Gãy xương bánh chè ppt

Gãy xương bánh chè
I.Đặc điểm chung:
1.Xương bánh chè nằm trong hệ thống duỗi gối,che chở mặt trước khớp
gối.Mặt sau xương bánh chè liên quan trực tiếp với khớp gối->nên gỷa xương
bánh chè là gảy xương phạm khớp.
2.Hệ thống duỗi gối bao gôm gân cơ tứ đầu đùi,xương bánh chè và gân
bánh chè.Vì vậy gảy xương bánh chè sẽ ảnh hưởn đến chức năng gấp duỗi khớp.
3.Cấu trúc của xương bánh chè:
Bọc bên ngoài là tổ chức xương đặc,ở trong là tổ chức xương xốp,khi gảy
xương bánh chè có thể vở làm nhiều mảnh.
4.Mặt trước xương bánh chè có nhiều thớ sợi đan chéo nhau.
5.Hai bên xương bánh chè có cánh xương bánh chè giữ cho xương bánh
chừ không di lệch sang 2 bên.
6.Cảm giác cho vùng gối:
- Dây thần kinh đùi: mặt trứơc đùi và gối.
- Dây đùi bì: mặt ngoài gối.
7.Xương bánh chè là xương vừng to nhất cơ thể,tăng cường sức mạnh cho
khớp gối,cho cẳng chân-> do đó trong điều trị khi lấy bỏ xương bánh chè thì
không làm ảnh hương nhiều mà chỉ làm giảm sức mạnh của hoạt động chức năng
tại khớp gối.
8.Gãy xương bánh chè chiếm 2 -4 % tổng số các trường hợp gãy xương.
9.Gãy xương banhư chè nêu điều trị sớm-đúng pp sẻ cho kết quar tốt.
II.Chẩn đoán:
1.LS:
- Đau chói vị trí khớp gối.
- Không năng chân lên được khỏi mặt ngang nhưng vẫn gấp gối
được và đI lại được khi chân duỗi thẳng.
- Biến dạng chi.
- ấn có điểm đau chói.
- Lạo xạo xương.
- Dấu hiệu giản cách xương bánh chè( cữ động bất thường).

- Tràn dịch khớp gối.
- Bất lực vận động duỗi gối.
2.CLS:
XQ Nghiêng cho giá trị hơn Thẳng( do xương bánh chè bị che
khuát).
III,Chẩn đoán phân biệt:
1.Bong gân khớp gối:
- Vẩn nhấc gót chân lên được khỏi mặt giường.
2.Tổn thương sụn chêm:
- Vẫn đI lại được.
- Có hiện tượng kẹt khớp táI diển( đang đI tự nhiên khớp gối bị mắc
cứng lại,không gấp-duỗi được,phỉa ngôiư nghỉ 2-3 phút,xoa xao tại chỗ rối sau đo
đI lại bình thường).
- Củ: Nghiệm pháp Steimann (+).
Nghiệm pháp Mc Murray( +).
- XQ sau bơm hơI khớp gối: Thấy rỏ vị trí rách sụn chêm.
- CT/MRI.
- Nội soi ỗ khớp->Tốt nhất hiện nay.
3.Đứt dây chằng chéo:
- Đau vùng khớp gối.
- Bất lực vận động gần như hoàn toàn.
- Biến dạng khớp gối.
- Dấu hiệu ngăn kéo( +).
- Dấu hiệu Lachmann.
Chẩn đoàn chủ yếu dựa vào LS.
IV.Biến chứng:
1.Teo cơ tứ đầu đùi,xơ hoá,vôi hoá dây chằng boa khớp->Hạn chế
vận động gấp duỗi gối gây ảnh hưởng xấu tới phục hồi chic năng chi thể.
2.Liền lệch( ->thaói hoá khớp gối).
3.PT kết xương->Biến chứng Trồi đinh,tụt đinh,đứt dây thép.

4.Viêm mũ khớp gối.
5.Khớp giả.
V.Nguyên nhân và cơ chế:
1.Chấn thương trực tiếp: Thường gặp ngã đập dầu gố xướng đất/đập
gối vào vật cứng khi gối đang ở tư thế gấp/đánh trực tipo từ xương bánh chè.
2.Chấn thương gián tiếp: ít gặp hơn( người chơI thể thao do co gấp
cẳng chân đột ngột).
VI.Đặc điểm tổn thương GPB:
1.Vị trí gãy:
Có thể gãy ngang chính giữa,gảy ở bờ trên/cực dưới( hay gặp).
Có thể( ít gặp) gãy theo chiều dọc/chiều dày.
2.Đường gãy:
Có thể gãy ngang,nhiều mảnh,gãy dọc.
3.Di lệch:
Khi gãy ngang: hay gặp di lệch giản cách( do đầu trên xương bánh
chè bị kéo lên trên và hơi chếch ra ngoài do do cơ tứ đầu đùi).
VII.Điều trị:
1.Bão tồn:
1.1.CĐ: Gãy xương bán chè có di lệch giản cách < 3mm và chênh
diện khớp ở mắt sau xương bánh chè < 1mm/gãy rạn xương bánh chè.
1.2.PP:
- Chọc hút hết máu tụ trong khớp( kim 16/18).
- Bó bột đùi –cổ-bàn chân trong tư thể gối duỗi hoàn toàn( máng
bột/tren có rạch dọc) trong 8-10W.
- Tập vận động.
2.PT:
2.1.CĐ: Gãy xương bánh chè có giản cách > 3 mm và gãy ngang.
2.2.PP:
- Tốt nhất là pp kết xương bằng cách xuyên 2 đinh Kirscher song
song và buộc néo ép số 8 dựa trên nguyên lý cột trụ của Pauwels.

Ưu: đơn giản,cố định vững chắc ổ gãy,tập vận động được
sớm,càng tập càng nhanh liền xương( thường tập vận động sau 2W).
- PP khâu cố đinh xương bánh chè bửng chỉ thép.
- PP buộc vòng thép quanh chu vi xương của Berger: Dùng cho gãy
xương bánh chè nhiều mảnh.