CHUONG02 CAC MO HINH KD TMDT

THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
CHƯƠNG 2 : CÁC MÔ HÌNH KINH
DOANH CỦA THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
GV trình bày : ThS. BÙI NGỌC TUẤN ANH

Mục tiêu
 Hiểu được các mô hình kinh doanh thương mại điện tử
 Phân biệt được ưu và nhược điểm của từng mô hình
 Xác định được các mô hình thương mại điện tử đang phổ
biến trên thế giới và Việt Nam.
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
2
Nội dung chương
 Giới thiệu về mô hình kinh doanh
 Mô hình kinh doanh trong TMĐT
 Một số mô hình TMĐT tiêu biểu
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
3
Khái niệm mô hình kinh doanh
 Là một phương pháp tiến hành kinh doanh qua đó doanh
nghiệp có được doanh thu, điều kiện cơ bản để tồn tại và phát
triển trên thị trường.
(Efraim Turban, 2006)
 Mô hình kinh doanh là cách bố trí, sắp xếp các sản phẩm, dịch
vụ và các dòng thông tin, bao gồm việc mô tả các yếu tố của
quá trình kinh doanh và vai trò của nó đối với kinh doanh; đồng
thời mô tả các nguồn doanh thu, khả năng thu lợi nhuận từ mỗi
mô hình kinh doanh đó.
(Paul Timmers, 1999)

12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
4
Các yếu tố của mô hình kinh doanh TMĐT
 Giá trị khách hàng
 Quy mô
 Giá cả
 Nguồn doanh thu
 Các hoạt động
 Triển khai
 Khả năng
 Duy trì
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
6
Thành phần - Giá trị khách hàng
 Câu hỏi cho mọi mô hình kinh doanh
 Doanh nghiệp có cung cấp cho khách hàng những gì khác biệt
hoặc với chi phí thấp hơn đối thủ không?
 Câu hỏi cho các mô hình kinh doanh Internet
 Internet cho phép doanh nghiệp cung cấp những gì khác biệt?
Internet có thể giúp doanh nghiệp giải quyết hàng loạt vấn đề liên
quan tới khách hàng không?
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
7
Thành phần - Quy mô
 Câu hỏi cho mọi mô hình kinh doanh
 Đối tượng khách hàng là ai (nhân khẩu học và địa lý) ? Loại hình
dịch vụ/sản phẩm nào đáp ứng được việc cung cấp giá trị?

 Câu hỏi cho các mô hình kinh doanh Internet
 Internet tạo khả năng cho doanh nghiệp cung cấp giá trị cho quy
mô khách hàng nào?
 Internet có thay thế được các sản phẩm hay dịch vụ kết hợp mà
tạo nên sản phẩm của DN không?
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
8
Thành phần - Giá cả
 Câu hỏi cho mọi mô hình kinh doanh
 Doanh nghiệp định giá cho giá trị cung cấp cho khách hàng như
thế nào?
 Câu hỏi cho các mô hình kinh doanh Internet
 Internet khiến việc định giá khác như thế nào?
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
9
Thành phần - Nguồn doanh thu
 Câu hỏi cho mọi mô hình kinh doanh
 Tiền từ đâu mà có? Ai trả tiền cho các giá trị cung cấp và khi nào?
Lợi nhuận ở mỗi thị trường là gì và cái gì điều khiển chúng? Cái
gì tạo ra giá trị trong mỗi nguồn doanh thu?
 Câu hỏi cho các mô hình kinh doanh Internet
 Nguồn doanh thu có gì khác khi sử dụng Internet không? Nếu có,
đó là gì?
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
10
Thành phần - Các hoạt động
 Câu hỏi cho mọi mô hình kinh doanh

 Doanh nghiệp phải tiến hành các hoạt động gì để tạo ra giá trị và
khi nào thi phải tiến hành?
 Các hoạt động này được kết nối với nhau như thế nào?
 Câu hỏi cho các mô hình kinh doanh Internet
 Sẽ có bao nhiêu hoạt động mới được thực hiện khi có sự tác
động của Internet?
 Internet giúp tiến hành các hoạt động hiện có tốt hơn đến mức
nào?
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
11
Thành phần - Triển khai
 Câu hỏi cho mọi mô hình kinh doanh
 Cơ cấu tổ chức, hệ thống, con người, và môi trường hoạt động
mà doanh nghiệp cần để tiến hành hoạt động là gì?
 Sự phù hợp giữa chúng là gì?
 Câu hỏi cho các mô hình kinh doanh Internet
 Internet có tác động thế nào tới chiến lược, cơ cấu, hệ thống,
con người và môi trường của doanh nghiệp?
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
12
Thành phần - Khả năng
 Câu hỏi cho mọi mô hình kinh doanh
 Các khả năng của doanh nghiệp là gì và những chênh lệch
nào cần phải khắc phục?
 Và phải khắc phục bằng cách nào?
 Câu hỏi cho các mô hình kinh doanh Internet
 Các khả năng mới mà doanh nghiệp cần là gì?
 Internet có ảnh hưởng ra sao tới các khả năng hiện có?

12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
13
Thành phần - Duy trì
 Câu hỏi cho mọi mô hình kinh doanh
 Doanh nghiệp có điểm gì mà các đối thủ khác không hạn chế
được?
 Doanh nghiệp làm thế nào để duy trì nguồn thu?
 Làm thế nào để duy trì lợi thế cạnh tranh?
 Câu hỏi cho các mô hình kinh doanh Internet
 Internet có khiến doanh nghiệp dễ dàng duy trì hay không?
 Doanh nghiệp tận dụng được gì từ Internet?
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
14
Một số mô hình TMĐT tiêu biểu
 TMĐT được phân chia thành một số loại như B2B, B2C,
C2C dựa trên thành phần tham gia hoạt động thương mại,
cụ thể:
 B2B (Business-to-Business): thành phần tham gia hoạt động
thương mại là các doanh nghiệp, tức người mua và người bán
đều là doanh nghiệp.
 B2C (Business-to-Consumer): thành phần tham gia hoạt động
thương mại gồm người bán là doanh nghiệp và người mua là
người tiêu dùng.
 C2C (Consumer-to-Consumer): thành phần tham gia hoạt động
thương mại là các cá nhân, tức người mua và người bán đều là
cá nhân.
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử

15
Phân loại giao dịch TMĐT
Doanh nghiệp
(Business)
Người tiêu dùng
(Consumer)
B2B
(Business-to-Business)
B2C
(Business-to-Consumer)
C2B C2C
Doanh nghiệp
(Business)
Người tiêu dùng
(Consumer)
G2B G2C
Chính phủ
(Government)
Chính phủ
(Government)
B2C
C2G
G2G
Người bán
Người
mua
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
16
Sàn giao dịch dành cho DN (B2B)

 Tổ chức theo hình thức cổng thông tin về cơ hội giao
thương hoặc trung tâm thương mại.
 Thông qua những sàn TMĐT này, DN có thể tìm hiểu thông
tin về đối tác tiềm năng và giới thiệu các SP/DV của mình
ra thị trường.
 Tuy nhiên, tiện ích của phần lớn các sàn giao dịch này mới
giới hạn ở việc đăng tải thông tin DN và nhu cầu mua bán.
 Hầu như chưa sàn nào có tiện ích tốt để hỗ trợ DN đàm
phán, giao kết hợp đồng trực tuyến, theo dõi thực hiện
hợp đồng và chăm sóc khách hàng.
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
17
Mô hình kinh doanh DN và NTD (B2C e-commerce)
 Cửa hàng điện tử, siêu thị điện tử đôi khi còn được gọi là
sàn TMĐT hỗ trợ giao dịch DN với NTD: B2C.
 Hoạt động theo dạng cửa hàng trực tuyến kinh doanh tổng
hợp nhiều mặt hàng, trong đó chủ yếu là các mặt hàng có
độ tiêu chuẩn hoá cao như hàng điện tử, thiết bị điện, đồ
gia dụng, sách báo, văn phòng phẩm,...
 Các sàn B2C vận dụng nhiều phương thức thanh toán đa
dạng, từ tiền mặt khi giao hàng, chuyển khoản NH, điện
chuyển tiền, thẻ thanh toán nội địa và quốc tế, thẻ trả
trước,... Tuy nhiên, chưa có được một giải pháp toàn diện
cho thanh toán trực tuyến.
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
18
Mô hình kinh doanh giữa NTD với nhau (C2C)
 Sàn giao dịch dành cho người tiêu dùng

 Là cách mà người tiêu dùng có thể sử dụng để bán các hàng hoá
của mình cho người tiêu dùng khác với sự giúp đỡ của một
doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến
 Người tiêu dùng trên Internet thường dùng cách này để
thanh lý các hàng hoá dư thừa hoặc các hàng hóa đã qua
sử dụng
 Mô hình doanh thu: Phí giao dịch
 Thí dụ: eBay.com, Half.com
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
19
Chính phủ điện phủ điện tử (CPĐT)
 CPĐT là việc sử dụng công nghệ Internet nói chung và đặc
biệt là TMĐT để đưa thông tin và các dịch vụ công cộng
đến cho người dân, các đối tác kinh doanh và các NCC, và
những người làm việc trong ngành công cộng.
 Các giao dịch trong CPĐT có thể chia thành ba loại chính:
 Chính phủ với công dân (G2C),
 Chính phủ với các doanh nghiệp (G2B)
 Giữa nội bộ các cơ quan chính phủ (G2G).
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
20
Các mô hình kinh doanh TMĐT hiện nay
 Mô hình 1. Thông báo trực tuyến
 Mô hình 2. Quảng cáo trực tuyến
 Mô hình 3. Hội phí
 Mô hình 4. Cửa hàng trực tuyến
 Mô hình 5. Trang vàng trực tuyến
 Mô hình 6. Hội đấu giá và đấu giá đảo ngược

 Mô hình 7. Hội thương trực tuyến
 Mô hình 8. Hội chợ thương mại trực tuyến
12/01/2012 Chương 2: Các mô hình kinh doanh của
thương mại điện tử
21