Tiểu luận SDR docx

-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
Các vấn đề bất cập khi sử dụng đồng USD làm đồng tiền
thanh toán QT
Trước tình hình khủng hoảng kinh tế đang diễn ra hiện nay,lo ngại rằng
cộng đồng quốc tế trước nguy cơ đồng USD sụp đổ trong bối cảnh thế
giới đang phải chống chọi với khủng hoảng kinh tế. Trong đó, có quan
ngại về khả năng thanh toán của Mỹ. Và khi các cỗ máy in tiền của Mỹ
phải hoạt động hết công suất thì nguy cơ siêu lạm phát là hoàn toàn có
thể xảy ra. Thế giới muốn tìm đồng ngoại tệ dự trữ khác để thay thế,
nhằm phá vỡ sự thống trị của đồng USD trong hệ thống tài chính quốc
tế.

Vì thế, hiện nay, nhiều nước trên thế giới đã không quá phụ thuộc vào
đồng USD trong cơ cấu rổ đồng tiền dự trữ của mình, cơ cấu dự trữ
ngoại hối của các nước đã có sự đa dạng hoá với sự góp mặt của một
số ngoại tệ khác. Theo số liệu thống kê của IMF, dự trữ bằng đồng USD
của các nước trên thế giới có xu hướng giảm dần từ mức 69% vào năm
2002 xuống còn khoảng 63% vào năm 2008 và tăng dần tỷ trọng các
đồng tiền khác.

Đối với hệ thống tiền tệ toàn cầu trong tương lai, người ta đưa ra khuyến
nghị về cơ cấu 3 trụ cột gồm đô la Mỹ, Euro và Nhân dân tệ. Ba đồng
tiền này tạo ra những sự lựa chọn cho các công ty và các quốc gia khi
chọn đồng tiền trong hoạt động thanh toán. Bất cứ đồng tiền nào có xu
hướng giảm giá, thì các quốc gia sẽ từ bỏ đồng tiền đó. Bất cứ đồng tiền
nào thể hiện xu thế tăng giá, thì các quốc gia lại mua vào đồng tiền đó.
Với 3 đồng tiền cạnh tranh với nhau và hỗ trợ cho nhau sẽ tạo ra một hệ
thống tài chính quốc tế ổn định ở mức tương đối. Nhưng để quốc tế hóa
đồng Nhân dân tệ hãy còn là một chặng đường dài ở phía trước. Đồng
nhân dân tệ sẽ không thể trở thành một đồng tiền quốc tế trước khi hình
thành một thị trường vốn hoàn thiện và trở thành một đồng tiền chuyển

đổi tự do.

GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 1
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
Đứng trước một thị trường tài chính toàn cầu không ổn định, các quốc
gia và các công ty đang tìm cách bảo vệ giá trị đồng tiền. Quỹ tiền tệ
quốc tế (IMF) đã đề ra một công cụ để bảo toàn giá trị dự trữ bằng cách
gắn liền SDR với một rổ tiền.
I.SDR – SPECIAL DRAWING RICHTS – QUYỀN RÚT VỐN ĐẶC
BIỆT
1.1 SDR là gì?
Theo IMF: “SDR là một loại tiền tệ do quỹ tiền tệ quốc tế IMF tạo ra vào
năm 1969, đóng vai trò là một bộ phận trong dự trữ quốc tế của các
nước thành viên”. SDR được phân bổ cho các nước thành viên theo tỷ
lệ góp vốn của các nước thành viên vào IMF. Giá trị của SDR được tính
dựa trên rổ các loại tiền tệ mạnh: trong đó, USD chiếm 44%, EUR 34%,
JPY 11%, GBP 11%.
Hình thái tồn tại của đồng SDR là những con số ghi trên tài khoản. IMF
mở cho mỗi nước thành viên một tài khoản để ghi các khoản SDR được
phân bổ và để hạch toán các khoản thu chi bằng SDR giữa ngân hàng
trung ương các nước trong việc thực hiện theo cán cân thanh toán của
các nước. Tuy nhiên nó chỉ là đơn vị qui ước, chỉ được sử dụng để tính
toán chứ không thực sự tồn tại trong lưu thông do vậy người ta không
thể tiêu nó như các loại tiền tệ dùng trong lưu thông khác. Khi giải ngân,
có thể quy đổi ra một loại tiền tệ mạnh nào đó như Đô la Mỹ, Euro, hoặc
Yên Nhật, tùy tình huống.
1.2 Lịch sử hình thành đồng SDR:
- Sau chiến tranh TG thứ II, Anh, Mỹ và các nước đồng minh đã cùng
nhau xây dựng hệ thống TGHĐ cố định : Hệ thống Bretton Woods (1944-
1973), trong đó, các quốc gia thành viên phải cố định tiền tệ của họ với

đồng USD theo TGHĐ chính thức, và NH trung ương Mỹ phải đảm bảo
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 2
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
có thể chuyển đổi USD thành vàng với giá 35USD/ounce vàng. Tuy
nhiên, với sự phát triển của thương mại và tài chính quốc tế, nguồn lực
dự trữ chủ yếu bằng vàng và USD của các quốc gia trở nên không đủ
đáp ứng.
- Năm 1969, SDR được Quỹ Tiền tệ Quốc tế đặt ra theo đề nghị của 10
nước trong câu lạc bộ Paris gồm: Bỉ, Canada, Pháp, Ý, Nhật Bản, Hà
Lan, Thụy Điển, Anh, Mỹ, Đức. Khi được khai sinh, SDR là tài sản dự trữ
có tính chất quốc tế nhằm bổ sung cho tài sản dự trữ của các quốc gia
thành viên, góp phần giúp duy trì TGHĐ của đồng nội tệ. Tại thời điểm
này hệ thống TGHĐ cố định trong khuôn khổ Hiệp ước Bretton Woods
đang tồn tại nên các nước tham gia hiệp ước phải đảm bảo dự trữ vàng
hoặc tiền tệ mạnh để có thể sử dụng nó mua vào nội tệ khi cần thiết
nhằm duy trì TGHĐ.
- Ban đầu, SDR được tính theo vàng: 1 SDR= 0,888671 g vàng = 1USD
Năm 1974, SDR không được xác định bằng vàng nữa, mà căn cứ vào
giá trị một số đồng tiền của một số nước chủ yếu, gồm 16 nước mà mỗi
loại chiếm tỷ trọng từ 1% trở lên trong thương mại quốc tế: Hoa Kì, Anh,
Pháp, Cộng hoà Liên bang Đức, Italia, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Canađa,
Hà Lan, Bỉ, Thuỵ Điển, Đan Mạch, Na Uy, Ôxtrâylia, Áo, Nam Phi.
- Đến 1980, giảm xuống còn 5 nước: Mỹ (Đô la Mỹ), Anh (Bảng Anh),
Pháp (Phrăng), Đức (Mác) và Nhật Bản (Yên).
- Từ năm 1999 đến nay, khi đồng tiền chung châu Âu (EUR) ra đời và có
sự thay đổi về tiềm lực tài chính của các nước phát triển, IMF đã đưa
EUR vào rổ tiền tệ và bỏ Franc (Pháp) và Mac (Đức) ra khỏi rổ tiền tệ.
Sau khi hệ thống TGHĐ cố định bị sụp đổ và áp dụng tỷ giá thả nổi, tỷ
giá của các đồng tiền thường xuyên biến động. Vì vậy, IMF công bố
hàng ngày TGHĐ của từng đồng tiền quốc gia với SDR.

- Ngày nay SDR ít được sử dụng như một tài sản dự trữ, mà chức năng
chính của nó là sử dụng như một tài khoản tại IMF của các nước thành
viên và một số tổ chức quốc tế khác, sử dụng như một đơn vị tính toán.
Quốc gia nắm giữ SDR có thể đổi ra các đồng tiền khác theo hai cách:
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 3
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
Thông qua thoả thuận trao đổi tiền với các nước thành viên khác.
Thông qua một thành viên được chỉ định, có điạ vị đối ngoại cao để
trao đổi với một thành viên khác có vị thế yếu hơn.
- Tỷ lệ đóng góp vào ngân sách của IMF liên quan đến quyền bỏ phiếu
của từng thành viên đối với các quyết định tài trợ, cho vay… của IMF.
1.3 Xác định giá trị SDR
Từ 1969 đến tháng 6/1974, SDR được định nghĩa bằng giá trị của USD
và USD xác định theo giá trị so với vàng:
- Từ 1969 đến ngày 17 tháng 12 năm 1971: 35 USD = 1 oz vàng.
- Từ ngày 18 tháng 12 năm 1971 đến ngày 11 tháng 2 năm 1973: 38
USD = 1 oz vàng.
- Từ ngày 12 tháng 2 năm 1973 đến ngày 30 tháng 6 năm 1974: 42,22
USD = 1 oz vàng.
Năm 1973, chế độ tỷ giá hối đoái cố định sụp đổ nên từ tháng 7 năm
1974 đến nay, SDR được định nghĩa theo các điều kiện của một rổ tiền
tệ, bao gồm các loại tiền tệ chính được sử dụng trong thương mại và tài
chính quốc tế.
- Tỷ lệ mỗi loại tiền tệ tạo ra một SDR được chọn theo tầm quan trọng
tương đối của nó trong thương mại và tài chính quốc tế. Việc xác định
loại tiền tệ trong rổ SDR và tỷ lệ của nó do Ban lãnh đạo của IMF thực
hiện sau mỗi 5 năm. Tỷ lệ của các loại tiền tệ trong giai đoạn từ 1981 tới
2010 là:
+ 1981–1985: USD 42%, DEM 19%, JPY 13%, GBP 13%, FRF 13%
+ 1986–1990: USD 42%, DEM 19%, JPY 15%, GBP 12%, FRF 12%

+ 1991–1995: USD 40%, DEM 21%, JPY 17%, GBP 11%, FRF 11%
+ 1996–2000: USD 39%, DEM 21%, JPY 18%, GBP 11%, FRF 11%
+ 2001–2005: USD 45%, EUR 29%, JPY 15%, GBP 11%
+ 2006–2010: USD 44%, EUR 34%, JPY 11%, GBP 11%
- SDR được định giá bằng số bình quân gia quyền của các đồng tiền
mạnh (đô la Mỹ, Bảng Anh, Euro và Yên Nhật). IMF tiến hành phân bổ
đồng SDR cho các nước thành viên đồng thời cũng được chính phủ các
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 4
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
nước thành viên hỗ trợ.
1 SDR =
Ʃ
(giá trị quy ra USD của 4 loại tiền tệ)
=
Ʃ
(tỷ trọng của 1 loại tiền tệ trong rổ tiền tệ SDR x tỷ giá của
loại tiền tệ đó so với USD) (công thức bình quân gia quyền)
- Giá quy đổi theo đôla của SDR được niêm yết hàng ngày trên website
của IMF
- Giá này được xác định dựa vào số lượng giao dịch của 4 đồng tiền trên
quy đổi ra đôla dựa theo TGHĐ niêm yết vào buổi trưa mỗi ngày trên thị
trường tiền tệ (thị trường ngoại hối) London. Nếu thị trường ngoại hối
London đóng cửa thì dùng tỷ giá trên thị trường ngoại hối New York, cuối
cùng là tỷ giá trên thị trường ngoại hối Frankfurt sẽ được sử dụng nếu
thị trường New York cũng đóng cửa.
+ Ví dụ về cách xác định giá SDR ngày 01/07/2009
Nguồn: />Chú ý:
- Cột 2 (Currency amount under Rule O-1): tỷ trọng của từng loại tiền tệ
trong rổ SDR được xác định theo Rule O-1 của IMF.
- Cột 3 (Exchange Rate): TGHĐ ở cột này là tỷ giá của 1 loại tiền

tệ/USD, riêng TGHĐ của JPY được thể hiện USD/JPY.
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 5
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
1.4 S ứ mệnh:
- SDR ra đời là sự kiện đánh dấu sự thay đổi của hệ thống tỷ giá hối
đoái (TGHĐ) cố định sang TGHĐ linh hoạt hơn.
- Giảm thiểu những hạn chế trong việc sử dụng đồng đôla và vàng là
công cụ thanh toán quốc tế duy nhất. SDR ra đời đã bổ sung vào quỹ dự
trữ tiền tệ thế giới, làm cho hoạt động thanh toán quốc tế được thông
suốt hơn, đồng thời khiến cho thị trường hối đoái ổn định hơn.
II. THỰC TRẠNG HIỆN NAY
2.1 Tình hình chung:
Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) nhóm họp và đi đến quyết định sẽ phát hành
trái phiếu quốc tế dưới dạng SDR - "Quyền rút vốn đặc biệt". Đã có một
số nước "háo hức" mua với khối lượng lớn, trong đó có Trung Quốc (dự
kiến khoảng 50 tỷ USD) và Nga (10 tỷ USD)
Tháng 4 vừa qua, các nước G20 đã cam kết bổ sung nguồn lực cho IMF
với số tiền lên tới 500 tỉ. 185 nước thành viên IMF đã thống nhất về một
bước đi chưa từng có tiền lệ của IMF, là phát hành trái phiếu. Trái phiếu
mới của IMF sẽ được chào bán dưới dạng "Quyền rút vốn đặc biệt -
SDR". Rõ ràng, đây là một khối lượng quá lớn và sẽ tăng đáng kể sự
"hiện diện" của đồng tiền này "trong kho" rất nhiều quốc gia.
Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết, sẽ sớm phát hành trái phiếu lần đầu tiên.
Kế hoạch này đã thu hút sự quan tâm của nhiều nền kinh tế mới nổi,
đang tìm kiếm một đồng tiền dự trữ mới thay thế cho đồng dollar, vốn
đang bị thiếu hấp dẫn do thâm hụt ngân sách Mỹ quá lớn.
2.2 SDR và Trung Quốc (TQ) :
Sau khi hệ thống Bretton Woods sụp đổ, đồng USD đã trở thành vị trí
độc tôn trong thanh toán quốc tế vì sự ổn định của nó. Một cái tên đã
được nhiều người tôn thờ và đặt lòng tin vảo khả năng giữ giá trị của

đồng Đô la Mỹ là Alan Greenspan. Ông đã từng được cho là thống đốc
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 6
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
ngân hàng trung ương tài giỏi nhất mọi thời đại vì ông đã giữ lạm phát
thấp trong khi kinh tế Mỹ trải qua một chu kỳ phát triển dài. Nhiều nước
không chỉ thực hiện các giao dịch quốc tế thông qua đồng đô la Mỹ mà
còn chọn gửi gắm số tiền thặng dư của mình vào các tài sản định giá
bằng đô la ở Mỹ, trong đó Trung quốc đã dần vượt qua Nhật trở thành
nhân vật chính. Cho đến thời điểm đạt đỉnh (10/2008), dự trữ ngoại tệ
của TQ đã lên đến 1800 tỷ USD và phần lớn được đầu tư vào trái phiếu
chính phủ và các tổ chức bán chính phủ của Mỹ (TQ đã phạm sai lầm
khi chuyển một phần số tiền này thành cổ phiếu khi thị trường chứng
khoán Mỹ đạt đỉnh vào cuối năm 2007).
Sẽ không có gì đáng nói nếu Mỹ tiếp tục là cường quốc quân sự và kinh
tế số một thế giới, TQ tiếp tục xuất khẩu hàng sang Mỹ và là chủ nợ lớn
nhất của Mỹ. Tuy nhiên, khi Mỹ rơi vào khủng hoảng và phải đưa ra các
chương trình giải cứu và kích cầu trị giá hàng ngàn tỷ Đô la, TQ đối mặt
với nguy cơ đồng USD sẽ mất giá và các tài sản bằng đồng tiền này
cũng mất giá. TQ không thể thanh lý số tài sản đó vì nó quá lớn nên bất
kỳ một động thái nhỏ nào chứng tỏ TQ định bán sẽ lập tức làm đồng
USD mất giá. Lúc đó ngân hàng trung ương TQ không thể can thiệp để
giữ đồng RMB(Nhân Dân tệ) không lên giá so với USD được nữa và TQ
sẽ vừa bị mất một phần dự trữ ngoại tệ vừa mất lợi thế cạnh tranh xuất
khẩu do tỷ giá thấp. Tóm lại vì chính quyền lợi của mình TQ buộc phải
đóng băng số tài sản bằng USD ở Mỹ, chấp nhận rủi ro sẽ bị mất một
phần số tài sản đó trong khi chờ đợi kinh tế Mỹ hồi phục.
Tuy nhiên về lâu dài, TQ đã thấm thía việc bỏ hết trứng vào một rọ và
phải tìm một giải pháp cho số dự trữ ngoại tệ của mình nếu vẫn muốn
tiếp tục chiến lược phát triển kinh tế dựa vào xuất khẩu. TQ có thể sẽ
chuyển một phần dự trữ ngoại tệ của mình sang các đồng tiền khác như

Euro, Yen, Franc Thụy sĩ, Đô la Úc, nhưng TQ hiểu rằng bất kỳ đồng
tiền nào cũng sẽ có rủi ro như hoặc cao hơn USD. Vậy phân tán dự trữ
ngoại tệ ra các đồng tiền khác cũng không phải là an toàn nhất. Điều mà
TQ cần chính là vị thế đồng tiền thanh toán và dự trữ quốc tế như của
đồng USD hiện nay. Nhưng đạt được điều này không dễ, nhất là khi TQ
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 7
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
vẫn còn là một nước đang phát triển và sẽ phải mất vài thập kỷ nữa để
có thể có GDP ngang bằng Mỹ.
Vậy TQ phải làm thế nào để đẩy nhanh quá trình quốc tế hóa đồng
RMB? Lãnh đạo TQ đã tìm ra lời giải rất khôn ngoan: thông qua đồng
SDR của IMF và mở swap lines (các thoả thuận tỷ giá cố định song
phương) với những nước có quan hệ thương mại với TQ.
 Ông Châu Tiểu Xuyên cũng trình bày một số bước việc mở rộng sử
dụng đồng SDR đáp ứng được đầy đủ nhu cầu dự trữ ngoại tệ của các
nước thành viên:
- Thiết lập một hệ thống thanh toán giữa đồng SDR và các đồng tiền
khác để đồng SDR có thể được chấp nhận rộng rãi trong thương mại
toàn cầu và các giao dịch tài chính. Hiện tại, đồng SDR mới chỉ được coi
là một đồng tiền danh nghĩa của các chính phủ và các thể chế quốc tế.
- Thúc đẩy mạnh mẽ việc sử dụng đồng SDR trong thương mại, giá cả
hàng hóa, đầu tư và kế toán doanh nghiệp.
- Thiết lập bộ tiêu chí để quy đổi các tài sản có giá sang đồng SDR để
tăng sức hấp dẫn của đồng tiền này. IMF có thể nghiên cứu để đưa ra
các chứng khoán quy đổi dựa trên đồng SDR như là một bước khởi đầu
tốt cho kế hoạch mở rộng việc sử dụng đồng tiền này.
- Nâng cao hơn nữa việc định giá và lưu thông của đồng SDR. Cần đưa
thêm nhiều đồng tiền của các nền kinh tế lớn vào rổ tính giá trị của đồng
SDR.
2.3 Lợi ích từ đồng SDR

Đưa đồng SDR vào lưu thông không chỉ cung cấp thêm nguồn lực tài
chính cho IMF mà còn giúp tổ chức này giải quyết được vấn đề mất cân
đối trong tiếng nói và quyền đại diện của các quốc gia đang phát triển
trong IMF, nơi mà Hoa Kỳ đang giữ quyền phủ quyết đối với các quyết
định lớn và quan trọng.
Giải quyết tình trạng khan hiếm ngoại tệ (USD) trong thanh toán quốc tế.
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 8
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
2. 4 Hạn chế:
Tuy nhiên nó chỉ là đơn vị quy ước, chỉ được sử dụng để tính toán chứ
không thực sự tồn tại trong lưu thông, do vậy người ta không thể tiêu nó
như các loại tiền tệ khác.

Ngày nay, SDR ít được sử dụng như một tài sản dự trữ, chức năng
chính của nó là sử dụng như một tài khoản tại IMF của các nước thành
viên và một số tổ chức quốc tế khác. Quốc gia nắm giữ SDR có thể đổi
ra các đồng tiền khác theo hai cách:
- Thông qua thoả thuận trao đổi tiền với các nước thành viên khác.
- Thông qua một thành viên được chỉ định, có địa vị đối ngoại cao để
trao đổi với một thành viên khác có vị thế yếu hơn.
III. CƠ HỘI - THÁCH THỨC ĐỐI VỚI SDR VÀ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
VN NHƯ THẾ NÀO ?
3.1 Cơ hội:
Thay đổi trật tự thế giới mới là điều được truyền thông quốc tế nhắc
nhiều sau hội nghị G20 họp tại Luân-đôn đầu tháng 4 vừa rồi với sự trở
lại của các định chế quốc tế như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân
hàng Thế giới (WB). Chỉ vài năm trước từng có ý kiến cho các tổ chức
này không còn là cần thiết, thì giờ các nước đều nhanh chóng cam kết
đóng góp thêm tiền để củng cố các định chế này. Quyền lực của các
nước đang phát triển tại IMF và WB cũng được tăng cường với việc

chấm dứt tình trạng chỉ Mỹ và châu Âu luân phiên nắm chức vụ lãnh đạo
của hai tổ chức này.

Một điểm nhấn đáng chú ý là việc Mỹ đánh mất vị trí chi phối của mình
và giờ chỉ còn ở vị trí cường quốc mạnh thay vì một siêu cường đơn độc
như trước. Sự xuất hiện của Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia cùng tiếng
nói ngày càng tăng của Brazil, Nga cho thấy ảnh hưởng ngày càng lớn
của các nước đang phát triển. Trong động thái thay đổi trật tự quyền lực,
Trung Quốc đã đồng ý cung cấp 40 tỉ USD trong các khoản vay mới cho
IMF trong khi Ả-rập Xê-út cũng cam kết một khoản tiền cho vay lớn. Dù
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 9
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
Trung Quốc chưa thể hiện nhiều tại hội nghị lần này nhưng các nước
tham gia đều nhìn nhận sự vươn lên của Trung Quốc là thực tế.
Trong xu hướng hiện nay, nhiều nước trên thế giới đã không quá phụ
thuộc vào đồng USD trong cơ cấu rổ đồng tiền dự trữ của mình, cơ cấu
dự trữ ngoại hối của các nước đã có sự đa dạng hoá với sự góp mặt của
một số ngoại tệ khác. Theo số liệu thống kê của IMF, dự trữ bằng đồng
USD của các nước trên thế giới có xu hướng giảm dần từ mức 69% vào
năm 2002 xuống còn khoảng 63% vào năm 2008 và tăng dần tỷ trọng
các đồng tiền khác.
Đứng trước một thị trường tài chính toàn cầu không ổn định, các quốc
gia và các công ty đang tìm cách bảo vệ giá trị đồng tiền. Quỹ tiền tệ
quốc tế (IMF) đã đề ra một công cụ để bảo toàn giá trị dự trữ bằng cách
gắn liền SDR với một rổ tiền. Mới đây, Thống đốc Ngân hàng Nhân dân
Trung quốc Châu Tiểu Xuyên đã đưa ra đề nghị thay thế đồng tiền quốc
gia bằng SDR để làm đồng tiền dự trữ quốc tế đã thu hút được sự quan
tâm của các nhà lãnh đạo IMF và có thể được đưa vào chương trình
nghị sự của cuộc họp thường niên năm nay. Thay vì phải chờ đợi vô thời
hạn, các nước Châu Á cần phải đi tiên phong trong hành động.

Dựa trên cơ sở sáng kiến Chiềng Mai, trong khi mở rộng quy mô dự trữ
của mình, các nước nên thảo luận việc đưa SDR trở thành đồng tiền dự
trữ bằng gia quyền GDP của từng nước và neo vào một rổ các đồng tiền
quốc tế. Thông qua biện pháp này, việc hợp tác tài chính giữa các nước
Châu Á sẽ được thúc đẩy và sẽ đạt được 3 mục tiêu là :
- Tăng cường hạn chế rủi ro cho các quốc gia Châu Á;
- Đảm bảo sự an toàn về ngoại hối cho các nước Châu Á;
- Tăng cường sự hấp dẫn của các nước Châu Á, để thúc đẩy IMF thực
hiện thí điểm việc mở rộng sử dụng SDR.
3.2 Thách thức:
 Đồng SDR có thể mất hàng năm nữa để được chấp nhận rộng rãi
như một phương tiện thanh toán và phương tiện dự trữ. Tổng giá trị của
đồng SDR hiện tại khoảng 32 tỉ USD, tương đương hoặc ít hơn 2% dự
trữ ngoại hối của Trung Quốc.
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 10
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
Kế hoạch này sẽ gặp nhiều rào cản từ chính quyền Mỹ. Việc Mỹ để
đồng USD mất vị thế trong dự trữ ngoại hối của các quốc gia khác sẽ
làm tăng chi phí tài chính trong Ngân sách quốc gia và có thể ảnh hưởng
đến cán cân vãng lai.
Barry Eichengreen, nhà kinh tế hàng đầu tại đại học California-
Berkeley từng viết: “Những người hoài nghi đặt câu hỏi liệu SDR có thể
thay thế đồng đôla với vai trò là đồng tiền dự trữ hàng đầu, vì lý do đơn
giản rằng SDR không phải là một đồng tiền. Nó chỉ là một đơn vị tính
toán tổng hợp, thông qua đó, IMF phát hành tín dụng với các thành viên".
Dựa vào rổ 4 đồng tiền (đôla Mỹ, euro, bảng Anh và yên Nhật), SDR chỉ
có thể được sử dụng ngay lập tức bởi các ngân hàng trung ương và một
số thể chế quốc tế như Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Thanh toán
Quốc tế (Bank for International Settlements) – nhưng lại không được sử

dụng bởi các công ty và người tiêu dùng. Mở rộng vai trò của SDR vượt
qua chức năng thực tế của nó và trở thành tiền tệ quốc tế đích thực sẽ
đòi hỏi phải cơ cấu lại chính trị và kinh tế, điều mà ít cường quốc nào có
vẻ hào hứng vì những gì họ đang có.
Còn một điểm quan trọng nữa cần bàn tới: Mặc dù chính trị đóng vai
trò lớn trong cuộc tranh luận về tiền tệ dự trữ tương lai, nhưng vẫn còn
nhiều khác biệt trong các cuộc thảo luận của dân chúng. Ví dụ, Cohen
của Đại học California không đồng tình với quan điểm cho rằng các
nước Ảrập vùng vịnh có thể vô tình đã chuẩn bị gạt đồng đôla sang một
bên vì những lợi thế thương mại không rõ ràng. Ông chỉ ra, Ảrập Xêút
đã có thỏa thuận từ lâu với Mỹ về việc sẽ không hành động làm mất ổn
định đồng đôla, đổi lại, Mỹ hứa bảo đảm an ninh cho nước này trong khu
vực trước những nguy cơ lớn. Điều tương tự cũng đúng với Nhật Bản,
khi nước này cũng còn gắn chặt với Mỹ trong liên minh quân sự, cũng
như thông qua mạng lưới phức tạp các quan hệ thương mại. Mặc dù
Trung Quốc đã vượt Mỹ trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Nhật,
thì chỉ riêng thực tế này là khó có thể đủ để thuyết phục Tokyo chuyển
dự trữ ngoại tệ sang nhân dân tệ.
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 11
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
Dù việc đồng đôla vẫn tiếp tục chiếm ưu thế trên toàn cầu là điều không
chắc chắn, thì vai trò của những tiền tệ lựa chọn khác cũng còn lâu mới
theo kịp được nó. “Đánh bật đồng đôla ra khỏi vị trí quốc tế của nó cũng
sẽ cần một hành động phối hợp trên toàn thế giới", Cooper của Trường
Đại học Harvard nói. Tuy nhiên, vẫn không hề có dấu hiệu nào của sự
cùng hợp tác toàn cầu.
 Như vậy, gợi ý về việc chuyển đồng tiền dự trữ ngoại hối từ đồng
USD sang đồng tiền chung của IMF là SDR sẽ là vấn đề còn gây
nhiều tranh cãi và khó được thực hiện trong tương lai gần.
3.3 SDR ảnh hưởng đến Việt Nam

Việt Nam vừa được Ngân hàng Thế giới (WB) hỗ trợ cho vay ưu đãi
trị giá 235,2 triệu Quyền rút vốn đặc biệt (SDR) tương đương khoảng
350 triệu đô la Mỹ thông qua Chương trình tín dụng hỗ trợ giảm nghèo 8
(PRSC8)*
Đối với vấn đề đưa đồng Nhân dân tệ vào rổ tiền tệ,đối với VN, nước
có đường biên giới chung và có hoạt động thương mại ngày càng tăng
với TQ, nếu đồng RMB trở thành một đồng tiền dự trữ quốc tế thì rất có
thể tình trạng đô la hóa hiện tại sẽ chuyển thành RMB hóa. Mặc dù chưa
thể đánh giá được tác hại tương đối của RMB hóa so với đô la hóa, một
điều chắc chắn là chính sách tiền tệ của VN sẽ giảm bớt hiệu lực và
hàng hóa VN sẽ mất một phần lợi thế cạnh tranh so với hàng TQ. Hiện
tại hiện tượng đô la hóa có một số tác động xấu, nhưng cơ cấu hàng
hóa của Mỹ và của VN rất khác nhau nên mức độ đối đầu không nhiều.
Hơn nữa vì có đường biên giới chung và các hoạt động buôn bán tiểu
ngạch ngày càng tăng, VN sẽ khó chống lại RMB hóa hơn đô la hóa.
*Chương trình PRSC8 là chương trình toàn diện, liên quan đến nhiều
lĩnh vực và chính sách, với sự tham gia của 20 bộ, ngành và các cơ
quan hữu quan khác của Chính phủ nhằm góp phần vào công cuộc xóa
đói, giảm nghèo , giúp duy trì tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững
và giúp nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế nước ta khi Việt Nam
phải đối mặt với những thách thức kinh tế trong bối cảnh khủng hoảng
toàn cầu.
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 12
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
Kết luận:
Như vậy, đồng SDR đã cho thấy nhiều ưu điểm vượt bậc hơn đồng
USD,song, vẫn còn đó những hạn chế vào thách thức đối với đồng tiền
còn non trẻ này.Cần thêm những chính sách khuyến khích để đồng tiền
này trở nên phổ biến tròn lưu thông tiền tệ quốc tế.
M ục lục

GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 13
-oO Khủng hoảng kinh tế - Cơ hội cho đồng SDR Oo-
GV hướng dẫn: Ths. Hoàng Thị Minh NgọcPage 14