Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA.
1. MỤC TIÊU:
a. Kiến thức: Học sinh biết:
- Hiện tượng ngày đêm chênh lệch giữa các mùa.
- Khái niệm về các đường chí tuyến Bắc, Nam và các đường vòng cực.
b. Kỹ năng: Dùng địa cầu và đèn giải thích hiện tượng ngày đêm dài ngắn
khác nhau.
c. Thái độ: Giáo dục ý thức học bộ môn.
2. CHUẨN BỊ:
a. Giáo viên: Giáo án, Sgk, tập bản đồ, quả địa cầu.
b. Học sinh: Sgk, tập bản đồ, chuẩn bị bài theo câu hỏi sgk.
3. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: -Sử dụng tranh khai thác kiến thức
- Sử dụng mô hình khai thác kiến thức.
4. TIẾN TRÌNH:
4.1. Ổn định lớp: (1’). Kdss.
4.2. Ktbc: (4’).
+ Sự chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời như thế nào?
- TĐ chuyển động quanh Mtrời theo hướng từ Tây – Đông trên quỹ đạo hình
elíp gần tròn được một vòng trong thời gian 365 ngày 6 giờ.
+ Chọn ý đúng: Mùa hạ ở nửa cầu Bắc vào ngày:
a. 22.6 c. 21.3
b. 22.12 d. 23.9
4.3. Bài mới: 33’
HO
ẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ.
N
ỘI DUNG.
Giới thiệu bài.
Hoạt động 1.
* Sử dụng tranh khai thác kiến thức.
* Sử dụng mô hình khai thác kiến thức
- Quan sát H 24 sgk ( vị trí TĐ …đông chí).
+ Khi quay quanh Mtrời TĐ được chiếu sáng
như thế nào?
TL: Lúc nào cũng chỉ được chiếu sáng ½.
+ Vì sao đường biểu hiện trục TĐ ( BN ) và
đường sáng tối ( ST )không trùng nhau?
TL: - Do TĐ ở vị trí ngày 22.6 thì nửa cầu
Bắc ngả về phía Mtrời nhiều nhất; nửa cầu
Nam ngả về phía đối diện.
- Ngày 22.12 thì nửa cầu Nam ngả về
phiá Mtrời
1. Hiện tượng ngày, đêm
dài ngắn ở các vĩ độ khác
nhau trên Trái Đất:
- Trục Trái Đất và đường
sáng tối không trùng nhau.
Nhiều nhất nửa cầu Bắc ngả về phía đối diện.
- Quan sát H 24 vá H25 sgk
- Giáo viên chia nhóm cho học sinh hoạt động
từng đại diện nhóm trình bày bổ sung giáo
viên chuẩn kiến thức và ghi bảng.
* Nhóm 1: Ngày 22.6 ( HC ) ánh sáng Mtrời
chiếu thẳng góc vào mặt đất ở vĩ tuyến bao
nhiêu? Vĩ tuyến đó là đường nào?
TL: - 23
0
27’ B
- Đường chí tuyến Bắc.
* Nhóm 2: Ngày 22.12 (ĐC) … vĩ tuyến bao
nhiêu? Vĩ tuyến đó là đường gì?
TL: - 2327’N.
- Đường chí tuyến Nam.
* Nhóm 3: Sự khác nhau về độ dài ngày đên
của địa điểm A,B ở ½ cầu Bắc và điểm A’, B’
ở ½ cầu Nam vào các ngày 22.6 và 22.12 như
thế nào?
TL: - Độ dài đêm ở điểm A,B > A’,B’ (22.6)
- Độ dài ngày ở điểm A’,B’ > A,B (
- Nên các địa điểm ở ½
cầu Bắc, cầu Nam có hiện
tượng ngày đêm dài ngắn
khác nhau theo vĩ độ.
22.12)
* Nhóm 4: Độ dài của ngày đêm trong ngày
22.6; 22.12 tại điểm C nằm trên đường xích
đạo như thế nào?
TL: Do độ dài ngày đêm tại điểm C khác
nhau.
- Giáo viên: . Ngày đêm dài hoặc ngắn ở
những điểm có vĩ độ khác nhau càng xa Mtrời
thì biểu hiện càng rõ.
. Những điạ điểm nằm gần đường
xích đạo thì ngày đêm chênh lệch ngắn còn tại
xích đạo thì không chênh lệch.
Chuyển ý.
Hoạt động 2.
* Sử dụng tranh khai thác kiến thức
+ Vào ngày 22.6 và 22.12 độ dài ngày đêm
của các địa điểm D,D’ ở các vĩ tuyến 66
0
33’ B
và N của hai nửa cầu như thế nào? Vĩ tuyến đó
là đường gì?
TL: - Độ dài ngày ở ½ cầu Bắc (d) > độ dài
- Những điểm nằm trên
đường xích đạo có ngày
đêm bằng nhau.
2. Ở hai miền cực số ngày
có ngày,đêm dài suốt 24
giờ thay đổi theo mùa:
ngày ở ½ cầu Nam.
- 22.12 độ dài ngày ở ½ cầu Nam (d’) >
độ dài ngày ở ½ cầu Bắc.
- Đường vòng cực B,N.
+ Vào các ngày 22.6 và 22.12 độ dài ngày đêm
ở 2 điểm cực B,N như thế nào?
TL: - 22.6 ngày ở cực Bắc dài 24 giờ , đêm ở
cực Nam dài 24 giờ.
- 22.12 ngày ở cực Nam dài 24 giờ, đêm
ở cực Bắc dài 24 giờ.
- Giáo viên: . ở vĩ độ 66
0
33’ B,N mỗi năm
co`1 ngày 22. 6 và 22.12 là có ngày và đêm
dài suốt 24 giờ.
. Riêng ở 2 cực B,N số ngày và
đêm dài suốt 24 giờ kéo dàitrong 6 tháng, ( từ
21.3 – 23.9 và 23.9 – 21.3)
. Hiện tượng này ảnh hưởng đến
khí hậu và gián tiếp đến sinh hoạt và hoạt
động sản xuất của con người.
- Các ngày 22.6 vá 22.12
tại vòng cực BN có 1 ngày
hoặc đêm dài suốt 24 giờ.
- các điểm nằm từ vòng
cực đến 2 cực có ngày và
đêm dài 24 giờ dao động
theo mùa từ 1 ngày - 6
tháng
4.4. Củng cố và luỵên tập: 4’.
- Hướng dẫn làm tập bản đồ.
+ Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên Trái Đất như
thế nào?
- Trục Trái Đất và đường sáng tối không trùng nhau.
- Nên các địa điểm ở ½ cầu Bắc, cầu Nam có hiện tượng ngày đêm dài ngắn
khác nhau theo vĩ độ.
- Những điểm nằm trên đường xích đạo có ngày đêm bằng nhau.
+ Chọn ý đúng: Ở vòng cực có số ngày đêm kéo dài:
@. 1 ngày.
b. 6 tháng.
4.5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà: 3’.
- Học bài.
- Chuẩn bị bài mới: Cấu tạo bên trong của Trái Đất.
- Chuẩn bị theo câu hỏi trong sgk.
5. RÚT KINH NGHIỆM:
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………