Táo bón ở trẻ và cách khắc phục pdf

Táo bón ở trẻ và cách
khắc phục

Đó là hiện
tượng giảm số
lần đại tiện
bình thường,
có cảm giác
khó và đau khi
đi cầu do phân
rắn hoặc quá
to. Trẻ được
coi là bị táo bón khi đại tiện dưới 2 lần/ngày (sơ
sinh), dưới 3 lần/tuần (lứa tuổi bú mẹ) hoặc dưới
2 lần/tuần (trẻ lớn).
2 nhóm nguyên nhân chính gây táo bón ở trẻ em:
1. Có tổn thương thực thể ở đường tiêu hóa (chỉ
chiếm 5% số trường hợp táo bón):
 Có các bệnh bẩm sinh như phình đại tràng, suy
giáp trạng: Trẻ thường bị táo bón rất sớm từ ngay sau
khi đẻ.
 Các tổn thương mắc phải như nứt hậu môn, trĩ.
2. Nguyên nhân cơ năng
 Sai lầm trong chế độ ăn uống: Uống ít nước dẫn
đến thiếu nước; chế độ ăn không hợp lý, quá nhiều
chất đạm, ít chất xơ do ăn ít rau xanh, quả chín, pha
sữa quá đặc, ăn chưa đủ về số lượng. Trẻ ăn sữa bò
dễ bị táo bón hơn trẻ bú sữa mẹ. Nếu mẹ bị táo bón,
đứa con đang bú cũng dễ bị táo bón.
 Thói quen nhịn đại tiện (do sợ bẩn hoặc ngại đi
đại tiện).

Các biện pháp xử trí
 Cho trẻ ăn đủ số lượng và uống nhiều nước
trong ngày.
 Cho ăn nhiều rau xanh và hoa quả: Chọn các loại
rau có tính chất nhuận tràng như rau khoai lang,
mồng tơi, rau giền, củ khoai lang. Khi nấu bột và
cháo, phải băm nhỏ rau cho trẻ ăn cả cái. Với trẻ lớn,
nên tập thói quen ăn nhiều rau bằng cách thái nhỏ
rau nấu canh, luộc rau cho ăn trước (trẻ lứa tuổi mẫu
giáo cần 100-150 g rau/ngày). Về quả, cho ăn chuối
tiêu, đu đủ, bưởi, cam, quýt (ăn cả múi), thanh long
Không nên dùng cà rốt, hồng xiêm, táo
 Nếu trẻ ăn sữa bò bị táo bón, nên pha sữa loãng
hơn bình thường một chút, có thể thêm 1 thìa cà phê
nước quả (cam, quýt) vào cốc sữa, hoặc dùng nước
cháo pha sữa (nếu trẻ đã 5 tháng tuổi).
 Mẹ bị táo bón nếu cho con bú thì phải tự điều trị
táo bón bằng cách ăn nhiều rau quả, uống nhiều
nước.
 Xoa bụng cho trẻ theo khung đại tràng từ phải
sang trái mỗi ngày 3-4 lần vào khoảng giữa 2 bữa ăn
để kích thích tăng nhu động ruột.
 Tập cho trẻ đi đại tiện đúng giờ quy định, chọn
lúc trẻ không vội vã (nên thực hiện sau bữa ăn vì lúc
này, nhu động ruột tăng). Tránh bắt trẻ ngồi bô hoặc
ngồi hố xí quá lâu.
 Các trường hợp táo bón do nứt hậu môn: Rửa
sạch hậu môn, bôi dung dịch bạc nitơrat 2%.
 Điều trị các bệnh còi xương, suy dinh dưỡng,
thiếu máu nếu có.

Khi đã dùng các biện pháp trên mà không có hiệu
quả, cho trẻ uống dầu parafin vào buổi sáng với liều
5-10 ml (trẻ nhỏ) hoặc 10-20 ml (trẻ lớn). Cuối cùng là
biện pháp thụt tháo: Dùng nước ấm pha glyxerin (30-
40 ml đối với trẻ dưới 1 tuổi và 100-250 ml đối với trẻ
trên 1tuổi) để thụt.
Nên đưa trẻ đến bệnh viện trong các trường hợp sau:
 Táo bón kéo dài trên một tuần, việc thay đổi chế
độ ăn không có tác dụng.
 Táo bón khi trẻ mới sinh, bụng chướng.
 Táo bón ảnh hưởng đến sức khỏe (gây kém ăn,
gầy sút, suy dinh dưỡng, kèm theo nôn).