Kỹ năng làm cha mẹ - Phần 9 potx

Các hoạt động vui giúp phát
triển kỹ năng nghe
Các hoạt động vui giúp phát triển kỹ năng nghe
Bạn có nói chuyện với con bạn nhiều không? Hình như nó chỉ nghe được
phần cuối của câu nói. Cũng như cơ bắp, kỹ năng nghe cần được tập luyện thường
xuyên để khoẻ mạnh và phát triển hơn:
Thường xuyên nói chuyện với trẻ:
Kể cho con nghe những câu chuyện hay mà bạn đọc được trên báo. Kể lại
chuyện bạn nói với những người ở cơ quan. Khi đi mua sắm, bạn nên kể cho trẻ
nghe ngày xưa bạn đi mua sắm với bố mẹ mình thế nào. Hãy giữ thói quen kể
chuyện mỗi ngày nếu bạn và trẻ cùng có mặt trong nhà bếp khi nấu cơm tối, bạn
có thể nói “Lấy thêm cho mẹ một ly nước”. Đừng ngạc nhiên khi nghe con mình
lặp lại điều mà bạn vừa nói với người khác. Nên nhớ trẻ con rất hay bắt chước,
nên khi nói phải cẩn thận.
Khi đọc sách cho con nghe:
Phải ngừng đọc trước khi qua trang và hỏi xem chuyện gì xảy ra tiếp. Yêu
cầu con giải thích xem nó có nghe và hiểu những điều bạn vừa đọc như thế nào
không. Nếu trẻ chưa nắm bắt được, hãy cố đọc lại một lần nữa. Hỏi xem trẻ tiên
đoán câu chuyện sẽ kết thúc như thế nào. Bạn phải đọc lớn tiếng và dừng lại trước
khi kết thúc. Yêu cầu trẻ đoán xem câu chuyện sẽ kết thúc như thế nào, dựa trên
những gì trẻ vừa được nghe. Rồi bạn kết thúc câu chuyện và thảo luận với con bạn
xem kết thúc đó gây ngạc nhiên không.
Nghe nhạc:
Một giáo viên mẫu giáo đề nghị cho các em nghe kỹ lời của bài nhạc, đó là
cách luyện tập rất hay.
Cùng nấu ăn:
Hãy đưa ra một công thức nấu ăn, đọc lớn những hướng dẫn, và để cho trẻ
tự cân đo, trộn, quậy, và đổ vào.
Ghi âm:
Sử dụng máy ghi âm để ghi lại những hướng dẫn. Có thể con bạn làm ngơ
khi bạn sai nó lau nhà, nhưng sẵn sàng làm khi được yêu cầu đi lấy con búp bê hay

cuốn băng mà nó thâu. Có lẽ nó rất ngạc nhiên khi mở cuốn băng ra và từ trong
băng giọng của bạn phát ra “xếp gọn những con búp bê ở trên kệ lại, cất quần áo
và dọn giường ”
Kể chuyện nối tiếp:
Trò chơi này rất phù hợp với những gia đình có đông người hay khi bạn
phải tổ chức cho con mình và bạn nó cùng chơi: Yêu cầu một người bắt đầu kể
chuyện ( ví dụ: “Ngày xửa ngày xưa có một cậu bé sống trong một lâu đài ”) rồi
người khác kể tiếp câu chuyện này, mỗi người chỉ nói một câu hay một ý ngắn và
luân phiên hết người này đến người khác. Vì người nào cũng phải lắng nghe xem
người trước kể cái gì, cho nên trò chơi này sẽ làm tăng thêm kỹ năng nghe.
Cùng dò theo lời bài hát:
Mua một cuốn băng và một quyển sách có lời của các bài nhạc đó để con
bạn có thể dò theo lời của bài nhạc.
Cùng xem video hoặc ti vi:
Khi xem bạn giả vờ không nghe thấy gì cả và hỏi con mình xem đã nghe
được những gì.
Giáo dục con trẻ thông qua việc làm và trò chơi
Giáo dục con trẻ thông qua việc làm và trò chơi
Gần đây người ta đã nhận thấy được tầm quan trọng của trò chơi đối với trẻ
nhỏ. Tuy nhiên bên cạnh đó, nhiều gia đình dường như vẫn chưa biết rằng, có rất
nhiều những công việc có ý nghĩa cũng góp phần giúp trẻ phát triển.
Con trẻ thực sự được phát triển khi chúng ta cho phép chúng tham gia vào
thế giới của những công việc xung quanh chúng. Sống trong bầu không khí gia
đình hoặc sống giữa những người lớn, trẻ luôn ham thích được làm việc.
Chúng muốn được “giúp đỡ” người lớn; và hoạt động này có thể trở thành một
phần khá quan trọng trong quá trình học hỏi ban đầu của trẻ.
Nếu bạn ngăn cản con trẻ tham gia vào những hoạt động, đơn giản chỉ vì đó
là những “công việc” chứ không phải là “trò chơi” thì điều đó cũng đồng nghĩa với
việc bạn đang hạn chế những cơ hội phát triển của trẻ.
Trái lại khi bạn mời gọi con trẻ tham gia vào công việc và cả trò chơi nữa,

thì tức là bạn đã tạo cho con trẻ nhiều con đường để chúng học hỏi và trưởng
thành hơn lên. Khi đó, trẻ sẽ cảm nhận được một cuộc sống nhiều ý nghĩa hơn, và
trẻ sẽ cảm thấy mình thực sự là một thành viên trong gia đình.
Với sự quan tâm thích hợp của người lớn, có rất nhiều việc hàng ngày mà
gia đình có thể giao cho trẻ nhỏ, để giúp chúng có thể bắt đầu học về tinh thần
trách nhiệm, tính tích cực độc lập và khả năng tự chăm sóc bản thân. Dưới đây là
một số ví dụ:
 Chuẩn bị và nấu ăn: Ngay cả khi trẻ còn quá nhỏ để có thể
phụ giúp bạn sửa soạn bữa trưa hoặc bữa tối, thì chúng vẫn có thẻ phụ giúp
bạn bằng cách chuẩn bị đồ tráng miệng chẳng hạn. Khi bạn đưa trẻ đi chợ,
bạn sẽ giúp trẻ hiểu biết nhiều hơn về nguồn cung cấp thực phẩm, và bằng
cách nào để mua thực phẩm.
 Chạy việc vặt: Để cho trẻ làm những việc nhỏ nhặt, bạn sẽ
góp phần củng cố lòng tự tin của trẻ. Khi bạn cần một điều gì đó như gọi
một người trong nhà, hoặc muốn lấy khăn lau, bạn hãy nhờ một trong số
các con của bạn làm điều đó.
 Chăm sóc em nhỏ: Ngay cả những nhiệm vụ đơn giản (như
đọc truyện hoặc hát cho em nhỏ nghe) cũng giúp trẻ nhận ra trách nhiệm
của mình và tấm lòng chia sẻ với các em nhỏ.
 Dọn dẹp nhà cửa: Trẻ có thể tự dọn bàn và tự phục vụ thức ăn
cho mình. Nếu bạn đang lau nhà bạn cũng có thể khuyến khích trẻ đẩy vài
lần cây lau nhà.
 Chăm sóc vật nuôi trong nhà: Vật nuôi trong nhà cần nước,
thức ăn và nơi ở sạch sẽ. Trẻ có thể học được nhiều bài học quý giá từ công
việc chăm sóc các con vật nuôi trong nhà.
 Làm vườn: Việc chăm sóc cây cối giúp trẻ nhận ra thiên
nhiên kỳ diệu. Nếu gia đình không có một khoảng vườn quanh nhà, bạn
cũng nên có những chậu cây bên cửa sổ chẳng hạn, để tạo nên nhiều cơ hội
hơn cho trẻ khám phá.
Khi tiến hành những hoạt động trên, bạn nên chú ý một vài điểm quan trọng

sau:
 Ghi nhớ những công việc mà con cái bạn làm được; và bạn
cũng cần đảm bảo sao cho những công việc đó là an toàn đối với trẻ.
 Ngay cả đối với trẻ nhỏ cũng phân biệt được đâu là công việc
“thật”, đâu là công việc “giả”.
 Hãy nhớ rằng: thật ra nhiều việc vặt có sự trợ giúp của trẻ có
thể làm bạn mất nhiều thời gian. Thế nhưng bạn cần kiên nhẫn và phải tốn
thời gian một chút để giúp trẻ hiểu được những lợi ích thiết thực từ việc
phụ giúp công việc trong gia đình.
Bằng cách kết hợp những mong đợi của bạn với những khả năng của trẻ, có
sự khuyến khích và ủng hộ những cố gắng của trẻ, và dành nhiều thời gian hướng
dẫn trẻ cách thực hiện công việc, bạn có thể tạo cho con trẻ thật nhiều cơ hội để
chúng không ngừng học hỏi và trưởng thành hơn qua công việc.
Giúp trẻ tự lập
Giúp trẻ tự lập
Càng lớn, con bạn càng nhận thức được bé là một cá thể riêng biệt và có
nhu cầu tự mình làm lấy những công việc riêng. Dưới đây là một số phương cách
giúp trẻ phát huy nhiệt tâm của mình trong việc rèn luyện tính tự lập.
Nhà cửa an toàn: Để thật sự phát huy tính tự lập, bé phải không ngừng vượt
qua những giới hạn để tự khám phá mọi thứ xung quanh mình. Đó là lý do cần
phải đặt yếu tố an toàn về nhà cửa đối với trẻ nhỏ. Thay vì bạn phải chạy vòng
quanh theo bé, canh chừng và la rầy mỗi khi bé đụng vào một đồ vật nào đó có thể
gây nguy hiểm thì nên cất ở nơi khác nhằm tạo ra không gian an toàn. Điều này sẽ
tạo tự do cá nhân cho bé và bớt lo lắng cho bạn.
Cho phép trẻ được quyền tự quyết định: Tất nhiên, các bậc cha mẹ cần đặt
ra những hạn chế nhưng thỉnh thoảng cũng nên phá lệ cho trẻ được nắm quyền
một lần dù là quyết định của bé đôi khi rất lạ lùng. Chẳng hạn như đứa con 2 tuổi
của bạn cứ một mực đòi mặc áo ấm khi trời đang nóng nực thì hãy cứ chiều vì bé
sẽ nhanh chóng nhận thấy điều này không hợp lý và hiểu ra vấn đề. Để con tự
nhận biết được sự việc chính là tạo cơ hội để chúng tự học hỏi và lớn lên.

Chỉ cho bé cách thức: Có thể tự mình hoàn thành tốt một công việc là chìa
khóa của một tính cách độc lập và một kỹ năng khéo léo trong tương lai. Tuy
nhiên, để khuyến khích được khả năng này, bạn cần trình diễn những công việc đó
chậm rãi và rõ ràng từng bước một. Ví dụ như muốn dạy bé cách đặt một cái tách
lên bàn thì nên theo từng bước một: đầu tiên phải lấy đĩa lót, sau đó đến cái tách,
rồi thìa Hãy theo dõi xem con làm như thế nào và nhớ khen thưởng nếu bé làm
tốt.
Không làm cho trẻ cụt hứng: Khi con xem bạn làm điều gì đó như nấu ăn,
lau nhà, sắp xếp bàn ghế, là quần áo mà tỏ vẻ rất hứng thú thì có nghĩa là bé
đang muốn tham gia cùng với bạn. Những lúc như vậy, hãy tìm cách nào đó để bé
có thể trợ giúp bạn.
Tạo sự hứng thú và thói quen làm việc: Nếu bạn đã chỉ định cho con một
công việc nào đó rồi hãy giảng giải và chỉ dẫn thật kỹ dù điều này có thể làm bạn
tốn khá nhiều thời gian.