Tại sao tài trợ bằng nợ rẻ hơn vốn cổ phần? pdf

Tại sao tài trợ bằng nợ rẻ
hơn vốn cổ phần?

Trong trường hợp này, “chi phí” được đề cập ở đây chính là chi
phí có thể đo lường được cho việc huy động vốn tài trợ cho hoạt
động của doanh nghiệp. Với nợ, đó chính là chi phí lãi vay mà
doanh nghiệp phải trả cho khoản vay của mình. Với vốn cổ phần,
chi phí sử dụng vốn được hiểu như là quyền đối với thu nhập
phải đủ thỏa mãn được các cổ đông khi họ quyết định góp vốn
vào công ty.

Ví dụ, nếu bạn điều hành một doanh nghiệp nhỏ và cần tài trợ
khoảng $40,000, bạn có thể hoặc là đi vay ở ngân hàng số tiền
$40,000 với lãi suất 10% hoặc bạn có thể bán 25% cổ phần
doanh nghiệp cho người hàng xóm với giá $40,000.

Giả sử trong năm sau đó, doanh nghiệp của bạn có thể tạo ra
được lợi nhuận hoạt động là $20,000. Nếu ban đầu bạn quyết
định đi vay ở ngân hàng với chi phí lãi vay (hay còn gọi là chi phí
tài trợ của nợ) sẽ là $4,000, bạn còn lại lợi nhuận $16,000.
Ngược lại, nếu bạn đã sử dụng tài trợ vốn cổ phần, nghĩa là bạn
không hề có nợ và dĩ nhiên là không có chi phí lãi vay nhưng bạn
chỉ được nắm giữ 75% lợi nhuận của doanh nghiệp thôi (25%
khác thuộc sở hữu của người hàng xóm nhà bạn). Do đó, lợi
nhuận của bạn bây giờ chỉ có $15,000 (tức 75%*$20,000)

Từ ví dụ này, bạn có thể thấy nợ rẻ hơn vốn cổ phần là như thế
nào, do đó cũng rất dễ hiểu khi các cổ đông sáng lập của công ty
quyết định lựa chọn phát hành nợ chứ không phải vốn cổ phần.
Thuế cũng là một yếu tố giúp cho tình huống phát hành nợ trở
nên tốt hơn. Nếu doanh nghiệp của bạn sử dụng nợ, bởi vì chi

phí lãi vay được khấu trừ ra khỏi thu nhập hoạt động trước khi
thu nhập bị đánh thuế, do đó chính hành động đã đem đến cho
doanh nghiệp lợi ích tấm chắn thuế từ nợ.

Dĩ nhiên, lợi ích của tài trợ nợ với lãi suất cố định đôi khi lại có
thể là điểm bất lợi. Bởi vì nợ được xem là 257643.jpgchi phí tài
chính cố định, dù doanh nghiệp của bạn có hoạt động ra sao, thu
nhập nhiều hay thậm chí đang thua lỗ thì doanh nghiệp vẫn phải
đảm bảo việc trả lãi vay đúng kỳ hạn và trả nợ gốc khi đáo hạn,
do vậy một sự gia tăng nợ của doanh nghiệp cũng đồng nghĩa
với việc gia tăng thêm rủi ro tài chính.

Quay trở lại ví dụ trên, giả sử trong năm sau, công ty của bạn chỉ
tạo ra được có $5,000. Với tài trợ nợ, bạn có thể vẫn có cùng
$4,000 lãi vay phải trả và vì vậy lợi nhuận của bạn chỉ còn lại
$1,000 ($5,000 -$4,000). Trong trường hợp tài trợ hoàn toàn
bằng vốn cổ phần, tức là bạn không hề phải trả một đồng lãi vay
nào hết, thì bạn vẫn có 75% lợi nhuân tương đương với $3,750
(75% x $5,000).

Do vậy, đối với một công ty được kỳ vọng làm ăn tốt thì tài trợ nợ
có thể được sử dụng thường xuyên với mức chi phí thấp hơn so
với tài trợ bằng vốn cổ phần. Tuy nhiên, nếu giai đoạn nào công
ty không thể vận hành tốt để tạo ra tiền lượng tiền mặt đủ lớn, thì
chi phí lãi vay lúc này có thể là một gánh nặng. Đây chính là mặt
trái của việc tài trợ hoạt động doanh nghiệp bằng nợ. Từ đây có
thể thấy, dù nợ có chi phí rẻ hơn vốn cổ phần, doanh nghiệp nào
cũng có thể hiểu được điều này, nhưng thời điểm nào thì sử dụng
nợ là hợp lý? Hợp lý ở đây có nghĩa là tận dụng được tối đa lợi
ích của nợ, tận dụng tối đa lợi ích từ đòn bẩy tài chính từ nợ. Khi

nào thì doanh nghiệp nên vay nợ và vay nợ bao nhiêu là thích
hợp? Qúa trình đi tìm lời giải cho bài toán trên có lẽ sẽ vô cùng
thú vị và cũng không ít” đau đầu” cho các nhà quản trị.

Dễ thấy, các doanh nghiệp không bao giờ có thể chắc chắn 100%
về lượng thu nhập trong tương lai (mặc dù họ có thể có những
dự đoán hợp lý) và khi thu nhập tương lai của các doanh nghiệp
càng không ổn định thì rủi ro càng tăng lên. Do đó, các doanh
nghiệp trong ngành có rủi ro kinh doanh thấp, có dòng tiền ổn
định thường sử dụng nợ nhiều hơn là các doanh nghiệp trong
các ngành nhiều rủi ro leverage.gifhơn. Các doanh nghiệp nhỏ
hoặc mới bắt đầu hoạt động, đang trong giai đoạn khởi nghiệp
cũng sử dụng nợ rất ít, nếu không muốn nói là không có sử dụng
nợ. Các doanh nghiệp mới với sự không chắc chắn cao có thể
phải trải qua một thời gian đầy khó khăn để tìm được tài trợ bằng
nợ vay, nên thường thì các hoạt động của chúng hầu hết được
tài trợ bằng vốn cổ phần.

Ở Việt Nam, nhắc đến nợ, người ta thường có tâm lý e dè, nhất
là đối với các doanh nghiệp đang trong thời kỳ “sung mãn”, lượng
tiền mặt vô cùng dư thừa thì dường như họ lại càng không quan
tâm đến nợ. “Tiền tôi có, tại sao phải vay?” Cũng vậy, sau 7 năm
TTCKVN ra đời, đi vào hoạt động và đạt được sự phát triển như
hôm nay thì để giải quyết bài toán thiếu vốn, doanh nghiệp niêm
yết thường chọn giải pháp vốn cổ phần chứ không mấy mặn mà
với việc sử dụng tài trợ bằng nợ. Các doanh nghiệp dường như
đã quên đi lợi ích từ việc sử dụng đòn bẩy tài chính. Hi vọng
trong tương lai không xa, vấn đề tài trợ bằng nợ sẽ được các
doanh nghiệp Việt Nam quan tâm thỏa đáng và đạt được hiệu
quả tốt nhất trong việc sử dụng nợ. Cũng cần nhắc lại là, phát

hành trái phiếu doanh nghiệp cũng là một hình thức vay nợ của
doanh nghiệp.