Số phận con người- Tiết 80,81

Ngày soạn : 13.3.2010
Ngày dạy: Lớp 12C1: 15.3 12C3: 15.3 C6: 17.3 C7: 17.3
Tiết : 80-81
số phận con ngời
( Trích) -SÔ-LÔ-KHốP-

I. Mục tiêu bài học
1.Kiến thức : Giúp HS :
- Qua số phận Xô-cô-lốp trong và sau chiến tranh, hiểu rõ tính cách Nga
kiên cờng và nhân hậu; Hiểu nghệ thuật kể chuyện, khắc hoạ tính cách và sử
dụng chi tiết đặc sắc của Sô- lô- khốp.
2. Kĩ năng:
Nõng cao k nng c - hiu tác phẩm văn xuôi.
3. Thái độ:
ý thức suy ngẫm mỗi ngời cần phải có đủ bản lĩnh và lòng nhân hậu để làm
chủ số phận của mình.
II. Chuẩn bị của GV và HS
- Giáo viên: SGK, SGV, bài soạn. tài liệu tham khảo
- Học sinh: SGK, vở ghi, vở soạn.
III.Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ:
Phân tích ý nghĩa nhan đề của truyện ngắn Thuốc của Lỗ Tấn ?
2. Bài mới
Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
Tiết 1
HĐ 1: Hớng dẫn HS đọc hiểu về
tác giả, tác phẩm.
- Khái quát những nét cơ bản về
tác giả ?

- HS trả lời

- GV nhận xét khái quát kiến thức
cơ bản.
- Dựa vào SGK giới thiệu về truyện
ngắn Số phận con ngời ?
+ GV: Truyn ngn ny cú v trớ
nh th no trong nn vn hc
Nga?
+ HS da vo Tiu dn phỏt biu v
trớ ca truyn ngn S phn con
ngi trong nn vn hc Xụ-vit.
- HS đọc văn bản ở nhà
- Tóm tắt toàn truyện ?
I.Tiểu dẫn
1.Tác giả
- Sô-lô-khốp (1905-1984) là nhà văn Xô
Viết lỗi lạc, đợc vinh dự nhận giải thởng
Nô-ben về văn học 1965. Sô-Lô-Khốp đợc
liệt vào hàng các nhà văn lớn nhất thế kỉ
XX.

- Tác phẩm chính: + Truyện sông Đông
+ Sông Đông êm đềm
+ Đất vỡ hoang
+ Số phận con ngời
2.Truyện ngắn Số phận con ngời
- Truyn c cụng b ln u trờn
bỏo S tht, s ra ngy 31.12.1956 v
1.1. 1957.
- Truyn cú ý ngha khỏ quan trng i
vi s phỏt trin ca vn hc Xụ Vit.

õy l tỏc phm u tiờn, nh vn tp
trung th hin hỡnh tng con ngi bt
hnh sau chin tranh, nhỡn cuc sng v
chin tranh ton din, chõn thc.
- V sau, truyn c in trong tp
Truyn sụng ụng.
3. Đọc- Tóm tắt tác phẩm

1
Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
HĐ2: Hớng dẫn đọc hiểu chi tiết
+ GV: Cuc i ca nhõn vt
Xụ-cụ-lp cú nhng au kh, bt
hnh no?
+ HS lm vic cỏ nhõn, phỏt biu
trc lp.
+ GV: Em cú suy ngh nh th no
v cuc i ca anh?
+ GV: Sau chin tranh, cuc i
ca anh tip din nh th no?
+ HS lm vic cỏ nhõn, phỏt biu
trc lp.
Củng cố, dặn dò tiết 1
- Tóm tắt tác phẩm
- Hoàn cảnh và tâm trạng của Xô-
cô-lốp
Tiết 2
C1: 19.3 C3: 19.3
C6: 17.3 C7: 17.3
- Cuộc gặp gỡ diễn ra nh thế nào?

- Vì sao anh nhanh chóng quyết
định nhận chú bé Va-ni-a làm con
nuôi ?
- Việc Xô-cô-lốp nhận bé Va-ni-a
làm con nuôi đã tác động lớn lao
đến hai cha con nh thế nào ?
GV: Qua on vn ny, tỏc gi
mun gi gm bc thụng ip gỡ
cho chỳng ta?

II.Đọc hiểu văn bản
1.Hoàn cảnh và tâm trạng của Anđrây
Xô-cô-lốp sau chiến tranh.
- Cuộc đời đầy bi kịch:
+Chiến đấu ngoài mặt trận hai lần
bị thơng, tiếp đó bị đày đoạ 2 năm trong
các trại tập trung của phát xít Đức.
+Vợ và 2 con gái bị bom của phát
xít Đức giết hại.
+Niềm hi vọng cuối cùng, ngời con
trai cả A-na-tô-li cũng bị chết trận đúng
vào ngày kết thúc chiến tranh 1945.
Vỡ c lp v s sng cũn ca nhõn
dõn, anh ó chu ng nhng mt mỏt
ghờ gm.
- Sau chiến tranh:
+ Anh khụng cũn quờ, khụng cũn
nh, khụng cũn ngi thõn, phi sng
nh nh ngi ng i c
Sng trong ni au kh, tht vng v

cụ n.
+Anh tỡm n chộn ru du bt
ni au: Phi núi rng tụi ó tht s
say mờ cỏi mún nguy hi y!
B y vo tỡnh cnh b tc.

2.Anđrây Xô-cô-lốp gặp bé Va-ni-a
- Đây là một cuộc gặp ngẫu nhiên: chú bé
chừng 5- 6 tuổi quần áo thì rách bơm xơ
mớp, mặt mũi thì bê bết lem luốc chỉ có
cặp mắt là sáng ngời.
- Cha Va-ni-a chết trận, mẹ chết vì bom
trên tàu -> côi cút không nơi nơng tựa: Ai
cho gì ăn nấy, bạ đâu ngủ đấy.
=> Cm thng cho tỡnh cnh ca chỳ
bộ, anh lp tc quyt nh nhn bộ lm
con nuụi.
- Xô-cô-lốp giới thiệu với 2 vợ chồng bác
chủ nhà cả hai đều đồng tình với việc làm
cao thợng nhân ái này.
- Xô-cô-lốp đã quên bản thân mình và nỗi
khổ của mình, chăm sóc tận tình chu đáo,
đem tình thơng ấp ủ bé Va-ni-a ( Chi tiết
mua quần áo, chiếc áo bành tô ).
- Lòng nhân hậu đã giúp hai trái tim cô
đơn lạnh giá ấm lên vì đợc chụm lại bên
2
Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
Cn phi t chc cuc sng nh
th no tr em c sung sng,

hnh phỳc; phi chm súc cho bao
a tr bt hnh vỡ chin tranh

- Xô-cô-lốp đã vợt lên nỗi đau và sự
cô đơn và cả những khó khăn đời th-
ờng nh thế nào ? Lấy dẫn chứng cụ
thể ?
- HS trả lời
- GVnhận xét chuẩn xác



- Nhận xét thái độ của ngời kể
chuyện?
- ý nghĩa lời trữ tình ngoại đề ở cuối
tác phẩm ?
HĐ3: Tổng kết
- Qua tác phẩm, Sô-lô-khốp nghĩ gì
về số phận con ngời ?
HS trả lời
- GV nhận xét khái quát.
nhau.
3. Xụ-cụ-lp ó vt lờn ni au v s
cụ n:
Xô-cô-lốp đã vợt lên nỗi đau, sự cô đơn
và cả những khó khăn đời thờng:
-Xe anh quệt nh phi con bũ nhng anh
b tc bng, b mt vic, phi i phiờu
bt kim sng.
- Th cht anh cng dn yu i: trỏi tim

tụi ó suy kit, ó chai sn vỡ au
kh , cú khi t nhiờn nú nhúi lờn, tht
li v gia ban ngy m ti tm mt
mi
- Ni au ỏm nh anh khụng dt: hu
nh ờm no cng chiờm bao thy
nhng ngi thõn quỏ c, ờm no thc
gic gi cng t m nc mt
Anh ó v ang gỏnh chu nhng ni
au khụng gỡ bự p ni, thi gian cng
khụng xoa du c vt thng lũng.
Anh ó cng ci nut thm git l cho
bộ Va -ni- a khụng phải khúc.
=> Cỏi nhỡn nhõn o ca tỏc gi.

4.Thái độ của ngời kể chuyện, ý nghĩa
lời trữ tình ngoại đề ở cuối truyện
- Tác giả đã không giấu niềm kính trọng,
cảm mến của mình đối với nhân vật "Với
nỗi buồn thấm thía, tôi nhìn theo hai bố
con ".
- Đoạn văn trữ tình ngoại đề " Hai con
ngời côi cút " đã bày tỏ lòng khâm phục
và tin tởng ở tính cách Nga kiên cờng, về
sự tiếp nối giữa các thế hệ. Đồng thời báo
trớc vô vàn khó khăn mà con ngời phải vợt
qua trên con đờng vơn tới tơng lai, hạnh
phúc.
->là lời nhắc nhở, kêu gọi sự quan tâm,
trách nhiệm của toàn xã hội đối với mỗi số

phận cá nhân
III.Tổng kết
- Qua tác phẩm, tác giả đã tố cáo thảm
3
Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt
hoạ của chiến tranh đồng thời ca ngợi
tính cách Nga đó là ý chí kiên cờng và
lòng nhân ái. Con ngời có thể vợt lên bi
kịch cuộc đời bằng chính mình nhng
toàn xã hội cần quan tâm đúng mức đối
với cá nhân con ngời, đặc biệt là những
ngời đã hi sinh tất cả để giữ gìn độc lập
cho tổ quốc.

3. Củng cố:
Theo mục tiêu bài học.Hớng dẫn làm bài tập phần luyện tập
4. Dặn dò:
+ Học bài cũ + Làm bài tập phần luyện tập (1,2)
+Giờ sau trả bài viết số 6
4