Về tính đa dạng sinh học vùng Ba tơ - Đức Phổ (p3) pptx

Về tính đa dạng
sinh học vùng Ba tơ
- Đức Phổ (p3)


 Vài giải pháp nhằm phát triển
lâu bền tính đa dạng sinh học
trong vùng:

Đa dạng sinh học là nguồn tài
nguyên và là kho tàng gen vô
cùng quý giá không chỉ cho từng
khu vực mà cả quốc gia và toàn
cầu. Một hệ sinh thái bị suy
thoái, mất đi tính đa dạng sinh
học thì không thể nhanh chóng
phục hồi. Vì vậy, nghiên cứu các
giải pháp tích cực để bảo vệ và
phát triển lâu bền cho cả hệ sinh
thái là cần thiết và mang tính cấp
bách. Trên cơ sở kết quả khảo sát
bước đầu, chúng tôi xin đưa ra
các giải pháp nhằm bảo tồn tính
đa dạng sinh học cho một hệ sinh
thái bị tàn phá trong khu vực
nghiên cứu như sau:

- Bảo tồn và khôi phục lại các
hệ sinh thái núi và đồi:

Trước đây hệ sinh thái vùng rừng
thuộc huyện Ba Tơ là những
rừng già nguyên sinh với đầy đủ
tính đa dạng sinh học của nó.
Ngày nay do nhiều nguyên nhân
khác nhau, các loại rừng này bị
tàn phá và đang được phục hồi.
Cùng với những điều kiện thuận
lợi về thời tiết, như lắm nắng,
nhiều mưa, độ ẩm cao, cần phải
có những hoạt động tích cực để
bảo vệ lấy những mảng rừng còn
lại, tạo điều kiện cho thảm thực
vật phục hồi, lập lại cân bằng
sinh thái tự nhiên.

Do vùng rừng này có độ cao
không lớn (400 - 800 m) lại nằm
gần quốc lộ 24, mùa nắng kéo
dài, mùa mưa chỉ tập trung vào
ba tháng cuối năm, nên điều kiện
khai thác lâm sản và vận chuyển
dễ dàng. Điều đó đã làm cho
rừng bị sức ép khai thác đè năng
lâu nay và đã bị suy thoái và
xuống cấp nhanh chóng. ở những
vùng này, theo chúng tôi cần
phải có kế hoạch kiểm tra, khai
thác có định hướng nhằm nâng
cao hiệu quả sử dụng rừng và

nuôi rừng.

ở một số sườn núi theo các
hướng đông - bắc, đông - nam và
tây - nam thường có lượng mưa
lớn, độ ẩm cao nên rừng đang có
độ phục hồi rất tốt. Chỉ trong
vòng 10 - 15 năm sau, nếu bảo vệ
tốt, cây rừng sẽ khép tán và tạo
nên được các tầng của vùng rừng
thường xanh mưa mùa nhiệt đới.

ở các vùng đồi, núi có độ cao 200
- 400 m, nhiều nơi bị tàn phá
mạnh do chiến tranh và các hoạt
động sống của con người. Vì vậy
cần thiết phải đình chỉ ngay việc
du canh du cư, đốt rừng làm
nương rẫy của người dân địa
phương; đồng thời có kế hoạch
giao đất, giao rừng theo hướng
lâm nghiệp xã hội cho các hộ dân
để nâng cao trách nhiệm trồng
rừng, bảo vệ và quản lý rừng cho
họ. Làm như vậy mới tạo được
thảm thực vật che phủ mặt đất,
tạo điều kiện cho các loài động -
thực vật, vi sinh vật đất phát
triển, nhằm cải tạo chế độ dinh
dưỡng và độ phì cho đất.

Các cây trồng của vùng này theo
chúng tôi trước mắt có thể là re
hay quế (Cinnamonum), thông
(Pinus), bạch đàn (Eucalyptus),
tràm hoa vàng (Melaleuca), ;
sau đó tìm cách tăng cường phát
triển trồng các cây địa phương,
cây bản địa. Khi những chủng
quần cây trồng này phát triển sẽ
thu hút được các loài động vật
phân bố theo.

- Đối với các hệ sinh thái vùng
đồi sét - cát ven biển:

Khu vực Sa Huỳnh huyện Đức
Phổ có một diện tích khá lớn loại
hình đất này. Đây là loại đất khô,
bạc màu, độ ẩm thấp, tầng dinh
dưỡng rất kém, có thể trồng các
chủng quần phi lao (Casuarina
equisetifolia). Loài này vừa có
khả năng chống chịu được khô
hạn, vừa chống chịu được sóng
gió ven biển. Đồng thời các rặng
phi lao ven biển còn tham gia
đóng góp một phần giá trị kinh
tế, chúng có khả năng chống cát
bay, cát chảy và là hàng rào ngăn

cách các hướng gió chủ yếu từ
biển thổi vào.

- Tăng cường biện pháp giáo
dục và đào tạo:

Tuyên truyền giáo dục nhân dân,
học sinh về những giá trị của
việc bảo tồn tính đa dạng sinh
học. Khuyến khích họ trồng cây
và bảo vệ rừng. Cán bộ khoa học,
cán bộ quản lý, đặc biệt là đội
ngũ giáo viên cần giúp nhân dân
hiểu rõ vai trò to lớn của đa dạng
sinh học, tài nguyên sinh học và
lá phổi xanh của rừng để mọi
người trong cộng đồng có trách
nhiệm bảo vệ và tôn tạo chúng
ngày một tốt hơn.

- Tăng cường công tác kiểm tra
và kiểm soát:

Phải thường xuyên kiểm tra tình
hình bảo vệ và phát triển tiềm
năng đa dạng sinh học. Đây là
một việc làm cần thiết mang tính
liên tục để loại trừ những hành
động gây hại đến tính đa dạng
sinh học. Đây không chỉ là trách

nhiệm của các cán bộ lâm
nghiệp, công an mà là trách
nhiệm chung của chính quyền địa
phương và của toàn dân trong
khu vực.

- Tăng cường hợp tác đầu tư:

Tranh thủ sự hợp tác quốc tế và
sự giúp đỡ của các tổ chức trong
nước để tìm kiếm vốn đầu tư cho
công tác bảo tồn và phát triển
bền vững tính đa dạng sinh học.
Các nhà nghiên cứu, quản lý và
những ai yêu thích thiên nhiên
cần sớm quan tâm kêu gọi, lập
dự án nhằm tranh thủ những
nguồn đầu tư của các tổ chức
khác nhau để nghiên cứu và tăng
cường các giải pháp cho phát
triển khu vực.

Mặc dù việc khảo sát tính đa
dạng sinh học ở vùng Ba Tơ -
Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi chưa
được nhiều và sâu rộng, song
bước đầu cho thấy đây là một
vùng đa dạng sinh cảnh kéo theo
tính đa dạng sinh học khá cao so
với các khu vực khác ở Trung

Trung Bộ. Trước đây, vùng này
đã là nơi có tính đa dạng sinh học
cao, song do nhiều nguyên nhân
mà các hệ sinh thái, sinh cảnh bị
tàn phá và chia cắt nên nhiều loài
thực vật giảm nhanh về số lượng,
các loài động vật bị đẩy lùi và do
vậy tính đa dạng sinh học bị
giảm sút nghiêm trọng. Trong
những năm qua, nhờ sự quan tâm
của Nhà nước và chính quyền địa
phương, các hệ sinh thái trong
khu vực đang được tái sinh một
cách nhanh chóng. Trong thời
gian tới nếu được quan tâm hơn
nữa của chính quyền các cấp, các
tổ chức và nâng cao được ý thức
bảo vệ môi trường của người
dân, chắc chắn tính đa dạng sinh
học sẽ được phục hồi và phát
triển nhanh chóng.

Để bảo vệ được môi trường sống,
tính đa dạng sinh học, sự cân
bằng sinh thái và từng bước cải
thiện đời sống của người dân
trong vùng, thiết nghĩ ngoài kinh
phí đầu tư của địa phương, cần
phải có sự hỗ trợ đắc lực của các
ban ngành, các tổ chức trong và

ngoài nước. Đồng thời cũng cần
có những điều tra nghiên cứu sâu
rộng về đa dạng sinh học, nhất là
các loài đặc hữu, các loài quý
hiếm trong toàn vùng để lập
chương trình hành động đúng và
kịp thời cho chiến lược phát triển
bền vững của tỉnh. Cần xây dựng
các đề án phát triển bền vững cho
núi khỉ - Sa Huỳnh theo hướng
vừa bảo tồn đa dạng sinh học,
vừa khai thác tiềm năng du lịch
của một vùng giàu cảnh quan và
hấp dẫn.