Mẹ ơi, con đau bụng! doc

Mẹ ơi, con đau
bụng!

Trẻ em ở lứa
tuổi mẫu giáo
trở lên thường
kêu đau bụng.
Nhiều bậc cha
mẹ quá lo lắng
đưa con đi cấp
cứu khi chưa cần thiết, nhiều người lại chủ quan,
ít chú ý nên đã để xảy ra những hậu quả đáng
tiếc.
Chúng ta đều biết, đau bụng là một trong những triệu
chứng của nhiều bệnh. Có thể là những bệnh ở ngoài
ổ bụng hoặc những bệnh toàn thân như nhiễm trùng,
siêu vi trùng, rối loạn chuyển hóa…
Những trường hợp đau bụng do những bệnh ở ổ
bụng thường là do co bóp bất thường của cơ nội tạng
rỗng như dạ dày và ruột… Bình thường dạ dày và
ruột có sự co bóp nhịp nhàng theo sinh lý để giúp cơ
thể tiêu hóa và bài tiềt thức ăn. Co bóp như vậy,
không gây ra đau. Hoặc là do cơ chế thần kinh, kích
thích các màng của ruột hoặc bị chèn ép các cơ quan
nội tạng càng gây ra đau…
 Lồng ruột: hay gặp ở trẻ em nhỏ dưới 2 tuổi, và
thường ở trẻ phát triển bình thường bụ bẫm. Trẻ đau
bụng từng cơn, mỗi cơn đau khóc thét, uốn người,
kèm theo nôn hoặc đi ngoài phân lẫn máu. Nếu nghi
trẻ bị lồng ruột cần sớm đưa trẻ đến cơ sở y tế có
chuyên môn sâu.

 Ngộ độc thức ăn: thường do trẻ phải ăn trúng
thức ăn nhiễm bẫn. Sau khi ăn tùy theo ăn nhiều hay
ít, trẻ thường bị nôn, tiêu chảy và đau bụng. Có khi đi
phân có máu.
 Viêm ruột thừa: trẻ đau bụng có kèm theo sốt và
nôn (nôn ít).
 Thoát vị bẹn: khi thoát vị bẹn bị nghẹt trẻ đau
bụng kèm theo sưng vùng bẹn hoặc bìu.
 Giun chiu ống mật: trẻ đau bụng từng cơn, vật vã
ở tư thế “trồng cây chuối” thì bớt đau hơn.
 Tắc ruột do giun: thường ở trẻ bị nhiễm giun
nhiều, cơ thể gầy. Ðau bụng kèm theo nôn, bí đại
tiện.
 Viêm dạ dày cấp hoặc loét dạ dày tá tràng: đau
bụng có liên quan đến các thức ăn, đến bữa ăn….
 Bị vỡ các nội tạng: do sang chấn như gan, lách,
thận v.v đau bụng dữ dội kèm theo mất máu.
Ðau bụng do những bệnh ở ngoài ổ bụng:
 Trẻ bị viêm phổi: thường sốt cao, đau bụng và
khó thở.
 Bị viêm cơ thành bụng: cơ bụng sưng đỏ, đau.
 Bị gãy xương sườn, đau khó thở.
 Bị viêm vùng ngoài tim: trẻ đau, khó thơ sốt, mệt
mỏi…
 Ðau bụng do bệnh toàn thân như dị ứng, bệnh
huyết tán, bệnh nhiễm trùng huyết, nhiễm ký sinh
trùng (sán lợn) các bệnh về chuyển hóa, các bệnh về
nội tiết như đái tháo đường…
 Ðặc biệt là bệnh động kinh thể bụng hay kêu đau
bụng, nhiều khi đau dữ dội, đau không theo chu kỳ,

lúc đau, lúc không, lúc sốt, đôi khi có liên quan đến
trạng thái thần kinh, bệnh thường kéo dài khó phát
hiện. Muốn chẩn đoán chính xác để điều trị cần phải
làm xét nghiệm, đặc biệt là điện não tâm đồ.
Vì vậy, khi trẻ em bị đau bụng cần phải theo dõi và
nếu có một trong các triệu chứng sau đây cần phải đi
khám cấp cứu ở các cơ sở y tế có chuyên môn cao
để xét nghiệm và chẩn đoán chính xác giúp cho việc
điều trị đúng và kịp thời.
 Ðau bụng có kèm theo sốt, mệt mỏi.
 Có kèm theo nôn, buồn nôn.
 Có kèm theo chướng bụng có giảm nhu động
ruột.
 Ðau bụng không đi ngoài được hoặc không đánh
trung tiện được.
 Ðau bụng kèm theo nôn ra máu hoặc đi phân
đen.
 Đau bụng, sưng vùng bìu, bẹn.
 Thiếu máu (da xanh, niêm mạc nhợt).
Như vậy khi trẻ em bị đau bụng có một trong những
dấu hiệu trên cần phải đi bệnh viện càng sớm càng
tốt. Tránh tình trạng tự mua thuốc giảm đau, hoặc
uống, tiêm các loại kháng sinh sẽ làm lu mờ các triệu
chứng của bệnh, gây khó khăn cho các thầy thuốc.
Một số trường hợp chúng tôi đã gặp, khi trẻ đau bụng
do viêm ruột thừa, nếu cho trẻ đi khám sớm, mổ
trước 6h trẻ sẽ khỏi và không có biến chứng nhưng
gia đình lại tự động điều trị, cho uống kháng sinh và
giảm đau, bệnh không khỏi mới đưa đi bệnh viện,
ruột thừa đã vỡ gây khó khăn cho việc điều trị và dễ

có biến chứng như viêm ruột, tắc ruội sau mỗ, đôi khi
có nguy cơ tử vong.