KẾ TOÁN CÁC GIAO DỊCH NGOẠI TỆ

1
CHƯƠNG 2
KẾ TOÁN CÁC GIAO DỊCH
NGOẠI TỆ
2
Nội dung chương bao gồm:
- Giới thiệu VAS 10 - Ảnh hưởng của
việc thay đổi tỷ giá hối đoái  Kế toán
các giao dịch ngoại tệ.
- Kế toán hoạt động xuất- nhập khẩu
trực tiếp.
-
Kế toán hoạt động xuất- nhập khẩu qua
ủy thác.
-
Trình bày thông tin trên BCTC
3
2.1- VAS 10 -
ẢNH HƯỞNG CỦA VIỆC
THAY ĐỔI TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
2.1.1- Giới thiệu VAS 10
1/Ghi sổ kế toán & lập BCTC : đơn vị tiền
tệ thống nhất chính thức sử dụng trong
kế toán.
Tỷ giá TT tại ngày giao dịch
Ngoại tệ Đv tiền tệ thống nhất
(VND)
Trường hợp mua bán ngoại tệ bằng VND thì hạch
toán theo tỷ giá thực tế mua bán.
4
Trong kỳ, khi DN có nghiệp vụ kinh tế phát

sinh bằng ngoại tệ, phải quy đổi ngoại tệ về
tiền VN để ghi sổ kế toán. Việc quy đổi này
có thể phát sinh chênh lệch tỷ giá hối đoái

CLTGHĐ phát sinh trong kỳ, CLTG đã thực
hiện.
5
Cuối năm tài chính, DN phải đánh giá lại các
khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ theo tỷ giá
thực tế cuối năm.
Việc đánh giá lại này có thể phát sinh
CLTGHĐ  CLTG đánh giá lại số dư cuối
năm tài chính, CLTG chưa thực hiện
6
2/Nguyên tắc xử lý chênh lệch tỷ giá HĐ:
Trong giai đoạn DN đã đi vào hđ Kdoanh
-
CLTG đã thực hiện: xử lý ngay
lãi TG  Doanh thu tài chính
lỗ TG  Chi phí tài chính
-
CLTG chưa thực hiện:
vào TK 4131
sau khi bù trừ: còn lãi TG  Doanh thu TC
còn lỗ TG  Chi phí TC
7
Trong giai đoạn đầu tư xây dựng trước khi đi
vào hoạt động.
CLTG đã thực hiện & chưa thực hiện  vào
TK 4132; Số lũy kế trên BCĐKT

Khi kết thúc gđ đầu tư XD để đi vào hoạt
động:
CLTG xử lý vào DThu/CPhí TC
hoặc PB dần ( tối đa 5 năm)
8
2.1.2- Kế toán các giao dịch ngoại tệ
trong giai đoạn DN đã đi vào hđKDoanh
- Các khoản mục tiền tệ
- Các khoản mục phi tiền tệ
9
a/ Kế toán vốn bằng tiền ngoại tệ
1111,1121 1112,1122
(1a) Mua ngoại tệ
x TG mua x TG mua
511,711
(2a) DTBH,TNkhác = ngoại tệ
x TG tt x TGtt 007
13x (1b)
(3a) Thu hồi công nợ = ngoại tệ (2b)
x TG gskt x TG tt (3b)
515 635
10
1112,1122 1111,1121
(4a) Bán ngoại tệ
x TGgskt x TG bán
515 635
15x,211,6xx
(5a) Chi mua VT,TSCĐ 007
x TG gskt x TG tt (4b)
3xx (5b)

(6a) Thanh toán nợ phải trả (6b)
x TG gskt x TG gskt
11
b/ Kế toán khoản phải thu bằng ngoại tệ
511,515,711 13x 1112,1122
(1) DTBH,DTTC,TNK (2) Thu hồi khoản phải
phải thu = NTệ thu = NTệ
x TG tt x TGtt x TG gskt x TGtt
515 635
12
c/ Kế toán nợ phải trả bằng ngoại tệ
1112,1122… 3xx 15x,211…
(2) Thanh toán nợ phải trả (1) Mua VT,HH,TSCĐ
= NTệ = NTệ chưa ttoán
x TGgskt x TGgskt x TGtt x TGtt
515 635
13
d/ Đánh giá lại & xử lý chênh lệch đánh
giá lại số dư gốc ngoại tệ của các
khoản mục tiền tệ
TK 413 (4131- Chênh lệch TGHĐ
đánh giá lại cuối năm tài chính)
14
3xx 413(4131) 13x ,11x
(2) CL lỗ TG do đgiá tăng (1) CL lãi TG do đgiá tăng
SD NPTdh cuối năm TC SD KPTdh cuối năm TC
13x,11x 3xx
(3) CL lỗ TG do đgiá giảm (4) CL lãi TG do đgiá giảm
SD KPTdh cuối năm TC SD NPTdh cuối năm TC
515 635

(5a) K/c lãi TG vào DTTC (5b) K/c lỗ TG vào CPTC
15
2.1.3- Kế toán giao dịch bằng ngoại tệ
trong giai đoạn đầu tư XDCB chưa đi
vào hoạt động
TK 4132 – Chênh lệch TGHĐ trong giai
đoạn đầu tư XDCB
16
3xx 413(4132) 11x,13x
(2) CL lỗ TG do đgiá tăng (1) CL lãi TG do đgiá tăng
SD NPT cuối năm TC SD VBT,KPT cuối năm TC
11x,13x 3xx
(3) CL lỗ TG do đgiá giảm (4) CL lãi TG do đgiá giảm
SD VBT,KPT cuối năm TC SD NPT cuối năm TC
TK lquan TKlquan
(6) CL lỗ TG nghiệp vụ p/s (5)CL lãi TG nghiệp vụ p/s
515 635
(7a)Xử lý lãiTG khi kết thúc (7b)Xử lý lỗTG khi kết thúc
gđ ĐTXD 3387 gđ ĐTXD 242
17
2.2- KẾ TOÁN XUẤT- NHẬP KHẨU TRỰC TIẾP
18
2.2.1- Nhập khẩu trực tiếp
1122 144 331 15x,211
(1a) Mở L/C (2) Dùng KG ttoán (3) Nhận hàng NK
x TG x TG x TG
007 111,112,141…
(1b) (4) CP thu mua
3333, 3332
(5)TNK,TTTĐB HNK

1111,1121 33312
(7) Nộp thuế (6) VAT HNK 133
Ví dụ
Công ty P tính thuế GTGT theo pp khấu trừ, kê khai thường
xuyên hàng tồn kho.
1- Chuyển khoản VND mua ngoại tệ chuyển thẳng ký quỹ mở
L/C để nhập khẩu trực tiếp hàng hóa A 15,000 USD. Tỷ giá thực
tế chuyển đổi 20.500 VND/USD.
2- Nhận giấy báo ngân hàng đã chuyển tiền ký quỹ trên thanh
toán cho bên bán nước ngoài.Tỷ giá thực tế 20.550 VND/USD.
3- Nhận và chuyển về nhập kho hàng hóa A nhập khẩu trực tiếp
trị giá 15,000 USD, thuế nhập khẩu 5%, thuế GTGT hàng nhập
khẩu 10% chưa thanh toán. Tỷ giá thực tế 20.400 VND/USD. Chi
phí nhập kho hàng 3.000.000đ + thuế GTGT 300.000đ thanh
toán bằng tiền mặt.
4- Chi tiền mặt nộp thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập
khẩu A.
Yêu cầu:
Định khoản tình hình trên
19
20
2.2.2- Xuất khẩu trực tiếp
155,156 157 632
(1) X.kho hàng ra Cảng, SB (2b) K/c giá vốn
11x 3333 511 131 1122
(4)Nộp TXK (3)TXK phải nộp (2a) DTBH (3a) Thu tiền
hàng
x TG x TG 007
(3b)
Ví dụ

Doanh nghiệp áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên
hàng tồn kho, tính thuế GTGT khấu trừ:
1/ Xuất kho hàng hóa ra cảng làm thủ tục xuất khẩu trực tiếp,
giá Invoice 10,000 USD/FOB.HCMC, giá gốc xuất kho
150.000.000đ. Hàng đã giao lên tàu. Thuế xuất khẩu 5%. Tỷ giá
thực tế 20.800 VND/USD. Chi phí bốc dỡ tại cảng 2.200.000đ
(gồm VAT 10%), đã nộp thuế xuất khẩu và phí bốc dỡ bằng tiền
tạm ứng.
2/ Mười ngày sau, nhận được giấy báo có ngân hàng về tiền
khách hàng trên thanh toán 9,945 USD (ngân hàng đã trừ thủ
tục phí 55 USD, gồm VAT 10%). Tỷ giá thực tế 20.900 VND/USD.
Yêu cầu:
Định khoản tình hình trên.
21
22
2.3- KẾ TOÁN XUẤT- NHẬP KHẨU QUA
ỦY THÁC
2.3.1- Kế toán nhập khẩu qua ủy thác
23
Bên ủy thác nhập khẩu
111,112 331-BNUT 15x,211
(1) Trả trước (2a) Nhận hàng BNUT giao
(có HĐ BNUT) 133
(3) Bên UT tr.tiếp
nộp thuế (4) Phí UT, khoản BNUT
chi hộ phải trả
(5) Thanh toán số (2b1) Nhận hàng BNUT giao (2b2) HĐ
còn lại cho BNUT (chưa có HĐ BNUT) 632
V í d ụ
Doanh nghiệp thương mại kinh doanh h àng chịu thuế GTGT khấu trừ, kế toán

hang tồn kho theo pp kê khai thường xuyên, có tình hình nhập khẩu qua ủy
thác như sau:
1/ Chuyển khoản 15,000 USD cho công ty A (bên nhận ủy thác) để mở L/C. Tỷ giá
ghi sổ xuất ngoại tệ 20.480 VND/USD. Tỷ giá TT 20.485 VND/USD.
2/ Nhận hang hóa ủy thác nhập khẩu do công ty A giao trả về nhập kho đủ, theo
Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ của công ty A: trị giá hang 15,000
USD/CIF.HCMC, thuế nhập khẩu 5%, thuế GTGT hang nhập khẩu 10%. Tỷ giá TT
20.500 VND/USD. Giá tính thuế nhập khẩu là giá nhập tại cửa khẩu.
3/ Chi phí nhận hang công ty A chi hộ phải hoàn lại 5.000.000đ, trong đó thuế
GTGT phải hoàn lại 400.000đ. Nhận được hóa đơn về hoa hồng ủy thác phải trả
cho công ty A là 1% trị giá lô hang nhập khẩu + thuế GTGT 10%. Khoản hoa
hồng phải trả trên hóa đơn được quy về VND theo tỷ giá 20.500 VND/USD.
4/ Chuyển khoản tiền VN hoàn lại các khoản thuế, hoa hồng ủy thác và những
khoản công ty A đã chi hộ.
5/ Nhận được hóa đơn GTGT của công ty A về lô hang ủy thác nhập nói trên. Kế
toán phản ánh thuế GTGT đầu vào được khấu trừ với giả thiết đến thời điểm
nhận được hóa đơn này, DN đã tiêu thụ được 60% lô hang trên và đã ghi nhận
bút toán kết chuyển giá vốn hang bán.
Yêu cầu: Tính toán và ghi nhận những bút toán vào các thời điểm trên với hình
thức định khoản.
24
25
Bên nhận ủy thác nhập khẩu
(1) Nhận tiền BUT ứng mở L/C; (9) Nhận BUT thanh toán số còn lại
11x 144 331BNN 151,156… 131BUT
(2) Mở L/C (3) TToán BNN (4a)
Nhận hàng
(4b) Nhận hàng giao ngay cho BUT
3333,3332,3331 (6) Giao hàng
(10) Thực nộp thuế (5a) Thuế phải nộp cho BUT

(5b) Thuế phải nộp
511
(7) HHUT được hưởng
(8) Khoản chi hộ BUT
(11) BUT trực tiếp nộp thuế NK,TTĐB,VAT HNK