Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (85.92 KB, 3 trang )
Kỹ năng phán đoán nhanh
Khả năng phán đoán thế giới chung quanh, khả năng đáp ứng tình thế, khả
năng giải quyết vấn đề đôi khi không phụ thuộc vào thời gian hoặc nổ lực
suy nghĩ của chúng ta. Năng lực này chính là kỹ năng phán đoán mà ai cũng
có thể trau dồi. Đó là một năng lực rất mạnh, mặc dù nó cũng có thể mắc sai
lầm (kỹ năng phán đoán kém!).
Khả năng nhận biết thoáng nhanh và có ngay kết luận là kỹ năng phán
đoán. Tùy vào trường hợp và tùy vào kết quả là tốt, chấp nhận được hay sai
lầm mà ta sẽ gọi nó với nhiều tên như: Phản xạ, linh cảm, trực giác hoặc
phát kiến, sáng tạo, giác quan thứ sáu….
Thông thường chúng ta sử dụng và tin vào tư duy phân tích, tin theo những
quy tắc logic chặt chẽ hơn là tin vào năng lực nhận biết thoáng nhanh này.
Vì “kỹ năng phán đoán” đôi khi phản bội lại chúng ta đưa đến sai lầm.
Tuy nhiên, mỗi khi cần phải hiểu nhanh một vấn đề, đánh giá một người mới
gặp hoặc chạm trán một tình thế, một trường hợp ta chưa hề gặp phải nhưng
cần sớm giải quyết thì kỹ năng phán đoán sẽ nhận lãnh trách nhiệm.
Phán đoán cũng là một quá trình tư duy. Tư duy phán đoán xét trong một số
giới hạn hay trường hợp cụ thể, nó cũng biểu hiện đầy đủ tính chất của tư
duy logic. Do đó, ta khó khăn khi phân biệt tư duy phán đoán với tư duy
lôgic. Bình thường khi giải quyết vấn đề chúng ta thường tuân theo những
quy tắc logic chặt chẽ, thông qua sự suy luận để rút ra những kết luận.
Nhưng khi cần phải nhanh chóng giải quyết vấn đề như: Phải tìm ra mối liên
hệ logic giữa các dãy số dài dằng dặc chỉ trong vòng vài giây, khi giao tiếp
với người lạ, khi đấu trí, chơi cờ, khi thương lượng, đàm phán trong kinh
doanh, đầu tư chứng khoán… và cả trong khoa học. Nếu thời gian không
cho phép ta suy luận và tìm kiếm thêm thông tin, lúc này, kỹ năng phán đoán
sẽ giúp ta tìm ra các phương án giải quyết nhanh gọn và chính xác hơn
những người khác rất nhiều.
Kỹ năng phán đoán là quá trình tư duy “nhảy tắt”, nó bỏ qua những bước
trung gian để trực tiếp rút ra kết luận. Mặc dù mối liên hệ giữa các thông tin