Giáo trình học thư pháp
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 1
LI NÓI U
Nh mt mch ngm, tn ti lng l vi thi gian_ngh thut th pháp ã chy vào
i sng vn hóa ca nhiu dân tc trên th gii. Ngày nay, các ngh nhân Vit Nam
không ch th hin th pháp bng ch Hán mà c ch Vit theo ký t Latinh_mt s sáng
to nhm truyn ti nhng giá tr vn hóa mang bn sc dân tc. Tuy cha t nh cao
ngh thut nhng nó ha hn mt s t phá mi trên con ng dài ngh thut y sáng
to.
T bui thoái trào ca th pháp qua cnh “ Ông vn ngi y, Qua ng không
ai hay” trong th V ình Liên cho n nay, có th nói, ngh thut th pháp Vit Nam ã
cách tân và kh!i sc, nó làm mt cuc i mi ngon m"c. Tht ra s cách tân là mt quy
lut phát trin ngh thut truyn thng. Cách tân làm phong phú truyn thng và thúc #y
quá trình tin hóa ca nó, làm giàu các hình thc th loi, phng tin và th pháp biu
hin.
“Th pháp”, ban u, trong t nguyên hay trong b$t k% quyn t in nào cng u
gii ngh&a là “phng pháp hoc cách thc vit ch”; ây cng là m$u cht d'n n
nhiu ngi khó tính không ch$p nhân th pháp ch Vit, vi lp lun : “th pháp ch
Vit” không có phng pháp, là nhng ch vit x$u, khó (c, mun vit sao cng )c,
nên không th g(i là th pháp”. S tht, ây ó cng có nhng ch vit còn r$t tùy tin,
mang tính “th trng”, kém “ch$t l)ng” gây phn cm i vi ngi xem, ngi (c
th pháp. Thit ngh&, ó cng là quy lut, vì ây là b môn mi phát trin, ang trên
ng nh hình. Tuy nhiên, ! nhng tác ph#m th pháp có giá tr, cng nh nhng nhà
th pháp lâu nm, thì “th pháp ch Vit” có phng pháp h*n hoi : v cách cm bút, v
b c"c, v kt c$u, hình thc. D& nhiên nhng phng pháp này mang tính linh hot,
không quá nguyên tc, cng rn nh th pháp ch Hán. Rõ nét nh$t, nhiu quyn sách
vit dy v th pháp gn ây ã cp n phng pháp vit ch, tuy m+i tác gi có
nhng phng cách riêng.
Trong chiu hng ó, chúng tôi c gng biên son giáo trình hng d'n thc hành
“Cn bn th pháp ch Vit”, hy v(ng bc u hng n nhng quy cách, phng
pháp chung, nhm giúp nhng ngi yêu thích b môn ngh thut th pháp ch Vit có
th tip cn, thc hành mt cách có hiu qu, to thêm nim hng ph$n, trong vic tham
gia luyn tp môn ngh thut này.
Trong giáo trình “Cn bn th pháp ch Vit”, chúng tôi chia thành 2 phn:
_ Lý thuyt: Tng quan v th pháp, gii thiu s l)c v thut ng, th pháp !
mt s quc gia, nhm gíup cho h(c viên có cái nhìn khái quát, h thng cn bn v th
pháp.
_ Thc hành: Gm các bài luyn tp t luyn các nét c bn n cách vit ch cng
nh cách trình bày, b cc. Bên cnh ó chúng tôi gii thiu ôi nét v n chng, các
cht liu vit, có lng ghép các chng trình giao lu tham gia trin lãm th pháp, và
minh h(a mt s tác ph#m th pháp p, có giá tr.
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 2
Ngoài ra trong phn Ph" l"c, chúng tôi có a thêm mt s bài vit ca các nhà th
pháp lâu nm, giàu kinh nghim vit v quá trình luyn tp th pháp ch Vit.
Giáo trình “Cn bn th pháp ch Vit” mà bn (c ang cm trên tay ch mang
tính cng, khái l)c, cn kt h)p vi s hng d'n trc tip, ng thi cùng vi t
duy sáng to riêng, hy v(ng các bn s khám phá nhng ng nét bay bng, ch$m phá
ca các m'u t trong b môn th pháp.
Hoàn thành giáo trình này, chúng tôi chân thành cm n n Các Nhà Th Pháp
Tin Bi ã có nhiu t liu và to iu kin cho tài liu )c sm n tay bn (c.
Chúng tôi hiu rng nghiên cu v th pháp là mt l&nh vc rng ln và còn nhiu
v$n tranh lun, hn na là v phng pháp thc hành. Có r$t nhiu hn ch t phía
ch quan ca tác gi, vì vy khó tránh kh,i nhng sai sót, r$t mong bn (c l)ng th.
Và tht s vô cùng áng quý nu nhn )c s góp ý, ch giáo chân thành ca bn (c
gn xa, cùng nhau xây dng, th!ng ngon và làm thng hoa nét ch áng yêu ca
dân tc.
Tp.H Chí Minh 6/2007
Lê Hi & Nguyn Hòa
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 3
CHNG TRÌNH HC LP CN BN TH PHÁP CH VIT
+ Mc ích: Cung cp cho hc viên nhng kin thc c bn v th pháp mt cách có
h thng, nhm mang li cho hc viên nhng k nng cn bn chính tay mình vit
c tác phm th pháp ch Vit. ng thi qua ó rèn luyn c nhiu c tính tt
trong quá trình luyn tp. Môn hc cng góp phn vào vic kt tha và phát huy di
sn vn hóa truyn thng ca dân tc.
+ i tng hc viên : là hc sinh, sinh viên, công nhân, tri thc,…yêu thích mun tìm
hiu v th pháp ch Vit.
+ Yêu cu: Hc viên có kh nng t hc cao, rèn luyn nhiu, s!p xp thi gian hp lý
luyn tp.
STT NI DUNG S TIT/BUI
LÝ THUY-T 3 tit
1.
Tng quan v th pháp
(ngun gc, thut ng, trng phái,…)
Gi"i thiu th pháp ông – Tây
(Th pháp Trung Hoa, Nht Bn, Triu
Tiên, Châu Âu, A Rp và Th pháp Vit
Nam )
3 tit / 1 bui
TH.C HÀNH 37 tit
2.
3.
4.
5.
6.
Luyn nhng nét cn bn
Cách vit ch
Tham quan thc t (tri n lãm, phòng
tranh, ), Giao lu v!i các nhà chuyên
môn
Ráp ch và b cc
Gi!i thiu v "n ch#ng, các ch"t liu vit
th pháp
6 tit / 2 bui
12 tit / 4 bui
3 tit / 1 bui
9 tit / 3 bui
3 tit / 1 bui
7.
Kt thúc môn hc
4 tit / 1 bui
Tng cng 40 tit / 13 bui
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 4
BÀI 1: TNG QUAN V$ TH PHÁP
(1 Bui)
* M"c ích, ý ngh&a: Cung cp cho hc viên nhng kin thc c bn v th pháp,
gi m# nhiu iu lý thú v th pháp ch Vit. Có ý ngh$a khoa hc và th c ti%n, góp
phn vào vic k tha và phát huy di sn vn hoa truyn thng ca dân tc.
* Ni dung
1 T% ch vit n ngh thu&t vit ch
1.1. Ngun gc ch vit
Ch vit ra i theo yêu cu ca xã hi loài ngi. Nó hình thành trên c s! nhng
thành qu lao ng chân tay và trí óc. Tin thân gn gi ca nó chính là nhng hình v
mang ý ngh&a thc th hoc t!ng t)ng.
1.2. Ngh thut ch vit.
Cái p trong ch vit, mà theo cách nói hin i là ngh thut ch vit th pháp
(Calligraphg – calligraphie-kalligraphiia) t lâu ã )c nhiu nc trên th gii coi tr(ng
và xem là mt loi hình ngh thut c thù “cao c$p”, là biu t)ng th#m m/ ca nn vn
hóa dân tc ! mt s nc Phng ông. Ngh thut ch vit va to nên giá tr th#m m/,
va có ý ngh&a thc ti0n trong cuc sng ca m(i ngi trên hành tinh ca chúng ta.
1.3. Th pháp
Cách hiu v ngh thut th pháp có th khái quát thành hai ni dung : Mt là, ni
dung gn bó vi c s! m/ h(c ca th pháp (các cách vit, k/ thut vit, nhng bút pháp,
ng nét, màu sc… ca ngi vit). Hai là, gn bó vi tính cách, tâm t, tình cm,
quan nim trit h(c, nhân sinh quan ca ngi vit và phong khí ca thi i.
Vì vy, ta có th hiu th pháp là: ngh thut th hin ch vit và là phng tin
biu t& tâm thc ca con ngi. Vi ý ngh&a này, th pháp tr! thành mt ngh thut
biu t m/ cm ca m+i dân tc, ý hng, tâm t và tình cm ch quan, có tác d"ng o
c và giá tr m/ h(c.
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 5
2. S# lc th pháp ông – Tây
Trong dòng chy vn hóa truyn thng ca các nc phng ông – th pháp
)c xem nh là mt mch ngm, lng l tn ti vi thi gian nhng th pháp li có v trí
áng k và hàm cha nhiu giá tr nhân bn, o c xã hi trong th gii ngh thut.
_Th pháp i v"i ngi Trung Hoa là linh hn
ca m/ thut Trung Hoa,là loi hình ngh thut có tính
tng h)p cao có xu hng vn ti ngh thut biu
hin tâm hn ch quan.
_ Th o Nht Bn: 1 Nht Bn ni mà khiu th#m m/ luôn da vào s gin
d cùng vi tính trm t mc t!ng ca Thiên o ã tip ngun cho ngh thut th pháp
phát trin thành mt phong cách r$t c bit ó là s kt h)p hài hòa gia tinh hoa Thin
o và ngh thut th hin. Vi ý ngh&a này, th o ca Nht Bn không ch là môn
ngh thut th hin, mà nó v)t ra ngoài hn l)ng ca ý thc truyn ti ni dung tâm
pháp.
_Ngh thut th pháp các quc gia Hi giáo : )c xem là “Ngh thut th
giác hàng u”. Nó tr! thành mt phn trang trí chính
trong o Hi, trong các lâu ài, trng h(c. Theo Ibn al –
Habib cho rng ngh thut vit ch chính là chc nng cao
quý nh$t, mt khoa h(c u vit nh$t, mt ngh có thu
hoch cao nh$t ca thi i.
_' các n"c phng tây, thi xa, khi ngh in
cha có ( hoc ã có mà cha vi tính), nhng vn kin
quan tr(ng hay tác ph#m thiêng liêng u cn nhng nhà
th pháp (calligrapher) nn nót, trau chut tng nét mt. . c bit, vi kinh in ca
nhiu tôn giáo, các nhà th pháp còn dóc lòng tôn tr(ng, tr(n gìn trai gii và kiêng t2u
sc trong sut nhng ngày tháng t m chép kinh thánh nhng tác ph#m m/ thut, mà
ngày nay mt s kit tác còn may mn gi )c ã tr! thành tài sn vn hóa vô giá ca
các vin bo tàng tên tui trên th gii.
* So sánh s khác nhau c bn gia ngh thut th pháp ông và Tây (mang tính
khái quát )
+ V3 p ch vit ca ngi Phng ông không ch dng li ! ngh thut biu
hin mà nó còn phi lt t )c tính ch$t sâu th*m bên trong ca ch vit. Dng nh
th pháp ! ây không ch là b môn mà còn là mt pháp môn cho con ngi tu tâm luyn
tánh.( xu$t phát t vn hoá gc nông nghip )
+ Ng)c li, quan nim ch vit p i vi ngi Phng Tây thì phi theo
chu#n mc, phi cân i t4 l, không có ng#u hng và linh hot.( xu$t phát t vn hoá
gc du m"c )
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 6
3. Th pháp Vit Nam t% truyn thng n hin 'i
3.1.Ngh thut th pháp ch Hán_ Vit Nam
a. Quá trình hình thành th pháp ch Hán # Vit Nam
b (c im th pháp ch Hán_Vit Nam
Quá trình phát trin ca môn th pháp ch Hán ti Vit Nam, có lch s2 hình thành
tng t b môn th pháp ti Trung Hoa: u xu$t phát t tinh thn vn ngh trong sáng
l$y cm hng làm cn bn, l$y ch to cm hng. Tuy nhiên v biu hin m/ cm có
nhng im tng i khác bit so vi ngh thut th pháp ! Trung Hoa.
3.2.Ngh thut th pháp ch Quc Ng_ hin i
a.ôi nét v quá trình hình thành ch Quc Ng
b. S ra i ca th pháp ch Quc ng (ch Vit )
c. Mt s (c im trong th pháp Vit
_ Tính linh hot: S linh hot là mt trong nhng
im quan tr(ng ca ngh tgut th pháp nói chung.
i vi th pháp ch Vit tính linh hot th hin r$t
cao _nó cng là mt c tính in hình ca ngi
Vit
_ Tính biu cm, tr tình: là mt c im tiêu biu
ca các loi hình nght thut và vn hoá Vit Nam nói
riêng và có l vn hoá nông nghip nói chung. Vi th
pháp ch Vit thì tính biu cm th hin r$t r, nét.
_ Tính hài hoà : Tính hài hòa là mt c im ni bt
ca nn vn hoá Vit Nam và nó có nh h!ng r$t m
nét trong ngh thut th pháp ch Vit. Nó cng là
mt trong nhng yu t to nên mt tác ph#m th pháp
hoàn ho.
_ Tính tng hp: S giao hoà gia vn hoá ông- Tây ( bút lông_ sn ph#m ca vn hoá
phng ông và ch Latinh_sn ph#m ca vn hoá phng Tây).
3.3. Th Pháp Ch Vit Trong i Sng Vn Hoá Ca Dân Tc
Thc t hin nay, th pháp ch Vit ã hoà mch sng ngh thut trong vn hoa
dân tc và nó có nh h!ng ln trên mt trn vn hoá-t t!ng, o c-giáo d"c,… S! d&
nó c bit nh vy vì nó ã ni mch )c truyn thng tôn tr(ng ch, kính ch ã có
hàng ngàn i trong lch s2 dân tc. Hn na, nó mang thông ip cho m(i ngi rng, nu
bit khai thác và sáng to, thì ch Vit cng r$t p và r$t có hn. Hy v(ng, vic chi th
pháp, th!ng lãm th pháp ch Vit hin nay không ch dng li ! tính phong trào mà là s
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 7
hin din có ý ngh&a ca mt môn ngh thut c thù mang tính cao c$p, phát huy )c cái
p, cái hn ca m+i ch Vit trong lòng ngi dân nc Vit.
Bài t&p
1. Theo Anh ch) th pháp là gì?
2. Anh/ ch) hãy so sánh th pháp Trung
Hoa v"i các n"c Nht Bn, Vit Nam.
3. Anh/ ch) hãy so sánh th pháp phng
ông và ngh thut vit ch Châu Âu.
4. Anh/ ch) hãy nêu nhng (c im ca
th pháp ch Vit.
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 8
BÀI 2 : LUYN CÁC NÉT CN BN
(2 Bui)
* Mc ích : Giúp cho ngi hc b"c u là quen v"i cách cm bút, vn bút.
* Yêu cu : Vit úng theo nhng nét mu, và vit nhiu ln.
1. Nhng iu cn bit tr!c khi thc hành môn th pháp
_ V nhn thc
_ 5n nh ni tâm, khiêm tn h(c h,i
_ Trình vn hóa
2. Chu(n b) dng c
Vn phòng t bo
(bút, nghiên, gi$y, mc)
3. Thc hành
Cách cm bút và t th vit
a.Tính nng cây bút lông
_ Bút lông g*m 2 phn : Phn u bút và phn cán bút
Cán bút chia làm 3 phn: Phn trên, phn gia và phn cn (gn u bút). Tùy
theo thói quen và tùy theo cách cm bút ngi vit có th s2 d"ng phn nào cng
)c.
u bút c+ng chia làm ba phn: Phn u bút, lng bút và c bút. Khi vit ch
nh, phi s2 d"ng u bút, khi vit ch to hoc các im nh$n thì s2 d"ng lng
bút, khi vit ch to hn hoc v các nét m, mnh, cng thì s2 d"ng c u
bút
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 9
b. Cách cm bút
Có hai cách cm bút c bn:
+ Bng không còn gi là bng gân – hoc g(i là Không th pháp (không chm
tay vào cán bút vào mt ph*ng ca bàn hoc nn).
+ Bng tht còn gi là bng nhc – hoc g(i là Nhc th pháp (cnh bàn tay cm
bút hoc ngón út tì lên mt ph*ng tìm th cân bng cho nét ch không b run.
Không th pháp Nhc th pháp
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 10
• Khác vi cách vit th pháp ch Hán phi cm bút bng gân vì hng vit t phi
sang trái nên nu tay chm gi$y s làm nhòe ch k bên nên ngi nhp môn th
pháp s2 d"ng cách nào cng )c, mi0n sao mình làm ch )c ng(n bút và th
hin )c ý ngh& ca mình mong mun.
c. T th vit
Có nhiu t th vit tùy theo hoàn cnh và loi hình cn thc hin.
+ Ba t th chính:
S2 d"ng bàn (ngi vit)
S2 d"ng bàn không gh (ng vit)
S2 d"ng bàn th$p không gh (ngi xp bng)
+ Ngoài ra, còn có các t th khác : bò nghiên, qu% gi, ng vit trên vách.
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 11
d. T&p vit m,t s nét c# bn
Trc khi tp vit mt s nét cn bn, ngi tp nên thc hành vic k3 carô bng
c( lông luyn vic iu khin ng(n bút, sao cho các nét cùng nh, u hoc ln
u: t chm n nhanh, nét v không b run hoc cong lch.
Sau khi iu khin )c c( lông qua vic k3 carô, ngi h(c cn luyn nhng nét
bút u tiên vi mt s nét cn bn sau: nét hoành (ngang), nét tung (s), nét chéo,
nét cung và nét tròn.
_ Nét hoành (ngang) :
Vit theo chiu thun t
trái sang phi, mnh !
nét h bút u tiên (nét
m – c), kéo nhanh
bút (tc) to thành nét thanh nh,, cui cùng nh$n bút (c). Yêu cu phi
luyn n khi ng ngang phi th*ng p.
_ Nét tung (nét s): Tng t cách vit nét ngang, vit t trên xung.
Yêu cu phi luyn n khi nét th*ng ng.
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 12
* M"c ích luyn hai nét này nhm luyn tp to s tng phn gia nét m và nét
thanh ca các ch sau này.
_ Nét pht : mnh ! nét h bút sau ó kéo nhanh ngang và
buông bút, to s t nhiên ca nét, có nhiu vt xc !
cui nét.
_ Nét chéo: Tng t nh nét tung nhng c tình
nghiêng trái hoc nghiêng phi, vit theo hng t
trên xung
_ Nét cung : vit tng t nh ch C. Cách vit $n mnh
nét u và nh, dn ! cui nét.
_ Nét tròn : Cng nh các ng nét trên, nét tròn cn
to ra nét to nh, tng phn nhau, không yêu cu hi
bút hoc nh$n mnh ! cui nét.
_ Nét vòng : ây là nét luyn các ng cong theo ý
mun. Yêu cu to nét m, nét thanh tng t nét s và
ngang nhng vit nhanh hn trên on ng dài hn,
và kt h)p vi li xoay cm tay hoc xoay u bút,
nên to ra nhng vt xc.
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 13
Trên là mt s nét cn bn, ch yu là nhng nét cong và th*ng. Luyn nhng nét
này giúp các bn làm quen và s2 d"ng bút lông mc x mt cách thun ph"c, tránh s
lúng túng khi bt tay vào vit ch.
H(c viên c gng luyn ng bút cho tht nhiu, n khi nào thc hin )c
nhng ng nét m l)t, ti sáng hòa hòa h)p nhau. )c nh vy xem nh bn ã
thành công bc u trong vic làm quen vi bút lông và mc x.
Bài t&p
Trên c s# các nét cn bn, anh/ch) th* vit các mu t trong bng ch cái. (lu
ý : ch+ d a vào các nét cn bn)
7 nét cn bn cho ngi m"i b!t u hc Th Pháp
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 14
Bài 3: CÁCH VIT CH
(4 Bui)
Cách vit ch r$t a dng. Kh!i s chúng ta ch nên ch(n mt s phng pháp
thc hành mang tính c bn. ó là vic la ch(n kiu ch, rèn luyn kiu ch và tp ráp
ch.
I. Vit m-u t
_ Tâp vit 24 ch cái loi vit ch hoa bng các nét cn bn ã h(c, theo các nhóm ch
sau:
+ Nhóm 1: E, H, I, L, T (ng d"ng nét tung và hoành)
+ Nhóm 2: A, K, M, N, V, X, Y, Z, W (ng d"ng nét chéo)
+ Nhóm 3: B, C, D, , G, O, Q, P, S, R, U (6ng d"ng nét cung, vòng, tròn)
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 15
_ Tâp vit 24 ch cái loi ch vit thng bng các nét cn bn (kt h)p tung, hoành,
xiên, cung, tròn,…)
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 16
Lu ý: Các hc viên cn tham kho thêm nhiu m-u ch cái c.a nhiu nhà th
pháp khác vit. c nh v&y, m!i t'o ra nét riêng cho mình, không r&p khuôn
theo ng/i h!ng d-n. ó m!i là ích thc c.a th pháp.
_ Mt s m'u ch cái tham kho
Ch Vit Ca ng Hc
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 17
II. Cách Vit ch
_ La chn ki u ch
Kiu ch u tiên nên ch(n tp vit là kiu ch Chân phng, là loi ch mà hu nh
ai cng (c )c, vit )c t khi mi nhp môn Th pháp cho ti khi thành công trong
l&nh vc vit Th pháp.
Khi vit chân phng, ngi ta th hin qua hai cách:
_ Cách vit ch bng nhiu nét: cách vit ca ngi c#n thn, rõ ràng. Cách vit này có
u im là ch vit d0 (c, d0 b c"c sp xp,…nhng nó ít to nét thanh, vt xc vì
vit chm, thiu tính uyn chuyn.
_ Cách vit ch bng mt nét: là cách vit lin lc và vit nhanh nh ngi vit ang ký
tên. Vì vit nhanh nên ch to ra nhng vt mc thanh, mãnh và có nhng nét m nh
"v", nhng ch d0 b ri, d0 b xon, khó (c,…
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 18
Lu ý: Dù chn ch nào c+ng phi tránh vic tô i, * l'i nhng ch thích
&m nét mà phi i c m,t ln cho m0i nét, có nh th Th pháp m!i có tính 1c
thù riêng, ch2 không s3 tr4 thành ha s5 v3 qung cáo.
Bài t&p
Anh/ch hãy vit bng ch cái cho riêng mình
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 19
BÀI 4: GIAO LU VI CÁC NHÀ CHUYÊN MÔN - THAM QUAN TRI6N LÃM
TH PHÁP
(1 Bui)
Mc ích: H(c viên tip cn trc tip vi các tác ph#m th pháp )c trng bày trin
lãm, tham gia gia lu, trao i h(c tp vi các nhà th pháp lâu nm. Qua ó, giúp h(c
viên h(c tp )c nhiu nhng tri thc kinh nghim và thc ti0n hn trong quá trình sáng
tác.
N,i dung giao lu
_ H(c viên trao i v chuyên môn, h(c thut
_ H(c viên trao i, tip cn trc tip và h(c tp )c v k/ nng, bút pháp, các trình
bày, t chc trin lãm,…
Hình th2c giao lu
_ Mi nhà chuyên môn v lp giao lu
_ Các h(c viên n nhà chuyên môn kt h)p xem biu di0n và phòng trng bày th pháp.
_ Xem trin lãm th pháp kt h)p giao lu vi các tác gi có tác ph#m trng bày
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 20
Bài 5: CÁCH RÁP CH VÀ B C7C
(3 Bui)
I. Cách ráp vn
_ Tâp ráp vn n t: n t có nhiu ch hay, cô ng, súc tích và hàm cha
nhiu ý ngh&a thâm sâu càng xem càng ng'm ngh& càng v7 ra nhiu iu hay l
phi. Ví d": Tâm, Nh'n, Thin, o, Phúc, c,…
_ Tp ráp vn a t: t 2 ch tr! lên. Có th là kh th, câu i, ca dao t"c ng,
danh ngôn,…
II. B cc
* Cách trình bày mt bc th pháp (chng pháp)
1. Dng th pháp hình ch nht ng:
ây là dng hình trình bày th pháp ph bin xa nay. Dng này thng ch(n
kh gi$y có chiu dài ít nh$t bng hai ln chiu rng (Trung ng). Nu vit hai bc
hình ch nht song song nhau có vit câu i g(i là i liên. ôi khi mt bc th h(a
! dng trung ng )c t gia 2 bc i liên treo trên tng. Hoc ngi vit th
hin 2 v i ! dng trung ng
2. Dng hình ch nht nm ngang: kh gi$y chiu dài ít nh$t g$p ôi chiu rng,
)c g(i là hoành phúc hay hoành phi
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 21
3. Dng hình vuông: g(i là u phng
4. Dng hình tròn: g(i là viên xuân. Dng này ta thng th$y nhng bc th pháp
)c th hin trên các d&a tráng men, trông r$t p mt.
5. Dng hình qut: dang này ít ph bin trong th pháp ch Vit. Khi th hin th
pháp ! dng này b c"c s khó cân i. Dng hình qut )c g(i là phin din
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 22
Th quyn gm nhiu b phn vi các thut
ng nhà ngh nh sau: (1 & 2) s)i dây treo, t gút dây
to ra hai râu g(i là (1) ti ái , phn dây treo g(i là
(2) iu thng ; (3) th)ng can (tr"c nh, trên,
không nhô u tr"c ra); (4) kinh yn (hai di l"a,
ph$t ph trc gió, va phi b"i va làm sinh ng,
nên g(i là «chim én run s)»: kinh yn); (5) thiên u
(u hng lên tri); (6) a u (u hng
xung $t); (7) th)ng cách thy và (11) h
cách thy là hai mng trng ngn cách; (8) thi
ng (phn th); (9) biên ; (10) h(a tâm
(phn trung tâm ca bc th ho); (12) tr"c can
(tr"c chính, to hn th)ng tr"c) nhô ra hai u g(i
là (13) tr"c u . Mu sc các phn phi khác bit
và i ng nhau, nh biên và thiên u, a u phi
cùng màu; th)ng cách thu4 và h cách thu4 phi cùng
màu, khác vi màu biên. Màu sc các phn phi hài
hoà, không ch,i nhau.
Lu ý: Dù ! dng b c"c nào, yêu cu v cách trình bày th pháp cng phi mang tính
cân i, hài hòa b c"c. vit p, ngi vit có th phi ch vi nhau gia ch to, ch
nh,, ch dài, ch ngn,…Vi nhng ch cn nh$n manh ý nim thì có th vit to và m.
Hin nay, nhiu ngi sáng to to nên b c"c p nh phi ch khéo léo tài tình.
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 23
III. M,t s l0i th/ng g1p khi thc hành th pháp ch Vit
_ Li v b cc
+ Ngi vit không c l)ng trc v trí ch nên ch
chim ht không gian mt giay, không có khong trng,
làm ngi xem ng)p ch.
+ Ngi vit không c l)ng v trí biên nên b c"c
thng b lch trái hoc phi, phía trên, phía di mt
cách vô ý, không cân i.
+ Ngi vit ch không )c ngay ngn.
+ Khong cách gia các hàng dày tha không u nhau
+ Ngi vit xung hàng không h)p lý
+ B c"c ch không h)p lý theo cách (c ngi Vit, gây
khó hiu.
Giáo trình Hc Th Pháp – Biên Son : Lê Hi & Nguyn Hòa Website: www.vietthuphap.com
Trang 24
_ Li v nét ch
+ Ch b run do vit chm, cha quen tay
+ Ch b nghiêng không theo ý ngi vit (lúc vit th*ng,
lúc vit nghiêng)
+ Ch khó (c do có nhiu nét tha hoc thiu nét
+ Mt s ký t vit ging nhau tao nên ngh&a khác (ch “g”
vit ging ch “p”, ch “n” ging ch “h” ch “c” ging
“l”,…)
+ Ch vit b chng lên hàng trên hoc hàng di gây khó
(c thiu th#m m/,…
_ Li v ni dung:
+ Ni dung vit không chính xác, gây ra s lc ngh&a hoc không có ý ngh&a.
Ví d" : Câu úng : “Trm nm trong cõi ngi ta” vit nhm thành “Trm nm
trm cõi ngi ta”.
+ Sai chính t, quy tc vn phm ting Vit
+ Ni dung quá tm thng do cn ý
+ Ni dung quá bí him không hiu
+ Ghi nhm tên tác gi hoc xu$t x ni dung
+ Ni dung cha )c phép lu hành
Bài t&p
Anh ch) hãy trình bày mt bc th pháp theo các dng trên. Ni dung vit tùy
chn.