Đề cương môn Mạng máy tính

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
---------- & ----------
ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
MẠNG MÁY TÍNH
1. Thông tin về giảng viên:
- Họ và tên: Nguyễn Quang Hưng
- Chức danh, học hàm, học vị: TS
- Thời gian, địa điểm làm việc: Các ngày trong tuần từ thứ 2 đến thứ 6, P. 408 nhà T5,
ĐHKHTN, 334 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà nội.
- Địa chỉ liên hệ: P. 408 nhà T5, ĐHKHTN, 334 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà nội.
- Điện thoại, e-mail: (04).558.4085 (CQ)
- Các hướng nghiên cứu chính: Các vấn đề của VL tính tóan, mô phỏng, VL lý thuyết,
VL toán, Tóan-Tin ứng dụng. Trong đó đặc biệt quan tâm tới (tính tóan số, biểu
tượng, mô phỏng, control) các hệ động lực học phức tạp (ràng buộc, có thất thóat,
mở, có trí nhớ, những hệ đặc biệt quan trọng cho Y-Sinh học như proteins, cơ học
người máy, vv. ), các hệ thống phức hợp (complex network), lượng tử hóa đại số và
hình học, các giải thuật hình học, giải thuật bảo tòan symplectic/poisson, giải thuật
lượng tử (quantum algorithms), ứng dụng của các hệ thống đại số máy tính, hệ thống
mã nguồn mở, ứng dụng chuyển giao công nghệ mới.
2. Thông tin về môn học:
- Môn học tự chọn dành cho sinh viên năm thứ 4, chuyên ngành Tin học Vật lý.
- Tên môn học: Quản trị mạng máy tính (Computer Network Administration)
- Mã môn học:
- Số tín chỉ: 02
- Giờ tín chỉ đối với các họat động học tập:
Lý thuyết: 21
Bài tập: 04
Thảo luận: 03
Tự học: 02
- Đơn vị phụ trách môn học:

Bộ môn: Tin học Vật lý
Khoa: Vật lý
- Các môn học tiên quyết:
Sinh viên cần được học trước những môn sau đây để có thể hoàn thành môn học tốt:
1. Tin học cơ sở đại cương
1
2. Biết về cấu trúc máy tính, cũng như các hệ điều hành thông dụng cho máy
tính: Windows và Linux/Unix.
- Các môn học kế tiếp: Lập trình cho mạng máy tính, khóa luận tốt nghiệp
3. Mục tiêu của môn học
3.1. Mục tiêu về kiến thức: Kiến thức: Học xong môn này, sinh viên có được
1. Các khái niệm cơ bản nhất liên quan đến mạng máy tính (và những vấn đề cơ
bản nhất liên quan đến truyền dữ liệu trong mạng máy tính).
2. Nguyên tắc phân tầng trong các hệ thống mạng máy tính. Chức năng, nhiệm
vụ của các thành phần trong một hệ thống mạng máy tính.
3. Các giao thức thường được sử dụng trong mạng máy tính.
4. Các khái niệm, thuật ngữ dùng trong quản trị hệ thống và các chức năng quản
trị mạng.
5. Quản trị mạng máy tính hệ Windows, Linux/Unix, đa hệ điều hành. Một số
vấn đề về an ninh mạng.
3.2. Mục tiêu về kỹ năng: Kỹ năng: Ngoài những kiến thức lý thuyết, môn học cung
cấp cho sinh viên các kỹ năng cần thiết để có thể tự thiết kế, xây dựng và quản trị mạng
máy tính đa hệ điều hành Unix/Linux và Windows, ở quy mô nhỏ và trung bình.
3.3. Các mục tiêu khác:
- Rèn luyện các kỹ năng đọc hiểu các tài liệu bằng tiếng Anh và khả năng liên tục tự
cập nhật, tìm kiếm, sàng lọc thông tin trong mạng Internet.
- Phát triển khả năng làm việc nhóm và khả năng thuyết trình.
- Sau môn học này, sinh viên đã tốt nghiệp có thể được đào tạo thêm trong một thời
gian ngắn (thi lấy chứng chỉ của Microsoft MCSA, MCSE hoặc Red Hat RCSA,
RCSE) để trở thành chuyên viên quản trị mạng máy tính (Computer Network

Administrator).
4. Tóm tắt nội dung môn học:
Quản trị mạng máy tính là môn học giới thiệu cho sinh viên những khái niệm cơ
bản liên quan đến mạng máy tính, quá trình truyền dữ liệu, chức năng nhiệm vụ từng
thành phần trong mạng máy tính, các giao thức (tổng cộng 25% khối lượng môn học);
và cung cấp các kiến thức lý thuyết, kỹ năng thực hành cơ bản về cách thiết kế, xây
dựng và các chức năng quản trị mạng máy tính đơn và đa hệ điều hành (tổng cộng 75%
khối lượng môn học). Giáo trình môn học này bao gồm 8 chương, được chia làm 2
phần: phần A gồm 4 chương đầu (1-4) và phần B gồm 4 chương sau (5-8).
5. Nội dung chi tiết môn học
Phần A: Mạng máy tính
- Tổng quan về mạng máy tính (1h)
- Câu trúc mạng LAN và các thíết bị của mạng máy tính (1h)
- OSI (2h)
2
- Giao thức (1h)
Phần B: Quản trị mạng máy tính
- Tổng quan quản trị mạng (4h)
- Quản trị hệ thống Windows (5h)
- Quản trị hệ thống Unix/Linux (5h)
- An toàn thông tin, an ninh mạng (2h)
Phần A
Chương 1: Mạng máy tính, những khái niệm cơ bản
1.1. Lịch sử phát triển (tự đọc)
1.2. Giới thiệu tổng quan
1.3. Định nghĩa mạng máy tính
1.4. Phân loại mạng máy tính
1.5. Sự phân biệt giữa mạng LAN và mạng WAN
Chương 2: Cấu trúc mạng LAN và các thiết bị mạng
2.1. Cấu trúc của mạng (Network Topology)

2.2. Những cấu trúc chính của mạng LAN
2.2.1. Dạng đường thẳng (Bus)
2.2.2. Dạng vòng tròn (Ring)
2.2.3. Dạng hình sao (Star)
2.3. Các thiết bị liên kết mạng
2.3.1. Giới thiệu tổng quan
2.3.2. Repeater, Bridge, Router, Gateway, Hub
Chương 3: Mô hình kết nối các hệ thống mở
(OPEN SYSTEMS INTERCONNECTION)
3.1. Giới thiệu tổng quan
3.2. Nguyên tắc sử dụng
3.3. Các giao thức trong mô hình OSI
3.4. Chức năng của các tầng trong mô hình OSI
3.4.1. Tầng Vật lý (physical layer)
3.4.2. Tầng Liên kết dữ liệu (data links layer)
3.4.3. Tầng Mạng (network layer)
3.4.4. Tầng Vận chuyển (transport layer)
3.4.5. Tầng Giao dịch (session layer)
3
3.4.6. Tầng Trình bày (presentation layer)
3.4.7. Tầng Ứng dụng (application layer)
Chương 4: Giao thức TCP/IP
4.1. Giới thiệu tổng quan
4.2. Giao thức IP
4.2.1. Các giao thức trong mạng IP
4.2.2. Các bước hoạt động của mạng IP
4.3. Giao thức TCP
4.4. Giao thức UDP
Phần B
Chương 5: Tổng quan quản trị mạng

5.1. Giới thiệu về quản trị mạng
5.2. Mô hình OSI và các giao thức mạng chủ yếu
5.3. Mô hình quản trị hệ thống
5.4. Thiết lập và quản lý cấu hình mạng
5.5. Quản lý các hoạt động truy cập tài nguyên
5.6. Quản lý, sao lưu và phục hồi dữ liệu
Chương 6: Quản trị hệ thống WINDOWS
6.1. Các đặc trưng của hệ thống Windows
6.2. Các mô hình quản lý: Domain, workgroups, active directory
6.2.1. Mô hình quản lý đơn lẻ từng máy chủ (Stand-alone
Services)
6.2.2. Mô hình quản lý dịch vụ thư mục (Directory Services)
6.2.3. Mô hình quản lý vùng (Domain)
6.2.4. Mô hình quản lý nhóm (Workgroups)
6.3. Quản trị người dùng
6.4. Quản trị dịch vụ
6.4.1. Dịch vụ DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)
6.4.2. Dịch vụ IIS
6.4.3. Dịch vụ DNS (Domain Name Service)
6.4.4. Dịch vụ RAS (Remote Access Service)
6.5. Quản trị tài nguyên trong mạng
Chương 7: Quản trị hệ thống UNIX/LINUX
4
7.1. Tự học Linux/Unix
7.2. Quản trị người dùng (User management)
7.3. Quản trị dịch vụ (Application-level services)
7.3.1. FTP
7.3.2. HTTP
7.3.3. S-HTTP and HTTPs
7.3.4. SSH

7.3.5. DNS cache/ DNS serving
7.3.6. NIS
7.3.7. NFS
7.3.8. Samba
7.3.9. Các dịch vụ khác NTP, IMAP, SMTP, LDAP
7.4. Quản trị tài nguyên
7.5. Một số công cụ quản trị
Chương 8: An toàn và bảo mật
8.1. Các nguyên lý về an tòan và bảo mật
8.2. Thực hiện các nguyên lý về an tòan, bảo mật
8.2.1. Backups – Recovery
8.2.2. Viruses
8.2.3. Tường lửa (Firewall)
8.2.4. Phát hiện kẻ xâm nhập (Detecting Intrusions)
6. Tài liệu
Học liệu bắt buộc:
1. Bài giảng, giáo trình bằng tiếng Việt và tiếng Anh.
2. M. Burgess, Principles of Network and SystemAdministration, 2
nd
ed., John
Willey & Sons, 2004.
3. Terry Colling & Kurt Wall, Red Hat Linux Networking and System
Administration, 2002.
Học liệu tham khảo:
4. Đỗ Trung Tá, Quản trị mạng, NXB ĐHQGHN, 1998.
5. Nguyễn Thúc Hải, Mạng máy tính và các hệ thống mở, NXB ĐHBKHN, 1997
6. Phạm Hoàng Dũng, Nguyễn Đình Tê, Hoàng Đức Hải, Giáo trình Mạng máy
tính, NXB GD, 1996.
7. Làm chủ Microsoft Windows XP professional, tập 1 & 2, NXBLĐXH.
5