Bài 28 Sinh học 12 Căn bản

Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 12
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết
BÀI 28: LOÀI
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức.
- Giải thích được khái niệm loài sinh học (ưu và nhược điểm) theo quan niệm của
Mayơ.
- Nêu các tiêu chuẩn để phân biệt hai loài thân thuộc.
- Nêu và giải thích được các cơ chế cách li trước và sau hợp tử.
- Giải thích được vai trò của các cơ chế cách li trong quá trình tiến hóa.
2. Kĩ năng:
- Phát triển năng lực tư duy lí thuyết: Phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát.
- Phát triển kĩ năng làm việc độc lập với SGK.
3. Thái độ:
- Thấy được vấn đề loài xuất hiện và tiến hóa như thế nào và chỉ dưới ánh sáng
sinh học hiện đại mới được quan niệm và giải quyết đúng đắn.
II. Phương pháp : Vấn đáp, làm việc độc lập, thảo luận nhóm
III. Đồ dùng dạy học : Phiếu học tập, ví dụ thực tế, sgk
IV. Tiến trình thực hiện
1.Kiểm tra bài cũ:
- Đặc điểm thích nghi là gì ? cho VD
- Quần thể thích nghi được hình thành trên cơ sở nào? cho VD
2. Bài mới
Có nhiều định nghĩa khác nhau về loài, vì vậy có nhiều khái niệm về loài.
Sách giáo khoa chỉ giới thiệu loài sinh học
Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 12
A.KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC:

Hoạt động của GV-HS Nội dung
Năm 1942, nhà tiến hoá học ƠnxtMayơ đã
đưa ra khái niệm loài sinh học
▼học sinh nghiên cứu SGK.Trả lời câu hỏi
khái niệm loài sinh học ?
-Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi sau :
Loài sinh học chỉ áp dụng cho những
trường hợp nào?
Khái niệm loài sinh học nhấn mạnh điều gì?
Để phân biệt 2 loài người ta dựa vào các
tiêu chuẩn để phân biệt: 3 tiêu chuẩn, chủ
yếu là cách li sinh sản
Theo tiêu chuẩn cách li sinh sản 2 sinh vật
thuộc 2 loài có những đặc điểm gì ?
▼Học sinh nghiên cứu SGK trả lời câu hỏi
sau :
? Thế nào là cách li ? thế nào là cách li sinh
sản?
Bổ sung : Cơ chế cách li không được xem
là nhân tố tiến hoá vì nhân tố tiến hóa làm
biến đổi tần số của alen và thành phần kiểu
gen của quần thể, nhưng hai quần thể của
cùng 1 loài được tiến hoá thành hai loài
mới nếu giữa chúng xuất hiện sự cách li
sinh sản.
-Có mấy hình thức cách li sinh sản ?
I. Khái niệm loài sinh học:
1. Khái niệm:
- Loài sinh học là một hoặc một nhóm quần thể
gồm các cá thể có khả năng giao phối với nhau trong

tự nhiên và sinh ra con có sức sống, có khả năng sinh
sản và cách li sinh sản với các nhóm quần thể khác
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài
- Tiêu chuẩn hình thái, địa lý-sinh thái
- Tiêu chuẩn sinh lí, hoá sinh
- Tiêu chuẩn cách li sinh sản chính xác nhất
* Lưu ý: Hai loài thân thuộc có thể có :Đặc điểm
hình thái giống nhau sống trong cùng khu vực địa lí
nhưng chúng không giao phối với nhau hoặc có giao
phối nhưng lại sinh ra đời con bất thụ.
II. Các cơ chế cách li sinh sản gữa các loài:
1. Khái niệm:
-Cơ chế cách li là chướng ngại vật làm cho các sinh
vật cách li nhau
-Cách li sinh sản là các trở ngại (trên cơ thể sinh vật )
sinh học ngăn cản các cá thể giao phối với nhau hoặc
ngăn cản việc tạo ra con lai hữu thụ ngay cả khi các
sinh vật này cùng sống một chỗ
▼Học sinh nghiên cứu SGK và 2.Các hình thức cách li sinh sản
Trung Tâm GDTX Dầu Tiếng Tổ: Tự Nhiên
GV: Nguyễn Phi Trường Môn: Sinh Học 12
thảo luận nhóm hoàn thành phiếu
học tập theo mẫu sau :
Hình
thức
Nội dung
Cách li
trước hợp
tử
Cách li

sau hợp
tử
Khái
niệm
Nguyên
nhân
Vai trò
-Gọi 2 học sinh trình bày 2 hình
thức trên
-GV bổ sung hoàn thành nội dung
Hình
thức
Nội dung
Cách li trước hợp tử Cách li sau hợp tử
Khái
niệm
Những trở ngại ngăn cản
sinh vật giao phối với
nhau
Những trở ngại ngăn
cản việc tạo ra con lai
hoặc ngăn cản tạo ra
con lai hữu thụ
Nguyên
nhân
-Cách li nơi ở: cùng địa lý
nhưng khác sinh cảnh
-Cách li tập tính các cá
thể thuộc các loài có
những tập tính giao phối

khác nhau.
-Cách li thời gian: các cá
thể thuộc các loài khác
nhau có thể sinh sản vào
các mùa vụ khác nhau
-Cách li cơ học: do cấu
tạo cơ quan sinh sản khác
nhau
- Con lai không có sức
sống hoặc có sức sống
nhưng bất thụ (do
khác biệt về cấu trúc
di truyền nên giảm
phân không bình
thường, tạo giao tử
mất cân bằng gen 
giảm khả năng sinh
sản
Cơ thể bất thụ
hoàn toàn
Vai trò -Đóng vai trò quan trọng trong hình thành loài
-Duy trì sự toàn vẹn của loài.
3. Củng cố
- Yêu cầu học sinh đọc phần kết luận SGK
- Yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi SGK:
- Nếu chỉ dựa vào các đặc điểm hình thái để phân biệt các loài có chính xác
không? Vì sao?
4. Hướng dẫn về nhà
Đọc mục Em có biết?, học và trả lời câu hỏi SGK ;
Chuẩn bị bài 29

RÚT KINH NGHIỆM


Ngày , tháng , 2010
Tổ trưởng kí duyệt