Thiếu và thừa dinh dưỡng đều nguy hiểm ppt

Thiếu và thừa dinh dưỡng đều nguy hiểm



Thiếu dinh dưỡng

Trong 10 năm vừa qua, tỷ lệ trẻ em bị suy dinh dưỡng
nặng, bị bệnh khô mắt do thiếu vitamin A dẫn đến mùa
lòa đã giảm đi đáng kể. Tuy nhiên, tình trạng thiếu dinh
dưỡng vừa phải, kéo dài đang là trở ngại cho sự phát

Cần phải có kiến thức về các loại thực phẩm để đảo bảo
nhu cầu dinh dưỡng cho cơ thể.
triển thể chất và trí tuệ con người Việt Nam. Nhiều
bằng chứng cho thấy người Việt Nam vốn không phải là
giống người bé nhỏ, yếu ớt và trí tuệ kém cỏi về mặt di
truyền, nhưng tình trạng dinh dưỡng kém đã hạn chế
các tiềm năng đó.

Nghèo và thiếu kiến thức là hai nguyên nhân cơ bản của
đói và thiếu dinh dưỡng. Do đó, điều kiện đầu tiên để có an
ninh dinh dưỡng là bảo đảm an ninh thực phẩm, đặc biệt an
ninh thực phẩm ở hộ gia đình. Nói đến an ninh thực phẩm
nghĩa là thực phẩm không bị khan hiếm, ổn định trong năm
và người nghèo có thể mua được. Vì vậy, chương trình
dinh dưỡng cần gắn với chương trình sản xuất, xóa đói
giảm nghèo và tăng thu nhập của người nghèo. Yếu tố thứ
hai trong an ninh dinh dưỡng là bảo vệ sức khỏe.

Ở trẻ em, đó là các hoạt động chăm sóc bà mẹ nhất là khi
có thai, nuôi con bằng sữa mẹ, phòng chống các bệnh

nhiễm khuẩn và suy dinh dưỡng; Ở người lớn, đó là xây
dựng một lối sống lành mạnh, cả về ăn uống. Yếu tố thứ 3
gần đây được nhấn mạnh nhiều là công tác chăm sóc các
đối tượng có nguy cơ cao ở tại gia đình và cộng đồng. Đời
người luôn luôn là sự đối đầu với các nguy cơ và thách
thức kể từ khi còn nằm trong bụng mẹ cho đến chết. Những
đối tượng có nguy cơ cao là bà mẹ, trẻ em, thiếu nữ, người
già, người tàn tật, nhưng cần quan tâm đặc biệt đến trẻ em
trước tuổi đi học và những năm đầu đến trường vì tình
trạng dinh dưỡng và sức khỏe kém ở lứa tuổi tuổi này liên
quan đến tỷ lệ trẻ em đến lớp, bỏ học và năng lực học tập.

Nuôi con bằng sữa mẹ là hành vi thể hiện đầy đủ nhất khái
niệm chăm sóc cả về dinh dưỡng (sữa mẹ là thức ăn cân đối
nhất với trẻ thơ), y tế (sữa mẹ có các kháng thể quý giá) và
tình cảm (sự âu yếm hai chiều giữa mẹ và con). Nuôi con
bằng sữa mẹ và làm thế nào để người mẹ có đủ sữa nuôi
con là nội dung hoạt động đầu tiên và quan trọng nhất của
chương trình phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em và thiếu
vi chất dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu vitamin A.

Người ta nhận thấy trẻ em ở các nước kém phát triển nếu
được nuôi dưỡng đầy đủ, hợp vệ sinh sẽ có tốc độ tăng
trưởng không khác với tiêu chẩn quốc tế và các chế độ ăn
bổ sung cho bà mẹ và trẻ em nghèo đã làm giảm hẳn số trẻ
sơ sinh nhẹ cân, tăng phát triển thể lực và trí tuệ của trẻ em
một cách rõ rệt.

Thời kỳ có nguy cơ cao về suy dinh dưỡng là thời gian nằm
trong bụng mẹ và hai năm đầu tiên. Đỉnh cao của suy dinh

dưỡng trẻ em thường ở lứa tuổi 24-36 tháng, nhưng đó là
đỉnh tập hợp của suy dinh dưỡng ở các thời kỳ trước đó vì
suy dinh dưỡng là một bệnh mạn tính chứ không tiến triển
nhanh như một số bệnh nhiễm khuẩn. Vì vậy, trong chiến
lược phòng chống suy dinh dưỡng cần tập trung vào các
thời kỳ sớm, cụ thể là ngay từ khi bắt đầu ăn bổ sung (4-6
tháng) nhằm loại trừ tối đa những trường hợp đi chệch khỏi
đường phát triển bình thường để sa vào thung lũng của suy
dinh dưỡng.

Các nghiên cứu ở nước ta cũng cho thấy trong 3 tháng đầu
tiên, trẻ em Việt Nam nói chung phát triển không kém tiêu
chuẩn quốc tế, nhưng từ tháng thứ tư trở đi thì phát triển
kém hẳn và thời kỳ kém nhất là khoảng thời gian từ tháng
thứ tư đến tháng thứ sáu, trung bình chỉ đạt 60% tăng cân
nặng theo tiêu chuẩn.

Tình trạng thiếu năng lượng trường diễn cao (BMI<18,5) ở
người trưởng thành đặc biệt ở phụ nữ lứa tuổi sinh đẻ cũng
rất đáng chú ý. Bảo đảm an ninh lương thực, thực phẩm cần
kèm theo chế độ làm việc, ăn uống và nghỉ ngơi một cách
hợp lý.

Thừa dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng hợp lý là yếu tố cần thiết cho sự phát
triển của cơ thể.

Sự gia tăng tình trạng béo phì, các bệnh mạn tính liên quan
đến dinh dưỡng đòi hỏi một sự quan tâm và hành động kịp

thời. Dư luận xã hội đã bắt đầu chú ý đến tình trạng béo phì
ở một số trẻ em, không ít người lớn đã phải dùng thuốc
chống béo hoặc đến các thẩm mỹ viện để lấy bớt mỡ thay
cho rèn luyện thân thể và các chế độ ăn hợp lý. Sự song
song tồn tại giữa mô hình bệnh tật do thiếu ăn và thừa ăn là
đặc điểm của dinh dưỡng trong thời kỳ chuyển tiếp.

Trẻ em nuôi nhân tạo dễ bị béo phì hơn trẻ em nuôi bằng
sữa mẹ. Nhiều bà mẹ quá quan tâm bồi dưỡng cho con,
nghĩ rằng càng ăn nhiều chất bổ càng tốt (thường là các
thức ăn nhiều protein và lipid như thịt, trứng, giò chả, bơ)
càng lớn nhanh, càng nặng cân càng tốt. Điều đó không
đúng. Trẻ em cần được nuôi dưỡng một cách khoa học để
phát triển đúng quy luật, phù hợp với tiềm năng di truyền
của nó. Nếu cho ăn quá mức đối với trẻ em ngay từ đầu sẽ
làm phát triển bất bình thường và liên tục các tế bào mỡ. Ở
người lớn, nếu thay đổi chế độ dinh dưỡng thì chỉ làm cho
các tế bào đó giữ nhiều mỡ hơn chứ không làm chúng tăng
sinh về số lượng được.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý còn là yếu tố cần thiết trong
chiến lược phòng chống nhiều bệnh mạn tính như béo phì,
các bệnh tim mạch, đái tháo đường và ung thư.