CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
SỰ PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Về kiến thức: Sau bài học, học sinh cần:
- Nắm được vai trò của các nhân tố TN và KT-XH đối với sự phân bố nông
nghiệp ở nước ta.
- Thấy được những nhân tố này đã ảnh hưởng đến sự hình thành nền nông
nghiệp nước ta là nền nông nghiệp nhiệt đới, đang phát triển theo hướng
thâm canh và chuyên môn hóa.
2. Về kỹ năng :
- Có kỹ năng đánh giá giá trị kinh tế các tài nguyên thiên nhiên .
- Biết lập sơ đồ các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố nông
nghiệp
II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Bản đồ địa lý tự nhiên Việt Nam
- Bản đồ khí hậu Việt Nam
III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ :
- Sự chuyển dịch nền kinh tế nước ta trong thời kỳ đổi mới được thể hiện
như thế nào?
2. Bài mới Nền nông nghiệp nước ta là nền nông nghiệp nhiệt đới chịu ảnh
hưởng mạnh mẽ của các ĐKTN. Các điều kiện KT- XH tạo điều kiện thúc
đẩy nông nghiệp phát triển mạnh mẽ.
Hoạt động của thầy và trò Ghi bảng
-Nước ta có những loại đất nào? Loại
đất nào chiếm diện tích lớn nhất?
- Nơi phân bố hai nhóm đất cơ bản?
Các cây trồng thích hợp cho hai loại
đất trên?
* Tóm tắt sơ đồ hóa tài nguyên đất:
Đất phù sa: phân bố-
cây trồng
Tài nguyên đất:
Đất feralit: phân bố-
cây trồng
- Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 8,
I. Các nhân tố tự nhiên
1. Tài nguyên đất
- Đất là tài nguyên vô cùng quí giá,
là tư liệu sản xuất không thể thay
thế được của ngành nông nghiệp.
- Hai nhóm đất chiếm diện tích lớn
nhất là đất phù sa và đất feralit.
2. Tài nguyên khí hậu
- Nước ta có khí hậu nhiệt đới gió
mùa ẩm
- Khí hậu nước ta phân hóa rất rõ rệt
theo chiều Bắc-Nam, theo mùa và
theo độ cao
hãy trình bày đặc điểm khí hậu của
nước ta.
- Những thuận lợi và khó khăn của
các đặc điểm khí hậu trên
→ Nhiệt độ trung bình năm trên
21
0
C, lượng bức xạ mặt trời 1 triệu
Kcal/m
2
/năm, có từ 1400-3000 giờ
nắng /năm, từ 180-200 ngày nắng
Gió mùa:GMMĐ: lạnh khô
GMMH: nóng ẩm mưa
nhiều
Độ ẩm trên 80%, lượng mưa 1500-
2000mm/năm
- Hãy kể tên một số loại rau quả đặc
trưng theo mùa hoặc tiêu biểu theo
địa phương?
-HS: “Nước ta thiếu nước tưới”. Tại
sao thủy lợi là biện pháp hàng đầu
trong thâm canh
- Nền nông nghiệp còn gặp nhiều tai
biến thiên nhiên
3. Tài nguyên nước
- Nước ta có mạng lưới sông ngòi,
ao hồ dày đặc
- Nguồn nước ngầm cũng khá dồi
dào
4. Tài nguyên sinh vật
nông nghiệp ở nước ta?.
+ chống úng lụt trong mùa mưa bão
+ tưới nước trong mùa khô
+ Cải tạo đất, mở rộng diện tích đất
canh tác
+ tăng vụ, thay đổi mùa vụ
- Cho ví dụ về việc lai tạo các giống
cây trồng, vật nuôi:
+ Cây trồng: ngô lai VN10, lúa lai,
đậu xanh
+ Vật nuôi: bò lai sin, lợn siêu nạc,
gà, vịt
- Nhắc lại số dân thành thị và nông
thôn nước ta.
- Nguồn lao động năm 2003 là bao
nhiêu?
- Người lao động Việt Nam có ưu
điểm gì?
- Nước ta có tài nguyên động, thực
vật phong phú
- Nhiều giống cây trồng, vật nuôi có
chất lượng tốt thích nghi với khí
hậu.
II. Các nhân tố kinh tế- xã hội
1. Dân cư và lao động nông thôn
- Nước ta có khoảng 74% dân số
sống ở nông thôn và 60 % lao động
trong nông nghiệp
- Người lao động có nhiều kinh
nghiệm, sáng tạo trong sản xuất
nông nghiệp
2. Cơ sở vật chất- kỹ thuật
(SGK)
3. Chính sách phát triển nông
- HS đọc sơ đồ cơ sở VC-KT ở SGK
- Kể tên một số cơ sở VC-KT trong
nông nghiệp để minh họa rõ hơn sơ
đồ ở SGK
+ Thủy lợi: đắp đập, đào kênh mương
+ Dịch vụ trồng trọt: phân, thuốc, vôi,
kích thích
+ Dịch vụ chăn nuôi: lai tạo, tiêm
phòng
+ Cơ sở VC-KT khác: lịch thời vụ,
KH-KT
- Chính sách của Đảng và Nhà nước
đối với phát triển nông nghiệp?( động
viên làm giàu 1 cách chính đáng, kinh
tế hộ gia đình, trang trại, giao đất lâu
dài, mở rộng hợp tác quốc tế )
- Cho ví dụ về vai trò của thị trường
đối với tình hình sản xuất một số loại
nghiệp
- Tạo ra các mô hình phát triển thích
hợp
- Hoàn thiện cơ sở vật chất- kỹ thuật
- Mở rộng thị trường và ổn định đầu
ra cho sản phẩm
4. Thị trường trong và ngoài nước
- Thị trường được mở rộng đã thúc
đẩy sản xuất, đa dạng hóa sản phẩm
nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu cây
trồng, vật nuôi hợp lý
nông sản
3.Củng cố
1/ Phân tích những thuận lợi của TNTN để phát triển nông nghiệp ở nước
ta.
2/ Phát triển và phân bố công nghiệp chế biến có ảnh hưởng ntn đến phát
triển nông nghiệp?
+ Tăng giá trị và khả năng cạnh tranh của hàng nông sản
+ Thúc đẩy sự phát triển các vùng chuyên canh
+ Nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp
4. Dặn dò
- Sưu tầm tài liệu tranh ảnh về thành tựu trong sản xuất lương thực của
nước ta từ 1980- nay
- Chuẩn bị “ Sự phát triển và phân bố nông nghiệp”
5 Rút kinh nghiệm