Dự phòng cho tài sản doanh nghiệp ppsx

Dự phòng cho tài sản doanh
nghiệp
Xác định tài sản khấu hao và thực hiện khấu hao là cơ sở để nhà
đầu tư đánh giá doanh nghiệp.

Tài sản cố định là một khoản đầu tư lớn đối với doanh nghiệp.
Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, các tài sản này sẽ bị hao
mòn. Để thu hồi giá trị tài sản đã đầu tư cũng như phân bổ chi phí
một cách hợp lý, doanh nghiệp phải tiến hành khấu hao tài sản cố
định. Khấu hao tài sản cố định còn tác động trực tiếp lên báo cáo
tài chính, cụ thể là làm giảm thu nhập chịu thuế.
Theo ông Nguyễn Tấn Bình, Giám đốc Trung tâm Đào tạo Kế
toán Đại học Mở TP.HCM, khấu hao không phải là một khoản chi
thực tế bằng tiền mà chỉ được trích trên sổ sách, nên sẽ không
ảnh hưởng nhiều đến dòng tiền của doanh nghiệp. Tùy đặc điểm,
quy mô, loại hình kinh doanh mà mỗi doanh nghiệp có những
cách tính toán khấu hao khác nhau.
Xác định tài sản khấu hao
Theo Quyết đinh 206/2003/QĐ-BTC của Bộ Tài chính, tài sản cố
định phải tính khấu hao là những tài sản góp phần tạo nên doanh
thu, xác đinh được nguyên giá, có thời gian sử dụng từ 1 năm trở
lên và có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên. Vì thế, dù là tài sản hữu
hình (máy móc, nhà xưởng ), tài sản vô hình (công nghệ, sáng
chế ) hay tài sản thuê (phương tiện, đất đai ) thì nếu sử dụng
cho mục đích kinh doanh, doanh nghiệp đều phải tính khấu hao.
Thậm chí, doanh nghiệp còn phải trích khấu hao cho cả những tài
sản đang được sửa chữa.
Tuy nhiên, việc xác định tài sản khấu hao lại không đơn giản.
Khấu hao tài sản cố định còn tác động trực tiếp lên báo cáo tài
chính, cụ thể là làm giảm thu nhập chịu thuế. Ví dụ, về danh
nghĩa, tàu của Công ty Đầu Tư và Vận tải Dầu khí Vinashin (VSP

) là tài sản cố định nhưng thực chất lại là hàng hóa. Doanh thu từ
bán tàu trong năm 2008 của VSP đạt xấp xỉ 100 tỉ đồng, tương
đương 30% thu nhập cả năm.
Vitaly (VTA) cũng không tính khấu hao cho các dây chuyền
ngừng hoạt động để sửa chữa. Do đó, ban đầu VTA công bố lỗ
năm 2008 chỉ 4,7 tỉ đồng. Tuy nhiên, con số lỗ của VTA đã tăng
lên 14,93 tỉ đồng khi đơn vị kiểm toán tính lại kết quả bằng cách
cộng thêm chi phí khấu hao của 5 dây chuyền.
Rõ ràng, xác định tài sản khấu hao và thực hiện khấu hao cần
được nhìn nhận nghiêm túc hơn, vì đây không chỉ là vấn đề kế
toán mà còn là cơ sở để nhà đầu tư đánh giá doanh nghiệp.
Xác định thời gian khấu hao
Thời gian tính khấu hao tài sản cố định là thời gian doanh nghiệp
dự kiến sử dụng tài sản cố định, được xác định căn cứ vào tuổi
thọ kỹ thuật (thiết kế), tình trạng thực tế và tuổi thọ kinh tế của tài
sản cố định. Yếu tố lỗi thời, mục đích và hiệu quả sử dụng của tài
sản cũng được tính đến.
Thông thường, thời gian sử dụng tài sản cố định được xác định
như sau: thiết bị, máy móc (10-15 năm), phương tiện vận tải (30
năm), đất đai (30-40 năm). Riêng đối với tài sản vô hình, doanh
nghiệp được tự quyết định nhưng tối đa không quá 20 năm. Còn
những dự án đầu tư theo hình thức xây dựng - kinh doanh -
chuyển giao (BOT) hay hợp đồng hợp tác kinh doanh (BCC) thì
thời gian tính là khi bắt đầu sử dụng đến khi kết thúc dự án.
Xác định nguyên giá tài sản cố định
Nguyên giá của tài sản cố định bao gồm giá phải trả để có tài sản
đó (giá ghi trên hóa đơn trừ đi các khoản giảm giá, chiết khấu
mua hàng nếu có), các chi phí vận chuyển, bốc dỡ, lắp đặt, chạy
thử, các khoản lãi vay đầu tư cho tài sản cố định khi chưa bàn
giao và chưa đưa vào sử dụng. Các khoản thuế và lệ phí trước

bạ (nếu có).
Trong trường hợp là tài sản vô hình, nhất là tài sản do nội bộ
doanh nghiệp tạo ra (thiết kế, xây dựng, sản xuất thử nghiệm,
bản quyền, bằng sáng chế, phần mềm máy tính ) thì nguyên giá
tài sản cố định là những chi phí liên quan đến việc tạo ra tài sản
đó.
Đối với tài sản thuê, nguyên giá được ghi nhận trên giá trị hợp lý
của tài sản tại thời điểm thuê. Nếu giá hợp lý này cao hơn giá trị
hiện tại thì giá trị phải khấu hao được ghi theo giá trị hiện tại của
khoản thanh toán tiền thuê tối thiếu. Các chi phí phát sinh ban
đầu như vận chuyển, nâng cấp tài sản cũng được tính vào
nguyên giá tài sản thuê.
Lựa chọn phương pháp khấu hao
Tiêu chí chọn phương pháp khấu hao không phải là thu hồi vốn
nhanh hay chậm, giá thành cao hay thấp mà chủ yếu là phải dựa
vào bản chất tài sản, tác tài sản đó tham gia như thế nào vào quá
trình tạo doanh thu của doanh nghiệp. Đặc biệt, doanh nghiệp
phải tìm hiểu cơ chế hao mòn của tài sản để lựa chọn phương
pháp thích hợp. Hiện có 3 phương pháp tính khấu hao cơ bản:
Phương pháp khấu hao tuyến tính cố định (Khấu hao đường
thẳng)
Đây là phương pháp thường được áp dụng. Theo phương pháp
này, mục khấu hao cơ bản hằng năm của tài sản cố định là đều
nhau trong suốt thời gian sử dụng tài sản.
Mức trích khấu hao = (nguyên giá - giá thực tế của tài sàn cố
định) thời gian sử dụng
Ưu điểm của phương pháp này là việc tính toán đơn giản, tổng
mục khấu hao được phân bổ đều trong các năm và không gây ra
sự đột biến về giá thành sản phẩm hằng năm. Nhưng nhược
điểm là doanh nghiệp có thể không thu hồi kịp vốn do không tính

được sự hao mòn vô hình của tài sản cố định.
Phương pháp khấu hao nhanh
Đây là phương pháp khấu hao theo giá trị tài sản cố định giảm
dần.
Mức trích khấu trao = giá trị ghi sổ tài sản cố định kỳ trước x
(tỉ lệ khấu hao hàng năm x hệ sẽ điều chỉnh)
Hệ số điều chỉnh được sử dụng ở Việt Nam như sau: Hệ số 1,5
cho tài sản cố định có thời gian sử dụng từ 3-4 năm; Hệ số 2,0
(tài sản cố định có thời gian sử dụng 5-6 năm); Hệ số 2,5 (tài sản
cố định có thời gian sử dụng trên 6 năm).
Ưu điểm cửa phương pháp này là thu hồi vốn nhanh, giảm bớt
tổn thất do hao mòn vô hình, nhưng có nhược điểm là có thể làm
tăng giá thành sản phẩm.
Phương pháp khấu hao theo sản phẩm:

Đây là phương pháp khấu hao dựa trên công suất tạo ra sản
phẩm của tài sản cố định. Theo đó, nhìn vào thông số kinh tế kỹ
thuật của tài sản cố định, doanh nghiệp sẽ xác định số lượng,
khối lượng sản phẩm trong tháng, trong năm, từ đó tính toán mức
trích lập khấu hao.
Mức trích khấu hao trong tháng của tài sản cố định = số
lượng sản phẩm trong tháng x (nguyên giá của tài sản cố
định/sản lượng theo công suất thiết kế)
Doanh nghiệp có thể tính toán mục khấu hao tài sản cố định trong
năm theo cách tương tự hoặc lấy tổng mục trích khấu hao của 12
tháng trong năm đó. Tuy nhiên, nếu công suất thiết kế hoặc
nguyên giá của tài sản thay đổi, doanh nghiệp phải điều chỉnh lại
mục trích khấu hao.
Ưu điểm của phương pháp này là có sự phân bổ chi phí hợp lý
theo số lượng sản phẩm, đảm bảo nguyên tắc phù hợp giữa các

kỳ sản xuất. Nhưng nhược điểm cửa phương pháp này là khấu
hao dựa trên giả định mang tính chủ quan về số lượng sản phẩm
sản xuất trong kỳ, không tính được các yếu tố như máy móc hư
hỏng. Từ đó, dẫn đến việc khấu hao không chính xác, gây sai
lệch đến các chi tiêu trên báo cáo tài chính như lợi nhuận và thuế
phải nộp.