Triệu chứng học bệnh khớp (Kỳ 3) docx

Triệu chứng học bệnh khớp
(Kỳ 3)
TS. Đoàn Văn Đệ (Bệnh học nội khoa HVQY)

1.3. Các triệu chứng toàn thận:
+ Sốt, gầy sút, mệt mỏi: gặp trong nhiều bệnh khớp khác nhau, sốt cao
kéo dài hay gặp trong bệnh luput ban đỏ hệ thống.
+ Các tổn thương ở các tạng có liên quan:
- Tim mạch: thấp khớp cấp (TKC) có viêm tim biểu hiện bằng nhịp
nhanh, tiếng tim mờ, nhịp ngựa phi, tràn dịch màng ngoài tim
- Phổi: khối u ở đỉnh phổi, kèm triệu chứng sưng đau khớp điển hình,
ngón tay dùi trống (hội chứng Pierre-Marie).

- Thần kinh: hội chứng chèn ép tủy gặp trong VCSDK có biến dạng cột
sống mức độ nặng.
- Tổn thương các bộ phận khác của cơ thể (viêm mống mắt và viêm
mống mắt thể mi
hay gặp trong VCSDK).

2. X-quang trong chẩn đoán bệnh về khớp.

X-quang khớp có ý nghĩa lớn trong chẩn đoán các bệnh khớp, nhưng
những thay đổi về hình ảnh X-quang thường xuất hiện muộn và có một số bệnh
khớp không có biến đổi hình ảnh X-quang của khớp. Do vậy về nguyên tắc bao giờ
cũng phải kết hợp giữa lâm sàng, X-quang và các xét nghiệm mới có giá trị chẩn
đoán bệnh một cách chính xác.
+ Hình ảnh X-quang cho thấy các hình thái chung của xương-khớp, trục
của khớp, đầu xương, vỏ xương và các bè xương.
+ Những thay đổi ở đầu xương gồm: thưa xương, các ổ khuyết xương,
hiện tượng xơ, dày màng xương.
+ Thay đổi của khe khớp:

- Hẹp khe khớp, thay đổi hình ảnh của bờ khớp, không đều, nham nhở.

- Dính khớp: mất hình khe khớp, có các dải xơ, có thể có phá hủy đầu
xương, lệch trục.
- Khe khớp rộng ra khi có tràn dịch khớp.
+ Trật khớp một phần hay trật khớp hoàn toàn.
+ Các hình ảnh dị vật trong khe khớp gặp trong trường hợp vôi hoá sụn
khớp.
+ Thay đổi của cột sống:
- Thay đổi về các đường cong của cột sống, hình thái và kích thước của
thận đốt như: xẹp thận đốt sống, dính các đốt sống do lao, sự hình thành các cầu
xương cột sống trong VCSDK, hình các mỏ xương trong thoái hoá khớp.
- Hình ảnh vôi hoá các dây chằng cột sống.
- Thay đổi hình thái kích thước của các khớp liên đốt sống và đĩa đệm.
+ Thay đổi của khe khớp cùng chậu trong VCSDK.
- Mờ, hẹp khe khớp, hình ảnh các dải xơ hoặc dính toàn bộ khe khớp
tùy theo mức độ viêm khớp cùng chậu.

3. Các xét nghiệm dùng trong các bệnh khớp.

3.1. Các xét nghiệm về phản ứng viêm:

Phản ánh tình trạng viêm trong cơ thể, có giá trị theo dõi, điều trị các
bệnh khớp do viêm, nhưng không có giá trị trong chẩn đoán nguyên nhân.
+ Tốc độ lắng hồng cầu:
Tăng trong nhiều bệnh: TKC, VKDT, các bệnh của tổ chức liên kết,
viêm khớp nhiễm khuẩn, Gút cấp tính.
+ Fibrinogen: tăng trong các bệnh khớp có viêm.
+ CPR (+).
+ Điện di protein có thể thấy α2-globulin tăng cao, γ-globulin tăng trong

các bệnh viêm mạn tính.