Tai biến mạch máu não ở bệnh nhân đái tháo đường pps

Tai biến mạch máu não ở bệnh nhân đái
tháo đường

Tai biến mạch máu não là một biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng của
người bệnh đái tháo đường. Tăng đường huyết đã thúc đẩy quá trình hình thành
các mảng xơ vữa nhanh hơn, nhiều hơn ở các bệnh nhân này. Việc phòng ngừa bệnh
hiệu quả phụ thuộc rất lớn vào thái độ hợp tác của bệnh nhân với thầy thuốc.
Đái tháo đường thúc đẩy những yếu tố gây tai biến mạch máu não
Tai biến mạch máu não (TBMMN) là sự rối loạn tuần hoàn não dưới dạng cấp tính, bệnh
xuất hiện đột ngột trong vài giây hoặc có thể xuất hiện nhanh trong vài giờ với các triệu
chứng như: đau đầu dữ dội, nôn, buồn nôn, liệt chi, mất ngôn ngữ, mất phản xạ, xuất
huyết não người bệnh có thể bị tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời,
nếu qua khỏi thì cũng giảm tuổi thọ nghiêm trọng và suy giảm nhiều chức năng của cơ
thể, thậm chí tàn phế. Đối với bệnh nhân đái tháo đường, nhiều trường hợp tử vong do
nhồi máu não, đặc biệt là nhồi máu ổ khuyết.

Nên có chế độ dinh dưỡng giàu vitamin và chất xơ, đặc
biệt là ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi.

Đái tháo đường làm cho quá trình xơ vữa động mạch diễn ra nhanh hơn ở người bình
thường, do vậy hiện tượng những cục huyết khối hình thành trong lòng động mạch hay
các mảng xơ vữa làm bít tắc lòng động mạch là nguyên nhân làm cho máu, ôxy không
đến nuôi dưỡng được vùng mạch máu đó cung cấp. Đây không chỉ là lý do dẫn đến tắc
mạch máu não, phình vỡ mạch máu não mà còn gây ra đau thắt ngực và nhồi máu cơ
tim
Hầu hết các bệnh nhân đái tháo đường thường bị nhiễm mỡ máu, có chỉ số cholesterol
trong máu vượt quá khả năng cho phép, nhất là cholesterol có hại làm cho quá trình xơ
vữa động mạch càng trở nên trầm trọng hơn, nguy cơ TBMMN càng cao. Điều quan
trọng là các yếu tố này thường xuất hiện đồng thời ở bệnh nhân đái đường, do vậy nguy
cơ tai biến là rất có thể nếu không được kiểm soát và điều trị bệnh đúng đắn.

Bệnh nhân đái tháo đường có nhiều nguy cơ bị xơ vữa
động mạch não (động mạch não bình thường (trên), động
mạch não bị xơ vữa (dưới).
Cần kiểm soát các yếu tố nguy cơ và các biến chứng
Dựa trên các yếu tố nguy cơ như thừa cân, béo phì, có cuộc sống tĩnh tại, ít vận động, hút
thuốc lá, gia đình có người bị đái tháo đường, phụ nữ sinh con lớn hơn 4kg cần phải có
kiểm tra đường huyết để xác định sớm bệnh. Khi đã có những biểu hiện bệnh như sút cân
nhanh chóng, khát nước nhiều, ăn nhiều, tiểu nhiều, mệt mỏi, rụng tóc, rối loạn kinh
nguyệt, chóng mặt, mất ngủ cần phải đi khám bệnh ngay. Tại các cơ sở y tế, người ta sẽ
tiến hành đo nồng độ glucose huyết tương ngẫu nhiên (200mg/dl) hoặc nồng độ glucose
huyết tương lúc đói (126mg/dl). Kết quả này được khẳng định lại bằng xét nghiệm lần
thứ 2.
Xác định TBMMN dựa trên những biểu hiện lâm sàng của bệnh và trên hình ảnh chụp
CT não có tổn thương hoặc nhồi máu ổ khuyết. Cũng cần phân biệt bệnh nhân TBMMN
não do các nguyên nhân khác như u não, bệnh van tim, bệnh máu, do dùng thuốc chống
đông, phẫu thuật tạo hình, dị dạng mạch máu não
Tất cả các bệnh nhân đái tháo đường đều
phải được theo dõi chặt chẽ đường huyết,
những chỉ số đông máu, chỉ số cholesterol,
triglycerid, huyết áp. Cụ thể: glucose lúc
đói nhỏ hơn hoặc bằng 7mmol/lit
(<126mg/dl); glucose huyết sau ăn nhỏ hơn
hoặc bằng 10,0 mmol/l; HbA1C<6,2%;
cholesterol toàn phần nhỏ hơn hoặc bằng
4,5mmol/l; triglycerid <1,5mmol/l; LDL-
C < 2,5mmol/l. Để không những chỉ số này
không bị tăng vọt hay giảm quá mức,
người bệnh cần tuân thủ nguyên tắc điều trị
của bác sĩ. Nhất thiết các bệnh nhân này cần ăn nhạt, hạn chế ăn đồ ngọt, ăn ít mỡ, phủ
tạng động vật, không hút thuốc lá, hạn chế tối đa sử dụng các chất kích thích khác như

rượu bia, càphê Nên có chế độ dinh dưỡng giàu vitamin và chất xơ, đặc biệt là ăn nhiều
rau xanh, trái cây tươi. Bên cạnh đó cần thường xuyên tập luyện thể thao như đi bộ, kiểm
soát cân nặng. Sử dụng các thuốc phải do thầy thuốc chuyên khoa chỉ định. Các trường
hợp có biểu hiện TBMMN cần phải đi cấp cứu kịp thời, hạn chế tử vong và tàn phế cho
người bệnh.

Tăng huyết áp là biểu hiện thường gặp ở
bệnh nhân đái tháo đường. Tăng huyết áp
kinh diễn là nguyên nhân hàng đầu dẫn
đến TBMMN. Tỷ lệ tăng huyết áp ở bệnh
nhân đái tháo đường cao gấp 1,5 - 3 lần so
với nhóm không bị đái tháo đường. Đối với
đái tháo đường týp 1, tăng huyết áp xảy ra
sau nhiều năm. Đối với bệnh nhân đái tháo
đường týp 2, tăng huyết áp là vấn đề
thường gặp, sẽ nghiêm trọng hơn về huyết
áp nếu người bệnh có biến chứng ở thận.