Công nghệ kim loại - Công nghệ hàn P1 doc

PHẦN 3: CÔNG NGHỆ HÀN
Chươ 1
CA
Ù
C KHA
Ù
INIỆMCƠBA
Û
NVE
À
CO
Â
NG NGHỆ HA
Ø
N
Chươ
n
g1
Chương2
CAC

KHAI

NIỆM

CƠ

BAN

VE

CONG

NGHỆ

HAN
HÀN HỒ QUANG TAY
Chương3
HÀN HỒ QUANG TỰ ĐỘNG VÀ BÁN TỰ ĐỘNG
Chươn
g
4
Chươn
g
5
HÀN ĐIỆN TIẾP XÚC
HÀN VÀ CẮT BẰNG KHÍÙ
g
Chương6
HÀN VẢY(HÀN BẰNG HP KIM TRUNG GIAN)
Chương7
BIẾN DẠNG,ỨNG SUẤT, KHUYẾT TẬT KHI HÀN
CHƯƠNG 1:CHƯƠNG 1:
ÙÙÄỞÀÙÙÄỞÀ
CA
Ù
C KHA
Ù
I NIE
Ä
M C

Ơ
BA
Û
N VE
À
CA
Ù
C KHA
Ù
I NIE
Ä
M C
Ơ
BA
Û
N VE
À

CO
Â
NG NGHỆ HA
Ø
NCO
Â
NG NGHỆ HA
Ø
N
CONG

NGHỆ

HANCONG

NGHỆ

HAN
11 1. KHÁI NIE
Ä
M
,
ĐA
Ë
C ĐIỂMVÀ PHÂN LOA
Ï
I 1. KHÁI NIE
Ä
M
,
ĐA
Ë
C ĐIỂMVÀ PHÂN LOA
Ï
I
Ä, Ë ÏÄ, Ë Ï
CÁC PHƯƠNG PHÁP HÀN.CÁC PHƯƠNG PHÁP HÀN.
11

2QUA
Ù
TRÌNH LUYỆN KIM VA

Ø
TO
Å
CHƯ
Ù
C2QUA
Ù
TRÌNH LUYỆN KIM VA
Ø
TO
Å
CHƯ
Ù
C
11
2
.
QUA

TRÌNH

LUYỆN

KIM

VA

TO

CHƯC

2
.
QUA

TRÌNH

LUYỆN

KIM

VA

TO

CHƯC

KIM LOẠI CỦA MỐI HÀN.KIM LOẠI CỦA MỐI HÀN.
11
3TÍNHHA
Ø
NCU
Û
AKIMLOAIVA
Ø
HƠP KIM3TÍNHHA
Ø
NCU
Û
AKIMLOAIVA

Ø
HƠP KIM
11

3
.
TÍNH

HAN

CUA

KIM

LOA
Ï
I

VA

HƠ
Ï
P

KIM
.
3
.
TÍNH

HAN

CUA

KIM

LOA
Ï
I

VA

HƠ
Ï
P

KIM
.
1.1 KHÁI NIỆM,ĐẶC ĐIỂM VÀ PHÂN 1.1 KHÁI NIỆM,ĐẶC ĐIỂM VÀ PHÂN
LOAI CA
Ù
C PHƯƠNG PHA
Ù
PHA
Ø
NLOAI CA
Ù
C PHƯƠNG PHA
Ù
PHA

Ø
N
LOA
Ï
I

CAC

PHƯƠNG

PHAP

HAN
.
LOA
Ï
I

CAC

PHƯƠNG

PHAP

HAN
.
111111
Đò h hóĐò h hó
1
.

1
.
1
.
1
.
1
.
1
.
Đò
n
h
ng
hó
a
Đò
n
h
ng
hó
a::
åå
1.1.21.1.2Đặc đie
å
mĐặc đie
å
m::
1.1.3 1.1.3 Phân loạiPhân loại::
111111

Đònh nghóa:Đònh nghóa:
Hø lø ù ìh ái ù ù hà ûki l i ùi
1
.
1
.
1
.
1
.
1
.
1
.
Đònh

nghóa:Đònh

nghóa:
H
a
ø
n
l
a
ø
qua
ù
tr
ì

n
h
no
ái
cư
ù
n
g
ca
ù
c p
h
a
à
n tư
û

ki
m
l
oạ
i
vơ
ùi

nhau bằng cách nung nóng chỗ hàn đến trạng thái
hø lø hû h dû S đùki l iđâ đë(hø
h
a
ø

n
l
a
ø
c
h
a
ûy

h
a
y

d
e
û
o.
S
au
đ
o
ù

ki
m
l
oạ
i

đ

o
â
n
g

đ
a
ë
c
(h
a
ø
n
nóng chảy) hoặc dùng áp lực để ép chúng dính lại
ùi h (h ø ù l )
vơ
ùi
n
h
au
(h
a
ø
n a
ù
p
l
ực
)
(Hình 1-1:Mối nối hàn.)

Vùng ảnh hưởng
nhiệt
Mối hàn
Kim loai cơ bản
Que hàn
nhiệt

ï
112112
Đặc đie
å
mĐặc đie
å
m
::
1
.
1
.
2
.
1
.
1
.
2
.
Đặc

điemĐặc

điem
::
Ti á ki ä ki l i
Ti
e
á
t
ki
e
ä
m
ki
m
l
oạ
i
.
Giảm được thời gian và giá thành chế tạo kết cấu.
Hàn có thể nối được những kim loại có tính chất
khác nhau.
Thiết bò hàn tương đối đơn giản và dễ chế tạo.
Chi tie
á
tha
ø
ndu
ø
ng trong ta
û

i trong tónh
Chi

tiet

han

dung

trong

tai

tro
ï
ng

tónh
.
Do nung nhanh và nguội nhanh nên hay tập trung
ư
ù
ng sua
á
t trong qua
ù
trình ha
ø
nne
á

uco
ù
bot khí thì mo
á
i
ưng

suat

trong

qua

trình

han

neu

co

bo
ï
t

khí

thì

moi

hàn không chất lượng.
K á á i áih ø ùđ äb à á
K
e
á
t ca
á
u tạ
i
mo
ái

h
a
ø
n co
ù

đ
o
ä

b
e
à
n ra
á
t cao.
Giảm được tiếng động khi sản xuất.

113113
Pha
â
n loaiPha
â
n loai
::
1
.
1
.
3
.
1
.
1
.
3
.
Phan

loa
ï
iPhan

loa
ï
i
::
Dựa vào trạng thái hàn có hai nhóm:

AA
Hø ù hûHø ù hû
A
.
A
.
H
a
ø
n no
ù
n
g
c
h
a
ûy
:
H
a
ø
n no
ù
n
g
c
h
a
ûy
:

Kim loa
ï
i nón
g
chả
y,
hòa tan
g
iữa kim loa
ï
i va
ä
t hàn
ïgy, g ïä
tại mối hàn và kim loại que hàn ở trạng thái nóng
chả
y
sau đó n
g
uo
ä
i kết tinh thành mối hàn.
ygä
Phương pháp hàn hồ quang:
Hø hà

H
a
ø
n

h
o
à
quan
g
ta
y
.
 Hàn hồ quang tự động và bán tự động.
¾Dùng thuốc bảo vệ mối hàn.
¾
Du
ø
ng khí ba
û
ovệCO
2
Ar He
¾
Dung

khí

bao

vệ

CO
2
,

Ar
,
He
…
Phương pháp hàn khí:Hàn CO
2
+O
2.
Ph hù hø Pl N à hiä há
Ph
ươn
g
p
h
a
ù
p
h
a
ø
n
Pl
asma:
Ng
uo
à
n n
hi
e
ä

t cao,c
h
a
á
t
lượng mối hàn cao.
Phươn
g
pháp hàn xỉ điện.
B.B.Hàn áp lực:Hàn áp lực:
Tr
ạ
ng tha
ù
iha
ø
nla
ø
kim loai de
û
ohoặcga
à
nvơ
ù
i
Tr
ạ
ng

thai

han

la

kim

loa
ï
i

deo

hoặc

gan

vơi
kim loại chảy và phải dùng lực làm các phần tử
kim loại khuếch tán vào nhau tạo thành mối
hàn.
Hàn điện tiếp xúc:Hàn điện tiếp xúc:
Be
à
mặt mo
á
ino
á
i tie
á

pxu
ù
cvơ
ù
i nhau cươ
ø
ng độ do
ø
ng
Be

mặt

moi

noi

tiep

xuc

vơi

nhau

cương

độ

dong

điện lớn chạy vào vật hàn,sau đó dùng lực ép lại.
Hàn điện tiếp xúc giáp mối.
H ø đi ä i á ù đi å
H
a
ø
n
đi
e
ä
n t
i
e
á
p xu
ù
c
đi
e
å
m.
Hàn điện tiếp xúc đường.
Hàn điện tiếp xúc đường giáp mối.
Ha
ø
n nguội ha
ø
nre
ø

nHa
ø
n nguội ha
ø
nre
ø
n
Han

nguội
,
han

ren
…
Han

nguội
,
han

ren
…
Ngoài ra còn có hàn vẩy:Khi hàn chỉ cần đốt nóng
mo
á
iha
ø
nđe
á

n một nhiệt độ nha
á
tđònhsao
ù
cho
moi

han

đen

một

nhiệt

độ

nhat

đònh

sau

đo

cho

nhỏ nguyên liệu hàn nóng chảy xuống để nối vật
ha
ø

nlaivơ
ù
i nhau
han

la
ï
i

vơi

nhau
.
1.2QUÁ TRÌNH LUYỆN KIM VÀ 1.2QUÁ TRÌNH LUYỆN KIM VÀ
ÅỨ Û Á ØÅỨ Û Á Ø
TO
Å
CH
Ứ
C KIM LOẠI CU
Û
A MO
Á
I HA
Ø
N.TO
Å
CH
Ứ
C KIM LOẠI CU

Û
A MO
Á
I HA
Ø
N.
121121
Qùìhl äkiQùìhl äki
1
.
2
.
1
.
1
.
2
.
1
.
Q
ua
ù
tr
ì
n
h

l
uye

ä
n
ki
m
Q
ua
ù
tr
ì
n
h

l
uye
ä
n
ki
m::
åå
1.2.2.1.2.2.To
å
chức kim loại của To
å
chức kim loại của
áá
mo
á
i hànmo
á
i hàn::

1.1.
2.1.QUA
Ù
TRÌNH LUYỆN KIM.2.1.QUA
Ù
TRÌNH LUYỆN KIM.
1.1.
2.1.QUA

TRÌNH

LUYỆN

KIM.2.1.QUA

TRÌNH

LUYỆN

KIM.
Trong qua
ù
trình ha
ø
nno
ù
ng cha
û
y,me
ù

p kim loai ha
ø
n
Trong

qua

trình

han

nong

chay,mep

kim

loa
ï
i

han

và kim loại phụ bò nóng chảy và tạo ra bể kim loại
lo
û
ng,vu
õ
ng ha
ø

n chung cho ca
û
hai chi tie
á
t.
long,vung

han

chung

cho

ca

hai

chi

tiet.
PhầnI
PhầnII
Be
å
ha
ø
nva
ø
chuye
å

n động cu
û
a kim loai lo
û
ng
Be

han

va

chuyen

động

cua

kim

loa
ï
i

long
Phần I của vũng hàn diễn ra quá trình nấu chảy
kim loai cơ ba
û
nva
ø
kim loai phu

kim

loa
ï
i

cơ

ban

va

kim

loa
ï
i

phu
ï.
Phần II diễn ra quá trình kết tinh-hình thành mối
hø
h
a
ø
n.
Cơ tính mối hàn cao hơn cơ tính của kim loại cơ
bản.
Vùn
g

ảnh hưởn
g
nhie
ä
t có cơ tính kém hơn kim
ggä
loại cơ bản và mối hàn,là vùn
g
ha
y
tập trun
g
ứn
g

suất dễ b
ò

p
há hỏn
g
.
òp g
1.1.2.2.Tổ chức kim loại 2.2.Tổ chức kim loại
của mối hàn.của mối hàn.
Vùn
g
mối hàn:Vùn
g
mối hàn:

phần phi kim loại
Viền chảy
øki
vu
ø
n
g

ki
m
loại chảy
không
hoàn toàn
vùn
g
kim loại
kết tinh có độ
hạt nhỏ
vùng kim loại
kết tinh có độ
hạt lớn
Sự kết tinh của kim loại mối hàn
¾Trong vùng này kim loại nóng chảy hoàn toàn khi
nguội lanh co
ù
to
å
chư
ù
c tương tư to

å
chư
ù
ctho
û
i
nguội

la
ï
nh

co

to

chưc

tương

tư
ï
to

chưc

thoi

đúc,thành phần và tổ chức khác với kim loại que
ha

ø
nva
ø
vật ha
ø
n
han

va

vật

han
.
Vùn
g
ảnh hưởn
g
nhiệt:Vùn
g
ảnh hưởn
g
nhiệt:
Vu
ø
ng 1Vu
ø
ng 1
:
Vu

ø
ng kim loai
1
kim loại nóng chảy
Vung

1Vung

1
:
Vung

kim

loa
ï
i
chảy không hoàn toàn.
Vø 2Vø 2
Vø ù hiä
3
2
1
1
vùng chảy không hoàn toàn
vùng quá nhiệt
1100
1200
1300
1400

1500
i
ệt độ
2
3
V
u
ø
n
g

2
:
V
u
ø
n
g

2
:
V
u
ø
n
g
qua
ù
n
hi

e
ä
t.
Vùng 3:Vùng 3:
Vùng thường hoá.
6
5
4
vùng thường hoá
vùng kết tinh lại
1000
900
700
800
600
Nh
i
vùng kết tinh
lạikhông hoàn
toàn
3
4
5
6
Vùn
g
4:Vùn
g
4:Vùn
g

kết tinh
lại không hoàn toàn.
6
01 2
%Cacbon
500
400
300
200
100
vùng
dòn
xanh
6
Vùng 5:Vùng 5:Vùng kết tinh lại
hoa
ø
ntoa
ø
n.
%Cacbon
hoan

toan.
Vùng 6:Vùng 6:Vùng dòn xanh.
1.3.1.3. TÍNH HÀN CỦA KIM LOẠI VÀ HP KIM.TÍNH HÀN CỦA KIM LOẠI VÀ HP KIM.
1.3.1.1.3.1.Khái nie
ä
m:Khái nie
ä

m:
ää
1.3.2.1.3.2. Phân loại:Phân loại:
131Kha
ù
i niệm:131Kha
ù
i niệm:
1
.
3
.
1
.
Khai

niệm:1
.
3
.
1
.
Khai

niệm:
Tính hàn của kim loại và hợp kim: là khả năn
g
của
kim loại và hợp kim cho phép hình thành mối hàn
èå

ba
è
n
g
các côn
g
n
g
hệ hàn thôn
g
thườn
g
thích hợp đe
å

mối hàn đạt được các tính chất cần thiết,đảm bảo
á
độ tin cậ
y
của liên ke
á
t hàn.
132132
Pha
â
n loai:Pha
â
n loai:
1
.

3
.
2
.
1
.
3
.
2
.
Phan

loa
ï
i:Phan

loa
ï
i:
Cê ù ø íhhø ù l i äliä û ká á
C
a
ê
n cư
ù
va
ø
o t
í
n

h

h
a
ø
n,ca
ù
c
l
oạ
i
va
ä
t
li
e
ä
u cu
û
a
k
e
á
t ca
á
u
hàn hiện nay có thể phân thành 4 nhóm:
Nhóm 1:Vật liệu có tính hàn tốt.
Nhóm 2:Va
ä

t lie
ä
u có tính hàn trun
g
bình.
ää g
Nhóm 3:Vật liệu có tính hàn kém.
Nho
ù
m4
:
Vật liệu kho
â
ng co
ù
tính ha
ø
n
Nhom

4
:
Vật

liệu

khong

co

tính

han
.