X Quang trong bệnh thận tiết niệu (Kỳ 2) pptx

X Quang trong bệnh thận tiết niệu
(Kỳ 2)

2.2. Chỉ định, chống chỉ định:
2.2.1. Chỉ định:
- Sỏi thận-tiết niệu, ung thư thận, lao thận, đái ra máu, đái dưỡng chấp.
- Chẩn đoán phân biệt thận to với các khối u khác trong ổ bụng
- Sỏi thận-tiết niệu cản quang không rõ và sỏi không cản quang.
- U nang thận, thận ứ nước.
- Thiểu sản thận.
- Tăng huyết áp nghi do hẹp động mạch thận.
- Viêm thận-bể thận mãn.
- Lao thận đái dưỡng chấp.
2.2.2. Chống chỉ định:
- Suy thận: khi urê huyết thanh > 8mmol/l hoặc > 50mg%.
- Dị ứng với iod.
- Đái máu đại thể đang tiếp diễn.
- Đang có suy tim, đang có cổ trướng.
- Đang có thai.

2.3. Chuẩn bị bệnh nhân, phương pháp tiến hành:

2.3.1. Chuẩn bị bệnh nhân:
- Xét nghiệm urê, creatinin huyết thanh.
- Thử phản ứng với iod: tiêm dưới da 0,5 - 1 ml thuốc cản quang có iod,
theo dõi
phản ứng dị ứng:
. Nhẹ: nóng bốc hoả, ngứa mề đay, phù Quink.
. Vừa: nôn, buồn nôn, tụt huyết áp, nhịp tim nhanh hoặc chậm, tổn thương
thành
mạch tại nơi tiêm.

. Nặng: khó thở, co thắt thanh quản, phù phổi cấp, trụy tim mạch.
- Thụt tháo 2 lần trước khi chụp.
- Thuốc và dụng cụ chuẩn bị cho xử trí cấp cứu:

2.3.2. Phương pháp tiến hành:

*Chụp theo phương pháp thông thường:
- Bệnh nhân nằm ngửa, hai chân thoải mái.
- Chụp một phim thận thường trước khi tiêm thuốc cản quang, ngay sau đó
tiêm 1 ống thuốc cản quang 20 ml từ từ vào tĩnh mạch trong 10 phút. Dùng 2 quả
ép để ép vào 2 hố chậu (mục đích ép 2 niệu quản để giữ thuốc lâu trên đài bể thận
không cho nước tiểu có thuốc cản quang xuống bàng quang).
- Giai đoạn ép: 5 - 7 phút sau khi tiêm thuốc cản quang thì bắt đầu chụp
phim.
Tiếp đó, chụp phim vào các phút 15, 30, 45 sau tiêm. Ở phút thứ 60 bỏ
ép và chụp
thêm một phim. Nếu có nghi ngờ thì chụp thêm một phim nữa ở phút
thứ 120.

* Chụp theo phương pháp giỏ giọt tĩnh mạch:
- Chỉ định: sỏi thận san hô hai bên, chụp UIV thận không bài tiết, urê máu
cao,
chấn thương thận, nghi có dập vỡ thận.
- Phương pháp: tăng liều thuốc cản quang gấp 2 - 3 lần bình thường (1 - 1,5
mg/kg cân nặng), hoà thuốc trong 100 ml dung dịch glucoza đẳng trương. Giỏ giọt
tĩnh mạch tương đối nhanh trong 10 phút. Không ép niệu quản.
- Chụp phim đầu tiên ngay sau khi truyền hết thuốc. Sau đó cứ 10 phút
chụp 1 phim cho đến hết phút thứ 60. Nếu còn nghi ngờ thì chụp một phim ở phút
thứ 120.