAN
TRỌNG ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI TRONG VIỆC ĐỀ RA CÁC
ĐƯỜNG LỐI, CHÍNH SÁCH TRONG QUAN HỆ GIAO LƯU, BUÔN BÁN
VỚI NƯỚC NGOÀI. VÌ LÍ DO NAY TÔI ĐÃ QUYẾT ĐỊNH CHỌN ĐỀ TÀI
"MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA HỘI NHẬP KINH TẾ VỚI XÂY
DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ" VỚI HY VỌNG BÀI TIỂU
LUẬN NÀY SẼ GÓP MỘT PHẦN NHỎ VÀO CÔNG VIỆC XÂY DỰNG NỀN
KINH TẾ NƯỚC TA NGÀY CÀNG GIÀU MẠNH .
TRONG QUÁ TRÌNH VIẾT BÀI TIỂU LUẬN TÔI ĐÃ NHẬN ĐƯỢC SỰ
CHỈ DẪN NHIỆT TÌNH CỦA TS MAI XUÂN HỢI. TÔI XIN CHÂN THÀNH
CẢM ƠN.

5

II. NỘI DUNG

CHƯƠNG 1:
NGUYÊN LÍ VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN
TRONG PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT

1.1. CÁC ĐỊNH NGHĨA:

6

PHÉP BIỆN CHỨNG LÀ KHOA HỌC VỀ MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN,
NÓ CHẲNG QUA LÀ BỘ MÔN KHOA HỌC NGHIÊN CỨU NHỮNG QUY
LUẬT VẬN ĐỘNG PHÁT TRIỂN CỦA TỰ NHIÊN, XÃ HỘI VÀ TƯ DUY.
NHƯ VẬY PHÉP BIỆN CHỨNG ĐÃ THỪA NHẬN SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG
CỦA THẾ GIỚI KHÁCH QUAN TỒN TẠI THEO MỐI QUAN HỆ PHỔ
BIẾN, CHÚNG VẬN ĐỘNG, PHÁT TRIỂN THEO QUY LUẬT NHẤT ĐỊNH.
PHÉP BIỆN CHỨNG CÓ NHIỆM VỤ PHẢI CHỈ RA NHỮNG QUY LUẬT
ĐÓ ĐỂ ĐỊNH HƯỚNG CHO CON NGƯỜI TRONG NHIỆM VỤ THỰC

TIỄN. PHÉP BIỆN CHỨNG CÓ BA HÌNH THỨC CƠ BẢN TRONG QUÁ
TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA TRIẾT HỌC ĐÓ LÀ: PHÉP BIỆN CHỨNG CHẤT
PHÁC, PHÉP BIỆN CHỨNG DUY TÂM, PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT .
THỜI CỔ ĐẠI, DO TRÌNH ĐỘ TƯ DUY PHÁT TRIỂN CHƯA CAO,
KHOA HỌC CHƯA PHÁT TRIỂN NÊN CÁC NHÀ TRIẾT HỌC CHỈ DỰA
VÀO CẢM GIÁC, VÀO CÁI NHÌN TRỰC TIẾP ĐỂ XEM XÉT MỌI VẬT.
PHÉP BIỆN CHỨNG NÀY CÒN THIẾU NHIỀU CĂN CỨ KHOA HỌC DO
VẬY MÀ NÓ ĐÃ BỊ PHÉP SIÊU HÌNH, XUẤT HIỆN TỪ NỬA CUỐI THẾ
KỈ XV THAY THẾ. PHÉP BIỆN CHỨNG DUY TÂM XUẤT HIỆN TRONG
TRIẾT HỌC CANTƠ VÀ HOÀN THIỆN TRONG TRIẾT HỌC CỦA
HÊGHEN. TÍNH CHẤT DUY TÂM TRONG PHÉP BIỆN CHỨNG CỦA
HÊGHEN ĐƯỢC THỂ HIỆN Ở CHỖ: ÔNG COI Ý NIỆM TUYỆT ĐỐI CÓ
TRƯỚC VÀ TRONG QUÁ TRÌNH VẬN ĐỘNG PHÁT TRIỂN CUỐI CÙNG
NÓ LẠI TRỞ VỀ VỚI CHÍNH MÌNH TRONG TINH THẦN. KẾ THỪA CÓ
CHỌN LỌC NHỮNG THÀNH TỰU CỦA CÁC NHÀ TRIẾT HỌC TRƯỚC
ĐÓ MÁC VÀ ANGHEN ĐÃ SÁNG LẬP RA CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN
CHỨNG VÀ PHÉP BIỆN CHỨNG. PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT ĐƯỢC
XÂY DỰNG TRÊN CƠ SỞ MỘT HỆ THỐNG NHỮNG NGUYÊN LÍ,
NHỮNG PHẠM TRÙ CƠ SỞ, NHỮNG QUY LUẬT PHỔ BIẾN PHẢN ÁNH
ĐÚNG ĐẮN HIỆN THỰC. TRONG HỆ THỐNG ĐÓ NGUYÊN LÍ VỀ MỐI
LIÊN HỆ PHỔ BIẾN LÀ MỘT TRONG NHỮNG NGUYÊN LÍ KHÁI QUÁT
NHẤT. MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN LÀ KHÁI NIỆM ĐÚNG ĐỂ CHỈ SỰ
RÀNG BUỘC, NƯƠNG TỰA, TÁC ĐỘNG QUI ĐỊNH LẪN NHAU CỦA

7

CÁC SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG TRONG THẾ GIỚI KHÁCH QUAN. TRONG
THỰC TẾ NGƯỜI TA LUÔN ĐẶT RA CÁC CÂU HỎI CÁC SỰ VẬT HIỆN
TƯỢNG CÓ MỐI QUAN HỆ TÁC ĐỘNG QUA LẠI VỚI NHAU HAY
KHÔNG? NHỮNG NGƯỜI THEO QUAN ĐIỂM SIÊU HÌNH CHO RẰNG

CÁC SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG TỒN TẠI TRONG TRẠNG THÁI ĐỘC LẬP,
TÁCH RỜI NHAU, CÁI NÀY TỒN TẠI BÊN CẠNH CÁI KIA. NẾU GIỮA
CHÚNG CÓ MỐI QUAN HỆ THÌ CŨNG CHỈ LÀ MỐI LIÊN HỆ BÊN
NGOÀI. CÒN NHỮNG NGƯỜI THEO QUAN ĐIỂM BIỆN CHỨNG LẠI
CHO RẰNG CÁC SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG, CÁC QUÁ TRÌNH KHÁC
NHAU VỪA TỒN TẠI ĐỘC LẬP VỪA QUI ĐỊNH TÁC ĐỘNG QUA LẠI
CHUYỂN HOÁ LẪN NHAU. PHÉP DUY VẬT BIỆN CHỨNG KHẲNG
ĐỊNH MỌI SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG ĐỀU TỒN TẠI TRONG MỐI LIÊN HỆ
PHỔ BIẾN. SỰ VẬT LÀ TIỀN ĐỀ, LÀ ĐIỀU KIỆN TỒN TẠI VÀ PHÁT
TRIỂN CỦA NHAU. CHÚNG THƯỜNG XUYÊN THÂM NHẬP, CHUYỂN
HOÁ LẪN NHAU LÀM CHO RANH GIỚI GIỮA CÁC LỚP SỰ VẬT
KHÔNG PHẢI LÀ TUYỆT ĐỐI MÀ BAO GIỜ CŨNG CÓ LỚP TRUNG
GIAN CHUYỂN TIẾP. MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN KHÔNG CHỈ DIỄN RA
GIỮA CÁC SỰ VẬT KHÁC NHAU MÀ CÒN DIỄN RA TRONG BẢN THÂN
TỪNG SỰ VẬT VÀ ĐỀU LÀ KHÁCH QUAN. MẶC DÙ SỰ VẬT TỒN TẠI
TRONG NHỮNG MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN VỚI NHIỀU MỐI LIÊN HỆ
KHÁC NHAU NHƯNG VỊ TRÍ, VAI TRÒ CỦA TỪNG MỐI LIÊN HỆ
KHÔNG GIỐNG NHAU TRONG TỔNG SỐ MỐI LIÊN HỆ VỀ SỰ VẬT,
TRONG ĐÓ CÓ MỐI LIÊN HỆ GIỮ VAI TRÒ QUYẾT ĐỊNH ĐÉN SỰ TỒN
TẠI, VẬN ĐỘNG BIẾN ĐỔI CỦA SỰ VẬT NHƯ MỐI LIÊN HỆ BÊN
TRONG, BẢN CHẤT CÒN NHỮNG MỐI LIÊN HỆ KHÁC CHỈ CÓ
NHỮNG ẢNH HƯỞNG NHẤT ĐỊNH.
TUY VẬY MỌI MỐI LIÊN HỆ CỦA CÁC SỰ VẬT HIỆN TƯỢNG LÀ
KHÁCH QUAN, LÀ VỐN CÓ CỦA MỌI SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG. NGAY
CẢ NHỮNG VẬT VÔ TRI VÔ GIÁC CŨNG ĐANG HÀNG NGÀY CHỊU SỰ
TÁC ĐỘNG CỦA CÁC SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG KHÁC NHƯ: ÁNH SÁNG,
NHIỆT ĐỘ, ĐỘ ẨM VÀ ĐÔI KHI CŨNG CHỊU SỰ TÁC ĐỘNG CỦA CON

8

NGƯỜI. CON NGƯỜI - MỘT SINH VẬT PHÁT TRIỂN CAO NHẤT TRONG
TỰ NHIÊN LUÔN CHỊU SỰ TÁC ĐỘNG CỦA CÁC SỰ VẬT, HIỆN
TƯỢNG TRONG GIỚI TỰ NHIÊN VÀ NGAY CẢ CÁC YẾU TỐ TRONG
CHÍNH BẢN THÂN NÓ. NGOÀI SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỰ NHIÊN NHƯ
CÁC SỰ VẬT KHÁC CÒN TIẾP NHẬN SỰ TÁC ĐỘNG CỦA XÃ HỘI VÀ
CỦA NHỮNG NGƯỜI KHÁC. CHÍNH CON NGƯỜI VÀ CHỈ CÓ CON
NGƯỜI MỚI CÓ THỂ TIẾP NHẬN VÔ VÀN MỐI QUAN HỆ ĐÓ. VẤN ĐỀ
LÀ CON NGƯỜI PHẢI HIỂU BIẾT CÁC MỐI LIÊN HỆ, VẬN DỤNG
CHÚNG VÀO HOẠT ĐỘNG CỦA MÌNH GIẢI QUYẾT CÁC MỐI LIÊN HỆ
PHÙ HỢP NHẰM PHỤC VỤ NHU CẦU LỢI ÍCH CỦA XÃ HỘI VÀ CỦA
BẢN THÂN. MỐI LIÊN HỆ KHÔNG CHỈ MANG TÍNH KHÁCH QUAN MÀ
CÒN MANG TÍNH PHỔ BIẾN. TÍNH PHỔ BIẾN CỦA MỐI LIÊN HỆ ĐƯỢC
THỂ HIỆN Ở CHỖ: THỨ NHẤT BẤT CỨ SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG NÀO
CŨNG LIÊN HỆ VỚI SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG KHÁC. KHÔNG CÓ SỰ VẬT,
HIỆN TƯỢNG NÀO NẰM NGOÀI MỐI LIÊN HỆ. TRONG THỜI ĐẠI
NGÀY NAY KHÔNG MỘT QUỐC GIA NÀO KHÔNG CÓ QUAN HỆ, LIÊN
HỆ VỚI QUỐC GIA KHÁC VỀ MỌI MẶT CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI. CHÍNH
VÌ THẾ HIỆN NAY TRÊN THẾ GIỚI ĐÃ VÀ ĐANG XUẤT HIỆN XU
HƯỚNG TOÀN CẦU HOÁ, KHU VỰC HOÁ MỌI MẶT CỦA ĐỜI SỐNG
XÃ HỘI. NHIỀU VẤN ĐỀ ĐÃ VÀ ĐANG TRỞ THÀNH VẤN ĐỀ TOÀN
CẦU NHƯ: ĐÓI NGHÈO, BỆNH TẬT
THỨ HAI, MỐI LIÊN HỆ BIỂU HIỆN DƯỚI NHỮNG HÌNH THỨC
RIÊNG BIỆT, CỤ THỂ TUỲ THEO ĐIỀU KIỆN NHẤT ĐỊNH. SONG, DÙ
DƯỚI NHỮNG HÌNH THỨC NÀO CHÚNG CŨNG CHỈ LÀ BIỂU HIỆN
CỦA MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN NHẤT, CHUNG NHẤT. NGHIÊN CỨU MỐI
LIÊN HỆ CỦA CÁC SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG TRÊN THẾ GIỚI TA CÒN
THẤY RÕ TÍNH ĐA DẠNG, NHIỀU VẺ CỦA NÓ. DỰA VÀO TÍNH ĐA
DẠNG ĐÓ CÓ THỂ PHÂN CHIA RA CÁC MỐI LIÊN HỆ KHÁC NHAU
THEO TỪNG CẶP: MỐI LIÊN HỆ BÊN TRONG VÀ MỐI LIÊN HỆ BÊN
NGOÀI, MỐI LIÊN HỆ CHỦ YẾU VÀ THỨ YẾU CHÍNH TÍNH ĐA

DẠNG TRONG QUÁ TRÌNH TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN BẢN THÂN SỰ

9

VẬT, HIỆN TƯỢNG QUI ĐỊNH TÍNH ĐA DẠNG CỦA MỐI LIÊN HỆ. VÌ
VẬY TRONG MỘT SỰ VẬT CÓ THỂ BAO GỒM RẤT NHIỀU MỐI LIÊN
HỆ CHỨ KHÔNG PHẢI CHỈ CÓ MỘT MỐI LIÊN HỆ XÁC ĐỊNH. SONG
MỖI CẶP MỐI LIÊN HỆ CÓ NHỮNG ĐẶC TRƯNG RIÊNG TUY THEO
TỪNG ĐIỀU KIỆN, HOÀN CẢNH CỤ THỂ CÁC MỐI LIÊN HỆ TƯƠNG
ỨNG SẼ GIỮ VAI TRÒ QUYẾT ĐỊNH. SỰ PHÂN CHIA TỪNG CẶP MỐI
LIÊN HỆ CHỈ MANG TÍNH TƯƠNG ĐỐI VÌ MỖI LOẠI MỐI LIÊN HỆ CHỈ
LÀ MỘT HÌNH THỨC, MỘT BỘ PHẬN CỦA MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN.
MỖI LOẠI MỐI LIÊN HỆ TRONG TỪNG CẶP CÓ THỂ CHUYỂN HOÁ
LẪN NHAU TUỲ THEO PHẠM VI BAO QUÁT CỦA MỐI LIÊN HỆ HOẶC
DO KẾT QUẢ CỦA SỰ VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CHÍNH CÁC
SỰ VẬT. TUY SỰ PHÂN CHIA THÀNH CÁC LOẠI MỐI LIÊN HỆ CHỈ
MANG TÍNH TƯƠNG ĐỐI NHƯNG SỰ PHÂN CHIA ĐÓ LẠI RẤT CẦN
THIẾT BỞI VÌ MỖI LOẠI MỐI LIÊN HỆ CÓ VỊ TRÍ VÀ VAI TRÒ XÁC
ĐỊNH TRONG SỰ VẬN ĐỘNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA SỰ VẬT. CON
NGƯỜI PHẢI NẮM BẮT ĐÚNG CÁC MỐI LIÊN HỆ ĐÓ ĐỂ CÓ CÁCH
TÁC ĐỘNG PHÙ HỢP NHẰM ĐƯA LẠI HIỆU QUẢ CAO NHẤT TRONG
HOẠT ĐỘNG CỦA MÌNH. TỪ NỘI DUNG CỦA MỐI LIÊN HỆ PHỔ BIẾN
BẤT CỨ SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG NÀO TRONG THẾ GIỚI ĐỀU TỒN TẠI
TRONG MỐI LIÊN HỆ VỚI CÁC SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG KHÁC VÀ MỐI
LIÊN HỆ RẤT ĐA DẠNG PHONG PHÚ DO ĐÓ TRONG HOẠT ĐỘNG
NHẬN THỨC CŨNG NHƯ TRONG HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN CHÚNG TA
PHẢI CÓ QUAN ĐIỂM TOÀN DIỆN TRÁNH QUAN ĐIỂM PHIẾN DIỆN,
CHỈ XÉT SỰ VẬT, HIỆN TƯỢNG Ở MỘT MỐI LIÊN HỆ ĐÃ VỘI VÀNG
KẾT LUẬN VỀ BẢN CHẤT HAY VỀ TÍNH QUI LUẬT CỦA CHÚNG.
QUAN ĐIỂM TOÀN DIỆN ĐÒI HỎI KHI NGIÊN CỨU PHẢI XEM XÉT SỰ

VẬT, PHẢI XEM XÉT TẤT CẢ CÁC MỐI QUAN HỆ VỐN CÓ CỦA NÓ
NHƯNG KHÔNG ĐƯỢC ĐẶT CÁC MỐI QUAN HỆ CÓ VỊ TRÍ VAI TRÒ
NHƯ NHAU. CẦN PHẢI PHÂN BIỆT ĐƯỢC ĐÂU LÀ NHỮNG MỐI QUAN
HỆ BẢN CHẤT TẤT YẾU CỦA SỰ VẬT, ĐÂU LÀ NHỮNG MỐI QUAN HỆ
KHÁC ĐỂ TỪ ĐÓ CÓ KẾT LUẬN ĐÚNG VỀ SỰ VẬT. TRONG THỰC TẾ

10

THEO QUAN ĐIỂM TOÀN DIỆN KHI TÁC ĐỘNG VÀO SỰ VẬT CHÚNG
TA KHÔNG NHỮNG PHẢI CHÚ Ý ĐẾN NHỮNG MỐI LIÊN HỆ NỘI TẠI
CỦA CHÚNG MÀ CÒN PHẢI LƯU Ý TỚI NHỮNG MỐI LIÊN HỆ CỦA SỰ
VẬT ẤY VỚI SỰ VẬT KHÁC VÀ SỰ CHUYỂN HOÁ LẪN NHAU GIỮA
CHÚNG TRONG TỪNG ĐIỀU KIỆN. ĐỒNG THỜI CHÚNG TA PHẢI BIẾT
SỬ DỤNG ĐỒNG BỘ CÁC BIỆN PHÁP, CÁC PHƯƠNG TIỆN KHÁC
NHAU ĐỂ TÁC ĐỘNG NHẰM ĐEM LẠI HIỆU QUẢ CAO NHẤT. VỚI TƯ
CÁCH LÀ NHỮNG NGUYÊN TẮC PHƯƠNG PHÁP LUẬN QUAN ĐIỂM
TOÀN DIỆN GÓP PHẦN ĐỊNH HƯỚNG CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG NHẬN
THỨC VÀ THỰC TIỄN CẢI TẠO HIỆN THỰC, CẢI TẠO CHÍNH BẢN
THÂN CHÚNG TA. THỰC HIỆN ĐÚNG QUAN ĐIỂM ĐÓ CHÍNH LÀ
CHÚNG TA ĐÃ NẮM ĐƯỢC VÀ VẬN DỤNG TỐT PHƯƠNG PHÁP BIỆN
CHỨNG TRONG NHẬN THỨC VỀ HOẠT ĐỘNG THỰC TIỄN.
1.2 TÍNH TẤT YẾU PHẢI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ:
HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ VỪA LÀ MỘT TẤT YẾU KHÁCH
QUAN VỪA LÀ YÊU CẦU PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI CỦA MỖI
QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI. MỖI QUỐC GIA TRÊN THẾ GIỚI KHÔNG
THỂ TỰ MÌNH XÂY DỰNG ĐƯỢC MỘT NỀN KỊNH TẾ PHÁT TRIỂN BẤT
KỂ NƯỚC ẤY GIẦU HAY NGHÈO ĐẶC BIỆT LÀ ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC
CHẬM PHÁT TRIỂN VÀ ĐANG PHÁT TRIỂN. NỀN KINH TẾ CỦA CÁC
NƯỚC NÀY CÒN THẤP KÉM, CHẬM PHÁT TRIỂN, KHOA HỌC HỌC KỸ
THUẬT CÒN THUA XA CÁC NƯỚC TƯ BẢN THÌ VIỆC MỞ RỘNG GIAO

LƯU, BUÔN BÁN VỚI CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI LÀ MỘT VẤN ĐỀ CẦN
THIẾT VÀ MANG TÍNH TẤT YẾU TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY.
VỊÊT NAM CŨNG NẰM TRONG CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN,
XUẤT PHÁT ĐIỂM CỦA NƯỚC TA LÀ MỘT NƯỚC NÔNG NGHIỆP
NGHÈO, DO VẬY CHÚNG TA CẦN PHẢI MỞ RỘNG QUAN HỆ VỚI CÁC
NƯỚC KHÁC NHẰM TẠO THUẬN LỢI ĐỂ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN
KINH TẾ. TRONG ĐẠI HỘI ĐẢNG 9 CỦA TA VỪA QUA, ĐẢNG ĐÃ NÊU
RA "CHỦ ĐỘNG HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ VÀ KHU VỰC THEO
TINH THẦN PHÁT HUY TỐI ĐA NỘI LỰC NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỢP

11

TÁC QUỐC TẾ, BẢO ĐẢM ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VÀ ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA, BẢO VỆ LỢI ÍCH DÂN TỘC, AN NINH QUỐC GIA, GIỮ GÌN
BẢN SẮC VĂN HOÁ VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG".




CHƯƠNG 2:
MỐI LIÊN HỆ GIỮA XÂY DỰNG NỀN KINH TẾ ĐỘC
LẬP TỰ CHỦ
VỚI HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ

2.1 MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG CỦA NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ
CHỦ:
KHÁC VỚI TRƯỚC ĐÂY KHI NÓI TỚI ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ KINH
TẾ, NHIỀU NGƯỜI THƯỜNG HÌNH DUNG TỚI MỘT NỀN KINH TẾ KHÉP
KÍN, TỰ CUNG, TỰ CẤP. TRONG ĐIỀU KIỆN HIỆN NAY ĐỌC LẬP TỰ
CHỦ VỀ KINH TẾ PHẢI LÀ ĐỘC LẬP, TỰ CHỦ TRONG PHÁT TRIỂN

KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ TỰ CHỦ MỞ CỬA, HỘI NHẬP CÓ HIỆU QUẢ
VỚI NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI, TÍCH CỰC THAM GIA VÀO SỰ GIAO
LƯU, HỢP TÁC, PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG QUỐC TẾ TRÊN CƠ SỞ PHÁT
HUY TỐT NỘI LỰC, LỢI THẾ SO SÁNH CỦA QUỐC GIA ĐỂ CẠNH
TRANH CÓ HIỆU QUẢ TRÊN THƯƠNG TRƯỜNG QUỐC TẾ. DO VẬY
ĐỘC LẬP TỰ CHỦ TRONG ĐIỀU KIỆN HIỆN NAY CÓ CÁC ĐẶC TRƯNG
SAU: TRƯỚC HẾT VÀ QUAN TRỌNG NHẤT LÀ PHẢI ĐẢM BẢO LỢI
ÍCH PHÁT TRIỂN CỦA QUỐC GIA Ở MỨC CAO NHẤT CÓ THỂ ĐƯỢC.

12

CÓ THỂ CÓ MỘT NỀN KINH TẾ KHÔNG PHỤ THUỘC HOÀN TOÀN
VÀO BÊN NGOÀI, TỰ ĐẢM BẢO ĐƯỢC CÁC NHU CẦU CHỦ YẾU
TRONG NƯỚC. CÁC MỐI QUAN HỆ GIỮA NƯỚC ĐÓ VỚI CÁC NƯỚC
TRÊN THẾ GIỚI PHẢI ĐƯỢC XEM XÉT ĐÁNH GIÁ TRÊN TIÊU CHUẨN
CÓ ĐẢM BẢO ĐƯỢC LỢI ÍCH PHÁT TRIỂN CỦA ĐẤT NƯỚC KHÔNG?
ĐÓ MỚI LÀ MỤC TIÊU CHO MỌI CHIẾN LƯỢC PHÁT TRỂN. TRONG
ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP QUỐC TẾ TIẾN TRIỂN NHƯ HIỆN NAY MỌI NỀN
KINH TẾ NGÀY CÀNG CÓ SỰ RÀNG BUỘC, PHỤ THUỘC VÀO CÁC
NƯỚC KHÁC. NẾU SỰ RÀNG BUỘC ĐÓ ĐẢM BẢO TỐT HƠN CHO LỢI
ÍCH PHÁT TRIỂN QUỐC GIA THÌ ĐÓ LÀ MỘT ĐIỀU NÊN LÀM. NỀN
KINH TẾ NƯỚC TA TRONG THỜI KỲ ĐỔI MỚI ĐÃ NGÀY CÀNG MỞ
RỘNG, GIAO LƯU VỚI CÁC NƯỚC KHÁC; KIM NGẠCH XUẤT KHẨU
CỦA TA NĂM 1999 CHIẾM TỚI TRÊN 90% GDP, VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC
NGOÀI CHIẾM 28% TỔNG ĐẦU TƯ XÃ HỘI. ĐẶC TRƯNG THỨ HAI
CỦA NỀN KINH TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ ĐÓ LÀ SỨC CẠNH TRANH CỦA
NỀN KINH TẾ PHẢI ĐƯỢC CẢI THIỆN VÀ TĂNG DẦN. SỨC CẠNH
TRANH NÀY ĐƯỢC THỂ HIỆN Ở CÁC MẶT. THỂ CHẾ CHÍNH TRỊ, KINH
TẾ XÃ HỘI PHẢI ĐỦ MẠNH ĐỦ TẠO RA MỘT MÔI TRƯỜNG ĐẦU TƯ,
KINH DOANH THUẬN LỢI, CHI PHÍ VÀ RỦI RO THẤP; KHẢ NĂNG

SINH LỢI LỚN. CƠ CẤU KINH TẾ GỒM NHỮNG NGÀNH CÓ KHẢ
NĂNG CẠNH TRANH CAO, CÓ KHẢ NĂNG TỰ ĐIỀU CHỈNH, TỰ RÚT
KHỎI NHỮNG NGÀNH KÉM KHẢ NĂNG CẠNH TRANH. CƠ CẤU
DOANH NGHIỆP CŨNG PHẢI BAO GỒM NHỮNG DOANH NGHIỆP CÓ
SỨC MẠNH TRÊN THỊ TRƯỜNG. BIỂU HIỆN TẬP TRUNG CỦA SỨC
CẠNH TRANH CỦA NỀN KINH TẾ LÀ Ở CHẤT LƯỢNG, GIÁ THÀNH
SẢN PHẨM VÀ DỊCH VỤ CỦA ĐẤT NƯỚC. NẾU SẢN PHẨM VÀ DỊCH
VỤ CỦA MỘT QUỐC GIA CÓ GIÁ THÀNH CAO, CHẤT LƯỢNG LẠI
THẤP THÌ NÓ SẼ KHÓ TIÊU THỤ VÀ KẾT CỤC LÀ GÂY SUY THOÁI
NỀN KINH TẾ. TRONG ĐIỀU KIỆN ĐÓ KHÓ CÓ THỂ NÓI ĐẾN ĐỘC LẬP
VÀ TỰ CHỦ. CÒN MỘT NỀN KINH TẾ LÀM RA CÁC SẢN PHẨM CÓ
CHẤT LƯỢNG CAO, GIÁ THÀNH THẤP THÌ CÓ THỂ CHIẾM LĨNH THỊ

13

TRƯỜNG TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ TẠO RA THU NHẬP LỚN. MỘT
NỀN KINH TẾ CÓ SỨC CẠNH TRANH CAO NHƯ VẬY TRONG ĐIỀU
KIỆN HỘI NHẬP KINH TẾ HIỆN NAY LÀ MỘT NỀN KINH TẾ CÓ TÍNH
ĐỘC LẬP, TỰ CHỦ CAO. ĐẶC TRƯNG THỨ BA CỦA NỀN KINH TẾ ĐỘC
LẬP TỰ CHỦ ĐÓ LÀ KHẢ NĂNG ỨNG PHÓ CÓ HIỆU QỦA VỚI NHỮNG
CHẤN ĐỘNG CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, XÃ HỘI BÊN NGOÀI. NHỮNG
CHẤN ĐỘNG ĐÓ CÓ THỂ LÀ MỘT CUỘC KHỦNG HOẢNG…
CHIẾN LƯỢC TỐT NHẤT CỦA MỘT QUỐC GIA LÀ CỐ TRÁNH
THAM GIA NHỮNG CUỘC CHIẾN TRANH Ở BÊN NGOÀI VÀ TRÁNH
ĐỂ XẢY RA XUNG ĐỘT VÀ CHIẾN TRANH Ở TRONG NƯỚC. SONG
MỘT NỀN KINH TẾ CÓ SỨC CẠNH TRANH CAO, CÓ DỰ TRỮ NGOẠI
TỆ LỚN SẼ CÓ SỨC CHỊU ĐỰNG LỚN SO VỚI NỀN KINH TẾ LẠC HẬU.
MỘT NỀN KINH TẾ HỘI NHẬP QUỐC TẾ CAO LỢI ÍCH QUỐC GIA ĐAN
XEN CHẶT CHẼ VỚI LỢI ÍCH CỦA NHIỀU QUỐC GIA KHÁC, NHIỀU
TRUNG TÂM KINH TẾ THÌ SẼ CÓ NHIỀU KHẢ NĂNG KẾT SỨC MẠNH

QUỐC GIA VỚI SỨC MẠNH QUỐC TẾ ĐỂ BẢO VỆ ĐẤT NƯỚC TỐT
HƠN.
2.2 NỘI DUNG CỦA HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ:
CÁC NGUYÊN TẮC HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ NÓI CUNG VÀ
WTO NÊU RA LÀ KHÔNG PHÂN BIỆT ĐỐI XỬ, TIẾP CẬN THỊ TRƯỞNG,
CẠNH TRANH CÔNG BẰNG, ÁP DỤNG CÁC HÀNH ĐỘNG KHẨN CẤP
TRONG TRƯỜNG HỢP CẦN THIẾT, DÀNH ƯU ĐÃI CHO CÁC NƯỚC
ĐANG VÀ CHẬM PHÁT TRIỂN. NỘI DUNG CỦA HỘI NHẬP KINH TẾ LÀ
MỞ CỬA THỊ TRƯỜNG, TẠO ĐIỀU KIỆN THUẬN LỢI ĐỂ TỰ DO BUÔN
BÁN, PHÁT TRIỂN.
VỀ THƯƠNG MẠI HÀNG HOÁ: CÁC NƯỚC CAM KẾT BÃI BỎ
HÀNG RÀO PHI THUẾ QUAN NHƯ GIẤY PHÉP XUẤT KHẨU,… VỀ
THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ, CÁC NƯỚC MỞ CỬA THỊ TRƯỜNG CHO
NHAU VỚI 4 PHƯƠNG THỨC: CUNG CẤP QUA BIÊN GIỚI, SỬ DỤNG
DỊCH VỤ NGOÀI LÃNH THỔ, THÔNG QUA DOANH NHÂ, HIỆN DIỆN
THỂ NHÂN,…

14

VỀ THỊ TRƯỜNG ĐẦU TƯ: KHÔNG ÁP DỤNG ĐỐI VỚI ĐẦU TƯ
NƯỚC NGOÀI CÁC YÊU CẦU VỀ TỶ LỆ NỘI ĐỊA HOÁ CÂN BẰNG
XUẤT NHẬP KHẨU, HẠN CHẾ TIẾP CẬN NGUỒN NGOẠI TỆ… CÁC
NGUYÊN TẮC NÀY ĐƯỢC TẤT CẢ CÁC NƯỚC THÀNH VIÊN WTO VÀ
CÁC NƯỚC ĐANG GIA NHẬP WTO THỪA NHẬN VÀ THỰC HIỆN.
2.3 MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA XÂY DỰNG NỀN KINH
TẾ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VÀ HỘI NHẬP KINH TẾ.
TRONG XU THẾ TOÀN CẦU HOÁ VÀ HỘI NHẬP QUỐC TẾ, SỰ
TUỲ THUỘC LẪN NHAU VỀ KINH TẾ NGÀY CÀNG GIA TĂNG, CÁC
NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI ĐỀU RẤT COI TRỌN ĐẾN KHẢ NĂNG ĐỘC LẬP
TỰ CHỦ VỀ KINH TẾ NHẰM ĐẢM BẢO LỢI ÍCH CHÍNH ĐÁNG CỦA

QUỐC GIA, DÂN TỘC MÌNH TRONG CUỘC CẠNH TRANH KINH TẾ
GAY GẮT VÀ ĐỂ XÁC LẬP MỘT VỊ THẾ CHÍNH TRỊ NHẤT ĐỊNH TRÊN
TRƯỜNG QUỐC TẾ.
ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ KINH TẾ PHẢI ĐƯỢC ĐẶT TRONG MỐI
QUAN HỆ BIỆN CHỨNG VỚI ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ CHÍNH TRỊ VÀ CÁC
MẶT KHÁC ĐỂ TẠO THÀNH SỨC MẠNH TỔNG HỢP CỦA MỘT QUỐC
GIA. ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VÈ KINH TẾ TRƯỚC HẾT LÀ KHÔNG BỊ CHI
PHỐI LỆ THUỘC VÀO BÊN NGOÀI VỀ ĐƯỜNG LỐI, CHÍNH SÁCH PHÁT
TRIỂN KINH TẾ VÀO NHỮNG ĐIỀU KIỆN KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÀ HỌ
MUỐN ÁP ĐẶT CHO TA TRONG TRỢ GIÚP, HỢP TÁC SONG PHƯƠNG,
ĐA PHƯƠNG, MÀ NHỮNG ĐIỀU KIỆN ẤY SẼ GÂY TỔN HẠI CHO CHỦ
QUYỀN QUỐC GIA VÀ LỢI ÍCH CƠ BẢN CỦA DÂN TỘC. ĐỘC LẬP TỰ
CHỦ VỀ KINH TẾ CŨNG CÓ NGHĨA LÀ TRƯỚC NHỮNG CHẤN ĐỘNG
CỦA THỊ TRƯỜNG, CỦA KHỦNG HOẢNG KINH TẾ - TÀI CHÍNH, CŨNG
NHƯ TRƯỚC SỰ BAO VÂY, CÔ LẬP TỪ BÊN NGOÀI VẪN GIỮ ĐƯỢC
SỰ ỔN ĐỊNH VÀ PHÁT TRIỂN CẦN THIẾT, KHÔNG BỊ SỤP ĐỔ VỀ KINH
TẾ, CHÍNH TRỊ. KHÁC VỚI TRƯỚC ĐÂY KHI NÓI ĐẾN ĐỘC LẬP TỰ
CHỦ VỀ KINH TẾ, NHIỀU NGƯỜI THƯỜNG HÌNH DUNG TỚI MỘT NỀN
KINH TẾ KHÉP KÍN, TỰ CUNG TỰ CẤP. TRONG ĐIỀU KIỆN HIỆN NAY
ĐỘC LẬP TỰ CHỦ VỀ KINH TẾ PHẢI LÀ ĐỘC LẬP TỰ CHỦ TRONG

15

PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ CHỦ ĐỘNG HỘI NHẬP CÓ
HIỆU QUẢ VỚI NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI, TÍCH CỰC THAM GIA VÀO SỰ
GIAO LƯU, HỢP TÁC, PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG QUỐC TẾ TRÊN CƠ SỞ
PHÁT HUY TỐT NHẤT NỘI LỰC, LỢI THẾ SO SÁNH CỦA QUỐC GIA ĐỂ
CẠNH TRANH CÓ HIỆU QỦA TRÊN TRƯỜNG QUỐC TẾ. QUAN NIỆM
ĐỘC LẬP TỰ CHỦ THEO KIỂU TỰ CUNG, TỰ CẤP ĐÃ ĐƯỢC KINH
NGHIỆM CỦA NHIỀU NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI CHỨNG MINH LÀ KHÔNG

PHÙ HỢP VỚI XU THẾ CỦA THỜI ĐẠI, VÀ LÀM CHO ĐẤT NƯỚC NGÀY
CÀNG TỤT HẬU XA HƠN. ĐẾN TÌNH TRẠNG CHẬM PHÁT TRIỂN VỀ
KINH TẾ KHÔNG ĐƯỢC KHẮC PHỤC SẼ NẢY SINH RA NHIỀU VẤN ĐỀ
XÃ HỘI NAN GIẢI, TẠO NGUY CƠ TỪ BÊN TRONG ĐỐI VỚI TRẬT TỰ,
AN TOÀN XÃ HỘI VÀ ĐIỀU ĐÓ CUỐI CÙNG SẼ GÂY CHO QUỐC GIA
ĐÓ KHÓ GIỮ VỮNG ĐƯỢC CON ĐƯỜNG VÀ MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN
ĐÃ LỰA CHỌN. TRONG VÀI CHỤC NĂM GẦN ĐÂY, TÌNH HÌNH THẾ
GIỚI CŨNG CÓ RẤT NHIỀU BIẾN ĐỔI QUAN TRỌNG THEO CÁC
HƯỚNG CHỦ YẾU SAU ĐÂY: MỘT LÀ XU THẾ HOÀ BÌNH, HỢP TÁC
VÀ PHÁT TRIỂN, XU THẾ NÀY CÀNG NGÀY CÀNG TRỞ THÀNH XU
THẾ CHÍNH THAY THẾ CHO SỰ ĐỐI ĐẦU GIỮA CÁC SIÊU CƯỜNG, SỰ
XUNG ĐỘT, CHẠY ĐUA VŨ TRANG GIỮA HAI HỆ THỐNG XÃ HỘI ĐỐI
LẬP, CÁC CUỘC CHIẾN TRANH XÂM LƯỢC ĐÃ BỊ LÊN ÁN KHẮP NƠI.
ĐÂY CHÍNH LÀ ĐIỀU KIỆN QUAN TRỌNG GIÚP CHO CÁC QUỐC GIA
CÓ THỂ MỞ CỬA ĐẤT NƯỚC THAM GIA HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ. MÔ HÌNH KINH TẾ PHÁT TRIỂN TRONG XU
THẾ HOÀ BÌNH ĐANG THAY THẾ CHO MÔ HÌNH KINH TẾ TRONG
TÌNH TRẠNG ĐỐI ĐẦU VÀ CHIẾN TRANH LẠNH. HAI LÀ XU THẾ
PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ ĐANG CHUYỂN ĐỔI SANG NỀN KINH TẾ
TRI THỨC. TRONG NHỮNG THẬP NIÊN VỪA QUA SỰ PHÁT TRIỂN
CỦA CÔNG NGHỆ ĐANG CHUYỂN ĐỔI SANG NỀN KINH TẾ VÔ CÙNG
LỚN. CÁC NGÀNH CÔNG NGHIỆP TRUYỀN THỐNG, SẢN XUẤT RA
CÁC HÀNG HOÁ VẬT CHẤT, KỂ CẢ CÁC NGÀNH CÔNG NGHIỆP
NẶNG ĐANG NGÀY CÀNG KÉM HIỆU QUẢ MẤT DẦN VAI TRÒ QUAN

16

TRỌNG CỦA CHÚNG VỚI PHÁT TRIỂN KINH TẾ. TRÊN THỰC TẾ
TROGN MẤY NĂM GẦN ĐÂY CÁC SẢN PHẨM ĐÃ LIÊN TỤC BỊ GIẢM
GIÁ, ĐÃ GIẢM TỚI TRÊN 30% GIÁ DO VẬY NHỮNG NGÀNH NÀY

ĐANG GẶP NHIỀU KHÓ KHĂN.
TRONG KHI ĐÓ CÁC NGÀNH KINH TẾ TRI THỨC LẠI PHÁT
TRIỂN VỚI TỐC ĐỘ CAO VÀ ĐẠT NHIỀU HIỆU QỦA. TRONG ĐIỀU
KIỆN HIỆN NAY, CÁC LỢI THẾ VỀ TÀI NGUYÊN, NGUỒN VỐN, LAO
ĐỘNG… NGÀY CÀNG GIẢM VÀ LỢI THẾ VỀ TRI THỨC VÀ KỸ NĂNG
NGÀY CÀNG
TĂNG. Ở MỸ TỶ LỆ ĐÓNG GÓP CỦA NGÀNH SẢN XUẤT ĐIỆN TỬ -
TIN HỌC LÀM TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ LÊN TỚI 45% TRONG 3 NĂM
QUA CÒN MỨC ĐÓNG GÓP CỦA NGÀNH XÂY DỰNG VÀ XE HƠN VỐN
LÀ NGÀNH TRỤ CỘT CỦA KINH TẾ MỸ LẠI GIẢM CHỈ CÒN 14% VÀ
4%. LỢI NHUẬN CỦA HÃNG INTEL, MICROSOFT ĐẠT MỨC 24%
DOANH THU KÉO DÀI TRONG KHI CÁC NGÀNH CÔNG NGHIỆP
TRUYỀN THỐNG CHỈ ĐẠT Ở MỨC TRÊN 10%.
XU HƯỚNG THỨ BA LÀ XU HƯỚNG TOÀN CẦU HOÁ, HỘI NHẬP
KINH TẾ QUỐC TẾ PHÁT TRIỂN NHANH CHÓNG. TRONG ĐIỀU KIỆN
NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI PHÁT TRIỂN VÀ NHỮNG ĐẶC TRƯNG CHỦ
YẾU TRÊN MÔ HÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ THEO HƯỚNG HỘI NHẬP
KINH TẾ QUỐC TẾ LÀ CĂN CỨ ĐỂ PHÁT TRIỂN CÁC NGÀNH KINH TẾ
CÓ LỢI THẾ CẠNH TRANH CAO. ĐƯƠNG NHIÊN, VIỆC PHÁT TRIỂN
KINH TẾ NÀY PHẢI ĐẶT TRONG MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG VỚI
ĐỘC LẬP TỰ CHỦ. ĐỘC LẬP TỰ CHỦ TRONG MÔ HÌNH KINH TẾ THEO
HƯỚNG HỘI NHẬP QUỐC TẾ CHẤP NHẬN SỰ PHỤ THUỘC LẪN NHAU
TRÊN CƠ SỞ CÙNG CÓ LỢI TRONG QUAN HỆ GIỮA CÁC QUỐC GIA.
SỰ PHỤ THUỘC NÀY DIỄN RA TRÊN HẦU HẾT CÁC LĨNH VỰC TỪ
HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN,… VÍ DỤ NHƯ TRONG LIÊN
MINH CHÂU ÂU, HIỆN ĐÃ CÓ ĐỒNG TIỀN CHUNG, CÁC QUỐC GIA
THÀNH VIÊN PHẢI BẢO ĐẢM DUY TRÌ MỘT MỨC THÂM HỤT NGÂN
SÁCH VÀ LẠM PHÁT CHUNG. TRONG MÔ HÌNH KINH TẾ NÀY CÁC

17

QUỐC GIA TUY VẪN CÓ QUYỀN TỰ CHỦ, QUYỀN TỰ CHỌN CÁC
NGÀNH KINH TẾ CÓ LỢI CHO MÌNH. THỰC TẾ CHO THẤY NGAY CÁC
QUỐC GIA CÓ NHIỀU NGÀNH CÔNG NGHIỆP NỀN TẢNG KHÁ PHÁT
TRIỂN NHƯ NHẬT BẢN MÀ VẪN PHỤ THUỘC BÊN NGOÀI MỘT CÁCH
ĐÁNG SỢ. NHẬT PHẢI NHẬP 100% DẦU MỎ ĐỂ CÓ NGÀNH HOÁ DẦU
VÀ NĂNG LƯỢNG ĐIỆN, NHẬP KHẨU PHẦN QUẶNG SẮT ĐỂ CÓ
NGÀNH LUYỆN KIM, NHẬP KHẨU PHẦN LỚN BẰNG PHÁT MINH
SÁNG CHẾ ĐỂ CÓ NGÀNH CÔNG NGHIỆP CHẾ TẠO,… NẾU CÓ CHIẾN
TRANH XẢY RA, CÁC HOẠT ĐỘNG NHẬP KHẨU NÀY CHỈ BỊ NGỪNG
TRỆ MỘT THỜI GIAN NGẮN THÔI THÌ CÁC NGÀNH CÔNG NGHIỆP SẼ
HOÀN TOÀN BỊ TÊ LIỆT VÀ NỀN KINH TẾ NHẬT KHÓ TRÁNH KHỎI
TỔN THẤT. NẾU SỢ SỰ PHỤ THUỘC NÀY, NƯỚC NHẬT SẼ KHÔNG
THỂ PHÁT TRIỂN ĐƯỢC. NHƯNG BÙ LẠI, NHẬT LẠI XUẤT KHẨU Ô
TÔ, HÀNG ĐIỆN TỬ VÀ NHỮNG LOẠI HÀNG CHẤT LƯỢNG CAO
KHÁC BUỘC CÁC QUỐC GIA KHÁC PHẢI LỆ THUỘC VÀO NHẬT
NHỮNG MẶT HÀNG NAY. CHÍNH MỐI QUAN HỆ LỆ THUỘC LẪN
NHAU LÀM CHO KINH TẾ NHẬT CÓ THỂ ĐỨNG VỮNG NGAY CẢ
TRONG CUỘC KHỦNG HOẢNG DẦU LỬA NHỮNG NĂM 70.
SONG CŨNG CẦN PHẢI NÓI RẰNG TRONG QÚA TRÌNH HỘI
NHẬP KINH TẾ CẦN PHẢI TRÁNH SỰ LỆ THUỘC QUÁ NHIỀU VÀO
CÁC NƯỚC. ĐÂY LÀ MỘT VẤN ĐỀ ĐÃ XẢY RA VỚI MỘT SỐ NƯỚC,
NHẤT LÀ CÁC NƯỚC KÉM PHÁT TRIỂN. DO TRÌNH ĐỘ KHOA HỌC,
NỀN SẢN XUẤT NƯỚC NÀY CÒN CHẬM PHÁT TRIỂN NÊN ĐÃ BỊ LỆ
THUỘC HOÀN TOÀN VÀO TƯ BẢN NƯỚC NGOÀI KỂ CẢ VỀ KINH TẾ
LẪN CHÍNH TRỊ.
VÌ VẬY CẦN PHẢI NHẤN MẠNH RẰNG TRONG QUÁ TRÌNH HỘI
NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ CẦN PHẢI PHÁT HUY TÍNH ĐỘC LẬP TỰ
CHỦ, PHÁT HUY NỘI LỰC CỦA NỀN KINH TẾ, PHẢI LẤY NỘI LỰC
CỦA NỀN KINH TẾ LÀM YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH SỰ PHÁT TRIỂN CỦA

NỀN KINH TẾ, CÒN NHỮNG YẾU TỐ BÊN NGOÀI CHỈ LÀ QUAN
TRỌNG.

18

2.4 NHỮNG LỢI ÍCH, HẠN CHẾ CỦA VIỆC HỘI NHẬP KINH TẾ
QUỐC TẾ:
NHƯ CHÚNG TA ĐÃ PHÂN TÍCH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
LÀ MỘT XU THẾ KHÁCH QUAN, NÓ CÓ NHỮNG TÁC ĐỘNG TÍCH CỰC
TỚI VIỆC PHÁT TRIỂN KINH TẾ CỦA MỖI QUỐC GIA. HỘI NHẬP KINH
TẾ THÚC ĐẨY SỰ PHÁT TRIỂN VÀ XÃ HỘI HOÁ CÁC LỰC LƯỢNG
SẢN XUẤT, ĐEM LẠI SỰ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ CAO. NÓ LÀM
TĂNG NHANH TỔNG SẢN LƯỢNG THẾ GIỚI: NGÀY NAY TỔNG SẢN
PHẨN THỂ GIỚI ƯỚC TÍNH KHOẢNG 30.000 TỶ ÚD GẤP KHOẢNG 23
LẦN TỔNG SẢN PHẨM THẾ GIỚI VÀO NHỮNG NĂM TRƯỚC ĐÂY.
THEO ĐÓ SỰ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ TOÀN CẦU CŨNG CÓ
NHỮNG THAY ĐỔI CƠ BẢN. NẾU NHỮNG NĂM 60, NÔNG LÂM THỦY
SẢN CHIẾM 10,4% , CÔNG NGHIỆP CHIẾM 28,1% VÀ DỊCH VỤ CHIẾM
50,4% THÌ CHO TỚI NAY CƠ CẤU TƯƠNG ỨNG LÀ 4,4%; 21,4% VÀ
62,4%. BÊN CẠNH ĐÓ SỰ LIÊN KẾT THỊ TRƯỜNG THẾ GIỚI THÀNH
MỘT HỆ THỐNG HỮU CƠ NGÀY CÀNG TĂNG VỚI TỐC ĐỘ TĂNG
TRƯỞNG CAO HƠN NHIỀU TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG SẢN XUẤT. HỆ
THỐNG THÔNG TIN TOÀN CẦU PHÁT TRIỂN NHANH CHÓNG KẾT NỐI
CÁC VÙNG ĐỊA LÝ TRÊN TRÁI ĐẤT VÀO MỘT HỆT HỐNG GÓP PHẦN
TÁC ĐỘNG CÓ HIỆU QUẢ VÀO PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI. MẶT
KHÁC, TOÀN CẦU HOÁ THÚC ĐẨY QUÁ TRÌNH TỰ DO HOÁ THƯƠNG
MẠI; LÀM LÀM HOẶC HUỶ BỎ CÁC HÀNG RÀO THƯƠNG MẠI LÀM
CHO HÀNG HOÁ CỦA MỖI NƯỚC CÓ THỊ TRƯỜNG TIÊU THỤ QUỐC
TẾ RỘNG HƠN DO ĐÓ KÍCH THÍCH SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN. NHỜ ĐÓ
THÚC ĐẨY PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG QUỐC TẾ, THEO HƯỚNG

CHUYÊN MÔN HOÁ LÀM CHO NGUỒN LỰC Ở MỖI NƯỚC VÀ TRÊN THẾ
GIỚI ĐƯỢC SỬ DỤNG CÓ HIỆU QUẢ HƠN.
TỰ DO HOÁ THƯƠNG MẠI ĐẶT RA CHO CÁC DOANH NGHIỆP
PHẢI TIẾN HÀNH NHỮNG CẢI CÁCH SÂU RỘNG ĐỂ NÂNG CAO SỨC
CẠNH TRANH VÀ HIỆU QUẢ KINH TẾ, PHÁT HUY LỢI THẾ CỦA MÌNH
VÀ HẠN CHẾ NHỮNG RỦI RO TRONG CUỘC CẠNH TRANH QUỐC TẾ.

19

TUY VẬY, TỰ DO HOÁ THƯƠNG MẠI KHÔNG ĐƯA LẠI NHỮNG
KẾT QỦA NHƯ NHAU ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC LỚN. NHÌN CHUNG CÁC
NƯỚC PHÁT TRIỂN CÓ LỢI THẾ LÀ NỀN KINH TẾ HỌ ĐÃ PHÁT TRIỂN
CAO, KHẢ NĂNG CẠNH TRANH LỚN. MẶT KHÁC, HỘI NHẬP KINH TẾ
LÀM GIA TĂNG CÁC LUỒNG CHUYỂN GIAO VỐN VÀ CÔNG NGHỆ.
NÓ CỦNG CỐ VÀ TĂNG CƯỜNG CÁC THỂ CHẾ QUỐC TẾ, THÚC ĐẨY
SỰ XÍCH LẠI GẦN NHAU GIỮA CÁC DÂN TỘC. BÊN CẠNH ĐÓ TA
CŨNG KHÔNG THỂ KHÔNG NÓI ĐẾN MẶT TRÁI CỦA VIỆC HỘI NHẬP
KINH TẾ GÂY RA. SONG SONG VỚI VIỆC HỘI NHẬP KINH TẾ THÌ
KHOẢNG CÁCH GIẦU NGHÈO GIỮA CÁC NƯỚC NGÀY CÀNG TĂNG.
CÁC MỐI LỢI THU ĐƯỢC TỪ TOÀN CẦU HOÁ KINH TẾ ĐƯỢC PHÂN
PHỐI KHÔNG ĐỀU VÀ KHÔNG CÔNG BẰNG. CÁC QUỐC GIA PHÁT
TRIỂN CÓ LỢI THẾ THƯỜNG THU LỢI NHIỀU TRONG KINH TẾ. SỰ
BẤT BÌNH ĐẲNG NGÀY CÀNG TĂNG. DÂN SỐ Ở MỘT SỐ NƠI CÒN CÓ
MỨC SỐNG THẤP HƠN TRƯỚC. TOÀN THẾ GIỚI HIỆN NAY VẪN CÒN
HƠN 1 TỶ NGƯỜI NGHÈO. CÁC NƯỚC PHÁT TRIỂN VỚI 1/5 DÂN SỐ
THẾ GIỚI CHIẾM 86% GDP TOÀN CẦU, 4/5 THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU,
1/3 VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TRONG KHI ĐÓ CÁC NƯỚC
NGHÈO NHẤT VỚI 1/5 DÂN SỐ THẾ GIỚI CHỈ TẠO RA ĐƯỢC 1% GDP
THẾ GIỚI. MẶT KHÁC, HỘI NHẬP KINH TẾ CÒN TẠO NÊN SỰ THÁCH
THỨC MỚI ĐỐI VỚI NỀN ĐỘC LẬP CHỦ QUYỀN QUỐC GIA, LÀM XÓI

MÒN QUYỀN LỰC NHÀ NƯỚC, DÂN TỘC. CHỦ QUYỀN QUỐC GIA BỊ
HẠN CHẾ MỘT CÁCH TƯƠNG ĐỐI, TÍNH ĐỘC LẬP CỦA CÁC QUỐC
GIA BỊ GIẢM DẦN,… HỘI NHẬP CÒN LÀM CHO NHIỀU HOẠT ĐỘNG
VÀ ĐỜI SỐNG CỦA CON NGƯỜI TRỞ NÊN KÉM AN TOÀN, TỪ AN
TOÀN KINH TẾ, TÀI CHÍNH, VĂN HOÁ, XÃ HỘI, MÔI TRƯỜNG ĐẾN AN
TOÀN CHÍNH TRỊ. CUỘC KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH Ở ĐÔNG Á 1997 -
1998 ĐÃ ẢNH HƯỞNG NGHIÊM TRỌNG, KÉO DÀI VÀ TOÀN DIỆN ĐẾN
CÁC NƯỚC NÀY. LẠM PHÁT VÀ THẤT NGHIỆP GIA TĂNG, NỀN SẢN
XUẤT PHẢI CƠ CẤU LẠI, TỆ NẠN XÃ HỘI NGÀY CÀNG TRÀN LAN:
NGHIỆN HÚT, MẠI DÂM… TUY TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP KINH

20

TẾ TA ĐÃ TIẾP THU ĐƯỢC NHIỀU TINH HOA VĂN HOÁ TRÊN THẾ
GIỚI SONG CŨNG CHÍNH TRONG QUÁ TRÌNH THÂM NHẬP VĂN HOÁ
NGÀY CÀNG LÀM CHO NHỮNG GIÁ TRỊ VĂN HOÁ RIÊNG, TRUYỀN
THỐNG CỦA MỖI NƯỚC BỊ XÓI MÒN, HUỶ HOẠI, BỞI VẬY VẤN ĐỀ
CẦN ĐẶT RA LÀ HỘI NHẬP NHƯNG KHÔNG ĐỂ HOÀ TAN, KHÔNG ĐỂ
ĐÁNH MẤT ĐI BẢN SẮC VĂN HOÁ DÂN TỘC.
TUY CŨNG CÓ NHIỀU HẠN CHẾ SONG TA CŨNG CẦN PHẢI
KHẲNG ĐỊNH RẰNG TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ THÌ
THÀNH TỰU LÀ CHỦ YẾU, MẶT HẠN CHẾ CHỈ LÀ MỘT PHẦN NHỎ.
2.5 VẤN ĐỀ HỘI NHẬP KINH TẾ Ở VIỆT NAM:
2.5.1 ĐƯỜNG LỐI QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG TA TRONG QUÁ
TRÌNH HỘI NHẬP:
VIỆT NAM TA HIỆN NAY ĐANG TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP
KINH TẾ QUỐC TẾ, CHÚNG TA ĐÃ VÀ ĐANG THAM GIA CÁC TỔ
CHỨC, CÁC HIỆP HỘI TRÊN THẾ GIỚI. CHÚNG TA ĐÃ ĐỀ RA QUAN
ĐIỂM: “VIỆT NAM KHÔNG NHỮNG LÀ BẠN MÀ CÒN LÀ ĐỐI TÁC CỦA
TẤT CẢ CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI”. QUAN ĐIỂM ĐÓ XUẤT PHÁT TỪ

NHỮNG THÀNH TỰU MÀ NƯỚC TA ĐẠT ĐƯỢC TRONG NHỮNG NĂM
GẦN ĐÂY ĐỒNG THỜI CŨNG TỪ NHỮNG ĐIỀU KIỆN, HOÀN CẢNH
KINH TẾ CỦA NƯỚC TA. NHÂN TỐ CÓ Ý NGHĨA QUYẾT ĐỊNH, BẢO
ĐẢM THÀNH CÔNG CHO VIỆC HỘI NHẬP KINH TẾ Ở NƯỚC TA ĐÓ LÀ
GIỮ VỮNG VÀ PHÁT HUY TINH THẦN ĐỘC LẬP TỰ CHỦ. ĐẢNG TA
QUAN NIỆM ĐỘC LẬP TỰ CHỦ KHÔNG PHẢI LÀ BIỆT LẬP, KHÔNG
PHẢI LÀ ĐÓNG KÍN. TRONG HOẠT ĐỘNG ĐỐI NGOẠI CẦN PHẢI CÓ
TƯ DUY ĐỘC LẬP, BIỆN CHỨNG BIẾT TIẾP THU KINH NGHIỆM CỦA
CÁC DÂN TỘC, ỨNG DỤNG PHÙ HỢP VỚI ĐIỀU KIỆN ĐẶC THÙ CỦA
ĐẤT NƯỚC VÀ TỰ QUYẾT ĐỊNH CHỦ TRƯƠNG, HÀNH ĐỘNG CỦA
MÌNH. CHÍNH SỰ ĐÁNH GIÁ, DỰ BÁO CHÍNH XÁC CHIỀU HƯỚNG
PHÁT TRIỂN CỦA THẾ GIỚI ĐỂ CÓ CHÍNH SÁCH KỊP THỜI ĐÃ GÓP
PHẦN LÀM NÊN THẮNG LỢI CỦA CÔNG TÁC ĐỐI NGOẠI. NGÀY NAY
TRONG XU THẾ TOÀN CẦU HOÁ PHÁT TRIỂN MẠNH MẼ VỚI TÁC

21

ĐỘNG CẢ HAI MẶT TÍCH CỰC VÀ TIÊU CỰC, CHÚNG TA CẦN PHẢI
GIỮ VỮNG ĐỘC LẬP TỰ CHỦ, GIỮ VỮNG BẢN SẮC DÂN TỘC THÌ MỚI
CÓ THỂ VƯỢT QUA THỬ THÁCH, GIÀNH LẤY THỜI CƠ, TRANH THỦ
MỨC CAO NHẤT MẶT TÍCH CỰC CỦA HỘI NHẬP KINH TẾ, TẠO ĐIỀU
KIỆN ĐƯA ĐẤT NƯỚC TIẾN KỊP VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KHU VỰC
VÀ THẾ GIỚI. DO VẬY ĐỘC LẬP TỰ CHỦ LÀ CƠ SỞ ĐỂ THỰC HIỆN
ĐƯỜNG LỐI ĐỐI NGOẠI RỘNG MỞ, ĐA PHƯƠNG HOÁ, ĐA DẠNG
HOÁ. NÊN ĐẠI HỘI IX CỦA ĐẢNG KHÔNG NHỮNG VẪN TIẾP TỤC
XÁC ĐỊNH VIỆT NAM LÀ BẠN MÀ CÒN BỔ SUNG VIỆT NAM SẴN
SÀNG LÀ ĐỐI TÁC TIN CẬY CỦA CÁC NƯỚC TRONG CỘNG ĐỒNG
QUỐC TẾ VÀ CHỦ ĐỘNG HỘI NHẬP QUỐC TẾ.
XUẤT PHÁT TỪ MỤC TIÊU BẢO VỆ CHỦ QUYỀN DÂN TỘC, CHỦ
ĐỘNG HỘI NHẬP QUỐC TẾ VÀ KHU VỰC TRONG HOẠT ĐỘNG ĐỐI

NGOẠI VIỆT NAM SẴN SÀNG GÁC LẠI QUÁ KHỨ, HƯỚNG TỚI
TƯƠNG LAI, THIẾT LẬP QUAN HỆ BÌNH THƯỜNG VỚI CÁC NƯỚC
TRÊN NGUYÊN TẮC TÔN TRỌNG ĐỘC LẬP CHỦ QUYỀN VÀ TOÀN
VẸN LÃNH THỔ CỦA NHAU, KHÔNG CAN THIỆP VÀO CÔNG VIỆC NỘI
BỘ CỦA NHAU, BÌNH ĐẲNG CÙNG CÓ LỢI, VÌ SỰ NGHIỆP PHÁT
TRIỂN CỦA MỖI NƯỚC. HIỆN NAY VIỆT NAM ĐÃ CÓ QUAN HỆ ĐỐI
NGOẠI VỚI 168 NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI, QUAN HỆ VỚI GẦN 500 TỔ
CHỨC PHI CHÍNH PHỦ NƯỚC NGOÀI TRONG ĐÓ CÓ 380 TỔ CHỨC CÓ
DỰ ÁN HOẠT ĐỘNG Ở VIỆT NAM. ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC TA ĐÃ ĐỀ
RA MỘT SỐ QUAN ĐIỂM, ĐƯỜNG LỐI TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP
:
HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ LÀ SỰ NGHIỆP CỦA TOÀN DÂN,
TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP CẦN PHÁT HUY MỌI TIỀM NĂNG VÀ
NGUỒN LỰC CỦA CÁC THÀNH PHẦN KINH TẾ CỦA TOÀN XÃ HỘI,
TRONG ĐÓ KINH TẾ NHÀ NƯỚC GIỮ VAI TRÒ CHỦ ĐẠO.
HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ LÀ QUÁ TRÌNH VỪA HỢP TÁC,
VỪA ĐẤU TRANH, VỪA CÓ NHIỀU CƠ HỘI, VỪA KHÔNG ÍT THÁCH
THỨC, DO ĐÓ CẦN TỈNH TÁO, KHÔN KHÉO VÀ LINH HOẠT TRONG

22

VIỆC XỬ LÝ HAI MẶT CỦA HỘI NHẬP, TUỲ THEO ĐỐI TƯỢNG, VỪA
ĐỀ PHÒNG TƯ TƯỞNG TRÌ TRỆ, THỤ ĐỘNG, VỪA PHẢI CHỐNG TƯ
TƯỞNG GIẢN ĐƠN, NÔN NÓNG.
NHẬN THỨC ĐẦY ĐỦ ĐẶC ĐIỂM NỀN KINH TẾ NƯỚC TA, TỪ
ĐÓ ĐẢNG VÀ NHÀ NƯỚC TA ĐỀ RA KẾ HOẠCH VÀ LỘ TRÌNH HỢP
LÝ, VỪA PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA ĐẤT NƯỚC, VỪA
ĐÁP ỨNG CÁC QUY ĐỊNH CỦA TỔ CHỨC KINH TẾ QUỐC TẾ MÀ
NƯỚC TA THAM GIA; TRANH THỦ NHỮNG ƯU ĐÃI DÀNH CHO CÁC
NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN VÀ CÁC NƯỚC CÓ NỀN KINH TẾ CHUYỂN

ĐỔI TỪ KINH TẾ TẬP TRUNG BAO CẤP SANG KINH TẾ THỊ TRƯỜNG.
KẾT HỢP CHẶT CHẼ QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
VỚI YÊU CẦU GIỮ VỮNG AN NINH, QUỐC PHÒNG, THÔNG QUA HỘI
NHẬP ĐỂ TĂNG CƯỜNG SỨC MẠNH TỔNG HỢP CỦA QUỐC GIA,
NHẰM CỦNG CỐ CHỦ QUYỀN VÀ AN NINH ĐẤT NƯỚC, CẢNH GIÁC
VỚI NHỮNG MƯU TOAN THÔNG QUA HỘI NHẬP ĐỂ THỰC HIỆN Ý ĐỒ
“DIỄN BIẾN HOÀ BÌNH” ĐỐI VỚI NƯỚC TA.
TỪ MỤC TIÊU VÀ QUAN ĐIỂM CHỈ ĐẠO QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP
KINH TẾ QUỐC TẾ, NHIỆM VỤ CỤ THỂ TRONG QUÁ TRÌNH HỘI NHẬP
KINH TẾ QUỐC TẾ LÀ :
PHẢI TIẾN HÀNH RỘNG RÃI CÔNG TÁC TƯ TƯƠNG, TUYÊN
TRUYỀN, GIẢI THÍCH TRONG CÁC TỔ CHỨC ĐẢNG, CHÍNH QUYỀN
ĐOÀN THỂ, TRONG CÁC DOANH NGHIỆP VÀ CÁC TẦNG LỚP NHÂN
DÂN ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC NHẬN THỨC VÀ HÀNH ĐỘNG THỐNG NHẤT VÀ
NHẤT QUÁN VỀ HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ.
PHẢI CĂN CỨ VÀO NGHỊ QUYẾT CỦA ĐẠI HỘI IX, CHIẾN LƯỢC
PHÁT TRIỂN KINH TẾ – XÃ HỘI 2001 – 2010, CŨNG NHƯ CÁC QUY
ĐỊNH CỦA CÁC TỔ CHỨC KINH TẾ QUỐC TẾ MÀ NƯỚC TA THAM
GIA, XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC TỔNG THỂ VỀ HỘI NHẬP MÀ MỘT LỘ
TRÌNH CỤ THỂ ĐỂ CÁC NGÀNH, CÁC ĐỊA PHƯƠNG, CÁC DOANH
NGHIỆP KHẨN TRƯƠNG SẮP XẾP LẠI VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ SẢN

23

XUẤT, NÂNG CAO HIỆU QUẢ VÀ KHẢ NĂNG CẠNH TRANH, BẢO
ĐẢM CHO HỘI NHẬP CÓ KẾT QUẢ.
2.5.2. CÁC BƯỚC THAM GIA HỘI NHẬP CỦA VIỆT NAM :
TỪ NGÀY 25 THÁNG 7 NĂM 1995, TA ĐÃ TRỞ THÀNH THÀNH
VIÊN CHÍNH THỨC CỦA ASEAN VÀ TỪ NGÀY 01 THÁNG 01 NĂM 1996
BẮT ĐẦU THI HÀNH NGHĨA VỤ THÀNH VIÊN CỦA ASEAN BẰNG

CÁCH CHÍNH THỨC THAM GIA VÀO KHU VỰC MẬU DỊCH TỰ DO
ASEAN (AFTA) VÀ HIỆP ĐỊNH VỀ THUẾ QUAN ƯU ĐÃI CÓ HIỆU LỰC
CHUNG CỦA ASEAN (AFTA/CEPT). THAM GIA VÀO ASEAN, TA ĐÃ
TRỞ THÀNH THÀNH VIÊN CỦA MỘT TỔ CHỨC KHU VỰC GỒM 10
NƯỚC THÀNH VIÊN CÓ DIỆN TÍCH 4,5 TRIỆU KM
2
VỚI DÂN SỐ
KHOẢNG 500 TRIỆU NGƯỜI VỚI TỔNG SẢN PHẨM QUỐC GIA
KHOẢNG 737 TỶ USD VÀ TỔNG BUÔN BÁN THƯƠNG MẠI KHOẢNG
720 TỶ USD. BẰNG VIỆC THAM GIA VÀO AFTA/CEPT, VIỆT NAM SẼ
PHẢI TUÂN THỦ VÀ THỰC HIỆN ĐẦY ĐỦ CÁC QUY ĐỊNH, CAM KẾT
CƠ BẢN VÀ BẮT BUỘC CỦA HIỆP ĐỊNH NHƯNG VẪN PHẢI TÌM
NHỮNG CÁCH VẬN DỤNG PHÙ HỢP CÁC QUY ĐỊNH CÓ TÍNH LINH
HOẠT CỦA HIỆP ĐỊNH ĐỂ VỪA BẢO HỘ MỘT CÁCH HỢP LÝ, ĐỒNG
THỜI NÂNG DẦN KHẢ NĂNG SẢN XUẤT CŨNG NHƯ CẠNH TRANH
CỦA CÁC NGÀNH SẢN XUẤT TỎNG NƯỚC NHẰM GIẢM TỐI ĐA
NHỮNG BẤT LỢI CỦA TA KHI THỰC HIỆN CÁC BƯỚC THAM GIA VÀO
AFTA/CEPT.
NGÀY 15 THÁNG 6 NĂM 1996, TA ĐÃ GỬI ĐƠN XIN GIA NHẬP
DIỄN ĐÀN HỢP TÁC KINH TẾ CHÂU Á - THÁI BÌNH DƯƠNG (APEC)
VÀ THÁNG 11 NĂM 1998 ĐÃ TRỞ THÀNH THÀNH VIÊN CHÍNH THỨC
CỦA TỔ CHỨC NÀY, MỘT TỔ CHỨC HIỆN CÓ 21 THÀNH VIÊN, TRONG
ĐÓ BAO GỒM CẢ CÁC NỀN KINH TẾ PHÁT TRIỂN, ĐANG PHÁT TRIỂN
VÀ CHUYỂN ĐỔI (TỪ KINH TẾ TẬP TRUNG BAO CẤP SANG KINH TẾ
THỊ TRƯỜNG). MỤC TIÊU CỦA APEC CŨNG LÀ PHÁT TRIỂN BỀN
VỮNG THÔNG QUA CÁC CHƯƠNG TRÌNH THÚC ĐẨY MỞ CỬA VÀ
THUẬN LỢI HOÁ THƯƠNG MẠI, ĐẦU TƯ, HỢP TÁC KINH TẾ – KỸ

24

THẬUT THEO CÁC NGUYÊN TẮC BÌNH ĐẲNG, CÙNG CÓ LỢI, TỰ
NGUYỆN, CÔNG KHAI VÀ KHÔNG PHÂN BIỆT ĐỐI XỬ GIỮA CÁC
NƯỚC THÀNH VIÊN CŨNG NHƯ CÁC ĐỐI TÁC KHÔNG LÀ THÀNH
VIÊN. CÁC CAM KẾT MANG TÍNH TỰ NGUYỆN NHƯNG VIỆC THỰC
HIỆN LÀ BẮT BUỘC, DO TUYÊN BỐ Ở CẤP CAO VÀ HÀNG NĂM ĐƯỢC
ĐƯA RA KIỂM ĐIỂM. CÁC VẤN ĐỀ CHÍNH TRỊ, TUY ĐƯỢC QUAN
TÂM NHƯNG THƯỜNG ĐƯỢC BÀN MỘT CÁCH KHÔNG CHÍNH THỨC.
2.5.3. NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC :
NHỮNG KẾT QUẢ CỦA CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI ĐẠT ĐƯỢC
TRONG 10 NĂM QUA CÓ THỂ NÓI LÀ CHƯA TỪNG CÓ TRONG LỊCH
SỬ VIỆT NAM. Ở PHẦN TRÊN CŨNG ĐÃ NÓI ĐẾN MỘT PHẦN NÀO ĐÓ
THÀNH TỰU MÀ VIỆT NAM ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC THÔNG QUA CÁC GIẢI
PHÁP ĐƯỢC ÁP DỤNG TRONG CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI KINH TẾ, PHẦN
NÀY MUỐN TẬP TRUNG PHÂN TÍCH CÁC KẾT QUẢ CỦA CÔNG CUỘC
ĐỔI MỚI TRÊN BA LĨNH VỰC : TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG, CHUYỂN ĐỔI
CƠ CẤU KINH TẾ VÀ CÁC VẤN ĐỀ XÃ HỘI.
TRƯỚC HẾT PHẢI KỂ ĐẾN MỨC TĂNG TRƯỞNG CAO.
TỔNG SẢN PHẨM TRONG NƯỚC (GDP) TRONG THỜI KỲ 1991 –
2000 ĐÃ TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG NĂM LÀ 7,4%, THEO ĐÓ TỔNG GIÁ
TRỊ GDP ĐẠT GẤP ĐÔI NĂM 1990. GDP THEO ĐẦU NGƯỜI TĂNG 1,8
LẦN.
NÔNG NGHIỆP ĐẠT TỐC ĐỘ TĂNG TRƯỞNG KHÁ VÀ TOÀN
DIỆN TRÊN NHIỀU LĨNH VỰC. GIÁ TRỊ SẢN LƯỢNG TOÀN NGÀNH
TĂNG BÌNH QUÂN HÀNG NĂM 5,6%. TRONG ĐÓ NÔNG NGHIỆP TĂNG
5,4%, THUỶ SẢN TĂNG 9,1%, LÂM NGHIỆP TĂNG 2,1%.
NỔI BẬT NHẤT LÀ SẢN LƯỢNG LƯƠNG THỰC TĂNG BÌNH
QUÂN MỖI NĂM 1,1, TRIỆU TẤN. SẢN LƯỢNG LƯƠNG THỰC NĂM
2000 ĐẠT 34 TRIỆU TẤN, ĐƯA MỨC LƯƠNG THỰC BÌNH QUÂN ĐẦU
NGƯỜI TỪ 294,9 KG NĂM 1990 LÊN TRÊN 436 KG NĂM 2000. VIỆT NAM
TỪ NƯỚC NHẬP KHẨU LƯƠNG THỰC HÀNG NĂM, TRỞ THÀNH NƯỚC

XUẤT KHẨU GẠO THỨ HAI THẾ GIỚI.