Vẹo cột sống ở trẻ doc

Vẹo cột sống ở trẻ


Vẹo cột sống có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, trong đó
dễ phát triển nhanh nhất ở tuổi dậy thì. Nhiều trẻ
em ở Việt Nam bị vẹo cột sống nhưng không

Vẹo cột sống nếu được phát hiện sớm thì khả năng chữa trị rất
khả quan.
được phát hiện sớm, chỉ đến bệnh viện khám khi
tình trạng bệnh đã nặng, cột sống bị vẹo nhiều.

Dấu hiệu phát hiện bệnh sớm

Bình thường cột sống của trẻ thẳng hàng khi nhìn từ
cổ xuống lưng và thắt lưng. Nhìn ngang, cột sống hơi
cong ở lưng và ưỡn bình thường ở thắt lưng. Nếu bị
tật vẹo cột sống, nhìn phía sau khi trẻ đứng thẳng sẽ
thấy vai xệ một bên, lồng ngực nhô lên một bên, có
thể kèm theo vùng hông - thắt lưng nhô phía bên kia;
xương chậu và háng cao hơn bên kia; cột sống lệch
sang bên. Cho trẻ cúi thắt lưng, nhìn phía sau sẽ thấy
rõ lồng ngực hay hông thắt lưng nhô lên một hay hai
bên. Đây là cách khám đơn giản giúp phát hiện các
tật vẹo cột sống tương đối sớm mà cha mẹ, người
thân đều có thể thăm khám được.
Có ba cấp độ vẹo cột sống: cấp độ 1, cột sống đã
lệch nhưng chỉ có thể phát hiện bởi các chuyên gia,
chưa ảnh hưởng đến chức năng hô hấp. Cấp độ 2,
nhìn từ phía sau đã thấy cột sống cong vẹo, gù
xương sườn do đốt sống bị xoay, ảnh hưởng đến

chức năng hô hấp nhẹ. Cấp độ 3, nhìn rõ cột sống
vẹo lệch sang bên, ảnh hưởng nặng chức năng hô
hấp, có thể gây biến dạng khung chậu, khớp háng,
chiều dài của lưng - thắt lưng ngắn lại, xương sườn
ngực bị biến dạng gây suy hô hấp mạn tính, xuất hiện
bệnh tim phổi mạn, các cơ quan trong ổ bụng bị chèn
ép

Tại sao trẻ bị vẹo cột sống?

Vẹo cột sống có nhiều nguyên nhân: bẩm sinh, vẹo
cột sống kèm theo các bệnh lý tuỷ sống hay thần kinh
cơ (bướu đa sợi thần kinh, hội chứng Marfan, rỗng
tuỷ sống, thoát vị hạnh nhân tiểu não, di chứng sốt
bại liệt ) hay không rõ nguyên nhân (vô căn). Vẹo
cột sống vô căn chiếm đa số trường hợp: 60 - 70%.
Đa số trẻ dưới ba tuổi bị vẹo cột sống bẩm sinh hay
liên quan bệnh lý, khó điều trị và tiên lượng nặng.
Khoảng 20% trẻ vẹo cột sống thiếu nhi (từ 3 - 10 tuổi)
có nguyên nhân bệnh lý kèm theo, đa số không rõ
nguyên nhân. Sau mười tuổi, đa số là vẹo cột sống
vô căn diễn biến nặng cho đến khi dừng lại ở độ tuổi
trưởng thành.

Vẹo cột sống người lớn là hậu quả của mắc vẹo cột
sống lúc nhỏ bị quên lãng hoặc vô căn hay bệnh lý.
Phần lớn dị tật cột sống có nguyên nhân vô căn, còn
lại là do các yếu tố liên quan đến di truyền, phải lao
động sớm, ngồi học không đúng tư thế Càng nhỏ
tuổi nguyên nhân bệnh lý kèm càng nhiều, càng khó

điều trị. Vẹo cột sống ở tuổi thanh thiếu niên thường
là vô căn, việc điều trị thường cho kết quả tốt dù bảo
tồn (giữa 20 - 40 độ vẹo) hay phẫu thuật (trên 40 độ
vẹo). Tuy nhiên, bệnh nhân càng đến khám muộn,
vẹo càng nặng thì phẫu thuật càng nguy hiểm.

Điều trị vẹo cột sống cho trẻ

Điều trị vẹo cột sống dựa chủ yếu vào góc vẹo cột
sống được khảo sát trên hình ảnh học. Ba cách điều
trị:

- Quan sát, theo dõi cho trẻ có góc vẹo dưới 20 độ.

- Cho trẻ có góc vẹo cột sống giữa 20 và 40 độ mang
nẹp thân.

- Can thiệp phẫu thuật cho trẻ có góc vẹo trên 40 độ.

Điều quan trọng nhất là, khi phát hiện chứng vẹo cột
sống ở trẻ, cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế chuyên
khoa cột sống hay chấn thương chỉnh hình thăm
khám. Đến khám càng sớm, cơ hội cứu chữa càng
cao, chi phí điều trị cũng ít tốn kém. Bác sĩ sẽ cho
khảo sát kỹ hình ảnh học để chẩn đoán và đánh giá
độ vẹo cột sống chính xác hơn và có biện pháp điều
trị thích hợp.