KỸ NĂNG VIẾT TIN, BÀI

KỸ NĂNG VIẾT TIN, BÀI
Kon Tum, Tháng 10- 2013

NỘI DUNG BÁO CÁO
1- KHÁI NIỆM
2- NHỮNG ĐIỀU CẦN THIẾT ĐỂ CÓ TIN HAY
3- PHÂN LOẠI
4- CẤU TRÚC CƠ BẢN CỦA BÀI VIẾT (5W + 1H)
5- CÁC PHẦN CƠ BẢN CỦA BÀI VIẾT
6- KẾT CẤU TIN, BÀI
7- CÁC BƯỚC VIẾT TIN, BÀI

1- KHÁI NIỆM
- Tin tức là thông tin quan trọng hoặc thú vị, khác
thường và có tác động tới nhiều người.
- Đôi khi tin chỉ đơn giản là những cái mà những người
quan trọng, có tên tuổi hoặc nổi tiếng nói hoặc làm.
CÁI GÌ LÀ TIN?

TIN
TIN THỜI SỰ
TIN PHÓNG SỰ
- Tin đang diễn
biến về các sự
kiện vừa xảy ra và
cần thông báo
ngay cho các độc
giả.
- Phóng sự không những
nhằm mục đích thông tin cho

độc giả biết, mà còn gợi cho
độc giả phải suy nghĩ nhiều
về một tình huống hay một
vấn đề nào đó.
- Hoặc phóng sự chỉ để giải
trí.
- Phóng sự đi sâu vào chi tiết
hơn là các tin thời sự.

2- NHỮNG ĐIỀU CẦN THIẾT ĐỂ CÓ TIN HAY
- Chính xác
- Kiểm chứng
- Khách quan
- Xác định xuất xứ
- Cân đối và công bằng
- Trong sáng
- Hoàn thiện
- Toàn cảnh và bối cảnh

3- PHÂN LOẠI
TIN VẮN TIN SÂU
BÀI TỔNG HỢP
HAY ĐỀ TÀI
KHÁC
CÁC THỂ
LOẠI KHÁC

3- PHÂN LOẠI
TIN VẮN
Thể loại ngắn nhất. Tin ngắn chỉ dài một đoạn.

Khoảng 40 từ, gần 300 kí tự.
Giữ lại thông tin chính, cô đọng chúng một cách
tối đa bằng cách dùng từ ngữ đơn giản, chính xác.
Không có tít. Những từ đầu tiên là những từ khóa
(mang thông tin), đôi khi được in đậm. Chúng giữ
vai trò là tít.
Câu đầu tiên thường súc tích dưới dạng chủ ngữ-
động từ-bổ ngữ (ai và cái gì).

3- PHÂN LOẠI
TIN SÂU
Tin sâu giống như tin ngắn nhưng dài hơn. Ít khi
nó vượt quá 2000 kí tự.
Nó cho phép phát triển một chút thông tin và giải
thích thêm (như thế nào, tại sao).
Có thể nhắc lại những sự việc diễn ra trước đó, đưa
ra những thông tin về tiểu sử, trích dẫn một số lời
phát biểu.
Chỉ đưa ra một thông tin duy nhất.

3- PHÂN LOẠI
BÀI
TÔNG
HỢP
HAY
CÁC ĐỀ
TÀI
KHÁC
Đây là thể loại viết từ những thông tin thu thập
được từ nhiều nguồn: tin nhanh, tư liệu, tuyên

bố, họp báo… Thông tin phong phú hơn so với
tin sâu.
Người ta đưa ra nhiều giải thích.
Không nhất thiết viết về một sự kiện thời sự, mà
cho phép "điểm lại" chủ đề.
Nên dùng kết cấu kim tự tháp ngược, kết cấu
dạng chứng minh hay phân tích.

3- PHÂN LOẠI
CÁC
THỂ
LOẠI
KHÁC
Bài phân tích: vượt qua sự kiện thời sự, gắn vào nó một ý
nghĩa, đặt nó trong một hoàn cảnh.
Bài có tính thực tế: tin vắn, tin sâu hay bài tổng hợp. Đem
đến cho độc giả một chỉ dẫn. Có thể là một thông báo, một
miêu tả, một lời khuyên, một danh sách địa chỉ, một danh
mục, một dạng hỏi-đáp…
Tin vặt: thông tin ngắn có tính giai thoại, gây cười, tiết lộ
bí mật…
Thông tin đồ họa: xử lý thông tin dưới dạng số liệu.
Điểm báo: tập hợp đoạn trích các bài báo.

4- CẤU TRÚC CƠ BẢN CỦA BÀI VIẾT (5W + 1H)
1. Who (ai)
- Trong tin này có những ai?
2. What (cái gì)
- Sự kiện quan trọng hay đáng lưu ý gì
đã xảy ra?

3. Where (ở đâu) - Tin này xảy ra ở đâu?
5. Why (tại sao)
- Tại sao lại xảy ra sự kiện đó?
6. How (như thế nào) - Chuyện xảy ra như thế nào?
4. When (khi nào) - Chuyện xảy ra vào lúc nào?

5- CÁC PHẦN CƠ BẢN CỦA BÀI VIẾT
a. Tít (tựa đề: headline)
b. Mở đầu
c.Thân bài
d.Kết luận

TÍT - HEADLINE
Chức năng chủ yếu của tít:
- Thu hút sự chú ý vào trang giấy.
- Cung cấp thông tin chính trong một cái liếc mắt.
- Giúp độc giả lựa chọn bài.
- Khiến độc giả muốn đọc.
- Tổ chức trang báo.
- Sắp xếp thông tin.

TIÊU
CHÍ
CỦA
MỘT
TÍT
HAY
- Sáng sủa, dễ hiểu: dùng từ đơn giản, cụ thể, không
viết tắt
- Ngắn, mạnh, trực tiếp: loại bỏ những chi tiết phụ,

rườm rà
- Chính xác, trung thực, thích hợp, độc đáo
- Hạn chế dùng dấu chấm câu, trừ dấu hai chấm
- Không dùng câu hỏi
- Phù hợp với thể loại
- Độ dài không quá 50 ký tự (tính luôn ký tự trắng)

MỞ ĐẦU
TRỰC TIẾP GIÁN TIẾP
- Mở đầu trực tiếp thường dùng
cho tin thời sự. (Không nên dài
quá 25 chữ)
- Mở đầu này chứa đựng dữ
kiện quan trọng nhất về những
gì xảy ra, chẳng hạn như điểm
quan trọng nhất trong 5 chữ W
và chữ H.
- Mở đầu hay nhất là lối dùng
Chủ ngữ-động từ-tân ngữ.
- Mở đầu gián tiếp thường dùng
cho phóng sự.
- Người viết thường bắt đầu với
một thí dụ hấp dẫn hay một giai
thoại về một người hay diễn
biến để minh họa cho phần
chính câu chuyện.
- Làm như vậy sẽ lôi cuốn người
đọc vào câu chuyện.
- Cần phải đi tới ý chính của câu
chuyện trong vài đoạn đầu.

THÂN BÀI
- Thân bài chứa đựng các yếu tố giải thích cho phần mở đề.
- Gồm có các chi tiết, trích dẫn và bối cảnh đưa đến diễn
biến được tường thuật.
-Thông tin quan trọng nhất đi đầu, tiếp đến là các tin kém
quan trọng hơn.

KẾT BÀI
- Yêu cầu kết luận cũng giống như với phần mở đầu:
mạnh mẽ, dứt khoát.
- Kết luận phải dùng câu ngắn, hình tượng, độc đáo.
- Nó đem lại cảm tưởng cuối cùng. Thông thường, trước
phần kết có hai hoặc ba câu, cũng ngắn, chuẩn bị cho "kết
luận của kết luận".
- Đôi khi chỉ cần một hay hai chữ là đủ.
- Nên hướng tới hành động.

6- KẾT CẤU TIN, BÀI
- Kết cấu kim tự tháp ngược
- Kết cấu thời gian
- Kết cấu tổng hợp
- Kết cấu dạng chứng minh

KẾT CẤU KIM TỰ THÁP NGƯỢC

7- CÁC BƯỚC VIẾT TIN, BÀI
Bước 1: Chọn đề tài
Bước 2: Chọn chủ đề.
Bước 3: Kế họach viết phác thảo.

Bước 4: Viết phác thảo và đọc lại.
Bước 5: Viết lại và hoàn chỉnh.