Cân bằng nước, điện giải (Kỳ 3) pps

Cân bằng nước, điện giải
(Kỳ 3)
2. Cân bằng điện giải.
Điện giải là những ion mang điện tích dương và âm (cation và anion).
Bảng 2.1: Điện giải trong dịch cơ thể.
Điện giải
Huyết t
ương
(mmol/l)
D
ịch gian
bào (mmol/l)
D
ịch nội
bào (mmol/l)
Na
+
114 143 10
K
+
4 4 155
(1) (2) (3) (4)
Ca
++
2,5 1,3 < 1,001**

Mg
++
1 0,7 15
Ca
-

103 115 8
HCO
3
-
25 28 10
H
2
PO
4
1 1 65***
SO
-2
0,5 0,5 10
Acid hữu cơ

4 5 2
Protein 2 < 1 6
pH 7,4 7,4 7,2
* Chỉ có 94% là nước, 6% là protein.
** Canxi tự do trong bào tương.
*** Phần lớn là chất hữu cơ (hexose và creatine adenosin phốt phát).
2.1. Natri:
Tổng lượng natri trong cơ thể của người lớn là 4200 mmol (60 mmol/kg
trọng lượng cơ thể), trong đó 40% ở xương, 50% trong khoang ngoại bào, 10% ở
nội bào và khoảng kẽ. Điều này cho thấy, natri là số lượng cation quan trọng nhất
trong dịch bào (nhu cầu hàng ngày và những giới hạn bình thường trình bày ở
bảng 2.1).
Na
+
và Cl

-
tạo nên 80% áp lực thẩm thấu của dịch ngoại bào, người ta thấy
có mối liên quan tuyến tính giữa nồng độ natri huyết tương và áp lực thẩm thấu
huyết tương. Có nghĩa là natri máu tăng thì áp lực thẩm thấu máu tăng và ngược
lại.
Giảm Na
+
khi Na
+
huyết tương giảm dưới 132 mmol/l và tăng khi Na
+

huyết tương trên 152 mmol/l.
Bảng 2.2: Giới hạn bình thường và nhu cầu natri hàng ngày ở người lớn.
Giới hạn b
ình
thường (Huyết tương)
Giá tr
ị trung
bình (Huyết tương)
Nhu cầu hàng ngày

132-152 mmol/l 142 mmol/l
1-
3 mmol/kg
TLCT/ngày
Bảng 2.3: Nguyên nhân, triệu chứng giảm natri huyết.
Nguyên nhân Triệu chứng
- Thừa nước tương đ
ối (không

thiếu natri).
- Nhập Na không đủ.
- Ra mồ hôi.
- Mất qua đường tiêu hoá.
- Mất máu nhiều.
- Suy tim giai đoạn cuối.
- Xơ gan.
- Bệnh Addison.
- Chán ăn, buồn nôn, nôn.
- Giảm trương lực cơ.
- Chuột rút.
- Ngất xỉu.
- Thờ ơ.
Bảng 2.4: Nguyên nhân, triệu chứng tăng natri huyết.
Nguyên nhân Triệu chứng
- Không đủ lượng nước đưa vào. - Khô niêm mạc.
- Nhập Na quá mức.
- Suy thận cấp và mạn.
- Khát.
- Sốt.
- Thiểu niệu.
- Phù.