Phát triển ngôn ngữ ở trẻ pps

Phát triển ngôn ngữ ở trẻ


Xã hội càng phát triển,
tình trạng bé chậm nói
càng phổ biến. Các ông
bố bà mẹ chỉ quan tâm
đến vấn đề chiều cao, cân
nặng, đã vô tình bỏ qua
một yếu tố vô cùng quan
trọng trong quá trình
phát triển của trẻ, đó là
vấn đề phát triển ngôn ngữ.


Trẻ khi mới chào đời đều có chung một ngôn ngữ đó là
tiếng khóc. Tiếng khóc của tất cả các bé trên thế giới khi
mới chào đời đều như nhau. Nhưng sau vài ngày thì hoàn
toàn khác nhau, do khác biệt về văn hóa, lối sống, phong


tục tập quán

Theo bác sĩ Đặng Ngọc Thạch, khoa tâm lý bệnh viện Nhi
Đồng II thì “Bé sinh ra sau 5 - 10 phút mà vẫn chưa khóc
thì phải được cấp cứu liền nếu không sẽ dẫn đến tình trạng
chết não, để lại những di chứng ghê gớm như chậm phát
triển…”.

3 tháng đầu đời

Để bé phát triển ngôn ngữ tốt trong 3 tháng đầu đời, ta nên
trò chuyện với bé. Thời gian này mắt bé chưa nhìn xa được
nên cần áp sát bé khi nói chuyện, để bé cảm nhận được
khuôn mặt của bố mẹ. Đừng nghĩ rằng bé không biết gì,
thật sự bé nghe hết, thậm chí bé cảm nhận được hơi ấm của
người thân, điều này giúp bé có cảm giác an toàn.

3 tháng tiếp theo

ngôn ngữ của bé được thể hiện qua khả năng vận động. Lúc
này tay chân bé rất linh hoạt, bàn tay có thể mở ra, bé có
thể lật và khi chúng ta nói chuyện bé quay đầu lại, miệng
lúc nào cũng “ư ư, a a”…


Đây là lúc mẹ cần trò chuyện nhiều hơn với bé, đặc biệt là
lúc bé bú để kích thích các giác quan của bé, giúp bé phát
triển ngôn ngữ tốt nhất. Ngoài ra bé còn rất thích các giai
điệu. Những câu hát của mẹ trong 6 tháng đầu rất có ích
cho bé, bé cảm nhận được xúc cảm của mẹ qua từng câu
hát.

Giai đoạn 6 - 9 tháng

Tiếng nói của bé bắt đầu được định hình. Bé có thể bập bẹ
các từ “ba, bà, ma, da…”. Khi chúng ta nói chuyện, bé lắng
nghe và ư ư, a a theo. Bé biết gây chú ý bằng cách khóc,
cười khi nhận ra mẹ…

Đa số các bà mẹ bốn tháng sau khi sinh là phải tất tả đi làm,

vì thế mà thời gian bên bé bị thu hẹp lại, nên cần tạo lập
mối quan hệ mẹ con thật bền vững qua những câu hát, lời
ru, những trò chơi đơn giản… hay trò chuyện với bé bất kể
thời gian nào.

Giai đoạn 9 - 12 tháng

Bé bắt đầu nói những từ quen thuộc đầu tiên (tên người
hoặc con vật), bé hiểu những từ đơn giản, có thể bắt chước
những cử động của nét mặt…

Cần nhớ rằng trong những tháng đầu đời, vận động rất tốt
cho sự phát triển trí não của bé nói chung và khả năng nói
của bé nói riêng. Vì thế khi bé có khả năng làm gì cứ để bé
tự làm, đừng quá lo sợ làm thay cho bé, điều này hạn chế
khả năng sáng tạo cũng như tạo cho bé tính ỷ lại.

Những năm đầu đời não bé phát triển rất nhanh, chỉ trong
vòng 3 năm đã phát triển từ 25% lên đến 90% so với não
người lớn.

Giai đoạn 12 - 24 tháng

Trẻ rất thích nói chuyện, biết dùng ngôn ngữ cơ thể để thể
hiện cảm xúc bản thân (chỉ trỏ, nháy mắt, lắc đầu, gật
đầu…) và là một bậc thầy “bắc chước”. Giai đoạn này trẻ
chỉ nghe thấy và ứng dụng chứ hoàn toàn chưa hiểu được
những gì chúng nói. Vì thế chúng ta cần cẩn trọng trong
giao tiếp, tránh tình trạng bé bắt chước những lời nói không
hay.

Nếu khả năng ngôn ngữ của bé phát triển tốt ở những tháng
đầu đời, bước sang 2-3 tuổi vốn từ của bé sẽ tăng đến
chóng mặt. Bé nói được những câu đơn giản, giao tiếp với
mọi người xung quanh, biết nhịp điệu của bài hát.

Ngược lại, nếu bé có những biểu hiện khác thường như ít
vận động, chậm nói (7 tháng chưa lật, 10 tháng chưa ngồi,
không đứng chựng lúc 14 tháng, không chỉ đồ vật lúc 15
tháng và không đi trong 18 tháng, không bập bẹ lúc 10
tháng, 2 tuổi vẫn chưa nói được từ đơn, 3 tuổi chưa nói
được câu đơn giản…) thì ba mẹ nên đưa bé đến bác sĩ để
khám và tư vấn.

Theo Bác sĩ Thạch, hầu hết trẻ biết nói sau 14 tháng nhưng
cũng có trẻ nói sớm hơn (9 tháng) và cũng có thể trễ hơn
(nhưng không vượt quá 18 tháng). Vấn đề này phụ thuộc
vào yếu tố gia đình cũng như sự phát triển của trẻ (sinh
non, sinh muộn…)

Có một chi tiết khá thú vị mà các bố mẹ cần lưu tâm đó là ở
giai đoạn từ 0 - 6 tháng tuổi, tất cả các bé đều có chung một
sở thích: Đưa bất cứ đồ vật nào có được vào miệng.

Đây được xem là một phản xạ tự nhiên mà theo một nhà
phân tâm học người Pháp thì “miệng chính là khoái cảm
của bé trong những năm tháng đầu đời”. Đừng nên bắt bé
phải từ bỏ, bởi nếu bị “kìm kẹp” giai đoạn này, bé sẽ lặp lại
ở tuổi lớn hơn.